VAN OUDSHOORN „Les frères Jacques" in Haarlem CI\/1XJ Me, als modern auteur vri\daq anoni NEGEN MUZEN Meer susidie op aankopen van beeldende kunst Werk van een voornaam prozaïst DONDERDAG 28 OKTOBER 1965 1/ De Dick van Dyke show AVRO's internationale ijssterrenparade Alleen voor u met Willy Walden en Piet Muyselaar C. E. Dinaux Drs. Jonker verongelukt Een kostelijke avond Franse kleinkunst Simon Koster De radio geeft vrijdag T elevisiepr ogr amma Kinderboekenweek 1965 in Amsterdam geopend nabeschouwingen Pure ontspanning J. Damshuizer Professor L. van Puyvelde in Brussel overleden Als deel in de Witte Olifant-reeks (uitgave van G. A. van Oorschot) is onlangs een afzonderlijke herdruk verschenen van „Tobias en de dood", de vijfde publikatie van J. van Ouds hoorn, daterend van 1925 en nooit heruitgegeven voordat dit meesterlijke boek in 1950 werd opgenomen in de helaas on volledig gebleven verzamelbundel „Doolhof der zinnen". Een jaar later overleed Van Oudshoorn (pseudoniem van Jan Koos Feylbrief). De erkenning, die hem in vroeger tijd maar zeer matig ten deel was gevallen, kwam niet zonder sarcasme gezegd dus juist nog „op tijd". Waar is, dat Frederik van Eeden en Lodewijk van Deyssel met waardering geschreven hadden over Van Oudshoorns debuut „Willem Mertens' levens spiegel" (1914). Herman Robbers, Frans Coenen, Jacques Bloem en, met alle begrip voor de uitzonderlijke „moderni teit" van deze zich afzijdig houdende auteur, bovenal Victor van Vriesland, trouwens eveneens. Maar de afwijzende critiek overheerste toch en deze kwam, merkwaardig genoeg, niet alleen van de kant van de mindere goden onder de critici. Jan Greshoff bijvoorbeeld sprak van een „half-ziek querulanten- proza" en Du Perron, die de in 1920 verschenen herdruk van „Willem Mertens" pas acht jaar nadien onder ogqn kreeg (was zijn speurneus voor werk van ongemeen litterair niveau al die tijd verkouden?) schreef in zyn „Voor kleine parochie" op een onhebbelijk-denigrerende manier over „de heer Van Ouds hoorn", wiens boek voor hem onleesbaar was omdat het „on fris, burgerlijk en kleinzerig" zou zijn; de geur vond hij „ranzig", de hoofdpersoon „bitter weinig interessant" en om dit critische doodvonnis te bezegelen werd want dat kon en mocht niet uitblijven! nog gauw Du Perrons litteraire aarts vijand Dirk Coster met de haren erbij gesleept. Hij is voor zover ik weet nooit in enige publikatie van dit oordeel terug gekomen. Was ook voor Du Perron de auteur van „Louteringen" (1916), „Verhalen" (1923), „Pinksteren" (1929) en de voordien ver schenen „karakteristiek" zoals Van Oudshoorn zijn „Tobias en de dood" in de ondertitel kwalificeerde, ter onder scheiding van hetgeen „roman" werd ge noemd niet meer dan een „nabloeier", prikkelden hem de naturalistische bij- mengselen en, wie weet, de „pessimisti sche levensbeschouwing", zonder dat hij doorzag dat er in dit pRoza, in déze vorm van pessimisme een levensg e - voel tot uitdrukking kwam, dat met het zogenaamde fin-de-siècle een dooddoe ner trouwens niets, maar dan ook niets gemeen had en „existentialistisch" avant- Ta-lettre was? Ik weid over die miskenning van Van Oudshoom niet alleen uit omdat het me altijd grenzeloos heeft geërgerd dat een Du Perron, die een figuur als Malraux tot in merg en nieren had gepeild, dom weg voorbijliep aan een schrijver, die toentertijd zo volstrekt van „morgen" was, maar omdat zo'n geval als dat van Van Oudshoorn de