Australische universiteiten
breiden zich sterk uit
Aanzwellende stroom van
studenten schept problemen
VS ontwikkelen
enorme raket
Kroeglopen in Griekenland
Volkscafé is
en receptie
„nieuwspoort
van het dorp
I-FREEZE
coolant
VOOR WINTER EN ZOMER
TEGEN
Lecanuet kandidaat van MRP
bij presidentsverkiezingen
Beetsjoeanaland
wordt in 1966
onafhankelijk
Verzending van zeepost
Tyfus-epidemie in
Oost-Zwitserland
Air France gaat
op Schiphol vliegen
BB-oefening
Dustfall
CHU ontraadt
plannen van
Vriendenkring
Rusk optimistisch
over Vietnam
Vermiste Pakistaanse
student wellicht
in Engeland
DONDERDAG 14 OKTOBER 1965
21
Schriftelijk studeren
Zeven keer zoveel
Nederlanders
Politiek
„Kring'
.h"Vv-
Ga voor permanente bescherming van
het koelsysteem naar een Esso dealer.
Hij vertelt u hoe belangrijk dit nieuws
is voor üw auto
Examens
Kort
nieuws
w y-
PÏRMANENT
*OMt «0E$ïVOR(*'N
VïfiOAMPT Mf£f
Van onze correspondent)
SYDNEY. In Australië tobt men, evenals in Nederland, met gebrek
aan ruimte voor de steeds aanzwellende stroom van studenten aan de
universiteiten. De Australische regering heeft daarom miljoenen ter be
schikking gesteld voor uitbreiding van de universiteiten: Sydney, dat vroe
ger slechts één universiteit had, heeft er nu twee. Een derde is op komst.
In de staat Victoria geldt hetzelfde en in Queensland begint men aan een
tweede universiteit in Brisbane. Ook Newcastle in Nieuw Zuid Wales heeft
een eigen universiteit gekregen. In de hoofdsteden vormt de huisvesting
van studenten een van de grootste problemen. In Sydney gaat men nu een
internationaal studententehuis bouwen, waar de helft van de studenten
Australiërs zullen moeten zijn en de andere helft buitenlanders. Op die
wijze hoopt men de broederschap onder studenten uit verschillende landen
te bevorderen. Er zijn in Australië namelijk enkele duizenden studenten
uit Aziatische landen. Velen van hen studeren hier onder het Colombo-
plan. Dit betekent dat de kosten voor rekening van de Australische re
gering zijn. Deze „Colombo-plan"-studenten moeten na voltooiing van hun
studie naar hun geboorteland terugkeren. De bedoeling is, dat zij hun ver
kregen kennis wijden aan de opbouw van hun eigen land.
De grote stroom van studenten in
Sydney heeft er toe geleid dat voor
verschillende faculteiten quota zijn
ingesteld: niet alle aanvragers kun
nen tot een bepaalde faculteit worden
toegelaten. Ook is voor een enkele
faculteit bepaald, dat men onder nor
male omstandigheden de studie in de
vastgestelde tijd moet voltooien en
dat men uitgeschakeld wordt van
verdere studie als men bijvoorbeeld
in het eerste jaar faalt.
EEN MOGELIJKHEID om de stroom
van studenten „op te vangen" is studie
„buiten de universiteit om", zoals we die
in Nederland kennen (studeren onder lei
ding van een repetitor zonder colleges te
volgen). Maar deze mogelijkheid is in
Australië uitgesloten, omdat „college lo
pen" verplicht is.
Het schriftelijk universitair onderwijs
Is sterk verbreid. Deze schriftelijke cur
sussen worden opgesteld en geleid door
de universiteit van Nieuw-Engeland in
Armidale (Nieuw Zuid-Wales). Van circa
driehonderd studenten, die er vijftien
jaar geleden gebruik van maakten, is het
eantal thans gestegen tot meer dan 2500.
Deze studenten, die dus onder schrifte
lijke leiding van professoren en lectoren
hun werk schriftelijk maken, zijn ver
plicht om eens per jaar gedurende twee
weken naar Armidale te komen om daar
in de college-banken te gaan zitten. Die
twee weken vallen in de normale zomer
vakantie, wanneer de andere studenten
naar huis zijn en de „schriftelijke" stu
denten in Armidale onder dak kunnen
worden gebracht in de „colleges".
