FILATELIE Dammen
CI
A
V A
N A I
U
mm-mm
m
u
mm
PV
fx
,Wat zullen we vandaag eten?'
is nu nog geen probleem
Conferentie
ZATERDAG 14 AUGUSTUS 1965
Erbij
PAGINA ZEVEN
V 1
EPUiHJKÖSTÏRREtCH
■BMrrr
™w. wm.
m Wm.
m
AUGUSTUS GEEFT VEEL ZOMERGROENTEN
Doperwten
Tuinbonen
Salade-assortimen t
De Antieke Keuken
Mr. Ed. Spanjaard
immmm
NOORWEGEN. Op 25 september
zullen de jaarlijkse Europa-zegels ver
schijnen. De zegels in de waarden 60
öre (rood) en 90 öre (blauw) (afbeel
ding) tonen een tak met drie bladeren
en een vrucht, die gevormd wordt door
de afkorting C.E.P.T. (Conférence Eu-
ropéenne des Administrations des Pos-
tes et des Télécommunications)Deze
tekening, gemaakt door de IJslander
Hördur Karlsson, zal door de meeste
landen, die dit jaar Europa-zegels uit
geven (waaronder Nederland), worden
gebruikt.
WEST-DUITSLAND. Ter herinne
ring aan het feit dat 125 jaar geleden
in Engeland de eerste postzegel ter we
reld verscheen, zal op 28 augustus een
postzegel van 20 pf. (rood, grijs, lila en
zwart) in omloop worden gebracht. Op
de zegel zijn drie zegels van Thurn und
Taxis gereproduceerd en wel de 1
Kreuzer uit 1852, de 2 Silbergroschen
uit 1852 en de 5 Silbergroschen uit 1859.
De drie waardecijfers vormen het ju
bileumgetal 125. Het ontwerp is van de
hand van Erwin Poell uit Heidelberg.
VATICAANSTAD. Twee postzegels,
40 en 300 lire, zijn uitgegeven naar
aanleiding van de uitroeping van St.
Benedictus tot patroon van Europa. De
eerste zegel toont het portret van Be
nedictus naar een schilderij van Peru-
gino en de tweede zegel het klooster
van Monte Cassino.
RAS AL KHA1MA (Arabië). Ter
herdenking van president Kennedy is
een serie van drie postzegels in circu
latie gebracht. De 2 rp. toont Kennedy,
Johnson en Glenn, die een ruimtecabi
ne bekijken, de 3 rp. Kennedy, die een
aantal mensen de hand drukt, naast
hem zijn vrouw Jacqueline (afbeel
ding) en de 4 rp. het portret van Ken
nedy en de herdenkingsvlam. Drie sou
venirvelletjes zijn eveneens verkrijg
baar gesteld.
TSJECHOSLOWAKIJE. Ter gelegen
heid van het Internationale congres
van hondenfokkers en de Algemene
vergadering van de Federation Cyno-
logique Internationale, te Praag en de
Internationale hondententoonstelling te
Brno is een serie van zes postzegels in
roulatie gebracht. De waarden en af
beeldingen zijn: 30 h. Slowaakse jacht
hond „Kopov", 40 h. Duitse herders
hond, 60 h. Tsjechische terriër „Fou-
sek", 1 kr. poedel, 1.60 kr. Tsjechische
terriër en 2 kr. Afghaan.
VERENIGDE STATEN. Op 28
augustus zal een postzegel van 5 cents
(geel, rood en zwart) worden uitgege
ven ter viering van de vierhonderdste
verjaardag van de kolonisatie van Flo
rida. De zegel brengt een Spaanse con
quistador met op de achtergrond twee
vaandels en een galjoen in beeld.
OOSTENRIJK. Omdat Oostenrijk
tien jaar lid is van de UNO zal op 20
oktober een postzegel van 3 s. in rou-
latie worden gebracht. Afgebeeld zijn
het gebouw en het embleem van de
UNO, alsmede de Oostenrijkse vlag
(afbeelding).
