Catastrofe dreigt in Europa
door vervuiling van rivieren
HÈaranka
Meubelen
Vele schokkende feiten in
studie Raad van Europa
Boswachter Reinders mag in
„De Kievit" blijven wonen
enmesj
De verkeerschaos in de stad
dwingt tot maatregelen
VAUXHALL VIVA
NIEUWS IN HET KORT
wiel
Snelle coupé uit Duitsland
WAT IS VISCOSITEIT?
„Het publiek wordt
collecte-moe"
Moeilijkheden in Vlodrop opgelost
Nieuwe
borden
Europa
in
ZATERDAG 2 OKTOBER 1965
We zoeken
een aardig meisje
Handvest
Mr. A. Korthals Altes:
beleg in
Prof. dr. J. Mulder
overleden
N.V. MIJ. „HOLSTER" - OVERVEEN
Centrale verwarming
Airconditioning
AuL oliestoof
Op zoek naar een oplossing
OPLOSSING
HEFFING
STOPVERBOD
INHAALVERBOD AL
LÉÉN VOOR VRACHT
AUTO'S
EINDE VAN EEN INHAAL
VERBOD
10
STRAATSBURG De verontreiniging van het water in
de Europese rivieren begint rampzalige afmetingen aan te
nemen. Alleen een internationale actie kan een catastrofe
nog voorkomen. Schokkende feiten over die watervervuiling
zijn aan het licht gekomen in een rapport dat een speciale
commissie van de Raad van Europa heeft uitgebracht.
„De Rijn is een internationaal riool. Het zwemmen in deze
rivier zou men moeten verbieden, omdat de gezondheid van
de zwemmers groot gevaar loopt. De Seine is, nadat de
rivier Parijs is voorbijgestroomd, een ziekteverwekker van
de eerste orde. Elke kubieke centimeter water ervan bevat
dan anderhalf miljoen gevaarlijke bacteriën. De veront
reiniging van het meer van Zurich is zó ontstellend dat elk
plantaardig en dierlijk leven erin is vernietigd.
Dat deelde de voorzitter van de studiecommissie, de Belg
Housiaux, donderdag mee op een persconferentie. Hij stak
niet onder stoelen of banken dat de Europese parlementariërs
zo schrokken van de in de studie genoemde feiten dat zij
meteen begonnen zijn met het maken van plannen voor een
Europese krachtsinspanning om te redden wat nog te red
den valt.
„De mensheid heeft water gebruikt, als
of het niet op kon," aldus Housiaux,
„maar slechts een fractie van een per
cent van al het water ter wereld is ge
schikt voor menselijke consumptie, land
bouw en industrie. De rest is zout 98
percent of in bevroren toestand, bijna
twee percent. Het wordt nu al moeilijk
om in de waterbehoefte van de mensen te
voorzien, en dat terwijl men nu reeds
weet dat over twintig jaar zeker twee-
Advertentie
dat past in de goede harmonie die
bij ons heerst.
Zij moet kunnèn typen en lichte admi
nistratieve werkzaamheden kunnen
verrichten.
Daarnaast moet ze enigszins huis
houdelijk zijn aangelegd. Werkzaam
heden als koffie zetten, afwassen en
stof afnemen, zullen ook haar taak
zijn. Ze heeft een vijfdaagse werk
week; 's maandags is haar vrije dag.
Haar leeftijd kan variëren tussen 16
en 20 jaar-
Zwaar werk krijgt ze niet te doen, wel
erg afwisselend, bij
^NEGANG 39 - HAARLEM - TEL. 1634C
Aanbiedingen dagelijks aan de zaak,
persoonlijk, schriftelijk of telefonisch.
Vraagt u even naar de heer Van
Maarseveen
maal zoveel drinkwater nodig zal zijn als
nu en voor het einde van deze eeuw drie
maal zoveel."
In het rapport wordt gepleit voor een
Europees waterhandvest met nationale en
internationale regels om te verzekeren dat
water na gebruik zodanig gezuiverd naar
meren en rivieren wordt afgevoerd, dat
het natuurlijke reinigingsproces niet ver
stoord wordt.
