Dit jaar 110.000, volgend jaar
125.000 nieuwe woningen
Defensie vergt
f2715 miljoen
Jaarlijkse bijdragen vervangen
straks de premie-ineens
Voor wegenaanleg f 321
miljoen; f 55 miljoen
meer dan dit jaar
Renniesjft
Gulden elk jaar
5 pet minder waard
Begroting geen sterke rem
Voor wetenschappelijk
f 335 miljoen meer
Lager onderwijs gaat vooral
door hogere salarissen
f237 miljoen meer kosten
onderwijs
geraamd
Soulaas voor
vrijgezellen
„Grote gezinnen
het slachtoffer"
V erhoging
belasting
voor NV's
VERWACHTING VAN MINISTER
Huren omhoog begin volgend
jaar en in januari 1967
Derde front
Tien miljoen voor
ruimtevaart
Volksgezondheid
4
DE WONINGEN DIEWU BOUWEN
Voor huurwoningen in particuliere sector
66 JAAR R'JKSUITGAVEN
Brandend maögzuur?
helpen direkt!
Justitie
Landbouw Visserij
Sociale Zaken
Commentaar CNV:
WAAR KOMT HET GELD VANDAAN?
&isnH27
SpJu
Vi'tnALUÜSHElD EN DE WERKGELEGENHEID 1950-1964
Het laat zich aanzien dat dit jaar meer dan 110.000 woningen gereed
zullen komen, 10.000 meer dan aanvankelijk werd geraamd. De resultaten
van het gevoerde bouwbeleid werken in gunstige zin aan de oplossing van
het woningtekort, zegt minister Bogaers in de Miljoenennota. Ook in 1966
zal worden gestreefd naar een optimaal gebruik van de beschikbare bouw
capaciteit. Het beleid zal worden gericht op het in aanbouw nemen van
125.000 woningen.
JAARLIJKS AANTAL VOLTOOIDE WONINGEN
Dit aantal woningen zal als volgt wor
den verdeeld: 60.000 woningwetwoningen,
16.250 gesubsidieerde particuliere huur
woningen, 23.750 eigen woningen met be
zitsvormingsbij dragen en 25.000 wonin
gen in de ongesubsidieerde sector. Daar
naast is nog ruimte voor 3.000 zo ge
noemde vrijetijdswoningen. Naast uit
breiding van de produktie zijn maatrege
len gewenst op het gebied van de dis
tributie. Hiervoor is nodig een huur- en
subsidiebeleid, dat de doorstroming door
het woningbestand en daardoor de aan
passing van de woonsituatie aan de be
hoefte zoveel mogelijk bevordert, zegt de
minister.
JTU. WONINGBOUWPROGRAMMA
1961-1966
OTAAL AANTAL
WONINGEN PERJAAR
125.000
90.000
80.000
1961 62 '63 '64'65 1966
WoninqwePbouw
Premiebouw ere
De minister van Volkshuisvesting,
drs. Bogaers, is van plan in de strijd
tegen de woningnood een „derde
front" te openen, namelijk tegen de
krotwoningen. In 1966 zal daaraan 24
miljoen gulden worden besteed, maar
de minister belooft dat de activiteiten
op dit derde front verhoogd zullen wor
den als hij op de andere twee op
voering van de bouwproduktie en ver
betering van het huursubsidiebeleid
heeft gewonnen.
Voor 1966 is 2.715 miljoen uitgetrokken
voor militaire uitgaven. Daarvan is 1.248
miljoen bestemd voor de landmacht, 646
miljoen voor de luchtmacht en 610 mil
joen voor de marine. De rest gaat weg
aan algemene uitgaven, pensioenen en
wachtgelden.
Een aantal conventionele onderzeeboten,
dat in aanbouw is, zal evenals de fregat
ten van de Van Speyk-klasse in het ko
mende parlementaire jaar in dienst wor
den gesteld. Er zal worden begonnen met
de bouw van twee één-cylinder onderzee
boten en twee fregatten, die worden uit
gerust met een geleide-wapensysteem. De
landmacht krijgt spoedig de beschikking
over de lichte helikopters, die zijn be
steld.