RWANDA. Het eeuwfeest van de
Union Internationale des Télécommu
nications (U.I.T.) is herdacht met een
blokje dat een postzegel van 60 fr. be
vat. Naast de zegel, waarop het U.I.T.-
embleem en télecommunicatiesymbolen
voorkomen, zijn de satellieten Telstar
en Syncom afgebeeld. Er zijn 30.000
blokken gedrukt.
OOST-DUITSLAND. De Oostduitse
posterijen hebben een postzegel van 25
pf. (bruin, beige en blauw) het licht
doen zien ter herdenking van de ne
gentigste geboortedag van de politicus
dr. Wilhelm Külz. De zegel, die zijn
portret afbeeldt, is ontworpen door P.
Weiss uit Berlijn.
ANGOLA. Een serie luchtpostzegels
van tien waarden, 1.50, 2.50, 3, 4, 4.50,
5 (afbeelding), 6, 7, 8.50 en 10 esc., is
Sfflpll
verschenen. De zegels laten een petro-
leumraffinaderij, stuwdammen en
bruggen zien.
De verrassende nederlaag die de wereld
kampioen Tsjegolev in het internationale
toernooi 1965 te Bolzano tegen de 16-jarige
Zwitserse kampioen Kuyken leed, was er
tevens de oorzaak van dat zijn landgenoot
ir. Koeperman als eerste over de eind
streep ging.
KUYKEN
Wit: 23, 24, 29, 37, 42, 47. gambiet en dat geanalyseerd, in Engeland,
Zwart: 10, 13, 17, 25, 26, 31. met niemand minder dan grootmeester
Het spelverloop: 1) 37-32 10-14. 2) 42-38 O'Kelly. Het resultaat was een aantal va-
17-22. 3) 38-33 25-30. 4) 24x35 13-19? 5) rianten, dat men in de Hollandse uitgave
33-28 22-24. 6) 35-30 19x37. 7) 30x10. Wint van Euwe's Schaakopeningen (twaalf
in alle varianten. Zeer mooi. delen) al evenmin aantreft als in de „Los-
B. Dukel bladige". Hoeveel plezier een serieus spe
ler kan hebben van een dergelijke voorbe
reiding, bewijst onderstaande partij, on-
langs gespeeld in een bekerwedstrijd voor
Noordhollandse schaakclubs.
Hoe riskant het is een één-contract van
de tegenpartij te doubleren als men zelf
met grote waarschijnlijkheid een manche
bod kan maken, heeft menigeen in de
praktijk ontdekt. Slechts wanneer de te
genpartij kwetsbaar staat en men zelf niet.
kan zo'n doublet wel eens de voorkeur
hebben boven een eigen manchebod. Ook
in onderstaand partijtje misten OW de
boot; hun strafdoublet bracht te weinig
op, hoewel het met open kaarten succes
rijk had kunnen zijn.
AV86
9? H 9 7 4 2
O A
4- B 9 2
OOOOOOOOOOCÖOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOC
TSJEGOLEV
Zwart: 3, 4, 6, 8, 9, 11, 12, 13, 14, 15, 16,
19, 21, 23, 24, 26.
Wit: 22, 25, 27, 28, 32, 33, 35, 36, 37, 39,
42, 43, 44, 45, 46, 48.
Wit aan zet vervolgde met 36-31 om te
dreigen met 22-18.
Het was een keurige prestatie van deze
Zwitserse kampioen om de partij achter
eenvolgens in winst om te zetten.
Het ging als volgt. 1) 36-31? 23-29.
2) 42-38 29-34. 3) 39x30 19-23. 4) 30x10
12-17. 5) 28x19 17x50.
Wel komt wit ook op dam, maar de
zwart-dam op 50 staat bijzonder sterk:
6) 10-5 13x24. 7) 5-23 9-13. Nu dreigt 13-18
8-12. Als 23-14 of 5 wordt gespeeld, volgt
13-18 en dreigt 18-23. 8) 35-30 24x35.
