FILATELIE
De tv in de komende week
Bridge
Dammen
Schaken
ZATERDAG 12 JUNI 1965
Erbij
PAGINA ACHT
S3'
Filarski
B. Dukel
Mr. Ed. Spanjaard
^«S'srtt
Pt< J
BELGIë. De Belgische posterijen heb
ben een postzegel van 1 fr. het licht
doen zien, die gewijd is aan de Bene
dictijner abdij van Afflichem te Hekel-
gem bij Aalst. De zegel geeft een bin
nengezicht van het klooster weer. De
oplage bedraagt 4.050.000 exemplaren.
FRANKRIJK. Een postzegel van 0.40
fr. (geelbruin en blauw) is uitgegeven,
waarop de kathedraal van Bourges is
afgebeeld. Voorts is een luchtpostzegel
van 2 fr. (blauwgroen en lichtblauw)
verschenen met als voorstelling een
„Mystère 20"-vliegtuig.
OOST-DUITSLAND. De twintigste
verjaardag van de bevrijding van het
fascisme is herdacht met een serie van
negen waarden, alle uitgevoerd in veel-
kleurendruk met verschillende voorstel
lingen. De waarden zijn: 5 plus 5, 10
plus 5, 15 plus 5, 20 plus 10, 25 plus 10,
40, 50, 60 en 70 pf. De zegel van 60 pf.
(afbeelding) is een „sperwaarde".
HONGARIJE. Ter herinnering aan het
bezoek van het kosmonautenechtpaar
Valentina Teresjkova en A. Nikolajev
aan Hongarije is een postzegel van 1 ft.
verschenen. De zegel vertoont een dub
belportret van het Russische echtpaar
met op de achtergrond een gezicht op
Boedapest.
VATICAANSTAD. Een serie van vier
waarden is uitgegeven, waarmee de
zevenhonderdste geboortedag van de
Italiaanse dichter Dante Alighieri (1265-
1321) wordt herdacht. Het zijn een 10
lire met Dantes portret, vervaardigd
door Rafaël en een 40, 70 en 200 lire
met reprodukties van episoden uit Dan
tes Divina Commedia, geschilderd door
Botticelli.
ITALIë. De twintigste verjaardag van
het verzet in Italië is herdacht door de
uitgifte van een serie van zes waarden:
10 lire soldaten in een kamp met
wachttoren (geïnterneerde soldaten), 15
lire drie soldaten van de land- lucht
en zeemacht (bevrijdingsleger), 30 lire
een hakenkruis met uitgemergelde ar
men (nazi-vervolgden) (afbeelding), 115
lire een groep mensen met vlag (ver
zet in de steden) en 130 lire de ruïne
van een huis en een gescheurde Ita
liaanse vlag (geteisterde steden).
IJSLAND heeft een serie van twee
zegels het licht doen zien ter gelegen
heid van het honderdjarig bestaan van
de Union Internationale des Télécom-
munications (U.I.T.). Het zijn een 4.50
kr. (groen) en een 7.50 kr. (blauw). De
zegels brengen het U.I.T.-embleem en
radiogolven in beeld.
FINLAND. Met toeslag ten bate van
de tuberculosebestrijding is een serie
van drie zegels in roulatie gebracht,
waarop honden zijn voorgesteld: 0.15
plus 0.03 mk., 0.25 plus 0.04 mk. en
0.35 plus 0.05 mk. Afgebeeld zijn res
pectievelijk een hond uit Lapland, een
hond uit Karelië en een Finse jacht
hond.
RWANDA. Een U.I.T.-serie van vier
stuks is verschenen. Op de 10 c. en
4.50 fr. is de Telstar en op de 40 c. en
50 fr. de Syncom afgebeeld. De zegels
zijn gedrukt bij Enschedé, Haarlem.
ZWEDEN. Een nieuwe frankeerzegel
van 20 'óre (turkoois en oranje) is uit
gegeven. De zegel geeft een compositie
van posthoorns weer. Het ontwerp is
van professor Philip von Schantz en de
gravure van C^eslaw Slania.
KumvtHr-, 'V
OOSTENRIJK. Honderd jaar geleden
overleed de schilder Ferdinand Georg
Waldmüller (1793-1865). Op 18 augustus
zal een herdenkingszegel van 3 s. in
circulatie worden gebracht, waarop
zijn portret voorkomt. (Afbeelding).
