FILATELIE J.' m EEN LAMPJE VAN BALSA HOUT HANDENARBEID VOOR IEDEREEN Dammen Bridge Schaken S ZATERDAG 16 OKTOBER 1965 Erbij 'i GHANA m ww. 8 B. Dukel m. HÜ ZWEDEN. Honderd jaar geleden overleed de Zweedse schrijfster (Finse van geboorte) Frederika Bremer (1801-1865), bekend als pionierster voor vrouwenrechten en vrouwen emancipatie. Op 25 oktober zullen twee <!&v, herdenkingszegels worden uitgegeven in de waarden 25 öre (violet) en 3 kr. (olijfkleurig), waarop haar portret is afgebeeld. De zegels zijn ontworpen door Reinhold Ljunggren en gegra veerd door Heinz Gutschmidt. (Af beelding). OOST-DUITSLAND. Ter gelegen heid van de wereldkampioenschappen moderne vijfkamp, gehouden in Leip zig, is een serie van vijf zegels uitge komen: 10 pf paardrijden, 10 5 pf. schermen, 10 5 pf. pistoolschieten, 10 pf. zwemmen en 10 pf. (sperwaar de) veldloop. INDIA. Op 5 november zal een post zegel van 15 p. verschijnen ter her denking van de advocaat en vrijheids strijder Chittaranjan Das (1870-1925). Op de zegel is zijn portret voorgesteld. ST. THOMAS EN PRINCIPE. De zeven Portugese koloniën gaan elk een serie uitgeven, waarop uniformen van het Portugese overzeese leger uit het tijdvak 1539 tot 1964 zijn afgebeeld. MM De series zullen in totaal 64 waarden omvatten. De eerste serie is door St. Thomas en Principe in omloop ge bracht: 20, 35, 40 c., 1, 2.50, 5 (afbeel dingen), 7.50 en 10 esc. AJMAN. Vijf waarden uit de serie, uitgegeven ter gelegenheid van de Olympische Spelen 1964 te Tokio zijn van de opdruk „Panarabische Spelen Cairo 1965" in het Engels en Arabisch voorzien. Het zijn de 15, 50 np. en 1.50, 2 en 3 rp. TSJECHOSLOWAKJJE. Op 20 ok tober zal het eerste deel van een nieuwe serie frankeerzegels, waarop stadsgezichten voorkomen, in omloop worden gebracht: 5 h. Levoca, 10 h. Jindrichuv Hradec, 20 h. Nitra en 30 h. Kosice. GHANA. Ter gelegenheid van de Afrikaanse topconferentie, die op 21 oktober in de hoofdstad Accra zal worden gehouden, zal een serie van zes waarden, 1, 2, 5, 6, 15 en 24 p. (af beelding) in circulatie worden ge bracht. De 1,2 en 5 p. zijn driehoekig. CHILI. Als propaganda voor de we reldkampioenschappen skiën, die in 1966 in dit land worden gehouden, zijn twee postzegels uitgegeven in de waar den 4 en 20 c. De zegels geven elk een andere voorstelling van een skiër in actie. GROOT-BRITTANNIë. Het twintig jarig bestaan van de UNO zal op 25 oktober worden herdacht door de uitgifte van twee postzegels in de waarden 3 d. (okerkleurig, blauw en zwart) en 1 sh. 6 d. (purper, groen achtig blauw en zwart). De eerste zegel toont tegen een achtergrond van het cijfer 20 het embleem van de UNO en de tweede zegel het embleem van het Jaar van de Internationale Samenwerking (l.C.Y.) met de af korting UN op de achtergrond (af beelding). DAHOMEY. Twee postzegels, 25 en 100 fr. zijn uitgegeven die samenhan gend een panorama van de haven van Cotonou geven. De uitgifte geschiedde ter gelegenheid van de opening van deze haven, die in samenwerking met Frankrijk werd gebouwd. REPUBLIEK VAN ZUID-AFRIKA. Ter gelegenheid van het driehonderd jarig bestaan van de Nederduitse ge reformeerde kerk in Zuid-Afrika zal op 21 oktober een serie van twee waarden worden uitgegeven. Het zijn een 2'/t c. met de kansel van de Groote