Het Sleutelkruid van Paul Biegel
w
Beethovenavond van de
pianist Richter-Haaser
y
geef een boek
BEKROOND KINDERBOEK
Dorati van de BBC
naar Stockholm
Sjolochov naar
Stockholm
Ere-expositie voor
Charles Stok
Première van het
Auschwitz-proces
Robeson gewond
op straat gevonden
KRO brengt kunst
op tv in „Galerij"
a
DINSDAG 19 OKTOBER 1965
11
1
Kinderboekenweek
Harriet Laurey
Vorig jaar 7% miljoen
kinderboeken verkocht
Peter Tolkmitt ontkent
Van Goyen-diefstal
Stichting Danscontact
opgericht
De radio geeft woensdag
T elevisieprogramma
VOOR WOENSDAG
NEDERLAND I
Sas Bunge
de fijne Franse keelpastille
ontsmet-verzacht 2
verfrist
„Het sleutelkruid" van Paul Biegel, dat ter gelegenheid van de Kinderboeken
week 1965 bekroond werd, verdient ten volle deze onderscheiding op grond van
de bij het oorspronkelijk Nederlandse jeugdboek nog altijd zeldzame combi
natie van twee wezenlijke eigenschappen.
Allereerst ontvouwt en beschrijft het een fantasiewereld, waarin elk kind naar
zijn eigen aard genietend verdwalen kan, maar welke toch aan de ongeschreven
ordenende wetten gehoorzaamt, die de logica van het fantastische zijn.
Bovendien heeft het boek, naar feitelijke inhoud en naar sfeer, een dubbele
bodem; een tweede plan, waarop alles dieper en uitgebreider waar is dan alleen
in het kader van het gegeven verhaal. Deze „diepere waarheid", geformuleerd in
heldere, goed-genuanceerde en beeldende taal, tilt het boek boven het onder
houdende uit naar het minder-vergankelijke litteraire; zijn trefkracht overschrijdt
de leeftijdsgrens, waartoe een oppervlakkiger ontworpen en geijkter geschreven
verhaal beperkt zou blijven.
„Het sleutelkruid" is een raamvertel
ling, waarbij het titelplantje de omlijsten
de, bindende functie heeft. De meer dan
duizend jaar oude koning Mansolein, aan
het eind van zijn levenskrachten geko
men, wacht in zijn koperen burcht op de
terugkomst van de wonderdokter. Deze is
op zoek gegaan naar het zeldzame sleu
telkruid, het enige middel, om het hart
van de oude koning opnieuw op te win
den. De tocht is lang en vol gevaren.
Op zijn weg stuurt de wonderdokter alle
dieren, die hij ontmoet, naar de koperen
burcht, om er een verhaal aan koning
Mansolein te vertellen; een spannend
avontuur, waardoor het hart van de ko
ning sneller gaat kloppen. Op die manier
zal zijn leven misschien gerekt kunnen
worden tot de dag, waarop de wonderdok
ter met het sleutelkruid terugkomt.
Voor het zover is, komt een groot aan
tal dieren, de een na de ander, aan het
hof; elk met zijn eigen verhaal. Tenslot
te kondigt zich een oude dwerg aan, juist
als de koning zijn einde onverbiddelijk
voelt naderen, en brengt vier oude boe
ken mee. Het zijn de alleroudste boeken,
over de geschiedenis der dwergen. Sinds
onheuglijke tijden waren ze uit de burcht
verdwenen. Idoer, de dwerg uit de vuur
berg, heeft ze meegenomen. Nu, na on
telbare jaren, brengt een andere dwerg
ze terug. Hij leest ze voor aan de oude
koning en verlengt daarmee diens leven
tot aan het beslissende ogenblik; de won
derdokter komt terug, met het sleutel
kruid.
