een volmaakt geschoold ensemble
Schitterende veelvoudigheid
TOOT TÏATO'S
Indiase filmer gaf zijn eigenheid prijs
voor Westers-geaarde film
De wordingsgeschiedenis van de
16de eeuwse „Nieuwe Letterkunde1'
Reorganisatie van de
architectenopleiding
Lossere Taptoe Delft
DONDERDAG 26 AUGUSTUS 1965
11
David Koning
mrnmwM
f-#.
ZIJLWEG 57
HAARLE.M
Grote magazijnen met
piano's - vleugels en orgels
Ulla Graf soliste
bij het N.Ph.O.
„Kapurush" in Venetië vertoond
Flitsend interview
Ad Interim
Fischer-Dieskau huwt
met filmactrice
Academisch en politiek milieu-onderzoek
De radio geeft vrijdag
T elevisieprogramma
VOOR DONDERDAG
NEDERLAND I
Nationaal Jeugd Orkest
NEW YORK CITY BALLET:
IN HET JONGSTLEDEN weekeinde ben ik zo gelukkig geweest in het
festivaltheater (Festspielhaus) te Salzburg twee voorstellingen te hebben kunnen
bijwonen van het New York City Ballet, dat donderdag en vrijdag na een be
treurenswaardige afwezigheid van tien jaar de doorreis naar Covent Garden
voor drie uitvoeringen in de Amsterdamse Stadsschouwburg zal onderbreken.
Het gezelschap van George Balanchine heeft de laatste tijd veelvuldig bezoeken
aan Europa gebracht zonder echter een bijdrage aan het Holland Festival te
leveren. Dankzij de ondernemingslust, het inzicht en het doorzettingsvermogen
van „Carré"-directeur Karei Wunnink zal het er nu dan eindelijk toch van
komen. Confrontatie met het beste en toonaangevende is voor de danscultuur
onontbeerlijk.
DE HELFT VAN HET voor dit korte
bezoek aan ons land samengestelde pro
gramma kan ik nu reeds bespreken. „Se
renade" op muziek voor strijkers van
Tsjaikofsky, ook opgenomen in het reper
toire van ons Nationale Ballet is en blijft
een meesterwerk van de eerste orde. Uit
herhaalde aanschouwing meent men het
door en door te kennen. Maar met zul
ke solisten als Maria Tallchief, Melissa
Hayden en Jillana is het als bij tover
slag weer verrassend nieuw. Het werd ge
presenteerd in een werkelijk fantastische
belichting door David Hays (wat hebben
wij hier op dat gebied nog veel te leren!)
en in de voorbeeldige kostuums van Ka-
rinska.
Maar waar men vooral met belangstel
ling naar zal uitkijken is de gedanste
hommage aan de in 1945 door een ver
dwaalde Amerikaanse kogel gedode com
ponist Anton von Webern, uit diens Sym
fonie opus 21, de Vijf Orkeststukken en
het Concerto opus 24 door Balanchine sa
mengesteld. In aansluiting bij de uit
spraak van Virgil Thomson, dat wij in
deze uiterst geconcentreerde klanken uit
het grensgebied van de stilte „een dia
lect van Bach" beluisteren, wordt deze
bloemlezing met een weergave van diens
orkestratie van het zesstemmige recerca-
re uit het Musikalische Opfer besloten.
Episodesis de titel van dit gecompli
ceerde werk, waaraan bij de Amerikaan
se première in 1959 nog een in elizabe-
thaanse kostuums door Martha Graham
en haar groep uitgevoerd deel vooraf-
ging.
HET IS EEN WONDER van congeniale
«cheppingskunst, dat zich niet door woor
den laat beschrijven of zelfs maar bena
deren. Men zou kunnen zeggen, dat door
de bewegingsplastiek signalen tot symbo
len worden van een nieuwe ruimtebele
ving, ook in engere zin doch daar wordt
men niet wijzer van. In de schijnbaar on
eindig gevarieerde behandeling van aforis
tische motieven, in de afwisseling van
«culpturele verstrengelingen en ver
vreemdingseffecten herkent men voor al
les de apollinische instelling van de cho
reograaf. Alle vaak uiterst bondige frag
menten zijn geladen met energie, die zich
manifesteert in aanschouwelijk gemaakte
polyfonie.