Kerk in Kaapstad en een 12'h c. met het nationale embleem van de Neder duitse gereformeerde kerk (afbeel ding). P. J. REULEAUX (Chèvremont) De internationale grootmeester, de Rus ir. Koeperman, heeft de afgelopen zomer op grootse en overtuigende wijze het internationale toernooi om de Europe Cup te Bolzano gewonnen. Tweede werd de huidige wereldkampioen Tsjegolev en de derde plaats was voor de Nederlander ir. G. van Dijk. Feiloos en bijzonder sterk was het spel van de winnaar. Een prachtige positiewinst leverde het volgend fragment op tegen de Italiaan A. Debelli (zwart). DEBELLI ypoooo^ OO0OÓ^OCXXX>^^^>C)OCXX:^^^0OOOO^^^TOOOO0O^^^30C)00OC KOEPERMAN Zwart: elf stukken op 3, 4, 8, 9, 10, 11, 15, 17, 18, 24, 26. Wit: elf stukken op 27, 32, 34, 35, 36, 37, 38, 39, 42, 43, 48. Het is een lust om te zien op welke krachtige, combinatie-rijke wijze Koeper man tot winst komt. 1) 38-33 dreigt met damzet 37-31. Op 9-13 volgt 34-30 en er volgt steeds stuk verlies of damzet. Op 8-13 ineens 34-30 13-19 33-28. 1) 38-33 18-23 of? 2) 43-38 10-14. 3) 34-30 14-19. 4) 39-34 8-13. 5) 27-21 13-18. 6) 21x12 18x7. 7) 30-25 15-20. 8) 25x14 9x20 en na 9) 33-29 wint wit het stuk en de partij. cooooooa.rx '<xxxx>doooooooooooooooxxxxx500oooo(xxxiooooooc XOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOO Zwart: 2, 6, 8, 12, 19, 25, 29, 33, 34. Wit: 11, 21, 22, 31, 37, 42, 44, 49, 50. Wit speelt en wint met 'eindspel. Oplossingen en correspondentie te zen den aan het adres van de damredacteur: B. Dukel, Wijk aan Zeeërweg 125, IJmui- den. OOSTENDE (2) Lange tijd behoorde het jonge Finse team tot de favorieten tijdens het Euro pese kampioenschap. Het was dan ook begrijpelijk, dat de in de 15e ronde ge speelde wedstrijd tussen Finland en Ne derland zéér belangrijk was voor de be zetting der hoogste plaatsen. In die wed strijd kregen onze landgenoten de handen vol aan de zéér agressief spelende Finnen, die o.a. een groot slembod boden en maakten, dat afhing van twee snits. Toch gaf het iets betere spel onzer land genoten de doorslag en boekte Nederland een ruime overwinning. In de tweede helft van de wedstrijd kwam het volgende spel voor: V86 9 9 8 5 O 10 5 4 A V 9 3 7 O A V 7 OHB3 In de partij tegen de Belg J. Croteux B 8 6 5 maakt Koeperman de volgende winst. A B 10 5 4 10 6 4 2 A H 10 4 CROTEUX •">0000000000000 H 9 3 2 O H B O V 9 8 7 6 •*•7 2 OQOOÖOOOOOOCOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOCOOOOOOOOOC KOEPERMAN Zwart: 2, 8, 13, 14, 15, 16, 18, 19, 21, 23, 24, 26. Wit: 25, 27, 32, 33, 37, 38, 39, 40, 45, 46, 47, 49. Wit aan zet kan goed en zelfs winnend spel veroveren door de ruil 27-22 en 32-28 met 40x18 en een zeer gunstig eind spel voor wit. De Rus vouwde de stelling met enige sterke zetten geheel op. 1) 8-12. 2) 33-28 24-29. 3) 28-22 2-8. 