Nationaal zouden organen de verontrei
niging moeten controleren. Het spuien van
afval en verontreinigd water zou gebonden
moeten worden aan een vergunningenstel
sel. De voorschriften moeten streng wor
den toegepast en overtredingen dienen
zwaar te worden gestraft.
Internationaal zou het handvest ervoor
moeten zorgen dat landen die aan dezelf
de meren grenzen of die door dezelfde ri
vieren worden doorsneden, overeenkom
sten sluiten om de reinheid van hèt wa
ter te verzekeren.
„Water is een algemeen goed," aldus
Housiaux. „Iedereen heeft er recht op.
Sommige landen verkeren toevallig in een
bevoorrechte positie doordat rivieren over
hun grondgebied lopen. Maar dit vergroot
alleen maar hun verantwoordelijkheid,
Duitse industrieën maakten er natuurlijk
bezwaar tegen als zij kostbare reinigings
installaties moeten bouwen en hun Fran
se concurrenten ongestraft hun vuil in de
Rijn kunnen lozen. Maar dit toont alleen
maar aan, dat internationale actie nodig
is. Geen enkel land kan dit probleem al
leen aan."
„Dat is dan ook de leus van zijn rap
port, evenals de aanmaning om op te
schieten met internationale acties en de
schets voor een Europees waterhandvest
spoedig om te zetten in een bindende con
ventie: de tijd dringt.
Housiaux gaat volgende week naar Ge-
nève, waar deze pioblematiek aan de orde
zal komen op een conferentie van de
V.N.-organisatie voor economische samen
werking in Europa, dus in aanwezigheid
van Oosteuropese landen. Hij wil na
mens het parlement van de Raad van
Europa proberen de denkbeelden die in
Straatsburg ontwikkeld worden ingang te
doen vinden. „Want water kent geen gren
zen, ook niet tussen Oost en West."
„Het publiek is tegenwoordig niet min
der vrijgevig of medevoelend dan het
vroeger was, maar het wil zijn medele
ven op een andere wijze gehonoreerd
zien." Dit zei mr. A. P. Korthals Altes,
burgemeester van Zeist, in Utrecht tij
dens de herdenking van het 40-jarig be
staan van het „Centraal Archief en In
lichtingenbureau inzake het Inzamelings
wezen."
De heer Korthals Altes sprak van een
zekere „collectemoeheid", die men de
laatste jaren constateert. Deze collecte
moeheid vindt naar zijn mening voor een
groot deel in de kentering van de maat
schappij haar oorsprong en daarom vond
hij dit verschijnsel niet ongezond. Het
publiek is zeker nog bereid voor sterk in
het oog vallende noden buiten het nor
male patroon van de dagelijkse zorgen
bijdragen te vragen en te geven, maar
volgens mr. Korthals Altes moeten dit dan
ook duidelijke uitzonderingen zijn.
Verschillende collecten zullen naar zijn
oordeel binnenkort van het collectenplan
moeten verdwijnen. De tegenzin tegen be
paalde collecten houdt zeker geen minder
grote bereidheid tot geven in, maar in
zeer veel gevallen is het geven van geld
niet meer de vorm van hulp waaraan de
samenleving in de eerste plaats behoefte
heeft. Belangrijker is het z.i. het zichzelf
inzetten voor de noden van de medemens.
In dit verband noemde hij de grote be
hoefte die er bestaat aan verpleegsters en
verplegers, aan gezinsverzorgsters, aan
kinderverzorgsters en bejaardenhulpen.
Daar kan men zich niet met een finan
ciële gave van af maken. De gift wordt
in zo'n geval een fooi als men niet be
reid is zichzelf op de een of andere wij
ze in te zetten, aldus de heer Korthals
Altes.
De totale opbrengst van collecten in
1961 en 1962 waarmee het Centraal Ar
chief had te maken, wordt respectievelijk
getaxeerd op 110 miljoen en 130 mil
joen.
