Verzet in Sovjet^Unie tegen te „rode" vies DE STERRENHEMEL IN JULI 1965 7 K: PUZZEL NUMMER 25 m m m m m PANDA EN DE BRON Jonge moordenaar ezingen voor de houdt jeugd AÊphenaar L 1 1 A 1. Ik R N F V p en Jonge historica gispt verdraaiing der feiten VRIJDAG 2 JULI 1965 Ons vervolgverhaal door Marjorie Kinnan Rowlings (Geautoriseerde vertaling van Mien Crabberton) Critiek op Marx... Bijval Electronische orgels KRUISWEG 47-49 HAARLEM EMINENT - HAMMOND PHILiCORDA - WURLITZER LOWREY POOLSTER 4- 8 12 U 27 34 12 13 45 48 51 52 54 63 64 O door dr. Robert van Gulik 3-28 l2T O. tfWWWWWWWMft GOUDEN OOGST 3) Eerst had de jongen noch 't meisje enige eetlust door de vreemdheid van dit alles, maar al lengs kwam. door de prikkelende geuren der spijzen, hun gezonde hon ger terug. Beiden aten hongerig, gre tig, zonder zich te bekommeren om het gebruik van borden of eetgerei. Het deed hun goed. De maartnacht die het huis begon in te sluiten in dichte duisternis, leek minder onheil spellend. Luke stak een lampje aan en reikte het Allie, om mee naar bed te gaan. Ze kwam weer op hem toe, om zijn hulp bij het losmaken van een weerspannige speld. Toen ging ze rustig naar de slaapkamer, met gro te glanzende van slaap knipperende ogen. Haar kleine voorraad vitaliteit was uitgeput. Luke zat bij het vuur en wreef zijn dunne polsen. Bij het flakkerend licht der vlammen liet hij zijn ogen rond de kamer gaan. Ze bevatte de por tretten van verre, slechts uit ver halen bekende familieleden, enkele stoelen en kleine tafels, en wat lut tele resten van weelde als een groen pluchen kleedje over een lampetta feltje, een portretalbum met fluwelen rug een streep Brussels tapijt onder het westelijk raam. De twee slaap kamers waren even karig gemeu beld. In de schuur tegen het achter huis stonden een jonge koe met haar eerste kalf, een goed muildier, een paar jonge biggen. Wat kippen schar relden er rond en er was voedsel ge noeg voor mens en dier tot de nieu we oogst van mais en aardappelen in de schuur zou zijn. Dit waren zijn enige bezittingen. Luke zag in hoe bitter weinig het was. Hij kon beter, overdacht hij, al les te gelde maken en werk gaan zoe ken in het dorp. Zij bezit had minder waarde en weerstand dan zijn sterke jonge rug. Hij dacht aan Allie. Ze had zich te gen hem aangedrukt als een moeder loos jong poesje. Hij zou nooit meer over Alabama spreken. Maar hij vroeg zich af of hij niet aan de we duwe Raynes moest vragen, om Allie in haar huis te nemen. Of, als ze dit onmogelijk doen kon, hij dan niet aan een van de andere dorpsvrouwen moest vragen, een moeder voor haar te willen zijn. Maar dan viel een hui vering op hem aan, een bezorgdheid voor haar die haast pijnlijk was, en het kwam hem voor, dat niemand anders haar voldoende zou kunnen verzorgen, zou kunnen koesteren en liefhebben dan hij alleen. Toen Allie wakker werd in de late morgen, scheen de zon haar vol in het gezicht. Het vuur knapte in het houtfornuis in de keuken en de kof fie pruttelde. Luke zat ernaast en scherpte een schoffel, om er zijn va ders maisveld mee te gaan wieden. HOOFDSTUK II De jonge Luke Brinley wist hoe hij met mais moest omgaan, en met zoe te aardappelen en suikerriet. Hij had al meegeholpen met aardappels rooi en toen hij nog een kinderschortje droeg, en hij was zijn vader vlak op de hielen gevolgd, met een zak vol maiskorrels in zijn kleine linkerhand om met de rechter twee korreltjes in ieder gaatje te laten vallen, toen zijn korte kinderbeentjes nog haast tot de knietjes wegzakten in de rul le aarde. Nu, met lange