betrekkelijkheid van het litterair-historische waarde-oordeel zo overduidelijk illustreert. Trouwens: die legende van het fin-de-siècle heeft meer dan een auteur in de schaduw gesteld. Ik denk onder anderen aan Marcellus Emants, die pas door de lijvige biografie, die Pierre H. Dubois aan hem wijdde („Mar cellus Emants, een schrijversleven", Nijgh Van Ditmar") een meester lijke proeve van de in ons land schaars beoefende kunst van de litteraire levens beschrijving op ware grootte werd overgedragen aan de hedendaagse letter kunde. Niet toevallig verwijs ik naar Emants: Van Oudshoom was, al dan niet met diens werk bekend, nauw aan hem verwant, zo goed als er jongere auteurs te over zijn, die, modern van taalgebruik, compositiewij ze en „expositie", de lijn doortrekken die, sinds „de breuk in de tijd" werd voltrokken, zich al scherper in de wereldlitteratuur aftekent. Ja, Van Oudshoom is een modem auteur, dat wil zeggen: hij gaf met de stijlmiddelen van zijn tijd, die hij trou wens op een hoogst persoonlijke manier aanwendde, uitdrukking aan de levens problematiek .die ons nu bezighoudt en aan de kernvragen van ons menselijk be staan raakt. Er is indertijd al terecht ge wezen op een verwantschap met Dosto- jevski en Toergenjev. Men had ook, met minstens zoveel recht van betrekkelijk gelijk, Gogol kunnen noemen, de Gogol van de „Peterburgse Vertellingen", van „De Mantel" en vooral natuurlijk van „Dode Zielen". Want het is juist wat Robbers, niet bij wijze van afkeuring Advertentie Alles over radio en televisie kunt u lezen In de AVBO-bode, een blad van formaat! Kosten AVRO-lidmaatschap (inclusief AVRO-bode) 8,— per halfjaar, f 4,— per kwartaal, 33 cent per week. Hen briefkaart aan AVRO - Amsterdam is vol doende! Ook telefonisch 0 20-2391 11 maar als karakteristiek, schreef: dat er in het werk van Van Oudshoorn „een dui velse verschrikking" is, een verschrik king die, naar het mij voorkomt, teweeg wordt gebracht doordat deze fenomenale auteur niet zoals zijn naturalistische voor gangers de realiteit belicht, maar dóór- licht, zodat in en dóór en achter het zich op de voorgrond afspelende „verhaal" een tweede werkelijkheid opdoemt, hier scherp omlijnd, daar in een vreemd dif fuus licht, dat aan dit bedachtzaam, soms bijna nuchter formulerende proza een on bepaalbare dimensie toevoegt die men, was Van Oudshoorns werk van ietwat la tere datum geweest, surrealistisch zou hebben genoemd. En indien niet surrealis tisch, dan een expressievorm van een be klemmende gewaarwording van een „ver vreemding", zoals deze zich panisch in een vroege novelle (ik bedoel het verhaal Tonka") van Robert Musil aankondig de: „men voelt dat daar de begrippen aan een grens komen, waar ze geen enkel houvast meer hebben". En nu ci teer ik uit „Tobias en de dood": „thans kon het hem echter overkomen, dat de meest alledaagse dingen plotseling op on gekende wijze zijn aandacht vastgrepen, zodat hij onwillekeurig staan bleef om bij voorbeeld een vigilante na te kijken. Geheel onwillekeurig, want gebeuren deed er natuurlijk niets bijzonders en voor Tobias bestond het enig opvallende daarin, dat hij bij het immer kleiner wor den van paard en wagen, bij het zien draaien van de wielen, tot zijn eigen be vreemding een genoegen ondervond, als werd hem dit schouwspel voor het eerst in zijn leven geboden." Bevreemding, vervreemding: Tobias Termaete, reëel zakenman, overlopend van burgerlijke zelfgenoegzaamheid, is