De hier in grote lijnen geschetste ge-
ichiedenis munt uit door levendigheid en
poëtische ondertoon; de dieren zijn elk
naar hun eigen aard scherp gekarakteri
seerd, met humor en warmte. De aan de
tijd ontsnappende geest van oude my-
tische verhalen en sprookjes van verschil
lende herkomst herleeft in dit boek voor
jonge en oudere mensen, dat zich door
zijn ordening evengoed leent tot selectief
voorlezen bijvoorbeeld alleen van de
in zichzelf afgeronde dierenverhalen
aan kleine kinderen, als tot het van dag
tot dag genieten door de groteren.
Talrijke tekeningen van Bab van Wely,
Antal Dorati leidde de uitvoering
van „Blauwbaards Kasteel" van
Bartök door het Residentie Orkest
tijdens het Holland Festival 1952.
Londen (AP) De componist en diri
gent Antal Dorati, dirigent van het sym-
phonie orkest van de BBC sinds 1963,
heeft een uitnodiging aanvaard om diri
gent te worden van het Stockholms Phil-
harmonisch Orkest. Het huidige contract
van Dorati met de BBC loopt in juni 1966
af. Hij zal in oktober volgend jaar zijn
functie in Stockholm aanvaarden. Dorati,
een genaturaliseerde Amerikaan, werd
59 jaar geleden in Boedapest geboren.
r
De Kinderboekenweek 27 oktober
tot 6 november heeft tot thema
„Het kind en de dierenwereld". Het
geschenk van de Kinderboekenweek
(bij aankoop van 5 aan kinder
boeken) is dit jaar een vierkleuren
plaat met een afbeelding van een
zittende chimpansee. Deze staat ook
op de kinderboekenfolder, die in
een oplage van 1,2 miljoen exem
plaren wordt verspreid op alle
lagere scholen. Op woensdagavond
27 oktober wordt de Kinderboeken
week geopend in het aquarium van
Artis te Amsterdam en tevens de
prijs voor het kinderboek van het
jaar uitgereikt aan de Amsterdamse
journalist-auteur Paul Biegel.
die de bezieling, de humor, de spanning
en de warmte van dit heerlijke boek
zuiver weerspiegelen, maken het tot een
des te rijker bezit.
„Het sleutelkruid" van Paul Biegel
werd uitgegeven door uitgeversmaat
schappij Holland, te Haarlem. De prijs
ervan is 9,50.
Met „De smokkelaars van Buenaventu
ra" heeft S.R. van Iterson een goed ge
componeerde, spannende en in meer dan
schoolse zin leerzame geschiedenis ge
schreven over een smokkelaffaire
in een havenstadje aan de west
kust van Columbia. Maar het is niet al
leen de behoefte aan spanning, geheimzin
nigheid en gevaar, waarin hij de jeugd
van 10-12 jaar af tegemoet komt. De mi
lieu- en karaktertekening van het stadje,
het omringend oerwoud en de daarin le
vende mensen van verschillende rassen en
klassen, is helder en suggestief en geeft
het boek een aanzienlijke meerwaarde bo
ven de op zichzelf al niet geringe
verdienste van een boeiend, geloofwaar
dig en verrassend speurdersverhaal. De
beschrijving van het verblijf in het oer
woud van de jongen Roberto, de een
zaamheid, de dreiging van talloze beken
de en onbekende gevaren, de beklemming
van nooit goed begrepen, primitieve bij-
geloofverhalen vormen een meeslepend en
indringend hoogtepunt, waarin de ver
schillende, soms tegenstrijdige, menselij
ke facetten gebundeld worden tot een die
per inzicht.
Jenny Dalenoord maakte een aantal
sterke, sfeervolle tekeningen bij dit zeer
aanbevelenswaardig boek. Het verscheen
bij H. P. Leopold, Den Haag en kost
6,90.
