HET WEER
Verdeeldheid over gift aan
Defence and Aid Fund
„Israël staat op het punt
kern-natie te worden"
STOP
'N TIJGER
IN UW
TANK!
Esso
Goldberg volgt
Stevenson op
Zeer blijde gebeurtenis in Artis...
Gevaarlijke auto
van de weg gehaald
Wettelijke regeling
autori j schoolwezen
bepleit
C.H.U., A.R. en K.V.P. hebben
nogal wat bedenkingen
Onthulling in Evening Standard"
Scherpe koersdaling
in Wall Street
Lahr polste Den Haag
over compromis
Dodelijk water
Luchtvracht 30 tot
40 goedkoper
„Seven Seas" nu
op sleeptouw
W.A. VERWOERD en ZONEN
Gevangenisoproer in
Auckland mislukt
IN DEZE KRANT
Opklaringen
Aan het strand
Senaat besprak beleid van mr. Luns
Campagne
Lievelingsplan
Nieuwe aanpak
„Bevlekt blazoen'
De EEG
Scherp weerwoord
KOLEN
Rechter en vakbondsman
Het woord is aan
r
50e JAARGANG NUMMER 216
Kanfoor: Lange Nieuwstraat 427, IJmuiden.
Geopend van 9-12.30 en 2-5 u. Zat. 9-11 o.
Tel. adm. 5437, chel bezorging tot 7 u. 7519.
Tel. redactie 5389, na kantooruren 02560-6484.
Uitgave: Grafische Bedrijven Damiate N.V.
IJmuider Courant
DAGBLAD VOOR VELSEN -IJ MUIDEN) SANTPOORT, DRIEHUIS, BEVERWIJK EN HEEMSKERK
WOENSDAG 21 JULI 1965
Verschijnt dagelijks beh. op zon- en feestdagen.
Abonnement per week 80 cent, per kwartaal
10,40, franco per post 11,65 Losse
nummers, afgehaald aan ons bureau, 20 cent
Girorekening IJmuider Courant no. 129288.
Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks
Adjunct Hoofdredacteur: E. Koning
Chef van de redactie: H. Landré
Directeur: Mr. H. C. van der Mije
Enorme rookwolken hangen boven
de gevangenis van Auckland (Nw.-
Zeeland), waar de gevangenen in
opstand zijn gekomen.
AUCKLAND (AFP) Alle opstandige
gevangenen in de Mount Eden-gevangenis
bij Auckland in Nieuw-Zeeland, hebben
zich vanochtend overgegeven. Van het ge
bouw is na de actie van de opstandelingen
alleen nog maar een puinhoop over.
De opstand begon maandagavond na
een mislukte poging van twee gevangenen
om te ontsnappen. De gevangenen staken
op verscheidene punten het gebouw in
brand en richtten andere vernielingen
aan. Driehonderd politiemannen en militai
ren moesten worden ingeschakeld om te
voorkomen dat er gevangenen ontvlucht
ten.
De Velser politie heeft dinsdagmiddag
op de Rooswijkerlaan in Velsen-noord een
stationcar ter controle aangehouden, om
dat de wagen een nogal onbetrouwbare
Indruk maakte. Dit bleek goed gezien,
want de politie ontdekte bijvoorbeeld dat
de hoofdremcylinder was voorzien van
een kapotte vuldop, waardoor elk ogen
blik vuil kon binnenlopen, waardoor het
remsysteem onherroepelijk zou weigeren.
De eigenaar, een inwoner van Bergen,
werd verder rij den verboden, waarbij hij
de politie beloofde dit levensgevaarlijke
vehikel bij de sloper te zullen afleveren.
