Europese scholieren en hun vakanties:
Paprika's tussen schoenen
Ham in de ijssalon
Is het vooroordeel tegen de
WERKENDE VROUW
wel gerechtvaardigd?
Vrouw op een
terras is taboe
Eet meer fruit:
1
T raditie
Heimwee
Leegte
ZATERDAG 31 JULI 1965
Erbij
PAGINA ZES
alleen voor volwassenen
Kopje koffie
Markt, ham en wijn
Paprika
CJLifritolc/Wt
DUUR VAN DE VAKANTIE
Land
Duur schooljaar
Voorjaar
Zomer
Winter
Data zomervakanties
België
400 halve dagen
15 dagen
45 dagen
10 dagen
Juli-augustus
Denemarken
40 weken
1 week
7 weken
3 weken
Juli-augustus
Duitse
Bondsrep.
235 dagen
26 dagen
5 8 weken
23 dagen
Noord: begin juli-midden augustus
Zuid: midden juli-eind augustus
Frankrijk
209 dagen
20 dagen
ca 10 weken
12 dagen
Noord: juli-half september
Zuid: half juli-eind september
Griekenland
36 weken
10 dagen
ca 11 weken
2 weken
Juli-half september
ierland
190 dagen
1 week
ca 7 weken
7 k 10 dagen
Juli en augustus
IJsland
200 dagen
10 dagen
3 a 4 maanden
18 a 20 dagen
Juni-september
Italië
36 weken
6 dagen
ruim 3 maanden
17 dagen
L.O. juli tot okt.; M.O. half juni-okt.
Luxemburg
44 weken
14 dagen
6 a 8 weken
15 dagen
L.O. h. juli-aug.; M.O. h. juli-h. sept.
Nederland
40 weken
12 dagen
ca 7 weken
12 dagen
Juli-augustus
Noorwegen
38 weken
11 dagen
ca 8 weken
25 dagen
Zuid: half juni-half augustus
Oostenrijk
40 weken
10 dagen
ca 2 maanden
14 dagen
Juni-september
Turkije
170-200 dagen
3Vs a 4 maanden
15 dagen
Juni-oktober
Ver. Kon.
200 dagen
2 weken
ca 6 weken
3 weken
Juli-augustus
Zweden
39 weken
1 week
2 maanden
2 weken
Juli en augustus
Zwitserland
38 a 43 w'.en
1 3 weken
2 maanden
1 a 3 weken
Juli-augustus óf september-oktober
„EET MEER FRUIT, en blijft
gezond". Deze slogan geldt volgens
de mening van de Westduitse me
dicus dr. Rudolf Meinert alleen
voor volwassenen. Kinderen die te
veel fruit eten, neigen tot zwaarlij
vigheid. Iedere tweede Duitser is te
zwaar. Dat geldt niet alleen voor
de volwassenen. De kleintjes van de
lagere school hebben al een „buik
je". Dr. Meinert onderzocht 1300
leerlingen van de laagste klasse
der lagere school en constateerde,
dat de meerderheid van de kinderen
aan zwaarlijvigheid leed. Aan deze
gezetheid medeschuldig is, volgens
dr .Meinert, een te groot genot van
fruit en vruchtensappen. Terwijl bij
volwassenen veel fruit slank maakt,
heeft het bij kinderen een tegen
gestelde uitwerking.
Natuurlijk ligt het niet alleen aan
het fruit en de vruchtensappen, dat
de kinderen te dik zijn. Eveneens
aan een verkeerde voeding die al
bij de boterhammen voor de school-
pauze begint. De ouders, in het bij
zonder natuurlijk de moeders, moe
ten eens een vitaminerijk, smake
lijk, maar toch niet al te voedzaam
en vet broodbeleg zien te verzin
nen.
