Hengelaars tegen de vestiging
van „Marbon Chemicals"
m
Bouw uw toekomst op sta til
V
HOOGOVENS IJMUIDEN
Boete van duizend gulden
voor Haarlemse drukkerij
r HOE IS HET ONTSTAAN?
V.
J
„Rijdend speelgoed
kan gevaar zijn
voor kleuters"
VrijgezeHenbond ziet
discriminatie in
wetsontwerp
„Geen glazen voor
nieuwe abonnees
van damesblad
Opstand verijdeld
in Midden-Borneo
In Roosendaal geen
woningen voor
jeugd-echtparen
Sneeuw in Polen
Kernproef in VS
Vughts „klaverblad"
is veel te klein
Zuivelbond neemt
geen genoegen met
3.5% meer loon
WIJ ONTVINGEN
„1
ZATERDAG 13 NOVEMBER 1965
7
„Geen afvalstoffen in Noordzeekanaal"
Inbrekers staken zich
in het nieuw
3
Comité waarschuwt:
W%miiiPISiii
I
m
Dit is een personeelsadvertentie van Hoogovens om over
na te denken. Hij gaat over de toekomst van staal. En
over uw eigen toekomst.
Staal heeft toekomst. Van staal worden bijvoorbeeld
bruggen gemaakt. En er zijn steeds meèr bruggen nodig
om steeds meer auto's (van staal) en treinen (van staal)
te laten rijden. Van staal worden schepen gemaakt en
huizen en ramen en meubelen. Stofzuigersstaal. Was
machines: staal. Haarden: staal. Oneindig veel apparaten
en instrumenten: staal.
Steeds meer en meer staal. Daarom gaat Hoogovens
nu ook de 6e hoogoven bouwen: een reus, die per jaar
een miljoen ton ruwijzer kan produceren om nog meer
staal te maken.
Meer staal dus in de toekomst en meer zekerheid in
uw werk bij Hoogovens, voor smelters, walsers, elektro-
monteurs, kraandrijvers, apparaatbedienden, transport
en havenpersoneel en al die andere functies.
Meer werk. Vast werk. Werk met toekomst. Ook
voor u. Denkt u daar eens over na. En schrijf naar
Hoogovens IJmuiden, afd. Personeelszaken, gebouw
„Buitenhof", Staalstraat, Velsen-Noord.
Dit woord:
Dit woord: CADET
Dit woord:
CARNAVAL
Dit woord:
PROBLEEM
Dit woord:
KARDINAAL
De Algemene Hengelaarsbond heeft in
een brief aan de Amsterdamse raadsleden
geprotesteerd tegen de vestiging van de
„Marbon Chemicals", die plastics gaat
vervaardigen. Dit bedrijf zou zijn zeer
giftige afvalstoffen op 't oppervlakte wa
ter gaan lozen. Met de bouw van de fa
briek is al begonnen, hoewel de raad
nog niet heeft beslist.
„De verontreiniging van oppervlaktewa
ter heeft in ons land onhoudbare vormen
aangenomen, ten nadele van de hygiëne
van het milieu, de drinkwatervoorziening
en van het benodigde water voor land
bouw, veeteelt en industrie. Ook de volks
gezondheid wordt door de waterverontrei
niging steeds ernstiger geschaad. Boven
dien is recreatie te water, die een voort
durend belangrijkere plaats bij de vrije
tijdsbesteding inneemt, hierdoor volslagen
onmogelijk", zegt de bond.
„Aan het Noordzeekanaal gaat een
nieuw industriegebied verrijzen, zodat
men er op korte termijn rekening mee
moet houden, dat straks vele industrieën
op het Noordzeekanaal zullen gaan lozen.
Indien nu de eerste te vestigen industrie
reeds toestemming zal verkrijgen het wa
ter met afvalstoffen te belasten, zal men
dat aan later te vestigen industrieën
moeilijk of geheel niet kunnen verbieden.
Over enkele jaren zou dan het reeds zo
zwaar belaste water van het Noordzee
kanaal veranderd zijn in een zwarte,
afzichtelijke en stinkende watermassa,
zoals die reeds op verscheidene plaatsen
van ons land wordt aangetroffen. Onge
twijfeld zullen er dan vele extra miljoe
nen guldens mee gemoeid zijn om de
vervuiling achteraf weer in de hand te
krijgen. Het laten lozen van ongezui
verd afvalwater in een nieuw te vormen
industriegebied is bovendien volkomen in
strijd met de geest van de te verwachten
wet op de waterverontreiniging. Juist voor
een nieuw industriegebied behoren de
strengste vormen te worden aangelegd,
waarbij de eisen, die aan de hygiëne van
het milieu worden gesteld, prioriteit die
nen te hebben."