De 62-jarige boswachter Theo Reinders
uit Vlodrop zal met zijn gezin in de nog
nieuwe boswachterswoning „De Kievit"
mogen blijven wonen. Ook zal Theo Rein
ders een nieuw dienstverband als onbe
zoldigd ambtenaar van de rijkspolitie
worden aangeboden.
Maanden geleden pakten donkere wol
ken zich samefri boven het gezin van de
boswachter. 28 jaar lang had hij als een
middeleeuwse horige zijn heer, baron M.
J. Ghislain Gilles de Elichy gediend.
Toen na het overlijden van de baron en
de baronnesse negen Belgische adellijke
erfgenamen het uitgebreide familiebezit in
de Middenlimburgse Roerstreek moesten
verdelen wensten zij Theo Reinders niet
meer als boswachter te handhaven. Ook
eisten zij dat de boswachter de woning,
die de oude baron enige jaren geleden
uit dankbaarheid voor trouwe dienst voor
de boswachter had laten bouwen, zou ont-
ruimn. Ook de zoon van boswachter Rein
ders, die al jaren als bosarbeider bij de
adellijke familie dienst deed, werd ont
slagen.
Pijnlijk was het voor boswachter Rein
ders te ervaren dat de maatregelen tegen
hem een gevolg waren van intriges van
de assistent van rentmeester Paul van
Cruchten uit Roermond. Deze was tevens
pachter van de jacht op de uitgestrekte
eigendommen van de baronnen. De bos
wachter had zich de woede van deze pach
ter op de hals gehaald doordat hij het als
zijn plicht had beschouwd zijn principalen
ervan in kennis te stellen dat een andere
kandidaat voor de jachtrechten het tien
voudige van de huidige pachtsom had
geboden.
Het aangezegde ontslag ging niet door
omdat de directeur van het Arbeidsbu
reau te Roermond zich in een uitvoerig
schrijven tegen de gang van zaken ver
zette. De Belgische graven en baronnen
kregen van hem medegedeeld welke voor
schriften hier te lande bij het beëindigen
van een dienst in acht moesten worden
genomen. Bovendien waren de Belgische
edelen nogal geschrokken van de publici
teit die het geval in de Nederlandse en
Belgische dagbladen verwierf.
Graaf de Loos Corswarem uit Brussel
begon zich kort daarna het lot van de bos
wachter aan te trekken. Er ontstond een
fikse ruzie binnen de familie. Een van de
erfgenamen heeft onlangs losgelaten dat
die ruzie op een justitioneel gevecht zal
uitdraaien. Geen der Belgische edelen
heetf het nog gewaagd een officiële ont
slagaanvrage bij het Arbeidsbureau in
Roermond in te dienen. Ook is de bos
wachter daarna niet meer met uitzetting
bedreigd.
Moeilijkheden met de betaling van het
loon die zich in de maanden juni en juji
voordeden, werden opgelost nadat rent
meester H. Hendriks uit Heythuysen het
beheer van de eigendommen had overge^
nomen. De laatste schaduw van de don
kere wolk is voor de boswachter nu ook
weggenomen. Graaf de Loos Corswarem
heeft bij een bezoek aan zijn eigendom
men in Limburg enige weken geleden het
voorgeschreven verzoek ondertekend,
waardoor Th. Reinders zij het als on
bezoldigd ambtenaar in de gelederen
van het corps der rijkspolitie zal terug
keren.
s
Advertentie
helpen direct tegen brandend maagzuur
Advertentie
NV. Internationale Beleggings Unie „Interunie", Postbus 617. Den Haag
EXAMENS
Amsterdam (Gem. Un.). Met lof is ge
slaagd voor het doctoraal examen soc. we
tenschappen E. van Praag (Amsterdam).
Groningen Bevorderd tot arts mej. H.
J. Dijkhuis, Winschoten. Doctoraal rechts
geleerdheid E. Wilmink, Zuidwolde, Gr.,
idem (fiscaal-juridische richting) A. J.
Woelders, Leeuwarden. Doctoraal godge
leerdheid J. Kamerling, Groningen. Docto-
roal Frans J. P. Menting, Haren, Gr. Doc
toraal geneeskunde mej. P. L. Snel, Har-
denberg en P. van Hasselt, Wierden, A.