In vele steden van West-Duits-
land trachten autoriteiten, onder
wijzers en ouders een oplossing
voor dit probleem te vinden. Vele
kinderen namelijk, nemen geen
brood mee naar school, maar krij
gen elke dag geld mee om in de
pauze iets te eten te kopen. Van
dit geld wordt dan meestal snoep
gekocht. Een goed idee komt van
de Zwitserse bakkers, die op vele
schoolpleinen „boterhammen voor
de pauze" (volkorenbrood met no
ten en rozijnen) tegen een zeer ge
ringe prijs aanbieden. Om het ko
pen wat te stimuleren wordt er
gratis een Karl May-foto verstrekt.
Misschien is dit de juiste weg, om
kinderen weer een smakelijke bo
terham voor de pauze te verschaf
fen.
WINKELEN IN ARAGON
Een van de pittoreske straatjes in Caspe.
DE BOODSCHAPPENMANDEN wor
den al tamelijk vol, maar er is nog
veel meer nodig. Olijven, tomaten en
komkommers voor de salade; aardap
pels voor de tortilla en altijd heel veel
stokbrood en wijn. In de winkel van
de wijnhandelaar is het heerlijk don
ker en koel. De grote eikenhouten va
ten liggen opgetast tegen de wanden.
De kraantjes zijn van koper en glim
mend gepoetst. Aan de lopende band
wordt er getapt, liter na liter. Zelfs
de goedkoopste wijn is hier nog diep
rood van kleur en heeft de smaak van
zondoordrenkte druiven. Als er een vat
leeg is, gaat men rustig op kleine,
lage stoeltjes zitten wachten, want pas
nadat de wijnhandelaar zelf de inhoud
van het volgende vat gekeurd heeft,
gaat de verkoop door. En alsmaar
wordt er honderduit gebabbeld!
IEDERE DAG TE WINKELEN IS
hier een feest en een voorrecht, ech
ter uitsluitend voor getrouwde vrou
wen! Zelfs een vrouw, die yeel perso
neel thuis heeft, laat zich het voor
recht van te mogen winkelen niet ont
nemen. De jonge meisjes, die 's och
tends het huishoudelijk werk moeten
doen, zien verlangend uit naar de tijd,
dat zij zelf ook Senora (mevrouw) zul
len zijn. Dan mogen ze immers mee
doen aan dat dagelijkse festijn!
Tegen twaalf uur krijg ik, als echte
Nederlandse, zin in een kopje koffie.
Bovendien ben ik doodmoe na al dat
slenteren bij de naar mijn smaak bij
zonder hoge temperatuur. Dus nestel
ik me behaaglijk op een terrasje in de
schaduw en bestel ik een kopje koffie.
De gewoonste zaak van de wereld, zou
je zeggen. Maar nee hoor! Ten eerste
drinkt niemand hier koffie vóór het
eten en ten tweede gaat een vrouw niet
alleen op een terrasje zitten! Meteen
staat er dan ook een drom vrouwen en
kinderen voor mijn neus. Ze gapen me
aan alsof ik een wezen van een andere
planeet ben. Van de koffie heb ik niet
veel geproefd en ik heb maar gauw
gemaakt, dat ik wegkwam. Om het
vertrouwen van de mensen hier te
winnen, is het het beste, je zoveel mo
gelijk bij hun gewoonten en gebruiken
aan te passen. Wie dit niet doet, blijft
altijd een buitenstaander.
LANGZAMERHAND WORDT HET
rustiger op straat. Alle vrouwen zijn
terug in huis en bezig met de voor-
bereidingen van het middageten. Om
klokslag één uur schrikt iedereen op
door het verscheurende geluid van
een moderne sirene, die sedert enige
tijd bovenop het gemeentehuis prijkt.
Verplichte winkelsluiting! Binnen vijf
minuten zijn alle etalages en ingan
gen der winkeltjes afgesloten met gro
te luiken. Het dorp schijnt volkomen
uitgestorven. Zonder veel noeite heb
ik ook deze gewoonte overgenomen.