Óp het stramien van kinderlijk-zuivere,
onbevooroordeelde, trouwhartige echtheid
borduurde Henriëtte van Eyk met soms
bizarre, vaak komische en altijd wel ver
rassende inventiviteit, het bonte verhaal
van „Kasteel Karsesteyn". Het vreemde,
stokoude mannetje Matsolarie, dat in zijn
maliënkolder en zijn cape van halfver'
Paul Biegel en Babs van Wely,
schrijver en illustratrice van het
bekroonde kinderboek „Het sleutel
kruid".
gaan rood-wit-blauwvlaggedoek op de kas
teelzolder huist, wordt door de volwassen
bewoners voor een spook aangezien (of
beter: aangehoord, want zién laat hij zich
alleen aan de kinderen). De kinderen we
ten wel beter, eisen geen aangepaste lo
gische verklaring, houden van hem en ont
moeten hem, op allerlei geheimzinnige
manieren. Ze bewaren hun geheim, wel
wetend, dat de waarheid door de grote
mensen niet aanvaard zal worden. Als er
een oplichter op het kasteel komt, die de
eigenaars op slinkse manier een kost
baar schilderij wil ontfutselen, doorkruist
Matsolarie met behulp van de kinde
ren het snode plan. Alles komt, na
knappe verwikkelingen, op zijn pootjes
terecht. De schrijfster gaat zelfs zo ver,
de scherp omlijnde, onmiskenbare schur-
kenfiguur van de oplichter aan het slot
af te zwakken, met verzachtende omstan
digheden te verklaren. Zijn slechte bedoe
lingen blijken dan halverwege toch in hun
tegendeel verkeerd te zijn. Ik vind dat
een bezwaar van dit overigens appetijte
lijke vlotte boekje. De figuur van de op
lichter valt nu in twee geheel aparte,
nergens voelbaar met elkaar verweven
mannen uiteen. Zijn „bekering" overtuigt
niet. Hij biedt geen houvast. Maar los
daarvan blijft er genoeg wonderlijks, span
nends en gewoon-menselijks te genieten in
dit, naar mijn weten eerste, kinderboek van
Henriëtte van Eyk. „Kasteel Karsesteyn"
is een Kris-kras boek, dat werd uitgege
ven door Kris Kras uitgeversmaatschap
pij, Amsterdam. De prijs is 5,35 Charles
Boost verluchtte het met geestige, rake
tekeningen.
Van de in 1964 in ons land verschenen
10.026 boekentitels waren 1.026 kinder- en
jeugdboeken (herdrukken en nieuwe uitga
ven), dat is tien percent. Dit percentage
is aanmerkelijk hoger dan in andere lan
den, onder andere Oostenrijk, Denemar
ken, West- en Oost-Duitsland en Zwitser
land, maar lager dan in Frankrijk, Groot-
Brittannië en Amerika. De totale boeken-
omzet bedroeg vorig jaar circa 50 mil
joen exemplaren, ruim 7,5 miljoen ofwel
15 percent daarvan waren kinder- en
jeugdboeken, aldus de directeur van de
Commissie voor de Collectieve Propagan
da van het Nederlandse Boek (C.P.N.B.),
de heer F. de Smit, op een persconfe
rentie over de Kinderboekenweek 1965.
Bij onderzoekingen is het achterblijven
geconstateerd van de stimulans voor het
lezen vanuit het ouderlijk milieu en het
schoolmilieu, zo zei de heer Smit, juist
in de leeftijdsperiode die bepalend is voor
de belangstelling voor het lezen. Een
kwart van de schoolgaande kinderen heeft
niet de beschikking over een school- of
klassebibliotheek. Bij het beroepsonder
wijs is dat zelfs 55 percent.
LONDEN (AP) De Russische schrij
ver Michail Sjolochov winnaar van de No
belprijs voor litteratuur 1965, heeft de Ko
ninklijke academie in Stockholm telegra
fisch laten weten dat hij de prijsuitrei
king in de Zweedse hoofdstad zal bijwo
nen, zo meldt radio Moskou. Volgens een
in Londen opgevangen uitzending van het
Russische radiostation luidde het telegram
van Sjolochov; „Ik dank u van harte voor
uw hoge waardering van mijn litterair
werk en de toekenning van de Nobelprijs.