HET AANTAL studenten aan alle
Australische universiteiten (er zijn er
veertien) bedraagt thans 70.000, zeven
keer zoveel als in 1939. Er werden in het
afgelopen jaar meer dan 22.000 nieuwe
studenten ingeschreven en in het komende
jaar zullen er 36.000 bijkomen. Hun aan
tal over tien jaar wordt geschat op
125.000. De universiteit van Sydney alleen
heeft meer dan 16.000 studenten. Melbour
ne heeft er 14.000.
Evenals in Nederland, waar over vijf
jaar een studentenbevolking van 82.000
wordt verwacht, zal in Australië jaarlijks
méér geld moeten worden besteed om
meer ruimte te scheppen voor dit leger
van leergierigen. In zes jaar tijds (van
1954 tot 1961) heeft de Australische rege
ring de uitgaven voor de universiteiten al
verhoogd met tien miljoen gulden tot 320
miljoen gulden.
In de drie jaar van 1964 tot 1966 be
steedt de centrale overheid er niet min
der dan 512 miljoen gulden aan. Boven
dien wordt nog eens 120 miljoen gulden
uitgetrokken voor uitbreiding van de z.g.
hogere technische scholen, waaraan een
staatscommissie universitaire status wil
gaan verlenen.
MET DE UITBREIDING van het aan
tal studenten gaat gepaard de noodzaak
van meer leerkrachten. Veertig percent
van de onderwijskrachten aan Australi
sche universiteiten komt uit het buiten
land, omdat Australië zelf ze niet kan le
veren. Wanneer meer afgestudeerden in
Australië ter beschikking komen, zal dit
percentage wel verminderen.
Er openen zich voor buitenlanders on
der de academici nu nog bijzondere kan
sen om aan Australische universiteiten te
worden benoemd. Tal van Nederlanders
hebben van die gelegenheid gebruik ge
maakt.
In de jongste tijd is onder anderen in
Sydney benoemd de heer W. Mulder,
voorheen hoofd van de afdeling onderwijs
van het Koninklijk Instituut voor de Tro
pen in Amsterdam, evenals de heer R. C.
de Jongh, docent in Zuidoostaziatische
politieke wetenschappen. Voorts is dr. J.
W. de Jong, voormalig hoogleraar in de
boeddhologie en het Tibetaans aan de
rijksuniversiteit in Leiden, nu professor
aan de nationale universiteit te Canberra,
waar hij hoofd is van de afdeling Indi
sche en boeddhistische studiën.
Dr. De Jong zei onlangs, dat de om
standigheden in Australië aanzienlijk be
ter zijn voor wetenschappelijke arbeid
dan in Leiden. Hoe dit ook zij, de Austra
lische regering spaart moeite noch kos
ten om het universitaire onderwijs en het
daarmee gepaard gaande wetenschappe
lijke onderzoekingswerk te bevorderen.
De regering beseft, dat Australië een
grote achterstand heeft in te halen (pas
na 1956 groeide een betere waardering
van „het intellect" dat voordien sterk
werd verwaarloosd). Die achterstand is
al sterk ingelopen, maar met het oog op
de snelle wetenschappelijke ontwikkeling
in de wereld, zal Australië daarmee ook
gelijke tred moeten houden.
De krachtige aanpak tot uitbreiding van
bestaande universiteiten en bouw van
nieuwe is een bewijs van het grote be
lang, dat Australië aan de oplossing van
dit probleem hecht.
De binnenplaats van de universiteit
van Sydney met professoren in
academisch toga gekleed op weg
naar de collegezalen.
LONDEN (Reuter) Groot-Brittannië
heeft in principe besloten het protecto
raat Beetsjoeanaland in Zuid-Afrika uiter
lijk 30 september 1966 onafhankelijkheid
te verlenen. Dit is bekendgemaakt door
het Britse ministerie van Koloniën.
Beetsjoeanaland, een uitgestrekte en
voor het grootste deel uit zand bestaande
hoogvlakte, heeft bijna 540.000 inwoners,
waarvan ongeveer 3000 Europeanen.