4) 46-41 15-20. Op de ruil 14-20 en 19x10 volgt 39-34 en zwart heeft geen zet. 5) 49-44 en zwart aan zet staat verloren. Op 19-24 volgt 38-33 met slag naar 10. Op 20-24 38-33 29x38 32x43 21x32 37x28 23x32 43-38 32x34 40x9 18x27 9x7 met gewonnen eind spel. In de rubriek van 18 september stond het volgend probleem van de heer M. van Dijk uit Dordrecht. Zwart: 7, 8, 9, 10, 12, 13, 14, 16, 20, 24. Wit: 22, 25, 26, 28, 29, 32, 33, 35, 42. De heer N. C. Keessen te Aalsmeer en de heer V..J. van Petegem te Zandvoort wijzen er op dat na 29-23 zwart na 12-17 22x2 en 13-18 2x15 en 18x47 remise maakt. Leuk gevonden en hartelijk dank! Tot slot twee geestige probleempjes met weinig stukken. C. v. d. KUILEN (Voorthuizen) XXXXX)00C00000(X00000000000000000000000CO000CX3000000000O Oost gever, OW kwetsbaar. In de geslo ten kamer bereikten de uitstekend spelen de Blitblum-Rijke in de OW lijn het goede contract van drie SA, ondanks het feit dat OW slechts 23 punten samen hadden. Oost opende één schoppen NZ pasten west bood twee klaver, in de hoop nog één der twee overblijvende kleuren bij zijn part ner te horen. Blitzblum vond in Oost het bod dat automatisch naar het beste con tract leidde: drie klaver waarna West het bieden sloot met drie Sansatout. Op het eerste gezicht lijkt vier harten een beter eindcontract, maar daar west sterk in ruiten is, heeft het enkele ruitenaas als aftroefwaarde bij een hartencontract wei nig betekenis. Tegen drie SA kwam noord met ruiten vijf uit, op tafel gewonnen met ruitenaas. Hierna volgde harten, gesneden met har tenvrouw en toen klaveren, eveneens succesrijk gesneden met de klaveren tien. Het contract was toen practisch reeds bin nen, daar OW beschikten over vier sla gen in harten, twee in ruiten, twee in kla ver en schoppenaas. Rijke zag nog kans in het eindspel een extra-slag in ruiten te maken, zodat de score plus 630 voor Ne derland werd. In de open kamer boden de Finnen als volgt: oost één schoppen west twee klaver oost twee harten west vier harten. Op zichzelf was dat een prima contract dat na de uitkomst met ruiten zeven en via zorgvuldig manoeuvreren wel te winnen was geweest. Er gebeurde ech ter iets, dat enerzijds voor de Finnen erg onplezierig was, doch wat anderzijds blijk gaf van hun grote sportiviteit. In de eerste slag won de leider (oost) met ruitenaas en in de tweede slag speel de hij harten twee na. Hans Kreyns (zuid), die men bepaald niet van lang zaam spel betichten kan, haalde een kaart uit zijn spel en legde die op tafel: har tenheer. Gelijktijdig echter kondigde de Finse oostspeler aan dat „hartenvrouw" in west bijgespeeld moest worden. Zónder zich ook maar een seconde te bedenken, riep de Finse westspeler de wedstrijdleider en lichtte hem in over de onregelmatigheid die zijn partner (oost) begaan had, door ontijdig hartenvrouw als gespeelde kaart aan te kondigen. De officiële beslissing luidde, dat de harten- vrouw als „gespeeld" gold. Zuid bleef dus met hartenheer aan slag en speelde hartenboer terug, in west ge nomen met hartenaas. Van tafel (west) volde toen klaver, die noord (Slaven burg) nam met klaveraas en waarop voor de derde maal troef werd gespeeld. Het resultaat was, dat oost één down ging en Finland zwaar op dit spel verloor. De wijze waarop de Finnen zichzelf aan de arbitrage onderworpen hadden oogstte grote waardering in het Nederlandse kamp. Het was ook wel wat anders, dan wat men gewoonlijk te zien krijgt! oooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooc Zwart: 14, 22, 23, 25, 26, 36. Wit: 30, 32, 33, 44, 46, 48. Wit speelt en wint met geestig eind spel. Regelmatig hoort men, dat bepaalde verschijnselen vertrouwen geven in ze kere facetten van de menselijke belang stelling. „Dat geeft vertrouwen in" en