armen en lange benen, bewerkte hij de gehuur de stukken grond met vaste hand. Bart Newton was bezorgd geweest voor zijn huur. toen 't duidelijk werd dat de Brinley-kinderen van plan wa ren op de plaats te blijven wonen. Voorbijrijdend in zijn licht tweewie lig karretje, in het laatst van mei, had de winkelier echter gezien hoe Lukes mais er welig bijstond, dicht gegroeid en overal met de bloeifran- jes behangen, de rijen zo schoon als of ze met de hand gewied waren. Aan het andere eind van het grote veld zag hij de kop van het muildier op en neer gaan voor de ploeg. Het dier droeg, tegen de zon en de vliegen, een oude palmvezelhoed van de dode Brinley. Zijn lange oren sta ken door twee, nu gemakkelijke, ga ten. De jonge Luke droeg eenzelfde hoed. die nauwelijks nieuwer scheen. Zijn lange ruige haren keken door grote scheuren in het palmstro naar buiten, even stijf en recht als de oren van het muildier. Newton lachte in zichzelf toen de jongen ploegdier en ploeg wendde en in zijn richting be gon te werken. „In het werk al even koppig en halsstarrig als je helemaal bent, hè Luke," zei hij, „en die twee eende re hoeden op jullie koppen, het lijkt er verdraaid veel op of er twee muil dieren aan 'twerk zijn in plaats van één." Luke voelde zich opgelucht door Newtons toon. Hij had tegen dit be zoek opgezien. Hij zei: „Het muildier is anders he lemaal niet koppig, meneer Bart," en ze lachten beiden. Newton prees: „Die mais staat er goed bij." „Komt u ook maar naar mijn aard appels kijken en naar het suikerriet." De jongen bond het muildier aan de schutting en ging zijn bezoeker voor naar de aangrenzende akkers. Het jonge suikerriet hief zijn spitse scheuten boven de donkere aarde en de zoete aardappelen spreidden hun loof reeds welig rond. Newton zei: „Je hebt die aardap pels niet diep genoeg gezet, jongen." Luke schrok. „Is het al te laat om de rijen nog weer langs te gaan en ze hoger aan te aarden?" „Niet als je het vlug en handig doet. Vóór er regen komt." „Ik zal het zo gauw mogelijk doen. De mais kan wachten." Brinley sr. had het vorig jaar zijn huur betaald. Newton overdacht snel dat als de oogsten van de jongen ga- yen wat ze nu beloofden, hij door ge lijkelijk aandeel méér zou ontvangen dan door huur. Hij zei: „Doe maar goed je best, jongen, en zorg maar dat je goeie oogsten krijgt, dan zal ik je geen geld vragen voor de huur. Ik zal je als een volwassen man behandelen en je op aandeel laten werken." Luke voelde lust de woorden aan te halen, die hij zijn vader zo vaak had horen zeggen: „Aandeel-houwer wordt een sjouwer", maar hij zweeg. Newton zei: „Ik zeg je, ik ben trots op je, jongen. Je gewas staat er zo goed bij als maar ergens in het hele land van Florida." De meizon blakerde het open veld. Een vlucht roodgevleugelde lijsters cirkelde laag boven de maisakker en steeg, en vervolgde haar hoge weg, schrilkleurend tegen de zondoorgloei- de lucht. Het zand prikkelde warm tussen Lukes blote tenen. Newtons lof en waardering hadden hem gewarmd als zonnestralen. Het was hem of hij kon voelen, hoe zijn hart en spieren er zich gretig naar toe wendden, als jonge plantenscheuten naar zonne warmte. Hij zei: „Laat ik wat fris water voor u pompen, meneer Bart." Hij boog zich naar de pompzwen gel; zijn armen waren even lang en hoekig als het houten handvat. New ton hield de drinknap onder het uit stromend water en dronk met diepe teugen. Allie kwam door de open huisdeur naar buiten. Ze aarzelde bij het zien van de bezoeker. Het middagmaal was gereed en zij gaf haar broer een heimelijk