Een uitgebreide comida en daarna:
Tijd voor de siesta voor een heer
lijk middagdutje!
(Van een medewerkster)
BOODSCHAPPEN DOEN is een feest in het Spaanse land! Tot deze ont
dekking koiti je heel snel, als je een ochtend met Aragonese huisvrouwen in
kopen gaat doen. Allereerst valt het op, dat de armoede minder groot is dan
op het eerste gezicht schijnt. Zeker, in de kleding is er een aanmerkelijk verschil
tussen rijk en arm. In de arme gezinnen is men heel zuinig op de zondagse
kleren, Alleen bij heel uitzonderlijke gelegenheden schaft men iets nieuws aan.
Het allerlaatste, waar men op bezuinigt, zijn de maaltijden. In ieder gezin komt
er minstens tweemaal per dag een uitgebreid warm maal op tafel, la comida
(middageten) en la cena (avondeten).
aangevoerd uit de dichtstbij gelegen
kustplaats. Er zijn sardientjes, inktvis
sen in enige soorten en maten, alsme
de veel andere vissen en zeegedroch
ten, waarvan je als Nederlandse op het
eerste gezicht niet zou zeggen, dat ze
heus eetbaar zijn. Het duurt een hele
tijd vóór er eindelijk besloten is, wat
het vandaag zal zijn. Natuurlijk koop
je niets zonder eerst critiek te uiten op
de prijzen, ook al liggen deze nog zo
laag.
In ieder winkeltje ontmoeten de
vrouwen vriendinnen en kennissen. Zo
onder het kopen door bespreken zij
alle dorps- en familienieuwtjes. Ieder
een praat met iedereen. De vrouw van
de burgemeester babbelt met het klei
ne krantenvrouwtje, dat zo volledig in
zwarte rokken en omslagdoeken is ge
huld, dat je alleen nog maar haar ge
rimpelde gezichtje kan zien.
DE SCHOENWINKELIER heeft een
moestuintje bij het riviertje buiten het
dorp. Hij kweekt daar paprika's. Daar
om prijken er vandaag prachtige rode
en groene paprika's tussen de schoe
nendozen. Natuurlijk heeft hij ze een
paar centimos goedkoper geprijsd dan
zijn buurman de groenteman-kruide-
nier, want hij wil heel graag zijn
nieuwe collectie schoenen aan de da
mes laten zien.
Even verderop is het hoeden- en mo
dezaakje van Senora Carmen. Paco,
haar man, is vrachtwagenchauffeur en
uit liefhebberij houdt hij kippen. De
kippenren is op zolder. Dat is hier ge
bruikelijk, want onder de pannen is het
voor mensen veel te warm om te wo
nen en bovendien krijgen de kippen op
deze manier geen kans om te ontsnap
pen. Hoe Paco het voor elkaar krijgt,
weet niemand, maar hij heeft de groot
ste en lekkerste eieren van het hele
dorp. Men fluistert wel, dat hij de
meeste ergens anders koopt, want hoe
kunnen zijn kippen zo veel eieren leg
gen? „Het is alleen maar reclame voor
de hoeden", zegt de visvrouw, die ook
een hok met kippen op zolder heeft.
Maar hoe ook, in Carmen's winkeltje
is het altijd even druk. Om eieren te
kopen en om hoedjes te passen.
ALLEEN ALS JE HEEL vroeg op
pad gaat, zie je op het dorpspleintje
nog de boerenvrouwtjes, die een paar
keer per week met zwaar bepakte
ezeltjes naar het dorp komen om alles,
wat geoogst is, aan de man te bren
gen. Met schelle stemmen bieden ze
DIT KOMT WAARSCHIJNLIJK door
dat deze vrouwen al vanouds de hele
dag hebben gewerkt en men verdiept
er zich verder ook niet in of het voor
deze vrouwen financieel noodzakelijk is
om te werken of dat ze misschien hun
kinderen te veel alleen laten en hen
te veel huishoudelijke karweitjes laten
doen. Maar, o wee, als een huisvrouw
gaat werken die het zogenaamd niet
„nodig" heeft. Dit „nodig" hebben is
overigens een zeer rekbaar begrip.