uit zijn zekerheden gevallen. Daar zit hij door allerhande onheil en twijfel er angst bedreigd, aan een klein tafeltje bij het voeteneinde van zijn bed en zijn huis houdster ziet hoe hij „het eerste radijsje tegen het al verkwijnend daglicht hield en het zeer aandachtig met een mes be gon af te pellen"; en ze kon „de over tuiging niet van zich afzetten, hier een groot dier in mensenkleren aan het werk te zien", een tafereel van Hieronymus Bosch, of, in een minstens zo ontstellend- absurde visie van een hedendaags schil der: van Melle Oldeboerrigter. Andere situatie: Tobias heeft, gedre ven door een nameloze onrust, opgejaagd door een bedreiging van onbestemde her komst, zijn toevlucht gezocht in de bil jartzaal van een „veilig' koffiehuis: het spel gadeslaand ziet hij en ziet hij niet, mijmert hij en mijmert hij niet, „ja hij was er en was er toch ook weer niet. En dat juist, dat vage, dat gedachteloze, dat gevoel tevens, hoe er iets geheel onbe- Kunstenaars van nu. In de Bols Taveerne te Amsterdam (Rozengracht 106) wordt tot 15 november een expositie van schil derijen van de Turkse schilder en oud journalist Ihsan Cemal Karaburqak ge houden. Deze verkoopstentoonstelling kwam tot stand door samenwerking van de Nederlands-Turkse vereniging met dr. L. Gans, initiatiefnemer van deze expo sities onder do titel „Kunstenaars van nu". paalds aan het groeien was, dat juist verschafte Tobias die wonderlijk weldoen de rust" een misleidende, verraderlijke rust, diè van een schijnbestaan, dat een andere orde van zaken verborgen hield. Nog een derde citaat van het reëel-ir- reële (het infra-reële, als ik het zo noe men mag), dat vooral het latere werk van Van Oudshoorn tot een unicum stem pelt in onze litteratuur van voor de twee de wereldoorlog: gekleed voor een avond uitgang staat Tobias voor de spiegel „met zijn glinsterende ringen, de fonkeling van zijn diamanten overhemdsknoopjes, zijn witte handen en wasbleek gelaat (-), zo enkel in wit en zwart met zijn kortaf ge meten bewegingen, kreeg zijn verschijning iets doods en opvallends automatisch". Tobias ontkomt aan de valstrik van on dergang en dood, zijn vijand en afperser wordt dupe, terwijl allen in deze „karak teristiek" dupe zijn, de een van de an der, en allen samen van de ontbindende onzekerheid. Dat is, als overrompelende anticlimax, Van Oudshoom troef: de zelf verzekerde burger wint. „Een groots boek" schreef E. Breton de Nijs. Dat is het, een groots boek van een laat herkend en erkend groots schrij ver. Ik brand dan ook van nieuwsgierig heid naar de studie over een nog onge publiceerd verhaal van Van Oudshoorn, die binnenkort van de hand van Drs. W. A. M. de Moor, de beheerder van het Van Oudshoorn-archief, bij de uitgever Polak Van Gennep zal verschijnen. (Van onze correspondent) HILVERSUM. Drs. Herman J. Jon ker, oud-radioreporter (AVRO) en direc teur van de Stichtse culturele raad. is woensdag in Kesteren bij een verkeerson geluk gewond en in het ziekenhuis over- leden. T De in 1917 geboren Herman Jonker trad op 20 januari 1946 in dienst van de AVRO. Bij de crisis in de leiding in 1952 vertrok ook Herman Jonker. Als drs. in de geologie voelde hij zich op zijn plaats in de nieuwe functie van adjunct-alge- meen secretaris van het Prins Bernhard- fonds. Op 1 januari 1959 werd hij be noemd tot directeur van de Stichtse cul turele raad. In het Gooi was hij vooral bekend door zijn contacten met kunste