Wie na „Episodes" denkt het uiterste
van vindingrijkheid te hebben meege
maakt, heeft de combinatie van „Monu-
mentum pro Gesualdo" en de „Move
ments" voor piano en orkest van Stra-
winsky en Balanchine uit 1963 niet gezien.
Dat is het laten wij hopen voorlopige
hoogtepunt van een ontwikkeling, die met
„Four Temperaments" van Hindemith
begon. Maar „Episodes" levert een van
die onverklaarbare redenen waardoor men
weer in de kunst van het ballet van de
ze tijd kan gaan geloven. Zoveel gran
deur en finesse in structurele organisa
ties, die muzikaal worden bijeengehou
den, waarvan de uitstraling het heden
daagse bewustzijn der mensen raakt, be
tekent een sensatie in de edelste zin.
BIJ ZIJN AANKOMST in Amsterdam
hij zichzelf tot de grootste choreografen
rekent: „Wie is die andere?" en te
recht, want deze ijdelheid spreidt zich in
voortdurend schitterende veelvoudigheid
onvergetelijk ten toon. Daarbij beschikt
hij thans over een volmaakt geschoold
ensemble, waarvan eerste dansers en le
den van het corps de ballet gewoon in al
fabetische volgorde in het programma
staan vermeld. Het is bijna onmogelijk
een voorkeur uit te spreken. Daarom mo
ge nu worden volstaan met de vermelding
met de nieuwe favorieten Suzanne Far-
rell en Mimi Paul (welke laatste overi
gens vrijwel onopgemerkt vorig jaar aan
een Nederland televisieprogramma heeft
meegedaan!) en zulke fenomenen als Jac
ques d'Amboise en de temperamentrijke
Edward Villella (die met zijn sprongen in
de Symphony in C ovaties in Salzburg
kreeg) en dat is dan schromelijk onrecht
vaardig tegenover anderen als de Patri
cia's, Neary en McBride of oudere beken
den als Nicholas Magallanes en Arthur
Mitchell of jongeren als Suki Schorer
en namen die u niets zullen zeggen
als u niet zorgt alsnog een toegangsbe
wijs tot de vertoningen van vandaag,
morgenmiddag of morgenavond te krijgen.
Suzanne Farrell.
Advertentie
Op donderdag 2 september a.s. heeft
het zesde Zomerconcert van het Noord-
hollands Philharmonisch Orkest in het
Concertgebouw te Haarlem plaats. Soliste
op deze avond is de pianiste Ulla Graf.
Het concert, dat onder leiding staat van
Henri Arends wordt geopend met de Sin-
fonia in Bes gr.t. van Joh. Chr. Bach.
Vervolgens wordt de Symfonie no 4 van
Beethoven gespeeld. Na de pauze zal Ul
la Graf optreden met het le Pianoconcert
van Tsjaikofsky.
Ulla Graf begon haar muziekstudie aan
het Grenzland-Konservatorium te Aken
en bezocht daarna de Staatliche Musik-
hochschule te Keulen, waar zij leerlinge
was van prof. Schmitz-Gohr. In 1964 be
haalde zij haar solistendiploma.
In 1963 was zij prijswinnares van een
door dit instituut uitgeschreven concours.
In 1962 volgde zij een meesterkursus bij
Stefan Askenase. Ulla Graf voltooide
haar studie in Parijs. Zij heeft concerten
gegeven in Duitsland, Nederland, België,
Oostenrijk en Frankrijk, in welke landen
sij tevens radio-opnamen maakte.
VENETIE Lusteloos is het festival ook de tweede dag gebleven. Men wil er een
voudig nog niet aan. De grootste ontvangst van vannacht in het Palazzo Ducale is
daar misschien schuld aan. De openingsvoorstelling begon zo laat na het aangekon
digde uur dat de Venetiaanse chic en alle andere gasten pas te middernacht naar het
immense bouwwerk aan de Piazza San Marco konden worden verscheept. Het meest
opwindende moment van woensdag was de steeds weer terugkerende ren van de
honderden persvertegenwoordigers om een festivalkrant je van de dag te pakken te
krijgen. Daar drukt men er niet te veel van. De Mostra heeft de plezierige gewoonte
om de films te vertonen, die in Cannes, Berlijn en Moskou werden bekroond. Zo
kwam gisteren Richard Lesters „the Knack" aan de orde, het speelse Britse maaksel,
dat voor de inzenders totaal onverwacht met een gouden palm werd gelauwerd.