SJARJAH. Een serie van tien waar
den is gewijd aan wetenschap, vervoer
en communicatie: 1, 2, 3, 4, 5, 30, 40,
50, 75 np. en 1 rp. De zegels zijn in
driehoekig formaat in tête-bêche-paren
uitgevoerd; de zegels van elk paar met
twee verschillende voorstellingen: oude
en moderne vervoermiddelen, commu
nicatiemiddelen en wetenschappelijke
apparaten. De 40 np. en 1 rp. zijn ook
in souvenirvelletjes uitgegeven.
UITKOMEN
De meeste sterke spelers hebben de the
orie geaccepteerd, dat men van een kleine
driekaart in partners kleur met de laagste
moet uitkomen. Heeft men dus bijv. harten
853, dan beginne men met de drie. Sommi
gen menen dat het beter is de middelste
kaart voor te spelen, wat echter nogal
aanleiding tot verwarring kan geven.
Evenmin is dit erg logisch, bijv. als men
van 853 met de vijf begint en later de acht
speelt (speelt men eerst de vijf en dan de
drie, dan geeft dit een tweekaart aan);
want men had nu net zo goed éérst de drie
en dan de vijf kunnen spelen, de uit
komst met de drie zal als regel voor de
partner voldoende duidelijk zijn.
Primitief is de techniek, om altijd met
de hoogste van partners kleur uit te ko
men. De partner is er dikwijls veel meer
mee gebaat te weten, welke lengte men
ongeveer in zijn kleur bezit, dan dat hij
weet wat of de hoogste is.
Een aardig voorbeeld uit de praktijk:
H B
A B 10 3
VB9
H B 10 9
6 4
9H7
<0 A
A
A V 10 9 8 3
Wit: 25, 29, 34, 35, 37, 38, 40.
Wit staat minder. Toch is het indruk
wekkend hoe zwart met de stukken 21 en
17 de doorbraak forceert.
1) 35-30 17-22. 2) 40-35 22-27. 3) 29-24
27-31. 4) 37x17 18-22. 5) 17x28 23x43. Nu
is het volgend eindspel ontstaan.
Wit: 5 stukken op 24, 25, 30, 34, 35.
Zwart: 13, 14, 19 en 43.
Wit is aan zet. Op 24-20 wint 43-48 en
19-24 48x36 en op hoofdlijn. In de partij
vervolgde wit: 6) 25-20 14x2.T 7) 34-29
25x23. 8) 24-20 43-48. 9) 20-15 48-34. 10)
15-10 19-24 en wit geeft op.
Nu is het leuk om de 5-om-4-stand nog-
eens te onderzoeken om na te gaan of 34-29
remise kan bereiken. Er schuilen tal van
prachtige winst- en remisegangen in. De
heer Roozenburg onze felicitaties; en wij
menen dat de Nederlandse kampioen ook
inderdaad Nederlands beste dammer is.
In het jubileumtoernooi, dat DCIJ in
mei ter gelegenheid van haar 40-jarig be
staan organiseerde, werd de DCIJ'er Swier
door de Santpoortse speler G. Post met het
volgend damzetje verrast.
H. SWIER (DCIJ)
H 10 8 3
4 2
V 7
Oost gever, NZ kwetsbaar. Oost opende
met één ruiten zuid één schoppen
west paste noord twee Sansatout oost
paste zuid drie schoppen door noord
verhoogd tot vier schoppen.
Tegen vier schoppen kwam west met
ruiten twee uit, de tafel ruitenboer, oost
won met ruitenheer. Oost wist nu zeker
dat west geen tweekaart in ruiten had,
want in dat geval zou west met de hoogste
zijn uitgekomen.
Stel, dat men volgens de vroegere me
thode had gespeeld, waarbij west met rui
ten zeven had moeten uitkomen. Voor oost
was het nu maar raden geweest of west
twëe, dan wel drie ruitens had.
Nadat oost in slag 1 dus ruitenheer had
gemaakt, wist hij dat het zinloos was met
ruiten te vervolgen het zoubij noord
een ruitenslag vrijmaken, zonder enig ver
der voordeel voor OW. Volgens het bieden
nam oost aan dat zuid wel een zeskaart in
schoppen moest hebben en verder was
het zeker, dat óf zuid de klavervrouw had,
óf dat deze klavervrouw bij west en dus
in de snit zou zitten. Met andere woorden,
oost besefte, dat als aan zuid de tijd ge
laten werd de klaveren te ontwikkelen, de
zuidspeler zou maken zes schoppenslagen,
hartenaas en drie klaverslagen.