9) 46-41 35-40. 10) 45x34 50-45. 11) 34-29
4-10. 12) 23x5 45x1. Moet wel offeren, om
dat 13-19 dreigt. 13) 32-28 21x23. 14)
5x23x32. En zwart won na 15-20 13-19 en
1x27 32x21.
Een zeer fraaie positiewinst behaalde
de winnaar van het toernooi op deze
Zwitserse grootmeester in dop. Dit was in
de volgende, betrekkelijk contactloze, stel
ling.
KOEPERMAN
X)OOOOOOOOCXXXXXXX)OCX>^<XXXXXX>DOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOpO(
kj 'JJJJJ,,, '////S//A V//S/SM '///////t V
7 4
9 B 8 3
O H V 10 9 3
4- A H 4
5 3
H B 9 2
UAV106
6
10 8 6 3
cococooooooocoocooooocoocoocoooooooooooooooooooooooooooc
KUYKEN
Zwart: 3, 4, 6, 7, 9, 13, 14, 16, 19, 22.
Wit: 15, 26, 29, 30, 32, 33, 34, 36, 41, 49.
Wit aan zet speelde 1) 36-31, waarna
zwart verrassend en sterk 22-28 liet vol
gen. Op 33x22 volgt dam door 14-20 16-21
8-12 en 13x2. Wit werd dus gedwongen
32x23 19x39 en 34x43 te slaan, waarna
Koeperman op krachtige wijze besliste.
Stand na 7-12.
Zwart: 3, 4, 6, 9, 12, 13, 14, 16.
Wit: 15, 26, 29, 30, 31, 41, 43, 49.
Spelverloop: 43-38 12-18 49-43 14-19
39-33 9-14 33-28 3-9 29-24 14-20 41-36 20x29
28-23 19x28 26-21 16x27 31x24 9-14 30-25
18-22 43-39 22-28 en wit gaf na enkele zet
ten op.
De beste Nederlander (derde plaats) was
ir. G. van Dijk.
Tegen de Belg Crotteux won Van Dijk
op een krachtige en combinatievolle wijze.
Het was in de volgende stand.
VAN DIJK
10
9? 5
O B 8 7 5 4 2
4» V 7 5
West gever, niemand kwetsbaar. Aan
verscheidene tafels hadden OW in een
paren wedstrijd drie SA geboden en dat
ook steeds gemaakt, voor een score van
tenminste 400 punten. Weliswaar hebben
OW slechts 22 punten samen, maar daar
noord zich wel met het bieden moet be
moeien, wordt het oost duidelijk dat vrij
wel alles in schoppen en harten goed zal
zitten, zodat dan drie SA (na wests rui
tenbod) een gezonde onderneming wordt.
Aan één tafel wisten NZ hun verlies tot
driehonderd punten te beperken ener
zijds door goed bieden en goed afspelen,
anderzijds doordat de tegenpartij (zoals
zo vaak bij dergelijke kleine contracten)
door een klein foutje de volle buit (500)
misliep.
West opende één ruiten noord dou
bleerde, een begrijpelijke actie oost re
doubleerde, gemotiveerd door zijn hoge
kaarten zuid kon niet anders doen dan
eerst passen west paste noord één
harten gedoubleerd door oost. Zuid
nam nu een intelligente beslissing: hij liet
zijn partner niet in het zeker hopeloze
contract van één harten zitten, maar bood
één schoppen, hopende dat dit een beter
eindpunt zou zijn. West paste, noord ook
en oost zette er (zoals dat heet) ander
maal de bijl in en doubleerde waarna
iedereen paste.
Tegen één gedoubleerde schoppen kwam
west uit met ruitenheer, noord won. Van
tafel werd toen harten twee gespeeld
zuid wilde zo snel mogelijk proberen tot
aftroevers in die kleur te komen. Oost,
geen helderziende, nam met hartenvrouw
en speelde in slag 3 klaver naar wests
klaverheer. West vervblgde met troef
noord een kleine en oost maakte de boer.
Wéér kwam west aan slag, nu met kla
veraas en trouw vervolgde west met
schoppen zeven, genomen met het aas op
tafel.
