roemen
Adenauer en Erhard
vooral hun eigen prestaties
Tweespalt in CDU zal de
kiezers zeker niet ontgaan
Militaire broederschap voor
de reclassering jubileert
Sneller zuiveren van stoffen
dank zij vinding van TNO
GIVE A MAN A LUCKY
Groep oud-verzetsstrijders
sterk gekant tegen keuze
van prinses Beatrix
1
VERKIEZINGSSTRIJD IN WEST-DUITSLAND
VI
Dure „taxi"
Tien jaar van nuttig werk
Haagse damesbeurs
op hoger niveau
Protest tegen annexatie
van Elden door Arnhem
Reclame-actie of
verboden uitverkoop?
Prof. de Zoeten
overleden
Verzoek aan het parlement een
huwelijk niet goed te keuren
Dralon-show
voor
moeder en kind
DINSDAG 14 SEPTEMBER 1965
7
P5
Grote coalitie
VERLEGEN KLEUTERS en
kleuters met een hartveroverende
vrijmoedigheid paradeerden maan
dag over een plankier in de Dia
mantzaal van het Amsterdamse
Hiltonhotel. Jeugdige „manne-
quintjes", die waren uitgekozen
om kleren, vervaardigd van draion,
te presenteren. In het kader van
de volgende maand te houden tien
de Nederlandse Baby- en Kleuter
vakbeurs in Hilversum, was nar
lijk door de Draion producerende
Duitse firma Bayer een show ge
organiseerd van kinder- en dames
kleding. Van deze synthetische
vezel, zo werd ons verteld, wordt
momenteel 70 tot 80 percent van
de gebreide kinderconfectie ge
maakt.
Kerkelijk nieuws
Drie soldaten van een Brits tank-
regiment wisten er wel iets op, toen
hun drie vrienden na afloop van het
bal in Taunton de bus hadden gemist.
Ze „leenden" een tanktransporteur van
zestig ton. Het gevaarte bestaat uit een
trekker met een oplegger met achttien
banden, waarop een Centurion-tank
kan worden vervoerd een van de
grootste Britse tanks. Daarvoor slorpt
het 210 liter benzine op honderd kilo
meter. De militairen legden er tachtig
kilometer mee af. De militaire politie
laat het er niet bij zitten.
(Van onze correspondent)
BONN De Christen Democratische Unie treft het lot dat haar beide voor
naamste trekpleisters in de strijd voor de Bondsdag-verkiezingen van negentien
september noch over de C.D.Ü., noch over elkaar, maar uitsluitend over hun
eigen prestaties aan het woord zijn. Oud-kanselier Konrad Adenauer beweert dat
het land er weer boven op is gekomen door de doeltreffende en beslissende
maatregelen op het gebied van de buitenlandse politiek, die Konrad Adenauer
sinds 1949 genomen heeft. Kanselier Ludwig Erhard wijst er op, dat het land het
heeft gehaald door de moedige, vérziende en ieders bewondering oogstende
economische beslissingen van de toenmalige minister van Economische Zaken,
Ludwig Erhard. Dat beiden tezamen tot de opbouw zouden hebben bijgedragen,
horen de kiezers nooit. Adenauer zwijgt over Erhard in alle talen. Erhard haalt
de naam van zijn voorganger slechts hoogstzelden aan, en dan nog alleen in
besloten kring, met behulp van aanduidingen en met een plotselinge boosaardige
opflikkering in zijn ogen.
Verkiezingscommentatoren rekenen uit dat de beruchte tweespalt in de C.D.U.,
die is voortgekomen uit een grenzenloze achterdocht van Adenauer ten opzichte
van Erhards politieke inzichten en die leidde tot een voortdurende tweekamp op
het terrein van de Europese en of Atlantische samenwerking, de C.D.U. stem
men zal kunnen kosten.
Deze berekening is afhankelijk van de
vraag in hoeverre de kiezers zich voor
buitenlandse politiek interesseren. Wan
neer ik kanselier Erhard tijdens een bij
eenkomst in de salonwagen van zijn ver-
kiczingstrein deze vraag stel, antwoord
hij dat het verkiezingstechnisch geen zin
heeft problemen van buitenlandse politiek
in het strijdperk te brengen.