De wervingsactiviteiten van defensie
zullen worden uitgebreid, in het bijzonder
voor het aantrekken van vrijwillige tech
nische specialisten. Voorts zal tot concen
tratie van opleidingen worden overge
gaan. Het vliegend materieel van de
luchtmacht zal in 1966 compleet zijn.
Voor 1966 is tien miljoen gulden uitge
trokken voor wetenschappelijk onderzoek
in het kader van de ontwikkeling van
ruimtevaartraketten. De onderhandelin
gen over de herziening van het eerste
vijfjarenprogramma van de Europese or
ganisatie voor de ontwikkeling en ver
vaardiging van dragers van ruimtevoer
tuigen zijn nog niet beëindigd, maar wel
Staat vast dat de kosten van uitvoering
van dit programma belangrijk hoger zul
len worder dan aanvankelijk werd ge
raamd. Andere belangrijke activiteiten,
waarvoor hogere ramingen zijn opgeno
men, betreffen de bijdragen aan de orga
nisatie voor toegepast natuurwetenschap
pelijk onderzoek (26,7 miljoen), het Reac
tor-Centrum Nederland (13,6 miljoen) en
Euratoom (26,7 miljoen).
Voorwaarden voor een goed verloop
van het doorstromingsproces zijn een
aantrekkelijke kwaliteit van de nieuwe
woningen en een evenwichtig huurpa-
troon. Dit laatste betekent dat er in be
ginsel alleen huurverschillen mogen be
staan die door verschil in kwaliteit wor
den gemotiveerd. Daarom wil de minister,
zoals reeds is aangekondigd, een gediffe
rentieerde huurverhoging in twee fasen,
op 1 januari 1966 en 1 januari 1967. De
huurprijs van gesubsidieerde woningen
zal van 1 januari 1968 af jaarlijks met
4 percent worden verhoogd zolang nog
een jaarlijkse bijdrage wordt ontvangen.
Volgens de minister zullen ook de ge
meenten een doelbewust doorstromings-
beleid moeten voeren. Teneinde de ge
meenten hierbij behulpzaam te zijn zal
het rijk bijdragen in gemeentelijke door
stromingsfondsen. Voor dit doel is 10
miljoen uitgetrokken. Voor de financie
ring van de woningwetbouw met voor-
64 1965
ÏOOO
woningen
schotten is voor 1966 1721 miljoen uit
getrokken, ongeveer 328 miljoen meer
dan over 1965 waarschijnlijk nodig zal
zijn.
In de memorie van toelichting bij het
ontwerp tot wijziging van de huurwet, zo
als dit in juni van dit jaar bij de Sta-
ten-Generaal is ingediend, is ten aanzien
van gesubsidieerde huurwoningen in de
particuliere sector onder meer meege
deeld, dat met ingang van 1 januari 1966
een nieuwe regeling van kracht zal zijn.
De premie-ineens komt te vervallen en
wordt vervangen door een stelsel' van
jaarlijkse bijdragen.
Tevens is daarbij medegedeeld, dat ge
rechtigden tot subsidie op grond van ver
leende beschikkingen voor woningen die
gereed komen na 1 januari 1966, in be
ginsel in de gelegenheid zullen worden ge
steld te kiezen tussen de oude en de nieu
we regeling. Hoe de nieuwe subsidierege
ling precies zal lujden en welke nadere
bepalingen ten aanzien van bij voorbeeld
huurgrenzen bij vorenbedoelde keuze-mo
gelijkheid zullen gelden, is nog niet be
kend.
Teneinde belanghebbenden die op korte
termijn over het realiseren van hun bouw
plannen moeten beslissen over hun rech
ten niet in het onzekere te laten heeft
minister Bogaers thans beslist dat dege
nen aan wie op 1 juli 1965 of later een
subsidie-beschikking voor particuliere
huurwoningen is verleend in ieder geval
volledig voor de nieuwe subsidieregeling
in aanmerking komen.