Van noord uit kon zuid nu een harten
introeven en daar zuid op de tweede kla-
vertrek de vrouw bijgespeeld had, kon
noord met klaverboer aan slag komen.
NZ hadden nu al vier slagen, van tafel
(noord) werd hartenheer nagespeeld en
hoe OW ook speelden, noord moest nog
een schoppenslag maken. De catastrofe
was dus afgewend; NZ hadden slechts 300
punten verloren.
Wat was het foutje van OW? Na een
dergelijk biedverloop waarbij zuid zé
ker niets in harten heeft had west met
troef (schoppen) moeten uitkomen! In dat
geval waren NZ niet verder gekomen dan
vier slagen: twee schoppens, een ruiten
en een klaver. Nog beter was het geweest,
als oost het maar niet op dergelijke sub
tiliteiten had laten aankomen en op drie
SA had aangestuurd.
Filarski
Bridgevraag voor deze week Een lezer
vraagt wat er gebeuren moet als na een
spel blijkt, dat oost (tegenspeler) met
slechts twaalf kaarten speelde. Schoppen
heer was op de grond gevallen. Zuid won
het contract, doch zou down gegaan zijn
als oost schoppenheer in zijn spel gezien
zou hebben.
Wit: K. Stein (SV „Kijk Uit", IJmuiden).
Zwart: J. Bonkenburg.
1) d2-d4 Pg8-f6. 2) c2-c4 e7-e5. 3) d4xe5
Pf6-g4. 4) Rcl-f4
Wordt algemeen als de beste zet be
schouwd. Wit verdedigt zijn pluspion, zon
der Rel in te sluiten, en geeft t.z.t. de pion
met positievoordeel terug. 4) Rf8-b4+.
Deze zet zoekt men in de bekende theorie
vergeefs. Gebruikelijk is 4)Pc6. 5) Pf3
Rb4t en nu: a) 6) Pbd2 De7. 7) a3 Pge5:.
8) Pe5: Pe5:. 9) e3 Rd2:f. 10) Dd2: d6. 11)
Re2 0-0. 12) 0-0 Rf5. 13) Rg3 en wit staat
wat beter.
Of: b) 6) Pc3 Rc3:f. 7) bc3: De7. 8) Dd5
en nu geeft de gambietvoortzetting 8)
f6! zwart goede tegenkansen, omdat de
witte pionnenstelling verzwakt is.
Vergelijkt men a) met b) dan is het dui
delijk, dat de meeste witspelers aan a) de
voorkeur geven.
De ongebruikelijke tekstzet nu door
breekt het a)-plan, gelijk het vervolg leert.
5) Pbl-d2 Speelt wit hier 5) Pc3, dan
komt hij in het wat mindere b)-systeem.
Bonkenburg is van mening, dat wit 5) Rd2
moet spelen en daarmee nog juist het even
wicht handhaaft. 5) d7-d6! Na 5)
Pc6. 6) Pf3 ware weer systeem a) ontstaan,
maar met de tekstzet maakt zwart er een
echt, kansrijk, gambiet van. 6) e5xd6
De, tegenwoordig veel betere en uitvoe
riger, Duitse uitgave van Euwe's Ope
ningen, adviseert hier: 6) Pf3 de5:. 7) Pe5:
Pe5:. 8) Re5: 0-0. 9) Tel Pc6. 10) Rc3 met
voordeel voor wit.
Maar volgens het analyserende duo
O'KellyBonkenburg is na 6) Pf3 Pc6!
kansrijker, bijvoorbeeld 7) a3 de5:! 8) ab4:
ef4: met veelbelovend spel voor zwart.
Wij merken nog op dat in de adviesva
riant van Euwe's Duitse serie 7)Pf2:!?
nog een interessante mogelijkheid is.
