Parlementaire missie uit V.S. maakte Europese oriëntatiereis VS wilde geen vredesgesprek in Rangoon Hoi, da's een goed Idee, moet a Zuid-Afrika en Portugal niet VN-debat over Rhodesië naar Premier Wilson krijgt van Brits parlement volmacht Communisten in de VS hebben geen registratieplicht meer PANTER WERELDNIEUWS vaker Van dag tot dag Massa-arrestaties op Java Flesjes met vergif langs Franse kust Beslissing Hooggerechtshof: Soedan keert zich tegen communisme C^raatótoel r DINSDAG 16 NOVEMBER 1965 3 Dampende chocolademelk met slagroom: origineel en vurrukkulluk Guerrilla Italiaanse studiegroep Oostenrijk uitgezet Verlammend gevoel WASHINGTON (AFP en Reuter). Het Amerikaanse hooggerechtshof heeft gisteren vastgesteld, dat een wetsartikel dat leden van de Ameri kaanse communistische partij ver plicht zijn zich bij de overheid te laten registreren, in strijd is met de grondwet. Het hof baseerde zich bij deze uitspraak op het eerste amende ment op de grondwet, dat aan een ieder het recht toekent op vrijheid van geloof en vereniging, en op het vijfde dat bescherming geeft tegen orders van hogerhand, waarbij bur gers verplicht zouden zijn zichzelf te beschuldigen. 0p de M. Mok 50 stuks - Panatella....... f. 12.50 50 stuks - in assortiment f. 8.50 50 stuks - Domino....f. 8. - 15 stuks - in assortiment f. 2.75 dé makers van kleine sigaren. De waarschuwing van de Sociaal Econo mische Raad voor het gevaar van de „Ionen-prijzen-spiraal" is allerminst een nieuw of verrassend geluid. Dat stijgende prijzen looneisen stimuleren en dat op- gchroeving van indirecte belastingen de prijzen doet stijgen, is een economische les uit het eerste hoofdstuk van een even tueel „economisch leerboekje voor de leek". Wie de stijging der prijzen in diverse sectoren enigszins nauwlettend heeft ge volgd, zal heel gemakkelijk hebben kun nen constateren dat in vele bedrijfstak ken de ondernemingen zich reeds tegen komende looneisen proberen te wapenen door hun produkt voorzichtig en onopval lend duurder te maken. Dat gebeurt ook met voorraden die al kant en klaar op verkoop lagen te wachten en waarbij dus hogere produktiekosten niet in het geding waren. Bij sommige artikelen kan dat, zonder dat van een noemenswaardige controle of handhaving van prijsbeheer- •ingsvoorschriften sprake kan zijn. De Nederlandse Consumentenbond komt voortdurend dergelijke prijsverhogingen op het spoor, maar de consument zelf on dervindt ze ook dagelijks aan den lijve. De spiraal waarover de SER zich zo on gerust maakt, is dus al in volle werking en de waarschuwing aan de regering is tamelijk laat afgekomen. Het kabinet heeft echter al doen weten dat alle be zuinigingen, die in het kader van de be groting te bereiken waren, zijn toegepast en dat verder geen miljoenen voor over heidsuitgaven kunnen worden losgepeu terd dan door de toepassing van de voor gestelde belastingverhogingen. Volgens de traditie van alle naoorlogse kabinetten heeft ook de regering-Cals zich braafjes onthouden van iedere po ging tot bezuiniging op het hoofdstuk De fensie. De aanwezigheid van een socialist op Financiën maakt dus geen enkel ver- «chil, als het erom gaat het taboe op de militaire begroting te handhaven. Onze Nederlandse defensie maakt deel uit van •en groter geheel, gevat in de Atlanti sche samenwerking en neergelegd in de afspraken van de NAVO. De militaire begrotingscijfers zijn aldus blijkbaar buiten de macht van de Neder landse regering geraakt en vormen, be halve een theoretische basis voor onze nationale veiligheid, een voorwaarde tot velerlei internationale relaties, ook eco nomische. Men kan het zo stellen, dat een deel der militaire uitgaven de kost prijs van economische preferenties is. Deze realiteit wordt wel niet met dezelf de woorden erkend, maar men mag toch niet aannemen dat een nuchtere, objec tieve beschouwing van de Nederlandse veiligheid in verband met de internatio nale situatie tot dezelfde militaire uitga ven zou cencluderen als die, welke nu op de begroting van Defensie staan. Iedereen beseft tenvolle dat bij een •ventuele oorlog op het Europese vaste' land de Nederlandse veiligheid onmiddef lijk problematisch zou worden, onafhan kelijk van de offers die ons land zich thans ziet opgelegd. Nationale veiligheid is namelijk in de huidige omstandigheden van