President Soekarno is tussen
PKI en leger terechtgekomen
Djakarta lijkt nog steeds op
een belegerde vesting
Vredesmars in
VS voorbereid
Natuurzuivere
Onbegrijpelijke traagheid van
hogere rechtbank in Oostenrijk
Johnson geneest
zeer langzaam
NEDERLAND EN DE WEST
Washington
tegen Frans
militair plan
1
Van dag tot dagj
Rajakovitsj op vrije voeten
Fransen boycotten
EEG ook in het
Europese parlement
Dr. H
haarlems matrassenhuis
DINSDAG 19 OKTOBER 1965 3
uw matras te dun of versleten
laat het ons even weten
prijsopgave aan huis
's morgens om 9 uur gehaald
's avonds 6 uur weer thuis
grote houtstraat 103
haarlem, telefoon 11485
profiteer van onze inruilactie
f 10.- of f25.- voor uw oude
spiraal of ledikant
Ver vooruit
Somber
Johnson veroordeelt de
anti- Vietnam-acties
frisse King Pepermunt,
het beste dagelijkse middel
ter opwekking en verkwikking.
Uitlevering gevraagd
Tijd voor de bollen
Plant NU de voorjaars
pracht van straks. Kies een
goed sortiment. Dan begint het
voorjaar vroeger, duurt de lente
langer. Raadpleeg uw hovenier.
Hij kent de „grond-wet"
van uw tuin.
Voor een tuin vol plezier
raadpleeg uw hovenier
Het is de moeite waard eens duidelijk
te beseffen dat het begrip .koude oorlog"
in onze dagen beter blijkt te passen op
de verhouding tussen de Verenigde Staten
en Frankrijk, dan op de betrekkingen
tussen de Westelijken en de Sovjet-Unie.
Tamelijk ongemerkt maar toch snel zijn
de relaties tussen Oost en West afgesle
pen tot bijna normale althans ongevaar
lijke competities op diplomatiek en com
mercieel terrein. Even ongemerkt en
even snel is een toestand van stevige
rivaliteit ontstaan tussen Frankrijk en de
Verenigde Staten, waarbij Washington
zich enigszins heeft verkeken op de ge-
isoleerde positie van De Gaulle. Want te
gen wil en dank heeft West-Europa in ve
le opzichten de richtlijnen van de Franse
president aanvaard en toegepast, terwijl
het bij hoog en laag blijft verklaren dat
De Gaulle de Europese samenwerking op
dood spoor heeft gebracht, de Europese
eenheid heeft vermoord en de betrekkin
gen in het Atlantische blok heeft vertroe
beld.
Er is een zeer ernstige crisis ophanden
in de verhoudingen binnen het Atlanti
sche blok, dat staat vast. Er is even
zeer een crisistoestand in de Europese sa
menwerking ingetreden, waarbij vooral
de positie van West-Duitsland in het ge
ding is gekomen. Maar dat wil niet zeg
gen, dat er louter verliezen zijn geboekt.
De Franse inzichten in de regeling van
Europese geschillen blijken heel wat
reëler en gezonder dan die, welke onder
Duitse inspiratie uit Amerikaanse koker
zijn gekomen. Men kan de Westduitsers
niet kwalijk nemen dat zij aan de her
eniging van hun land zijn blijven vasthou
den, maar wel dat zij nooit nagedacht
hebben over de offers, die zij daarvoor
zouden moeten brengen. Zij hebben hun
eenheidsstreven slechts gebruikt om de
Sovjet-Unie te irriteren en heel Oost-Eu
ropa nieuwe angst voor de Duitse hege
monie in te boezemen. De Franse presi
dent heeft niet voor niets gebroken met
de Adenauer-doctrines, die iedere toenade
ring tot Rusland blokkeerden. Zijn diplo
matieke „gruweldaden" tegenover Wash
ington, Londen en Bonn hebben de situa
tie heel wat sterker doen opklaren dan
de eeuwig herhaalde verzekeringen van
alle andere Westelijke diplomaten dat zij
voorstanders van een verenigd Duitsland
waren. Het is nu duidelijk dat de Franse
diplomatie bruikbare richtlijnen voor de
Europese diplomatieke samenwerking
geeft: samenwerking tegenover de her
rijzenis van een sterk, met atoomkracht
bewapend Duitsland en tegenover een
Amerika dat die hernieuwde Duitse -nacht
tegen de Sovjet-Unie wenste te gebruiken.