Weerrapporten 1, 2
Agenda van IJmond en Haarlem 2
Uit het binnenland 2, 7
Beeldverhalen 2, 9
Van Dag tot Dag3
Op de Praatstoel 3
Buitenlands nieuws 3
Langs sluizen en havens4
In de Vishal en op zee5
Uit stad en omgeving4, 5, 6
Examens7
Kinderkrant 9
Feuilleton 9
Ferdinand 10
Radio en t.v11
Kunst 11
Luidsprekers 12
Beurs 13
Economisch nieuws13
Scheepsberichten 13
Sport 15
Topsy 16
Dit nummer bestaat uit
zestien pagina's
Verwachting tot morgenavond:
Enkele buien, maar later toenemen
de kans op opklaringen. Zwakke
tot matige wind tussen zuid en
west. Weinig verandering in tempe
ratuur.
Volledige weerrapporten op pagina twee.
De eerste onweersstoring van bete
kenis, die gistermiddag langs onze
kust trok, veroorzaakte de meeste re
gen (20 tot 35 mm) tussen IJmuiden
en Den Helder. Morgen weer kans op
enkele regenbuien en slechts enkele
opklaringen. Zwakke tot matige zuid
westelijke wind. Overdag 18 graden.
Zeewater 16 graden.
VOORUITZICHTEN: Lagedrukge
bied boven West-Europa houdt het
weer nog onbestendig.
Een wettelijke regeling voor het auto
rijschoolwezen in Nederland acht het
Tweede-Kamerlid Van der Peijl (CHU)
noodzakelijk. Hij herhaalt dit verlangen,
dat, zo zegt hij, al meermalen door de
Staten-Generaal naar voren is gebracht,
in schriftelijke vragen aan de minister
van Verkeer en Waterstaat.
In dit verband herinnert hij aan berich
ten over een onderzoek van de verkeers
politie in Amsterdam, waarbij meer dan
de helft Van de lesauto's gebreken vertoon
de en van de 26 instructeurs slechts twee
beroeps waren. Hij wil weten of contro
les elders soortgelijke resultaten hebben
opgeleverd.
Tenslotte bepleit hij maatregelen tegen
rijscholen, die zich bedienen van inferieur
materieel en van ongediplomeerde of niet
erkende instructeurs, zowel ter bevorde
ring van de verkeersveiligheid als ter be
scherming van de bonafide autorijschool
houders.
(Van onze parlementaire redactie)
PEN HAAG. Het voornemen van de regering om honderdduizend gulden
te schenken aan het Defence and Aid Fund ten behoeve van de slachtoffers van
het Zuidafrikaanse apartheidsbeleid heeft gisteren in de Eerste Kamer zeer tegen
strijdige reacties opgeroepen. De heren De Niet (P.v.d.A.), Van Riel (V.V.D.) en
Van der Spek (P.S.P.) bleken het met de schenking eens te zijn, maar de heren
t an Hulst (C.H.U.), De Quay (K.V.P.) en Berghuis (A.R.P.) hadden daarentegen
bedenkingen.
De Eerste Kamer hield gisteren het tij
dens de kabinetsformatie uitgestelde de
bat over het buitenlands beleid. Prof. Van
Hulst vroeg zich af, of met de schenking
niet precies het tegenovergestelde wordt
bereikt van wat wordt bedoeld. Hij infor
meerde, waarom geen direct diplomatiek
contact is opgenomen. De regering moet
geen impulsief beleid voeren. Is hier geen
sprake van inmenging in de binnenlandse
aangelegenheden van een ander land?,
vroeg prof. Van Hulst, die wilde weten
of het Nederlandse bedrijfsleven, met na
me de scheepswerven, inderdaad schade
lijden als gevolg van de schenking. Hij
meende, dat niet alleen de vervolgden op
grond van het apartheidsbeleid moeten
worden geholpen.
Ook oud-premier De Quay voerde beden
kingen aan, niet omdat hij het met het
apartheidsbeleid eens is maar omdat Ne
derland als stamverwant land Zuid-Afrika
extra erdoor prikkelt. De informaties
van prof. De Quay wezen er niet op, dat
het fonds een bona fide organisatie is. Er
zou nooit rekening en verantwoording van
de geschonken bedragen zijn afgelegd.
