„Zwei Ansichten", derde roman van
ex-Oostduitser Uwe Johnson
Grand Gala du Disque
met 27 Edisons
Boekenhoekje
Roman die politieke discussies uitlokt
Wanda Wilkomirska
soliste bij N.Ph.O.
Dochter van Churchill onder gasten
Maja Boutna
Plus
DONDERDAG 21 OKTOBER 1965
15
BONN. De derde roman van de Duitse schrijver
Uwe Johnson is verschenen: „Zwei Ansichten". Evenals
„Mutmaszungen über Jakob" en „Das Dritte Buch über
Achim" levert het nieuwste boek van de in 1934 in Pom-
meren geboren boerenzoon Johnson de Duitsers waar
schijnlijk genoeg stof tot discussie. Het zal ook weer een
best-seller worden, hoewel dit nog het vreemdste is aan
het fenomeen Johnson, want vanuit een breed lezers
publiek gezien zijn de drie boeken onverteerbaar. „Zwei
Ansichten" daarvan overigens nog het minst. Toen de
„Deutsche Demokratische Republik" van zetbaas Ul-
bricht in 1949 werd opgericht, was Uwe Johnson 15 jaar.
Zes jaar later verliet hij de D.D.R. In 1959 vestigde hij
zich in West-Berlijn. Zijn eerste boek (Mutmaszungen
über Jakob) kwam hetzelfde jaar uit. „Ik ging daarheen
waar mijn boek gedrukt werd", verklaarde Johnson
toen. Hij wil er ook niet van weten dat hij uit de D.D.R.
„gevlucht" zou zijn. Het is ook duidelijk dat zijn hart
niet in West-, maar in Oost-Duitsland ligt, waar hij is
geboren en opgegroeid, maar waar het nu eenmaal on
mogelijk is te laten drukken naar eigen inzicht.
Instrumentaal
Vocaal
Litteratuur
SNIJBLOEMEN VOEDSEL
Luister- en kijkgelden
in Europa
Kunsttentoonstelling uit
nazibezit in München
Beeldhouwkunstexpositie
in Den Haag
De radio geeft vrijdag
T el evisie pro gramma
minus
Damshuizer
(Van onze correspondent)
IN ALLE TOT DUSVER verschenen romans van Johnson neemt Oost-Duitsland
een belangrijke plaats in en de daaraan gewijde passages zijn het levendigst. Ook
in Zwei Ansichten" is dat zo. Maar voor het eerst beperkt de schrijver zich niet
tot zijn tot nu toe gevolgde werkwijze: het registreren van wat verschillende
„camera-ogen" van een en hetzelfde object zien, waarbij de „foto's" onderling van
elkaar afwijkende beelden opleveren. Hij vlecht in zijn laatste boek ook morali
serende oordelen over de beschreven toestanden in. Afzijdigheid bleek niet toe
reikend, nu in „Zwei Ansichten" voor het eerst ook de Berlijnse Muur een rol
speelt. Het gevolg van Johnsons oorspronkelijke opvatting zelf „neutraal" te moe
ten blijven was, dat zijn personages als koude kikkers door zijn boeken sprongen
tegen een, geen detail ontziend, decor, geschreven in een klinische stijl, die het de
lezer niet gemakkelijk maakte zich met Johnsons figuren te identificeren.
IN „ZWEI ANSICHTEN" wordt het ver
haal verteld van een middelmatig West
duits jongmens, dat meent verliefd ge
worden te zijn op een eveneens middel
matige Oostberlijnse verpleegste. De po
gingen van de jongen (B geheten) om in
Oost-Berlijn, na een eerste vluchtige ont
moeting, het meisje (met name D) terug
te vinden, mislukken. Dit komt ook door
de onverschilligheid van D, die zich bij
het regime heeft neergelegd en geen aan
vechting heeft om naar het westen te
gaan. Maar nadat in augustus 1961 de
muur gebouwd is, verandert de situatie.
