IYE@ÜW
De ontwikkelde
vrouw in Italië
mislukten binnen
Huwelijken met
bekende vrouwen
de tien jaar
Gelijkheid der
geslachten voor
de Italiaanse
man nog moeilijk
te verkroppen
KONINGIN HOPLA VAN SIKKIM: GEKNIPT VOOR HAAR DOORLUCHTE TAAK
1
WÈKÊÊsÊm
Perziken
ZATERDAG 2 OKTOBER 1965
Erbij
PAGINA VIJF
P"",' 1
„WE ZOUDEN AMERIKA als voor-
beeld kunnen nemen", zei de dokter.
„Daar nadert men steeds meer het ma
triarchaat en benijdenswaardig lijkt mij
die toestand niet". De dokter was een
Italiaans medicus, op weg naar een con
gres in Den Haag en met wie het toeval
ons in de trein naar Noord-Italië in een
bijzonder belangrijk gesprek had ge
bracht. Ons punt van uitgang was het
huwelijk van ontwikkelde en vooral
„belangrijke" vrouwen: schrijfsters,
toneelspeelsters, filmsterren en vrouwen
die de aandacht op zich vestigen door
baanbrekend wetenschappelijk werk. Dit
alles wel te verstaan in Italië.
Eerst bewondering,
dan vervreemding
Van onze correspondent
in Rome
Eén man: drie vrouwen
Eén kapitein
Politiek object
iiiiiifiiiiiiiHiiiiiiiiiiiiiifRRiHiiiniiiiiiinniiiinnniiiniHinnuinniHii
;r
é8ky«4l>*'
"y-'Krl
Italiaanse studente
Sophia Loren, getrouwd met regisseur Carlo Ponti, leeft volgens Italiaanse
normen in strafbaar concubinaat, omdat de Italiaanse wet geen scheidingen
Ponti was eerder getrouwd erkent.
EEN JAAR OF TIEN geleden heeft
een vooraanstaand Milanees dames
blad een groot aantal mannen, ge
trouwd met algemeen bekende vrou
wen, verscheidene vragen voorgelegd.
Uit de antwoorden van al die mannen
sprak geestdrift en grote bewondering
voor de gaven van hun wederhelft.
Onze dokter had die lijst bewaard en
later vastgesteld, dat van elke tien
van deze eenmaal zo gelukkige huwe
lijken er acht totaal waren mislukt.
We hebben samen nagegaan wat de
oorzaak daarvan kon zijn. Daar mijn
reisgenoot, medicus en bovendien bio
loog, als Italiaan het karakter van
zijn landgenoten beter kent, geven we
alleen maar zijn opvattingen weer. Er
blijkt uit, hoezeer dit zuidelijke land
nog verschilt van ons noorden en voor
welke zware problemen de nieuwe tijd
Italië stelt.
„De gelijkheid der geslachten is
voor ons Italianen moeilijk te ver
kroppen. Iedere man, die nu de vijf
tig gepasseerd is, vindt het eenvoudig
onaanvaardbaar, dat zijn vrouw econo
misch van hem onafhankelijk zou zijn,
dat zij een eigen beroep zou uitoefe
nen en daarin zou uitblinken. De jon-
wwvwwwwwwwwwwvwwwvwwww
lijkheden doen zich dan ook zelden
voor in de werkende stand of bij de
kleine burgerij. Dat een vrouw uit
werken gaat, verkoopster is in een
winkel, als typiste op een kantoor
werkt, wordt door de man wel aan
vaard. Maar een vrouw, die aan het
hoofd staat van een groot bedrijf, als
actrice, zangeres, journaliste of om
wat dan ook door het publiek wordt
geroemd en vereerd, dat voert tot heel
andere verwikkelingen. In de eerste
huwelijksjaren zal de man doorgaans
trots zijn op zulk een beroemde echt
vriendin. Maar op den duur verandert
dat".
