De kunst van debet en credit I
is
Frater Pacioli's bijdrage
aan de moderne maatschappij
jaar
PA ND A-EN DE YINX
oud
PUZZEL NUMMER 33
a
a
w m
m
m
in
y W W\ m
Alphenaar
EET U EEN
SPINNETJE
MEE?
■I" v n Bi
Ons vervolgverhaal
'k
EEN LOFLIED OP HET
DUBBEL BOEKHOUDEN
EN OP ZIJN MIDDEL-
I EEUWSE „UITVINDER"
Rechter
en het levende liik door drRobert van Gulik
VRIJDAG 27 AUGUSTUS 1965
13
uns
-
door Marjorie Kinnan Ratvlings
(Geautoriseerde vertaling van Mien Crabberton)
Kerfstok en telrasim
van Columbus
Vergane glorie
Oemislbsiar
"tT
Mechanisatie
U I U WÊÊv 1 a I 1/
WÊÊÈ9 WÊM/a
/I HH/4/ /S
mm SSi
j/ wÊFJ2 JS
Jf w> «rap*" #3
u
3
KRUISWEG 47-49 HAARLEM
.VWVWWWWWVMi
GOUDEN OOGST
51)
„Weg. Ik wist niet dat hij weg
was, toen ik vanmorgen bij je kwam.
Anders had ik misschien gewacht.
Allie zegt, dat hij op de eendejacht
is, op het meer. Hij zal nog wel niet
gauw terugkomen. Ik zal hem sturen
als hij soms hier komt, om Allie te
zoeken. Maar als ik jullie was zou
ik maar niet op hem wachten".
„Waar is Tordell?"
„Hij is stellig thuis, in zijn nieuwe
kamers. Ga achterom en door de
nieuwe gang. Dan moet je hem zon
der moeite te pakken krijgen".
„Dan gaan we nu".
„Waar zijn jullie van plan het te
doen?" „Aan de andere kant, in zijn
eigen stuk bos".
„Wat je doet, doe dat goed".
„Prima. Tot ziens".
„Tot ziens".
De deur ging weer open en dicht.
In het huis, waar Allie op een bed
lag te rillen onder zware dekens,
was voetgeschuifel hoorbaar; dat
ging de zandweg af, alsof een kudde
vee voorbijtrok. Ze duwde haar
hoofd weer in het kussen. Ze verlang
de heel erg naar Tordell, bij hem te
zijn en te verzinken in die zoete
heerlijkheid, die hen omgaf en ver
vulde, als ze tezamen waren. Méér
nog dan ze naar Tordell verlangde,
hoopte ze echter ook op Lukes tred.
Ze had hem nodig. Ze had hem no
dig als toen ze een kind was, om
zich aan zijn borst te werpen en
zich door hem te laten trqosten en
geruststellen. Ze lag heel stil. Bess
dacht, dat ze sliep en liep op haar
tenen de kamer uit.
Achter het maïsveld voegde Bill
Raynes zich bij de manne.
Ze zeiden zachtjes: „Hallo Bill",
verder sprak niemand een woord.
De weg draaide naar het loofbos.
De duisternis werd dieper nog dan
onder de pijnen. Toen de mannen
wisten dat ze bij het boshuis moes
ten zijn, bleven ze staan. Ze waren
met hun twintigen. Ze haalden grote
bonte zakdoeken uit hun zakken en
bonden die over het ondergedeelte
van hun gezicht. De groep splitste
zich in tweeën. De ene helft begaf
zich naar het achterhuis, de andere
bleef op het erf en stelde zich op in
de richting van de voorveranda.
Bart Newton liep naar de overdek
te gang, naar de deur die toegang
gaf tot Tordells vleugel. Hij klopte
zacht. Het geluid had veeleer van de
een of andere tak kunnen komen, die
tegen de muur tikte, als van een man,
die met kwade bedoelingen binnen
dringen wou. Hij klopte weer en deed
nu zijn knokkels pijn tegen het har
de, dennehouten paneel. In de kamer
werd een stoel verschoven. Zachte
stappen van voeten in pantoffels slif-
ferden over het wollen kleed. Tordell
opende de deur. Als een lange schim
doemde hij op uit het overkapte licht
van de lamp op de haardtafel. Hij
hield een boek in zijn vingers en
hield dat boven de ogen, om beter te
zien. Bart Newton hief zijn hand
omhoog. Een zestal mannen kwam
snel binnenstappen en sloeg onver
hoeds de hand aan de Engelsman.