teken van verstandhouding Maar hij voelde zich volwassen en stoutmoedig. Hij zei losweg: „We zouden het prettig vinden als u bij ons bleef eten." Zijn hart sloeg sneller. De winkelier staarde van de lange ruige jongen naar het kleine, zachte gladde kind-meisje. Hij begon te la chen. Hij dacht aan zijn eigen kinde ren, die huishoudinkje speelden, met eikelnapjes als kopjes en blaadjes voor schoteltjes. „Dat overtreft alles! Jullie twee kin deren, die me daar aan tafel gaan als grote mensen!" Hij waste zijn gezicht en zijn han den aan de pomp, nog aldoor grinni kend in zichzelf. Maar toch, toen hij daar binnen eenmaal zat aan de on bedekte dennehouten tafel viel de vro lijkheid uit hem weg. Het meisje was als een verschrikt vogeltje en zat er bij zonder te eten. (Wordt vervolgd) MOSKOU (AP). De Russische geschiedkundige mej. Eugenia Popova heeft sen satie onder haar collega's verwekt door haar onorthodoxe kijk op de Amerikaanse diplomatie van het begin der twintiger jaren. Zij heeft haar zeer omstreden studie „De Verenigde Staten en het systeem van Washington" onlangs in het Pedagogisch Instituut te Moskou verdedigd als proefschrift om de graad van doctor te verkrijgen. Het boek is een grondige studie van gebeurtenissen, die hebben geleid tot de conferen tie van Washington van 1921, waarop de Verenigde Staten probeerden de instemming van de Westelijke mogendheden te verkrijgen voor bewapeningsbeperkingen en een open-deurpolitiek om de nationale onafhankelijkheid en territoriale integriteit van China te waarborgen. DE SOVJETSPECIALISTEN in de Amerikaanse geschiedenis zaten opge propt in een kleine studiezaal om me- ouw Popova haar pj roef schrift te ho ren verdedigen. De kleine vrouw, die sprak op een af gemeten, zakelijke manier, bracht een aantal opmerkingen naar voren, die haar in vroeger jaren haar carrière zouden hebben gekost. „Ongelukkigerwijze hebben tot voor kort Russische historici de neiging gehad, al le imperialisten als een grote groep te beschouwen en hen zonder onderscheid en objectiviteit te behandelen", zei zij. MEJ. POPOVA verwerpt ook eerbied waardige Marxistische dogma's over Wall Street. Zij zegt o.m. „de opvatting, dat de Amerikaanse regering de slavin is van de „monopolisten van Wall Street" belemmert in vele opzichten ons begrip voor de belangrijke rol, die de openbare mening in de V.S. speelt. De regering te Washington moet ook rekening houden met de opvattingen van haar geallieer den, de veranderde omstandigheden in in ternationale aangelegenheden en de eisen van de openbare mening". Mej. Popova geeft een gedetailleerde analyse van het Amerikaanse politieke leven, die door een der aanwezige profes soren werd geprezen als „iets geheel nieuws in de Sovjetgeschiedschrijving". Zij verklaart dat het onjuist zou zijn, de Amerikaanse maatschappij af te schil deren in de traditionele communistische termen van onderdrukte arbeidersmas sa's en door monopolisten beheerste hoge re standen. Ze beschrijft voorts de golf van isola tionisme, die Amerika na de eerste we reldoorlog buiten de Volkenbond heeft ge houden en noemt die een echte volksbe weging. waarvoor de Amerikaanse tieke leiders moesten zwichten. poli- PROFESSOREN en leden van de Sov jet-Academie van Wetenschappen be schouwden het proefschrift van Popova als een van de interessantste werken, die sinds verscheidene jaren op haar terrein zijn verschenen. Zij adviseerden unaniem tot publikatie onder de auspiciën van de Academie van Wetenschappen. Uit de tijdens de bijeenkomst gemaak te opmerkingen bleek