„IN ITALIË HADDEN WIJ tot de
laatste oorlog een op heel oude ge
woonten gegrondvest begrip omtrent
vrouwen. Voor de Italiaan was „zijn
vrouw", de moeder van zijn kinderen,
geëerd omdat zij het gezin, de huise
lijke haard, vertegenwoordigde. Daar
naast had vrijwel iedere man een min
nares die aantrekkelijk moest zijn. En
als het enigszins kon was er nog een
derde vrouw in zijn leven: de smaak
vol geklede, pittige, geestige vriendin
om mee uit te gaan en om indruk te
maken op de vrienden. Wij zijn nu
eenmaal een mannenmaatschappij en
deze hele opvatting is overal in het
Middellandse-zeegebied duizenden ja
ren oud. Het enige wat nooit in het
hoofd van een man zou zijn opgeko
men, is de mogelijkheid dat zijn vrouw
tevens minnares en bovendien nog zijn
geestelijke gelijke zou zijn. Dat is nu
vaak het geval en het is iets waar we
nog aan moeten wennen. Die mannen,
die tien jaar geleden werden onder
vraagd, zijn de pioniers geweest en
hun proeven zijn vrijwel alle mis
lukt".
Door hun schuld of door de schuld
van de vrouw? „Door beider schuld,
als we van schuld kunnen praten. Het
standpunt van de man hebben we al
besproken. Bij de vrouw waren er an
dere moeilijkheden. De vrouw is bij
ons nog maar sedert kort een wezen,
dat geestelijk meetelt. Zij is daar zelf
nog niet aan gewend. Voor de man is
het al sedert vele eeuwen vanzelfspre
kend, dat hij in zijn beroep af en toe
successen boekt. Voor de vrouw is dat
een heel nieuwe ervaring en zij zal er
zich dus vaak op laten voorstaan, het
geen haar man op den duur niet be
valt. Zij wordt te zelfstandig en dat
leidt tot de mislukking van het huwe
lijk".
„HET SAMENGAAN VAN TWEE
personen in een huwelijk is een bij
zonder kostbaar goed. Het is de grond
slag van onze samenleving, maar het
is moeilijk te verwezenlijken. Als een
schip uitvaart, kunnen er niet twee ka
piteins of twee stuurlui zijn. Een man
moet de route bepalen. Met een echt
paar is het precies zo. En biologisch
heeft de natuur de man aangewezen
om die leiding te nemen. Het feit dat
in het liefdeleven de vrouw de lijdza
me, ondergeschikte, ontvangende rol
speelt, wijst dit uit. De vrouw zal
steeds terugvallen op de bescherming
van de lichamelijk sterkere man. Ze
ker bestaan er volkeren, bij wie het
matriarchaat regel is. Hun invloed op
de beschavingsgeschiedenis der mens
heid is gering".
„In Amerika is de rol van de vrouw
zo overheersend geworden, dat men
het matriarchaat nadert. Het gevolg
is een kille maatschappij, waarin de
man zich niet meer ten volle kan ont
plooien. In Noord-West-Europa heeft
men een middenweg gevonden, die
misschien de oplossing is. Maar dat
zijn landen, die niet tot de Middelland-
se-zeesfeer behoren. Of bij ons die op
lossing mogelijk is, zullen de volgende
vijftig jaar moeten aantonen. Voor het
zuiden lijkt mij een zo volkomen nieu
we verhouding tussen de geslachten
uitgesloten".
„De vrouw en hier spreek ik als
medicus heeft al veel voordelen bo
ven de man. Haar gezondheid is door
gaans beter en zij leeft langer. De lief
de, een uiterst belangrijk punt, speelt
voor haar een veel grotere rol. Het
moeder-worden en moeder-zijn schenkt
vreugden, waarbij die van het vader
schap verbleken. Maar gaat de vrouw
geestelijk een snorrebaard kweken,
dan is het gevaar groot, dat zij haar
man gaat overheersen en in alles num
mer één wordt. Hij zakt dan af tot een
stakker, die met een schort voor bor
den moet wassen. Hij houdt op man,
dat is heer des huizes, te zijn met
het gevolg, dat de vrouw algehele
overwinnares wordt in de strijd der
seksen. Maar dan heerst zij over de
woestijn en is alleen. De man tegen
wie ze niet langer opziet, kan haar
niet meer die bescherming bieden,
waar een stem, diep in haar binnen
ste, steeds naar snakt."
geren tenminste ten noorden van
Rome aanvaarden dit vaak wel.