naars. Hij was zelf schilderijencollec tionneur. Hij werd onder meer gekozen tot prins carnaval van 's-Hertogenbosch. Een kleine twintig jaar geleden heb ik „Les frères Jacques" voor het eerst ge zien in een rokerig Parijs kelderzaaltje aan de linker Seine-oever, dat zich „Ca baret de la Rose Rouge" noemde en waar zeepkisten en andere emballage-spullen als zetels voor het publiek dienden en te vens als tafels voor de consumpties. In dat geïmpoviseerde theatertje vormden de vier „athlètes complets de la chanson", die toen nog maar pas aan hun carrière waren begonnen ,toch al het hoofdnum mer en de grote attractie van het pro gramma. Ze hadden al een hoge graad van perfectie bereikt en ze brachten de toehoorders tot laaiend enthousiasme, on der meer door hun aangrijpende en muzi kaal-verfijnde vertolking van Jacques Préverts „Barbara", dat vijftien jaar lang een ereplaats op hun repertoire is blijven innemen. Sedertdien heb ik hen nog vele keren zien optreden en telkens weer was het frappante daarbij: ze blij ven maar jong, ze blijven maar fris ,ze vinden telkens weer nieuw repertoire dat niet voor het oude onderdoet en dat ze steeds weer met dezelfde toewijding, met hetzelfde serieuze streven naar perfectie in hun genre vertolken. Zo was het ook gisteravond in de Haar lemse schouwburg weer, twintig jaar en enkele weken na hun allereerste optreden. Hun „Recital 1965" bestaat voor het over grote deel uit gloednieuw repertoire, maar zij voeren het uit met dezelfde vol maakte overgave, hetzelfde élan .dezelf de precisie die hun eerste programma al tot een evenement in de Parijse klein kunst maakten. Het succes is deze vijf mannen (want hun pianist en muzikale leider Pierre Philippe vormt ook al se dert het begin een onafscheidelijk deel van het groepje) bepaald niet aangewaaid en het is evenmin een modegril. Zij hebben het hardwerkend veroverd door hun kunstenaarschap ,hun uiterst fijn gevoel voor ensembleprestaties, hun muzikali teit, hun beschaafde humor en hun zelf discipline. Dat zijn kwaliteiten die in elk van hun „nummers" tot uiting komen, zo wel in het weemoedige (maar toch nèt niet sentimentele) „Le moucheur de chandeles" als in het dwaze „S'en reve- nant des mers de Chine" of in hun al lang befaamde uitsmijter „Les footbal- leurs". Er is geen enkel chanson dat er voor hen meer of minder op aan schijnt te komen dan een ander; nergens bespeurt men een grotere of kleinere ma te van toewijding ,van artistieke presta tie. Er komen in hun repertoire natuur lijk wel sterke en zwakkere nummers voor, maar dat wordt niet weerspiegeld in de uitvoering ervan. Zij geven in elk nummer alles wat zij hebben. Men zou tegen „Les frères Jacques" misschien kunnen aanvoeren dat hun stijl in de loop van die twintig jaar langza merhand een recept is geworden, dat zij zich dus nooit hebben vernieuwd. Dat is het onvermijdelijk gevolg van een presta tie die van het eerste moment af volle dig beantwoordde aan de zowel door het publiek als door de .kunstenaars zelf ge stelde eisen. Maar vernieuwing is in hun geval ook helemaal niet noodzakelijk; hun werk is aan geen tijd en aan geen „school" gebonden omdat het uniek is en dus niet vergelijkbaar met hetgeen ande ren in hetzelfde genre presteren. In hun eigen stijl en met het volgens hun eigen artistieke maatstaven gekozen repertoire kunnen „Les frères Jacques" doorgaan zolang het publiek hen volgt; en dat zal -gezien het vechten