6 )Dd8-f6! Het is al wel duidelijk, dat
zwart voor zijn twee pionnen tal van
fraaie tactische kansen heeft. Er staat van
alles in. 7) Rf4-g3
Het zal de heer Bonkenburg stellig in
teresseren, dat de eerste zes zetten al eer
der werden gespeeld en wel in een partij
tussen ondergetekende en de Engelsman
G. J. Martin (Hoogoventoernooi 1955). Ik
ging daar met 7) e3 verder, met het be
langwekkende vervolg: 7) Pf2:!? 8)
Kf2: g5. 9) Pe4 Db2:f. 10) Pe2 gf4:. 11) Dd4
fe3:f. 12) Ke3: Dd4:. 13) Pd4: Rd6: en de
partij werd na nog enkele zetten remise
gegeven. Sindsdien zag ik geen partij meer
met deze variant vóór de onderhavige. Wij
zijn benieuwd naar analyses van theoretici
in de toekomst. Want aangenomen mag toch
wel worden, dat er in het gambiet ergens
een hiaat zit. Het enkele feit dat bijvoor
beeld de Russen het vrijwel nimmer spe
len, is al veelzeggend. 7) Df6xb2.
Dreigt 8) Rd2:f enz. 8) Pgl-f3 Rc8-f5.
9) e2-e3 Pb8-c6. 10) d6-d7t Beter
10) Re2 0-0-0! 11) 0-0 Rd6: met voordeel
voor zwart. Na de tekstzet komt zwart toch
als het ware tot de lange rochade. 10)
Ke8xd7! 11) Rfl-e2 Ta8-d8. 12) 0-0 Kd7-c8.
J. BONKENBURG
OOOOOOOOOOOOOGOOOOOOOOOOOOCXDOoOOOCXXXXlOOOOOOOOf
OOOOOOOOOOOOXJOOOOOOOOOOOOOOOOOOCOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOC
CROTTEUX
Zwart: 3, 6, 8, 9, 11, 12, 18, 19, 23, 24.
Wit: 27, 28, 30, 32, 35. 37, 38, 42, 45, 47.
Zwart heeft belangrijk voordeel. De
Belg verloor echter door een kaatsing-
zetje, doch hij had belangrijker spel kun
nen veroveren om nog partij te geven.
Het spelverloop in de partij1)
12-17 dreigt 17-22. 2) 27-21 9-14. 3) 21x12
8x17. 4) 45-40 3-9.
Nu dreigt de doorbraak naar 45 met
26-31 17-21 38x20 en 14x45.
Wit verloor na 30-25, waarna met 26-31
en 17-21 eveneens de doorbraak naar 45
volgt na 19-24.
Het komt ons voor, dat na 27-21 9-14
wit wel moeilijk maar toch nog rekbaar
spel bereikt na 38-33.
De volgende winst van Tsjegolev (met
wit) tegen de Kongoman Nimbi.
BONKENBURGS BUDAPESTER
Haarlem moge dan geen spelers van top
klasse hebben, maar er wordt niettemin
door velen goed geschaakt en door enkelen
vlijtig en systematisch gestudeerd. Onder
hen willen wij ditmaal noemen J. Bonken
burg, crack van onze plaatselijke schaak
vereniging „Het Oosten". J. Bonkenburg,
niet te verwarren met zijn eveneens sterk
schakende neef S. Bonkenburg. heeft zich
onder meer verdiept in het Budapester
MWUWUWWVIIUWWUWVUWU1IWUUMMAMUWWUV
'Uaqftq 8) UagO
ap )tn ftqia )qoeag )pioA\ uaux ua jadsiap
-upj uaag st agpug -uajp) uaiaoui jaiaq
ua ua^ajdo uajaoui J3)aq jbbui ftq peq
uBp jbbui punqaS paq UAVop jads ;aq
sjb )soo jooa „qoad" si )an •ft)jBduaSa;
ap uba uajJBEq uba ubrba uajé) }aq jooa