Ik zal ook dankbaar gebruik maken van
uw uitnodiging om voor de plechtigheid
naar Stockholm te komen."
De Russen hebben in 1958 geweigerd
Boris Pasternak de prijs te laten aan
vaarden voor Dr. Zjivago waarin critiek
was geuit op het leven onder het Sovjet
communisme. Vele Russen, onder wie Sjo
lochov hadden critiek op de toekenning
van de prijs aan Pasternak als „niet
objectief" en „politiek geïnspireerd."
Russische litteratoren verklaarden dat
de toekenning van de prijs aan Pasternak
provocerend was terwijl de toekenning
aan Sjolochov de eerste erkenning inhoudt
van het talent van een echte Sovjet-com
munistische schrijver.
Peter Tolkmitt uit Bremen, die ervan
verdacht wordt een schilderij van Jan
van Goyen te hebben gestolen, heeft zich
bij de Weense politie aangemeld. Hij be
weert de diefstal niet te hebben gepleegd.
Wel heeft hij toegegeven een aantal ande
re kunstdiefstallen in Wenen, München en
andere steden gepleegd te hebben.
Hij was naar de politie toegekomen
omdat hij zich aan alle kanten ingeslo
ten wist en geen uitweg meer zag. De
politie staat sceptisch tegenover Tolk
mitts betuiging van onschuld inzake het
Hollandse havengezicht.
In de grote zaal van het gemeentelijk
concertgebouw gaf de pianist Hans Rich
ter-Haaser gisteren het eerste van een
drietal recitals gewijd aan werken van
Beethoven. Zoals bekend geniet de pia
nist speciaal voor zijn Beethovenvertol
kingen een wereldreputatie en het komt
dan ook moeilijk uit de pen dat men
(althans ik) het gevoel kreeg dat deze repu
tatie door dit optreden niet geheel waarge
maakt werd. Misschien was dit toch wel 't
algemene gevoelen, want een werkelijk uit
muntende prestatie doet 'n zaal als gebiolo
geerd stiller dan stil luisteren en dat was er
deze avond niet bij, althans niet in het
gedeelte dat ik bijwoonde, vóór de pau
ze. Men moet zich voorstellen dat solisten
In de Haagse kunstkring wordt van 23
oktober tot en met 11 november een ere-
expositie gehouden van schilderijen en
gouaches van Charles Stok. Charles Stok,
die in januari 1966 tachtig jaar hoop te
worden is ere-lid van de vereniging Haag
se kunstkring, waarvan hij tussen 1937 en
1954 algemeen secretaris en penningmees
ter was, waarna hij vier jaar algemeen
voorzitter was. Charles Stok is lid van
pulchri studio en is mede-oprichter van
de Haagse studie, via de Haagse kunst
academie ging Charles Stok naar het
voormalige Nederlands Indië. Hij repa
trieerde in 1931 en vestigde zich in Den
Haag, waar hij nog werkte onder leiding
van Louis van Soest, Jan Franken pzn.
en Jan van Heel.
AMSTERDAM Jonge choreografen
de gelegenheid geven hun ideeën op het
toneel te brengen, contact tussen dansers
onderling, en tussen dansers en publiek
bevorderen, dat alles en nog meer is het
doel van de Stichting Danscontact. Zon
dagmiddag om 2 uur begint in De Nieu
we Komedie in Amsterdam de eerste
voorstelling van deze nieuwe stichting,
waaraan ondermeer leden van het Neder
lands Dans Theater, het Nationale ballet,
Scapino Danstheater Internationaal en
Terpsichore zullen meewerken. Na af
loop is er een discussie. Vooral de be
langstelling van alle grote Nederlandse
balletgezelschappen acht het stichtings
bestuur, waarin onder anderen Hans
Snoek, Nel Roos, J. van Doveren en Ma
nuel van Loggem, verheugend. Het zal de
eerste keer zijn dat vertegenwoordigers
van deze groepen gezamenlijk in het
openbaar optreden.