om plaatsen, waar ze ook optreden nog wel heel lang het geval zijn. En een belangrijk verschijnsel in dat opzicht is ,dat het bepaald niet slechts hun aanhangers-van-het-eerste- uur zijn ,die telkens weer de zalen vul len; ook jongeren zijn er altijd in groten getale aanwezig. Ik zal de verschillende onderdelen van het „Recital 1965" niet gaan analiseren, want waar het op aan komt bij „Les frè res Jacques" is de grandioze totaalindruk, Die indruk krijgt de ene keer een krach tige stimulans van een sterke tekst, de andere keer zal, bij een zwakkere tekst, de uitvoering de doorslag geven; maar er is geen enkel nummer dat als geheel be neden het algemene niveau blijft. Hoe hoog dat niveau is, heeft het opge. togen publiek in de uitverkochte Haar. lemse schouwburg gisteravond weer kun nen constateren en het heeft er met geest, drift op gereageerd. Zelfs na drie toegiften kon het „Les frères Jacques" slechts met moeite laten gaan. Het was danook een kostelijke avond. HILVERSUM I. 402 m. 7.00-24.00 NCRV. NCRV: 7.00 Nieuws en SOS-berichten. 7.10 Dagopening. 7.20 Klassieke kamer muziek (gr.). (7.30 Nieuws). 7.45 Radio krant. 8.00 Nieuws. 8.10 Gewijde muziek. 8.30 Nieuws. 8.32 Lichte grammofoonmu- ziek. 9.00 Voor de zieken. 9.35 Waterstan den. 9.40 Klassieke grammofoonmuziek. 10.30 Kerken in Diaspora, Godsdienstige uitzending. 11.00 Zang met instrumentaal trio: gospels en negrospirituals. 11.15 In 't zilver: programma voor oudere luiste raars. 12.00 Volksdansen van Zuid-Ameri- ka (gr.). 12.27 Mededelingen t.b.v. land en tuinbouw. 12.30 Nieuws. 12.40 Variant: lichte muziek en reportages. 13.30 Herfst- klanken (gr.). 14.00 Klassieke grammo foonmuziek. 14.45 Voordracht van gedich ten. 15.05 Musiciana: muzikale herinne ringen. 15.30 Voor de vrouw. 16.00 Klas siek vierhandig-pianospel (opn.). 16.30 Dui zendschoon: tulpen, lezing. 16.45 Vocaal ensemble: klassieke en moderne liederen. 17.05 Lichte orkestmuziek uit Parijs (gr.). 17.30 Populair orgelconcert. 18.00 Koor zang. 18.20 Licht instrumentaal trio. 18.35 Akkordeon-orkest en zang. 18.55 Op het woord af, praatje. 19.00 Nieuws en weer- praatje. 19.10 Radiokrant. 19.30 Volkslied jes. 19.50 Klassiek strijkkwartet. 20.10 Prisma: gevarieerd programma. 20.50 Geestelijke liederen (opn.). 21.20 Show- schouw: makers van muziek in film en musical. 22.20 Boekbespreking. 22.30 Nws. 22.40 Wijd als de wereld: internationale oriëntatie in kerk, zending en oekumene. 23.00 Lichte grammofoonmuziek. 23.55 24.00 Nieuws. HILVERSUM II. 298 m. 7.00 VARA. 9.40 VPRO. 10.00 VARA. 13.00 AVRO. 16.00 VPRO. 21.00-24.00 VARA. VARA: 7.00 Nieuws, ochtendgymnas tiek en socialistisch strijdlied. 7.23 Lichte grammofoonmuziek. 8.00 Nieuws. 8.10 Lichte grammofoonmuziek (verv.). 9.00 Te land en te water, informatief program ma voor weg- en waterweggebruikers, VPRO: 9.40 Morgenwijding. VARA: 10.00 Schoolradio. 10.20 Romantische grammo foonmuziek. 11.00 Nieuws. 11.02 Voor de huisvrouw. 11.40 Klassieke liederen (gr.). 12.00 Ritmisch strijdorkest. 12.27 Medede lingen t.b.v. land- en tuinbouw. 12.30 Over heidsvoorlichting: Uitzending voor de land- bouw. 12.40 Elektronisch orgelspel: lichte muziek. AVRO: 13.00 Nieuws. 13.10 Actua liteiten. 13.30 Stereo: Bariton en piano: moderne liederen. 13.55 Stereo: Kerkor gelconcert 14.15 Bij de tijd en bij de thee, gevarieerd programma. 15.35 Licht instrumentaal ensemble. VPRO: 16.00 Nieuws. Daarna: Handenarbeid in het na jaar, praatje (II). 