weg
wiel
I
v-mmm
NIEUWS IN HET KORT
„Voorrang rechts berust op willekeur,
voorrang links een zaak van logica"
Beweging krijgt internationaal
steeds grotere betekenis
SPELDJES!
CeCrn
VAKANTIE
Matra-Bonnet met Djet 5
op Nederlandse markt
Luxueus
Een juiste houding achter
het stuur is belangrijk
Over anderhalf jaar gaat de
„20-km" wagen van de weg
Pater en ambtenaar houden staande:
Drievoudige kinderbijslag
voor buitenshuis
studerende kinderen
NIEUWE WAGEN VOOR DE PRIVé-RACER
AANDACHT VOOR EEN
NIEUWE SIGNALERING
^7
mfln
HIEUW
VRIJDAG 2 JULI 1965
5 V
GESLAAGD
WEG
DIE ZWARE
BOEKENLAST
EEN HORLOGE
Ja, speldjes-regen
bij 5 CELWA produkten
CELWA tisjoe -
uniek zacht toiletpapier: 0,65
CELWA damesverband -
sneeuwwit
wegwerpverband: 0,85
CELWA kant-en-klaar luiers -
sterk absorberend: 1,75
CELWA keukenrol - gemak -
kelijk èn sterk: 2 stuks 0,90
CELWA kwartet - 4 rollen
toiletpapier in één pak: 1,00
kenmerk voor kwaliteit
Examens
recreatiecentrum
t?
De Dj et 5.voor de privé-racer
WEG EN WIEL Nieuwe wagenHR
Binnenkort zal Nederland kennis kunnen maken met
een nieuwe sportwagen. Het betreft hier twee uit
voeringen van de Djet 5, een wagen van het Franse merk
„Automobiles Matra-Bonnet" die onlangs door een
Haagse importeur werden geïntroduceerd. De Djet 5 is
uitgerust met een Renault-motor van 1108 cc die is op
gevoerd tot zeventig pk. De lage gestroomlijnde carros
serie is van kunststof gemaakt. De nwtor is geplaatst
even voor de achteras, een montage die is afgeleid van
de verschillende merken renwagens.
De gehele wagen heeft trouwens een voorkomen, die men
meestal alleen op het circuit tegenkomt. Via een eenvoudige
schakelwijze (vier versnellingen alle gesynchroniseerd,
schakelhandel op de vloer) heeft men deze sportwagen ook
toegankelijk willen maken voor automobilisten die niet met
racen zijn vertrouwd. Volgens een opgave van de fabriek
is het verbruik van deze wagen die een top heeft van
170 kilometer per uur, vastgesteld op 1 11. Op de vier
wielen zijn schijfremmen van een speciaal type gemonteerd.
De coupé voor twee personen is tamelijk luxueus in
gericht. De benzinetank zit voorin, de kofferruimte achter
is te bereiken via een „deur" die tevens het achterruit bevat.
Het chassis is afgeleid van het renwagenchassis. Via dit
buizenchassis wordt het koelwater naar de radiateur voorin
de wagen gevoerd. Bij te hoge temperaturen wordt door
middel van een thermostaat een elektrische ventilateur in
werking gesteld.
De wielen zijn onafhankelijk geveerd.
Van de Djet 5 is een tweede uitvoering te verkrijgen, die
nog sportiever aandoet. De motor van deze Djet 5 S is
afgeleid van de Renault Gordini-motor, die 94 Sae-pk levert
bij 6500 t.p.m.
De topsnelheid van deze wagen bedraagt 195 kilometer
per uur.
Het merk Bonnet was tot voor kort een klein privébedrijf
dat hoofdzakelijk racewagens leverde. Een Frans concern
heeft het bedrijf overgenomen en aanzienlijk uitgebreid.
Het resultaat is, dat er nu in serie kan worden gewerkt. De
prijs van de Djet 5 bedraagt ruim 14.000 gulden. De Djet 5 S
kost vierduizend gulden meer.
Nu de vakanties weer voor de deur staan en er lange
autoreizen worden gemaakt om een meestal zuidelijk
reisdoel te bereiken, even een klein praatje over de
zithouding achter het stuur. Vele automobilisten mop
peren over de slechte zetels die zij in hun wagen heb
ben, maar ze beseffen daarbij niet dat zij door een
onjuiste houding het comfort dat de zetel kan bieden,
negeren. Zij rijden in een verkrampte houding, zitten
te dicht op het stuur of en dit is het andere uiterste
liggen luierend in hun zetel, een arm op de rand
van het portier of met een hand om de daklijst geklemd.