uapjo/A uauunq pja^sag qfqapiooMqie
-Jaa ;aiu (ZN uassn; uajJBBq uoiqtap sqa
jaui) )3BJ)uoo uaa uba uajads ua uapaiq
{bbuijou }aq ftq ZN 1BP 'qfnapmp si ;an
qsaaAiaS uftz uMop snp ZN uapnoz
fBAaS )ep ui '.„)puiA" Sou )JBeq atp ftq sje
gipjag ua apuaopjoA ;aq si UBp 'uaqBui uau
-unq uaqqaq jaaquaddoqos )aui 3bjs a;s
-}BBj ap azfiAv ajiB)uauia)Saj do ftq noz ua
uaqqaq „puaqaq" jebuijou pds ajaqag )aq
)soo noz apuaqaq Jaaui ;atu ajqaajuo ua)
ftq ua pgBBJAaS pja/A uaddoqas uao) ')soo
uba „uaqBZjaA suagaiü" uagsjs do qpai
pan;uaAa gou pmz ;jaaq sjjaz ua )qeeui
-ag sjb )pjag )dbj)uod )9H 'ua)JBBq uftz
uba uaqa) grpft) )aq jooa qfqapjooAvqie
-J3A sj )soq gBBjAagpijq do pjooM)uy
XX)OOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOC
STEIN (aan zet)
Een dergelijke stelling, in slechts twaalf
zetten met zwart bereikt, is om te likke
baarden. Welke lezer legt de fout van wit
bloot? Zwart gaat nu reeds materiaal win
nen, omdat Pd2 niet te redden is. 13) Ddl-
b3 Td8xd2! 14) Pf3xd2 Db2xd2. 15) Re2-f3
Pc6-a5. 16) Db3-a4 Rg4-d7. 17) Rf3xg4
Rd7xg4. 18) Tal-bl c7-c5! Een zet die
scherp bezien moest worden; zie bijvoor
beeld 19) Tfdl Rdl:? 20) Tdl: en wit wint.
Maar na 19)Rd7! wint zwart. Het ver
volg van de partij is merkwaardig. Wit
heeft, hoewel een stuk achter (na zijn vol
gende zet) nog zoveel praktische kansen,
dat zwart alle zeilen moet bijzetten, een
taak, welke aan Bonkenburg toevertrouwd
blijkt te zijn.
19) Tblxb4! Dd2xb4. 20) Da4-c2 Db4xc4.
21) Dc2-b2Beter dan 20) Dd2 Td8 én
nu moet wit oppassen voor de offerwen
ding Dflrf Tdlf- Zie bijvoorbeeld 22)
Da5: b6! en wit moet 23) Del spelen, waar
na Tdl zwart in beslissend voordeel
brengt. Na de tekstzet dreigt wit met 24)
De5 aanstonds te winnen. Zijn kracht is
de geweldige loper op g3. 21) f7-f6.
22) Tfl-cl Dc4-d5. 23) e3-e4 Dd5-c6. 24)
Db2-d2 Dreigt zowel Da5: als Df4.
Maar zwart vindt een verrassende parade.
24) Pa5-c4! Mogelijk, omdat op 25)
Tc4:? Td8 beslist. 25) Dd2-f4 Pc4-e5. Ein
delijk is zwart veilig; het ging op het nip
pertje. 26) Df4-e3 Ta8-d8! 27) f2-f3
Nu dreigt wél Tc4:, wat zojuist niet ging
(Tdlf). 27) Td8-d3. 281 De3-e2 Rg4xf3.
29) g2xf3 Pe5xf3t. 30) Kgl-fl c5-c4. 31)
De2-c2 Pf3-d2f. 32) Kfl-gl Dc6xe4 en wit
gaf het op.
Een partij, boeiend door zijn originele
opening en spannende momenten.
Augustus is evenals juli de maand
van de zomergroenten. Wij hebben de
keus uit: sla, doperwten, worteltjes,
tuinbonen, bloemkool, zomerkooi, an
dijvie en soms... artisjokken. Peulen
beginnen langzamerhand hard en dra
derig te worden, postelein is schaars,
maar hiervoor in de plaats is het as
sortiment uitgebreid met zomerbieten,
sla- en snijbonen.