De Franse gedachte is gezonder, minder
gevaarlijk en voor alle Westeuropese lan
den minder riskant: een getemporiseerde
verbinding tussen de beide Duitslanden,
aanvaarding van de Oder-Neisse-grenzen
en verhindering van verdere atoombewa
pening in Europa, dus ook van een even
tuele Duitse atoombewapening. Onder die
omstandigheden kan de Sovjet-Unie aan
de Europese ordening meewerken en deel
nemen in een garantieverdrag.
Het is al jaren duidelijk dat de Euro
pese integratie afhankelijk zou blijken
van de vraag, of de Europese geschillen
zouden kunnen worden geliquideerd. De
Europese eenheidsstrevers hebben voor
het gemak stilzwijgend aangenomen, dat
„Europese eenheid" zou ophouden aan
het ijzeren gordijn en dat ook de Scan
dinavische landen erbuiten zouden blij
ven. Dit romp-Europa heeft geen levens
vatbaarheid, zelfs geen basis gekregen.
Een integratie over het hele werelddeel,
Oost-Europa incluis en met inbegrip van
de noordelijke landen, kan voor de toe
komst eindelijk datgene opleveren wat
tenslotte door alle Europeanen gewenst
wordt: een gezond, veilig en ontgrensd
Europa dat op dezelfde rang als de Ver
enigde Staten kan meepraten over we
reldproblemen.
En al regent het caricaturen van De
Gaulle, al dalen de verwijten en schimp
scheuten op hem neer, er is tot dusver
in heel Europa geen man aan te wijzen
die in de chaotische en wisselvallige na
oorlogse geschiedenis van dit werelddeel
in staat is gebleken een positiever denk
beeld op te bouwen uit de voorhanden
zijnde mogelijkheden.
l/WWWWWWWVWWWWVWtfWWWWMfWVWWWWWWVWWWWWVWAni
IVWM/M/WWW/VWUWWtAAMAWWVVIWWVtfWWVWVVVVWWUVIft
Advertentie
h. de graaff
(Van onze reisredacteur mr. H. L. Leffelaar) drama van de 30ste september gespeeld?
Ik zag hem in het paleis bij de installa-
DJAKARTA. Voor zover presi
dent Soekarno nu nog vrij is om zelf
een politieke oplossing te bekoksto
ven, en zich los kan maken van de
versterkte invloed van het leger, zal
hij rekening moeten houden met de
consequenties van het verbieden van
de Indonesische communistische par
tij. Volgens het persbureau Reuter
zou het verbod evenwel alleen voor
het gebied van Djakarta gelden.
Communisten, die buiten de partij
stonden, zouden bij de Indonesische
president aangedrongen hebben op de
vorming van een zogenaamde „Persa-
tuan Kommunis Indonesia", een ge
zuiverde versie van de huidige P.K.I.
Deze nieuwe P.K.I. zou zich los ma
ken van Aidit, voorzitter van de thans
zeer gecompromitteerde communis
tische partij, en zich op een nationa
listische leest schoeien, dat wil zeggen
onafhankelijk zijn van zowel Moskou
als Peking.
Op een van de talrijke demonstraties
van de laatste dagen, werd door de so
cialisten, katholieken, en de islamitische
partij echter al stelling genomen tegen
een neo-P.K.I. Een van de voorzitters
van de islamitische partij betoogde op
een massabijeenkomst dat de nieuwe
P.K.I. niets van de oude zou verschillen
en waarschuwde voor het gevaar van mis
leiding door de communisten.
Maar met dat al was de Indonesische
communistische partij met haar strikte
discipline en kadertraining de andere po
litieke partijen ver vooruit. De partij was
erin geslaagd een „nieuwe Indonesiër" te
creëren, iemand met plichtsgevoel, ver
antwoordelijkheidszin en doelbewustheid.