Ruud, Noorwegen, K. C. J. Duffhaus, Hel
mond, mej. Hageman, Apeldoorn, B. Oese-
burg. Hoogkerk, J. F. Pik, Veendam. Doc
toraal biologie mej. K. J. Hartmans,
Lippenhuizen en de heren J. H. Neuteboom,
Veendam, A. J. A. Prins, Haren, Gr., (cum
laude), W. N. Konings, Maastricht (cum
lande). Doctoraal scheikunde J. Heeres,
Nw Pekela, M. L. Wiersum, Beilen en A. J.
Sein, Groningen, P. Richters, Appingedam
R. J. Mulder, Gieten, J. A. van Zorge,
Vorden, R. de Jonge, Groningen. Doctoraal
natuurkunde B. C. van Zorge, Vorden.
Amsterdam (Gem. Un.). Kandidaats
psychologie (cum laude) G. Mulder, Drie
huis.
Promoties aan universiteit van Amsterdam.
Amsterdam (Gem. Un.). Gepromo
veerd tot doctor in de geneeskunde de heer
S. A. de Lange (Rotterdam) op een
proefschrift getiteld „Operatieve behande
ling van progressieve hydrocephalus, door
middel van ventrico-cardiale drainage,
met gebruikmaking van het Spitz-Holter-
klepsysteem". romotor was prof. dr. A.
Biemond. A. F. L. Golterman (Amsterdam)
promoveerde op een proefschrift getiteld
„Letsels van het enkelgewricht." diens pro
motor was prof. dr. A. Kummer.
Wageningen Tropische landhuishoud
kunde kandidaats D. Quik (Haarlem). Be
rn tingsleer kandidaats: W. van Vuure
(Driehuis Velsen). Propedeutisch examen:
mej. M. E. de Groot (Overveen), mej. M.
C. Heidinga (Haarlem), E. M. Ridder van
Rappard (Haarlem), F. W. Sa vrij Droste
(Vogelenzang).
Op 64-jarige leeftijd is in het acade
misch ziekenhuis te Leiden overleden prof.
dr. J. Mulder, sinds 1946 hoogleraar in de
inwendige geneeskunde aan de Leidse uni
versiteit. Prof. Mulder heeft grote be
kendheid verworven door zijn baanbre
kend werk op het gebied van het influen-
za-onderzoek en het virus-onderzoek.
Na zijn studie in Leiden was hij enige
tijd in Indonesië werkzaam. Daarna werd
hij assistent voor inwendige geneeskunde
aan het academisch ziekenhuis in Gronin
gen. In 1937 promoveerde hij cum laude
in Groningen.
Advertentie
Tel. 02500 - 60002. 57290 en 57833
VVW\AAA/\AAA^W\AAAAAAAAAAAI%AA#WIAAAAA«WWWVWW»#WIII«IA#WlfWIA/WIAA>lfinAIIIWWIIW«/«AAIIAfllW«AAAA#WVVWIfW«AA«WWWW%AAAA#WWWWW«AAAAA#W««WWWWWWWiAIWWWWWiAA#W«#«AMIWMW%Mi
Ondanks de schade die de langdurige bouw van de
Rotterdamse metro aan winkelstand en horeca heeft toe
gebracht, staat het onomstotelijk vast dat deze stad met
de verwezenlijking van dit soort personenvervoer de radi
cale oplossing van de chaos in het huidige stadsverkeer
dicht heeft benaderd. Na de opening van de metro (voor
lopig nog in 1967) zal er een verschuiving in het vervoer-
patroon optreden. De bovengrondse vervoerdiensten zul
len naar verwachting sterk worden ontlast, automo
bilisten zullen hun wagen aan de rand van de stad kun
nen parkeren en verder reizen per gemeentelijk
vervoerbedrijf, de opstoppingen in het verkeer noord-zuid,
waarbij de barrière van de Nieuwe Maas moet worden
genomen, zullen grotendeels tot het verleden behoren.