duidelijk, dat het boek van mej. Popova zal bijdragen tot het huidige debat onder de geschiedkundi gen over de naleving van de communis tische dogma's op hun terrein. Sovjethistorici spreken zich, naar ver luidt, krachtig uit tegen de politieke ver draaiingen en vervalsingen van de ge schiedenis van de Sovjet-Unie en die van het buitenland. Het concept voor het ne gende deel van de „geschiedenis der Sov jet-Unie", dat de periode 1933-1941 om vat, zou door hen ernstig worden becri- tiseerd wegens oppervlakkige behande ling van de ergste kenmerken van de re gering van Stalin. Advertentie Mercurius is moeilijk waarneembaar in de avond schemering. U kunt deze planeet zoeken boven de westelijke horizon tijdens de eerste tien dagen van de maand; met een prismakijker hebt u meer kans dan met het blote oog. De veel helderder Venus bevindt zich bijna de gehele maand in de nabijheid van Mercurius. Mars blijft 's avonds in de Maagd zichtbaar. De rode planeet verwijdert zich nog steeds van de aarde, en wordt dus minder helder. In de loop van de maand ver andert de afstand Mars-aarde van 203 tot 233 miljoen km. De laatste weken verwijderde Mars zich geleidelijk van Regulus, de hoofdster van het sterrenbeeld Leeuw. Zij nadert Spica, een andere witte ster van de eerste grootte. Laten we deze maand even aan Mars denken: de Amerikaanse Mariner 4 moet dicht langs de planeet gaan op 14 juli. Hopelijk zal de geheimzinnige planeet enkele van haar mysteries onthullen Jupiter, die 's morgens vroeg in de Stier zichtbaar is, in het oosten, komt elke dag vroeger op. Jupiter is thans het helderste hemellichaam aan het uitspansel. De veel zwakkere Saturnus komt nu in de late avond op; hij bevindt zich in de Waterman. (De planeten Jupiter en Saturnus komen op het kaartje niet voor, omdat ze niet in de vroege avond zichtbaar zijn). Op 4 juli te 1 uur zal Mercurius zeer dicht bij Venus staan; in onze streken zullen we deze nadering kunnen aanschouwen op de avond van 3 juli, liefst met een prismakijker. De twee planeten staan laag boven de westelijke horizon. In de avond van 4 juli zal de maan nabij de planeet Mars staan. Wie goed oplet zal bemerken dat in de loop van de volgende dagen de maan achtereenvolgens de verschillende sterrenbeelden van de Dierenriem door loopt: in de avond van 6 juli zal de maan iets voorbij Spica van de Maagd staan; in de avond van 9 juli is ze bijna aangekomen bij Antares, de oranjekleurige hoofdster r OPHIUCHUS van Horizontaal: 1. meisjes naam; 4. Turks bevel hebber; 6. deel van een schip; 9. deel van de mast; 10. metaalsoort; 12. deel van een vuur wapen; 14. muzieknoot; 16. werken uit de IJs landse literatuur; 18. persoon om wie men algemeen lacht; 20. vereniging; 22. ge meente in Overijssel; 24. stad in Engeland; 26. bijwoord; 27. ver kieslijk; 30. vreemde munt (afk.); 31. bedrog (Barg.); 32. roem; 33. geit; 35. voorzetsel; 36. filtreerdoek (gew.); 38. streling; 40. rustplaats; 41. Javaanse huisvogel; 42. laagvlakte; 43. on- bep. voornaamwoord; 44. troefkaart; 46. ge steente bestaande uit kwarts, glimmer en veldspaat; 48. schel; 50. teken in de dieren riem; 52. dorpje onder de Dr. gem. Vries; 53. voorzetsel; 55. titel (afk.); 57. bestuurder; 60. militaire rang (afk.); 61. muziekstuk; 63. land in Europa; 65. zwak; 66. eerste melk van een kalfkoe; 69. part; 70. beken de afkorting; 71. gem. in N. Br.; 73. hou ding; 75. grondtoon der muziek; 76. rivier in Duitsland; 77. papegaai in Nw. Zeeland; 78 soort antilope. Verticaal: 1. hebben sommige schepen; 2. zeker kantoorboek; 