Dit betekende, dat oost in slag 2 harten
moest naspelen, wilde hij een kansje op
down hebben. En oost spéélde harten twee
niet omdat dit zo geniaal is, maar uit
bittere noodzaak! Zuid legde op harten
twee de harten vijf, west de vrouw en
noord won met hartenaas. Zuid was een
slimme speler, die zijn noodlot al zag aan
komen hij probeerde het te omzeilen,
door in de derde slag van noord uit de
harten drie na te spelen. Misschien zou
oost de hartenheer niet durven leggen!
Oost wist, dat zuid ten hoogste twee rui
tens had zou hij er één van op harten
willen weggooien, dan zou van tafel ge
woon de hartenboer nagespeeld hebben
kunnen worden. Oost legde dus de harten
heer op de drie, 'waaronder zuids negen
verscheen. Nu was het tijd om ruitenaas
en daarna klaveraas te spelen één
down.
Voor experts zijn deze principes van te
genspel zeer eenvoudig, voor de minder ge
routineerde spelers zijn ze dat bepaald
niet. Het zou aardig zijn dit spel t.z.t. eens
in te lassen in bijv. een clubwedstrijd om
te zien, wie het goede tegenspel vinden
tegen vier schoppen. Dat aantal spelers
zal niet zo bijster groot zijn!
Bridgevraag dezer week: Noord gever,
NZ kwetsbaar, parenwedstrijd. Zuid heeft:
B 6 9 7 4 3 O A H 8 4 H 10 5 3
Noord één harten oost twee schoppen
(zwakke jump-overcall) wat moet zuid
bieden? Antwoord elders op deze bladzijde.
fOOOOCOOOOOOOCOCOOOOOOOOOOOOOOOOOaT^OOOOOOOOOOOOOOOOOCOOC
G. POST (Santpoort)
Zwart: 12 stukken op 3, 6, 8, 9, 11, 13, 15,
19, 22, 23, 24, 27.
Wit: 12 stukken op 25, 26, 33, 34, 35, 36,
37, 38, 39, 43, 48, 50.
Zwart aan zet staat beter.
Het beste is de ruil 15-20 en 9x20 voort
te zetten. Toen zwart echter 23-28? speelde
was wit er als de kippen bij om met 26-21
33-29 36x18 39-33 35x4 dam te maken. De
dam werd na 11-17, 3-9 en 8-13 weer af
genomen, maar het drie-om-vier-eindspel
is onzes inziens altijd voor wit gewonnen.
Tegen de Zaandamse speler C. Wester-
veld kreeg ik een bekende steeds terug
kerende klassieke stand, die in remise ein
digde.
De heer T. Tielrooy toont aan, dat deze
stand voorkomt in het vorig jaar ver
schenen boek van ex-wereldkampioen
I. Koeperman. De Rus toont in alle varian
ten de winst aan voor wit.
Hieronder de stand en het verloop in de
partij.
C. WESTERVELD
na 24 zetten tot de volgende aantrekkelijke
overwinning.
Wit: Gligoric. Zwart: Larsen.
Siciliaan, Scheveningse variant.
1) e2-e4 c7-c5. 2) Pgl-f3 e7-e6. 3) d2-d4
c5xd4. 4) Pf3xd4 Pb8-c6. 5) Pbl-c3 d7-d6.
Hiermede gaat zwart over naar de Scheve
ningse variant, welke vroeger zeer veel
werd toegepast, maar werd verlaten toen
de resultaten voor zwart steeds onbevredi
gender werden. Sinds kort is er een ken
tering; in het jongste Hoogoventoernooi
bracht een nieuwe zet voor zwart de pro
blematiek weer in de actualiteit. Larsen
heeft het kennelijk nauwkeurig bestudeerd.