Radeloos
ZIJN DAN voor de kiezers de kwestie
van de hereniging en die van de Oder-
Neisse grens ook problemen van buiten
landse politiek? Ze waren inderdaad zorg
vuldig uit de verkiezingsstrijd gehouden,
tot de socialistische kandidaat voor het
kanselierschap Willy Brandt de kwestie
van een vredesverdrag (in de eerste
plaats met het oog op de Sovjet-Unie) in
de arena wierp. Toen bleek pas goed hoe
radeloos zowel partijen als kiezers in de
grond van de zaak zijn.
De partijen zijn radeloos omdat ze niet
weten hoe het Duitse probleem tot een
redelijke oplossing te brengen. In ieder
geval wil geen van hen de verantwoor
delijkheid daarvoor alleen dragen. Wan-
naar de confessionele CD/CSU tot een ak
koord met Moskou zou komen, zeggen de
kiezers: „Daar zal de zegen van de paus
wel weer op rusten."
Wanneer de SPD met de Russen tot
overeenstemming komt, wijzen de kiezers
op de socialistische sterke man op de ach
tergrond, de oud-communist Herbert Weh-
ner, en zeggen: „communisten en fellow-
travellers hebben ons land verraden."
Wanneer de Vrije Demoraten van
Erich Mende niet als deel van de rege
ring aan een oplossing meewerken, drei
gen ze als oppositiepartij tot een vergaar
bak van de meest abjecte rechtse elemen
ten te worden.
DE KIEZERS zjjn radeloos omdat, op
de rand van een era waarin alle moge
lijkheden open liggen, geen van de par
tijen een duidelijk concept heeft en ieder
der partijen afzonderlijk bereid is ook na
de 19de september verder te gaan met een
blinddoek-tegen-de werkelijkheid om.
Een grote coalitie biedt dan enige in
het oog lopende voordelen. De CDU
spreekt voortdurend over deze coalitie,
die een zwart-rode coalitie zou moeten
worden. Erhard heeft zich een fel tegen
stander van dit samengaan getoond en
zelfs met aftreden gedreigd, wanneer bin
nen de CDU deze tendens zich zou door
zetten. Vooral oud-kanselier Adenauer
stuwt deze richting krachtig voort, omdat
hij daarmee hoopt Ludwig Erhard defini
tief uit de kanseliers-zetel te kunnen ver
drijven.
Ook bondsdagpresident Eugen Gersten-
maier (altijd met Strauss in Adenauers
kamp te vinden) is voor de coalitie, om
dat hij dan hoopt Erhards vrijgekomen
stoel te kunnen bezetten. Eerdere ambi
ties van dit CDU-hoofdbestuurslid om mi
nister van Buitenlandse Zaken te worden
zullen waarschijnlijk niet in vervulling
gaan als de groep Erhard het in de in
terne CDU-strijd wint.
Dan zou immers ook Erhards Europese
„politiek" het hebben gewonnen en zijn
de kansen groot dat een andere CDU-man
met name de huidige minister van Bui
tenlandse Zaken Gerhard Schroder, op
zijn post kan terugkeren.
„Hij staat voor u"
MAAR DEZE overwegingen gaan na
tuurlijk uit van een stemmenteruggang
voor de CDU en een niet al te overtuigen
de overwinning van de SPD, een mogelijk
heid waarover geen van de partijen graag
praat. De SPD weigert voorshands over
iedere coalitiemogelijkheid te filosoferen.
De Vrije Democraten van Erich Mende
tonen de huidige situatie te begrijpen als
ze er openlijk voor uit komen dat „iedere
combinatie op het ogenblik mogelijk is".
(Behalve voor hen dan met de persoon
van Franz-Josef Strauss).
Professor Ludwig Erhard reist stad
en land af om te vertellen, hoe goed
hij het allemaal wel heeft gedaan,
als minister van Economische Zaken
en als kanselier.
Terwijl dit gekrakeel voortduurt snelt
de tijd voort en staat de 19de september
voor de deur. Misschien kan de CDU het
meeste troost putten uit de in de gehele
bondsrepubliek steeds weer opklaterende
bijval, als Ludwig Erhard in de loop van
zijn verkiezingstoespraken steevast op
merkt: „negentien september kiest u de
nieuwe kanselier. Hij staat hier voor u.