De heer De Niet was onthutst en ont
steld over de woorden van prof. Van
Hulst. „Nu begrijp ik waarom de C.H.U.
in deze coalitie niet meer past", zei hij.
Het had hem bijzonder onaangenaam ge
troffen dat prof. Van Hulst de positie van
het Nederlandse bedrijfsleven als argu
ment had gebruikt. Hierover werd prof.
Van Hulst erg boos. „U zet de zaken óp
zijn kop, dat is belachelijk", riep hij uit.
Mr. Van Riel (V.V.D.) ging akkoord
met de voorgenomen schenking. Hij vroeg
de regering van Zuid-Afrika uit te leggen
waarom Nederland moeilijk anders kon
handelen. Er is allerminst aanleiding,
voor emotionele reacties vanuit Zuid-Afri
ka opzij te gaan.
Dr. Berghuis (A.R.) vond het voorne-
(Van onze correspondent)
LONDEN. „Israël staat op het punt
een kernbom te produceren. Dat ver
klaart de grote haast die nu gemaakt
wordt om het ontwapeningsoverleg in
Genève weer op gang te brengen". Het
gesprek wordt 27 juli hervat. De Britse
journalist Jon Kimche schrijft dit in de
Londense „Evening Standard".
Robert Kennedy was de eerste die erop
wees, dat Israël op de drempel van de
kernbom staat. Hij deed dat in zijn
maidenspeech in de Amerikaanse Senaat
op 23 juni. Hij onthulde toen te verwach
ten dat de Israëli eind 1965 een eigen
kernwapen tot ontwikkeling zouden heb
ben gebracht.
Kennedy begon een campagne die tot
doel had, ervoor te zorgen dat de kern
bom het monopolie zou blijven van de mo
gendheden die haar reeds bezaten, de
„leden van de kernbomclub": de Verenig
de Staten, de Sovjet-Unie. Gr.-Brittannië
en de twee aspirantleden Frankrijk en de
Volksrepubliek China. De actie van Ken
nedy scheen nauwelijks enig resultaat te
hebben.
Advertentie
TANK DUS NIEUWE ESSO EXTRA
Dinsdag dertien juli ontstond echter een
geheel nieuwe toestand. Toen vroeg de re
gering van de Sovjet-Unie onverwacht om
onmiddellijk de ontwapeningsbesprekin
gen in Genève te hervatten.
Men verwacht dat de Britse, minister
voor de Ontwapening, lord Chalfont, in
Genève Wilsons lievelingsplan zal indie
nen. De Britse premier heeft er nooit een
geheim van gemaakt dat hij voorstander
is van een verdrag dat de verspreiding
van de kernbom moet voorkomen.
Kimche wijst erop dat de Verenigde
Arabische Republiek één van de achttien
leden van de ontwapeningscommissie van
de V.N. is en dat Nasser een van de
sterkste voorstanders is van het plan van
premier Wilson.
„Deze Egyptische „geestdrift" is ge
makkelijk te verklaren, omdat aanvaar
ding van het Britse plan Israël zou bero
ven van een potentieel hoogst doelmatig
wapen, de kernbom. Het zou Israël ervan
beroven zonder Egypte's aanzienlijk Rus
sische arsenaal aan te tasten."
„Daarom moet men zich afvragen", al
dus Kimche, „of een algemeen verdrag
tegen de verspreiding van kernwapens
werkelijk de vrede in het Oosten of op
het Aziatische continent zou dienen."
Volgens Kimche' is er echter geen re
den voor paniekmaatregelen. De Indische
en Israëlische situaties pleiten voor een
nieuwe en geheel andere aanpak van het
probleem der kernwapens, zo meent hij.
