IJmuider Courant | 1965 | 10 augustus 1965 | pagina 7

Het lijk camoufleren

De actie ,Van Harte' bewees dat
de radio nog springlevend is

Nog geen cent voor
het derde radionet

Twee goede langspeelplaten van
de 65-jarige ,Uncle Satchmo'

DINSDAG 10 AUGUSTUS 1965

7

Oude stoomradiohandhaaft zich naast T.V.

Conny van den Bos
terug uit Polen

Djurre Duursma overleden

Een Goya ontdekt

de boef in het boek van eigen en \reemde bodem

De radio geeft woensdag

T elevisieprogramma

Berry Zand Scholten

Bert Japin

AMSTERDAM. Op de kantoren van de VARA te Hilversum komen sinds enkele
dagen de giro-overschrjjvingen binnen van de gulle gevers die een week geleden
tijdens de radio-actie „Van Harte" bjjna 100.000 gulden toezegden voor „De goede
Duitser van Kattowitz". De portemonnees gingen open na een radiopraatje van tien
minuten. Vóór die tyd wist niemand wat precies de bedoeling was van de VARA.
De producers van het programma meenden dat er met een resultaat van 12.000 gul
den, van een enorm succes zou kunnen worden gesproken. De verwachtingen zjjn
verre overtroffen. Niet alleen dii^ van de programmamakers, maar vooral van de
genen die zich interesseren voor de plaats die het medium radio in deze tijd nog
Inneemt. Het is gebleken dat „die goede oude stoomradio" nog altjjd zjjn woordje
meespreekt. Een stem die op een avond om kwart over zes uit de luidspreker klonk,
slaagde erin tienduizenden mensen te bewegen geld te geven. Voor een Duitser
nog wel.

HET SUCCES VAN DE UITZENDING
„Van Harte" doet een beetje denken aan
de gebeurtenissen rond de actie „Open
het Dorp". Deze televisie-actie bracht
miljoenen guldens op en maandenlang
is er toen gediscussieerd over de vraag
of hiermee niet bewezen was hoe indrin
gend die televisie is en welke gevaren
het misbruik van dit medium met zich
mee kan brengen. De actie „Open het
Dorp" kwam echter niet onverwacht. Da
gen tevoren was Nederland ervan op de
hoogte. De actie „Van Harte" miste een
„warming-up". Zij miste ook stunts.
Om kwart over zes wordt er in de mees
te huiskamer nog gegeten. Elders staan de
vrouwen in de keuken aan de afwas en
pakken de mannen hun krant. Met een
half oor wordt er naar de radio geluis
terd. Tijdens de uitzending vertelde de
VARA-presentator Henk van Stipriaan
van de in Essen woonachtige Ernst Bruno
Motzko die in de Tweede Wereldoorlog
bijzondere moed heeft getoond door met
groot gevaar voor eigen leven vier Jo
den in zijn huis te laten onderduiken en
hen te verzorgen. De onderduikers ont
kwamen aan de dood. Motzko had met
deze hulp zijn spaarcenten moeten inte
ren. Maar toen hij na de oorlog voor eni
ge financiële steun bij de Westduitse re
gering aanklopte, werd hem die gewei
gerd. De Duitser moet nu leven van een
invaliditeitsuitkering van 175 mark per
maand. Het was de bedoeling van de
VARA om deze uitkering tien jaren lang
te verhogen met een maandelijks bedrag
van 100 gulden.

DE VARA IS NIET OVER een nacht
ijs gegaan. Het bericht over de in arme
lijke omstandigheden levende Duitser
had men aangetroffen in een krant. De
producers van het „Van Harte"-program-
ma, Kees Buurman, Steef de Groot en
Joop de Roo, hebben daarop een uitge
breid antecedentenonderzoek ingesteld.
Men wilde er volkomen zeker van zijn
dat er op de persoon van Ernst Bruno
Motzko niets viel aan te merken.

Het programma „Van Harte" is nog
Jong. De bedoeling ervan is actie te voe
ren voor een beperkt doel. De eerste uit-
lending, die vorige maand plaats had,
richtte zich op het oude Koetshuis, het
opvangcentrum voor eenzamen in Den
Haag. De uitzending hracht 24.000 gul
den op.