OP UITNODIGING van de Mostra
kwam Satyajit Ray met „Kapurush". De
regisseur is de hoop van India. In het
verleden wekte hij bewondering met
films als „Pather Panchali" en „Apar-
jito", die in Nederland helaas slechts in
besloten kring zijn vertoond. De neo-rea-
list Ray liet de sfeer van zijn land altijd
in een zeer gedragen tempo over de toe
schouwer komen. Voor de westerling, ge
wend aan dynamiek op het filmdoek,
bleek dat wel eens moeilijk, maar de uit
werking miste zijn knap opgeroepen film
klimaat toch niet.
EEN JONGE filmscenarioschrijver
reist van Calcutta het land in om de cou
leur locale te vinden voor een nieuw
script. Zijn taxi strandt in een klein
plaatsje, waar een theeplanter hem on
derkomen voor de nacht aanbiedt. Tot
schrik van de reiziger blijkt de planter
getrouwd te zijn met zijn vroegere ver
loofde Karuna. Hij miste destijds de
moed om ja tegen haar te zeggen en liet
haar gaan. De schrijver wordt het spoe
dig duidelijk dat Karuna niet gelukkig in
haar huwelijk is. De niets vermoedende
planter is in de eerste plaats met zijn
whisky getrouwd.
Als de planterslaapt tijdens een picknick
geeft de schrijver zijn vroegere verloofde
een briefje met het verzoek hejn te vol
gen. Hij zal op het station op haar
wachten.
HET EINDE KOMT als het slot van
een revueschets. Karuna verschijnt wel
op het station bij de ingedommelde
schrijver, maar alleen om een doosje
hoofdpijntabletten terug te vragen, waar
aan in het afgelegen oord gebrek is.
In zeventig minuten vertelt Ray deze
geschiedenis met zeer lange instellingen
in een conventionele stijl. Hij doet dat
met een oprechte kunstzin, maar glijdt te
oppervlakkig over het banale gegeven
heen. Elk gesprek, elke flash-back laat
zich tot in details vooruit raden. In de
kiem zijn er kansen genoeg Renoir
deed het tenslotte in zijn vergelijkbare
„The River" met minder doch de
vreemdeling blijft bij Ray een in gepeins
verzonken sukkel, die niemand interes
seert.
De poging van Ray zich te bewegen in
de richting van de Europese film heeft
het specifiek Indiase er goeddeels aan
ontnomen en een soort huisbakkenheid op
geleverd, die het banale gevaarlijk nabij
komt. Men herkent nog juist een groot
kunstenaar maar ook niet meer dan dat
De VARA toonde gisteravond op Neder
land II een CBS-reportage over een ge
sprek met burgemeester Yorty van Los
Angeles naar aanleiding van de rassen-
onlusten in de negerwijk Watts. De VARA
gaf dit exclusieve interview terecht voor
rang aan de aangekondigde film. Het ligt
ons nog vers in het geheugen: omstreeks
de helft van deze maand beerikten de
brandstichtingen en plunderingen een
hoogtepunt. Er vielen 37 doden en meer
dan 900 gewonden. Een aantal Ameri
kaanse verslaggevers nam burgemeester
Yorty nu onder schot. Er werden vragen
gesteld, die er niet om logen. Hoe vond
de burgemeester het optreden van de po
litie onder hoofdcommissaris Parker? Hij
was zo overtuigd van communistische ge
zagsondermijning, kon hij dat bewijzen?
Waarom had hij zich nauwelijks bemoeid
met president Johnsons anti-armoede-pro-
gramma? Wat dacht hij nu voor de toe
komst voor maatregelen te nemen? Wel
ke reden kon hij opgeven voor het afslaan
van de één miljoen dollar voor betere be
huizing? Met zeer veel moeite lukte het
Yorty zich betrekkelijk rustig te houden
onder het spervuur. Duidelijk waarneem
baar was het hoe hij zich 'een zekere
houding trachtte aan te meten door in zo
kort mogelijke tijd zo veel mogelijk naar
voren te brengen. Hij twijfelde er niet
aan dat de politie van Los Angeles zich
volkomen correct had gedragen en had
gehandeld volgens de regels. Yorty be
weerde bovendien de opstand gedeeltelijk
te hebben zien aankomen. Zijn toorn trof
vooral een aantal Amerikaanse dagbla
den. Zij hadden er aan meegewerkt om
de negers op te zetten tegen de politie.