Maar dat de vrouw geestelijk hun ge
lijke, zelfs hun meerdere zou kunnen
zijn, dat gaat ook hen te ver. Het is
al moeilijk voor een Italiaanse man te
dulden, dat zijn vrouw er eigen
ideeën op na houdt. De echte moei-
De filmster die uitblinkt in karakterrollen: Anna Magnani, temidden van Ita
liaanse vrouwen in een van haar films. Anna is gescheiden; zij heeft één zoon,
een polio-patiënt.
HET KLEINE BERGSTAATJE Sikkim in het Himalaya-
gebergte staat niet vaak in het nieuws. En als het in het
nieuws staat dan gaat het nog over de koningin. Zij is
namelijk een charmante Amerikaanse, die trouwde met de
heerser van Sikkim. Vorige week kwam de koningin in het
POLITIEK nieuws. Zij gaf in Londen een persconferentie.
Sikkim namelijk wordt bedreigd door China, welk land
grenscorrecties in de bergstaat toepast, om India dwars
te zitten. Koningin Hopla, zoals de voormalige Amerikaanse
Hope Cooke nu heet, zei op de persconferentie, dat zij niet
bang was dat haar man iets zou overkomen. Koningin
Hopla is een vastbesloten vrouw. Haar taak als koningin
beheerst haar leven en dat verdringt de heimwee waar zij
af en toe last van heeft.
HOPE COOKE, een 25-jarige meisje
uit de beste kringen van Boston en
New York, werd op 4 april geïntrodu
ceerd aan de zijde van haar gemaal,
de heerser van Sikkim. Haar konink
rijk is een bergstaat van ongeveer
7000 vierkante kilometer hoog in het
Himalayagebergte, ongeveer 560 km
ten noorden van Calcutta. Haar 160.000
onderdanen zijn voor het grootste deel
zwervende herders, afkomstig uit de
aangrenzende landen Nepal en Tibet.
„Zij heeft haar vroegere thuis en
vriendinnen niet vergeten", zei een van
haar vroegere Amerikaanse mede
scholieren. „Zij heeft vaak heimwee,
als zij denkt aan haar geboorteland en
haar eerste scholen". De jonge ko
ningin sprak hierover met haar vrien
den, die uit de V.S. waren gekomen om
getuige te zijn van haar troonsbestijgin
Maar heimwee of geen heimwee, zij
hield zich vorstelijk en liet er niets
van blijken in haar gelaatsuitdrukking.
„Mijn taak ligt hier," heeft zij ge
zegd. „Het is een taak voor het leven
en een die al mijn tijd eist en ik ben
vastbesloten, er een succes van te
maken."
Het voormalige meisje uit deftige
kringen, de eerste niet-Sikkimeense, die
in de koninklijke familie is getrouwd,
wordt door een groot gedeelte van
haar volk bemind. „De blanke Maha-
rani is als een welkome frisse wind,
die in dit aan alle kanten ingesloten,
aloude vorstendom waait", zei een
hooggeplaatste regeringsfunctionaris,
„Zij zal in de eerstkomende tien jaar
voor de staat doen wat er in een eeuw
niet voor is gedaan".
DE OUDE VRIENDEN VAN de ko
ningin zeggen, dat zij geknipt is voor
haar taak en zich daar onbewust op
schijnt te hebben voorbereid. In een
Amerikaans huishouden zou zij haar
gehele leven slecht op haar plaats
zijn geweest," zei een vroegere klas
genote. „Van haar kinderjaren af
droomde zij van India. De mystiek, de
verschillende godsdiensten, de filoso-
fiëen. Wij staken wel de gek met haar,
omdat zij fluisterend sprak en zich
reeds gedroeg als een yogi (Indische
heilige man). „Als zij niet in de ar
men van de vorst van Sikkim was ge
vallen, was zij een zwervende ascete
in het Himalayagebergte geworden".