De mensen van „Van Harte" wilden er
deze maal rekening mee houden dat het
nu ging om een niet-Nederlands doel en

(Van onze correspondent)

HILVERSUM De omroeporganisaties
hebben nog geen cent uit Den Haag ont
vangen, die gebruikt kan worden om om
streeks 1 oktober met het derde radionet
te beginnen. Het wordt de radiomensen
wel ontzettend moeilijk gemaakt om zich
te houden aan de streefdatum. In de
afgelopen maanden zijn er technische
voorzieningen gedaan, maar de program-
madienst is nog geen stap verder geko
men. Normaal duurt een programmavoor
bereiding negen maanden. Het is een
kwestie van een paar dagen geworden
dat het geld binnen moet komen. Daar
valt of staat de hele zaak mee.

Hoewel er nog geen sprake van is dat
Hilversum 3 niet in oktober in de lucht
zal komen, is de tijd wel zeer krap ge
worden, het kan nog net. Tijdens de ka
merdebatten over het omroepvraagstuk
heeft minister Vrolijk medegedeeld dat
er voldoende geld aanwezig is voor de
tijdelijke voorzieningen binnen het over-
gangsbestel. Daarmee worden de drie
laatste maanden van dit jaar bedoeld,
wanneer nog geen reclameboodschappen
via Hilversum 3 zullen worden uitgezon
den. De omroepen hebben een, naar hun
mening, minimaal bedrag aan de regering
gevraagd om te kunnen beginnen, mede
op verzoek van de Regeringscommissaris
voor het Radiowezen. De vakanties heb
ben wat betreft de financiële voorbereidin
gen van het derde net storend gewerkt.
Van de zijde van de omroepbesturen is
pas een week geleden bij de regerings
commissaris de begroting ingediend,
waarover donderdag jongstleden de eerste
besprekingen zijn gevoerd. Van de zijde
van de regeringscommissaris stelt men
zich op het standpunt dat men bezwaar
lijk ongenoegen kan uiten als men de
begroting pas een week heeft ingediend.
Met de grotste spoed wordt er aan alle
kanten aan gewerkt. Ook de omroepor
ganisaties hebben na het kamerdebat een
korte tijd onder hoogspanning moeten wer
ken aan de begroting. In ieder geval
zullen in de aanvang van het derde net
eenvoudige programma's moeten worden
verwacht.

De zangeres Conny van den Bos is gis
termiddag uit Polen teruggekeerd, waar
in Sopot weer een songfestival is gehou
den. Sopot is een badplaats, 400 km van
Warschau.

„Ik heb me erover verbaasd" aldus
Conny „hoe groot de collegialiteit on
der de deelnemers was; dat was voor mij
gewoonweg een verademing na Napels.
Er heerste hier een gezonde rivaliteit,
niemand misgunde de ander een prijs,
wie eerste werd deed er eigenlijk hele
maal niet toe, het feit dat je gekomen
was en al je kunnen gaf, was voldoende.
Artistiek stond dit festival op een hoog
peil."

om een Duitser. Bovendien was het de
vraag of het niet te lang geleden zou zijn
om hier nu nog aan te spreken. Op
24.000 gulden als bij de eerste inzameling
durfde men niet te hopen. Men hield het
op 12 mille.

REEDS TIJDENS DE uitzending bleek
dat de actie een doorslaand succes werd.
Op de twaalf posten die in het land wa
ren ingericht, stroomde het geld binnen.
De giften zijn gekomen uit alle bevol
kingslagen 'niet het bedrijfsleven), het
geen vooral duidelijk wordt uit de giro
overschrijvingen. In de joodse gemeen
schap zelf sloeg de actie natuurlijk ook
goed aan. De geldbedragen variëren
sterk. De laagste bedragen zijn een rijks
daalder, er zijn vele giften van 100 gulden
en in Groningen bracht een anonieme
geldgever een bedrag van 5.000 gulden.

TIJDENS DE UITZENDING zat ver
slaggever Kees Buurman bij de heer
Motzko op diens zolderkamertje in de
Brunnenstrasse te Essen. De Duitser was
volkomen overweldigd door de geldstroom
uit Nederland die precies op zijn 66-ste
verjaardag kwam. „Ik heb mij nog nooit
zo gelukkig gevoeld. De handen grijpen
elkaar over de grenzen heen. Maar ik wil
dat geld niet helemaal alleen. Denkt u ook
aan de anderen die hebben geholpen". De
uitzending was om kwart over zes begon
nen. Tegen zeven uur was de helft van
het verwachte bedrag bijeen. Om zeven
uur precies was men al over de 12 mille
heen en zes minuten nadien was er ruim
22.000 gulden. Om kwart over zeven werd
er 32.000 gulden geteld. Het laatste kwar
tier was het niet meer bij te houden. En
behalve geld zijn er ook aanbiedingen
voor vakanties binnengekomen o.a. in
Zwitserland en in Nederland. Kranten en
tv. in Duitsland en zelfs bladen als de
Britse „Guardian" besteedden aandacht
aan „Van Harte".