nu maar invullen: de jeugd, de economie van het land, de verbroedering der volkeren, het succes van een voetbalteam, iemands gezondheid, enz. enz. Heden willen wij nog eens adstrueren dat een match als die tussen Larsen en Tal vertrouwen geeft in de toekomst van het schaakspel met zijn talloze aspecten, onder welke zijn onuitputtelijkheid. Enkele weken geleden konden wij in de pers lezen, dat een Delfts ingenieur een apparaat had geconstrueerd, dat een of ander kinderspel met enkele honder den mogelijkheden feilloos kon spelen. Het berichtje vermeldde voorts nog onge veer: of men ook een schaakcomputer kan vervaardigen, staat nog niet vast; in ieder geval kan een dergelijk apparaat het niet steeds winnen van een meester, omdat niet alle situaties aan het „geheu gen" van de machine zijn toevertrouwd. Daarom zou zulks eerst dienen te geschie den, als er zich weer eens een nieuwe constellatie mocht voordoen. Hoewel wij minder dan niets weten van computers, aarzelen wij toch niet, dergelijke taal als onzin te kwalificeren. Men doet het voorkomen alsof „een nieu we constellatie" op het schaakbord zich slechts een enkel maal zou voordoen, maar in werkelijkheid is het tegenover gestelde het geval: nog nooit waren er twee partijen precies gelijk! Wij nemen gaarne aan, dat men een aantal openings varianten en enige fundamentele eind speltechnieken (zoals matvoering met ko ning en dame tegen koning) per compu ter kan doen vastleggen. Maar daarmede creëert men geen schaakmachine die een partij op meesterniveau kan spelen! De onbekende zegsman bestudere eens de 7de partij LarsenTal. Misschien zal hij triomfantelijk uitroepen dat de eer ste 12 zetten bekend waren en dus blijk baar konden worden toevertrouwd aan het mechanische „geheugen". Die gingen als volgt: Wit: Larsen. Zwart: Tal. Benoni-Indisch 1) d2-d4 Pg8-f6. 2) c2-c4 e7-e6. 3) g2-g3 c7-c5. 4) d4-d5 e6xd5. 5) c4xd5 b7-b5ü Een gedurfde zet, welke reeds het karak ter van de komende strijd bepaalt; zwart gaat het zoeken op de damevleugel (pi- onnenmeerderheid), wit moet het hebben van zijn overwicht in het centrum. De zevende partij illustreert zulks op over tuigende wijze. 6) Rfl-g2 d7-d6 7) a2-a3 Door Larsen zowel in de 3de als in de 7de partij toegepast, maar niet met succes. Beter lijkt ons stellig a2-a4, omdat zwart dan aanstonds kleur moet beken nen; na b5-b4 krijgt wit de beschikking over veld c4 voor een paard, waarna de zwarte actie links op het bord niet verder gaat. Na de tekstzet blijven de zwarte pionnen flexibel, hetgeen zich op de 19de zet duidelijk manifesteert. 7) a7-a5. 8) Pfl-c3 Dd8-b6. 9) Pgl-f3 Rf8-e7. 10) 0-0 0-0. 11) e2-e4 Pb8-d7. 12) Tfl-el Rc8- a6. In de 3de partij volgde nu: 13) e5 fe5: 14) Pe5: Pe5:. 15) Te5: Tfe8 en zwart hield zich staande. Ook 15) Rd6. 16) Tf5 (dreigt eventueel Tf6: met konings- aanval voor de kwaliteit) Pd7! is redelijk voor zwart. Vandaar dat Larsen het in de 7de partij anders doet. 13) Rcl-f4 Na deze zet komt wit in het nadeel, om dat e4-e5 niets uithaalt en zwart veld e5 gaat beheersen. 13) Pf6-g4! 14) Rg2-fl Na e4-e5 volgt de algehele afruil op e5-fRd6 en de zwarte damevleugelpionnen komen als een falanx in actie. Vandaar dat wit in de verdediging gaat (veld d3), maar ver geefs, want op den duur komt daar toch een paard 14) Re7-f6. 