Wonderlijk dat de vraag „Wat zullen
we vandaag eens eten" veel huisvrou
wen blijft kwellen. Wat is er heerlijker
of gezonder dan een schotel glanzende
doperwtjes op tafel te brengen? En
wat smaakt er allemaal niet bij? Van
een „gewone" biefstuk tot kalfsoesters
of gebakken piepkuikens; van scholfi
lets tot gebakken tong. Er zijn ontel
baar veel mogelijkheden.
Reken voor vier personen op een ki
lo doperwten (gedopt), 50 gram boter
en 10 gram zout. Kook de erwten in
ruim water, anders gaan ze rimpelen.
In een half uur moeten ze gaar zijn.
U kunt ze ook stomen in een stoom
pan, of in een zeef of vergiet, die u
in een grote goed gesloten pan met
wat water hangt. Als de erwten klaar
zijn, smelt u de boter, doet die in een
voorverwarmde schaal en stort daar
de erwtjes in, na ze even op een ver
giet te hebben laten uitlekken. Voor
zichtig schudden en er dan versgeknip
te peterselie over strooien. Met ge
bakken, geboorde aardappeltjes, en
een vlees- of visgerecht naar keuze
hebt u een heerlijk maal.
Wie rillend van afschuw dit kopje
leest, heeft nimmer deze bonen in de
juiste tijd gegeten. Tuinbonen koopt
men wanneer ze klein, jong en mals
zijn. Het schoonmaken is een tijdro
vend en handenbedervend karweitje,
waarbij u het best de huishoudhand-
schoenen kunt aantrekken. U moogt ge
rust op een kilo (ongedopt) per per
soon rekenen.
Na het wassen de bonen opzetten
met kokend water en wat melk. In
een half uur zijn ze gaar. Op een ver
giet laten uitlekken en ze even nasto-
ven in een sausje dat u maakt van 2%
deciliter melk, 10 gram bloem, 30
gram boter en een weinig zout. Dit na-
garen duurt ongeveer een kwartier.
Kort voor het opdienen schudt u er
een beetje gehakt bonenkruid door (dit
is tegenw lordig ook in poedervorm
verkrijgbaar, maar wees er voorzich
tig mee want het is vrij sterk).
Tuinbonen kunt u ook koken met
vers spek of ham. Neem daarvan een
half pond en zet het vlees met de bo
nen tegelijk met kokend water op.
(Kooktijd ongeveer een half uur). Ge
bakken gepaneerde speklapjes smaken
er voortreffelijk bij.
Voor het geval we dit jaar toch nog
wat zomerse dagen krijgen is het goed
even deze tips in gedachten te houden:
Op een warme dag kunt u de disge
noten wellicht een plezier doen met
een salade van geraspte zomerbieten,
waar doorheen u twee fijngesneden ap
pelen en wat fijngehakte ui hebt ge
mengd. De sla gewoon aanmaken met
wat azijn en een goede olie.
Een salade voor een wat feestelijker
gelegenheid maakt u van: magere ge
kookte kippepoulet (100 gram) in
blokjes gesneden, die u vermengd
met bijvoorbeeld 1 klein blik manda
rijntjes, 1 blikje ananasblokjes, 1 blik
je kersen (of verse), 1 appel klein ge
sneden of geraspt en een half kopje
eigengemaakte mayonaise.
Deze vruchten-kip-salade dient u op
in een meloen waarvan u het kapje
als een deksel hebt afgesneden. Pitten
en vocht eruit halen. Eventueel kunt
u met een lepel voorzichtig het vrucht
vlees eruit scheppen; maar dat kunt
u ook voor de volgende dag bewaren.
Een paar druppels port in de mayo
naise, of een scheutje door de vulling
„doen" het bijzonder goed. Zo koud
mogelijk op tafel brengen is de eis.
Als u de gevulde meloen in de koel
kast wegzet, verdient het aanbeveling
de vrucht in aluminiumfolie te verpak
ken om te voorkomen dat de andere
etenswaren de vrij sterke geur overne
men.
Tenslotte een ideetje voor een kom
kommersalade met gember. U kunt dit
gerechtje ook als toespijs bij een rijst
tafel of bij een wat eenvoudiger nasi-
of bamischotel geven.