De VARA heeft inmiddels besloten de
voorgestelde uitkering van 100 gulden per
maand aan de heer Motzko te verhogen
tot 200 gulden. In overleg met hem zal
worden gezocht naar een mogelijkheid de
rest van het geld te bestemmen voor ge
lijksoortige doelen. Binnenkort zal wor
den bekendgemaakt welke oplossing hier
voor is gevonden.

VAN STIPRIAAN is van vele kanten
gefeliciteerd met het succes. „Men moet
echter goed begrijpen dat ik eigenlijk het
minste werk doe. Ik presenteer het pro
gramma, maar achter de schermen
wordt er enorm hard gewerkt door Buur
man, De Groot en De Roo. Verder zijn
er tijdens de inzameling in het gehele
land 139 mensen aan het werk".

Dat het de radio is en niet de televisie
die dit succes heeft gebracht verbaast
radioman Van Stipriaan niet. „Ik heb
nooit geloofd in een echte concurrentie
tussen televisie en radio. Natuurlijk is het
zo dat de tv in de avonduren een aan
dachttrekkend medium is en dat men
maar één ding tegelijk kan doen. Daar
staat tegenover, dat de radio in de och
tenduren tot half negen en in de avond
van zes tot half acht een zeer grote luis
terdichtheid heeft. Het is dan ook niet
toevallig dat de VARA voor de „Van
Harte"-uitzendingen juist die periode tus
sen kwart over zes en half acht heeft ge
kozen".

Louis Armstrong is vijfenzestig jaar geworden. Ter gelegenheid van de ver
jaardag van 's werelds beroemdste oude stijl jazztrompettist zijn twee langspeel
platen op de markt verschenen, die het veelzijdige talent van „Satchmo" nog eens
onderstrepen en die duidelijk bewijzen dat Armstrong terecht wordt aangeduid
als de man die niet alleen jazz, maar ook dè jazz voor een groot deel gemaakt
heeft. De twee langspelers die van Armstrong zijn verschenen hebben een totaal
verschillend karakter. De eerste, een uitgave van Inelco-Amsterdam op het RCA-
label telt een verzameling unieke opnamen van Satch uit de dertiger en veertiger
jaren; de tweede, een uitgave van Siemens-Den Haag op het Brunswicklabel
laat ons Armstrong horen in twaalf prachtige negro-spirituals.

OP DE EERSTE PLAAT horen we de
Armstrong uit de dertiger jaren in stuk
ken als „I've got the world on a string"
en „Swing You Cats" met als pianist Ted
dy Wilson, de eminente pianist uit de be
roemde kwartetten en kwintetten van
Goodman. Enorm swingend klinken de
oldtimers als „Sweet Sue" en Handy's
„Saint Louis Blues". Kant 2 van de plaat
begint met het bekende „Do you know
what it means to Miss New Orleans",
waarbij we als begeleiders van Arm
strong onder meer trombonist Kid Ory,
klarinettist Barney Bigard, bassist Red
Callender (die later naar modern zou
switchen) en slagwerker Minor Hall aan.
In de nummers „Jack-Armstrong-blues"
is Louis te horen in een van zijn fabu
leuze duetten en change-chorussen met
de trombonist Jack Teagarden. Een uit
stekende plaat deze RCA-langspeler. La
bel: RCA-Victor LSP 2971. Uitgave: Inel
co-Amsterdam. Waardering: Zeer goed.