In beide houdingen schuilt het gevaar van spoedige
vermoeidheid en een verminderde aandacht voor het
omringende verkeer.
De juiste rijhouding wordt bereikt als de gehele rug
tegen de rugleuning van de zetel wordt gedrukt, waar
bij men duidelijk de steun in de lendenen moet voelen.
De bovenbenen rusten voor een groot gedeelte op de
zitting, de armen bereiken het stuur onder een lichte
hoek.
Het lichaam moet niet naar onderen kunnen weg
glijden en men dient voor een maximaal uitzicht te
zorgen.
Het gebruik van motorrijtuigen die niet sneller kunnen
rijden dan twintig kilometer per uur en waarvoor geen
rijbewijs is vereist, zal worden beperkt. In beginsel wordt
de vrijheid om van deze zogenoemde „20 km-voertuigen"
gebruik te maken beperkt tot het plaatselijk, bezorgend
verkeer waarbij een cilinderinhoud van 300 cc is toegestaan.
Er wordt een uitzondering gemaakt voor voertuigen met
een cilinderinhoud van 250 cc, die kennelijk zijn ingericht
voor een invalide en ook door een invalide binnen de be
bouwde kom wordt gebruikt.
Voorts zijn er uitzonderingen voor voertuigen als land-
bouwtractoren, stoom- en motorwalsen enz.
Er wordt uit sociale overwegingen een overgangstermijn
van ongeveer anderhalf jaar in acht genomen.
De bezitters van deze „20 km"-wagens worden hierdoor
in de gelegenheid gesteld alsnog een rijbewijs te halen.
-- ~nfwvv7)ivvvinrrvnfifi^innnfuin^jinnniiiinjin-rLr-TruiJL^rLH
mm
Er is reeds uitvoerig geschreven over de wijzigingen
in het Wegenverkeersreglement die inmiddels van
kracht zjjn geworden. Er is in dit geheel een detail,
dat iets meer aandacht verdient. De zogenoemde „rij
strooksignalering" heeft thans eveneens een wettelijke
status gekregen. Het betreft hier een nieuwe methode
van signalering, die in Amerika veelvuldig wordt toe
gepast.
Berijders van rijksweg 13 zijn al enige tijd op de
hoogte met dit nieuwe systeem. Ter hoogte van Delft
wordt de signalering al toegepast, maar in de toekomst
zullen ook de Velsertunnel en de Coentunnel hiermee
worden uitgerust.
Boven de rijstroken zijn lichtbakken aangebracht, die
door de politie van een centrale post uit worden be
diend. Een groene, naar beneden wijzende pijl betekent
dat normaal verkeer op deze rijstrook is toegestaan.
Een rood, diagonaal kruis boven een rijstrook be
tekent echter, dat men onmiddellijk dient in te voegen
onder de groene pijl. Deze signalering gaat op rijks
weg 13 gepaard met een maximum snelheid van 50 kilo
meter per uur.
Via een televisiecircuit kan de politie het gehele
weggedeelte bij Delft overzien.
Niet alleen is er gebrek aan parkeerruimte voor auto's,
maar het blijkt tevens dat velen ontevreden zijn over
de parkeermogelijkheden voorfietsen. De stichting
De Fiets pleit dan ook voor meer parkeertegels voor dit
vervoermiddel. Overigens is er iets nieuws op het gebied
van fietsvervoer. Men heeft een rek ontworpen dat aan
de zijkant van de auto wordt neergelaten. Is de fiets er
eenmaal opgeplaatst, dan is het mogelijk dit rek naar
boven te hijsen en op het dak van de wagen te ver
zekeren.
De Fordfabriek in Amsterdam zal met ingang van sep
tember Mustangs voor geheel Europa gaan assembleren. De
Mustang is op het ogenblik een van de meest verkochte
wagens op de Amerikaanse markt.
Ervaren sportautomobilisten kunnen bij Volvo een opvoer-
set bestellen voor het tweedeurstype 122 S. De motor zal
dan een vermogen krijgen van 135 Sae-pk bij zesduizend
t.p.m.
Volgens een bericht van het C.B.S. bltfft een nieuwe per
sonenauto gemiddeld drie jaar in handen van de eerste
eigenaar. De gemiddelde leeftijd van de personenauto op
onze wegen bedraagt ruim vier jaar. De zakelijk gebruikte
auto's zijn in doorsnee een jaar jonger, dan de particuliere
wagens.