Voor een ogenblik, door zijn uiter
ste verbazing, bewoog Tordell zich
niet. Toen vermande hij zich. Zijn
spieren spanden zich. Hij schudde de
vreemde handen af en stapte achter
waarts de kamer in.
Hij zei: „Ga mijn huis uit!"
Een ogenblik aarzelden ze, onder
invloed van de geselende toon van
zijn stem. Maar dan vloog de ve
randadeur open en al de twintig
mannen sprongen als één wild beest
op hem toe. Hij vocht, met woede en
met verachting. De zaak was hem
volkomen onverklaarbaar. Hij be
greep alleen, dat een massale haat
op hem afstormde, die zijn kleren
stuktrok en zijn armen op zijn rug
wilde binden. Eindelijk hadden zij
hem zo ver dat hij armen noch benen
meer bewegen kon.
Nuby Sellers hijgde:„Goei God, ik
heb liever met een panter te doen".
Tordells ogen vonkten naar de half
gemaskerde gezichten.
Nuby hapte naar adem. „Hij is een
duivel, dat is-ie. Een vreemde dui
vel".
Bart Newton mompelde: „Kop
dicht".
Tordells ademhaling ging lang
zaam en pijnlijk. Hij dacht: „Dat is
krankzinnig. Volslagen krankzinnig".
Hij vroeg: „Wat betekent dit?"
Bart Newton durfde zich niet door
zijn stem te verraden. Niemand had
lust in antwoorden. Bart gaf met
zijn hoofd een ruk in de richting van
de deur en de mannen sleepten Tor-
delle erdoorheen. Op het erf begon
hij zich weer krampachtig te ver
zetten, wanhopig boorde hij zijn hie
len in het zand.
Hij zei woedend: „Maar dat gaat
toch zo maar niet!"
Een stem antwoordde: „Het gaat
best".
Hij dacht: Ze vergissen zich er
gens mee. Ik moet mijn hoofd koel
houden, tot ik het begrijp".
Hij dwong zich tot kalm spreken
en zei: „Als jullie eens even wilden
ophouden, dan konden we praten.
Zeg me alsjeblieft wat je bedoeling
is. Ik ben er zeker van, dat we el
kander verkeerd begrijpen, omdat
we elkaar niet kennen".
Dezelfde stem uit de vijandelijke
kring om hen heen antwoordde: „Je
hebt Allie Brinley goed genoeg ge
kend".
Een golf van afschuw overstelpte
hem. Dit was een grove inmenging
in zijn meest intieme aangelegenhe
den.
Hij zei: „Ik begrijp het nóg niet
Dat gaat jullie geen van allen toch
iets aan!"
Een gedachte flitste scherp in hem
op. Hij deed moeite een gezicht te
herkennen.
Hij riep hard: „Brinley! Brinley!
Ben jij ook hier?"
„Luke Brinley is hier niet".
Een tijdlang liet hij zich door de
duisternis voortslepen. De wind stak
op. De bomen ruisten. De lucht was
koud. Droge takken kraakten, de aar
de leek bros. Tordell was in één bit
tere verwarring en onzekerheid. Tal
loze vragen vlogen door zijn hoofd.
Wat ging Allie Brinley hun aan? Wat
ging ze iemand anders aan dan hém
alleen? De zuster van haar broer,
natuurlijk. Maar de broer was hier
niet bij. En zo zijn omgang met het
meisjes bekend en niet gewild werd
hoe ter wereld was het een pu
bliek geheim geworden? Het klam
me zweet brak hem uit.
Hij zei: „Ik sta erop, te weten
waarom jullie dit doen".
Bart Newton fluisterde tegen de
anderen: „Hier is het heel geschikt".
Ze waren nu op een open plek in het
bos. Een jonge gomboom had een
stam van enige hoogte, vóór hij tak
ken uitzond. Er kwam een touw voor
de dag. Een half dozijn mannen hield
Tordell vast, terwijl twee anderen
hem aan de stam vastbonden, zijn
borst ertegen, zijn armen op zijn
rug. Nuby Sellers haalde een mes te
voorschijn en sneed de overblijfselen
van Tordells stukgereten overhemd
overlangs open, zodat het in lange
repen langs zijn heupen viel. Zijn
witte rug glansde op in het donker.
Hij kon niet meer geloven dat hij
het was, hij, Richard Tordell, die
hier stond, halfnaakt in het koude
donker, tussen een vreemde vijandi
ge volksbende, vastgebonden als een
misdadiger.