6) Rcl-e3 Pg8-f6. 7) Rfl-e2 Rf8-e7. 8) 0-0
0-0. 9) f2-f4 Deze stelling is over
bekend. Tot dusver vervolgde men met a6
plus Dc7, benevens afruil op d4 gevolgd
door b5 en Rb7. Intussen bouwde wit met
Del en Dg3 een koningsaanval op, die her
haaldelijk succes had. Zodoende is men on
langs op de gedachte gekomen, het lang
zame a6 Dc7 te vervangen door Rd7,
teneinde na ruil op d4 aanstonds Rc6 met
aanval op e4 te kunnen spelen. Irt de par
tijen MatanovicPortisch, Matanovic
Langeweg en LehmannPortisch, alle
Beverwijk 1965, vervolgde wit met het
oude plan Del, maar zonder succes, evenals
in de onderhavige partij. Misschien is de
suggestie van Pirc in de „Schachecho" iets:
10) Pdb5 Db8. 11) a4! a6. 12) Pa3 en de
kwetsbaarheid van b6 en d6 kon zwart
wel eens zorgen gaan baren. 9) Rc8-d7.
10) Ddl-el Pc6xd4. 11) Re3xd4 Rd7-c6. Dit
ziet er toch wel actiever uit dan het
ouderwetse systeem. De thans ontstane
stelling kwam in Beverwijk voor, tussen
Lehmann en Portisch. De witspeler ver
volgde met 12) Dg3 en dekte zodoende in
direct e4 (matdreiging op g7). Portisch koos
daarop de verzwakking g7-g6 en kwam in
het nadeel. Wat Larsen op 12) Dg3 had
voorbereid, kwam niet aan het licht; wit
koos namelijk de voortzetting: 12) Re2-d3
ook al eens door Tal toegepast. Een
derde mogelijkheid was 12) Rf3. 12)
Pf6-d7! Dit is nu een zet van een groot
meester, die de kenmerken van de stelling
volledig begrijpt. De tekstzet is veel beter
dat 12) g6, wat Tals tegenstander
speelde. Thans toch kan na 13) Dg3 Rf6
volgen met neutralisering van de witte
aanval. Men zou wel zeggen, dat wit toch
beter op de 11de zet Dg3 had kunnen
spelen. Gligoric, die er zich blijkbaar niet
mee kan verzeonen, dat hij met wit geen
initiatief kan verkrijgen, probeert de tekst
zet op gewelddadige wijze te bestrijden,
krijgt echter de kous op de kop. 13) Tal-dl
e6-e5! 14) f4xe5 d6xe5. 15) Rd4-f2 Re7-c5!
Wederdom zeer goed. Afruil van enige
stukken is gunstig voor zwart, omdat zijn
pionnenstelling beter is en omdat Rc6 ac
tiever wordt dan Rd3, welke hinder onder
vindt van pion e4. Wel moet zwart zijn
Achilleshiel f7 in de gaten houden. 16)
Rd3-c4 Dd8-b6. Het is wel duidelijk ge
worden dat zwart veel sneller tot ont
plooiing is gekomen dan met het traditio
nele a6 en Dc7. Wit kan het nog steeds
niet verkroppen dat de room eraf is; an
ders had hij nu wel met 17) Rb3 naar een
gelijkstaand spel gestreefd. 17) Pc3-d5
Inleiding van een offerwending, welke af
stuit op zwarts actieve en scherpe ver
dediging. 17)Db6xb2! Neemt de hand
schoen op, naar het vervolg leert terecht.
18) Rf2xc5 Pd7xc5.
LARSEN
20000000000000000000(xx)0000000000000000000cxxx>
Drs. Piet Roozenburg is er opnieuw in
geslaagd de nationale damtitel te prolon
geren. Jammer, dat deze oud-wereldkam
pioen geen tijd kan vrij maken om in juni
te Bolzano (Italië) tegen de Russen om de
Europese titel te spelen. Met ir. G. van
Dijk zal de ondergrondse mijnwerker Fritz
Okrogelnik uit Heerlen Nederland ver
tegenwoordigen.
In het toernooi 1965 waren Van Dijk en
Roozenburg gelijk op de eerste plaats ge
ëindigd. Een herkamp van drie partijen
was noodzakelijk. Hieronder het beslissen
de fragment, dat Roozenburg opnieuw de
titel bezorgde.
DRS. P. ROOZENBURG
B. DUKEL
Zwart: 13, 14, 15, 16 ,18, 19, 21, 23, 24, 26.
Wit: 25, 27, 28, 30, 32, 33, 34, 35, 37, 38.
Wit is aan zet.
In de partij: 1) 34-29 23x34. 2) 30x39
18-23. 3) 27-22 23-29.