Vast staat wel dat de vrouwen die het
werken niet „nodig" hebben het niet
doen om het geld, maar wel om een in
nerlijke behoefte te bevredigen. Hun
salaris wordt dan ook meestal voor het
grootste gedeelte aan huishoudelijke
hulp besteed.
LAAT VOORAL NIEMAND denken
dat ik hier de partij kies van de wer
kende vrouw. Noch ik, noch een ander
kan absoluut vóór of tégen zijn waar
het een zo individueel en veelomvat
tend probleem betreft. Waar ik echter
wel tegen ben is het zo algemeen ver
breide vooroordeel waardoor zo vele
vrouwen geremd worden of zich schul
dig voelen als ze werken.
VOOROPGESTELD ZIJ dat de be
langrijkste en mooiste taak van de
vrouw in het leven het krijgen en op
voeden van kinderen is. Het aantal
vrouwen wie dit geen bevrediging
schenkt en die naar hun oude werk
kring terugverlangen zolang him kin
deren nog klein en afhankelijk zijn is
uiterst gering. We zouden deze kleine
categorie daarom het beste kunnen
verwaarlozen zonder ons er verder in
te verdiepen of ze misschien te kort
komen aan moederlijk instinct of zich
mee laten slepen door hun eerzucht.
OP EEN GEGEVEN moment echter
zijn de kinderen de hele dag op school
of het huis uit en ze vinden de al te
toegewijde moeder gewoon lastig en
zouden hest wat meer onafhankelijk
heid willen hebben. Is het een wonder
dat vooral de vrouwen die, voordat ze
trouwden een prettig beroep hadden,
waar ze vaak lang voor hebben moe
ten studeren zonder daar echt de
vruchten van te kunnen plukken, op
een gegeven moment zin krijgen om
weer het oude werk te hervatten? Zo
gesteld lijkt het een vrij logische en
weinig zondige of slechte reactie van
deze huisvrouwen. De vrouwen die echt
een beroep hebben geleerd (en het is
toch niet hun schuld dat hun vaders
vonden dat je ook als meisje een vak
moest hebben?) vinden meestal niet
de juiste bevrediging in hobby's en an
dere activiteiten. Vandaar dat deze
groep werkende vrouwen vrij groot is.
HET IS VERDER HUN taak en hun
verantwoordelijkheid om het huishou
den zo te organiseren dat niemand er
onder lijdt. En in de meeste gevallen
lukt dit ook uitstekend want ze kunnen
bijna altijd kiezen tussen een baan
voor hele en halve dagen en voor vol
doende huishoudelijke hulp zorgen zo
dat ze zich wanneer ze thuis zijn onbe
kommerd aan man en kinderen kun
nen wijden. De band tussen werkende
moeders en hun gezinnen hoeft niets
minder hecht te zijn dan lussen niet
werkende moeders (denk maar eens
aan de niet werkende moeders die on
verschillig of al te pietepeuterig op hun
huis zijn).
EN DAN IS ER NOG een andere,
nog veel grotere categorie vrouwen die
niet een bepaald vak hebben geleerd
maar toch een innerlijke leegte voelen
die ze niet in staat zijn met hobby's
of sociaal werk te bevredigen. Deze
groep vrouwen hebben het het moei
lijkst, ze krijgen de meeste kritiek en
werken dan ook met de meeste schuld
gevoelens omdat ze zich niet weten te
rechtvaardigen. Voor deze vrouwen
geldt nu bij uitstek de spreuk: „Vrij
heid-blijheid". Want als deze huisvrou
wen thuisblijven doen ze hun werk met
tegenzin, verwaarlozen het huis en de
sfeer erin, verliezen interesse in hun
gezin of bemoeien zich juist te veel en
op een vervelende manier met hen
(dit zijn vaak heel actieve vrouwen
die een baan en het huishouden heel
goed tegelijk aankunnen). Kortom, ze
worden geprikkeld en nerveus met al
le gevolgen van dien voor het hele ge
zin.