(Van onze speciale verslaggever)
DEN HELDER. Een chauffeur,
wiens naam niemand meer weet, heeft
een jaar of tien geleden eens in een vak
blad verondersteld, dat het voorrang
verlenen aan het van links komende
verkeer eigenlijk beter zou zijn dan de
rechts-voorrang van ons huidige ver
keersrecht. Sindsdien zijn van tijd tot
tijd ingezonden brieven in de dagbladen
verschenen van mensen, die wel iets
zagen in dat links-voorrang en lang
zamerhand is het probleem door deskun
digen in diverse vakbladen aangesneden.
Dezer dagen hebben de voorstanders
van de invoering van een nieuwe voor
rangsregeling zich georganiseerd in het
comité „Links voorrang". Initiatief
nemers zijn de Delftse pater Ed Krekel-
berg en jhr. ir. S. Laman Trip uit Den
Helder. De pater is wiskundige, en lo
gisch denken kan men hem dus niet
ontzeggen, ir. Laman Trip is directeur
van de dienst der openbare werken, en
wordt als ambtenaar dagelijks met ver
keersproblemen geconfronteerd.
Beiden houden sinds jaar en dag vurige
pleidooien voor links-voorrang. Omdat de
ervaring heeft geleerd dat niemand luis
tert naar enthousiaste eenlingen, is nu het
comité opgericht, dat zijn doel wil berei
ken door alle problemen, die met de voor
rang aan links samenhangen, te bestude
ren. Verder wil het de studie van deze ma
terie door officiële lichamen, met name in
internationaal verband, bevorderen. En
tenslotte wil het overheidsorganen en pu
bliek voorlichten.
Kruis of munt
Hoe is de regel dat aan rechts voorrang
moet worden verleend ontstaan? Het is
niet bekend, maar er zijn twee lezingen:
men heeft voor rechts gekozen, omdat er
nu eenmaal ook rechts wordt gereden, of
men heeft een geldstuk opgegooid
Vast staat dat de regel rechts voorrang
niet uit logische beredenering, maar uit
willekeur is ontstaan. Dat gebeurde in het
begin van de twintiger jaren, vermoede
lijk in Frankrijk, en is door andere landen
nagevolgd. Het was niet mogelijk de rege
ling aan de praktijk te toetsen, want er
was in die tijd nauwelijks sprake van ver
keer.
Ons verkeersrecht is vastgelegd in de
wegenverkeerswet en nader uitgewerkt in
het wegen- en verkeersreglement. Het gro
te bezwaar dat ir. Laman Trip heeft tegen
dat reglement, is de eindeloze reeks gede
tailleerde artikelen, waarvan geen ver
keersdeelnemer weet wat erin staat. Voor
al de voorrangsregeling is zo'n warwinkel
van bepalingen, dat men in feite bij nade
ring van een kruispunt steeds diep moet
nadenken welke voorrangsvoorschriften
hier gelden. De voorstanders van links-
voorrang menen dat de huidige voorrangs-
regeling zodanig in strijd is met het na
tuurlijke verkeersgedrag van de wegge
bruikers, dat er op allerlei punten steeds
verfijnder regelingen nodig zijn om het
verkeer vlot en veilig af te wikkelen.
Er is zeggen zij slechts één mid
del om met de onbevredigende situatie af
te rekenen: het voorrang geven aan links.
De voordelen hiervan zouden onder meer
zijn dat de psychologische grondslag be
ter is, dat de verkeersveiligheid wordt ge
diend, dat de vlotheid van het verkeer
wordt bevorderd, en dat de wegenaanleg
minder problemen geeft.
Minder twijfel
Er is een groot aantal verkeerssituaties
dat aanleiding geeft tot twijfel: twijfel
over de vraag of een medeweggebruiker
de wettelijke voorrang wel zal verlenen,
Advertentie
't Is nu tijd
voor ontspanning on.
voor een prachtige
beloning
GROTE HOUTSTRAAT 49
het huis met het carillon
TELEFOON 2 00 49
HAARLEM
twjjfel over het te verwachten verkeersge
drag van een ander.
Wanneer bijvoorbeeld thans voor of op
een kruispunt wordt gestopt om verkeer
van rechts door te laten, heeft men krach
tens artikel 27, tweede lid van het ver
keersreglement, voorrang boven het van
links komende verkeer, maar men mag
dit niet hinderen volgens artikel 30, eerste
lid, waarin is bepaald dat bestuurders
slechts op zodanige wijze mogen wegrij
den, dat het verkeer niet mag worden ge
hinderd. Welke van beide artikelen moet
nu worden nageleefd? De Hoge Raad is
eraan te pas gekomen en heeft aan „ver
lenen van voorrang" superioriteit toege
kend, boven het „niet hinderen".