Rotterdam is wat dit betreft dus een gelukkige stad,
maar welke maatregelen staan nu de andere steden ten
dienste die nog niet aan de bouw van een ondergronds
vervoernet toe zijn? Gezien de radicale oplossing van de
Maasstad, kunnen de maatregelen die deze steden hebben
genomen, niet anders dan als noodmaatregelen worden
omschreven. Hun uitwerking zal immers altijd achter
blijven bij het resultaat dat de Maasstedelingen over en
kele jaren hopen te boeken. Als voorbeeld Amsterdam,
met de nauwe binnenstad, de grachten en het hopeloze
gebrek aan parkeerruimte. Afsluiten van de binnenstad
voor langparkeerders, het inrichten van parkeerruimten
langs de stadsrand en de verplaatsing van het vervoer-
centrum zullen slechts tijdelijk en dan nog in beperkte
mate enige bewegingsvrijheid geven. De originele op
lossing van vervoer per rondvaartboot is weinig praktisch
en van weinig nut gebleken.
Amsterdam ontbeert een metro en een man als Hauss-
mann die in de vorige eeuw Parijs openbrak: een oplos
sing die zeker tientallen vrienden van oud-Amsterdam
in het geweer zal brengen.
Het probleem van het stadsverkeer nu en zoals het zich
in de toekomst zal ontwikkelen, is intussen zo complex
geworden dat het moeite zal kosten een oplossing te
vinden die naar alle zijden voldoet.
In de brochure van Drs. J. B. Polak „Verlies of winst in
het stedelijk vervoer" wordt de financiële zijde van het ge
heel nog eens nader bekeken. Zo dient er een einde te
komen aan de voortdurende stijging van de verliezen die
de stedelijke vervoerbedrijven lijden.
In de drie grote steden van ons land werd een totaal-
verlies van bijna 58 miljoen geleden. Zou dit verlies ge
compenseerd worden met de betaling naar prestaties, dan
zou dit een (te) forse verhoging van het vervoerbedrag
inhouden. Worden de gemeentelijke vervoerbedrijven ge
steund uit de algemene middelen, dan impliceert dit dat
het vervoerbedrijf wordt gezien als een voorziening van
algemeen nut.
Een in zeker opzicht parallel probleem, is dat van de
speciale heffingen op voertuigen in het stadscentrum. Ook
hier zou de wenselijkheid van een dergelijke heffing af
hangen van het feit, of men de wegen al dan niet ziet als
een collectieve voorziening. Het is overigens wel duidelijk
dat zo'n speciale heffing de ruimte in het stadscentrum
ten goede zou komen. Technisch gesproken is dit ge
makkelijk te verwezenlijken, maar het zou een principiële
politieke discussie uitlokken, die een daadwerkelijke uit
voering in de weg kan staan.
Drs. Polak wijst erop, dat er nog heel wat maatregelen ge
nomen dienen te worden om uit de toenemende verkeers
chaos te geraken. Hij adviseert het bouwen van parkeer
garages buiten het centrum, de verspreiding van de ex
peditiebedrijven en de aanleg van een metro.
In de meeste steden is het echter nog niet zover. Als
eerste stap zal dan een noodmaatregel moeten worden
genomen, zoals: het afsluiten van de binnenstad voor alle
verkeer, behalve voor openbaar vervoer en taxi's.
General Motors heeft
een luxe versie van
de Vauxhall Viva ver
vaardigd. De voor
naamste vernieuwing
naast de meer uit
gebreide luxe van het
interieur bestaat uit
de montage van schijf
remmen op de voorwielen. Door extra isolatie is het
motorgeruis tot een minimum beperkt.
Men heeft in Engeland een nieuwe methode van auto
spuiten ontwikkeld, waarbij het mogelijk is binnen zes uur
een auto volledig over te spuiten. De nieuwe methode is
gebaseerd op het gebruik van een volledig synthetische
sneldrogende lak in combinatie met een andere opbreng-
techniek. Deze lak is verkrijgbaar in 26 mengkleuren,
waarmee zeshonderd kleuren kunnen worden gemaakt.
Goed nieuws voor de bromfietsers: binnenkort zullen
zij een zogenoemde „anti-pechdoos" kunnen aanschaffen.