„Men zou zich bovendien kunnen afvra
gen", aldus het schrijven, „hoe een toe
stemming tot lozing van deze zeer giftige
afvalstoffen op het oppervlaktewater is te
rijmen met de herhaalde en nadrukkelij-
lijke verzekering van uw burgemeester
dat aan de vestiging van Mobil Oil en
bijhorende industrieën de meest strenge
voorwaarden zijn en zullen worden ge
steld om de verontreiniging van lucht en
In Delft is ingebroken in een kleding
magazijn. Er werden veertig kostuums
ontvreemd, die met elkaar een waarde
vertegenwoordigen van ongeveer 10.000.
De inbrekers hebben alleen kostuums van
betere kwaliteit meegenomen. Zij kwa
men gemakkelijk binnen door het weg
breken van een houten deur, die was aan
gebracht nadat een belendend pand was
afgebroken en een gat in de muur was
ontstaan.
Advertentie
boekenboekenboekenboeke:
boekenboekenboekenboekenl
boekenboekenboekenboeken
boekenboekenboekenboekenl
boekenboeken
boekenboeken
boekenboeken
boekenboeken
boekenboekenboekenboekei
boekenboekenboekenboekenl
boekenboekenboekenboeken
boekenboekenboekenboekenl
nl
nl
nl
nl
-nl
water binnen toelaatbare grenzen te hou
den. Wanneer wij voorts de weigering in
aanmerking nemen om de voorwaarden
voor vestiging van Mobil Oil in de open
baarheid te geven, kunnen wij volledig be
grip hebben voor de ongerustheid die in
brede kring bestaat over de toekomstige
ontwikkeling in het gebied van het Noord
zeekanaal met betrekking tot de zuiver
heid van water en lucht.
Namens onze bond, die ca. 130.000 aan
gesloten leden telt, protesteren wij met
klem tegen het heilloze voornemen van
de commissie van bijstand om aan Mar
bon Chemicals toestemming te verlenen
om afvalstoffen op het oppervlaktewater
te lozen. Wij verzoeken u het standpunt
van de commissie van bijstand te herzien
en géén toestemming te verlenen ongezui
verd afvalwater in het Noordzeekanaal te
brengen".
„Onder de kinderen beneden 7 jaar eist
het verkeer een zó groot aantal slachtof
fers, dat bij eenzelfde aantal slachtoffers
van een ernstige ziekte het hele land in
rep en roer zou zijn". Dat zegt het Comi
té tot Bevordering van de kleuterbe
scherming in een waarschuwing aan de
ouders. „Met geschenken die voor de ko
mende feestdagen worden gekocht, kan
men zijn kinderen ongelukkig in plaats
van blij maken," zegt het comité. „Men
kope slechts rijdend of rollend speelgoed,
als er voor de kinderen een mogelijk
heid is, er veilig mee te spelen in tuin,
park of speelplaats. Het fietsen naar
school, het spelen met de step en het
ballen op het trottoir is voor menige kleu
ter oorzaak geweest van invaliditeit of
dood". Het comité maant alle ouders aan
kleuters in geen geval zonder begelei
ding door een volwassene of althans door
een kind van boven de twaalf jaar aan
het verkeer te laten deelnemen en niet
zonder toezicht op het trottoir te laten
spelen.
De Nederlandse Vrijgezellenbond heeft
de leden van de Eerste en Tweede Ka
mer schriftelijk verzocht het Wetsont
werp Ziektekostenvoorziening voor amb
tenaren in zijn huidige vorm niet te aan
vaarden. De bond heeft in het bijzonder
ernstige bezwaren tegen de eruit voort-
voortvloeiende „discriminatie" tussen de
ongehuwde en de gehuwde ambtenaar. De
bond protesteert met name tegen de ge
lijke premieheffing (4,6 percent) hoewel
het risico belangrijk geringer is voor de
ongehuwde en tegen de betaling van een
hoger bedrag aan belasting over de rijks
bijdrage van 2,3 percent door de onge
huwde dan door de gehuwde.
„Het doet vreemd aan, aldus de bond
„dat enerzijds wordt erkend dat de be
lastingdruk voor de ongehuwde verlicht
moet worden, maar dat anderzijds in het
Wetsontwerp Ziektekostenregeling voor
ambtenaren opnieuw een discriminatie
wordt geschapen tussen een groep onge-
huwden en een overeenkomstige groep
gehuwden.
