Pompidou laakt
„charlatans"
van de EEG
Nobelprijs voor
geneeskunde
Konrad Adenauer verliest zijn
greep op Westduitse politiek
Magische invloed in CDU
lijkt snel te verdwijnen
Zuidamerikaanse bisschoppen
verwerpen brief van mgr. Koop
i R ELDNI1! OWS
r
fl
Van dag tot dag
leaop
FDP krijgt weer
vier ministers
Het celibaat in het geding
<~Praatótozl
gentlemen
prefer
|gk
Op de
VRIJDAG 15 OKTOBER
1965
3
Leefwarmte?
Tenminste iets dat nog echt is.
Eigen gelederen
Nieuwe periode
_jacz.czjL.ies
BARTELJORISSTRAAT 5
Ajoeb Khan: „Pakistan
wil in vrede leven
met India"
Elias
nin
Uit het voorlopig verslag van de Kamer
over de goedkeuringswet, die prinses Bea
trix zal verzekeren van haar troonrechten
ingeval zij met Claus von Amsberg
trouwt, blijkt dat de meerderheid der Ka
mer deze wet zal aanvaarden.
Dat is geen nieuws, aangezien er geen
enkele reden is geweest voor de verwach
ting dat de wet niet zou worden aange
nomen. Daarbij heeft de tamelijk over
rompelend gevoerde procedure met een
daarbij horende belofte van goedkeuring 'n
grote rol gespeeld. Het woord „belofte" is
misschien te sterk, maar in ieder geval
had de meerderheid van het parlement
zich dadelijk na het officieel bekend
worden van prinses Beatrix' keuze vast
gelegd gedurende kort maar bindend over
leg tussen regering en fracties.
Het is-te betreuren dat twee opeenvol
gende verbintenissen van prinsessen van
Oranje een wrange bijsmaak hebben ge
kregen door het duidelijk ontbreken van
eensgezinde instemming en vreugde in
den lande. De bijsmaak van het huwelijk
van prinses Irene is toevallig vandaag
nog verbitterd door de bevestiging van
een vermoeden, dat reeds in de dagen
van haar verloving sterk leefde, ten aan
zien van de betekenis die moest worden
gehecht aan de voornaamste titel van
Charles, namelijk die van „hertog van
Madrid". Het is een kwalijke zaak wan
neer een figuur als de echtgenoot van
een onzer prinsessen zich uitgeeft voor
iets dat hem niet past. Uit de reactie
van het publiek op de verloving van prin
ses Margriet is duidelijk genoeg gebleken
dat titels bij ons volk minder zwaar we
gen dan persoonlijkheid en karakter. De
omkleding van zijn persoonlijkheidsken
merk door gefingeerde waarden heeft
Charles Hugues een brandmerk gegeven
van niet-openhartigheid en vaagheid. Het
heeft zijn weerslag op alles wat deze fi
guur en zijn familie aanvoerden en be
dachten om hem zwaarder te doen wegen
dan hij feitelijk was. Dat is niet zozeer
van belang voor onze opinie over hem en
zijn familie, maar wel voor onze waar
dering voor het onderscheidingsvermogen
van prinses Irene. Het heeft weinig zin
om Oranje-telgen te loven om de ver
diensten van hun voorouders.
Maar troost en verwachting kan het op-
Ie eren, wanneer zij persoonlijk al op jeug
diger leeftijd doen blijken dat zij als
persoonlijkheid zijn uitverkoren voor hun
belangrijke taak en niet alleen maar door
traditie en naam zijn aangewezen.
Wat prinses Beatrix betreft: Claus von
Amsberg is aanvaardbaar gebleken en zal
bij democratisch fiat namens ons volk
worden toegelaten tot de gewichtige en
moeilijke positie van prins-gemaal onzer
toekomstige koningin. Het is en blijft jam
mer dat haar keuze onenigheid heeft ver
oorzaakt en een stroming in ons volk
heeft versneld, die voorhands nog alleen
maar een bezinnig op het koningschap
kan worden genoemd, maar die een sterk
critische inslag heeft toegevoegd aan de
relaties tussen koningshuis en volk. Zowel
de persoonlijkheid van prinses Beatrix
als de positie van haar aanstaande echt
genoot wordt daardoor sterker belast. De
uitkomst zal, wanneer zij bijdraagt tot
genezing van de wonde bij een minder
heid van ons volk, des te bemoedigender
zijn voor Oranje, nu en in de toekomst.