Want ik wil Bondskanselier blijven."
Op 17 september zal de stichting Mili
taire Reciasseringsbroederschap een
weinig bekende instelling die echter zon
der „aan de weg tfe timmeren" veel nut
tig werk doet tien jaar bestaan. De
viering van dat tweede lustrum wordt
bepaald geen groot feest. Het bestuur,
waarvan kolonel mr. dr. J. P. van Erk
voorzitter is, zal in de Leidse Doelenka
zerne recipiëren en na een koffiemaaltijd
zullen de genodigden kolonel Van Erk en
de heer A. Veenhuizen, bestuurslid van
de katholieke vereniging voor voogdij-in
stellingen, het woord voeren.
Uit het feit dat de heer Van Veenhui
zen, en met hem ongetwijfeld vele andere
vertegenwoordigers van de Nederlandse
reclasseringswereld, aanwezig zal zijn,
kan men al afleiden dat er een hechte
en plezierige samenwerking bestaat tus
sen de broederschap en de Nederlandse
reclasseringsverenigingen.
Een volledige samenwerking, want de
militaire reclesseringsbroederschap heeft
het van het begin af aan niet „alleen wil
len doen". Toen tien jaar geleden de Hil-
versumse majoor K. Bakker een bij
vele „krijgsraadzaken" geziene raadsman
van militaire delinquenten de stoot gaf
tot oprichting van de broederschap, be
sefte men onmiddellijk dat ons land niet
zoveel behoefte had aan nog eens een re-
classeringsinstelling, maar dat een insti
tuut binnen de drie krijgsmachtdelen dat
werk zou doen namens de bestaande re
classeringsverenigingen van groot nut zou
kunnen zijn.
Reclasseringscliënten namelijk die hun
militaire dienstplicht gaan vervullen ko
men in veel gevallen in garnizoenen te
recht die nu juist op ruime afstand gele
gen zijn van hun woonplaats. Bovendien
komen ze in een geheel ander milieu. Het
contact dat een toezichthouder van een re-
classeringsvereniging op zijn cliënt heeft
kan daardoor ernstig geschaad worden.
De cliënt mist zijn „houvast" en zou
daardoor tot recidive kunnen komen. Toen
de militaire reciasseringsbroederschap zijn
werk ging doen werd dit gevaar inge
perkt.
Het werk van de broederschap is in de
Het fysisch-chemisch instituut T.N.O. te
Utrecht, dat zich onder leiding van dr.
W. M. Smit bezig houdt met het zoeken
naar zuiveringsmethoden, heeft een appa
raat ontwikkeld waarmee het zogenoemde
lonesmelten aanzienlijk wordt versneld.
Zonesmelten is een methode voor het
bereiden van zeer zuivere stoffen. Het
grote bezwaar tot dusver was dat het pro
ces veel tijd in beslag nam, want de be-
werkingsduur varieerde van een tot twee
maanden. Dankzij het nu nog naamloze
apparaat, dat in Utrecht is ontwikkeld,
kan het zonesmeltingsproces zich thans
voltrekken binnen één werkdag en in
•ommige gevallen zelfs in één ochtend.
Het fysisch-chemisch instituut stelt
nadrukkelijk dat het hier niet gaat
om een of ander vrij zinloos weten
schappelijk grapje. Er is in de hele we
reld een steeds toenemende behoefte aan
zeer zuivere stoffen. Met het nieuwe ap
paraat zal iedere chemicus een stof bin
nen een dag tot een graad van zuiver
heid kunnen brengen die men vroeger niet
durfde hopen.
Dr. Smit sprak in dit verband van per
centages van 99,9 en zelfs 99,99. De direc
teur van het instituut verwacht dat de
vinding aanzienlijke consequenties zal
hebben. Gezocht wordt op het ogenblik
naar de mogelijkheid om, gebruikmakend
van het principe van het huidige appa
raat, een toestel te ontwikkelen dat hon
derden kilo's gelijk kan zuiveren.
T.N.O. is niet van plan het huidige ap
paraat op grote schaal zelf te vervaardi
gen. Er zullen licenties worden verleend.