Zondagmiddag 12 december zullen nog
onbekende jongeren hun choreografieën
presenteren. Verder denkt men voor de
toekomst aan discussies, lezingen van
binnen- en buitenlandse prominenten en
het vertonen van films. Aan de eerste
voorstelling van danscontact werkt ook
mee „Studio Laren", dat zich bezighoudt
met het presenteren van een „samen
spel" van woord, beeld en muziek.
Advertentie
HILVERSUM I 402 m. 7.00-24.00 NCRV.
NCRV: 7.00 Nieuws en herhaling SOS-
berichten. 7.10 Dagopening. 7.20 Semi-
klassieke muziek (gr.). 7.45 Radiokrant.
8.00 Nieuws. 8.10 Gewijde muziek. 8.30
Nieuws. 8.32 Licht muzikaal programma.
9.00 Voor de zieken. 9.35 Waterstanden.
9.40 Voor de vrouw. 10.10 Klassieke ka
mermuziek (gr.). 10.30 Morgendienst.
11.00 Moderne muziek (gr.). 11.30 Lichte
grammofoonmuziek. 12.27 Mededelingen
voor land- en tuinbouw. 12.30 Nieuws.
12.40 Radiosnelbuffet. 13.30 7e Internatio
naal beiaardconcours. 13.40 Licht orkest
met zangsoliste. 14.00 Boeren en burgers
in Buitenveen, hoorspel. 14.20 Klassieke
muziek (gr.). 15.00 Uitreiking eredocto
raten Vrije Universiteit. 16.15 Voor de
jeugd. 17.15 Hoorspel voor de jeugd. 17.30
Jazzmuziek. 17.50 Overheidsvoorlichting.
Werk en welzijn. Wat kan ik worden?
Vraaggesprek van Claude Belloni met
drs. K. van 't Zet. Hoofd afdeling Be-
roepenstudie en beroepenvoorlichting van
het Ministerie van Sociale Zaken en
Volksgezondheid. 18.00 Licht kl. muziek
(gr.). 18.10 Koorzang. 18.30 Het Spek-
trum: nieuws uit de Protestants-Christe
lijke wereld. 18.50 Nieuwe grammofoon
platen. 19.00 Nieuws en weerpraatje. 19.10
Radiokrant. 19.30 Op de man af, praatje.
19.35 Muziek van het Leger des Heils.
19.50 Wereldpanorama. 20.00 Stereo: Ra-
diofilharmonisch orkest met solist: klas
sieke en moderne muziek. 21.00 Afrika
leeft op noten, klankbeeld. 21.25 Gevari
eerde muziek (gr.). 22.00 Sportrubriek.
22.10 Grammofoonmuziek of mededelin
gen. 22.15 Avondoverdenking. 22.30 Nws.
22.40 Klassieke muziek (gr.). 23.00 Stand
van de Zuid-Nederlandse poëzie, lezing.
23.15 Platennieuws. 23.55-24.00 Nieuws.
HILVERSUM II 298 m. 7.00 VARA 9.40
VPRO. 10.00-24.00 VARA.
VARA: 7.00 Nieuws, ochtendgymnastiek
en socialistisch strijdlied. 7.23 Lichte
grammofoonmuziek en reportages. 8.00
Nieuws. 8.10 Lichte grammofoonmuziek
en reportages (verv.). 9.00 Van alle mark
ten thuis, praatje 9.05 Modme muziek
(gr.) VPRO: 9.40 Schoolradio. VARA:
10.00 Lichte grammofoonmuziek. 10.45
Voor de kleuters. 11.00 Nieuws. 11.02 Voor
de vrouw. 11.40 Moderne kamermuziek
(opn.). 12.00 Stereo: Licht instrumentaal
ensemble. 12.22 Voor het platteland. 12.27
Mededelingen t.b.v. land- en tuinbouw.