Walser blokwalserjj
„Zo de ouden zongen" is de titel van
een nieuwe roman van S. Vestdijk, ver
schenen bij de Uitgeverij NIJGH VAN
DITMAR te 's-Gravenhage-Rotterdam.
In de LITTERAIRE REUZENPOCKET
uitgaven van DE BEZIGE BIJ te Am
sterdam, zijn opgenomen Gedichten
(1948-1963) van Hugo Claus.
De tweede druk is verschenen bij H.
P. LEOPOLD'S Uitgeversmaatschappij in
Den Haag van „De bastions van het
onverstand" van Bergen Evans, uit het
Amerikaans vertaald door Walter Yzer
draat.
„Bespiegelingen over leven en denken
historie en techniek", een Leopold-paper
back van José Ortegay Gasset is in een
tweede druk uitgekomen bij H. P. LEO
POLD'S Uitgeversmaatschappij; de bun
del bevat een viertal essays van de Spaan
se wijsgeer; de vertaling is van dr. G. J
Geers. T
Als „Boucher-paperbacks" zijn bij L. J.
C. BOUCHER in Den Haag verschenen
„101 der fraaiste fabels van Jean de la
Fontaine" met 101 houtgravures van
Grandville en „Hadrianus gedenkschrif
ten" van M. Yourcenar, uit het Frans
vertaald door J. A. Sandfort (tweede
druk)
„Veroordeeld tot de stoel" is het ver
haal van een jonge neger uit een achter
buurt van een grote Amerikaanse stad en
deze roman van Paul Crump is in de
DIAMANT-reeks bij de uitver N. NELIS
SEN uit Bilthoven verschenen; de Neder
landse vertaling verzorgde Dick Ouwen-
dijk.
In de Heideland-uitgaven (uitgeverij
HEIDELAND in Hasselt, België) zijn ver
schenen „Het teruggevonden paradijs"
van de Nobelprijswinnaar 1955 de IJslan
der Halldor K. Laxness, vertaald door
Greta Baars-Jelgersma en N. G. Vissers
(in 1960 verscheen de eerste druk) en
„Midzomernacht" van de Zweed Sven
Stolpe, vertaald door Anet J. M. Jansen.
„Dag, Leidseplein" is een boek van Jo
han Fabricius over de jeugdige artiesten
bent rondom het Leidseplein, uitgegeven
door H. P. LEOPOLD'S Uitgeversmaat
schappij in Den Haag.
Bij de Uitgeverij NIJGH VAN DIT
MAR is verschenen „Twintig ramen aan
de straat", een vertelling van Claire Len-
nart.
In de serie „ZWARTE BEERTJES za
gen bij A. W. BRUNA Zoon te Utrecht
het licht „Bezet gebied" van Pierre Nord
(vertaling A. de Swarte), „O.S.S. 1117
speelt hoog spel" van Jean Bruce (ver
taling W. Hoek) en „De zonnewijzer van
het laatste huis" van Shirley Jackson
(vertaling H. J. Oolbekkink). Als „GRO
TE BEER" verscheen bij dezelfde uitge
ver „Giovanni's kamer" van James Bald
win (vertaling G. A. Prinsen).
Het gerechtshof te Amsterdam heeft
gisteren de n.v. drukkerij De Spaarne-
stad in Haarlem wegens overtreding van
de wet op beperking van het cadeaustel
sel veroordeeld tot 1000 gulden boete. De
economische politierechter te Haarlem
had de Spaarnestad veroordeeld tot beta
ling van 2500 gulden boete. De procureur-
generaal in Amsterdam had bevestiging
van dit vonnis gerequireerd. (De officier
van Justitie te Haarlem had in eerste
instantie een boete van 8000 geëist.)
De Spaarnestad had aan nieuwe abon
nees van „Libelle" als een soort wel
komstgeschenk een drinkglas aangebo
den. Volgens de n.v. een voorwerp van
Zeer geringe waarde. Volgens de procu
reur-generaal kan iets dat nog enige eco
nomische waarde heeft niet worden be
schouwd als een kleinigheid van geringe
waarde. De wet op beperking van het
cadeaustelsel is er om de detaillist te be
schermen tegen concurrentie met artike-
DJAKARTA. (Reuter en A.P.). In
Midden-Borneo is een communistische op
stand verijdeld. Een gedeserteerde leger
officier, majoor Jahja Tagan, zou de op
stand verleden week hebben willen uit
voeren om zijn gevangenomen mannen te
bevrijden.