Hij zei luid: „Jullie móét me ver
tellen, waarom je me hebt aangeval
len".
De groep mannen zweeg.
Bart Newton mompelde: „Ben, zeg
het hem vierkant".
De stem, die reeds eerder had ge
sproken, zei: „Omdat wij niet wil
len, dat protserige vreemdelingen
bastaards verwekken bij onze meis
jes. Jij hebt dat gedaan bij Allie. We
zijn van plan te maken, dat je zou
willen, dat je 't niet gedaan had. We
zullen je leren, geen vrouw meer aan
te raken, waartoe je geen recht
hebt".
Een kilte kroop tergend door hem
heen. Zelf had hij het meisje deze
morgen ernaar gevraagd, omdat hij
niet gerust was. Ze had hem met
grote ogen aangekeken en niets ge
antwoord. Ze had daarna onmiddel
lijk het huis verlaten en was niet
teruggekomen. Voor een ogenblik
hield de herinnering aan haar teer-
gevormd lichaam hem vast en vroeg
hij zich af, of ze ook haar mogelijk
iets hadden aangedaan.
(Wordt vervolgd).
De dubbele boekhouding is een der fundamenten van elke handelszaak, alle
bestuursapparaten en iedere andere comptabele administratie. Toch is dit dubbel-
boekhouden niet veel meer dan vijfhonderd jaar oud.
C
VROEGER KONDEN bedrijfsleven en
bestuursapparaat volstaan met simpele
hulpmiddelen: de kerfstok, het telraam
(dat nog heden ten dage in de Sovjet-
Unie gebruikt wordt!) en de enkelvoudi
ge boekhouding. Later werd dit anders.
Toen breidden de bedrijven zich uit. De
oorlogen werden kostbaarder en moesten
door „derden" gefinancierd worden. De
internationale handel werd intensiever en
meer omvattend. Vooral gold dit voor de
Italiaanse koopsteden Amalfi, Pisa,
Florence, Genua en Venetië en ande
re Italiaanse staatjes. De Italianen be
heersten immers van ongeveer 1100 tot
1500 de handel in Oosterse waren. Man
nen als Marco Polo moesten niet slechts
beschikken over durf, ondernemingslust en
goede schepen, maar ook over een deug
delijke administratieve kennis. Oorlogjes
en revoluties maakten de vijftiende eeuw
in Italië tot een bewogen tijd. Zij kostten
bovendien veel geld. De pakhuizen waren
gevuld met zijde en ivoor, met kostbaar
hout en dure tapijten, met edelstenen en
geurige specerijen uit de Oosterse landen.
Die internationale handel en die strijd
moesten gefinancierd worden. Schatrijke
kooplieden traden op als bankiers. Zij
stonden in rekening-courant met vorsten,
beroepsofficieren en avontuurlijke zee
vaarders. Zij sloten transacties af met
elkaar en met kooplieden uit verre lan
den. Dat alles boekten zij in de dubbele
kolommen van hun in kalfsleder gebon
den koopmansboeken. Zij waren de eer
sten, die een dubbele boekhouding hadden.
VOORZOVER thans vaststaat, komt de
eigenlijke primeur aan Genua toe, waar
reeds in 1340 bedienden de „massari" (ad
ministrateurs) zich van een dubbele boek
houding bedienden. „Sommige historici
zijn van mening, dat de Italiann het
systeem uit India geïmporteerd hebben.
Hoe dit zij, het dubbel boekhouden was
al spoedig onmisbaar. Het stelde de koop
lieden en bestuurders in staat om hun
gecompliceerde transacties en financiële
operaties in de hand te houden, iedere
wijziging in hun positie snel te ontdek
ken en bedrog (diefstal, verduistering) af
te remmen, althans spoedig te doorzien.
In wezen is het stelsel eenvoudig. Het
berust eigenlijk op het volgende kunstje:
1. Telt men iemands activa (eigendom
men en vorderingen) bij elkaar op, dan
krijgt men hetzelfde eindbedrag als bij
optelling van de passiva (schulden) en
het verschil tussen de activa en de pas
siva in de vorm van een batig of een
nadelig saldo.
2. Iedere transactie brengt een wijziging
in twee posten, die echter het evenwicht
verstoort.
De boekhouders kregen opdracht en
die hebben zij nog steeds om te zor
gen, dat de principaal snel uit de boeken
kon zien, „hoe hij stond". Toen het be
ginsel eenmaal was vastgelegd, kwam het
alleen aan op een zo praktisch mogelijke
uitwerking van dit systeem.