De verkeerssituatie is echter in vele ge
vallen in strijd met deze uitspraak, en ver
groot de twijfel, hoe het veiligst kan wor
den gehandeld. Links-voorrang lost dit pro
bleem volkomen op. Dit geldt eveneens
voor de „beleefdheidsvoorrang", die me
nigeen uit eigen veiligheid, of om de ver-
keersvlotheid te dienen, verleent.
Minder denkfasen
Wanneer men een kruispunt passeert,
moeten twee verkeersstromen worden
doorkruist, die van links en die van rechts.
Verantwoord rijden brengt mee, dat men:
Eerst naar links moet zien, of geen
verkeer nadert ook al heeft men zelf
voorrang)
Naar rechts moet kijken of geen ver
keer nadert dat voorrang heeft
Het kruispunt op kan rijden, nadat
men zich nogeens heeft overtuigd, dat het
eventueel van links komende verkeer voor
rang zal verlenen.
Tenslotte weer naar rechts moet kij
ken of er intussen toch niet nog verkeer
nadert.
Bij links voorrang wordt deze ver-
keerswaarneming psychologisch juister,
eerst het van links komende verkeer voor
rang verlenen, daarna zich bepalen tot
het minder aandacht vragende verkeer
dat voorrang moet geven.
Een extra voordeel hierbij is, dat er
een ruimer uitzicht is, wat betreft het van
links komende verkeer en verder, dat bij
beslagen ruiten gemakkelijker naar links
dan naar rechts kan worden gekeken.
Minder stagnatie
Het belangrijkste argument van de voor
standers van links-voorrang is wel dat
hun denkbeelden de verkeersvlotheid kun
nen bevorderen. De thans geldende voor-
rangsregel leidt ertoe, dat op een kruis
punt het aanrijdende verkeer steeds voor
rang heeft op het afrijdende verkeer. Dit
veroorzaakt vaak een opeenhoping van
verkeer op het kruispunt. Immers, er
wordt veelal midden op het kruispunt ge
stopt, om het van rechts komende verkeer
voorrang te verlenen.
De remedie hier tegen is het aanbren
gen van verkeerslichten en dit wordt dan
ook veelvuldig gedaan. Bij links voorrang
moet het voorrang verlenende verkeer
vóór het kruispunt stoppen, en kan dus
op het kruispunt zelf geen hindernis vor
men. Hierdoor wordt de capaciteit van
het kruispunt belangrijk vergroot en kun
nen verkeerslichten vervallen, of in een
later stadium bij zeer druk verkeer
worden aangebracht. Pater Krekelberg en
ir. Laman Trip zeggen dan ook: „De ca
paciteit van een kruispunt wordt bij links
voorrang zelfs groter dan bij een systeem
van verkeerslichten. Links-voorrang is in
feite de ideale automatische verkeersrege
ling".
Opstoppingen op verkeerscircuits kun
nen bij links-voorrang niet meer voorko
men, omdat het verkeer op het circuit
automatisch voorrang heeft op dat van de
toevoerwegen. Op het verkeersplein Ou
denrijn zouden de verkeerslichten kunnen
worden gesloopt en de verkeersafwikke
ling zou desondanks worden bevorderd.
Miljoenenbesparing
Ir. Laman Trip meent: „Vele deskundi
gen zijn het met mij eens, maar vrezen
moeilijkheden met de invoering van het
nieuwe systeem. Dit echter mag nooit een
beletsel zijn voor het bestuderen van links
voorrang. Die moeilijkheden worden bo-
(Van onze parlementaire redactie)
Ouders van buitenshuis studerende kin
deren van 16 tot 27 jaar, die reeds in
aanmerking komen voor de fiscale drie
voudige kinderaftrek, zullen binnenkort
ook een drievoudige kinderbijslag ontvan
gen. Dit is het gevolg van de aanvaar
ding van een voorstel van het CH-Tweede
Kamerlid Scholten, dat gisteren in de
Tweede Kamer is aangenomen met 56
tegen 52 stemmen.
Het onderwerp kwam aan de orde bij
de behandeling van een wetsontwerp dat
de aanpassing regelt van de sociale ver
zekeringen aan de onlangs tot stand ge
komen algemene herziening van de be
lastingen. Het aanpassingsontwerp werd
zonder hoofdelijke stemming aangeno
men.