Dat zijn allemaal schaarse attributen in
een land dat wel collectief, maar niet in
dividueel zijn onafhankelijkheid heeft ver
wezenlijkt.
Niettemin blijven de feiten zich opstape
len dat de communistische partij achter
de mislukte staatsgreep van 30 septem
ber stond. Luitenant-kol. Oentoengs ver
klaring, dat de opstand nodig was om een
door Amerika geïnspireerde machtsgreep
te voorkomen, valt onmiskenbaar in de
categorie van linkse propaganda. Aanhou
dende maar oncontroleerbare geruchten,
melden dat in de nacht van de 30ste sep
tember P.K.I.-leider Aidit en Oentoeng
samen in het presidentiële paleis werden
gezien.
Er blijven op talrijke punten vraagte
kens. Welke rol heeft dr. Soebandrio, de
minister van Buitenlandse Zaken, bij het
tie van generaal-majoor Soeharto als de
nieuwe chef-staf van het leger door pre
sident Soekarno. Minister Soebandrio
maakte toen een sombere indruk.
Hij scheen voortdurend met zijn ge
dachten ergens anders te zijn, en toen
president Soekarno zijn naam noemde als
een van degenen die mee moesten helpen
om de doelstellingen van de revolutie te
verwezenlijken, keek hij bijna pijnlijk ge
troffen op.
Intussen gaan de zuiveringsoperaties
van het leger in Djakarta voort. Gisteren
werden onder anderen dr. Aroean, procu
reur bij het Indonesische hooggerechtshof
en Soekirman, directeur van radio-Dja
karta gearresteerd. Van het persbureau
WASHINGTON (Reuter en AFP) Op
27 november zal in Washington een mars
voor de vrede gehouden worden onder
auspiciën van vooraanstaande Amerika
nen zoals de schrijver Arthur Miller, de
acteurs Tony Randall en Robert Ryan,
dr. Albert Sabin en rabbijn Jacob Wein
stein.
President Johnson maakt zich bezorgd
over de demonstraties tegen de Ameri
kaanse politiek in Vietnam, die dit week
einde in enkele Amerikaanse steden zijn
gehouden. Johnson heeft deze kwestie
met verscheidene medewerkers bespro
ken.
Hij is van mening dat de demonstran
ten het slachtoffer zijn geworden van
communistische uitbuiting en hij was ver
baasd dat er Amerikanen blijken te zijn
die over hun land denken op een manier
„die niet in overeenstemming is met het
nationale belang, en op een manier die
onze tegenstanders een vals beeld geeft".
De president wil dat het ministerie van
Justitie zo snel mogelijk het onderzoek
afmaakt dat het begonnen is onder be
paalde groeperingen die met de demon
straties te maken hebben gehad.
De Amerikaanse onderminister van
Buitenlandse Zaken Ball zei gisteren dat
de manifestaties tegen de oorlog in Viet
nam wellicht bij de Noordvietnamezen
valse verwachtingen wekken en zo de oor
log in Zuidoost-Azië verlengen. „Washing
ton spant zich buitengewoon in om de
ambassades van landen die contact heb
ben met Hanoi van de ware betekenis van
de demonstraties op de hoogte te stellen,
in de hoop dat aan de Noordvietnamese
leiders de ware feiten worden meege
deeld," aldus Ball.
Antara zijn nu al 31 journalisten opge
pakt.
Djakarta biedt nog steeds het beeld van
een stad in staat van beleg. Tijdens de
plechtigheid op het paleis, waarbij gene
raal Soeharto werd geïnstalleerd als de
opvolger van de vermoorde generaal Ya-
ni. stond een cordon van troepen van de
Siliwangi-divisie om het gebouw. Lucht
afweergeschut, tanks en kanonnen ston
den opgesteld als een ijzeren welkom voor
de tientallen generaals en buitenland
se militaire attachés die de plechtigheid
bijwoonden. Ook binnen het paleis wemel
de het van lijfwachten en detectives.
Advertentie
Van onze correspondent)
WENEN. Erich Rajakovitsj, de
vriend en vertrouwensman van Eich-
niann, is weer op vrije voeten. Hiervan
waren de Weense redacties noch het
semi-officiële persbureau in Wenen op de
hoogte. Het ministerie van Justitie gaf
echter de gevraagde bevestiging.