Dit geldt derhalve zowel voor het sub
sidie als voor de te stellen huurgrenzen.
Naar de mening van de Nederlandsche
Bond van Huis- en Grondeigenaren dient
een gedifferentieerde huurverhoging te
worden afgewezen. „Een onvoorwaardelij
ke, algemene en uniforme prijsverhoging
is dringend noodzakelijk," aldus deze
bond, die zich met een adres gericht heeft
tot de Tweede Kamer. Onderwerp van het
adres is het bij de Kamer aanhangige
wetsontwerp tot wijziging van de huurwet.
In het adres wordt gepleit voor afwij
zing van de voorgenomen gedifferentieer
de huurverhoging en wordt onder meer
aangedrongen op een aanzienlijke verrui
ming van de bestaande premieregeling.
In het adres wordt gesteld dat in rede
lijkheid daarom geen bezwaar kan be
staan tegen een algemeen en uniform ho
ger huurverhogingspercentage, omdat al
le huurverhogingen steeds ruimschoots
plachten te worden gecompenseerd en
derhalve van de huurders generlei extra
offer hebben gevraagd.
RIJKSUITGAVEN 1900"'66
milianj
9
138 '50 1966 I
Het Rijkswegenfonds zal in 1966
321 miljoen ter beschikking krijgen
vergeleken met dit jaar een ver
hoging met 55 miljoen. De stijging,
die het mogelijk maakt de uitbreiding
van het rijkswegennet met kracht
voort te zetten, omvat een verhoging
van de rijksbijdrage met f 35 miljoen
en een hogere opbrengst van 20 mil
joen uit de opcenten op de Motor
rijtuigenbelasting. Daardoor komt de
rijksbijdrage aan het fonds in totaal
op 211 miljoen.
Voor het onderhoud en de aanleg van
waterwegen wordt in 1966 ruim 320 mil
joen nodig geacht. De Europoorthavens
Advertentie
De conjunctuur blijft gespannen.
Gezien de noodzaak van stijgende uit
gaven kan de overheid aan de uit
gavenzijde van de begroting geen
remmende werking op de conjunc
tuur laten uitgaan. Conjunctureel
gunstige werkingen moeten dus ge
heel van de middelenzijde komen, dat
wil zeggen door afremming van de
particuliere bestedingen door middel
van belastingverhogingen.
Justitie
Uit de gegevens, die minister Vondeling
in de Miljoenennota verschaft blijkt, dat
de begroting voor 1966 zich, wat de im
pulswerking op de conjunctuur betreft,
gunstig onderscheidt van die voor 1964 en
1965. Op zichzelf genomen gaat echter
van de begroting 1966 een impuls op de
conjunctuur uit van 7,5 percent. Wanneer
men daartegenover let op de verwachte
groei van het nationaal inkomen met 4,5
percent, dat kan, aldus minister Vonde
ling, niet worden gezegd, dat van de be
groting een sterk remmende werking op
de conjunctuur uitgaat.
De bewindsman wijst erop, dat in de
afgelopen jaren door de groei van de eco
nomie, de achterstand in de woningbouw,
de sterke aandrang tot verlaging van de
loon- en inkomstenbelasting en de toene
mende behoefte aan overheidsvoorzienin
gen in verband met de welvaartsstijging
het voeren van een doeltreffend conjunc
tuurbeleid is bemoeilijkt. Daarbij komt
dat de toeneming van de bestedingen de
In de begroting voor 1966 zijn de kosten voor het lager onderwijs 237
miljoen hoger dan voor 1965, voornamelijk als gevolg van salarisver
hogingen. De grote belangstelling voor het nijverheidsonderwijs (530.000
leerlingen in 1966) vraagt 98 miljoen meer. De uitgaven voor het v.h.m.o.
stijgen met f 40 miljoen. Er zal 335 miljoen meer voor het weten
schappelijk onderwijs worden uitgetrokken om de stijging van het aantal
studenten en de hoge exploitatie-uitgaven der universiteiten op te vangen.