B. ontmoet bij een van zijn uitzichtloze
zwerftochten door het westelijk stads
deel een groepje vluchthelpers. Ook D.
voelt nu het regime als een onhoudbare
druk en ze gaat op de uitnodigende brie
ven van B. in. Met behulp van de West-
berlijnse vlucht-experts slaagt ze er in de
D.D.R. illegaal te verlaten. In West-Ber-
lijn is B. intussen onder een autobus ge
raakt en met een hersenschudding in een
ziekenhuis gebracht. D. bezoekt hem
maar vluchtig. „Ze wilde de paviljoens
van het ziekenhuis nog bezichtigen voor
het eind van de bezoektijd en in haar
mantelpak had ze de kranten voor het
week-end, die zo dik waren van de adver
tenties, personeelsaanvraagen en huur
kamers, daaruit wilde ze zich een kamer
zoeken." Hiermee eindigt „Zwei Ansich
ten."
ONGETWIJFELD IS JOHNSON in
Duitsland de enige litterator die zich in
zijn romans met de kloof tussen de beide
delen van het land bezig houdt. De nei
ging tot manierisme en kunstnijverheid
hebben echter tot gevolg dat Johnson
die zulke keurig uitgewerkte theorieën
over de techniek van het verhaal heeft
ontwikkeld in zijn goede bedoelingen
niet zelden blijft steken, en dan de le
zer niet meer bereikt. In „Zwei Ansich
ten" wordt het verhaal ontsierd door een
complete bric a brac-winkel vol irrelevan
te details, en gaan voor de gang van de
historie gewichtige mededelingen verlo
ren in een gebrabbeld terzijde, waardoor
de lezer per bladzijde verder merkt, dat
hij het spoor is kwijt geraakt. Hoe het be
ter kan worden, blijkt uit het laatste ge
deelte van het boek, waarin Johnson de
vluchtpoging van D. beschrijft. Waar
schijnlijk zelf door het avontuur meege
sleept, vergeet hij zijn zinnen met mo
dernistische franje te versieren en neemt
de geschiedenis nog een onverwachte
vaart, die tot het einde wordt volgehou
den.
DAT „ZWEI ANSICHTEN" in de Bonds
republiek een minder litteraire dan poli
tieke discussne zal uitlokken is te voor
zien. Dit komt door de werkwijze van
Johnson om zijn verhaal op te bouwen
uit een aantal visies, die verschillende
personen over een bepaalde gebeurtenis of
over de hoofdfiguur hebben. (In „Mut
maszungen über Jakob" zijn het de visies
waarnaar B streeft. De criticus van „Die
Zeit" merkt dan op dat met de begerig
heid naar auto's en het zo goed als
ontbreken van enige andere aspiratie
een beeld gegeven is, „dat niet voor de
hele Bondsrepubliek op gaat". Gelukkig
gaat geen enkel beeld voor een geheel
land op. Ook niet dus wat deze Westduit-
se scribent zelf nog zegt: „De Westduit
ser droomt noch van sex noch van sport
wagens, maar alleen van rust." Het zou
overigens wel betekenen dat Johnson het
aan het rechte eind heeft.
Uwe Johnson
Wanda Wilkomirska
Aan het tweede dinsdagconcert op 26 ok
tober van het Noordhollands Philharmo-
nisch Orkest, zal de violiste Wanda Wil
komirska solistische medewerking ver
lenen. Het concert, onder leiding van Hen
ri Arends, wordt geopend met Intrada
voor vijf trompetten, drie trombones, en
pauken. Vervolgens zal Wanda Wilko
mirska het Vioolconcert in E gr.t. van
Johann Sebastian Bach spelen, waarna
als laatste stuk voor de pauze Muziek
voor strijkers, vijf trompetten en pauken
van Basewicz wordt uitgevoerd.
Na de pauze treedt Wanda Wilkomirska
nogmaals op met het Vioolconcert van Szy-
manowski. De avond wordt besloten met
de tweede suite „Daphnis et Chloë" van
Maurice Ravel.
Wanda Wilkomirska, geboren in War
schau, stamt uit een zeer muzikale fami
lie. Haar vader gaf haar op vijfjarige
leeftijd vioollessen. Ze trad toen zij zeven
jaar was voor het eerst op. Van 1943 tot
1947 kreeg zij lessen van Irena Dubiska
en van 1947 tot 1950 van professor Edde
Zathursca aan de Muziekakademie in
Boedapest.
Wanda Wilkomirska speelde onder be
roemde dirigenten, zoals Otto Klemperer,
Paul Hindemith, Carlo Maria Giulini en
Witold Rowicki. Zij verwierf bekendheid
in Australië, Groot-Brittannië, Israël
Zweden, Amerika, Turkije, Italië en trad
met belangrijke Europese orkesten op.