Rajakovitsj was de juridische adviseur
joodse zaken" in Den Haag die twaalf
augustus 1942 het telexbevel onderteken
de waardoor een groot aantal joden van
Nederlandse afkomst op transport werd
gesteld om vergast te worden. Begin
maart van dit jaar werd hij tot 2 Vz jaar
gevangenisstraf veroordeeld. Hij had ech
ter bijna twee jaar in voorarrest geze
ten. Deze tijd werd van zijn gevangenis
straf afgetrokken. Hij moest daardoor
nog slechts 7% maand uitzitten. Dat is
gebeurd en derhalve kon Rajakovitsj zijn
cel voorgoed verlaten. In zoverre is dus
deze zaak juridisch gezien in orde.
Doch er blijft iets onbegrijpelijks over.
Nadat het vonnis in maart was geveld,
tekende de officier van Justitie onmiddel
lijk hoger beroep aan. Hij eiste een ho
gere straf. Het hogere gerechtshof heeft
Vk maand de tijd gehad deze eis te toet
sen. Het heeft nog altijd geen uitspraak
gedaan, zodat Rajakovitsj geen zwaarde
re straf werd opgelegd.
Wanneer de hogere rechtbank later een
nieuw vonnis zou vellen en een zwaardere
straf zal opleggen wat bijna onwaar
schijnlijk is zal Rajakovitsj beslist on
bereikbaar zijn voor de Oostenrijkse jus
titie. Hij heeft genoeg mogelijkheden om
naar het buitenland te gaan. Hij zal dit
zeker doen. Deze man, die men „de
moordenaar achter de schrijftafel" ge
noemd heeft, bezit in Milaan een grote
exportfirma die tijdens zijn gevangen
schap door zijn zoon werd beheerd.
Vooral door de handel met landen ach
ter het ijzeren gordijn is hij een zeer
gefortuneerd man geworden. Het is een
schande voor de Oostenrijkse justitie dat
zij het hoger beroep met opzet of uit
nalatigheid zo traag behandelt. Het ge
volg is dat er geen hogere straf werd op
gelegd aan de man die volgens het oor
deel van de Oostenrijkse rechtbank in
maart van dit jaar werkelijk schuldig is
aan de moord op een groot aantal on
schuldige en weerloze mensen.
Na het bekend worden van de vrijla
ting van Rajakovitsj heeft het Nederlands
Auschwitz-comité het volgende telegram
gezonden aan minister-president mr. J.
Cals: „dringen aan om Oostenrijk onmid
dellijk uitlevering te vragen van Rajako
vitsj voor zijn aandeel in de deportatie en
vernietiging van ruim honderdduizend Ne
derlandse Joden".
STRAATSBURG De Franse gaullisti
sche afgevaardigden hebben maandag bij
het begin van de oktoberzitting van het
Europese parlement in Straatsburg de
lijn van de Franse regering doorgetrok
ken en een boycot aangekondigd op alle
punten, waarop het Europese parlement
werkt aan verdere ontwikkeling van de
Europese integratie.
De gaullistische fractie zal niet mee
werken aan „nieuwe verplichtingen", zo
lang de E.E.G.-crisis niet is opgelost.
WASHINGTON (Reuter) President
Johnson zal langer nodig hebben voor zijn
volledig herstel. Dat is maandagavond in
Washington bekendgemaakt. Men had er
op gerekend dat zijn genezing zes weken
zou duren. Voorlopig zal hij in het zie
kenhuis blijven waar hij nu elf dagen
vertoeft.
De president heeft weer een onrustige
nacht gehad en heeft nog steeds pijn.