Verrassend nieuw: super elastisch
in lengte en breedte. Wat een
kous! Zo'n verrukkelijk weefsel
heeft U nog nooit gevoeld. Het
been wordt zacht en soepel om
helsd. De nylon voegt zich naar
iedere beweging van de huid. De
hele kous zit mooier en gladder.
3 Sterren nylons f. 2.95 en f 1.95.
(Van onze correspondent)
PARIJS In een „televisiepraatje aan
de haard" dat de overduidelijke bedoe
ling had de Fransen aan de vooravond
van de verkiezingscampagne van de voor
treffelijkheid van het gaullistische bewind
te overtuigen, heeft premier Georges
Pompidou gisteravond de Euromarkt ver
geleken met een wondermiddel dat door
charlatans tegen alle ziekten en kwalen
wordt aangeprezen.
De Franse minister-president bediende
zich van deze vergelijking om zichzelf te
verdedigen tegen de critiek die zijn rege
ring ervan beschuldigt weinig haast te
maken het contact met de vijf andere
landen van de E.E.G. te herstellen. On
der de huidige omstandigheden, de West-
duitsë regering is nog niet geïnstalleerd
en in Frankrijk zelf staan de presidents
verkiezingen voor de deur, ziet Pompi
dou geen mogelijkheid die besprekingen
te hervatten.
Hij waarschuwde speciaal de Franse
industriëlen en boeren dat de E.E.G.
geen toverformule bezit waardoor al hun
moeilijkheden met één handomdraai zou
den kunnen worden opgelost. Ze moesten
zelf zorgen, zo hield hij hen voor, dat ze
met hun prijzen met het buitenland kun
nen concurreren.
Intussen wekte de Franse premier wel
de indruk te hopen, dat de eenheid in de
E.E.G. te zijner tijd weer kan worden her
steld.
STOCKHOLM (AP). Drie Fran
se professoren, Frangois Jacob, André
Lwoff en Jacques Monod, hebben
samen de Nobelprqs voor fysiologie
en geneeskunde 1965 gekregen.
De medische faculteit van het Konink
lijk Caroline Instituut, dat de prijs toe
kende, zei, dat het Franse trio van het
„Institut Pasteur" in Parijs, de onder
scheiding toegekend werd voor hun ont
dekkingen over „genetische beheersing
van enzymen en virus synthese".
Advertentie
Foto Piet Keljser
M^-ouw W. Jongbloed, huisvrouw
Klompweg, Nigtevecht
'En echt van jezelf. Want eigenlijk leven we in een
heel wonderlijke tijd. Je draait aan een knop - en hup,
er gebeurt iets. Iets wat je zelf niet hoeft te doen. A:
stopt een munt in een gleuf - en hoepla, daar is een
handig plastic zakje met iets wat je zelt niet hoeft
klaar te maken. Alles is diepgevroren en gevitamini-
seerd en geplastificeerd en geautomatiseerd. Makkelijk
en onpersoonlijk. Niet dat ik het zou willen missen -
daar niet van. Maar dan is het juist zo fijn om zelf
nog iets echts te kunnen doen. Zoals warmte in je
huis! Daarom ben ik zo blij dat wij een kolenkachel
hebben. Daar zie je echt Vuur in. Van kolen - en geen
namaak. Nog afgezien van de warmte, 't is heerlijk,
't Is van jezelf. Je beleeft er wat aan. Leefwarmte!'