Momenteel is zij soliste bij het Nationaal
Philharmonisch Orkest in Warschau.
c
Een actuele uitgave in verband met het
verlenen van het eredoctoraat door de
Vrije Universiteit is het boek over Mar
tin Luther King in de serie „kopstukken
uit de twintigste eeuw". Dr. J. J. Buskes
is de schrijver van de monografie en
Kruseman in Den Haag geeft de serie
uit.
(Van onze radio- en t.v.-medewerkster)
AMSTERDAM Er zijn dit jaar Edi
sons beschikbaar gesteld voor het klas
sieke deel van het „Grand Gala du Dis
que", een aantal waarvan zelfs de orga
nisator „De Commissie Collectieve Gram-
mofoonplatencampagne" (C.C.G.C.) enigs
zins geschokken is. De alleszins deskundi
ge jury kon in vele gevallen evenwel niet
tot een enkelvoudige keuze komen in be
paalde categorieën. Dat de Edisons, ze
ker in de klassieke sector, van grote
waarde geacht worden, bewijst wel het
feit dat negentien gehonoreerden persoon
lijk of door een vertegenwoordiger hun
prijs op de 29 oktober in het Concertge
bouw in ontvangst zullen nemen. Minister
Vrolijk zal de beeldjes en de oorkonden
overhandigen.
De C.C.G.C. ziet hierin een aansporing
om het klassieke Grand Gala in dezelfde
richting voort te zetten. Tevens hoopt
men nog meer grote buitenlandse kunste
naars op de Nederlansde concertpodia te
krijgen. Een eerste stap in die richting
is dat deze keer niet het Concertgebouw
orkest, maar het „New Philharmonia Or
chestra" uit Londen het podium zal be
zetten. Dirigent is Carlo Maria Giulini,
gasten-solisten zijn Rita Streich en Ar
thur Grumiaux.
De jury heeft dit jaar prijzen uitgereikt
in vier afdelingen instrumentaal, vocaal,
eigentijdse muziek en litteratuur inclu
sief toneel.
In de afdeling instrumentaal gaan de
Edisons naar „Die Berliner Philharmoni-
ker", die met Cristian Ferras en Herbert
von Karajan voortreffelijke Sibeliusopna-
men hebben gemaakt, verder naar onze
landgenoot Herman Krebbers, het „Lon
don Symphony Orchestra", „I Musici",
trompettist Adolf Scherbaum en naar
Jacques Chailly, naar Arthur Grumiaux,
naar onze landgenoot Gustav Leonhardt,
naar Suzanne Lautenbacher, Wilhelm
Kempff, Arthur Rubinstein en de clave-
cinist Luciano Sgrizzi.
In de afdeling vocaal gaan de prijzen
naar drie opera-uitvoerende orkesten met
solisten en dirigenten, verder naar pro
fessor dr. Hans Knapperbusch, naar Carlo
Maria Guilini, naar Karl Münchinger en
naar de leden van de studio „Der Frühen
Musik" uit München, verder naar Ellie
Amelink, Dietrich Fischer Diskau, de Pool
Witold Rowicki en naar Jeanne Deroubaix
met een aantal instrumentalisten onder lei
ding van Pierre Boulez. Beide laatstge
noemden vallen onder de categorie eigen
tijdse muziek.
Van de litteratuurafdeling is alleen be
kroond de opname van „Huis Clos" van
Jean Paul Sartre. Verder krijgen drs.
R. L. Schuursma voor de cassette over
Nederland 1940/1945 en de cassette over
Winston Churchill een prijs. Miss Mary
Soames-Churchill, dochter van de overle
den staatsman, zal de prijs in ontvangst
nemen.
Het klassieke Grand Gala, dat weer via
radio en tv (zij het hierbij gedeeltelijk)
wordt uitgezonden, zal worden geopend
met ouverture „Semiramis" van Rossini.
Rita Streich zal twee aria's zingen uit
Nozze di Figaro" van Mozart en een
uit de „Barbier van Sevilla" van Rossini.
Het „New Philharmonia Orchestra" speelt
drie dansen uit de tweede suite van „De
driekanten steek" van Manuel de Falla,
Arthur Grumiaux speelt het vioolconcert
in G-kleine terts van Max Bruch.