Voor het amendement van de heer
Scholten stemden de fracties van de
CHU, de KVP, het GPV, de Boerenpar
tij, de SGP en het grootste deel van de
liberale fractie. Twee leden van de libe
ralen stemden samen met de socialisten,
de anti-revolutionairen, de communisten
en de pacifisten tegen het voorstel.
vendien overschat. Het nieuwe systeem
vraagt weliswaar een andere instelling
van de verkeersdeelnemer, maar heeft het
voordeel van zijn eenvoud en vanzelfspre
kendheid".
Inmiddels heeft de minister de wéten-
schappelijke stichting voor verkeersveilig
heid gevraagd de links-voorrang te bestu
deren. De KNAC staat positief tegenover
het systeem, en de ANWB heeft zich na
enige aarzeling ook gunstig uitgelaten. In
het buitenland zijn de voorstanders van
de links-voorrang eveneens bezig zich te
verenigen. In Brussel is onlangs opgericht
het_ „Comité internationale pour la priori-
té a gauche", dat eerdaags een tijdschrift
in vier talen zal uitgeven. Dat laatste
wordt door de Nederlandse voorstanders
zeer toegejuicht, want het spreekt vanzelf
dat de omschakeling op links-voorrang
niet beperkt kan blijven tot één land.
Hun grootste zorg is dat de studie van
het probleem te lang wordt gerekt. „Wij
kunnen immers niet toelaten dat het do
dencijfer van het verkeer jaar op jaar
blijft stijgen", aldus ir. Laman Trip. „Wij
kunnen toch niet toelaten dat de vooruit
gang van ons land wordt vertraagd, onze
produktiekosten worden verhoogd, en de
arbeidskracht verloren gaat doordat de
wegen, die wij met hoge kosten bouwen,
het verkeer niet meer kunnen verwerken,
omdat dat op de kruispunten vastloopt".
En tenslotte somt hij ons de volgende fi
nanciële voordelen van de links-voorrang
op: de besparing op verkeersborden zal
jaarlijks in de honderdduizenden lopen, de
eenvoudiger verkeersregelingen (minder
verkeerslichten) geven een besparing van
miljoenen, door de vermindering van het
aantal verkeersongevallen worden miljoe
nen bespaard en de besparing op het ge
bied van de verkeersstagnatie zal wellicht
meer dan 100 miljoen bedragen. Waarom
wachten wij dan nog?
Advertentie
Ned. Exportpapierfabriek N.V.
Postbus 57 - Nijmegen
Mulo - Haarlem. Op 30 juni slaagden in
Haarlem voor het eindexamen Mulo-A de
dames: A. M. C. Hoogendorp (Sassenheim),
A. E. Heuperman (Overveen), P. W. Ver-
swijveren* (Beverwijk), M. E. Bethe* (Be
verwijk), M. Bestenbreur* (Beverwijk). C.
C. Gaartman* (Beverwijk), A. C. Meeder*
(Beverwijk), A. P. v. d. Waal (Heemskerk),
L. M. Streefkerk (Beverwijk), alsmede de
heren: M. B. Smits (Noordwijkerhout), C.
J. v. d. Voet (Lisse), F. Russ (Bennebroek)
en A. Bok* (Beverwijk).
De kandidaten wier naam gemerkt is
met slaagden tevens voor het midden
standsdiploma.
Voor het diploma Mulo-B slaagden de
dames: E. C. Holsteijn (Sassenheim), J. M.
P. Vermeer (Lisse), T. Wiersma (Haarlem)
en C. H. Leen (Zandvoort, alsmede de
heren: H. Bokhorst (Nieuw-Vennep), C. B
de la Mar (Hoofddorp), H. P. Pater (Lisse),
J. H. Timmers (Lisse), E. van Dijk (Sassen
heim), B. Kroon (Lisse), W. A. Nieuwen-
huis (Lisse), F. J. Scholen (Hillegom), J.
Riemersma (Zandvoort), B. Eertink (Zand
voort), D. E. M. Hofstra (Zandv.), C. Bulk
(Haarlemmermeer), E. Gerritsen (Hille
gom), M. v. d. Jagt (Hillegom), J. J. Kie-
wiet (Hillegom), G. van Kooten (Hillegom).
Advertentie
trampolin centre
sportland - bowling
reuze speeltuin
snackbar - restaurant
"De Schaapskooi"