Engeland ging eerder akkoord met een
grondwet voor dit land, die binnenlands
zelfbestuur garandeert. Die grondwet
werd dit jaar van kracht. In maart wer
den er verkiezingen gehouden. Er werd
toen een regering gevormd onder Seretse
Khama.
Met de volgende schepen kan zeepost
worden verzonden. De data, waarop de
correspondentie uiterlijk per post moet
zijn bezorgd, staan achter de naam van
het schip vermeld.
Argentinië: ms „Cap San Marco" 18/10
en ms „Rio Tunuyan" 23/10; Australië:
ss „Maasdam" 17/10, ms „Rothenstein"
20/10 en ms „Iberia" 21/10; Brazilië: ms
„Cap San Marco" 18/10; Canada: ms
„Oernefjell" 20/10; Chili: ms „Isarstein"
17/10 en ms „Ares" 20/10; Indonesië: ms
„Lycaon" 20/10; Kenya, Oeganda, Tanga
njika: ms „Ferdinand de Lesseps" 17/10;
Ned. Antillen: ms „Oranje Nassau" 20/10;
Nieuw-Zeeland: ss „Maasdam" 17/10; Su
riname: ms „Willemstad" 19/10; Verenigde
Staten: ss „Rotterdam" 18/10 en ms „Kat-
sedijk" 20/10; Zuid-Afrika (Rep.) m.i.v.
Z.W.-Afrika: ms „Windsor Castle" 16/10
en ms „Randfontein" 19/10.
Inlichtingen betreffende de verzen
dingsdata van postpakketten geven de
postkantoren.
GENEVE (AP) In het district Etzel
in oostelijk Zwitserland is tyfus uitgebro
ken. De autoriteiten hebben alle reizigers
in het gebied gevraagd zich onmiddellijk
met een arts in verbinding te stellen als
ze zich niet goed voelen. 26 kinderen zou
den de ziekte hebben opgelopen, nadat
ze drie weken geleden een reisje hebben
gemaakt naar Etzel in het kanton
Schwytz.
WASHINGTON (AP) Ee"n deskundi
ge van de NASA, de Amerikaanse natio
nale dienst voor lucht- en ruimtevaart,
heeft onthuld dat studies gemaakt worden
voor de ontwikkeling van een raket met
een gewicht van 36 miljoen kilo. De ra
ket moet een satelliet met een gewicht
van 1.350.000 kilo in een baan om de aar
de kunnen brengen.
(Van een speciale verslaggever)
ATHENE Enige tijd geleden kreeg
een café-houder in een Noordgrieks dorp
het in zijn hoofd, de prijs van zijn kopjes
koffie te verhogen van anderhalf tot
twee drachmen, of wel van vijftien tot
twintig cent. De dorpelingen namen het
niet en gingen in „consumentenstaking.'
Ze bleven de hele dag in het café zonder
een druppel koffie te drinken. Na een
paar dagen was de prijs weer anderhalve
drachme.
De lezer zal zich afvragen, waarom de
eigenaar zijn zaak dan niet sloot na zijn
klanten eruit gejaagd te hebben. Maar
wie het Griekse dorp kent, weet, dat dit
het einde zou zijn geweest. Niet alleen
van het dorp, maar ook van de café
houder. Het café is het dorp. Het hele
dorpsleven speelt zich af in het café (of
„magasi" het is veelal ook de enige win
kel). Wie een dorp bezoekt, richt aller
eerst daarheen zijn schreden. Zonder
café zou het dorp als het ware onbereik
baar worden voor de buitenwereld. Je
kunt er, ook zonder iets te gebruiken,
altijd terecht voor elke vorm van men
selijk contakt.
MENSELIJK contakt, dat teil zeggen:
mannelijk contakt. Want vrouwen ko
men niet in het café. Het contakt tussen
de echtgenote die thuis is (of op de ak
ker) en de man die in het café zit, ver
loopt middels de kinderen. De vrouwen
hebben hun sociëteit (voorzover ze er
aan toekomenvoor het huis, bij de bron
of in de kerk.