De voortvluchtige leider van de Indo
nesische communistische partij Aidit, zou
nu in Djokjakarta zijn. Reizigers uit Mid-
den-Java hebben verteld dat hij wordt
vergezeld door vijf mannen, van wie drie
opstandige officieren.
„China en Indonesië zijn overeengeko
men hun voor korte tijd opgeschorte han
delsbetrekkingen te hervatten", zo is gis
teren officieel bekend gemaakt. Het is de
eerste bekendmaking dat de handelsbe
trekkingen tussen de twee landen ver
broken zijn geweest.
len uit een andere branche. De Spaarne
stad had aangevoerd dat al lang voordat
die wet op het cadeaustelsel er was de
drukkerij zogenaamde welkomstgeschen
ken gaf.
Het glas waar het hier om ging was
geen gebruikelijk glas. Het had geen enke
le economische waarde. Niemand zou vol
gens de Spaarnestad een glas kopen met
een dergelijke vorm en met zo'n vignet
erop. De Spaarnestad mag alleen branche
eigen artikelen geven, zoals boeken. Maar
altijd avonturenromans gaat ook vervelen.
De mensen willen wel eens wat anders
en men had toen bij de Spaarnestad zo
gedacht: „Libelle lezen bij het haard
vuur, daar hoort een glas limonade "bij".
De directeur van het Huisvestingsbu
reau in Roosendaal hee'ft alle jongelui,
die aan trouwen denken, de raad gegeven
er rekening mee te houden dat ze voor
lopig niet op huisvesting behoeven te re
kenen. Hij van oordeel dat tegenwoordig
de jongelui op veel te jonge leeftijd al
trouwplannen maken. Veelvuldig komen
huwelijkskandidaten van 17 en 18 jaar bij
de Burgerlijke Stand.
„De lichtvaardigheid waarmede over
de huisvesting wordt gedacht", aldus de
directeur, „getuigt van een mentaliteit
die verontrustend is en tevens van een
volkomen gemis aan inzicht in de woning
situatie. Nu door de hoge rentestandaard
het voor de institutionele belegger niet
meer aantrekkelijk is woningen voor de
verhuur te bouwen en bij de contingente
ring te weinig rekening wordt gehouden
met de bijzondere positie die groeiende
kerngemeenten innemen, gaat de zaak
spaak lopen. De gemeente Roosendaal
neemt jaarlijks van het contingent wo
ningwetwoningen al 10 percent af om jon
gelui, die gaan trouwen, aan een woning
te helpen. Maar daarbij geldt de voor
waarde dat ze samen 55 jaar moeten zijn.
Die 10 percent is voor deze categorie al
niet meer voldoende, zodat voor toekom
stige echtparen die samen nog geen 40
jaar zijn en die krijgen we dan dage
lijks aan ons loket „de situatie vol
komen uitzichtloos is", aldus de directeur.
Een cadet is een jonge man die een
officiersopleiding volgt. Om het woord
te begrijpen moeten we teruggaan naar
het Latijnse caput dat: hoofd betekent,
zowel in letterlijke als in figuurlijke zin.
Het verkleinwoord luidt capitellum.
Hieruit komen in Oudfranse dialecten
vormen voort als capdel en capdet.
Men verstond hieronder de jongere
zoon ener adellijke familie voor wie
men, daar de oudste zoon alle bezittin
gen erfde, een geestelijke of militaire
rang placht te zoeken. Langzamerhand
kreeg het woord cadet daardoor de be
tekenis: jongste, die het nu in het
Frans nog heeft. Maar tevens wordt
het gebezigd voor: officier in opleiding.
Les cadets de Gascogne genieten ver
maardheid door Rostands toneelstuk
Cyrano de Bergerac.
Evenals het gelijkluidende Franse
woord is ons carnaval ontleend aan het
Italiaanse carnevale. Dit woord wordt
op drie verschillende manieren ver
klaard, wat wel bewijst dat de geleer
den het oneens zijn. Sommigen zien er
een verbastering in van carnis levamen
hetgeen betekent: het wegnemen ven
het vlees in de vastentijd. Anderen
zien in de slotlettergrepen het woord
vale: vaarwel en verklaren het woord
als: vaarwel vlees! En tenslotte is er
de theorie dat carnaval stamt van car-
rus navalis: schipkar. Dergelijke als
schepen „vermomde" wagens reden in
de vastentijd in optochten mee, maar
dit gebruik stamt eigenlijk van fees
ten bij de heropening van de scheep
vaart in de lente.