Het koninklijk bezoek dat
dezer dagen is afgelopen,
vestigt andermaal de aan
dacht op de West, en daar
mee op de verhouding van
ons land tot deze „overzeese
delen van het koninkrijk"
een benaming die ingang
heeft gevonden toen in 1954
het Statuut voor het konink
rijk gereed kwam. Wat is die
West precies, die zo weinig
Nederlanders uit eigen aan
schouwing bekend is? Het
zijn, van ons land uit gezien,
ver weg gelegen gebieden,
het een de Nederlandse
Antillen bestaand uit een
reeks niet heel grote eilan
den en het ander een flink
stuk land aan de noordkust
van Zuid-Amerika. Terwijl de
eilanden vrij dicht bevolkt
zijn, is het tegendeel het ge
val met Suriname. Ook in an
der opzicht verschillen Suri
name en de Nederlandse An
tillen heel sterk in karakter.
Ogeschijnlijk is Suriname
het meest Nederlandse deel
van de West, want de bevol
king is er goed met onze
taal vertrouwd en de sociale
bovenlaag spreekt er zelfs
uitsluitend Nederlands. Op de
Antillen daarentegen spreekt
men van hoog tot laag Papia-
ments, althans op de drie Be
nedenwindse eilanden en
dan weer voor zover men
ginds geboren is. Op de Bo
venwinden, een groepje van
drie kleine eilanden (waar
van er één nog voor de helft
Frans is), spreekt men En
gels, ook wel eens Frans,
maar Nederlands is er een
vreemde taal.
De leefwijze is alweer to
taal verschillend de Antil
len met hun droge klimaat
waren aangewezen op han
del en scheepvaart en zij
verkregen een vrij grote ma
te van voorspoed toen op Cu
rasao en Aruba, in de jaren
twintig, grote olieraffinade
rijen werden gevestigd. Suri
name, achteraf gelegen, en
zonder diep water, was van
oudsher een plantagegebied
dat na het ten ondergaan
van de meeste van die plan
tages trachtte te leven van
kleine landbouw. Pas toen de
Amerikaanse ALCOA (alumi
nium) maatschappij op grote
schaal bauxiet ging afgra
ven, kwam Suriname wat
meer in het wereldverkeer
zonder ook maar bij benade
ring die welstand te verkrij
gen welke de Antillen aan de
olie dankten.
Nog voordat het Statuut
voor het koninkrijk werd af
gekondigd, was het duidelijk
dat het levenspeil in Surina
me belangrijk verbeterd
diende te worden een ver
betering die slechts kon ko
men met belangrijke finan
ciële steun van Nederland.
Was die achterwege gebleven
dan zou Suriname verder zijn
verpauperd. Het Welvaarts
plan en vervolgens het Tien
jarenplan, nu beide alweer
achterhaald en aangevuld
door allerlei nieuwe projec
ten, moesten Suriname tot
welvaart brengen. Met alle
fouten die nu eenmaal aan
mensenwerk kleven kan men
toch wel zeggen dat deze
doelstelling voorlopig bereikt
is met de nadruk evenwel
op „voorlopig", want wat
niet gelukt is, is om een blij
vende basis te vinden voor
verhoogde welvaart. Mis
schien komt het daar op den
duur toe, maar dan toch al-
alleen wanneer voorshands
wordt doorgegaan met een
vrij forse ontwikkelingshulp.
In 1954, toen het Statuut
begon te werken, was er op de
Nederlandse Antillen geen on
middellijke behoefte aan ont
wikkelingshulp. Sedertdien is
echter de werkgelegenheid in
de raffinaderijen zodanig
achtergebleven bij de groei
van de werkzoekende bevol
king, dat men wél op Neder
landse hulp aangewezen raak
te. Bedriegen de tekenen
niet, dan zal ook deze vrij
lang moeten worden voortge
zet wil men tot een blijvende
verbetering komen.
Een koninklijk bezoek is
een goede gelegenheid tot be
zinning over de toekomst
met name de toekomstige
verhouding van de West tot
ons. In Suriname en in de
Nederlandse Antillen heeft
men thans een grote mate
van zelfbestuur en in princi
pe zijn slechts de buiten
landse betrekkingen en de de
fensie wat in de ambtelijke
taal heet „koninkrijksaange
legenheden".