Er wordt rekening gehouden met 113.000
aanvragen voor een rijksstudietoelage,
(17.000 meer). Het aantal toekenningen
zal oplopen tot 84.000 volgend jaar, waar
mee 120 miljoen zal zijn gemoeid. Het
maximale bedrag voor een studietoelage,
dat iiï 1964 3.400,- bedroeg is met in
gang van 1 september 1965 verhoogd tot
3.850,-.
Voor vrijetijdsbesteding, jeugdvorming,
volksontwikkeling en sport is /91tmil-
joen uitgetrokken, 32 miljoen meer dan
in 1965. Er is 3 miljoen gereserveerd
voor subsidie aan boseigenaren die hun
bezit openstellen voor het publiek. De
post voor openluchtrecreatie is verdub
beld tot ƒ19 miljoen. Er wordt een sub
sidie-regeling voorbereid voor de bouw
en aanleg van sportaccommodaties.
Voor kunsten, oudheidkunde en natuur
bescherming is ƒ26 miljoen meer uitge
trokken dan voor 1965. Voor restauratie
van monumenten wordt 8 miljoen meer
aangevraagd.
De uitgaven voor justitie en politie zijn
109 miljoen hoger geraamd tot een to
taal van 869 miljoen. De rijkspolitie
krijgt 14 miljoen meer ter uitbreiding
van mobilofoonnet en wagenpark. De kos
ten van de gemeentepolitie zijn ƒ33 mil
joen hoger geraamd. Er is 16 mil
joen meer nodig voor het gevangeniswe
zen, de psychopatenzorg en de reclas
sering. Het Humanistisch Verbond krijgt
subsidie voor de geestelijke verzorging
van gedetineerden. De kinderbescherming
vraagt 26 miljoen meer en er is 95
miljoen opgenomen ter financiering van
een nieuw civiel verdedigingsplan, dat is
opgesteld voor de jaren 1966 tot en met
1968.
Voor het Landbouw- Ontwikkelings- en
Saneringsfonds wordt 12 miljoen aange
vraagd. De Cultuurtechnische Dienst
vraagt ƒ185 miljoen, twee keer zo veel
als in 1961. Het nadelig saldo van het
Landbouw- Egalisatiefonds wordt ge
raamd op 139 miljoen. Bijzondere aan
dacht zal worden besteed aan de structu
rele verbetering van de beroepsvisserij,
waarbij vooral wordt gedacht aan uitbrei
ding van vangstgebieden, de modernise
ring van de vloot en het afzetapparaat
en verbetering van de kwaliteit. De daar
voor uitgetrokken bedragen zijn verhoogd
van ƒ3,7 miljoen tot 5,7 miljoen. Er
komt een nieuwe financieringsregeling
voor de visserij.
Er is 410 miljoen uitgetrokken voor de
ontwikkelingshulp. Daarvan is 259 min
bestemd voor uitgaven ten behoeve van
de ontwikkelingslanden buiten het konink
rijk. Ten behoeve van de ontwikkeling
van Suriname en de Antillen is 104
miljoen op de begroting gebracht. Suri-
name krijgt een renteloze lening van ƒ62
miljoen die deels nog ten laste van 1964
en 1965 zal worden gebracht. Voorts is
nog 28 miljoen uitgetrokken voor spe
ciale objecten in deze landen.
De uitgaven voor sociale zekerheid zijn
geraamd op 874 miljoen, dat is 53
miljoen .hoger dan voor 1965. Deze stij
ging is vooral het gevolg van de loon
ontwikkeling, de toeneming van het aan
tal deelnemers in .de ziekenfondsverzeke
ring voor bejaarden en de verstrekkingen
uit die verzekering. De uitgaven Voor so
ciale bijstand zijn op ƒ49 miljoen ge
raamd, ƒ19 miljoen meer dan in 1965.
Voor de subsidieregeling voor het maat
schappelijk werk zijn hogere bedragen
uitgetrokken als gevolg van de groei der
verschillende activiteiten.