De eerste gelegenheid om naar het
oosten te gaan kwam voor Hope, toen
haar oom tot Amerikaans ambassa
deur te Teheran werd benoemd. In Te
heran maakte zij de middelbare school
af. Tenslotte ging zij naar Darjeeling in
het noorden van India om te bidden
en het Boeddhisme te bestuderen. Daar
maakte zij in 1961 kennis met de ver
moedelijke erfgenaam van de troon
van Sikkim, Palden Thondup Namgyal.
Zij trouwden in december 1963 en
hebben nu een zoon. Zij heeft zich
volgens de regeringsfunctionaris bij
iedereen bemind gemaakt. Zij draagt
Sikkimese gewaden en leert de talen
van Sikkim. „Bent u Boeddhist gewor
den", vroeg eens een journalist. „Laat
de godsdienst er buiten" was haar
antwoord. „Een mens moet beoordeeld
worden naar zijn levenswijze en zijn
karakter en niet naar zijn geloof".
Hope geeft er de voorkeur aan, haar
episcopaalse geloof te behouden, maar
is vastbesloten de godsdienst niet tus
sen haar plichten als echtgenote, moe
der en koningin te laten komen. Zij
zou hebben besloten, dat haar kinderen
zullen worden opgevoed in de gods
dienst van hun vader.
Hope tracht ook door te dringen in
de geschiedenis van Sikkim. Zij leert
de Leptsja en de Bhoetiataal om uit
oorspronkelijke manuscripten te kunnen
putten. Dorpelingen, die zich te Gan-
tok hadden verzameld voor de kronings
plechtigheid, schenen zich tot haar
aangetrokken te voelen, maar de alge
mene bewondering betekent niet, dat
in dit archaische vorstendom niet
fluisterend critiek is geuit tegen de
komst van een blanke Rani.
„De grillige prins heeft zich laten
inpalmen door een blank gezicht",
zei een jonge man. „Zij is door het
Pentagon listig neergezet in deze
strategisch zeer belangrijke staat, op
dat het Skkim geleidelijk kan gebrui
ken als een uitkijktoren over China
naar het noorden en het oosten". Maar
dit gefluister hoort men maar zelden
en met grote tussenpozen. Het heeft
zeker geen invloed gehad op de 14-ja-
rige prins Tenzin, Namgyal, de zoon
van de koning en zijn overleden eerste
gemalin en vermoedelijke erfgenaam
van de troon van Sikkim. Hij zegt ten
minste over Hope: „Ik houd erg veel
van haar."
Slechts enkele maanden per jaar
krijgen wij hier in Holland de kans
onze tanden te zetten in zo'n sap
pige zachte perzik. Gelukkig kunnen
we het hele jaar door perziken uit
blik eten; deze perziken-uit-blik
zijn heel anders. Natuurlijk stam
men ze allemaal af van de Prunus
Persica, die Perzische appel die in
China vèr voor onze jaartelling
reeds als symbool van een lange le
vensduur gold. Deze vrucht ging
via het Rome der Keizers naar
Frankrijk en Engeland, en vandaar
naar Amerika.
De perzik is in Californië de
meest geconserveerde vrucht; 3800
kwekerijen hebben er 25.000 men
sen voor in dienst in de oogsttijd en
56 conservenfabrieken houden er
60.000 mensen mee aan het werk.
Die perzik waarin wij deze zomer
(hopelijk) onze tanden hebben ge
zet, is dus een ander soort, dan die
cling peaches doet, althans wordt
blikken toelacht. Wat de Ameri
kaanse huisvrouw allemaal met die
cling peachs doet, althans wordt
aangeraden te doen: perziken in
yoghurt of room, bij corn flakes of
slaatjes, als garnering rond een uit
gebreide vleesschotel, maar dan
liefst warm, enfin, mogelijkheden
te over.