Een belangrijke buitenlandse fabriek
toont nu interesse, maar men wil het toe'
stel eerst op de dinsdag in Utrecht be'
ginnende tentoonstelling „Het Instru
ment" laten zien om op die manier ook
de Nederlandse fabrikanten de kans te
geven,
De vinding van het instituut berust op
een versnelling van de zogenoemde trek-
snelheid bij het zonesmelten. Deze ver
snelling kan worden bereikt door de te
zuiveren stof aan een frequent onderbro
ken, doch overigens snelle rotatie te on
derwerpen.
loop der jaren uitgegroeid en geperfectio
neerd. Op het ogenblik is het zo dat mi
litaire toezichthouders (daarvoor heeft
men beroepsmilitairen die in de troep
het dichtst bij de man staan; onderoffi
cieren en officieren die dagelijks met de
man in het veld zijn) een ruim vijfhon
derd cliënten bijstaan. Vaak drie maan
den voordat een cliënt onder de wapenen
komt heeft de broederschap al contact
met de reclasseringsvereniging die toe
zicht houdt. Veel medewerking ontvangt
de broederschap ook van de kant van het
ministerie.
Er wordt voor gewaakt dat een cliënt
niet in „verleidingssituaties" komt en ook
bij plaatsing en overplaatsing wordt zo
veel als mogelijk is met de belangen van
de cliënt rekening gehouden. Gaat de man
de dienst uit dan ontvangt de betreffende
reclasseringsinstelling een uitvoerig rap
port, terwijl uiteraard ook tijdens de
diensttijd geregeld contact met die reclas
seringsinstelling bestaat. Drie geschoolde
ambtenaren heeft de broederschap in
dienst die werkzaam zijn als mentor voor
de militaire toezichthouders waarover de
broederschap beschikt.
Zo werkend komt men tot goede resulta
ten. Het recidivepercentage is relatief
klein en een relatief groot percentage van
de cliënten vervult op goede wijze zijn
dienstplicht en weet vaak innerlijke zeker
heid te herstellen en uitzicht te verkrij
gen op een duidelijker toekomst. Vorig
jaar bijvoorbeeld onderging 18,5 percent
van de cliënten tijdens zijn diensttijd een
bevordering, waarbij niet zelden de on
derofficiersrang en. in één geval zelfs een
officiersrang werd behaald. Zulke resulta
ten geven de broederschap de energie om
ook na haar tienjarig bestaan haar vertrou
welijk en sympathiek werk met kracht
voort te zetten.
(Van onze correspondent)
De 84ste damesbeurs, die van 28 sep
tember tot en met 8 oktober in de
Haagse Houtrusthallen zal worden ge
houden krijgt onder de energieke lei
ding van de jeugdige directeur, de heer
J. de Kreek, een ander karakter. Door
een strenge selectie bij de toelating van
de exposanten toe te passen is men er
nl. in geslaagd het gehalte te verbeteren.
De heer De Kreek verwacht, dat het peil
van de volgende beurzen door het stel
len van nog hogere eisen beter zal
worden.
De damesbeurs-directie wil voorgoed
afrekenen met firma's en fabrikanten, die
er alleen maar op uit zijn om tijdens de
expositie hun afgekeurde artikelen te lo
zen, en die aan de consument niet vol
doende service verlenen. De heer De
Kreek vertelde dit gisteren tijdens een
persconferentie in het dezer dagen ge
opende nieuwe kantoorpand van de da
mesbeurs aan de Willem de Zwijgerlaan.
In de Houtrusthallen zullen binnenkort
honderdvijftig deelnemers uit veertien
landen hun stands inrichten. Het zijn fa
brikanten en vertegenwoordigers, die met
hun produkten aan alle kwaliteits- en ser
vice-eisen van de Damesbeurs-directie
konden voldoen. Men heeft bij deze selec
tie bovendien nog op de doelmatigheid
van de diverse artikelen gelet.