Na de pauze zal minister Vrolijk de Edi
sons overhandigen en daarna wordt dit
concert besloten met Benjamin Brittens
„Young persons guide to the orchestra".
Advertentie
bloemen blijven lang mooi zonder water te verversen
Nederland houdt, wat de hoogte van het
luistergeld betreft, samen met Frankrijk
en Denemarken, met 18 per jaar het
midden tussen Groot-Brittannië, waar het
luistergeld 10 is en Zweden waar 25
verschuldigd is, aldus een VARA-rapport.
Het kijkgeld 36) is slechts lager in
Engeland (ƒ30), terwijl Oostenrijk de
kroon spant met ƒ84 per jaar.
Gemiddeld betaalt een radiobezittend
gezin in ons land voor elke honderd pro
gramma-uren 15 cent, evenveel als in
Zweden en 1 cent minder dan in Finland.
In Engeland is dit slechts 5 cent, in Noor
wegen daarentegen 40 cent. Volgend jaar,
als het derde radionet volledig in gebruik
zal zijn, zal de Nederlander per 100 uur
10 tot 11 cent betalen.
Bij de televisie ligt het tarief per 100
uur voor Nederland op 1.45 en bij een
volledig programma op het tweede net op
1.15 tegen 65 cent in Groot-Brittannië en
f 11.50 in Noorwegen.
Achter gesloten deuren heeft het Beier-
«e ministerie van Financiën in München
een tentoonstelling van kunstwerken in
gericht welke door de nazi's „verzameld"
werden. Naar schatting zijn 1200 werken
bijeengebracht, waaronder schilderijen
van Titiaan, Tintoretto en Cranach de
oudere.
Het doel van de tentoonstelling is kunst
werken over te dragen aan musea en
openbare instellingen. Het zijn alleen
werken die niet door hun vroegere eige
naars opgeëist zijn en waarvan aangeno
men wordt dat zij op legale wijze door
Hitler en Göring gekocht zijn.
De tentoonstelling in het Schleissheim-
kasteel duurt tot 12 november. Tot uiter
lijk 23 november worden biedingen op de
kunstwerken ingewacht.
over leven en plotselinge geheimzinnige
dood van Jacob, in „Das dritte Buch über
Achim" de beschrijving van een Oostduise
wielrenner, waarover al twee boeken ge
schreven waren).
In „Zwei Ansichten" probeert John
son het probleem van de beide Duitslan-
den te beschrijven zowel vanuit West
duits als van Oostduits standpunt. In dat
geval ziet de verpleegster D. West-Duits-
land en West-Berlijn met Oostduitse
ogen. Nu is Johnson's critiek op de
D.D.R. in „Zwei Ansichten" weliswaar
duidelijk tot uitdrukking gekomen. Tref
fend weet hij bijvoorbeeld in de woor
den van de jongen B diens bezoek weer
te geven in Oost-Berlijn aan de verpleeg
ster D na de bouw van de muur: „De
visite aan een opgegeven zieke." Maar
toch komt B er in de ogen van D maar
slecht af, en dat zal hier in slechte aarde
vallen.
IN HET overigens links-intellectuele
weekblad „Die Zeit" begint het al met
enige opmerkingen van de boek-criticus,
die in D's visie van de Westduitse jonge
man „een typische D.D.R.-voorstelling
van de gemiddelde Westduitser" ziet.
B's hoogste doel is namelijk om als foto
graaf zoveel mogelijk geld te verzamelen
voor het kopen van een sportwagen. De
auto in het algemeen is het hoogste doel
Een selectie van zestig werken uit de
verzameling beeldhouwwerken en tekenin
gen, die het Zwitserse echtpaar Werner en
Nelly Bar sinds de jaren dertig bijeen
bracht, is tot 21 november te zien in het
gemeentemuseum van Den Haag. De ex
positie is door dr. J. Hulsker, hoofd van
de afdeling kunsten van het ministerie
van Cultuur, Recreatie en Maatschappe
lijk Werk, geopend.
De verzameling moderne beeldhouw
kunst is het gevolg geweest van de ster
ke belangstelling van de Zwitsers, die
beiden beeldhouwers waren. Bij de op
bouw van de collectie is hun voorkeur
uitgegaan naar de figuratieve aspecten
van de hedendaagse beeldhouwkunst.