„In dit stadium is voor speciale geval
len, zoals Israël, dat met totale vernieti
ging wordt bedreigd, een derde alternatief
nodig, namelijk in de vorm van kernwa
pens. Het is ook van toepassing op de si
tuatie in India en in enkele andere geval
len", aldus Kimche.
men van de regering niet verstandig. De
A.R.-fractie heeft principiële bezwaren te
gen het Zuidafrikaanse rassenbeleid en zij
keert zich niet tegen het fonds zelf of
eventuele economische repressailles van
uit Zuid-Afrika. Zij hoopt echter dat er
mogelijkheden zijn om tot een gesprek
met Zuid-Afrika te komen. Maar dan
moet men tevoren niets doen om de sfeer
te bederven.
Minister Luns, die met minister Bot en
staatssecretaris De Block achter de rege
ringstafel zat, volgde het debat over zijn
beleid onbewogen, zonder te interrumpe
ren. En dat nog wel terwijl nagenoeg
iedereen duidelijk liet weten het op prijs
te stellen,dat mr. Luns in het kabinet
is teruggekeerd.
Maar dat wil niet zeggen dat er geen
onaardige dingen werden gezegd. Prof.
Van Hulst zei over de benoeming van
mr. Bot tot minister zonder portefeuille
voor de ontwikkelingshulp: „Sinds de ro-
meinse keizer Caligula zijn paard tot con
sul benoemde hebben we zoiets vreemds
niet meer meegemaakt."
De heer De Niet viel over de vergoe
lijkende uitspraken van minister Luns in
de Tweede Kamer over de Hitler-adoratie
van de Zuidvietnamese generaal Ky. Hij
vreesde dat de minister daarmee „zijn
blazoen had bevlekt", een opmerking, die
de bewindsman zich erg scheen aan te
trekken.
Overigens stelden zich alle sprekers, op
de heer Van der Spek (P.S.P.) na, achter
het Amerikaanse optreden in Zuid-Viet-
nam. Over de wenselijkheid van een Ne
derlands initiatief in deze zaak liepen de
meningen uiteen. Prof. Van Hulst voelde
er wel voor, mr. Van Riel daarentegen
niet. De liberale spreker drong aan op een
Nederlandse financiële bijdrage aan de
Amerikaanse inspanning in Vietnam.
De voorgenomen benoeming van mr.
Van der Stoel (P.v.d.A.) tot tweede
staatssecretaris van Buitenlandse Zeken
gaf verschillende senatoren aanleiding tot
critische vragen over de zware bezetting
van de top van het departement. Men
drong aan op goede coördinatie tussen de
twee ministers en de twee onderministers.
Geen van de sprekers had een goed
woord over voor de houding van Frank
rijk in het E.E.G.-overleg. Vrij algemeen
heerste de opvatting, dat aan de Franse
politiek niet mag worden toegegeven. De
heer Kapteijn (P.v.d.A.) vroeg zich af of
Frankrijk, door de vergaderingen van de
E.E.G.-ministerraad niet bij te wonen,
zich niet schuldig maakt aan overtreding
van het E.E.G-verdrag. Hij hield de mi
nister een spreekwoord uit Senegal voor:
„Wie zijn hand in de muil van een leeuw
steekt, raakt ook zijn benen kwijt".
Mr. Van Riel sprak zich uit voor snelle
invoering van de douane-unie en van het
beslissen bij meerderheid van stemmen in
de E.E.G.-ministerraad. Hij meende, dat
het gemeenschappelijk marktbeleid later
zou kunnen worden verwezenlijkt.
Bij zijn beantwoording richtte mr. Luns
zich fel tegen de heer De Niet.
„Het ware mij liever geweest indien hij
zijn gelukwensen bij mijn twaalf-en-een-
half jarig ambtsjubileum achterwege bad
gelaten", zei de minister. „Als het aan
hem had gelegen, was ik reeds in 1952
van het politieke toneel verdwenen. Ik zal
ook eens van het politieke toneel verdwij
nen en wellicht sneller dan hij thans
hoopt of verwacht. Daarbij hoop ik dan
maar voor hem dat mijn ambtsopvolger
meer existentialistisch en minder ambte
lijk zal zijn", aldus minister Luns.