Nu zijn er buitenlandse be
trekkingen, die Suriname in
teresseren maar die Neder
land betrekkelijk koud lateh
men denke bij voorbeeld
aan de relaties met het buur-
land Brits Guyana, dat in de
laatste jaren een nogal bewo
gen ontwikkeling heeft door
gemaakt. Ja, men kan ge
rust zeggen dat alles wat
speelt in en om het Caribi
sche gebied en in het noorden
van Zuid-Amerika in de eer
ste plaats betekenis heeft voor
de West en pas in de tweede
plaats voor Nederland. Niet
denkbeeldig is ook dat er te
gengestelde belangen bestaan,
zoals wanneer een Ameri
kaanse zowel als een Neder
landse onderneming dingt
naar een concessie. Dan is er
de hoogst belangrijke zaak
van het lidmaatschap der
Verenigde Naties, waarin elk
land de bekroning ziet van
zijn zelfstandigheid, maar
waarbij de West, onder de te
genwoordige verhoudingen,
nooit anders kan optreden
dan als een aanhangsel van
Nederland, met één of twee
leden opgenomen in de Ne
derlandse delegatie.
Het is in deze sfeer, dat
wij groeiende moeilijkheden
verwachten tenzij Neder
land tijdig besef opbrengt
voor het feit, dat er verlan
gens in de West zijn die het
eenvoudig niet kan beharti
gen.
Beschouwen wij eens na
der hoe de dingen nu gaan.
Een aantal Westindiërs met
grote capaciteiten is be
noemd in hoge Nederlandse
diplomatieke rangen een
juiste geste, maar niet af
doende. Want een diplomaat,
ook al is hij ambassadeur, is
een uitvoerder van instruc
ties en niet de opsteller daar
van. Zo wordt een Suri
naamse diplomaat, in Neder
landse dienst, tot een deel
van die Nederlandse dienst,
hoe Surinaams hij ook moge
voelen en denken.
Aan de top worden konink
rijksaangelegenheden behan
deld door de Nederlandse mi
nisterraad, voor die gelegen
heid aangevuld met de ge
volmachtigde ministers (ver
tegenwoordigers) van Surina
me en de Nederlandse Antil
len in Nederland. Andermaal
een fraaie constructie, maar
die tegen de tand des tijds
wel niet bestand zal blijken.
Wij willen een vergelijking
beproeven. Stellen wij eens,
dat er in ons land een drie-
stedenbond bestond, van Am
sterdam, Haarlem en Hilver
sum. Normaal doen B. en W.
van Amsterdam alle zaken af,
maar wanneer het nu eens
gaat om typisch Haarlemse
of Hilversumse belangen, dan
zit er in dat college óók nog
een vertegenwoordiger van
deze beide steden.
Als elke vergelijking gaat
ook deze ergens mank, maar
zij kan toch wel aantonen
(vooral aan Haarlemmers of
Hilversummers) dat deze wij
ze van besturen zeker niet
aan alle verlangens van alle
bevolkingsgroepen recht kan
doen.
De Nederlandse West is
maar een onderdeel van een
veel grotere West, waarin
Trinidad en Jamaica reeds
geworden zijn tot onafhanke
lijke staten (binnen het Brit
se Gemenebest), en waarin
nog menige staatkundige ver
andering te wachten is. Een
nauwere band met Trinidad
biedt Suriname mogelijkhe
den die het nu mist ook
al is het een geassocieerd ge
bied geworden van de Euro
pese Economische Gemeen
schap. Waarom? Omdat Su
riname en Trinidad zijn als
de goede buren, aan wie
men meer heeft dan aan
de verre vrienden. Maar ook
om zulke banden te leggen is
zelfstandigheid voor Surina
me op het gebied van de bui
tenlandse politiek op den duur
onmisbaar.