Hij was er voorts van overtuigd dat de
magogen en communisten de opstand
hadden veroorzaakt, hoewel hij die be
schuldigingen niet met bewijzen kon sta
in.
Met de behuizing van de zwarte bevol
king in Watts viel het wel mee, vond
Yorty. In het oosten kon hij slechtere
voorbeelden aanwijzen, zei hij laconiek.
Met het bezoek van Martin Luther King
aan het rampgebied was hij overigens
niet gelukkig geweest. „Daar had hij een
geschikter ogenblik voor kunnen uitkie
zen." Als de negerbevolking zou meewer
ken, „beloofde" hij met toewijding het
woningvraagstuk ter hand te zullen ne
men.
De NCRV had er via Nederland I van
vijf over tien af een uiterst triest pro
grammaatje van gemaakt. Eerst ging
Henk Mochèl diep in op de voor- en na
delen van begraven of cremeren. Hij
illustreerde zijn betoog met niet van die
héle opgewekte filmopnamen. Overigens
was deze reportage van beste kwaliteit:
er werden duidelijke uitspraken in ge
daan, vooral ten aanzien van de crema
tie, waarvoor nog altijd tallozen blijken
terug te schrikken. Toch wint de crema
tie langzaamaan terrein, figuurlijk be
doeld natuurlijk, want juist de begraaf
plaatsen nemen veel ruimte in beslag
(1080 ha.) in vergelijking tot de crema
toria (14 ha.). Hierna sprak ds. Van den
Bosch nog even over „stof en as".
De Duitse bariton Dietrich Fischer-
Dieskau zal volgende maand in het hu
welijk treden met de Duitse filmactri
ce Ruth Leuwerik. Dit heeft de actrice
meegedeeld in een interview met de
Münchener Abendzeitung. Het huwelijk
zal in Zwitserland worden gesloten.
De veertigjarige Fischer-Dieskau is
vooral bekend als liedereneanger, maar
is ook als operazanger met succes opge
treden. Zijn eerste vrouw, de celliste
Irmgard Poppen, is twee jaar geleden
gestorven bij de geboorte van de derde
zoon van het echtpaar. De 39-jarige Ruth
Leuwerik is enkele jaren geleden ge
scheiden van haar echtgenoot, de acteur
Herbert Fleischmann.
De Nederlandse Organisatie voor Zuiver-Wetenschappelijk Onderzoek heeft
enige tijd geleden dr. J. A. van Dorsten een subsidie verleend om in Londen,
Oxford en Cambridge zijn onderzoekingen naar de litteraire en cultuurhistori
sche betrekkingen tussen Engeland, Frankrijk en de Nederlanden in het midden
van de zestiende eeuw voort te zetten. Het onderzoek is speciaal gericht op de
wordingsgeschiedenis van wat de „Nieuwe Letterkunde van de zestiende eeuw
genoemd wordt.
DR. VAN DORSTEN is wetenschappelijk
hoofdambtenaar Engelse letterkunde aan
de Rijksuniversiteit in Leiden en mede
verbonden aan het „Sir Thomas Browne
Institute" aldaar, dat bijna vijf jaar ge
leden werd opgericht op initiatief van
prof. dr. A. G. H. Bachrach. In 1962 pro
moveerde dr. Van Dorsten op een disserta
tie „Poets, Patrons and Professors". Hij
had toen reeds gepubliceerd „Thomas
Basson 1555-1613 English Printer
at Leiden". Deze Basson onderhield
vooral contacten met degenen die met
Leicester naar de Nederlanden waren ge
komen, en met Arminius, wiens werken
voor de eerste maal door Basson werden
gedrukt.