Alleen kolen geven leefwarmte
(Van onze correspondent)
BONN Oud-kanselier Konrad Aden
auer verscheen woensdag als auteur op
de Frankfortse Buchmesse. Het eerst ver
schenen deel van zijn memoires werd ten
doop gehouden en in de boekwinkels in de
etalages gelegd. De eerste oplaag van
150.000 exemplaren is al bijna uitver
kocht. In het voorwoord tot dit eerste deel
dat de jaren 1945 tot 1953 beslaat
schrijft Adenauer: „Ervaring kan een
leidsvrouw bij het denken en handelen
zijn, die door niets te vervangen is, ook
niet door aangeboren intellect."
Sinds de afgelopen week ziet het er naar
uit dat Adenauers leidsvrouw deze „er
varing die door niets te vervangen is"
de oude man van Rhöndorf de rug heeft
toegekeerd. Westduitse kranten schrijven
openlijk over Adenauers terugtocht op het
Bonner podium en zelfs over een defini
tieve terugtocht uit de C.D.U., waarvan
hij nog steeds voorzitter is.
De crisis kwam begin deze week, toen
Adenauer het nuttig vond zijn aanvallen
tegen Schroder te verplaatsen naar het
twijfelachtige terrein van het blad „Bild-
zeitung". Adenauer is niet de enige die in
opperste nood afdaalt tot het peil van
„Bildzeitung". De anderen, met name
bondsdagpresident Eugen Gerstenmaier,
hebben daarvoor dan ook wel degelijk hun
trekken thuisgekregen. Gerstenmaier er
voer dit op vernietigende manier toen de
zelfde minister van Buitenlandse Zaken,
Schroder, die nu opnieuw het kind van
„Bildzeitungs"'s rekening werd, kort maar
hard terugsloeg, nadat Gerstenmaier hem
had aangevallen.
Ook het vuur dat Adenauer dit week
einde uit het Bildzeitungsbolwerk op
Schroder opende, bleef niet onbeant
woord. Maar het kwam ditmaal uit de
eigen gelederen. Adenauer had in het in
terview met het sensatieblad gesteld, dat
Schroder er de schuld van was dat „de
Bondsrepubliek ingesloten wordt door de
Sovjet-Unie en Frankrijk," want Schroder
had „de Fransen in de armen van de
Russen gedreven".
Als bewijzen voor zijn stelling voerde
Adenauer aan de reis van de Russische
minister van Buitenlandse Zaken, Gromy-
ko, naar Parijs en die van de Franse mi
nister van Buitenlandse Zaken, Couve de
Murville, naar Moskou. Maar ook de aan
wezigheid van de Russische maarschalk
Malinovski bij Oostenrijkse manoeuvres
was een symptoom, vond Adenauer. Dit
laatste argument bezorgde hem werkelijk
hoongelach van zelfs zijn naaste mede
werkers.
Toen de oud-kanselier daarna maandag
morgen aan de interne besprekingen van
de C.D.U.-C.S.U. over de vorming van een
nieuwe regering deelnam en zijn argumen
ten opnieuw ter tafel bracht, maar nu in
het gezicht van Schroder zelf, bleek plot
seling dat niemand meer bereid was hem
bij te vallen. Ook de voorzitter van de
Beierse C.S.U. en oud-minister van Defen
sie, Franz Josef Strauss, die tot de kleine
en trouwe aanhang van Adenauer behoort,
begon plotseling te begrijpen dat hij voor
zichtig moet worden met zijn politieke
medestander.
Als die middag de beraadslagingen
worden voortgezet, verschijnt voorzitter
Adenauer niet meer in de vergaderzaal.
Hij blijft in zijn bureau in het gebouw
van de Bondsraad en begint er een middag
dutje. Sommige kranteberichten, als zou
Adenauer op het punt staan naar zijn
vakantieoord in Italië te vertrekken, blij
ken echter niet bewaarheid te worden.
Toch begon met die maandagmiddag in
de historie van Bonn een nieuwe periode.
Kanselier Erhard plukt de vruchten van
zijn tactiek van zwijgen. De verhitte leu
zen van zijn tegenstanders zonken weg.
Ook minister Schroder volgt min of meer
deze tactiek. Hij laat zijn tegenstanders,
Adenauer en Strauss, Gutenberg en Ger
stenmaier, praten en verklaringen afleg
gen. Hij kiest zijn eigen moment.