Advertentie
UITSLUITEND DE BETERE SOORTEN
Let op het juiste adres
Alléén KENNEMERLAAN 166
hoek Napierstraat - Telefoon 4420
(47 jaar Rijksleverancier).
WASHINGTON (Reuter) President
Johnson heeft gisteren Arthur Goldberg,
lid van het Amerikaanse hooggerechts
hof, benoemd tot permanent gedelegeerde
van de Verenigde Staten bij de Verenig
de Naties. Goldberg volgt de verleden
week overleden Adlai Stevenson op.
De witharige, gebrilde Goldberg was on
der Kennedy minister van Arbeid en heeft
de afgelopen drie jaar zitting gehad in
het Hooggerechtshof.
De benoeming van Goldberg komt als
een grote verrassing. Tijdens een korte
plechtigheid in het Witte Huis waren mi
nister van Buitenlandse Zaken Dean Rusk,
onderminister George Ball en Johnsons
speciale adviseur McGeorge Bundy, aan
wezig die alle drie als mogelijke opvolgers
van Stevenson waren genoemd.
De 54-jarige opvolger van Adlai
Stevenson, Arthur Goldberg.
Goldberg beloofde het werk van wijlen
Stevenson naar diens boodschap tot de we
reld „geef ons vrede" te zullen
voortzetten want „Het is dat of de onder
gang en dat weten wij allen."
Arthur Goldberg, is 54 jaar. Hij werd
geboren in Chicago en was vele jaren al
gemeen juridisch adviseur van het grote
vakverbond A.F.L.-C.I.O. voordat hij in
1961 door president Kennedy tot minister
van Arbeid werd benoemd. Het jaar daar
op werd hij benoemd tot lid van het
hooggerechtshof.
Mevrouw Goldberg is een schilderes van
abstracte schilderijen.
Goldberg heeft twee kinderen.
V.N. diplomaten waren verbaasd te ver
nemen dat Goldberg gekozen was om Ste
venson op te volgen.
Een niet-Arabische afgevaardigde merk
te op: „De Arabieren zullen niet erg in
hun schik zijn dat een jood op deze post
benoemd is."
Dr. Frederik van Eeden:
Ieder mens voelt zich het middel
punt van de kosmos.
De uitspraak van de Amerikaan Mc
Namara dat Vietnam nog steeds een ern
stige zaak is en de waarschuwing van de
Sovjet partijleider Leonid Brezjnef aan
het adres van de Verenigde Staten zijn
gisteren in Wall Street de oorzaak ge
weest van scherpe koersdalingen. Bij kal
me handel daalde het Dow Jones ge
middelde voor industriefondsen, de graad
meter voor het verloop op de beurs, met
niet minder dan 11.47 punt tot 868.79. De
beurswaarde van de genoteerde fondsen
verminderde met ongeveer 5'A miljard,
(Van onze parlementaire redactie)
De Westduites staatssecretaris van Bui
tenlandse Zaken dr. Rolt Lahr is, naar
pas thans bekend is geworden, de vorige
week in Den Haag geweest voor een ge
sprek over de Europese crisis.
De staatssecretaris, die ook de andere
Westeuropese hoofdsteden heeft bezocht,
kwam zich volgens een mededeling van
het ministerie van Buitenlandse Zaken
oriënteren over het Nederlandse stand
punt en had daartoe een gesprek met
staatssecretaris mr. L. de Block. Over
het verloop en de resultaten van het ge
sprek kon het departement niets medede
len.