De uitgaven voor de volksgezondheid
zijn op 178 miljoen geraamd, 20 mil
joen meer dan in 1965, die vooral nodig
is voor versterking van het ambtelijk ap
paraat. Voor maatregelen op het gebied
van de gezondheidszorg is 6 miljoen
gereserveerd. Voor het eerst is een be
grotingspost opgenomen voor kankeron
derzoek, voor bijdragen aan het laborato
rium van het Kankerinstituut en aan het
internationale kankerinstituut in Lyon.
Vrijgezellen zullen met ingang van 1 ja
nuari 1967 van een belastingverlaging
gaan profiteren. In een brief aan de Twee
de Kamer delen minister Vondeling en
staatssecretaris Hoefnagels mee dat het
in de regeringsverklaring toegezegde on
derzoek tot positieve resultaten heeft ge
leid. De beide bewindslieden kondigden
verder aan: afschaffing van het kwitan
tiezegel, verhoging van de vervolgings-
kosten bij niet tijdige betaling van belas
ting en afschaffing van de omzetbelasting
op magere melkpoeder.
laatste jaren is onderschat. Sinds 1960
trad een jaarlijkse inflatie (inkomstenstij
ging boven produktiviteit) op van gemid
deld ongeveer vijf percent.
Het jaar 1965 wordt gekenmerkt door
een voortzetting van de spanning op de
arbeidsmarkt en een hoog peil van de
bestedingen, dat eveneens de verwachtin
gen overtreft. De overheidsinvesteringen,
het particuliere verbruik en vooral de
woningbouw tonen een sterke expansie.
De prijsstijging is dit jaar weer groot.
De spanningen op de kapitaalmarkt ba
ren ernstige zorg. De ontplooiing van de
woningbouw maakt*het noodzakelijk, in
de volkshuishouding ruimte vrij te ma
ken.
Direct na het indienen van de Miljoe
nennota zijn vanmiddag de commentaren
losgekomen. De eerste was van het
Christelijk Nationaal Vakverbond, die
er de nadruk op legt dat de aan
gekondigde verhoging van de indirec
te belastingen zich niet tot „niet direct
noodzakelijke" goederen beperkt. Met
name verwacht het CNV dat de omzet
belasting op textiel en schoeisel zeker in
de laagst betaalde en grote gezinnen als
een vrij aanzienlijke verzwaring van de
lasten zal worden ervaren.
Het vakverbond vraagt zich dan ook af
of gezien de hele economische situatie
het wel gewenst en haalbaar is dat de
particuliere bestedingen worden terugge
drongen. Vooral met het oog op de voort
durende spanning op de arbeidsmarkt
twijfelt het CNV ernstig aan deze moge
lijkheid. Ook de betrekkelijk hoge spaar
quote waarvan de regering bij haar bere
keningen is uitgegaan doet de vraag rij
zen of een zo grote beperking van de
consumptieve bestedingen wel noodzake
lijk is. De ervaring van de laatste jaren
heeft aldus besluit het CNV ondubbelzin
nig uitgewezen dat de mogelijkheden van
een dergelijke beperking gemakkelijk
kunnen worden overschat.
Voor de radio heeft oud-minister Zijl
stra vanmiddag in een interview gezegd
dat het effect van de verhoging van
de vennootschapsbelasting met 1 punt en
van de vermogensbelasting met 1 pro
mille kwantitatief klein is. „De puissant
rijke heeft er helemaal geen pijn aan,
omdat de heffing van deze belastingen de
80 percent van zijn inkomen niet te bo
ven mag gaan."
Prof. Goedhart van de Amsterdamse
Universiteit vond de Miljardennota een
eerlijk stuk maar de spaarbrieven vond
hij onwaarachtig. De realiteit zal zijn
dat papiertjes van 100 worden uitge
deeld, die over vijf jaar 130 waard zul
len zijn. Het geldt hier een vordering
van de belastingbetaler op de belasting-
haler en dus worden die papiertjes
„waardeloos slijk". De houder moet im
mers zelf het geld voor de aflossing op
brengen. Het hele systeem bevat niet
anders dan een belofte van herverdeling
van het nationaal inkomen en waarom zo
vroeg prof Goedhart moeten daarvoor 16
miljoen formuliertjes met de hele admi
nistratieve rompslomp van dien in om
loop komen?
het Noordzeekanaal en de IJmuidense
havenmond vergen aanzienlijk hogere
uitgaven dan voor dit jaar was uitge
trokken. Voor de aanleg van de Schel-
de-Rijnverbinding, die volgend jaar ter
hand wordt genomen, is 10 miljoen ge
reserveerd. De Coentunnel zal in 1966
waarschijnlijk voor het verkeer worden
opengesteld.