In deze plastic doos vindt men onder meer een bougie,
lampjes, bandafnemers en al het verdere materiaal dat
nodig is om een band te plakken.
Girling heeft een nieuwe schijfrem ontwikkeld, waarbij
de handrem in het remmechanisme bij het wiel is ver
werkt. De automatische afstelinrichting van deze rem
geeft constante speling op het pedaal.
De Duitse Glas-fabrieken hebben een acht
cilinder GT-coupé op de markt gebracht, die
ondanks zyn sportieve vormgeving plaats biedt
aan vier personen. Deze Coupé 2600 V8 bezit een
motor met een vermogen van 140 pk, ruim vol
doende om een snelheid van rond de 200 km per
uur te bereiken. De wagen voortgekomen uit
de 1300 GT en de 1700 GT heeft stuurbe
krachtiging en schijfremmen, terwijl het luxu
euze interieur het nodige comfort biedt aan be
stuurder en passagiers. Kenmerken van het ex
terieur: een sierlijk aflopende motorkap en
rechthoekige koplampen. De inhoud van de mo
tor bedraagt 2576 kubieke cm. Compressiever-
houding 91.
Europa krijgt waar
noodzakelijk nieuwe
verkeersborden die in ge
heel West-Europa geldig
zijn. Dit is besloten op
een ministersconferentie
in Parijs. De bestaande
verkeersborden waren
reeds het resultaat van
een internationale confe
rentie (in Genève), maar
afwijkende nationale bor
den, veelal met een ver
schillende tekst, braken
de internationale eenheid.
Dit gaat nu anders wor
den. In ons land werkte
men reeds lang met inter
nationale verkeersborden,
maar toch is het nodig de
bebakening langs de weg
nog meer in overeen
stemming te brengen met
de borden zoals die over
enige tijd in geheel Euro
pa de automobilist zullen
waarschuwen. Dit inter
nationaal aanvaarden van
de nieuwe borden be
tekent niet dat de reeds
bestaande verkeersbor
den zullen verdwijnen.
Alleen de borden die niet
in overeenstemming zijn
met de gemaakte afspra
ken zullen worden aan
gepast. Hierbij vindt u
enige van de nieuwe bor
den die in Europa hun
intrede zullen doen. De
kleuren waarin de borden
worden uitgevoerd zijn
zwart, wit, rood en
blauw.
i Onder de vele begrippen en benamingen die in de auto
branche worden gebruikt bevindt zich ook het woordje
„viscositeit". Wat betekent viscositeit en in welk ver
band wordt het gebruikt?
De olie die zich in het motorblok bevindt verricht
velerlei functies en moet daarom ook voldoen aan een
verscheidenheid van eisen. Koeling, smering en reini
ging zijn enkele functies van de motorolie en om nu
deze olie in de verschillende weersomstandigheden zijn
taken naar behoren te laten vervullen heeft men deze
olie onderscheiden in verschillende soorten waarbij als
graadaanduiding het begrip viscositeit wordt gebezigd.
Viscositeit is de weerstand die een vloeistof ondervindt
bij het stromen. Deze weerstand nu wordt sterk be
ïnvloed door de temperatuur. Bij een verhoging van
temperatuur wordt de olie dunner, bij een verlaging
wordt deze vloeistof dikker. Om nu een juiste door
stroomsnelheid te behouden zal men in de zomer dik
kere olie gebruiken dan in de winter.
Die „vloeibaarheid" van olie moet uitgedrukt worden
in een zeker getal, dat de viscositeit aanduidt. De
meeste bekendheid geniet de aanduiding in SAE-ge-
tallen, vastgelegd door de Amerikaanse Society of
Automotive Engineers.
■'VIAAAIVW%AAIVWVIAAAAAAAA/VWIAIWlAAAIIAA#WWWWIAililllllAIWWIIIIIAAIWWIAAIWWVWWIIMIMAAflAfWlilllfifW«#WWIiWVIAAAiWlflAAAIW%IVW%AAIWlAAIWWVWWIJW%MVWW\A#W\/W\AAA#WWWIAAIWWWM