Reeds nu geeft het ontbre
ken van zelfstandigheid inza
ke buitenlandse politiek van
tijd tot tijd aanleiding tot ze
kere spanningen en tot wan
begrip. Er is naar het voor
komt geen enkel belang mee
gediend om die spanningen te
doen toenemen, en veel beter
is het hun oorzaak uit de weg
te ruimen. Ook daarna kun
nen onze betrekkingen met de
West heel goed zijn, ja, juist
daardoor kunnen zij heel goed
blijven. Houdt men ginds na
dien vast aan de dynastieke
band met Nederland, dan zul
len de gebiedsdelen in de
West door een personele unie
met Nederland verbonden
blijven. Maar het zullen dan
kleine zelfstandige staten zijn
die in de eerste plaats zullen
streven naar goede betrek
kingen met de staten in hun
buurt wellicht zelfs naar
nog nauwere banden, nu zich
overal in de wereld bewegin
gen voltrekken welke gericht
zijn op de vorming van gro
tere economische en politieke
eenheden. Dat dit in het uit
eindelijk belang van de West
is, zal niemand kunnen ont
kennen. Maar is het ten slot
te niet evenzeer in het belang
van Nederland dat deze bei
de gebiedsdelen op eigen be
nen komen te staan, econo
misch zowel als politiek?
(Van onze correspondent)
WASHINGTON Er hoeft geen twijfel
aan te bestaan dat alle Franse plannen
voor vervanging van de NAVO door nieu
we Atlantische en Europese militaire
bondgenootschappen bij Washington op
tegenstand zullen stuiten. De Franse op
zet is namelijk kennelijk gericht op de on
dermijning van de Amerikaanse militaire
positie op het Europese vasteland.
Dat bleek ook uit het plan dat het Fran-
tijdschrift „Politique Etrangère" on
langs heeft gepubliceerd. Voor Europa
werd een Europees defensiesysteem
voorgesteld met een vergaande integratie
van het opperbevel en de strijdkrachten,
maar zonder de Verenigde Staten. Maar
het Franse kernwapen moet onder Frans
beheer blijven „zolang er nog geen Euro
pese regering" is. De aansluiting van
Groot-Brittannië blijft mogelijk.
Men acht het in Washington en Parijs
waarschijnlijk dat De Gaulle het artikel
heeft gelezen, voordat het werd gepubli
ceerd. In het artikel wordt een directo
rium van de drie Westelijke kernmach
ten verworpen, omdat de Amerikaanse in
vloed te groot zou zijn. Vroeger heeft De
Gaulle dit directorium zelf voorgesteld.
Ook een deelgenootschap tussen de VS en
West-Europa, zoals de Duitse politicus
Gerstenmaier wenst, wordt in „Politique
Etrangère" verworpen.
West-Europa is de militaire noofdbasis
voor de Amerikanen bij de strategie tot
inperking van eventuele Russische expan
sie. Vele Atlantisch gezinde Amerikanen
in Washington beseffen het politiek en
economisch belang van de Atlantische sa
menwerking.
Te verwachten is dan ook dat de Ame
rikanen eerder zullen pogen de NAVO
zonder Frankrijk voort te zetten dan dat
ze ingaan op voorstellen, waarbij de Ame
rikaanse rol beperkt zou blijven tot nu
cleaire garanties voor West-Europa. Ook
al zou binnen dat kader een Europees
veiligheidssysteem mogelijk worden, waar
door allerlei Oost-Westspanningen uit de
wereld geholpen zouden kunnen worden.
Geen nieuwbouw
Onze correspondent in Parijs meldt dat
generaal De Gaulle nu officieel zijn toe
stemming heeft geweigerd voor de bouw
van een nieuw hoofdkwartier van de
SHAPE, het militaire departement van de
NAVO dat in Roquencourt bij Versailles
al jaren in geprefabriceerde en provisori
sche barakken huist. In hoge militaire
kringen van de NAVO veinsde men gis
teren enige verwondering over dit be
sluit. Het lag echter in de lijn der ver
wachtingen.
Men moet deze nieuwe en zoveelste
„onthulling" dan ook zien als een zet in
de Frans-Amerikaanse diplomatieke ze
nuwenoorlog.
Advertentie
m
't#VWWVVtfWVvi#vvvvvvv)flraiiiiifvvvinf«Mnf«fMnAnfifi«iAi«n#uiAfW«AftMvviffMAiinAAn#w«M«vi/ifi#viAA#%rv«A#vv«ri'vvvvvvvvvvvv^
Traangas. De politie in Aden heeft traan
gas gebruikt om een demonstratie van
scholieren uiteen te drijven. Het was
de derde demonstratie die deze week
in het stadsdeel Crater is gehouden. De
jongens en meisjes gooiden verscheide
ne ruiten in.