Van Rodin af zijn vrijwel alle klassiek
geworden namen van de moderne beeld
houwkunst in hun verzameling aanwezig:
Picasso, Matisse, Renoir, Despiau, Archi-
penko, Maillol, Pompon, Laurens, Lip-
chitz, Zadkine, Barlach, Germaine Ri-
chier, Marino Marini en anderen. In de
collectie bevinden zich tevens werken van
Zwitserse kunstenaars, zoals Giacometti.
Er worden ook beeldhouwerstekeningen
geëxposeerd, waaronder bladen van
Auguste Rodin en Henry Moore.
HILVERSUM I 402 m. 7.00-24.00 KRO.
KRO: 7.00 Nieuws. 7.10 Het levende
Woord. 7.15 Lichte grammofoonmuziek.
(7.30-7.32 Nieuws). 7.55 Overweging. 8.00
Nieuws. 8.10 Lichte grammofoonmuziek.
(8.30-8.32 Nieuws). 8.40 Voor de huis
vrouw. 9.35 Waterstanden. 9.40 Schoolra
dio. 10.05 In de platensoos: muzikaal pro
gramma voor oudere luisteraars. 11.00
Voor de zieken. 11.40 Lichte grammofoon
muziek. 12.00 Angelus. 12.03 Lichte mu
ziek en zang. 12.27 Mededelingen voor
land- en tuinbouw. 12.30 Nieuws. 12.40
Aktualiteiten of grammofoonmuziek. 12.50
Wissewassen: licht programma. 13.10
Lichte grammofoonmuziek. 13.35 Voor de
vrouw. 13.45 Musiësta: licht muziekpro
gramma. 15.00 Schoolradio. 15.30 Voor de
zieken. 16.30 Wij stellen u voor: tenor en
piano en instrumentaal trio: klassieke en
moderne werken. 17.00 Voor de jeugd.
17.30 Coda: gevarieerd muziekprogram
ma voor tieners en twens. 19.00 Nieuws.
19.10 Aktualiteiten en concilie journaal.
19.35 Promenadeorkest en zangsoliste:
amusementsmuziek. 20.20 Populaire
grammofoonmuziek. 21.05 Tanzania 1965:
Van slavenmarkt naar vrije natie: reis
indrukken (I). 21.20 Vliegende schijven:
verzoekprogramma voor de militairen.
22.25 Boekbespreking. 22.30 Nieuws. 22.40
Epiloog. 22.45 Avondtheater. 23.55-24.00
Nieuws.
HILVERSUM II. 298 m. 7.00 VARA. 9.40
VPRO. 10.00 VARA. 13.00 AVRO. 16.0
VPRO. 21.00-24.00 VARA.
VARA: 7.00 Nieuws, ochtendgymnastiek
en socialistisch strijdlied. 7.23 Lichte
grammofoonmuziek. 7.35 Lichte grammo
foonmuziek (verv.) 8.00 Nieuws. 8.10 Lich
te grammofoonmuziek (verv.) 9.00 Te
land en te water, een informatief pro
gramma voor weg- en waterweggebrui
kers. VPRO: 9.40 Morgenwijding. VARA:
10.00 Schoolradio. 10.20 Romantische or
kestwerken (gr) 11.00 Nieuws. 11.02 Voor
de vrouw. 11.40 Oude kamermuziek
12.00 Stereo: Lichte orkestmuziek. 12.27
Mededelingen tbv land- en tuinbouw. 12.30
Overheidsvoorlichting: Voor de land
bouw. 12.40 Licht orgelspel. AVRO: 13.00
Nieuws. 13.10 Radiojournaal en beursbe
richten. 13.30 Fluit en piano: moderne
muziek. 14.00 Carillonmuziek met com
mentaar. 14.15 Bij de tijd en bij de thee:
gevarieerd programma. 15.35 Promena
de-orkest: amusementsmuziek. VPRO:
16.00 Nieuws. Aansl.: Handenarbeid in
het najaar, lezing (I). 16.15 Leven met
het lied: muzikale lezing over het volks
lied. 16.45 Nieuwdienst voor kinderen.