Een recente en zeer interessante publi-
katie van dr. Van Dorsten, die hij teza
men met zijn vriend R. C. Strong con
servator aan de National Portrait Gallery
in Londen schreef, heet „Leicester
Triumph". Hierin wordt onder meer de
triomfantelijke intocht van Leicester in
ons land en de voorgeschiedenis daarvan
getekend. Bijzonder belangrijk in deze
studie zijn de gedeeltelijk op litteraire
bronnen berustende pagina's, gewijd aan
een groots opgezette intrige om de Ne
derlanden onder de Engelse kroon te
brengen. Dit complot, dat achter Koningin
Elisabeth om werd gesmeed ging uit
van een groep Nederlandse diplomaten,
die al tien jaar lang Elisabeth de Neder
landen wilden „opdringen" en voorts van
een aantal familieleden en medestanders
van Leicester. Thans is de anglicist bezig
met een school- en standaarduitgave van
„An Apology for Poetry of the Defence
of Poesy" van Sir Philip Sidney voor de
Oxford University Press.
IN EEN ONDERHOUD met het A.N.P.
vertelde dr. Van Dorsten dat zijn onder
zoek in Londen, Oxford en Cambridge
eigenlijk 'n voorzetting is geweest van dat
voor zijn dissertatie en dat hij zich met
de bewuste kwestie al jaren lang bezig
houdt. In Engeland, zo vervolgde hij, heb
ik getracht -een antwoord te krijgen op
De minister van Onderwijs en Weten
schappen heeft in beginsel ingestemd met
uit kringen van belanghebbenden afkom
stige voorstellen tot reorganisatie van de
architectenopleiding. In deze kringen leeft
reeds geruime tijd de wens tot verbete
ring van de architectenopleiding „vanuit
en met behulp van de praktijk", meer be
kend als de opleidingen voor voortgezet
en hoger bouwkunst-onderricht (V.B.O. en
H.B.O.).
De minister heeft goedgekeurd, dat de
nieuwe opleiding zal worden gegeven te
Amsterdam, Arnhem, Groningen, Rotter
dam en Tilburg. Voorts is met het oog
op de geografische spreiding toestemming
verleend voor een proefneming te Maas
tricht met de eerste vier jaar van de
nieuwe opleiding. Het diploma van de
nieuwe opleiding, waarvan de duur gelijk
is aan die van de huidige opleiding voor
hoger bouwkunstonderricht (6 jaar), zal
recht geven op inschrijving in het archi-
tectenregister van de B.N.A. Zij, die
reeds studeren aan de bestaande cursus
sen zullen nog in de gelegenheid worden
gesteld de opleiding voor V.B.O. te vol
tooien. Deze leerlingen zullen op de hui
dige voorwaarden nog het diploma hoger
bouwkunstonderricht kunnen behalen. De
nieuwe opleidingen zullen gaan samen
werken in een binnenkort in te stellen
Academieraad Hoger Bouwkunstonder
richt.
HILVERSUM I. 402 m. 7.00-24.00 KRO.
KRO: 7.00 Het levende Woord. 7.05
Lichte grammofoonmuziek. (7.007.40
Nieuws; 8.00 Overweging). 8.30 Nieuws.
8.40 Lichte grammofoonmuziek en berich
ten voor de vrouw. (9.00 Weer overzicht).
9.35 Waterstanden. 9.40 Voor de jeugd.
10.00 In de platensoos: verzoekprogram
ma voor oudere luisteraars (10.30 Weer-
overzicht) 11.00 Voor de zieken. 11.40
Licht instrumentaal ensemble (opn.) 12.00
Angelus. 12.03 Lichte grammofoonmuziek
12.27 Mededelingen t.b.v. land- en tuin
bouw. 12.30 Nieuws. 12.40 Aktualiteiten of
grammofoonmuziek. 12.50 Stereo: Lichte
orkestmuziek en zang (gr.) 13.45 Musiës-
ta: gevarieerd muziekprogramma. 14.25
Weens Philharmonisch orkest (gr.): bal
letmuziek. 15.10 Pianorecital. 15.30 Voor
de zieken. 16.30 Klassieke grammofoon
muziek. 17.00 Voor de jeugd. 17.30 Lich
te grammofoonmuziek voor tieners en
twens. 19.00 Nieuws. 19.10 Aktualiteiten.