Tot zover gaat de spelgang Koeperman
parallel. In de partij speelde wit 37-31
26x37 32x41 13-18 en het werd remise. In
de spelgang Koeperman gaat het verder
met 4) 39-34 29x40. 5) 35x44 13-18. 6) 22x13
19x8. 7) 28-22 8-12. 8) 32-28 14-19. Nu kan
25-20 niet 24-30 22-17? 15x24 17x8 en
geestig 19-23. 9) 44-39 J2-17. 10) 22x11 16x7.
11) 28-22 19-23?
Stand na de elfde zet van wit: 22, 25, 33,
37, 38, 39. Zwart: 7, 15, 19, 21, 24, 26. Zwart
aan zet, wit wint.
Een fraaie en leerzame studie!
Oplossingen en correspondentie te zen
den aan bet adres van de damredacteur:
B. Dukel, wyk aan Zeeërweg 125, IJmui-
den.
IR. G. VAN DIJK
Zwart: 13, 14, 17, 18, 19. 21, 23,
LARSEN III
In onze vorige twee rubrieken zagen wij
enige facetten van de spelstijl van Larsen,
die deze maand in een tweekamp tegen
de Joegoslaaf Ivkov moet pogen, weei;
een stap nader te komen op de weg naar
het wereldkampioenschap.
Eerst werden we geconfronteerd met een
Larsen, die tegen Matanovic na geduldig
manoeuvreren plotseling zegeviert dank zij
een flitsende combinatie. Daarna een
dieptepunt, gevolg van onverantwoord ex
perimenteren in een nog weinig onder
zochte opening. Na slechts 14 zetten tegen
Bisguier is Larsens stelling een puinhoop.
Tenslotte vandaag Larsen op zijn best.
Hij blijkt zich tegen Gligoric voortreffelijk
te hebben voorbereid en nieuwe pointes
te hebben gevonden in een bekende va
riant. Een feilloze afwikkeling voert reeds
ooooooooooooocoooooooooooooooooooooooooooooooo
GLIGORIC (aan zet)
Wit is een pion achter. Vandaar dat hij
zijn toevlucht neemt tot geweld. Te pro
beren was wellicht nog 19) Pe7t Kh8. 20)
Rf7: (dreigt Pg6f! en Dh4 mat) Re4: en wit
kan wat „Schwindeln". Wits volgende zet
echter wordt genadeloos afgestraft. 19)
Tflxf7(?) Tf8xf7. 20) Pd5-e7t Kg8-f8. 21)
Rc4xf7 Het materiële evenwicht is
voor een ogenblik hersteld. Vermoedelijk
had Gligoric tevoren verondersteld dat nu
21) Ke7:. 22) Rc4 of 21) Kf7:.
22) Dh4 zou volgen, in beide gevallen met
aanvalskansen voor het stuk. Larsen doet
het echter veel veiliger en neemt pas de
loper, als wit de f-lijn niet meer met zijn
toren kan bezetten. 21) Db2-b6! Met
verschrikkelij ke aftrekschaakdreigingen,
zoals Pd3! of Pe4:t. 22) Del-h4 Of
22) Khl Pe4: en er dreigt behalve Pf2f
ook slaan op e7 of f7. 22) Pc5xe4t.
23) Kgl-fl Wit wordt gedwongen, op
de f-lijn te gaan staan. Na 23) Khl Pf2f.
24) Kgl Pdl:f valt de toren met schaak.
23)Kf8xf7. Nu Tflt uit de stelling is,
kan dit zonder enig bezwaar. Het is uit;
na 24) Pe7xc6 Db6xc6 gaf Gligoric het dan
ook op.
Een overwinning welke illustreert, wat
Larsen waard is. In ieder geval wensen
wij de sympathieke Deense vertegenwoor
diger van het Westen succes in zijn strijd
tegen het overmachtige Oostelijke schaak-
blok!