12.30 Lichte orkestmuziek en zangsolist.
13.00 Nieuws. 13.10 Aktualiteiten en kalen
der. 13.30 Lichte grammofoonmuziek. 13.45
Gesproken portret. 14.00 Radiokameror
kest en soliste: moderne muziek. 15.00
Voor de jeugd. (16.00 Nieuws). 17.00 Voor
de zieken. 17.30 Dansorkest met zangso
listen. 18.00 Nieuws. 18.15 Aktualiteiten.
18.20 Uitzending van de Katholieke Volks
partij. Kaarten op tafel. Een uitzending
over politieke zaken, die de aandacht ver
dienen. 18.30 De wereld op zijn kop, kin
dercantate. 19.00 Voor de kinderen. 19.10
Jazzmuziek. 19.30 Artistieke staalkaart.
20.00 Nieuws. 20.05 Trammelant in Loe
ren a.d. Hor: licht programma. 21.00 So
cialistisch commentaar. 21.15 Stereo:
Lichte orkestmuziek en zang. 21.45 Om
woelt de vlaggen, omkranst de vanen, do
cumentaire over honderd jaar socialisme.
22.15 Ik loop door het land, licht program
ma. 22.30 Nieuws. 22.40 Aktualiteiten.
22.50 Weerklank: muziekrevue. 23.30 Kla
vecimbel-recital: moderne muziek. 23.55-
24.00 Nieuws.
HILVERSUM HI (F.M.,kanalen)
NRU- Gezamelijk Programma. 9.00
15.00 Voorbereid door KRO. 15.00-
18.00 Voorbereid door AVRO.
NRU-KRO: 9.00 Nieuws. 9.02 Lichte
grammofoonmuziek. 10.00 Nieuws. 10.02
Van uur tot uur: aktualiteiten. 10.05 Bet
ty: licht muziekprogramma (gr.). 11.00
Nieuws. 11.02 Van uur tot uur: aktuali
teiten. 11.05 Toedeloe licht muziek
programma (gr.). 12.00 Nieuws. 12.02 Van
uur tot uur: aktualiteiten. 12.05 Lichte
grammofoonmuziek (gr.). 13.00 Nieuws.
13.02 Van uur tot uur: aktualiteiten.
14.05 Even draaien: lichte grammofoon
muziek NRU-AVRO: 15.00 Lichte gram
mofoonmuziek. 16.00 Nieuws. 16.02 Spie
gel der folklore (gr.): volksliedjes. 16.30
Rhytm and blues (gr.): populaire neger-
muziek. 17.00 Nieuws. 17.02-18.00 De zin
gende bougie (gr.): gevarieerd platenpro-
gramma voor de automobilisten.
BRUSSEL 324 m.
12.00 Nieuws. 12.03 Lichte muziek. 12.40
Weerbericht, mededelingen en SOS-be-
richten. 12.45 Buitenlands persoverzicht.
12.50 Beursberichten en programma-over
zicht. 13.00 Nieuws en weerbericht. 13.20
Klassieke muziek. 14.00 Nieuws. 14.03
Schoolradio, 14.20 Kinderkoren. 14.30
Waarom wij niet? 14.50 Radioschoolkoor
1964. 15.00 Nieuws. 15.03 Zang. 15.15 De
Omnibus. 16.00 Nieuws. 16.03 Beursberich
ten. 10.09 Engelse les. 16.24 Jazzmuziek
voor de jeugd. 17.00 Nieuws, weerbericht
en mededelingen. 17.15 Tophits. 18.00 Nws.
18.03 Voor de soldaten. 18.30 Lekenmoraal
en filosofie. 18.50 Sportkroniek. 18.55
Grammofoonmuziek. 19.00 Nieuws, weer
bericht en radiokroniek. 19.40 Lichte mu
ziek. 20.00 Openbaar Kunstbezit. 20.15
Lichte muziek. 20.30 Klassieke muziek.