„SWING LOW SWEET SATCHMO" is
de titel van de tweede langspeler van
Armstrong, waarop Louis met zijn All
Stars en een spiritual-groep een aantal
bekende spirituals vertolkt als: „Down by
the Riverside", „Go down Moses", „Swing
Low, Sweet Chariot," Didn't it Rain?",
„Nobody knows the trouble I've seen" en
„Shadrack". In het portret van Louis
Armstrong, dat ik schreef ter gelegenheid
van zijn vijfenzestigste verjaardag is

De AVRO herhaalt vanavond een
aflevering van Theater „Domino",
waarin de populaire Belgische zan
ger Jacques Brei optreedt. Brei zal
om half negen via Nederland I in
zijn tour de chant dertien door hem
zelf gecomponeerde chansons bren
gen, waaronder Bruxelles, Rosa, Les
Flamandes, Les Bourgeois, Made
leine en Le Moribond. Denise Maes
zal dit programma, waarvan Karei
Prior de regie heeft, inleiden.

In Den Haag is op 77-jarige leeftijd
overleden de Amsterdamse kunstschilder
glazenier Djurre Pieter Duursma. Hij
studeerde aan de Kunstacademies te Am
sterdam, Antwerpen en Berlijn.

Het noodlot heeft Duursma's werk ach
tervolgd. Zijn atelier op de Veluwe (een
oude schaapskooi) werd door dieven in
brand gestoken om hun sporen uit te wis
sen. Hierbij ging een groot deel van het
werk uit zijn eerste periode verloren.
Zijn huis in Kijkduin werd in de oorlog
afgebroken. De kunstschilder vestigde
zich na zijn evacuatie in Oosterbeek,
waar zijn huis door oorlogshandelingen
verloren ging met het werk uit zijn late
re periode en zijn gehele glazeniersinstal
latie en zijn kapitaal, dat hij, uit vrees
voor Duits ingrijpen bij de banken, in
huis bewaarde. Omdat Duursma aanvan
kelijk gefortuneerd1 was, bestond er voor
hem vóór de oorlog geen dwingende
noodzaak zijn werk te verkopen. Er is
vermoedelijk slechts weinig werk van
hem in het bezit van Nederlandse verza
melaars.

Een schilderij „De Maagd en Sint Pi-
lianus" eigendom van de kerk in Valde-
moro bij Madrid, is officieel geïdentifi
ceerd als een werk van Goya. Het da
teert van 1786 of 1787.

ZONDER LIJK: geen vervolging wegens moord; kan een lijk niet geïdentificeerd
worden, dan is het onder andere niet mogelijk na te gaan met wie het slachtoffer
omgang heeft gehad, dus wie er een motief kan hebben gehad om het te doden. Mo
tieven te over om een lijk te verdonkeremanen of onherkenbaar te maken, en er
wordt vooral in de betere detectiveverhalen een dankbaar gebruik van gemaakt;
immers: er lopen in zo'n geval twee intriges dooreen in de detectivestory. Het eerste
probleem is dan: waar is de vermiste, of wie is de dode, en pas als dat probleem is
opgelost, kan het speuren naar de dader beginnen. Dat onherkenbaar maken van
zo'n lijk, lijkt misschien bijzonder luguber, maar dat hoeft het ook alweer in het
goede speurdersverhaal beslist niet te zijn. Een klassiek voorbeeld in dit opzicht,
een van de meest geslaagde vondsten waarop in de internationale detectivelitteratuur
verhalen zijn gebaseerd, blijft nog altijd The Chinese Orange Mystery van Ellery
Queen. Er wordt, in een kamer waarin alles ondersteboven en achterstevoren gezet
is, een lijk gevonden van een man die al z'n kleren achterstevoren aan heeft. Gróte
vraag: waarom heeft de moordenaar de moeite genomen, de man zo uit te dossen?
Wel, dat blijkt dan nauw verband te houden met het camoufleren van 's mans identi
teit; het waarom van de verkleedpartij als zodanig blijkt niet vreemd aan het feit
dat geestelijken een zogenaamd „omgekeerd boordje" plegen te dragen. Zoals gezegd:
een ware vondst, en in het geval van The Orange Mystery een vondst die op de
meest boeiende en geraffineerde wijze is uitgewerkt. Deze classic bevindt zich thans
binnen het bereik van het Nederlands lezende publiek en wel in de reeks Prisma-
Detectives, waarin dit geraffineerde „gesloten-kamermysterie" terecht de titel kreeg
van Moord achterstevoren.

DE POPULAIRE Amerikaanse detec-
tieveschrijfster Mignon Eberhart heeft
niet altijd een even gelukkige greep op
haar stof, maar haar The Unknown
Quantity vormt een van de gunstige uit
zonderingen. De betrekkelijke ongeloof
waardigheid van een aantal ingewikkel
de manipulaties rond een persoonsver-

HILVERSUM I. 402 m. 7.00-24.00 NCRV.