•si dooiuio ui azap iep uaja/vi
a; paog ;aq si 'uapds rias. iaiu aijuaAUOD ap
n s[B sjpz unapj apuadoaS saautaed jiooa
una;sjaoj; apaog japuoz^ ua anapi aguej
apieedaq aapuoz '[ads punoj-pne gipjee
uaa qoop 'uaddoqos ui iqoeaq uaag rooi
-aq iaq uaraiqnop ptnz ueq uep 'uajads
„Riujaods" uaui noz 'puapiaisiui [egou si
saqv '(iiusueq aijp jo) uapaiq uaiina aup
jo jaAeiq aup uep uaop uauunq siapue
[aaA }aiu 'poq jaauoijuaAuoo aapuoz 'pinz
[BZ [BAag Rp ui Mnayq aqtqapar uaag qoop
'iqoejq auauiagiB apuaAaguBB '„jaiqnopqiu
-;aods" taq uba spaar n qt ap[a;aaA [bbui
agpiOA uaa :SBBJAaapjaq do paooMjuy
(Vervolg van pag. 6)
Annie Cordy: de gast in Domino
(dinsdag! 1).
pas echt in actie.Om tien uur
wordt er een portret gegeven van de
oppositieleider mr. W. Geertsema van
de V.V.D. Om half elf tenslotte het
laatste nieuws.
Nederland 2. (NTS/KRO). Om acht
uur het korte nieuws, daarna de ru
briek Survival met „Wolken boven het
paradijs" over de bedreiging van mens
en dier op Ceylon. Daarna de Bill Da-
na-show en om negen uur de filmru
briek van Bob Bertina en Hans Kei
ler. Vanavond filmnieuws uit Cannes.
In het solistenconcert om half tien
Boukje en Debora Land vierhandig
pianospel. Om 21.45 uur is het woord
aan Onze man in Washington. Tenslot
te komt het R.K.K. met een uitzen
ding gewijd aan de Duitse priester Al
fred Delp, die in de tweede wereld
oorlog door de nazi's werd vermoord.
WOENSDAG
Nederland I. (NTS/VARA). Twee
programma's voor de middag: om vijf
uur de afsluiting van de Actie Veilig
Verkeer voor kleuters en om half zes
Jan en Joke in het Verkeer. Dan van
af zeven uur: het nieuws, Barend de
Beer, de Teleac (EHBO), Top of Flop
vanuit Maastricht, het Journaal, Ach
ter het Nieuws, „Kronkel" met een
Kronkel, een programma met Zuid-
amerikaanse muziek door Thom Kei
ling en om 21.15 uur reportages van
de internationale sportontmoeting in de
Houtrusthallen tijdens de Pinksterda
gen. De organisatie hiervan was in
handen van de Nederlandse culturele
sportbond. Om 21.45 uur de derde af
levering van de serie documentaires
over de Sovjet-Unie door een team van
de Duitse televisie. Om half elf het
laatste nieuws; de Teleac sluit de
avond af met onderwijsmethoden en
didaktiek.
Nederland 2. (NTS/VPRO). Na het
nieuws van acht uur een aflevering
van de serie „Concert voor jonge men
sen". In „Latin American Spirit" laat
dirigent Leonard Bernstein horen dat
de opwindende ritmen van Zuid-
Amerika ook de hedendaagse muziek
van Noord-Amerikaanse componisten
hebben beinvloed. Na het Gesprek aan
de Schrijftafel met prof. dr. L. van
Holk, de film „Time of the Heathen"
van Peter Kass, vroeger docent toneel
kunst aan de universiteit van Boston
en nu theaterdirecteur in New York.
De film is geïnspireerd op het bom
bardement van Hiroshima. Peter Kass
stelde zichzelf, toen hij in dienst was,
de vraag of hij in staat zou zijn een
medemens te doden. Hij verplaatste
zich in de rol van de piloot, die de
noodlottige bom moest gooien. Hij pro
beert diens zielestrijd in dit verhaal
weer te geven.
DONDERDAG
Nederland I. (NTS/KRO). De don
derdaguitzendingen beginnen om twee
uur met een Teleac-programma (Voe
ding), daarna het programma voor de
vrouw waarin het schoolreisje en lied
jes door Marius Monkau. Verder gaat
het om zeven uur met het nieuws, Ba
rend de Beer, de Verrekijker, het re
gionaal Journaal, de Lucille-Ball-show
het Journaal en Brandpunt. Als dit is
uitgezonden is het 20.50 uur en tijd
voor het televisiespel. Voor vanavond:
„Katarina de Grote" van George
Bernard Shaw, met in de hoofdrollen
Frans van der Lingen, Ina van der
Molen, Ank van der Moer en Arnold
Gelderman. Shaw liet zich voor „Ka
tarina" inspireren door het even merk
waardige als opwindende leven van de
Russische keizerin Catherina de Gro
te. Zij huwde op zeventienjarige leef
tijd met haar neef Peter de derde,
maar deed zich niet direct gelden alt
een modelechtgenote. Volgens de over
levering heeft ze enkele tientallen
minnaars gehad en een van hen, Or-
low wurgde haar wettige echtgenoot,
die haar overigens niets te verwijten
had, want hij was zelf geen haartje
beter. Die Katarina dan maakt het in
dit stuk een jonge Engelsman heel
moeilijk. Hij heeft audiëntie aange
vraagd, maar de keizerin wil hem
slechts ontvangen als hij zijn verloof
de thuis laat. Daar voelt de verloofde
noch de Engelsman zelf iets voor.