16.49 Voor de jeugd. 17.30 Nieuwe gram
mofoonplaten. 17.50 Aktualiteiten. 18.00
Nieuws. 18.15 Deze week, praatje. 18.20
Licht pianospel. 18.30 Jazzmuziek. 18.50
Kritieken. 19.00 Voor de oudere jeugd.
19.30 Kunstkroniek. 20.00 Nieuws. 20.05
Geloof en gezin, lezing. 20.20 Omroep
orkest en soliste: moderne muziek.
VARA: 21.00 Manon Lescaut, opera, uit
gevoerd door Omroeporkest-Groot Om
roepkoor en solisten. (In de pauze: 22.30-
22.40 Nieuws. 22.40-22.50 Aktualiteiten).
23.45 Socialistisch nieuws in Esperanto.
23.55-24.00 Nieuws.
HILVERSUM III (F.M.-kanalen). NRU-
Gezamenlijk Programma 9.00- 12.00
Voorbereid door AVRO 12.00-16.00
Voorbereid door NCRV 16.00-18.00
Voorbereid door AVRO.
NRU/AVRO: 9.00 Nieuws. 9.02 Lichte
muziek (gr). 10.00 Nieuws. 10.02 Operet
temuziek. 11.00 Nieuws. 11.02 Muziek is
troef: licht muzikaal programma (opn).
12.00 Nieuws. 12.02 Licht orkest met
zangsolist. 12.30 Johan Willem Friso ka
pel. NRU/NCRV: 13.00 Nieuws. *13.02
Lichte muziek (gr). 13.30 Operettemu
ziek. 14.00 Nieuws. 14.02 Lichte grammo
foonmuziek. (15.00 Nieuws). 15.30 Tiener
reprise: lichte muziek (gr). NRU
/AVRO: 16.00 Nieuws. 16.02 Cosmopoli-
tain-show: licht muziekprogramma. 17.00
Nieuws. 17.02 De zingende bougie: ge
varieerd platenprogramma voor automo
bilisten. 18.00 Sluiting.
BRUSSEL 324 m.
12.00 Nieuws. 12.03 Gevarieerde mu
ziek. 12.30 Weerbericht, mededelingen en
SOS-berichten. 12.45 Buitenlands pers
overzicht. 12.50 Beursberichten en pro
grammaoverzicht. 13.00 Nieuws en weer
bericht. 13.20 Moderne muziek. 14.00
Nieuws. 14.03 Schoolradio. (15.00 Nieuws).
15.45 Fragmenten uit My fair lady. 16.00
Nieuws. 16.03 Beursberichten. 16.09 Lich
te muziek. 17.00 Nieuws, weerbericht en
mededelingen. 17.15 Orgelspel. 17.30
Volksmuziek. 17.45 Volksdansen. 18.00
Nieuws. 18.03 Voor de soldaten. 18.30
Wegwijzers voor automobilisten en tips
voor het weekeindverkeer. 18.45 Sportkro
niek. 18.52 Lichte muziek. 19.00 Nieuws,
weerbericht en radiokroniek; en het weer
bij ons. 19.40 Lichte muziek. 20.00 Kamer
muziek. 20.30 Sant in eigen land. 21.30
Jazzmuziek. 22.00 Nieuws en berichten.
VOOR DONDERDAG
NEDERLAND I
AVRO: 14.30-15.05 Voor de vrouw. NTS:
15.15-15.45 Teleac: Kennis van textiel.
19.00 Nieuws in het kort. 19.01 Klaas Vaak.
19.05 De Verrekijker: Internationaal
jeugdjournaal. 19.15 Van Gewest tot Ge
west: regionaal journaal. AVRO: 19.35
Moef Ga Ga (IV): Programma voor de
tieners. NTS: 20.00 Journaal. AVRO: 20.20
Confrontatie P. Jongeling G.P.V. po
litieke uitzending. 20.55 Mijn naam is
Barbra:showprogramma. 21.45 Have gun,
will travel, TV-film. 22.10 Economisch bul
letin: toelichtingen en commentaren op
actuele gebeurtenissen in het economisch
en sociaal-economisch vlak. NTS: 22.35
Socutera. 22.40-22.45 Journaal.