WAT GROTERE dorpen hebben twee
of meer café's. Vaak zijn zij min of
meer politiek bepaald. Het ene rechts
(monarchistisch, ERE-partij, Karamanlis-
aanhangers), het andere centrum (libe
raal, niet zo monarchistisch, Papandreoe-
gezind). Nog wat grotere dorpen hebben
soms ook nog een „links" café, waar zich
ook meer gok-automaten bevinden en
waar zich de jongeren verzamelen die nog
niet naar Duitsland zijn getrokken. Vaak
liggen de twee café's tegenover elkaar
aan het centrale plein.
Op de avond vlak voor de Griekse ver
kiezingen, was ik in één van de twee ca
fé's aan het pleintje van het idyllische
dorpjé oud-Korinthe. Een oude man
kwam 's avonds tegen tien uur het café
binnen. Hij wierp een blik op de goed-
bezette zaal, vervolgens naar het tegen
overliggende café dat niet veel klanten
trok en zei toen: „Morgen wint Papan-
dreoe". Het kwam uit.
Ook Athene kent talloze café's, ver
lengstukken vaak van de dorpscafé's,
waar de naar de hoofdstad getrokken be
woners van één dorp of eiland elkaar al
tijd kunnen vinden. Toch neemt hier hun
aantal af. Heel wat „historische", liever
gezegd, 50 a 75 jaar oude, café's zijn de
laatste tijd verdwenen.
Wordt een café eenmaal gesloopt, dan
komt het niet meer terug, met uitzon
dering van „Byzantion", het kunstenaars
café, dat is afgebroken ter wille van een
hotel, maar dat, onder dat nieuwe hotel,
tot in al zijn oude détails zal worden her
bouwd.
De zwaarste klap was de sloping van
„Zacharatou" een kale, uitgewoonde, u-
vormige zaal aan het centraal gelegen
Grondwetsplein, waar de oudere en oud
gediende politici en officieren bijeenkwa
men om te bespreken hoe de wereld en
Griekenland er politiek voorstonden. Het
werd wel de „Senaat" genoemd (Grie
kenland kent geen echte eerste kamer)
en er is hier heel wat Griekse historie
bedreven: de val van menig kabinet
werd hier uitgedacht. Het eigenlijke par-
lementscafé wordt trouwens ook dezer
dagen grondig gemoderniseerd.
HELENI VLACHQU, de scherpzinnig
redaktrice van de serieuze „Kathimeri-
ni", wijdt de teruggang van het café in
de Griekse hoofdstad aan de afnemende
betekenis van het sociologische begrip
„kring". In een cliëntele-café als „Zacha
ratou" kon je altijd op een (letterlijke)
kring terugvallen, je viel nooit in een leeg
te. De moderne jongere wil niet meer
dit steevaste.
Hij wil nieuwe kennismakingen (voor
al ook met de andere sexe). Hij wil het
afwisselender en ongewissere leven van die
„bar", het type dat nu als paddestoelen
uit de Atheense (vaak onder-) grond
schiet. Hij prefereert waarschijnlijk ook
de wat warmere, gezelliger inrichting
daarvan boven het vreugdeloze toonbeeld
van ongezelligheid, dat een café meestal
is, zowel in het dorp als in de stad.
De Grieken zijn een buitenhuiselijk volk
Het treft mij altijd weer dat zij alleen
als zij buiten zitten (maar dan ook altijd)
associaties oproepen met ons, overigens
onvertaalbare, woord „gezellig". Maar
de bars doen tenminste pogingen in deze
richting.
Wie echter een Grieks dorpscafé be
treedt, is dit gebrek aan aankleding ove
rigens gauw vergeten, dankzij de warme
en belangstellende sfeer waarmee de
stamgasten hem omringen. Hoe afgelegen
het dorp ook is, hem zal altijd blijken
dat het wereldgebeuren er niet onge
merkt aan is voorbijgegaan en dat alle
mannen die daar zitten niets liever wil
len dan die kennis nog aanvullen.
Advertentie
Ikéiene glycol base
V.-:
AMSTERDAM (Gem. Un.) Doctoraal
economie A. H. M. Cavadino (Amsterdam),
doctoraal notarieel H. de Groot (id.).
GRONINGEN Doctoraal Duits W. U. S.