Het Griekse werkwoord vroballein be
tekent: opwerpen, voorleggen. Daarvan
is afgeleid problema, een woord dat
dus letterlijk betekent: het opgeworpe-
ne, het voorgelegde en vandaar: het
vraagstuk dat opgelost moet worden,
de opgave, de strijdvraag die ter dis
cussie wordt gesteld, de kwestie, het
raadsel.
Het werkwoord ballein wordt ook met
andere voorzetsels samengesteld. Dia-
ballein: dooreenwerpen leverde diabo
lisch op, emballein: inwerpen embolie,
symballein: samenwerpen gaf symbool
en paraballein: langs iets werpen, na
deren is de basis van Frans parler en
onze woorden parabel en parlement.
Het Latijnse woord car do betekent:
deurpen. In vroeger tijd draaiden deu
ren niet op hengsels aan de zijkant,
maar op pennen die pasten in gaten in
de boven- en benedendrempel. Reeds in
het Latijn betekende cardo ook: dat
gene waarom de zaak draait, het hoofd
punt. Van dit woord is kardinaal afge
leid, zowel als bijvoeglijk als ook als
zelfstandig naamwoord. Men spreekt
van het kardinale punt als het punt
waarop het aankomt. Cicero kent de
kardinale deugden wijsheid, gematigd
heid, gerechtigheid en sterkte, welke
het Christendom door geloof, hoop en
liefde heeft vervangen. Het zelfstandig
naamwoord kardinaal is de titel van de
leden van de Pauselijke raad die uit
hun midden de nieuwe Paus kiezen.
WARSCHAU (AP) De eerste sneeuw
van dit seizoen is gisteren gevallen in
Warschau. De temperatuur beweegt zich
in Polen om het nulpunt. In zuidoost-
Polen zijn sneeuwploegen bezig geweest
om de grote wegen vrij te maken van
opgewaaide sneeuw. Ook in Zweden is
melding gemaakt van sneeuw.
WASHINGTON (AP) De Verenigde
Staten hebben op de proefterreinen in Ne
vada een kernwapen tot ontploffing ge
bracht. Het was de 21-ste proef met een
kernwapen waarvan dit jaar mededeling
is gedaan. Verder zijn er nog een proef
geweest in het „ploegschaar-programma"
voor het vreedzaam gebruik van kern'
energie en een proefexplosie voor de op
sporingsapparatuur.
Toen enkele jaren geleden het besluit
werd genomen om bij Vught een klaver
blad aan te leggen in de E-9 weg ter
regeling van het verkeer, heerste alle
vreugde over het feit, dat de chaos op dit
deel van Neerlands drukste noord-zuid
verbinding spoedig verleden tijd zou zijn.
De vreugde was echter maar van korte
duur, want toen het klaverblad eenmaal
klaar was bleek al gauw dat het veel te
klein was, dat de bochten van de aan-
voerwegen te scherp waren en dat er van
een werkelijke ontlasting van het verkeer
nauwelijks sprake was.
Enkele kleine verbeteringen en invoe
ring van een maximum snelheid van 40
km. brachten weliswaar enige verbete
ring, maar ideaal is de toestand nog
steeds niet.
Gedeputeerde Staten van Brabant ge
ven dit volmondig toe in antwoord op
vragen, die Staten-leden hebben gesteld
naar aanleiding van de provinciale begro
ting. De ligging van gemeentelijke sport
velden in Vught en de onwil van het
waterschap om de rivier de Dommel wat
verder naar het oosten te verleggen, zijn
er volgens Gedeputeerde Staten oorzaak
van geweest, dat er te weinig ruimte be
schikbaar was voor het klaverblad.
Verdere veranderingen in het verkeers
knooppunt kunnen bijna niet meer worden
aangebracht, omdat deze volgens Gedepu
teerde Staten onevenredig hoge kosten
met zich zullen brengne.
Hoewel nog geen exact cijfer voor een
loonsverhoging in 1966 kan worden ge
noemd, staat vast dat de algemene Neder
landse Agrarische Bedrijfsbond geen par
tij wil zijn bij een zuivel-CAO, waarin de
loonruimte niet groter is dan 3 of 3,5 per
cent. Dit heeft de heer J. Koster, secre
taris van de vakgroep Zuivelbewerkers
van de ANAB op een vakgroepsvergade
ring in Utrecht verklaard. Op deze ver
gadering werden de wensen en verlangens
besproken ten aanzien van de CAO voor
de zuivelindustrie, die eind maart afloopt.
De ANAB is dit jaar geen partij bij deze
CAO, omdat de werkgevers niet bereid
waren meer dan 26 vijfdaagse werkweken
toe te staan.