NCRV: 7.00 Dagopening. 7.10 Vierhan
dig pianospel (gr.): klassieke muziek. 7.30
Nieuws. 7.40 Radiokrant. 7.55 Lichte
grammofoonmuziek. 8.15 Gewijde muziek.
8.30 Nieuws. 8.40 Lichte grammofoonmu
ziek. 9.00 Voor de zieken. 9.35 Waterstan
den. 9.40 Voor de vrouw. 10.10 Semi-klas-
sieke muziek (gr.). 10.30 Morgendienst.
11.00 Koorzang: geestelijke liederen. 11.30
Lichte grammofoonmuziek. 11.50 Twaalf
uurtje, cabaretprogramma. 12.00 Touring-
Club, programma voor onze buitenlandse
gasten. 12.27 Mededelingen t.b.v. land- en
tuinbouw. 12.30 Nieuws. 12.40 De onder
gang van de Rijzende Zon, documentaire.
12.50 Licht orkest. 13.10 Klassieke kamer
muziek (gr.). 13.40 Stereo: Lichte gram
mofoonmuziek. 14.00 Klassieke en moder
ne kamermuziek. 14.45 Mavra, opera buf-
fa. (gr.). 15.15 Klassieke grammofoonmu
ziek. 15.50 Bijbelvertelling voor de jeugd.
16.00 Voor de jeugd. 17.00 Licht instru
mentaal trio. 17.15 Eurojazz. 17.50 Over
heidsvoorlichting: de politie nu. 18.00
Spektrum: nieuws uit de prot. christelij
ke organisaties. 18.10 Jeugdkoor met or
gelbegeleiding: geestelijke liederen. 18.30
R.V.U.: Louis Pasteur, door dr. M. J.
Adriani. 19.00 Nieuws en weerpraatje.
19.10 Radiokrant. 19.30 Muziek van het
Leger des Heils (gr.). 19.50 Wereldpano
rama. 20.00 Die Schöpfung, oratorium
(opn.). 22.00 De dagen onzer jaren, gods
dienstig klankbeeld. 22.15 Stereo: Licht
ensemble. 22.30 Nieuws en herhaling SOS-
berichten. 22.40 Avondoverdenking. 22.55
Oude muziek (gr.). 23.15 De dagen onzer
jaren, godsdienstig klankbeeld. 23.30 Lich
te grammofoonmuziek. 23.55-24.00 Nieuws.

HILVERSUM II. 298 m. 7.00 VARA. 9.40
VPRO. 10.00-24.00 VARA.

VARA: 7.00 Nieuws, ochtendgymnastiek
en socialistisch strijdlied. 7.20 Lichte
grammofoonmuziek. 7.25 Van de voorpa
gina, 7.30 Lichte grammofoonmuziek. 8.00

Nieuws. 8.10 Lichte grammofoonmuziek
(vervolg). 8.50 Voor de kinderen. 9.00 Van
alle markten thuis, praatje voor de vrouw
9.05 Semi-klassieke muziek (opn.) VPRO:
9.40 Antwoord op eeuwige vragen (III,
slot), lezing. VARA: 10.00 Amusements
muziek (gr.). 11.00 Nieuws. 11.02 Geknipt
voor herhaling. 12.00 Stereo: Ritmisch
strijkorkest. 12.27 Mededelingen t. b. v.
land- en tuinbouw. 12.30 Voor het platte
land. 12.35 Licht instrumentaal trio. 12.55
Actualiteiten. 13.00 Nieuws. 13.15 Stereo:
Metropole orkest en zangsoliste. 13.45 Hun
wereld ging voorbij (I), lezing. 14.00 Om-
roepdubbelkwartet. 14.15 Omroeporkest.
15.00 Voor de kinderen. 16.00 Nieuws.
16.02 Klassieke grammofoonmuziek. 16.30
Voor de zieken. 17.00 Wegwijzer: tips
voor vakantie- en snipperdagen. 17.50 Ac
tualiteiten. 18.00 Nieuws. 18.15 Stereo:
Licht ensemble. 18.45 Koorzang (gr.):
lichte muziek. 19.00 Licht orgelspel. 19.20
Voor de kinderen. 19.30 Artistieke Staal
kaart. 20.00 Nieuws. 20.05 Promenade or
kest. 20.35 Socialistisch commentaar. 20.50
Haar telefoon, hoorspel. 21.45 Licht orkest
en solist (gr.). 21.55 Vraaggesprek. 22.25
Sport halverwege. 22.30 Nieuws. 22.40 Ste
reo: Nederlands strijkkwartet: klassieke
en moderne muziek. 23.20 Cello en pia
no: klassieke muziek. 23.35 Twee violen:
moderne muziek. 23.55-24.00 Nieuws.