16.15 Leven met het lied, programma over het volkslied. 16.45 Nieuwsdienst voor nieuwsgierige kinde ren. 16.49 Voor de jeugd. 17.30 Muzikale aanwinsten. 17.50 Actualiteiten. 18.00 Nws 18.15 Deze week, praatje. 18.20 Uitzen ding van de Communistische Partij van Nederland. 18.30 Jazz-rondo: Nationaal Jazzconcours te Scheveningen. 18.50 Cri- tisch commentaar. 19.00 Voor de jeugd. 19.30 Lezen en schrijven: letterkundig programma. 20.00 Nieuws. 20.05 Koorts, hoorspel. 20.15 Wiener Festwochen 1965: Moderne orkestmuziek (opn.). 2.45 De vierde zitting van het Concilie in Rome, een tussentijds verslag. -VARA: 21.00 Theaterorkest, koor en zangsolisten: lich te muziek. 21.40 Grand Gala du Disque Classique: New Philharmonia Orchestra en solisten: klassieke en moderne muziek. (In de pauze: 22.30-22.40 Nieuws). 23.30 Even naplaten. 23.55-24.00 Nieuws. HILVERSUM II. (F.M.-kanalen). NRU- GEZAMENLIJK PROGRAMMA. 9.00-13.00 Voorbereid door AVRO. 13.00-16.00 Voorbereid door KRO. 16.00-18.00 Voorbereid door AVRO. NRUAVRO: 9.00 Nieuws. 9.02 Orkesten parade (opn.). 10.00 Nieuws. 10.02 Operet temuziek (gr.). 11.00 Nieuws. 11.02 Zet 'm op: licht muziekprogramma. 12.00 Nieuws 12.02 Lichte orkestmuziek en zangsoliste. 12.30 De Johan Willem Friso kapel. NRU/KRO: 13.00-16.00 Instuif: gevarieerd muziekprogramma. (13.00-13.02 Nieuws; 14.00-14.02 Nieuws; 15.00-15.02 Nieuws). NRU/AVRO: 16.00 Nieuws. 16.02 Dansen semble. 16.15 Licht orkest en zangsolisten. 16.45 Orgelspel. 17.00 Nieuws. 17.02-18.00 De zingende bougie: gevarieerd platen- programma voor automobilisten. BRUSSEL. 324 m. 12.00 Nieuws. 12.03 Lichte muziek. 12.40 Weerbericht, mede delingen en SOS-berichten. 12.45 Persover zicht. 12.50 Beursberichten en program ma-overzicht. 13.00 Nieuws en weerbe richt. 13.20 Klassieke muziek. 14.00 Nws. 14.03 Schoolradio. (15.00 Nieuws). 15.45 Musicalmuziek. 16.00 Nieuws. 16.03 Beurs, berichten. 16.09 Lichte muziek. 17.00 Nws, weerbericht en mededelingen. 17.15 Orgel muziek. 17.30 Poolse folkloremuziek. 18.00 Nieuws. 18.03 Voor de soldaten. 18.28 Paardesportberichten. 18.30 Voor de auto mobilisten. 18.45 Sportkroniek. 18.52 Lich te muziek. 19.00 Nieuws, weerbericht, ra diokroniek en het weer bij ons. 19.40 Avondstemming. 20.00 Klassieke muziek, 20.30 Operettemuziek. 21.30 Jazzmuziek. 22.00 Nieuws en berichten. VOOR DONDERDAG NEDERLAND I NCRV: 14.30 Voor de vrouw. 15.05 Pau ze. NTS: 15.15-15.45 Teleac: Kennis van textiel (les 5). 19.00 Nieuws in het kort. 19.01 Klaas Vaak. 19.05 De Verrekijker: Internationaal jeugdjournaal. 19.15 Van gewest tot gewest: regionaal journaal. NCRV: 19.35 De Lucy Show. NTS: 20.00 Journaal. NCRV: 20.20 Nacht in de mid dag, TV-spel. 22.15 Attentie: actualiteiten rubriek. 22.40 Het grafschrift van Biblios, een reisoverpeinzing. NTS: 22.45-22.50 Journaal. NEDERLAND II NTS: 20.00 Nieuws in het kort. VARA: 20.01 Een zekere Brent, thrillerfeuilleton (deel 1). 20.25 Oh what a lovely war, sa tirische muzikale komedie. NTS: 22.25 Journaal. 