HET WAS de grote verdienste van een
ascetische frater, Lucca Pacioli geheten,
dat hij een doordacht boekhoudsysteem
op schrift stelde. Dat was in 1494. In dat
jaar verscheen in Venetië zijn beroemde
boek „Summa da Arithmetica, Geometria,
Proportioni et Proportionalita", de eerste
gefundeerde verhandeling over de „kunst
van debet en credit". Het boek verscheen
toen het einde van Italië's bloeitijd al in
zicht kwam, want vier jaar later (1498)
vond Vasco da Gama de weg om Kaap
de Goede Hoop naar Azië. Die ontdekking
bracht de Oosterse waren binnen het di
recte bereik van de Portugese, Nederland
se en Engelse kooplieden. De Italiaanse
koopsteden gingen in de zestiende eeuw
hollend achteruit. Maar de methode van
dubbel boekhouden bleef en veroverde de
gehele wereld.
Pacioli was een typische renaissance-
figuur. Hij was een veelzijdig man. Hij
was doctor in de theologie en de filosofie
en doceerde aan de universiteiten van
Perugia, Florence, Pisa en Bologna. Zijn
faam drong door tot Ludovico Sforza, her
tog van Milaan, de machtige beschermer
van Leonardo da Vinei. De hertog liet Pa
cioli aan zijn hof komen. Pacioli kwam
en bewoog zich met een mengsel van be
scheidenheid en trots temidden der edel
lieden en hofdames. Misschien besefte hij,
dat de door hem onderwezen manier van
boekhouden en zaken doen belangrijker
was voor de vooruitgang der mensheid dan
de bravourstukjes der edelen en de
schoonheid der vrouwen.
HET DUBBEL BOEKHOUDEN ook
wel Italiaans boekhouden genoemd
vond in korte tijd in geheel Europa in
gang. De beide Amerika's verwelkomden
het eveneens. Het vond zijn weg naar al
le andere gebieden, die na 1500 onder
Europees bestuur kwamen. Toen Japan
kort na 1850 zijn poorten opende voor
de Westerlingen en met volle zeilen de
„nieuwe tijd" binnenstevende, besloot het
vrijwel direct om Italiaans boekhouden
in te voeren. De Hollanders waren de
enigen geweest, die van 1640 tot 1850 in
Japan handel mochten drijven. In de bi
bliotheken van het Hemelse Rijk waren
rond 1700 Nederlandse handleidingen voor
f.' "-XT
vm/m/wm/wwwwwwwwwwwwwwwwiiwwwMVWWWiwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwmAAw
40. Ondanks de protesten van Panda en Jolliepop en
het angstgeschrei van Mo, sloegen de verzekerden alle
spiegels stuk en renden met opgestoken paraplu's
door het huis, zwarte katten opjagend en zout morsend.
„Jij met je rare verzekeringen ook", zei Panda boos
tegen Joris. „Nu laat je mij met de brokken zitten!"
„Kom, kom, die paar spiegels zal ik u wél vergoe
den", suste Joris. „Windt u dus niet op, manneke. Of
denkt ge soms, dat deze handelingen werkelijk onheil
brengen?" „Ikke.ik weet het niet", antwoordde Pan
da beklemd. „Foei", sprak Joris. „Een dergelijke bij
gelovige angst had ik bij u niet verwacht. Wees ge
rust, het dak zal heus niet omlaag komen". „Klop af!
Klop af!" kreunde Mo, die in deze woorden een nieuwe
uitdaging aan de Yinx zag. „Neen", zei Joris ferm,
„hier wordt niets afgeklopt. Yinx bestaan niet. Al
slaan ze hier dertien maal dertien spiegels stuk, er zal
daaruit geen enkel onheil.De rest van zijn woor
den werd overstemd door een luid gekraak van neer
stortend houtwerk. Een dichte wolk van kalk en stof
vulde het vertrek. Toen deze eindelijk was opgetrokken
kon men overal lieden zien, die zich duizelend uit het
puin omhoog werkten. Joris was de eerste, die zijn
spraak hervond. „Tut tut", mompelde hij. „Het plafond
is omlaag gekomen.Wat een toeval!"