3. jaar (afk. Latijn); 4. vaarwel; 5. biersoort; 6. bruto (afk.); 7. sierplant; 8. Europeaan; 9. vlegel; 11. ri viertje en departement in Normandië; 13. gekheid; 15. oude vr. datief van een; 17. lengtemaat (afk.); 19. kubieke meter; 21. na dato (afk.); 23. gem. in N. Br.; 25. gewicht; 3 4 5 6 7 9 ,0 1) 13 15 15 17 18 19 20 21 22 23 25 26 28 29 30 3, 32 33 35 36 37 38 39 40 44 46 47 49 I 53 55 56 57 58 59 60 61 6 2 bb 66 68 69 /O 71 72 73 74 75 77 78 56. Joris had een aardige voorsprong op de bron- ivachter gekregen, maar dat duurde niet lang! De ge tonde levenswijze in de buitenlucht had de grijsaard een uithoudingsvermogen gegeven, dat opmerkelijk was voor iemand van zijn jaren. Met wapperende baard zette hij Joris na en haalde hem langzaam maar zeker in. „Kijk daar", hijgde Joris, „op die boom.... prach tige kevers. zeldzaam.pff!" Maar ditmaal liet de oude wachter zich hierdoor niet afleiden. Zijn ogen bleven strak op Joris gevestigd en nu strekte hij zijn knoestige hand uit. Vertwijfeld dook Joris ineen. „Nu komt er weer een klap met de gouden knots", dacht hij bedrukt. „En hoewel hij wel weer zal zeggen, dat het voor mijn eigen bestwil is, begin ik hier toch onder te lijden.Maar de klap kwam niet. „Kom mee", sprak de bronwachter vriendelijk. „Ik heb je eerst verkeerd beoordeeld. Iemand, die zoveel oog heeft voor de schoonheid van het kleine en van kevers in het bijzonder, is voldoende gerijpt om het te ondergaan". „Wat ondergaan?" vroeg Joris onzeker. „Een onder dompeling in de Bron van de Rijkdom", antwoordde de ander. En tegelijkertijd wierp hij Joris in de heldere plas, waarheen hij hem had gevoerd. 28. ontrouw van de leenman; 29. soort van hert; 31. in de richting naar omlaag; 34. deel van een huis; 35. voorzetsel; 36. wig; 37. sluiskolk; 39. nietig; 45. krijgsstandaard v. d. Rom. legers in het Christelijke tijd perk; 47. nobele; 48. bedachtzaam; 49. deel van een circus; 51. voorzetsel; 53. hoofd deksel; 54. stok met voettrede; 56. straf werktuig; 58. godin der eeuwige jeugd (Myth.); 59. hetzelfde; 60. mijl (Fr.); 62. deel van ontkenning (Fr.); 64. lidwoord (Fr.); 67. deel van een fuik; 68. plaats in België; 72. titel (afk.); 74. soortelijk ge wicht (afk.). Oplossingen uitsluitend per briefkaart dienen voor woensdag a.s. in ons bezit te zijn. Oplossing puzzel no. 24: De liefde is niets anders dan een krasse overdrijving van het verschil tussen één bepaald persoon en alle andere. G. B. Shaw. PRIJSWINNAARS PUZZEL NO. 24 7,50: C. J. Berbee, Wagendwars straat 17, Lisse; 5,F. Keerwolf, Sparen bergstraat 1, Haarlem; 2,50: Mevr. Bron- sema, Tussenbeeksweg 32, IJmuiden. de Schorpioen. Antares komt hoog boven onze horizon. Als de maan stoort, is ze moeilijk met het blote oog zichtbaar. Op 18 juli 's morgens zal de maan in de nabijheid van Saturnus gekomen zijn, en weer een week later staat ze bij Jupiter. In de avond van 24 juli zal Venus in conjunctie zijn met Regulus. Wellicht zult u een prismakijker moeten gebruiken om in de avondschemering de ster te zien: haar schijnsel is veel zwakker dan dat van Venus. Maan: Eerste Kwartier 5 juli te 20.36 Volle Maan 13 juli te 18.01 Laatste Kwartier 21 juli te 18.53 Nieuwe Maan 28 juli te 12.45 Om de kaart te richten moet men deze boven het hoofd houden, en het' noorden laten samenvallen met de noordelijke hori zon. De stand van de hemel is die op 15 juli te 22 uur. Voor vroegere tijdstippen de kaart draaien in de richting van de wijzers van een uurwerk, voor latere waarnemin gen in tegenovergestelde richting. De plaats van de maan