22.30-23.30 Turnen: reportage van een ontmoeting tussen de beste tur ners uit Europa te Lugano. NEDERLAND I NOT/NTS: 10.45-11.35 Schooltelevisie NTS: 19.00 Nieuws in het kort. 19.01 Klaas Vaak. AVRO: 19.05 De Dick van Dyke Show. 19.30 Televizier. NTS: 20.00 Jour naal en weeroverzicht. AVRO: 20.20 AVRO's Internationale Ijssterrenparade 21.20 Alleen voor U, show. NTS: 22.20 Grand Gala du Disque (Classique 1965) New Philharmonia Orchestra en solist klassieke en moderne muziek. In de pau ze: Officiële uitreiking van de Edisons Plm. 23.15-23.20 Journaal. NEDERLAND II NTS: 20.00 Nieuws in het kort. KRO 20.01 Das kleine Hofkonzert, operette 21.45 In een goed blaadje, programma over nieuwe bladen op de zondagse lees tafel. NTS: 22.10-22.15 Journaal. Gerhardt Naaktman. Een levensgroot naaktbeeld van de bekende Duitse schrij ver Gerhardt Hauptmann, dat geen ge nade kon vinden in de ogen van de au toriteiten van de plaats Steinheim aan de Weser, heeft een nieuwe koper ge vonden. Het beeld stond aanvankelijk op het schoolplein van een nieuwe onder wijsinstelling voor jongens en meisjes, Naar aanleiding van protesten had de in Italië wonende beeldhouwer Willi Hum- pert het beeld al voorzien van een vijge blad, doch de overheid vond het beter het geheel te verwijderen. (Van onze correspondent) DEN HAAG. Het ziet er naar uit dat de rijkssubsidieregeling bij aan kopen van beeldende kunst in de naaste toekomst gewijzigd zal worden. Het be drag dat het rijk voor de subsidie aan particulieren die Nederlandse kunst ko pen, uittrekt, zal aanzienlijk verhoogd worden, van 350.000 tot 500.000; an derzijds overweegt men het percentage op de koopsom te verlagen van 35% tot 30%. Tot nu toe stelde het rijk aan de bona fide kunsthandel en voor bepaalde ten toonstellingen jaarlijks een som beschik baar waaruit een soort „aankooppremie" werd uitbetaald aan particulieren die een kunstwerk kochten waarvan de prijs tus sen de 30 en 2500 lag. Tevens wordt overwogen het plafond van het aankoopbedrag op te trekken tot 3000.-. Was de subsidiepot eenmaal uitgeput en dat gebeurde meestal gauw dan kon geen korting meer gegeven worden, dit had een averechtse uitwerking op de koop lust van het publiek De elfde kinderboekenweek, die het the ma „Het kind en de dierenwereld" heet, steravond ingeluid met een feestelijke bijeenkomst in het aquarium van Artis in Amsterdam. Het hoofd van de afdeling toneel en letteren van het ministerie van Cultuur, Recreatie en Maatschappelijk werk, de heer H. Michaël reikte hier de prijs voor het kinderboek van het jaar, een bedrag van 1000 gulden, uit aan de schrijver van „Het Sleutelkruid", de Am sterdamse journalist-auteur Paul Biegel. Verder gaf de Haagse poppenspeler Guido van Deth een voorstelling waarin hij zijn visie gaf op het bekroonde kinder boek. Advertentie 25 cent per rol RED BAND- ROOSENDAAL boekenboekenboekenboekenl boekenboekenboekenboekenl boekenboekenboekenboekenl boekenboekenboekenboekenl boekenboeken boekenboeken WIJ ONTVINGEN boekenboeken boekenboekenboekenboekenl boekenboekenboekenboekenl boekenboekenboekenboekenl boekenboekenboekenboekenl „De Nederlandse munten" is een uitga ve in deserie AULA-boeken HET SPEC TRUM te Utrecht, waarin dr. H. Enno van Gelder de lotgevallen van de mun ten behandelt. Al van de zesde eeuw af komen er Nederlandse munten voor. In de AMBO-boekenreeks (van 2 uitgeve rijen, DE FFONTEIN, Utrecht en Uitgeve rij Westland, Merksem) verscheen „Rond om de leegte" door dr. Com. Verhoeven, een bundeling van des essays: „Wat is ritus?". „De buitenkant van het verdriet", Filosofie van de troost", „Symbool en crisis", „Filosofie van het applaus" en „Rondom de leegte". „Bomen" is het onderwerp in een uit gave van de MEULENHOFF-NATUUR- GIDSEN, geschreven door J. Bretaudeau en geïllustreerd door A. le Faou met een bewerking voor het Nederlandse taal gebied