Kloeke, Leiden.
Kandidaats psychologie mej. T. M. Floor
Haarlem.
NIJMEGEN Doctoraal Germaanse taai
en letterkunde (Duits) P. J. M. Hammes,
Weert.
WAGENINGEN. Tot hoogleraar in de
hydraulica en grondmechanica is benoemd
ir. D. A. Kraijenhof van de Leur.
DELFT. Gepromoveerd tot doctor in de
technische wetenschappen T. Doorgeest
en ir. J. L. van Ingen. Het proefschrift
van de heer Doorgeest was getiteld: Het
dispergeren van pigmenten in lkydhars-
oplossingen. Promoter was prof. dr. ir. P.
M. Heertjes. Het proefschrift waarop de
heer van Ingen, vliegtuigbouwkundige,
promoveerde, luidde: Theoretical and ex
perimental investigations of incompres
sible laminar boundary layers with and
without suction. Promotoren waren: de
hoogleraren dr. ir. J. A. Steketee en dr.
ir. H. J. van der Maas.
(Van onze correspondent)
PARIJS Ofschoon de officiële aan
kondiging vermoedelijk pas begin volgen
de week zal worden gedaan, is het sinds
gisteren toch wel zeker dat ook de rootns-
katholieke volksrepublikeinen van de
M.R.P. bij de komende presidentsverkie
zingen met een eigen kandidaat zullen uit
komen. En het is even waarschijnlijk dat
de 45-jarige partijvoorzitter, Senator Jean
Lecanuet, zich dan persoonlijk in die
nieuwe kwaliteit zal presenteren.
Lecanuet zal zich met weinig geestdrift
in de strijd werpen. Vermoedelijk gaat Le
canuet een gewisse nederlaag tegemoet,
die bijna aan een politieke zelfmoord doet
denken.
De M.R.P. is de partij die wel de mees
te zieltjes aan de gaullisten heeft verlo
ren. De leiders van de M.R.P. hebben ge
durende enkele maanden de conservatieve
ex-premier Antoine Pinay belegerd om
hem over te halen kandidaat voor alle
centrumpartijen te worden. Had Pinay aan
dat verzoek voldaan, dan hadden de
M.R.P.-leiders zich na de uitslag ten-
Het Griekse volkscafé.
minste nog kunnen spiegelen aan de ver
moedelijk aanzienlijke stemmend jfers
die de populaire „man-met-het-hoedje" op
zijn naam zou hebben verenigd.
Nu Pinay echter categorisch nee heeft
gezegd is het M.R.P.-partijbestuur tot de
conclusie gekomen dat de volksrepubli
keinen zich in geen enkele andere kandi
daat kunnen herkennen, zodat ze toch wel
een eigen man in het veld zullen moeten
sturen.
Als een soort martelaar van zijn partij
zal Lecanuet zich dan nu ook scharen in
de rij der kandidaten die daarmee het cij
fer vijf heeft bereikt. Een cijfer dat'min
stens nog tot zes zal aangroeien, zodra ook
de gaullisten eindelijk hun kandidatuur
hebben ingediend.
Eén van de grootste luchtvaartmaat
schappijen in Europa, Air France, tevens
een van de weinige die nog niet op Ne
derland vlogen, heeft besloten daarin per
1 april van het volgend jaar een drasti
sche wijziging aan te brengen. Vanaf die
datum zal Air France nl. dagelijks twee
maal een retourvlucht met een Caravelle-
straaltoestel tussen het vliegveld Orly bij
Parijs en Schiphol gaan uitvoeren en wel
in samenwerking met de KLM.
Voor de passagiers betekent het dat
het aantal mogelijkheden om Parijs te
bereiken weer groter wordt, aannemende
dat de KLM en de Finnair die al jaren
lijndiensten tussen Amsterdam en Parijs
onderhouden in hun dienstregeling geen
wijziging gaan brengen.
De grootste concurrentie ondervindt in
dit verband Finnair, die eenmaal per dag,
eveneens per Caravelle, op Orly vliegt.
De KLM voert dagelijks 5 retourvluchten
uit, echter naar het vliegveld Le Bourget
bij Parijs.