WAS DIT TYPE vrouwen met een
winkelier getrouwd dan was er niets
aan de hand want dan hadden ze een
druk leven. Maar ze zijn het nu een
maal niet en is het dan niet beter om
hen te laten doen wat ze graag willen
zodat ze weer opgewekte huisvrouwen
kunnen worden? Er is niemand bij ge
baat als het vooroordeel moet zegevie
ren, noch de man die zijn heil buitens
huis gaat zoeken, noch de kinderen
die zich van de moeder afkeren.
de koopwaar aan en omdat ze allen
zo ongeveer hetzelfde verkopen, becon
curreren ze elkaar bijzonder fel. Als
ze uitverkocht zijn, gaan ze op haar
beurt zelf winkelen. De korven op de
ruggen van de ezeltjes worden volge
laden met brood en andere levensmid
delen. Vervolgens gaan ze op zoek
naar manlief, die meestal de ochtend
doorbrengt met domino-spelen in zijn
stamcafé. Vóór de zon al te fel gaat
schijnen, zijn ze alweer op weg naar
huis.
Stomverbaasd is de slagersvrouw,
als je om een onsje ham vraagt.
Maar weet de Senora het dan niet?
Ham verkopen ze toch alleen in de
dure ijssalon op het plein! Zij ver
koopt alleen vers vlees. De ene dag
een varken. De andere dag een schaap
of een koe. Alles gaat voor een een
heidsprijs per kilo weg. Wie het eerst
komt, kan de lekkerste stukjes uit
zoeken!
langzamerhand wordt 't rustiger op straat
OMDAT DE HUISVROUWEN maar
heel weinig vertier hebben, combineren
zij het nuttige met het aangename
door alle tijd te nemen voor de bood
schappen. Zelfs als ze alles in één of
twee winkels kunnen kopen, doen ze
dat beslist niet! Liefst in zoveel moge
lijk winkeltjes en alles op haar gemak.
BIJ DE VISBOER is het altijd het
drukst. Iedere ochtend is het voor de
huisvrouwen een verrassing, welke
soorten vis het boemeltreintje heeft
(Van een medewerkster)
ER STAAT NERGENS geschreven
dat werken voor huisvrouwen verkeerd
of nadelig zou zijn; integendeel. Er be
staat echter wel een hardnekkig voor
oordeel, meestal gevoed door traditie
en zelfrechtvaardiging, soms ook door
jaloezie. Het merkwaardige is dat men
het de vrouwen die om financiële rede
nen moeten werken nooit aanrekent
dat ze het doen. Men oefent evenmin
kritiek uit als de vrouw van de bak
ker de hele dag in de winkel staat
of als de boerin de hele dag op het
land werkt.
GROOT IS DE VERDEELDHEID,
Jazelfs de vijandigheid, onder de
huisvrouwen wanneer de kwestie
„werken of niet werken" ter sprake
komt. Waarom lopen de menin
gen op dit punt zo uiteen en waarom
veroordelen we elkaar in deze zonder
enige genade? In onze maatschappij
maakt iedere vrouw min of meer be
wust, min of meer beïnvloed door
haar omstandigheden de keuze tus
sen werken of niet werken. Soms denk
ik dat de vrouwen bij deze discussies
zo geëmotioneerd raken omdat ze door
dik en dun hun eigen besluit willen
rechtvaardigen. En dat terwijl er niets
te rechtvaardigen valt, we zijn nie
mand behalve onszelf, onze mannen
en onze kinderen een verantwoording
schuldig voor ons al of niet werken.