Aangenomen kan echter worden dat de
Duitse staatssecretaris tevergeefs heeft
getracht de Nederlandse regering over te
halen tot concessies aan Frankrijk om de
crisis in de E.E.G. te bezweren. De West-
duitse bondsregering heeft, naar verluidt,
de andere lidstaten wel bereid gevonden
de landbouwheffingen op een later tijdstip
dan 1 juli 1967 regelrecht aan de Europe
se commissie af te dragen, hetgeen wil
zeggen dat ook de uitbreiding van de con
trolerende bevoegdheden voor het Euro
pese parlement conform de Franse wen
sen naar een later tijdstip wordt ver
schoven. Nederland schijnt echter voor
alsnog niet veel voor een dergelijk com
promis te voelen.
RIO DE JANEIRO (DPA en Reuter).
Het Braziliaanse ministerie van Gezond
heid heeft bekend gemaakt, dat in
Brazilië dagelijks achthonderd kinde
ren sterven, hoofdzakelijk doordat zij
verontreinigd water moeten drinken.
Zelfs in grote steden als Rio de Janei
ro en Sao Paulo is de drinkwater
voorziening onvoldoende. Naar schat
ting krijgt slechts ongeveer de helft
van de Braziliaanse gezinnen in da
steden leidingwater. Brazilië heeft een
bevolking van meer dan 75 miljoen
zielen.
In het stadion van de Zuidvietna
mese stad Cong Hoa wilde men gis
teren een beeltenis van de Noord-
vietnamese leider Ho Tsji Minh
verbranden. Maar tegenstanders van
de Zuidvietnamese regering voor
kwamen deze symbolische vernede
ring en trokken de nagemaakte Ho
Tsji Minh uit elkaar. (Telefoto).
In Artis is een condorei uitgekomen,
een zeer zeldzame gebeurtenis. Al en
kele malen had het huidige condor-
wijfje in Artis een ei gelegd maar
steeds was het stukgetrapt door de
ouders of teniet gegaan in de broed
machine.
Dit voorjaar slaagde men erin, het
ei tijdig te verwijderen van de volwas
sen dieren. Omdat de broedmachine in
restauratie was werd het ei toever
trouwd aan een Japans zijdehoentje,
dat, om een gemakkelijker „zit" te
hebben, ook een kalkoenei onder haar
vleugels kreeg.
Het broeden van een condorei vergt
ongeveer 60 dagen terwijl de broedtijd
van een kippe-ei 21 dagen is. Daarom,
werd halverwege de broedtijd het zij
dehoentje „afgelost" door een ander
hennetje, dat het grote condorei even
eens onmiddellijk als haar onvervalst
eigendom beschouwde.
Nu, na zestig dagen is het condorjong
geboren. Het groeit nu met een gemid
delde gewichtstoename van 75 gram
per dag.
In 1939 en 1940 aanschouwden in Ar
tis ook condorjongen het licht, die door
de ouders werden grootgebracht. Het
zal overigens nog een hele tijd duren
voordat de condor in volle glorie te be
wonderen zal zijn. Geheel volwassen
is de condor (met een vleugelspanwijd
te van omstreeks 3,5 meter een reus
onder de landvogels die hoog in het
Andesgebergte leeft) namelijk pas na
acht tot tien jaar.
Het luchtvervoer over de Atlantische
Oceaan van een groot aantal soorten spe
ciale vracht, waaronder bloembollen, snij
bloemen en vis wordt per 1 september
en ten dele 1 januari '66 dertig tot veertig
percent goedkoper. Dit is één van de re
sultaten van de in mei geëindigde LATA-
vrachtconferentie.
Tegen elf uur gisteravond Nederlandse
tijd heeft de sleepboot „Ierse Zeé" vast
gemaakt aan de „Seven Seas". De sleep
is nu onderweg naar St. John op New
foundland, waar men vrijdagavond of
zaterdagochtend hoopt aan te komen. Men
is er inmiddels in geslaagd de machine
kamerinstallatie zover te herstellen, dat
er weer elektriciteit kan worden opge
wekt. Daardoor kan de keuken weer nor.
maal draaien.