Schil een paar forse komkommers,
deel ze met een mes in de lengte door,
haal de zaadjes eruit, en snijdt de
vruchten in blokjes. Bestrooi ze met
zout en laat ze een uur staan. Vocht
eraf gieten. Nu een stuk of tien gem-
bemootjes fijnhakken en vermengen
met de komkommerblokjes. Aanma
ken met azijn, olie en gembemat.
Strooi er wat gehakte ui over.
„De mens onderscheidt zich van an
dere dieren doordat hij kan koken," zo
begint W. A. Forbes de inleiding van
zijn boek, getiteld „De Antieke Keu
ken" (verschenen in de welverzorgde
serie van de Uitgeversmaatschappij
Van Djfhoeck te Bussum). Het is een
heerlijk boekje, waarin een schat van
bijzonderheden is samengebracht over
de keuken en over de eet- en drinkge
woonten van de oude Grieken en Ro
meinen. Het is rijk geïllustreerd met
tekeningen van Pieter Powels en met
foto's.
Het interessantste deel is wel de be
spreking van de tien boeken van Mar
cus Gavius Apicius, de befaamde smul
paap die leefde in de dagen van Ti
berius (14-36 n. Christus).
Herinnert u zich nog de film van
Jacopetti „Mondo Cane", waarin deze
ons liet kennisnemen van allerlei bizar
re en vaak zeer wrede gebruiken in
onze hedendaagse maatschappij? In
Hongkong filmde hij de smulpapen die
jonge hondjes voor hun maal uitzoch
ten. Wel, in het oude Rome al golden
speen-hondjes als een bijzondere lek
kernij. Op grote banketten kwamen zij
voor als een uitgezochte specialiteit.
Voor ons, westerlingen, is het geen
voorbeeld om na te volgen, evenmin
als het recept voor gevulde relmuis
(een knaagdier, dat door de Romeinse
boeren werd gehouden en gemest)
Uit de tien kookboeken van Apicius
heeft de schrijver een keus gemaakt.
Vele van de recepten zijn ook in onze
dagen nog te volgen, temeer daar er
achterin het boek nog een verklarende
woordenlijst is opgenomen met een ex
tra tabel met maten en gewichten.
„Laat u door de eerste indruk niet
afschrikken," schrijft Forbes, „vaak is
het proberen de moeite waard en is
het resultaat verrassend. Bedenk daar
bij dat al in de Romeinse tijd het ko
ken als een kunst werd beschouwd.
Ieder kan het recept naar eigen inzicht
interpreteren."
In het begin van de vorige eeuw
deed de culinaire wijsgeer Anthelme
Brillat de Savarin de volgende uit
spraak: „De dieren vreten, de mens
eet, maar alleen de beschaafde mens
weet hoe te eten!" En daarbij sluiten
we ons gaarne aan. Het boekje is zeer
aan te bevelen.
Gaston Gourmet
Onder auspiciën van de pinksterge
meente in Haarlem wordt er op 10, 11
en 12 september een conferentie ge
houden tot opbouw van het geestelijk
leven.
De bijeenkomsten zullen worden ge
houden in het kerkgebouw van de
evangelische broedergemeente aan de
Parklaan. Sprekers zullen zijn ds.
Langstraat uit Arnhem, ds. Veenhuizen
uit Haarlem, dr. de Jong uit Enschede
en ev. Wout van Beek uit Breda. De
algemene leiding berust bij ds. A. A.
Agtereek, voorganger van de Haar
lemse pinkstergemeente.
Medewerking zal worden verleend
door het interkerkelijk muziekkorps
Sursum Corda uit Dei, Helder, door de
ex-bokser John Frinsel, die nu het
evangelie brengt en de gemengde zang
koren van Alkmaar en Haarlem onder
leiding van Co de Jong.
Een hoogtepunt zal ongetwijfeld het
optreden zijn van het groot voorgan
gerskoor uit Londen onder leiding van
Douglas Gray.
i in'«
VI...
Ton <2>MiTS