BRUSSEL 324 m.

12.00 Nieuws. 12.03 Festivaria. 12.40
Weerbericht, mededelingen én SOS-be-
richten. 12.45 Tussen de schermen. 12.50
Beursberichten en programma-overzicht.
13.00 Nieuws en weerbericht. 13.20 Ka
mermuziek. 14.00 Nieuws. 14.03 Jeugdkro-
niek. 15.00 Nieuws. 15.03 Luisterprentjes.
15.15 Voor de kinderen. 16.00 Nieuws. 16.03
Beursberichten. 16.09 Drieluik. 16.45
Vlaamse schoolkoren. 17.00 Nieuws, weer
bericht en mededelingen. 17.15 Koffietijd,
18.00 Nieuws. 18.03 Voor de soldaten. 18.30
Lekenmoraal en -filosofie. 18.40 Sportkro
niek. 18.45 Lichte muziek. 19.00 Nieuws,
weerbericht en radiokroniek. 19.40 Lichte

VOOR DINSDAG
NEDERLAND I

NTS: 19.00 Nieuws in het kort. 19.01
Voor de kleuters. 19.06 Journaal voor ge
hoorgestoorden. 19.33 Eva's herinneringen
TV-film. 20.00 Journaal. AVRO: 20.20
AVRO's Televizier. NTS: 20.30 Theater Do
mino. AVRO: 2125 De Saint speelt met
vuur, TV-film. NTS: 22.15-22.20 Journaal.

NEDERLAND II
NTS: 20.00 Nieuws. 20.01 De Bill Dana
Show (dl. 11). 20.25 Reis door China, do
cumentaire. KRO: 21.10 Film '65. 21.45
Onze man in Washington. CVK/IKOR:
22.10-22.35 Lezen met de hand, TV-film
over het onderwijs aan blinden.

VOOR WOENSDAG

NEDERLAND I

NCRV: 17.00-17.30 Voor de kinderen.
NTS: 19.00 Nieuws in het kort. 19.01 Voor
de kleuters. 19.06 De Mekong, TV-film.
VARA: 19.35 Top of Flop. NTS: 20.00
Journaal. VARA: 20.20 Achter het nieuws.
20.45 Voordracht. 20.50 Hoge tonen in de
regen: luchtig muziekprogramma. 21.15
Sophia Loren in Rome, filmdocumentaire
over het oude en het nieuwe Rome. 22.05
In vertrouwde handen galstenen en
hun behandeling, medisch programma.
NTS: 22.25-22.30 Journaal.

NEDERLAND II
NTS: 20.00 Journaal. NCRV: 20.01 Lite
rair kijkschrift. NTS: 20.25 Tartuffe (ou
lTmposteur), toneelstuk (in het Frans).
NCRV: 22.00 Geloven op maandag, ge
sprek. NTS: 22.10-22.50 Atletiekwedstrij
den West-DuitslandU.S.A. te Augsburg.

muziek. 20.00 Openbaar Kunstbezit. 20.15
Lichte muziek. 20.30 Folklore. 21.00 Let's
go to Broadway. 22.00 Nieuws. 22.15 Lich
te muziek. 23.00 Nieuws. 23.05 Gevarieer
de muziek. 23.55 Nieuws. 24.00 Voor de
zeelieden.

wisseling daargelaten, kan men met de
ietwat fantastische opzet en motivering
vrede hebben, daar deze schrijfster, die
zelden excelleert in intelligente com'
plottering en langs logische lijnen ver
lopend speurwerk (wat haar werken
dan ook eerder het stempel van „mys-
terynovel" zonder meer, dan dat van
detectiveroman doet verdienen), in The
Unknown Quantitity in ieder geval
heeft gezorgd voor een behoorlijke dosis
spanning, „thrill", en geheimzinnigheid
ter compensatie.