22.00 Nieuws en berichten.
VOOR DINSDAG
NEDERLAND I
NTS/NOT: 10.45-11.35 Schooltelevisie.
19.00 Nieuws in het kort. 19.01 Klaas Vaak
19.05 Journaal voor Gehoorgestoorden.
19.33 Engelse les (3): voor gevorderden.
20.00 Journaal. KRO: 20.20 Jan en Alle
man: amusementsprogramma. 20.45 Sval-
bard, filmreportage over Spitsbergen,
21.35 Jazzprogramma. 22.00 Vanavond in
Nieuwspoort. NTS: 22.25 Journaal. 22.30-
22.45 Pauze. 22.45-23.15 Teleac: Samen le
ven nu en morgen.
NEDERLAND II
NTS: 20.00 Nieuws. AVRO: 20.01 Lui
paard op schoot: filmreportage over Flo
rida. 20.25 De schone heks: TV-film. 20.50
Sportpanorama. 21.25 Arbeidsschaarste en
de gehuwde vrouw, dokumentair pro'
gramma. NTS: 22.10 Journaal. KERKEN
22.15-22.40 Bijbel voor alleman.
VPRO: 17.00-17.35 Voor dè kinderen.
NTS: 19.00 Nieuws in het kort. 19.01 Klaas
Vaak. 19.05 Franse les (3). NCRV: 19.35
Dzjes zien: Zangsoliste met instrumenta
le begeleiding. NTS: 20.00 Journaal.
NCRV: 20.20 De Beverly Hillbillies, TV-
film. 20.45 plm. Plus Minus: Dokumentair
programma. 21.40 Zeg maar Jacco: lied
jesprogramma. 22.05 Attentie. 22.25 Bur
ger bij de gratie Gods, TV-portret. NTS:
22.45-22.50 Journaal.
NEDERLAND II
NTS: 20.00 Nieuws. VARA: 20.01 Het
Lek: TV-feuilleton. 20.30 Achter het nws.:
aktualiteiten. 20.55 De brave soldaat
Schwejk, speelfilm. NTS: 22.25-22.30 Jour
naal.
Nederlandse expositie in Parijs. In het
„Institut Néerlandais" in Parijs wordt
van 22 oktober tot 5 december een ten
toonstelling gehouden van grafische
werken van onder meer Domela, Van
Eek, Eekman, Engelman, Epko, Gar
denier, Klein, Loopuyt, Hannes Postma,
Van de Ven, Verspyck en Van Willigen.
De expositie staat onder auspiciën van
de Vereniging van Nederlandse Schil
ders en Beeldhouwers woonachtig in
Parijs.
van dit kaliber eenmaal in de tredmolen
van het concertbedrijf, waar ze meestal
niet meer uit kunnen stappen zonder een
zorgvuldig opgebouwde carrière te scha
den, ook wel eens op de automatische
piloot draaien zonder dat daarbij altijd
een zeer hoge vlucht gemaakt wordt.
Routine en een ongetwijfeld soliede voor
bereiding garanderen in zo'n geval een
resultaat dat aan de huidige normen vol
doet inzake technische perfectie en stijl
gevoel.