Bijzonder veel ruimte is er in de Hout
rusthallen dit keer voor de fabrikanten
van aardgaskachels gereserveerd. De fir
ma's zullen verschillende prototypes in
allerlei vormen en kleuren exposeren,
waarover het beurspubliek door het in
vullen .van een formuliertje een oor
deel mag geven. Vanzelfsprekend blijven
echter ook de producenten van oliever
warmingsapparaten niet achter, terwijl
bovendien de fabrikanten van geïmi
teerde ouderwetse plattebuiskachels niet
zullen ontbreken. Voorts zal het publiek
tijdens de beurs kennis kunnen maken
met nieuwe verlichtingsmogelijkheden,
Perzische tapijten, bouwwanden vertica
le vensterbedekking, onbreekbare glazen
deuren en moderne keukeninrichtingen.
Het gemeentebestuur van de Betuwse
gemeente Eist gaat protesteren tegen het
wetsontwerp tot annexatie van een deel
van deze gemeente door Arnhem. Met na
me is Eist gekant tegen de annexatie van
het dorp Elden met bijna tweeduizend in
woners.
B. en W. van Eist betwijfelen of Arn
hem het dorp Elden in de komende 20
tot 25 jaar (de gestelde termijn) nodig
heeft voor zijn uitbreiding. „De praktijk
heeft geleerd dat de werkelijkheid ruim
veertig percent op de prognose achter
blijft. Het inwonertal van Arnhem geeft
geen stijgende lijn te zien," zeggen B.
én W. in een bezwaarschrift aan de Eer
ste en Tweede Kamer. Als het nodig
mocht blijken, kan Elden altijd nog in
een tweejarige procedure bij Arnhem
worden gevoegd, zo menen zij.
Advertentie
Op 2 juli van het vorige jaar prijkten
er in de etalage van een Leidse firma in
tuinmeubelen „schrapprijzen". De oor
spronkelijke prijs was doorgeschrapt, er
onder stond een nieuwe, lagere prijs. De
officiële uitverkoop mocht pas veertien
dagen later beginnen.
De economische rechter in Den Haag
had de firma veroordeeld tot een boete
van 400. De procureur-generaal bij het
gerechtshof in Den Haag vorderde thans
dezelfde straf. Hij liet vooral het gebruik
van „schrapprijzen" zwaar wegen.
De verdediger, mr. L. Quant uit Leiden,
vroeg vrijspraak, want volgens hem ging
het om een voordelige vakantieaanbieding
en niet om een vooruitlopen op de uitver
koop.
In de nacht van 12 op 13 september is
na een korte ziekte plotseling in Arnhem
overleden professor ir. G. de Zoeten, di
recteur van het centraal bureau van de
Vereniging van Directeuren van Electrici-
teitsbedrijven in Nederland (VDEN), de
n.v. tot Keuring van Electro technische
Materialen (KEMA), de n.v. Samenwer
kende Electriciteits-Productiebedrijven
(SEP) en de n.v. Gemeenschappelijke
Kernenergiecentrale Nederland (GKN).
Hij was secretaris van de Vereniging van
Exploitanten van Electriciteitsbedrijven in
Nederland en buitengewoon hoogleraar
aan de technische hogeschool in Delft,
Een aantal voormalige verzetsstrijders,
georganiseerd in het Landelijk Comité
van Oud-verzetsstrijders 1940-1945, heeft
een open brief gezonden aan de koningin,
prins Bernhard en de Raad van State,
leden van de Staten generaal en andere
autoriteiten, waarin zij verklaren tegen
het aannemen van een goedkeuringswet
in de Kamers inzake het huwelijk van
prinses Beatrix en Claus von Amsberg te
zijn.
Het comité distancieert zich van een
verklaring van het hoofdbestuur van de
Nationale Federatieve Raad van het Voor
malig Verzet in Nederland, dat eerder
zijn instemming betuigde met de verlo
ving.
In de open brief staat o.m. dat Claus
von Amsberg afkomstig zou zijn uit een
familie, die (behoudens een enkele ge
zagsdrager voor het nationaal-socialisme)
tot de zeer grote Duitse middenmoot be
hoort, welke door zich niet te verzetten
en door wel te gehoorzamen het succes
van Hitier en onze rampspoed heeft moge
lijk gemaakt en toegejuicht.