door dr. B. Hubert. Het doel is wandelaars op de hoogte te stellen van de bomen in bossen, parken en tuinen. „De Amsterdamse makelaar" is be schreven door Hub. Broekhuis in een uitgave van de Uitgeversmaatschappij C. A. J. DISHOECK uit Bussum. Het met de Pulitzerprijs 1965 bekroon de boek „De wachters van het huis" van Shirley Ann Grau is verschenen als Ne derlandse uitgave (vertaling Elly Vermoo- ten) bij de n.v. Uitgeversmaatschappij ELSEVIER te Amsterdam. Als „Aula-boek" (wetenschappelijk poc ketboek) onder hoofdredactie van prof. dr. F. J. J. Buytendijk) is verschenen „De biologische en culturele evolutie van de mens" door Theodosius Dobhansky; prof. dr. C. E. B. Bremekamp verzorg de de vertaling „Paulina 1880", geschreven door Pierre Jean Jouve en vertaald door Ruth Wolf, is verschenen bij H. P. LEOPOLDS Uit geversmaatschappij n.v. te 's-Gravenhage. De Uitgeverij CONTACT in Amsterdam en Antwerpen heeft een fraai fotoboek la ten verschijnen over „De zelfportretten van Vincent van Gogh", waarbij Fritz Erpel een beschrijving geeft. De ver taling is van L. P. J. Braat. „Beatrix-Claus" is een journalistieke do cumentaire over de verloving, samen gesteld door Gerard van den Boomen en Han Lammers en uitgegeven door KRUSEMAN in Den Haag. Voor de boeken van mevrouw W. den Hollander-Bronder die haar debuut maak te met „Land van zon en wijn", bestaat grote belangstelling. Daarvan verscheen al een zesde druk. Daarna volgde „Vol wassen mensen huilen niet" (vierde druk) en thans is bij KOSMOS te Amsterdam en Antwerpen verschenen „En de boer hij ploegde voort", waarin zij eveneens vertelt van het boerenleven in Frankrijk, waarheen zij met haar Nederlandse fami lie uit Zuid-Holland geëmigreerd is. Wij hadden gisteravond slechts behoef te aan pretentieloos amusement en dat kon de VPRO in haar uitzending via Ne derland 1 ons niet bieden. Men zou ook kunnen stellen: uiteraard niet bieden en daaraan dan de vraag moeten toevoegen, of dat pleit voor deze omroep. Met de Amerikaanse film „Happy Anni versary" bood de AVRO ons op de an dere zender wel de mogelijkheid tot pure ontspanning. Onder regie van David Mil ler bewees David Niven hierin opnieuw zijn veelzijdig talent. Nu zette hij op smaakvolle wijze de beproefde vaderfi guur neer van een Amerikaanse familie klucht (voordien reeds een Broadway- succes) en hij vond daarbij onder meer leuk en gestroomlijnd tegenspel van Mit- zi Gaynor (als zijn vrouw) en van twee kinderen, die volwassen acteurs bleken. Elisabeth Wilson speelde daarbij prachtig het bijrolletje uit van de levenswijze, trouwe dienstbode, die gniffelend de moei lijkheden van dit voorbeeldig gezin volgt en wel weet dat alles weer goed komt. En wij mogen wel aannemen dat talloze vaders en moeders in deze opeenstapeling van verwikkelingen grinnikend en gnui vend en misschien ook wat gerustge steld situaties herkenden die zich ook in hun eigen huwelijk en gezinsleven voordeden. BRUSSEL Te Brussel is op 83-jarige leeftijd de Belgische kunsthistoricus Leo van Puyvelde overleden. Hij heeft te Leu ven gestudeerd en werd al op vrij jeug dige leeftijd hoogleraar in de kunstgeschie denis aan de universiteit van Gent. Tij dens de eerste wereldoorlog verbleef hij in Nederland waar hij in aanraking kwam met de moderne richting in de schilder kunst. Tijdens de tweede wereldoorlog werkte hij in Londen,

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1965 | | pagina 17