Adenauer die zich verloren heeft in het
doolhof van de Frans-Duitse betrekkingen,
en wat de rest van de wereldpolitiek
aangaat aan horizonsvernauwing be
gint te lijden, blijkt hier niet langer tegen
opgewassen.
Dinsdag negentien oktober zal Aden
auer als oudste parlementslid de zetel van
de voorzitter van de Bondsdag innemen
om de eerste zitting van het vijfde West
duitse parlement te leiden. Aan de orde
Advertentie
v_
L\U* .Jkm
VOOK
HEKENKUO.f.
BONN (AP) Bondskanselier Ludwig
Erhard en de andere Westduitse politie
ke leiders hebben besloten dat de zetel
verdeling in het nieuwe Westduitse kabi
net dezelfde zal zijn als in het oude.
Van de 21 portefeuilles gaan er zeven
tien naar de Christen Democraten, en van
deze zeventien krijgt de Beierse zuster
partij er vier.
De resterende vier gaan naar de
Vrije Democraten. Franz Josef Strauss
zou de verzekering hebben gegeven dat
zijn Beierse Christensociale Unie in de
Bondsdag met de C.D.U. zal blijven sa
menwerken. Er waren geruchten dat
Strauss zich wilde losmaken uit de C.D.U.
van de dag zijn de verkiezingen van een
nieuwe Bondsdagpresident en zijn plaats
vervanger. Gekozen wordt zonder twijfel
Eugen Gerstenmaier, die daarmee zijn
hoop op de leiding van het ministerie van
Buitenlandse Zaken en eventueel van
de ganse regering voorlopig en waar
schijnlijk voorgoed moet opgeven. Als na
deze verkiezing interim-voorzitter Aden
auer het podium verlaat, kan dit een be
slissend moment voor West-Duitsland wor
den. Wellicht gaat de hoop van heel wat
politici in Bonn dan in vervulling: dat
Adenauer zich nu definitief en uitsluitend
aan het schrijven van het tweede en der
de deel van zijn memoires zal gaan wij
den.
RAWALPINDI (AP) De Pakistaanse
president Ajoeb Khan heeft gisteren ver
klaard dat „Pakistan in vrede met India
wil leven".
Ajoeb gaf voor het eerst sinds de beide
elkaar bestrijdende landen akkoord gin
gen met een bestand van de Verenigde
Naties op 23 september, commentaar op
de verstandhouding tussen India en Paki
stan.
Maar in een rede tot gevechtstroepen
aan de fronten, waarschuwde de presi
dent India tegen het schenden van de be
standslijn.
Oe Thant heeft de regeringen van In
dia en Pakistan opnieuw verzocht hun
troepen terug te trekken op de stellingen
die zij 5 augustus innamen, overeenkom
stig het besluit van de Veiligheidsraad
van 20 augustus.
(Van onze correspondent)
ROME. De raad van bisschoppen van
Zuid-Amerika heeft zeer beslist stelling
gekozen tegen de actie van de Nederland
se missiebisschop, mgr. Petrus Paulus
Koop. Deze had de tekst van een toe
spraak die hij in het concilie wilde hou
den een rede die zou handelen over
het celibaat der priesters, maar welke
niet zal worden uitgesproken, omdat de
paus opdracht heeft gegeven dat onder
werp niet in het concilie te bespreken la
ten stencillen en aan alle concilievaders
doen uitreiken.
In die tekst zegt mgr. Koop, dat de
kerk in Zuid-Amerika voor het jaar 2000
tenminste over 125.000 geestelijken moet
kunnen beschikken wil zij blijven voort
bestaan. Hij meent dat het er niets op
aankomt, of die geestelijken al dan niet
getrouwd zijn, mits zij maar het evange
lie prediken. Volgens hem staat de kerk
voor een keuze: óf ze staat de geeste
lijken toe te huwen, waardoor de roepin
gen zullen toenemen, óf men gaat voort
op de oude weg en dan zal over enkele
tientallen jaren de rooms-katholieke kerk
in Zuid-Amerika tot het verleden behoren,
omdat er geen priesters meer zijn.