„Men heeft getracht ons aan te tonen".
von Amsberg geen misdadig oorlogsverle
den heeft. Deze „verdienste", afkomstig
van een soldaat uit een thans nog steeds
bezet land, dat ons land de oorlog heeft
aangedaan en waarmee nog altijd geen
vredesverdrag kon worden gesloten, is in
onze ogen volstrekt ontoereikend voor
iemand die prins-gemaal zou moeten wor
den van onze troonopvolgster.
„Wij hebben groot respect voor de he
laas te weinige Duitsers, die zich tegen
Hitier hebben teweergesteld. Groepen
van de huidige Duitse jeugd, die duide
lijk stelling nemen tegen het verleden en
zich ontwikkelen in democratische rich
ting, hebben onze volle sympathie. Dit
kan echter niet betekenen, dat wij ex-
soldaten van Hitier kunnen gaan erkennen
en gaan vereren als behorend tot onse
hoogste gezagdragers. Wanneer zulk een
ex-soldaat blijkt te behoren tot de helaas
tevelen die het zelfs na 20 jaren niet
verder hebben kunnen brengen dan „Wir
haben es nicht gewuszt", dan is in hem
zelfs niet een drager van een veranderd
Duitsland te herkennen".
In de Open Brief wordt voorts gezegd
dat bij een eventueel bestijgen van de
De kinderen die gisteren „optraden"
lieten de gangbare kinderkleding zien:
jurkjes, jasjes, twinsetten, broekjes,
truien. Nieuw waren de poncho's,
waarvan de rood-groene ruit met een
kaboutercapuchon, de meest aardige
was. Er werd een grone knickerbocker
bij gedragen, zodat de jongedame die
dit droeg echt modieus gekleed ging.
De ontwerpen namelijk vielen wat te
gen. Er schijnt op het gebied van de
breimode niet zoveel te veranderen en
ook bij deze kindermode had men niet
zo naar nieuwe dingen gezocht. En wat
getoond werd, is nota bene voor het ko
mende jaar bestemd.
De jurkjes waren van pepita-ruitjes,
in uhi en pied de poule. Dus gelief
koosde materialen voor vlotte en aan
trekkelijke kinderkleding. De streep
jes ontbraken niet en evenmin de effen
modellen.
Sommige Nederlandse breigoed-fa
brikanten zijn ertoe overgegaan een
zogenoemde Dralon-bonneterie te bren
gen; verfijnde modellen die door de
goede eigenschappen in vorm blijven.
Naast kinder- en babykleding was er
ook dameskleding. Er waren enkele
japonnen, twinsetten en truien, maar
ook van dit front valt weinig nieuws
te melden. Het was nagenoeg alle
maal volgens het klassieke patroon.
Henny Schoute
troon door prinses Beatrix het gevaar
dreigt van een koningskwestie in ons land.
„In onze constitutionele monarchie",
zo vervolgt de brief, „staat de koning(in)
boven de partijen. Hij (zij) geniet bijzon
dere voorrechten en heeft bijzondere
plichten. De waardigheid van ons kbnink-
rijk brengt met zich, dat de koning(in)
zich zo gedraagt dat iedere Nederlander
met respect naar de Kroon kan opkijken.
Aan deze waardigheid, dit is: aan ons al
ler waardigheid, wordt afbreuk gedaan
indien de toekomstige draagster van de
Kroon zich in het huwelijk begeeft met
een voormalige weermachtssoldaat onder
Hitier".
Het comité betwist de prinses niet het
recht 'n persoonlijke keuze te doen. Maar
volgens het comité had zij daaruit de
consequentie moeten trekken: afzien van
haar opvolgingsrechten. Nu zij dat niet
heeft gedaan doet het comité een beroep
op de beide Kamers der Staten-generaal,
de wet waarbij het huwelijk moet worden
goedgekeurd, niet te aanvaarden.
Ned. Herv. Kerk
Beroepen door de classicale verg. v.
Delft, tot pred. v. buitengew. werkz. (zie-
kenhuispred.) dr. K. Roubos te Zwolle;
te Waard (Zld) D. P. Rijpma, kand. te
Utrecht. Aangenomen naar Eek en Wiel
(toez.) J. v. d. Heide te Baflo; naar
Slochteren W. F. Kuil te 't Woud.
Examens. Aan het Seminarium te Am
sterdam slaagde voor het prop. examen
de heer A. D. Hoogslag te Hoorn.