is voor enkele avonden aangegeven; de getallen duiden de dag van de maand aan. De verplaatsing van Mars (M) is eveneens aangeduid. De stippellijn door de Zwaan duidt de hartlijn van de Melkweg aan. De andere gestippelde lijn is de ecliptica (Dierenriem of Zodiak); de zon. de maan en de voornaamste planeten bevinden zich steeds in de nabijheid van deze lijn. LITTLE ROCK (AP). De jongeman bestijgt het spreekgestoelte en begint te spreken. Hij is goed gekleed, welver zorgd, spreekt goed en maakt een even wichtige indruk. Zijn toehoorders luis teren met aandacht. Wie is hij? Een zelf verzekerd man, die omhoog klimt op de maatschappelijke ladder? Neen. Hij is een misdadiger, die wegens moord tot levenslange gevangenisstraf werd ver oordeeld. (Zijn jeugdige leeftijd redde hem van de elektrische stoel). Zijn ge hoor bestaat uit leerlingen van de mid delbare school van Little Rock in de Amerikaanse staat Arkansas. Hij vertelt hun tal van zaken, maar zijn toespraak komt neer op een goede raad: „Wees voorzichtig, want wat mij gebeurd is, zou jullie ook kunnen overkomen". NA HEM vertellen een falsaris, een in breker en een straatrover hoe zij tot de misdaad zijn gekomen. Hun verhalen hebben één ding gemeen alle vier zijn zorgelose, pretlievende tieners geweest. Ze dronken een paar bor rels, ze werden overmoedig. Eerst kwa men verkeersovertredingen te hard rij den en wanordelijk gedrag. Toen ern stiger misdrijven. Na deze sprekers uit de praktijk nam de inspecteur van het gevangeniswezen in Arkansas, Dan T. Stephens, het woord. Hij zei: „Deze mannen dachten, toen ..ij op de middelbare school waren, dat dit hun niet kon overkomen. Zij hadden af spraakjes, maakten tochtjes, hadden ple zier. Neen, dat zou hun niet overkomen. Maar het is wel gebeurd". STEPHENS komt met zijn vier gevan genen voor elk jeugdig gezelschap spreken dat hem wil uitnodigen. „Wij zijn van me ning, dat sommiger levens anders zullen verlopen, als wij jongelui laten zien wat de gevolgen van drinken en losbandige ge woonten kunnen zijn. Wij willen laten zien hoe het afloopt met de branieschoppers." De verhalen die de gevangenen vertel len, zijn dramatisch. Een van hen werd bij een inbraakpoging door vier kogels ge troffen, een ander werd gevangen met be hulp van bloedhonden. De falsaris was een geacht advocaat geweest. Hij slaat in zijn toespraak nooit de volgende bij zonderheid over: „Twee van onze groep hier hebben een overeenkomstige achter grond. Wij zijn afkomstig uit welgestelde middenstandsgezinnen. We hebben bij de luchtmacht gediend, 's nachts gewerkt om onze studie in de rechten te betalen. Ik spreek over mezelf enkapitein Dan Stephens." Stephens zegt dat hij een dubbel doel nastreeft, als hij de groep in aanraking brengt met wat gevangenen „de vrije we reld" noemen: hij wil potentiële misdadi gers tegen de misdaad waarschuwen en hij wil de buitenwereld laten zien, dat veroordeelden menselijke wezens zijn met menselijke problemen. VERREK.HEB JU OOK AL ZQ'N WURMPJE ALTIJD: MAAR WAAR IS DIE PANG? WELNEE!.,.IK WORD BETAALD OM M'N HACHIE TE VERSPELENHOE BEN JE AAN DIE RANS GEKOMEN VERMOORDDADER ONBEKEND ALS JE DAT VAN IDEE DOET VERANDEREN HU ONTDEKTE DAT WEV MEER VERDIENDE DAN OVER DE TOONBANK BINNENKWAM HIJ DACHT DUS AAN SMOKKELEN HIJ GIN5 ER 'S AVONDS VAAK OPUIT VERMOMD ALS MATROOS... mr GESCHILDERD: DE BOEK HOUDER VAN APOTHEKER WEV. PANGHAD ER OOK EENHIJ HIELP MEWIJ HOOPTEN OP DIE MANER CONTACT TE KRIJGEN MET DE BENDELEDENHELP JE ME OOK?

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1965 | | pagina 13