Maar aangezien de keizerin bepaald
geen vrouw was, die een blauwtje
wilde lopen, liet ze de jongeman halen
en hem geboeid en wel voor haar neer
leggen. Daar weet ze dan zijn zelf
bewustzijn 'n lelijkke knauw te geven.
Zoals alle stukken van Shaw is ook
„De grote Katarina" rijk aan spitse
taal en sprankelende dialogen. Na af
loop, om tien uur Kijk op Kunst, daar
na de epiloog en tenslotte het laatste
nieuws.
Nederland 2. (NTS/AVRO). Na het
nieuws van acht uur de serie Bewit
ched en het programma „De wereld
van de sport" van de Amerikaanse te
levisiemaatschappij ABC. Het ligt in
de bedoeling meer van dergelijke pro
gramma's te presenteren. Om negen
uur „De goddelijke dromen van Offen
bach", een programma rond de mu
ziek van de Franse componist Jacque»
Offenbach met verschillende fragmen
ten uit zijn opera's.
VRIJDAG
Nederland I. (NTS/NCRV). Om ze
ven uur het nieuws, daarna Barend
de Beer, een toeristische quiz, de Flint-
stones, het Journaal, Attentie en om
20.45 de Tsjechische bijdrage aan het
Montreux-festival welke de Charley
Chaplin-prijs kreeg. Sandy de dappe
re cowboy" heet deze parodie op de
Amerikaanse cowboyfilm. „Zes vogels
uit het Moedernest" is de film over
de Boven- en Benedenwindse eilanden,
tien jaar na de afkondiging van het
koninkrijkstatuut, welke door Nico van
Vliet werd vervaardigd samen met ca
meraman Didier van Koekenberg. (De
ze documentaire werd door de A.N.W.B.
bekroond met een prijs voor de bes
te toeristische documentaire). Om 21.45
uur de eerste van drie afleveringen van
„De revolutie laat haar kinderen
gaan", een spel gebaseerd op het boek
van Wolfgang Leonhard. De schrijver
behandelt in zijn boek de periode 1935
tot 1950 en geeft rekenschap van zijn
ideologische keuze (hij was commu
nist). Niet lang na haar vestiging in
Moskou wordt de moeder van de
schrijver gearresteerd. Deze periode is
in de eerste aflevering te zien. Twee
koren voeren daarna de Cantate Laete-
re uit; om 20.45 uur is er een uitzen
ding van Socutera, vervolgens de toe
ristische tips en tegen elf uur het laat
ste nieuws.
Nederland 2. (NTS/VARA). Na het
nieuws van acht uur een optreden van
twintig minuten door de zanger-gita
rist Alphonso Castillo. Twintig minuten
duurt de televisiereportage over de na
tuur en ruimte in Nederland, gemaakt
naar aanleiding van de 100-ste geboor
tedag van de geleerde Jac. P. Thijsse.
Om 20.40 uur de Franse televisiefilm
„La rouge et le noir" van Henri Bey
le Stenhal, een man die zijn tijd ver
vooruit was. Hij spotte hooghartig met
de romantiek en streefde naar een rea
listisch proza. In „Le rouge" be
schrijft hij de strijd tussen de militai
re stand en de geestelijkheid en schetst
daarmee een nauwkeurig beeld van de
maatschappij na de revolutie. Hoofd
persoon is een jonge onderwijzer die
een verhouding krijgt met de moeder
van een van zijn leerlingen. Later
komt er een andere vrouw in zijn le
ven. Hij vindt zijn einde op het scha
vot. Om 21.45 uur nog het laatste
nieuws.