EEN OLIEMAGNAAT vertelt zijn jonge
vrouw dat hij op reis moet met een ge
heime regeringsopdracht, zo gevaarlijk
dat hij er mogelijk niet van zal terug
keren, en in ieder geval zo geheim dat
gedurende zijn afwezigheid een dubbel
ganger zijn plaats aan de zijde van zijn
vrouw zal moeten innemen, teneinde vij
andelij ke agenten te misleiden. De dub
belganger verschijnt en er ontstaat een
sterke wederzijdse sympathie tussen hem
en de vrouw; het schijnt dat deze sym
pathie niet behoeft te worden afgeremd,
daar ergens in een park een lijk is gevon
den waarvan men aanneemt dat het dat
van de oliemagnaat is. Intussen wordt er
nog een butler opgevist uit de vijver van
het landgoed waarop mevrouw zich met
de dubbelganger heeft teruggetrokken, er
verschijnen in het holst van de nacht ge
heimzinnige indringers en een van hen
wordt eveneens het slachtoffer van de on
bekende moordenaar. Op het hoogtepunt
van de gebeurtenissen verschijnt de dood
gewaande echtgenoot ten tonele, jaagt de
minnaar van zijn „weduwe" het huis uit
en blijft in de eenzaamheid van het ver
laten landhuis achter met een doodsbange
vrouw, die met steeds groter stelligheid
gaa t aannemen dat hij de stuwende kracht
achter alle misdaden is. Alle voorwaar
den voor een adembenemende thriller zijn
in dit fantastische maar aardige gegeven
aanwezig en Mignon Eberhart heeft ze
weten uit te buiten. In de Prisma-Detec
tives kreeg dit verhaal een Nederlandse
vertaling onder de titel Verliefd op de
dubbelganger. In dezelfde reeks van Bru
no Fischer Een meisje van negentien
(More Death than One) een knappe
puzzelroman met de inslag van een psy
chologische thriller; van Dorothy Salis
bury Davis Een moordenaar met moraal
(A Gentle Murderer), een zuiver psycho
logische thriller met evenveel litteraire
als „mystery"-merites en van de aloude
en vertrouwde Rex Stout een drietal nieu
we Nero-Wolfe-avonturen onder de titel
De das van Nero Wolfe (Homicide Trini
ty), naar het titelverhaal waarin Wolfe
een cliënte gewurgd vindt in zijn eigen
kantoor en met zijn eigen das, hetgeen de

duidelijk tot uitdrukking gekomen welk
een veelzijdig musicus Satch is. Dat toont
hij nu nog eens met deze spirituals. Zijn
zang is recht op de man af, geladen en
toch vol gevoel. Direct zijn de trompetso-
li van de oude rot. Zal Armstrong door
zijn leeftijd aan techniek wat inboeten,
zijn muziek is goudeerlijk, dan weer iet
wat sentimenteel, dan weer vrolijk, gees
tig en opbeurend. Dat is het gebleven, ve
le tientallen jaren lang.

De all-stars van Armstrong met trom
bonist Trummy Young, klarinettist Dave
Mc Rae, pianist Billy Kyle en slagwer
ker Barett Deerns spelen gestroomlijn-
der dan vroeger, zonder aan inventiviteit
te hebben ingeboet. „Swing Low Sweet
Louis" is een rijke plaat, rijk aan afwis
seling: zang, soli, collectieven van de All
Stars en koorwerk. De arrangementen
zijn van Sy Oliver, een naam die geen
verdere aanbeveling behoeft. Armstrong
op zijn best.

Label: Brunswick LPBM 629749. Uitga
ve: Siemens-Den Haag. Waardering: Uit
stekend.

NA ZOVEEL OUDE STIJL, even over
naar het moderne genre. Van pianist Less
McGann, waarvan we in triobezetting zo
veel goeds op de plaat gehoord hebben is
nu een langspeelplaat op de markt geko
men onder de titel „Jazz Waltz", waarop
McGann speelt met de „Jazz Crusaders",
Wilton Felder tenor, Wayne Henderson
ventieltrombone, Joe Sample piano en or
gel, Robert Haynes bas en Stix Hooper
slagwerk. De titel van de plaat zegt het
al: de driekwartsmaat voert de boven
toon. Maar het is wel een sublieme toon
van deze McGann en zijn mannen. Zijn
„Blues for Yna Yna" van Gerald Wilson
is interessant. Nog boeiender van arran
gement en soli is het volgende stuk op
deze plaat getiteld: „Damascus" een com
positie van McGann zelf. Waardering ook
voor de prachtige compositie van Toots
Thielemans: „Bluesette," waarin McGann
een even eenvoudige als geraffineerde
contrapartij piano speelt. Label: Fontana
688 145 ZL. Uitgave: Philips-Phonogram.
Waardering: goed tot zeer goed.