Op het kampeerterrein van Krivo-
noska aan de rivier de Vlatava
(Tsjechoslowakije) kan men desge
wenst „klassiek" kamperen: als Dio
genes in zijn ton. De slaaptonnen
zijn beschikbaar gestéld door een
brouwerij, die aldus op originele
wijze reclame maakt voor haar
produkten.
boekhouden, maar zij werden niet ge
bruikt. Na 1854 wierpen zich honderden
ja, duizenden Japanners op de studie van
het boekhouden. In 1872 droeg de Japan
se regering de Engelsman Alexander Al
lan Shand op om een handleiding te ma
ken voor de boekhouding der nieuwe (Ja
panse) banken. Dat boek wordt nog he
den ten dage gebruikt.
In onze eeuw zijn vrijwel alle vroe
gere koloniale gebieden en de protec
toraten onafhankelijk geworden. Stuk
voor stuk hebben zij de Westerse
administratiemethoden en dus ook
het dubbel boekhouden overgeno
men. Dit bleek opnieuw op een ac-
countancy-congres in Canberra, waar
niet minder dan acht na de tweede
wereldoorlog geboren staten verte
genwoordigd waren. Frater Lucca Pa
cioli zou stellig door alle aanwezigen
gehuldigd zijn, als hij het congres had
kunnen bijwonen.
MACHINES hebben ook op het terrein
der boekhouding veel werk van de mens
overgenomen. Maar ook deze „mechani
sche boekhouding" moet voldoen aan de
eis, die de Italiaanse kooplieden en frater
Pacioli ongeveer vijf eeuwen geleden for
muleerden; de boeken moeten voldoende
gedétailleerd en overzichtelijk zijn om de
principalen ongeacht of zij „captains
of commerce and industry" dan wel re
geerders zijn in staat te stellen, snel
te overzien, hoe hun positie is of po
pulair gezegd hoe de zaken ervoor
staan.
Maar: ondank is 's werelds loon. Fra
ter Pacioli schonk de wereld een der
fundamenten voor de moderne maat
schappelijke structuur. Op zijn systeem
van boekhouden werden wereldrijken,
machtige concerns en statenbonden ge
grondvest. Ook zijn uitvinding is mis
bruikt door gewetenloze lieden om zich
zelf te verrijken, de zwakken te knech
ten, oorlogen voor te bereiden. Maar dat
ligt niet aan die uitvinding, doch aan de
mensen zelf. Toch kent bijna niemand,
zelfs in kringen der. comptabelen, zijn
naam. Het is daarom dat wij de goede
frater nog eens aan de vergetelheid ont
rukt hebben.
Horizontaal: 1 vlin
der, 2 deel van de
bijbel afk., 6 deel van
een circus, 9 vaarwel,
10 uitroep, 11 herstel
lingsoord in Grau-
bünderland (winter
sport), 13 ontkenning
(spreekt.), 14 vis, 16
livreiknecht, 18 oog
ziekte, 20 stad in
Italië, 22 jaargetijde,
24 kleur, 26 eer, roem,
28 buitenhaven, 30
wandellaan, 32 vlak
temaat, 34 rijzig, 37
overeenkomstig, 38
boom, 41 voorzetsel,
42 keur, kern, 45
lichaamsdeel, 47 tel
woord (Eng), 48lang
werpig stuk hout, 50
provincie van Achter
Indië, 53 ploegsnede,
56 hooggelegen droge
zandgrond, 58 lengte
maat (scheepsterm),
60 gem. in Groningen,
61 biersoort, 62 leger
(Fr.), 63 baan voor
balspel, 64 meisjes
naam, 65 volk, 66
onderricht, 67 interest.
Verticaal: 1 jongen, 2 vreemde taal, 3
moerassig stuk land, 4 krijgsbouwkunst,
5 ijverig, 6 als 20 hor., 7 kubieke meter, 8
gem. in Noord-Br„ 12 zijtak Main, 15 spij
ker, 17 telwoord, 19 voorzetsel, 21 nietig, 23
op geen plaats, 25 telwoord, 27 kant van
een stroom, 29 stad in Duitsland, 30 vis,
31 streep, 32 berg, 33 achting, 35 streling,
36 rund, 39 krijtgebergte op Kreta, 40 gem.
in Drente, 43 inwendig lichaamsdeel, 44
kever, 46 twaalf gros, van knopen, 47 fa
milielid, 48 land in Europa, 49 vertegen
woordiger, 51 monster, 52 de beeldenaars
zijde van munten, 54 gem. in Overijssel,
55 nobele, 57 stadje ten Z. van Padua, 59
op die plaats.
Oplossingen, uitsluitend per briefkaart,
dienen voor woensdag a.s. in ons bezit te
zijn.