19.30 Populaire grammofoonmuziek. 20.25
Promenade-orkest en zangsolist: opera
muziek. 21.10 Voordracht. 21.30 Klassie
ke kamermuziek (gr.) 22.20 Aktualitei
ten of grammofoonmuziek. 23.10 Radio
Philharmonisch Orkest (opn.) klassieke
muziek. 23.55-24.00 Nieuws.
HILVERSUM II. 298 m. 7.00 VARA. 9.40
VPRO. 10.00 VARA. 13.00 AVRO.
16.00 VPRO. 21.00-24.00 VARA.
VARA: 7.00 Nieuws, ochtendgymnas
tiek en socialistisch strijdlied. 7.20 Lichte
grammofoonmuziek. 7.25 Van de voorpa
gina. 7.30 Lichte grammofoonmuziek. 8.00
Nieuws. 8.10 Lichte grammofoonmuziek.
9.00 Te land en te water: een informa
tief programma voor weg- en waterweg
gebruikers. VPRO: 9.40 Morgenwijding.
VARA: 10.00 Lichte grammofoonmuziek.
11.00 Nieuws. 11.02 Voor de kleuters. 11.15
Vrij entree, cabaret, (herhaling van 4
april 1965). 11.40 Stereo: Lichte orkest
muziek en zang (gr.) 12.00 Licht orgel
spel. 12.27 Mededelingen t.b.v. land- en
tuinbouw. 12.30 Amsterdamse politiekapel
12.55 Actualiteiten. AVRO: 13.00 Nws.
13.10 Actualiteiten en grammofoonmuziek
13.25 Beursberichten. 13.30 Schakeringen,
een reeks prrgramma's over Kunst en
Kuituur in Woord en Muziek. 14.30 Volks
muziek. (opn.) 15.00 Lichte grammofoon
muziek (Om 16.00 Nieuws). VPRO: 16.00
Nieuws. Aansluitend: Voordracht. 16.15
Muzikale aanwinsten. 16.45 Nieuwsdienst
voor nieuwsgierige kinderen. 16.49 Voor
de jeugd. 17.30 Jazz-rondo: gesprek over
Nederlandse jazz. 17.50 Kiosk: bespre
king van artikelen uit de weekbladen.
18.00 Nieuws. 18.15 Van de week: infor
matie en commentaren uit binnen- en bui
tenland. 19.00 Voor de jeugd. 19.30 Mo
derne kamermuziek (gr.) 20.05 Laat je
zoon studeren, een programma over uni
versiteit en maatschappij. 20.35 Instru
mentaal kwintet: klassieke en moderne
kamermuziek. VARA: 21.00 't Is allemaal
show: melodieën uit films en musicals.
21.30 Spontane reacties: muzikale discus
sie. 22.00 Stereo: Salonorkest. 22.30 Nws.
22.40 Moderne kamermuziek (opn.) 23.10
Lichte grammofoonmuziek. 23.45 Socia
listisch nieuws in Esperanto. 23.55-24.00
Nieuws.
BRUSSEL 324 m.
12.00 Nieuws. 12.03 Festivaria. 12.40
Weerbericht, mededelingen en berichten.
12.45 Cadenza. 12.50 Beursberichten en
programmaoverzicht. 13.20 Het neusje
van de zalm. 14.00 Nieuws. 14.03 Frag
menten uit de opera Die Meistersinger
von Nürnberg. 15.00 Nieuws. 15.03 Frag
menten uit de opera Falstaff. 16.00 Be
richten voor de automobilisten. 16.00 Nws
16.03 Beursberichten. 16.09 Fragmenten
uit de opera Mireille. 17.00 Nieuws,
weerbericht en mededelingen. 17.15 Lich
te muziek. 18.00 Nieuws. 18.03 Voor de
soldaten. 18.30 Berichten voor de automo
bilisten. 18.45 Sportkroniek. 18.52 Gram
mofoonmuziek. 19.00 Nieuws, weerbericht
radiokroniek en Het weer bij ons. 19.40
Lichte orkestmuziek. 20.00 Prima Donna,
opera. 21.00 Licht casinoconcert. 22.00
Nieuws en berichten. 22.15 Gevarieerde
muziek. 23.00 Nieuws. 23.05 Klassieke en
moderne muziek. 23.55-24.00 Nieuws.