15) Pf3-d2 Pg4-e5. 16) a3-a4 Dus toch maar. Nu kan wit b5-b4 met Pb5 beantwoorden, zo dat het zwarte pionnentrio uiteengesla gen wordt. Maar er is een belangrijk ver schil met de situatie bij de 7de zet; thans kan wit nl. c5-c4 niet meer verhinderen, waarna er op d3 een zwart paard kan worden genesteld. 16) b5xa4. 17) Pc3xa4 Db6-b4. 18) Rflxa6 Ta8xa6. 19) Ddl-e2 c5-c4! Vaak heeft deze zet het be zwaar, dat wit heer en meester wordt van veld d4 en daar een paard krachtig pos teert. Hier gaat dat echter niet. Het is duidelijk, dat Tal zijn tegenstander posi tioneel heeft overspeeld. Wat de onder havige partij zo onvergetelijk maakt is de wijze, waarop Larsen niettemin tegen- kansen weet te scheppen. 26) Tel-cl Tf8- c8. Natuuurlijk nog niet 20) Pd3? wegens 21) Tc4: 21) Tcl-c2 Ta6-a7. Deze voor de hand liggende zet, verwijdering van de toren uit de diagonaal van De2 en vorbereiding van Tac7, moest even nauw keurig worden bezien, omdat wit nu de essentiële pion c4 kan buitmaken. Zie 22) Re5: Pe5: 23) f4 (opgemerkt zij dat deze manoeuvre een zet eerder, met de torens nog op resp. cl en a6, zou hebben gefaald op Db4xd2: -f Pf3t met stukwinst) en nu gaat 23) Pd3 niet wegens 27) Dd3:! cd3:? 25) Tc8:f en mat. Zouden de spelers deze verrassende wending hebben over zien? Het is niet aan te nemen. Een ana lyse leert dat pion c4 „vergiftigd" is. Zie 23) f4 Pd7! 24) Tc4: Tc4: 25) Pc4: Tc7 en Pc4 heeft geen behoorlijk vluchtveld, wat voornamelijk een gevolg is van de ongun stige positie van Pa4. Zie b.v. 26) Pa3? Da4:; 26) Pd2 Tc2; 26) Pd6: Rd4f Dd6:; 26) Pe3 De4:; Merkwaardig dat de com mentaren in de schaakpers aan deze wen ding geen aandacht besteedden. 22) De2-e3 Ta7-c7. Nu dreigt zeer sterk Pd3. 23) De3-a3 Een originele para de; na Pd3 gaat nu Rd6:!, vandaar zwart's volgende, niet van risico's ontblote, zet 23) g7-g5! 24) Rf4xe5 Pd7xe5 25) Da3-e3 Pe5-d3. TAL oo<xxxx)<^^^ooooc^^^-xxxxx^^^:: cc - '^/y OOOCJOOOOOOOCOOOOOOOOOOOOCXXXDOOOOOOOOOOOCOOOOOC LARSEN (aan zet) Zwart heeft zijn positionele doelstel ling bereikt en dreigt op b2 in te slaan. Het is haast onbegrijpelijk dat Larsen zich in het vervolg nog weet staande te houden. De lezer onderzoeke de diagram stelling maar eens. Hij mag daarbij alle computers ter wereld raadplegen en aan derzelver „geheugens" alle „bekende si tuaties" toevertrouwen. Het zal hem niet baten. De werkelijkheid zie de volgen de rubriek laat zich in geen enkel we tenschappelijk, mechanisch en/of wiskun dig keurslijf samenvatten! BALSAHOUT heeft bekendheid ge kregen door het Kontikivlot. Het feit, dat deze sponsachtige houtsoort zulk een enorm drijfvermogen heeft, bracht We kunnen dwars op de draad snijden, maar dan moet het mes vlijmscherp zjjn en mogen we niet te hard drukken. Als we een opening of een gat in het hout willen maken, steken we eerst dwars op de draad de nerf met een scherp beiteltje in, anders kan bij het in-de-lengte-snijden het hout scheuren. Daarna kunnen we met het mes met de nerf meesnijden. Bij het maken van ronde gaten een bol pijp draaiend in het hout drukken. Op vaste ondergrond werken. de Scandinavische ontdekkingsreizi gers ertoe te proberen, met een sa mengebundelde hoeveelheid boom- stammen de Stille Oceaan over te ste- ken, daarmee (naar hun mening) imi terend de wijze waarop de Zuidzee-ei- landen, vanuit Peru bereikt zouden zijn. De losse samenstelling van het Bal sahout maakte echter dat op de duur ook het zout van het zeewater in de nerf drong en daarmee het drijfvermo gen verminderde; het vlot leed dan ook schipbreuk op een rif. Het waren de Amerikanen, die Balsahout voor het eerst voor de modelbouw gebruik ten en als zodanig werd het ook in Europa bekend. Zweefvliegtuigmodel len, scheepsmodellen worden al tien tallen jaren van Balsahout vervaar- did en het materiaal is in zaken, waar men deze modellen verkoopt, verkrijg baar. DE LAATSTE tijd is men er in En geland toe overgegaan om deze hout soort in voorbewerkte toestand ver krijgbaar te stellen en deze geïmpor teerde soort levert de bouwstof voor onze arbeid. Als voorbeeld kozen we een lampje. De bewerking van het materiaal is ge deeltelijk zeer gemakkelijk, doch het heeft ook bezwaren, die we nader uit een zullen zetten. Aan de hand van een aantal werkfo- to's, zullen we laten zien wat we er wel en wat we er niet mee kunnen doen. Om met het laatste te beginnen: za gen met een normale handzaag is te enenmale uitgesloten: met de grove betanding drukken we de vezels sa men en krijgen we afgebrokkelde kan ten. Als we zagen willen, dienen we een zeer fijn metaalzaagje (in de fi guurzaagbeugel) te gebruiken. Indien we het met een mes snijden en dat gaat uitstekend)moet het mes vlijmscherp zijn. Een scheermesje in een houder voldoet het best. Het snij den met de draad mee gaat voortref felijk: als we dwars op de nerf snij den en het mes is niet goed scherp drukken we de nerf plat en krijgen we lelijke randen. De werkfoto laat zien, dat het steken met een scherp beiteltje in dat geval gemakkelijker gaat. Bo ren gaat vrij lastig. Voor kleine gaten gebruiken we daarom een holpijp, die echter niet rechtstandig in het hout ge drukt wordt, doch al draaiend (bo rend!) omlaag bewogen dient te wor den, het gat wordt er dus feitelijk „in geschroefd". De bevestiging van de delen onder ling gaat het best met een kitlijm (Saba-, Bison-, Collall- of dergelijke kitsoorten). Men smeert dan eerst de beide delen met lijm, laat deze drogen en drukt ze daarna tegen elkaar. HET LAMPJE is slechts een voor beeld. Het is gemaakt uit plankjes Bal sahout van 3mm dikte en 10 cm breed te. Deze plankjes zijn bij de model bouwzaken ook dikker (de grondplank) en dunner verkrijgbaar. Het kokertje, waarop het kapje staat is tezamenge- lijmd uit een viertal plankjes, die eerst smaller gesneden zijn. Overigens zijn deze lampjes aan de hand van de bovenomschreven wijze van verwerken van het materiaal zelf te ontwerpen. Men kan ze staand en hangend, elk afzonderlijk of gecombi neerd tot een drie- of viertal, van bin nen geheel open of beplakt met vloei- of vliegerpapier in iedere afmeting en grootte maken. Een andere afwerking dan schuren is niet nodig; lakken of vernissen is niet aan te bevelen, omdat het hout er dan niet mooier op wordt. Bij het schuren echter zeer voorzichtig te werk gaan (fijn papier) want het ma teriaal is uiterst zacht. Veel succes. J. C. Het inlijmen van losse stukjes en het samenvoegen van de delen doen we met kitl(jm.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1965 | | pagina 20