NEDERLAND II
NTS: 20.00 Nieuws. 20.01 Marionetten
theater: spectacle poupée: operaprogram
ma. KRO: 20.25 De periode Kennedy, do
cumentaire. 21.10 Het conservatorium,
film: NTS: 21.20 Hazel, TV-film. KRO:
21.45 Onze man in Londen. NTS: 22.10-
22.15 Journaal.
VOOR VRIJDAG
NEDERLAND I
NTS: 10.45-11.35 Schooltelevisie. NTS:
19.00 Nieuws. 19.01 Voor de kinderen.
VARA: 19.06 Fanclub: programma voor
jonge mensen. NTS: 20.00 Journaal.
VARA: 20.20 Achter het nieuws: actuali
teiten. 20.45 Tel uit je winst: quiz. 21.20
Tieners van toen; amusementsprogram
ma. 22.10 Zo is het toevallig ook nog eens
'n keer, satirisch programma. NTS: 22.50-
22.55 Journaal.
NEDERLAND II
NTS: 20.00 Journaal. NCRV: 20.01 Die
ren kijken dieren in het hooggeberg
te, filmreportage. 20.20 Literair kijk-
schrift, letterkundige rubriek. NTS: 20.45
De muren van Jericho, TV-film. NCRV:
21.55 Attentie: aktualiteiten. 22.10 Avond
sluiting. NTS: 22.15-22.20 JournaaL
Dit is de echte Maja Bouma. Gis
teren is Annelies Bouma op deze
pagina voor haar doorgegaan, waar
voor onze verontschuldigingen.
Volgens haar reclameschrijvers werd
Astrud Gilberto, „the girl form Impane-
ma", ontdekt toen zij als een modern en
bescheiden huisvrouwtje zo uit haar keu
ken achter de microfoon moest plaats ne
men om haar man (de beroemde van
„Desafinado") te vervangen. Onder meer
optredend met diezelfde man en met de
virtuoze saxofonist Stan Getz zorgde zij,
zoals dat heet, voor een fris en vernieu
wend geluid in de jazz, zij het dan die a
la Bossa Nova. Tot de bewonderaars van
haar zang en de genoemde begeleiding
behorend, verwachtten wij veel van het
optreden van Astrud voor de NCR V-tele
visie, gisteravond als onderdeel van het
vooravondprogramma. Dat optreden, ge
steund door een speciale formatie onder
leiding van Pim Jacobs, werd voor ons
een niet zo lichte teleurstelling. Het ver
haal van de zingende huisvrouw heeft
misschien Astrud evenveel parten ge
speeld als ons. Haar verschijning deed nu
aan als een pose, haar zang als een ma
niertje en het ontbrak haar zowel als da
begeleiding aan enige bezieling.
Met de door George Noordhof geregis
seerde rubriek „Plusminus" gaf da
NCRV aan Nico van Vliet weer de kans
te getuigen van zijn voorkeur voor wat
heet de „spelende documentaire". Buiten
landers, min of meer tot oordelen be
voegd, moeten daarbij in een soort van
wedstrijdverband hun meningen over Ne
derlandse aangelegenheden vergelijken
met de resultaten van apinie-onderzoeken,
wetenschappelijk verantwoord ingesteld
door het bekende bureau Intomart. Hoe
verantwoord en deskundig ook die peilin
gen waren, zij konden niet de indruk uit
wissen, dat deze eerste aflevering van
„Plusminus" weinig meer was dan een
niet onaardig tijdverdrijf, gebaseerd op
gegevens, die wat al te geflatteerd wer
den door de misschien wel extra grote
behoefte van het Nederlandse publiek,
zich principiëler voor te doen dan net in
werkelijkheid is. Tot deze conclusie leid
den vooral de percentages die een peiling
van de liefde voor God, Oranjehuis en
vaderland opleverde. Terecht wees daar
bij de Groningse professor dr. Röling op
het feit, dat het nogal gemakkelijk is in
een tijd van betrekkelijke vrede van die
liefde, tot de dood bereid makend, te ge
tuigen.
Tot het speelse karakter van de uitzen
ding droegen zeker een paar filmpjes over
griezelig rijke mannen als Paul Getty en
de medewerking van onze eigen, onver
valst slagvaardige miljonair Caranza
bij. En al moet men daarbij rekening
houden met factoren als bevangenheid,
hoffelijkheid en slimheid, ook de uitspra
ken van de vier buitenlanders maakten
het geheel wat pikanter. Onze bezwaren
ten spijt, zullen wij daarom de volgende
keer toch weer kijken.