Voor de aanleg en het onderhoud van
landwegen is 256 miljoen meer uitge
trokken, hoofdzakelijk ter uitkering aan
provincies en gemeenten. Voor de uit
breiding van de middenbermbeveiliging
is 8 miljoen uitgetrokken. Van de 32
miljoen, die voor verkeers- en vervoers
diensten is geraamd, is 11,6 miljoen
bestemd voor de jaarlijkse kosten, die de
spoorwegen maken aan kruisingen met
landwegen. Voor de Deltawerken in het
Brouwershavensegat en het Volkerak is
180 miljoen uitgetrokken.
De strijd tegen de waterverontreiniging
zal met kracht worden voortgezet. Het
subsidiebedrag is sedert 1964 verdrievou
digd tot 9 miljoen. De inpolderingswer-
ken van Zuidelijk Flevoland zullen in
1966 hun voltooiing naderen. De dijk-
bouw zal waarschijnlijk in 1967 zijn vol
tooid, waarna met de bemaling kan wor
den begonnen.
Ofschoon een beslissing over de aanleg
van de nieuwe spoorlijn tussen Amster
dam en Den Haag via Schiphol nog niet
gevallen is, wordt met het tracé toch al
rekening gehouden bij de aanleg van de
nieuwe startbanen voor Schiphol. De kos
ten, totaal 7,5 miljoen, worden gedeel
telijk door het rijk en gedeeltelijk door
de spoorwegen opgebracht. De P.T.T.
krijgt 358 miljoen voor investeringen
voor de telefoondienst, dat is 73 mil
joen meer dan over 1965. Er mag niet
vóór eind 1968 op een daling van het aan
tal aanvragers op de wachtlijst worden
gerekend.
DE BELASTINGMIDDELEN 1966(v.afhr)
Loonbelash-I
Omzet
belasting
Vennoo
2000
schaps
Invoer rechh
Benzine
Ta bok
Mororrij-
hiigenbel;
Dividend
Alkohol
■H1966 mei-
hel-bedrag
der belasting
£=11965
Registratie-,
rechten
Vermogens
belasting
Olieaccijns- J110
Suiker-
Zegelrecht- J 95
Bieraccijns f 80
Grondbel
Diversen-
De beide verhogingen in de sfeer
van de directe belastingen de ver
hoging van de vennootschapsbelasting
van 45 naar 46 percent en die van de
vermogensbelasting van vijf tot zes
promille leveren op jaarbasis sa
men een verhoging op van 85 mil
joen. De verhoogde vennootschapsbe
lasting kan in 1966 nog niet doorwer
ken; de verhoging van de vermogens
belasting levert volgend jaar al 40
miljoen gulden op. De verhoging van
de vermogensbelasting zal voor een
deel gecompenseerd worden door een
nieuwe aftrekregeling op de inkom
stenbelasting van aandeelhouders. Het
is de bedoeling dat deze regeling op
I januari 1967 ingaat. Zij omvat een
verrekening met de inkomstenbelas
ting van tien percent van het ontvan
gen dividend (van Nederlandse nv's)
vóór aftrek van de dividendbelasting.
Deze nieuwe regeling zal de schatkist
een jaarlijks offer van 50 miljoen kos
ten.
Ook op het gebied van de belasting
heffing van coöperatieve verenigingen
en beleggingsmaatschappijen zijn bin
nenkort veranderingen te verwachten.
aanhol werk
lozen
gevraagde ar
beidskrachten
1950 '51 '52 '53 '54 '55 '56 '57 '58 '59 '60 '61 '62 *63 1964