De bisschopsraad van Zuid-Amerika,
voorgezeten door mgr. Larrain, bisschop
van Tala in Chili, heeft aan de paus een
telegram gezonden, luidende: „De Latijns-
amerikaanse bisschopsraad sluit zich gaar
ne aan bij de wens door Uwe Heiligheid
kenbaar gemaakt in de brief aan zijne
eminentie de kardinaal-deken van het
Heilig College op twaalf oktober en drukt
de dank uit voor de vestiging der tra
ditionele leer van de kerk, bron van hei
liging voor de geestelijken en van vrucht
bare apostolische arbeid".
De „Osservatore Romano", de spreek
buis van het Vaticaan, had aan het ini
tiatief van mgr. Koop, geen woord ver
spild, maar drukte de tekst van dit tele
gram met vette letters af. Dit is iets
heel ongewoons, omdat de Osservatore
praktisch voor elke mededeling, belang
rijk of niet belangrijk, steeds hetzelfde
KERKNIEUWS
Geref. Kerken (vrijgemaakt)
Tweetal te Drachten (vak. J. Heij) J.
Douma te Rijnsburg en J. H. v. d. Hoeven
te Zwijndrecht.
lettertype gebruikt. Daardoor krijgt men
enigszins de indruk dat het blad het doet
voorkomen, alsof het telegram een gevolg
is van het initiatief van mgr. Koop. Of
dat helemaal juist is moet men betwij
felen. Het schijnt namelijk dat mgr. Koop
zijn tekst reeds aan de concilievaders had
doen toekomen nog voor de brief van de
paus werd bekendgemaakt.
Bèk houwef
Omdat het mijn levenstaak is te uwer
informatie de hele dag en een groot stuk
van de nacht bovendien mijn uiterst ge
voelige duimen op beide polsen van de
stokoude doch onsterfelijke Vader Tijd te
houden teneinde u deskundig voor te lich
ten omtrent alles wat her en der, tot
in de verste uithoeken der wereld ge
schiedt en omdat dat alles een hele boel
is, van Rhodesia tot Saigon, van Belize
tot Boxmeer van moord tot brand daar
om slipt er nog wel eens een belangwek
kende gebeurtenis tussen uit. Ik loop mijn
benen uit mijn lijf om alles voor u bij
te houden en van mijn onmisbare com
mentaar te voorzien en dat brengt dan
mee, dat ik wel eens een mijlpaal over
het hoofd zie en voorbij snel.
Dit is ook het geval geweest met het
schokkende feit dat Amsterdams Van Hall
in het vuur van bestierlijke passie, de
roep „békhouwe" door Amsterdams raads
zaal heeft doen klinken.
Enige tienduizenden lezers hebben mij
een smeekschrift doen toekomen met de
onderdanige bede om mijn oordeel ten de
ze en ik zou ik niet zijn als ik daaraan
geen gehoor zou schenken.
Om nu maar onmiddellijk met de heer
Van Hall in huis te vallen: ik billijk zijn
uitroep.
Nog onverveerder: ik juich haar toe.
Nog rond-uiter (of ronder uit): ik vind
dat veel meer mensen die uit hoofde van
hun positie er recht op hebben een grote
bek op te zetten veel vaker van dat
recht gebruik moesten maken.
Wat heeft de wereld aan dat gefemel uit
een zuur-zoet mondje van: zoudt u alstu
blieft uw ongeschoren kaken op elkaar
willen houden? of: wat ik u, voor de goe
de gang van zaken moge bidden: mengt u
zich niet in de discussies van dit colle
ge waarin u geen zitting hebt?
Wij vernemen al veel te veel gemeen
plaatsen uit officiële monden; wij kennen
die suikerzoete prietpraat nu wel; wij ken
nen haar zo goed, wij zijn er zo murw
door geworden, dat alleen een grote bek
nog indruk op ons maakt.