Oplossing puzzel nummer 32:
Horizontaal: 1 kadaver, 6 hamster, 11 as,
12 ne, 13 opa, 15 at, 16 bo, 17 idem, 18 mare,
20 smeer, 22 pos, 24 nader, 26 iets, 27 na,
28 A.K., 30 mede, 31 wartaal, 33 nl„ 35 lava,
36 ibis, 38 n.d., 39 edele, 40 itala, 41 fa, 42
vete, 44 snek, 45 pk, 48 stuiver, 50 sein,
53 er, 54 et, 55 taël, 57 Havel, 59 een, 61
lakei, 62 atol, 63 pols, 64 on, 66 To, 67 mal,
69 go, 70 hè, 71 negotie, 72 stentor.
Verticaal: 1 kassian, 2 as, 3 Andes, 4
veer, 5 R.O., 6 ha, 7 maan, 8 stram, 9 eb,
10 roerend, 14 pro, 17 iets, 19 eden, 21 me,
22 para,23 saai, 25 ed, 27 navette, 29 ka
binet,31 Wales, 32 liter, 34 Lea, 35 lev,
37 sak, 38 nap, 41 fashion, 43 eure, 44
Sven, 46 kaliber, 47 diva, 49 taks, 51 e.a.,
52 netto, 55 talon, 56 Ee, 58 loot, 60 Eva,
61 loge, 65 ne, 67 me, 68 L.S., 70 ho.
Prijswinnaars puzzel nummer 32.
7,50: O. Bronsema, Ahornstraat 42,
IJmuiden.
5,Mevr. A. M. S. Spaandeman-Kri-
boo, Crayenestersingel 65, Haarlem.
2,50: C. de Vries-Thoenes, De Gene-
stetstraat 2, Haarlem.
Zo
<9
JO
jé
J8
JS
y'f J/ tSZ «jy
JS
éo
V' m
Advertentie
LONDEN, (AP) Christopher
Lloyd, een 31-jarige Londense make
laar in onroerende goederen, eet spin
nen. Hij zegt dat de kleinere soorten
het smakelijkst zijn. „De grotere, zo
als die, welke je in de badkuip vindt,
zijn nogal bitter", zei hij.
In bijzonderheden tredend over zijn
liefhebberij vertelde hij: „Ik moet zeg
gen, dat ik de voorkeur geef aan de
kleintjes. Je kauwt ze langzaam en
als je dat doet, proef je een vaag
aroma. Ze smaken helemaal niet
slecht".
Toen hem gevraagd werd, of hij al
lang spinnen eet, antwoordde Lloyd:
Nee, nog maar een paar jaar. Het is
begonnen, toen ik ergens las dat spin
nen eetbaar zijn. Op een dag had ik
een paar kinderen te gast en er kroop
een grote spin uit de sla. Ik ving het
dier en at tot verbazing en vermaak
van de kinderen op".
„Nu is het een soort vaste grap ge
worden".
Het nummertje spinnen eten van
Lloyd moge kinderen aan het lachen
maken, volwassenen zijn er minder
over te spreken.
Toen de BBC de heer Lloyd onlangs
in een morgenuitzending interviewde,
vroeg zij hem, realistisch te doen.
Dat deed hij. Met volle overgave
stroiide hij via de ether waarderende
kauwgeluiden over de Britse ontbijt
tafels. Dat deed het. Bij dozijnen gre
pen luisteraars naar de telefoon om te
protesteren.
De afdeling tv van de BBC wilde
niettemin de radio overtreffen en haal
de Lloyd voor de camera's, zodat het
Britse publiek hem de spinnen niet al
leen kon horen, maar ook zien eten.
De kijkers zagen hem dinsdagavond
j.l. twee speciaal uitgezochte spinnen
verorberen, maar te oordelen naar de
reacties van het publiek, had de BBC
haar tijdstip slecht gekozen.
Tot laat in de nacht regende het
talloze telefonische protesten van tv-
kijkers Hun verhitte commentaren va
rieerden van „onsmakelijk" tot „wal
gelijk" en nog veel erger.
coOO O Cf - .GAUW DIE BAAL MERKEN ,Z0DAT
WE HEM ER STRAKS MAKKELIJK UIT
HALEN .NET OP TIJDDAAR KOMT
DE WERKBAAS Alr—< SCHIET JE
NU VU 'GEWORDEN IS
OFTBVB. 'JADE'.KOSTBAAR
TSJ/AO TAI VOEGDE EEN STIP BIJ
HET TEKEN VAN 'WANG",ZODAT
HET MERKTEKEN