Het programma vermeldde de minder
bekende sonates in Bes, opus 22 en in
Es, opus 27 no. 1, de wèlbekende „Mond-
schein" opus 27 no. 2, en na de pauze
het Andante in F, en de Sonate in A,
opus 101, een van de geduchte laatste
vijf sonates. Er waren zonder twijfel
momenten dat het spel opeens een gro
tere spanning, een duidelijker structuur
had, zoals in de doorwerking van 1 in de
Sonate in Bes, of in het eerste deel van
de Mondschein. Maar veelal overheerste
een zekere rechtlijnigheid in de nuance
ring, een te geringe differentiatie in de
aanslag, en soms ook een gebrek aan rit
mische concentratie (finale van Mond
schein met te korte laatste tellen, een
bekende pianistische vluchtigheid). Na
tuurlijk is Richter-Haaser een eersterangs
pianist, dat is algemeen bekend en zijn
vertolking van de vijf Beethovenconcerten
met het Noordhollands Philharmonisch
Orkest ligt degenen die het hoorden nog
in he.t geheugen. Maar juist zo'n veelge
vraagd man kan wel eens minder gedis
poneerd zijn en eigenlijk is het niet de
moeite waard daar in een dagbladbespre
king te zwaar aan te tillen. Dat doe ik
dan ook niet, maar vestig graag de aan
dacht op Richter-Haaser's tweede optre
den op zaterdag 20 november, eveneens
met Beethoven, onder andere de Appas-
sionata.
Advertentie
WEST-BERLIJN (Reuter) In vijf
tien schouwburgen in Oost- en West-
Duitsland is een toneelstuk in première
gegaan, genaamd „Het onderzoek," van
de Zweedse dramaturg van Duitse af-
afkomst Peter Weiss. Het is een documen
tair verslag van het Frankfortse proces
waarin twintig voormalige leden van de
leiding van het concentratiekamp Ausch
witz terechtstonden op beschuldiging van
moord op miljoenen joden.
De 49-jarige Weiss is een jood, die in
1949 naar Zweden is geëmigreerd. Hij zei
op het denkbeeld gekomen te zijn het stuk
te schrijven toen. hij in januari 1964 het
proces-Auschwitz bijwoonde. In het stuk
treden achttien van de twintig beklaag
den op en negen van de 320 uit alle delen
van de wereld afkomstige getuigen.
„Ik heb het stuk niet voor de nazi's ge
schreven, die nog leven, maar voor de
jongeren om hen te waarschuwen," aldus
Weiss.
Het stuk zal ook buiten Duitsland opge
voerd worden, voorstellingen in New York
Tel Aviv, Londen, Amsterdam en Stock
holm staan op het program. Het stuk kan
overigens overal vrijelijk opgevoerd wor
den. De auteursrechten gaan in een nog
te stichten fonds ten bate van overleven
de slachtoffers van het nazibewind of van
kinderen van omgekomen slachtoffers.
NEW YORK (AP) Paul Robeson, de
beroemde negerzanger die jarenlang in de
Sovjet-Unie gewoond heeft, is gewond aan
getroffen op een stuk onbebouwd terrein
in New York. Hij is in een kliniek be
handeld voor snijwonden in het voorhoofd
en bij het rechteroor en verwondingen aan
de linker enkel en rechter heup. De 76-
jarige Robeson was bewusteloos. Hij kon
zich later niet herinneren wat hem over
komen was. Hij lijdt aan evenwichts
stoornis.
(Van onze correspondent)
HILVERSUM. De KRO-televisie
heeft de rubrieken „Kijk op Kunst",
„Film '65" en „Theater '65" voor de toe
komst tot één programma samengevoegd,
dat als titel „Galerij" meekrijgt.
In „Galerij" willen Hans Keiler, onder
wiens leiding deze tv-rubriek tot stand
zal komen, producer Tom van Hystee en
regisseur Simon van Adelberg een pro
gressief gezicht bieden op de kunst, voor
al in Nederland, maar ook daarbuiten.
In de eerste aflevering van „Galerij"
die de KRO-televisie maandag 25 oktober
via Nederland II uitzendt is een program
ma van ongeveer een kwartier opgeno
men over de zogenaamde „Nulgroep".
Henk Peters vertegenwoordigt in deze
televisie-uitzending deze groep kunste
naars. Hij zal uiteenzetten welke richting
de Nulgroep voorstaat. In de eerste „Ga
lerij" wordt voorts een filmpje vertoond
over het nieuwe Concertgebouw in Rot
terdam en krijgt men een analyse te zien
van het ballet „Nachteiland" van Rudi
van Dantzig.