AVRO: 15.00-15.50 Voor de vrouw. NTS
19.00 Nieuws in het kort. 19.01 Voor de
kleuters. 19.06 De Verrekijker, internatio
naai jeugdjournaal. 19.15 Van gewest tot
gewest, regionaal journaal. AVRO: 19.35
De Lucy Show. NTS: 20.00 Journaal
AVRO: 20.20 AVRO's Televizier. NTS
20.35 Hoe maakt u het?: F 27, reportage
AVRO: 21.00 De sleutel, TV-film (dl. 1)
SOC: 22.20 Uitzending Socutera: Sporttoto
NTS: 22.25-22.30 Journaal.
NEDERLAND II
NTS: 20.00 Nieuws in het kort. VPRO
20.01 Patrouillewagen 54, TV-film. 20.26
De oude Draaidoos. 21.00 Beppie, film.
21.37-22.05 Atelierbezoek.
VOOR VRIJDAG
NEDERLAND I
NTS: 19.00 Nieuws in het kort. 19.01
Voor de kleuters. VARA: 19.06 Sport-
commentaar. 19.35 De Flintstones. NTS
20.00 Journaal. VARA: 20.20 Achter het
nieuws. 20.45 Wat doet hij, wie is hij?
NTS: 20.50 Sextet, amusementsprogram
ma: IV. Nederland. VARA: 21.40 Keirei.
documentaire. NTS: 22.40 Toeristische
tips van de A.N.V.V. 22.43-22.48 Journaal
NEDERLAND II
NTS: 20.00 Journaal. NCRV: 20.01 Nul
één, TV-film (dl. 3). 20.25 Zeg maar Fiet
zegt Frans, cabaretprogramma. 20.50 Via
Margutta, documentaire film. NTS: 21.20
Een cirkel van kwaad, TV-film. NCRV
22.10-22.15 Dagsluiting.
een vraag uit mijn eigen proefschrift, na
melijk hoe de wordingsgeschiedenis van
de renaissance-poëzie zich voltrok in
academische en politieke milieus om
streeks 1560-1570 en wel in verband met
persoonlijke ontmoetingen. Vandaar dat
hij onder meer in het Britse museum in
Londen en in de Bodleian Library in Ox
ford zich intensief heeft verdiept in de
talloze collecties Latijnse poëzie, die door
humanisten waren geschreven en waar
van de themata voornamelijk poljLL^e
en godsdienstige kwesties waren, d^j 5n
de zestiende eeuw zo'n grote rol speelden.
In Frankrijk immers kwamen, ondanks
de politiek van Catherina de Medici, gods
dienstige partijen en adellijke groeperin
gen steeds scherper tegenover elkaar te
staan totdat hun conflicten een uitbarsting
vonden in de Bartholomeusnacht; in En
geland had Elisabeth de Eerste ook met
allerlei religieuze en staatkundige proble
men te maken zoals het herstel van de
Anglicaanse Kerk en de kwestie van
Maria Stuart; de Nederlanden werden
gewikkeld in een oorlog met Spanje, dia
tachtig jaar zou duren en in Trente ein
digde een concilie dat de eenheid van
de rooms-katholieke kerk moest herstel
len. Geen wonder dus, dat dit alles de
geesten beroerde en dat de litteratoren
van die dagen in hun oeuvre naar een
oplossing zochten voor deze godsdienstige
en politieke warwinkel. Vanzelfsprekend
gingen zij zich daarbij meer en meer be
dienen van de modernste litteraire vormen,
die in Frankrijk in zwang waren, bij
voorbeeld bij Ronsard, Du Bellay en Baif.
Zo ontstonden min of meer incidenteel
vele gedichten, waarvan dr. Van Dorsten
meent dat zij de voorlopers zijn van de
grote bloei in de poëzie onder de rege
ring van Elisabeth en in ongeveer de
zelfde tijd hier te lande.
EEN KLASSIEK VOORBEELD hier
van is dat van Jan van der Noot. Deze
was bij de komst van Alva naar Londen
gevlucht, waar hij naar Frans model
een bundel Nederlandse sonnetten publi
ceerde, die in 1568 door Edmund Spen-
ger, die de grootste niet-dramatische
dichter uit de eeuw van Koningin Elisa
beth zou worden in het Engels werd
vertaald.