OP HET PHILIPS-LABEL is een lang
speelplaat verschenen van Thelonious
Monk, met als titel „Die Thelonious Monk
Story" zoals de Duitse cover vermeldt.
Een waardevolle plaat, omdat men een
beeld krijgt van de muzikale ontwikkeling
van Monk. Er zijn opnamen van Thelo- 1
nious met o.m. Griffin, Coltrane, Haw
kins, Rollins en Pettiford, Max Roach en
Donald Byrd. Monks eigen compositie
„Blue Monk" elke keer een veelgevraagd
stuk tijdens de concerten in Amsterdam,
speelt de moderne pionier in een bezet
ting met Johnny Grif fin op tenor, Ahmed
Abdul Malik bas en slagwerker Roy Hay
nes.

Zeer belangwekkend is het stuk „off
minor" waarin we naast John Coltrane,
oude rot Coleman Hawkins horen. De op
namen stammen uit de jaren 1956-1957-
1958.

Label: Philips P14701 L. Uitgave: Phi
lips-Phonogram. Waardering: Goed.

OP HET CBS-LABEL van Artone-Haar-
lem is een langspeelplaat verschenen van
het Dave Brubeck-kwartet. Voor de lief
hebbers van de gepolijste Brubeck-jazz
een fijne plaat met heel fijne solo's van
Desmond in „Theme from Mr. Broad
way", waarin het uitzonderlijke ritmege
voel van slagwerker Joe Morello duide
lijk naar voren komt en „Lonely Mr.
Broadway" waarin de alt van Desmond
verlaten klinkt als een roepende in de
(steen)woestijn. De composities zijn alle
van Brubeck zelf. Typisch blanke moder
ne jazz, maar muzikaal zeer verantwoord.

Label: CBS 62485. Uitgave Artone-
Haarlem. Waardering: Goed.

TEN SLOTTE nog een EP'tje van het
Pirn Jacobstrio. Philips-Phonogram gaf
bet uit, naar aanleiding van het succes
dat Jacobs met zijn schoolconcerten heeft.
Het trio Pim Jacobs oogstte het vorige
jaar met de nummers van dit plaatje
veel succes op schoolconcerten in Haar
lem en tijdens het Hartewensfestival. In
de bekende bezetting Pim Jacobs pia
no, Ruud Jacobs bas en gitarist Wim
Overgaauw brengt het trio een gave
vertolking van „Autumn leaves" een fa
voriet nummer van Jacobs, Nat Adder-
leys bekende „Work Song", het razend
snelle „Blues in the Closet" van Oscar
Pettiford en „Django" een ode aan de le
gendarische gitarist van de Hot Club d®
France.

Label: Philips 433 298 PE Uitgave: Phi
lips-Phonogram. Waardering: Goed.

grote speurder in een lastig parket brengt.

ACCEPTABEL NEDERLANDS werk
vinden we weer in Moord in de Spuistraat
(Ooievaarsreeks), van de Amsterdamse
rechercheur Marten Treffer, evenals zijn
vorige boeken een lang niet ongelukkige
combinatie van speurdersverhaal en poli-
tiemémoires. Nog altijd ben ik van me
ning dat Treffers stijl en opzet soepeler
kunnen, maar hij schrijft toch heel wat
minder proces-verbaalachtig dan de ge
middelde vertellende politieman, en weet
bovendien een op zichzelf boeiend verhaal
te serveren. Een man die, vrees ik, nooit
de zelfbeperking zal leren, is Pim Hof-
dorp, die ons blijft vermoeien met nieuwe
delen in zijn „Haagse Mysteriereeks" (bij
W van Hoeve nu: Hubertusjacht) en die
ik van deze plaats af al jarenlang vruch
teloos toeroep dat zijn intriges overladen
en vaak onwaarschijnlijk zijn, zijn dialo
gen krampachtig en heel wat details in
zijn verhalen niet terzake. Enfin Voor
de van Eemlandtfans tenslotte, brengt het
Wereldvenster een Van Eemlandtomnibus,
bestaande uit de romans Gevaarlijk IJs,
Duister Duel en De Odeon-moorden.