Kolendampvergiftiging. De vijftigjarige
K. Kuiper uit Den Haag is door kolen
dampvergiftiging om het leven geko
men.
Arrest In zaak-Rottschafer aangehouden.
De Hoge Raad der Nederlanden houdt
zijn arrest in de zaak van mevrouw Co-
rinne Rottschafer voor bepaalde tijd
aan. Aanvankelijk was het de bedoeling
dat de Hoge Raad op dinsdag 19 okto
ber arrest zou wijzen in deze zaak, waar
bij het gaat om arbeidsbemiddeling of
arbeidsbegeleiding van fotomodellen.
Ongeveer duizend Nederlandse B.B.-ers
zullen worden opgeroepen om deel te ne
men aan een internationale fall out-oefe-
ning. Het initiatief voor deze oefening is
uitgegaan van Engeland. Verdere deelne
mers zijn de Westeuropese nato-partners.
De oefening is door Engeland vastge
steld voor het weekeinde van 16 en 17 ok
tober, van zaterdagochtend 9.00 uur tot
zondagochtend 8.00 uur. De andere deel
nemende landen hebben zich uiteraard
aan deze tijd moeten aanpassen.
De oefening, die de naam „Dustfall"
draagt, is primair bedoeld om de vaardig
heid in de internationale uitwisseling
van gegevens op het gebied van kernwa
penexplosies en fall out te verhogen, of
op peil te houden. Ongeveer duizend Ne
derlandse B.B.-ers zullen er in drie ploe
gen aan deelnemen.
Het tijdstip waarop de oefening zal ein
digen is op uitdrukkelijk verzoek van Ne
derland zodanig vastgesteld, dat de deel
nemers in de gelegenheid zijn hun gods
dienstplicht waar te nemen. Personen die
principiële bezwaren hebben tegen arbeid
op zondag kunnen, evenals in vorige ja
ren, bij de zaterdagploeg worden inge
deeld.
Het dagelijks bestuur van de Christe-
lijk-Historische Unie heeft de besturen
van alle christelijk-historische kiesver
enigingen in het land gewaarschuwd voor
de plannen van het landelijk comité
„Vriendenkring AR/CH".
Bij de circulaire van de „vrienden
kring" is een statuut voor lokale federa
ties AR/CH gevoegd. Het dagelijks be
stuur van de CHU ontraadt de kiesver
enigingen met klem alleen reeds uit or
ganisatorische overwegingen de vorming
van zulk een federatie. Het dagelijks be
stuur van de CHU zegt dat als plaatse
lijk tot medewerking aan stichting van
een federatie wordt overgegaan, zulks zal
dienen beslist te worden, na ernstig be
raad, in een speciaal bijeengeroepen ver
gadering van de kiesvereniging.
WASHINGTON (AP) De Amerikaan
se minister van Buitenlandse Zaken, Dean
Rusk heeft de senaatscommissie voor be
trekkingen met het buitenland gisteren
meegedeeld dat Noord-Vietnam kennelijk
niet langer de terugtrekking van Ameri
kaanse troepen als absolute eis stelt voor
onderhandelingen over Zuid-Vietnam.
Maar Rusk zei ook dat er weinig is dat
erop wijst dat Hanoi bereid is tot onder
handelingen.
Zijn mening dat Hanoi niet langer staat
op een Amerikaanse terugtrekking als
voorwaarde voor besprekingen leidt Rusk
af uit het feit dat Noord-Vietnam deze
voorwaarden de laatste tijd niet meer in
verklaringen en radio-uitzendingen heeft
genoemd.
De 21-jarige Pakistaanse student Moha-
med Hussain Khan, die op 21 september uit
hotel Monopole te Amsterdam verdween en
sindsdien spoorloos is, kan naar Engeland
zijn gereisd.
Hij is namelijk op het Britse consulaat-
generaal in Amsterdam geweest, waar hij
vertelde dat hij zijn papieren kwijt was en
dat hij in Engeland studeerde en daar ook
werk had. De student heeft toen een inreis
visum gekregen. Hoewel de politie het
waarschijnlijk acht dat Khan in Engeland
is aangekomen, heeft zij dit nog niet kun
nen vaststellen.