Bij zijn onderzoek heeft dr. Van Dorsten
speciaal gezocht waar de grote contac
ten hebben gelegen, welke er in de zes
tiende eeuw tussen Engeland, Frankrijk
en de Nederlanden hebben bestaan. Deze
contactpunten waren in de eerste plaats
de ambassades. Zo was één van de se
cretarissen van de Franse ambassade in
Londen in die tijd de Nederlander Char
les Utenhove, wiens oom predikant was
van de Nederlandse vluchtelingen-kerk in
de Engelse hoofdstad. Deze kerk vorm
de een waar religieus en politiek centrum.
Ook Charles Utenhove is in Engeland,
cultuur-historisch gezien, een trait-d'union
geweest tussen de drie genoemde landen.
Engelse diplomaten in Frankrijk legden
weer andere contacten en het is bekend,
dat in het midden van de zestiende eeuw
de toenmalige Engelse ambassadeurs op
verzoek regelmatig Franse boeken naar
het Engelse hof zonden. Een derde plaats
van ontmoeting waren, naast de ambas
sades en vluchtelingenkerken, ook de han
delshuizen. Dr. Van Dorsten is bezig de
verzamelde gegevens nader te bestude
ren en uit te werken. Hij hoo.pt de resul
taten over enige tijd te publiceren.
Pit, geestigheid en speelsheid, kenmer
ken de Taptoe 1965 op de Delftse Grote
Markt. Gebroken is nu met een overdaad
aan traditionele muziek en een teveel aan
massaal optreden. Moderne composities
en hedendaagse orkestraties hebben deze
taptoe een ander, losser, karakter ge
geven. De marsfiguren zijn losser dan
voorheen en met fantasie ontworpen. De
uitvoering is vlekkeloos.
Taptoe Delft 1965 eert het driehonderd
jarige Korps Mariniers en de oude en
nieuwe eenheden der drie strijdmachten,
die aan de bevrijding in 1944-1945 deelna
men: o.a. de Prinses Irene Brigade en
de Stoottroepen; maar ook de geallieer
den, die rechtstreeks bij de gevechten in
'44 en '45 betrokken waren. Hun vlaggen
werden in de bevrijdingsparade meege
dragen. Het publiek zong de bij die para
de gespeelde populaire wijsjes uit het
bevrijdingsjaar mee, zoals „Leidseplein",
„Appeltjes van Oranje", „Don't fence
me in" enz. Spectaculair was het optre
den van pelotons mariniers uit 1665 met
driekante steek, witte lobbroeken, blauwe
tuniek, trommelaars en burgermuzikan
ten, die fluiten, fagotten en hobo's be
speelden. Hun exercities met meterslange
geweren rond de vlaggen van Holland en
Zeeland en de oorlogsvlag der Zeven Pro
vinciën bevatten voor deze tijd tal van
vermakelijke knaleffecten.
Pech had het exercitiepeloton van de
Luchtmacht, dat opnieuw perfecte figuren
in een plenzende regenbui moest uitvoe
ren.
Wolfgang Schneiderhan. Aan de in Lu
zern wonende Oostenrijkse violist prof.
Wolfgang Schneiderhan is door de
Westduitse president Lübke het groot
kruis van verdienste van de Bondsre
publiek verleend.
Het Nationaal Jeugd Orkest van Jeugd
en Muziek Nederland is uitgenodigd om
onder zijn vaste dirigent Nico Hermans
in de drie Scandinavische landen op te
treden. Het uit ongeveer honderd perso
nen bestaande gezelschap vertrekt 28
augustus uit Nederland en keert daar 7
september weer terug.
Op 30 augustus wordt in Oslo een con
cert gegeven, dat door de Noorse Radio
wordt uitgezonden In Zweden zijn de con
certen op 1 september in Falkenberg en
op 3 september in Malmö. De tournee
wordt besloten op 5 september in de con
certzaal van de Deense Omroep te Ko
penhagen en de volgende avond met een
concert in Tivoli.
Het programma vermeldt „Cavalcade"
van Robert Heppener, het derde pianocon
cert van Beethoven met George van Re-
nesse als solist en vier Noorse stemmin
gen van Strawinsky. Deze buitenlandse
concertreis is mogelijk door een aanzien
lijke rijkssubsidie.