Daarom acht ik burgemeester Van Halls
kreet niet alleen ten volle toelaatbaar
ik ga verder: ik juich haar toe; ik ben
van oordeel dat hij kloekmoedig, barm
hartig, heldhaftig de al te zachte ge
luidsbarrière der ambtelijke woordkeus
met een knal heeft doorbroken: „bek hou
den of ik laat je bij je lurven pakken
en eruit donderen."
De wereld heeft langzamerhand genoeg
van alle gemeenplaatsige hypocrisie. Zij
wil, direct en krachtdadig, horen waar het
op staat.
De heer Van Hall verstaat de eisen van
de tijd.
Mijn hulde daarvoor.
Moge zijn uitmuntend voorbeeld navol
ging vinden.
En mocht er onder mijn lezers iemand
zijn die het niet met mij eens is, dan
roep ik hem bij voorbaat toe: bek hou
den en opdonderen.
Advertentie
L.ï.r.k.-
van 2.90 af een produkt
Goudstaven. Twee Brusselse dieven heb
ben een slechte slag geslagen. Ze reden
in een kleine blauwe auto voorbij een
wisselagent die zijn kantoor in de buurt
van het station heeft. Eén van de bei
de mannen sprong uit de auto, sloeg met
een steen de etalage aan scherven en
griste een aantal goudstaven. De wis
selagent schrok wel maar hij bleef er
toch heel kalm onder. De staven waren
namelijk van koper.
Manoeuvres. Bijna 2000 manschappen uit
acht NAVO-landen zullen in november
op vreedzame wijze Luxemburg binnen
marcheren voor een oefening. De deel
nemende landen zijn de Duitse bondsre
publiek, Canada, de Verenigde Staten,
Frankrijk, Groot-Brittannië, Nederland
en België.
Vergeetachtig. De Sovjet-pers heeft er
geen melding van gemaakt dat het 14
oktober een jaar geleden was dat oud
premier Kroesjtsjev werd afgezet.
Kernwapengebruik. De Amerikaanse re
gering wil een spoedige vergadering
van de ministers van Defensie van de
NAVO-landen om te onderzoeken of het
mogelijk is een „kleine commissie" van
vier of vijf ministers te vormen die tot
taak zou krijgen plannen op te stellen
voor het gebruik van kernwapens in het
Atlantisch Bondgenootschap.
Verkeerssatelliet. De Sovjet-Unie heeft
een tweede verkeerssatelliet gelan
ceerd, de Molnia I. Hij is in een ellips
vormige baan om de aarde gebracht.
Helft. Een peiling van de publieke opinie
in Groot-Brittannië leverde volgens de
„Daily Mail" als resultaat op dat 49,7
percent van de kiezers op Labour zal
stemmen, als er nu verkiezingen zouden
worden gehouden. Ruim 38 percent van
de ondervraagden was van plan Con
servatief te stemmen. Dit zou beteke
nen dat bij nu gehouden algemene ver
kiezingen de Britse socialisten een
meerderheid van 160 a 180 zetels zou
verwerven.
Fraude. In Milaan is een boekhouder aan
gehouden, die valse certificaten van
oorsprong bij zich had. Door middel
daarvan is Oosteuropese textiel van
middelmatige kwaliteit als Italiaan!
produkt naar andere EEG-landen uitge
voerd.
Wennen. Zes Franse aquanauten, die voor
de Franse zuidkust drie weken op hon
derd meter diepte in een duikerklok
hebben geleefd, zijn weer naar de op
pervlakte gekomen. Zij blijven nog drie
dagen in de klok om geleidelijk aan de
veranderde luchtdruk te wennen.
Overleden. Dr. Paul Müller, die in 1948
de Nobelprijs voor medicijnen en phy-
siologie kreeg, is in Bazel (op 67-jarige
leeftijd) overleden. In 1939 vond dr. Mül
ler het insectide uit, dat later onder
de naam ddt wereldbekend werd.
Spijt. Het Westberlijnse stadsbestuur
heeft zijn spijt uitgesproken over de
betoging tegen de Russische astro
nauten Aleksej Leonov en Pavel Belja-
jajev De auto waarin de ruimtevaar
ders zaten met rode verf besmeurd.