militaire techniek niet meer eenvou' dig te vertalen door: afslaan van vijan delijke invallen en aanvallen. Ware dat wel zo, dan zou onze defensie strategisch bezien zich moeten toeleggen op de ver dediging tegen datgene, wat ons land di rect het sterkst bedreigt: luchtafweer, in zijn modernste vormen en zijn grootst mogelijke intensiteit, schuilkelders, on dergrondse militaire commandoposten, hulpdiensten tot instandhouding van mili taire en burgerlijk primaire organen, snelle en beweeglijke militaire een heden voor handhaving vdn orde •n veiligheid binnen ons beperkte lands- gebied. Veel méér zouden wij voor onze •igen veiligheid niet kunnen doen. Alles wat wij daarboven aanschaffen en organi seren aan militaire apparatuur zou bij sen werkelijke oorlog onbruikbaar zijn en waarschijnlijk in handen van de vijand vallen. Maar onze veiligheid is in gepast in groter verband en onze inspan ningen moeten een bijdrage tot verdedi ging en aanval buiten ons grondgebied vormen. Daarom is onze defensie zo duur Het kost heel wat, mee te doen in het gigantische bewapeningsspel der grote mogendheden. Het internationale prestige is kostbaar. Het is alleen te hopen dat die hoge prijs niet zal uitlopen op nog zwaardere slagen op de hoofden der be volking, zoals dat in 1940 het geval was. Een efficiënter en realistischer leger macht zonder prestige-aankopen zou wel licht tot belangrijke bezuinigingen kun nen leiden, zonder dat de werkelijke vei ligheid van ons allen er onder zou be hoeven te lijden. Er zijn tenslotte in Europa en de wereld nieuwe ontwikkelin gen aan de gang, waarbij de ijzeren NAVO-regels van tien jaar geleden gaan kraken. Zou Nederland zijn eigen positie niet eens kunnen herzien en moderner gedachten in moderner praktijken omzet ten? De welvaart van ons volk is even- sens een kwestie van veiligheid, maar dan géén theoretische. (Van onze correspondent) PARIJS Een Amerikaanse parlemen taire missie waarin zowel Democraten als Republikeinen zitten en die geleid wordt door senator Mike Mansfield, een persoonlijke vriend en vertrouwensman van president Johnson, is maandag in Parijs een Europese reis begonnen. De missie gaat ook naar Moskou. Senator Mansfield die als fractieleider van de Demokraten president Johnson in dertijd in die functie opvolgde, werd op het Elysée door generaal De Gaulle ont vangen. 's Morgens had hij de minister van Buitenlandse Zaken, Couve de Mur- ville, al ontmoet. De reis van de Amerikaanse parlemen tariërs wordt als een informatie-missie omschreven. „Het is onze taak", aldus Mansfield, „rond te kijken, onze oren te luisteren te leggen, vragen te stellen en daarna te rapporteren". Aangezien die rapporten in de eerste WASHINGTON (DOA) De Ameri kaanse minister van Defensie, McNama- ra, heeft berichten tegengesproken, dat de eerste voorbereidende vredesgesprekken met Noord-Vietnam in de herfst van 1964 niet doorgingen, omdat hij ertegen was. Het Amerikaanse ministerie van Buiten landse Zaken bevestigt, dat de secretaris generaal van de VN, Oe Thant, in het na jaar van 1964 meegedeeld had dat Noord- Vietnam bereid was om met de Verenig de Staten in Rangoon besprekingen te beginnen. Amerika wees dit aanbod van de hand, „omdat alle aanwijzingen erop duidden dat er bij de Noordvietnamezen geen ernst met het gesprek zou worden gemaakt". De perschef van het ministerie heeft ook meegedeeld, dat de minister van De fensie, McNamara, geen deel had in het nemen van de beslissing. Hij zei, dat Mc Namara mogelijk wel een mening ken baar heeft gemaakt, maar dat hij aan de beslissing part noch deel had. Volgens Ijet Amerikaanse blad „Look" zouden door bemiddeling van secretaris generaal Oe Thant gesprekken tussen ver tegenwoordigers van de VS en Noord-Viet nam in Rangoon kunnen zijn gehouden. Hanoi zou tot dergelijke verkennende be sprekingen bereid zijn geweest. In zijn verweer zegt McNamara, dat hij zich in de herfst van 1964 en ook later steeds voor een vreedzame oplossing in gespannen heeft en altijd voor onvoor waardelijke onderhandelingen heeft ge pleit. Dit standpunt zal hij ook in de toe komst innemen. DJAKARTA (Reuter) Bij de grote klopjacht op communisten en aanhangers van de opstandige beweging zijn op Ja va duizenden arrestaties verricht. In Oost-Java zijn ongeveer zevenduizend mensen in hechtenis genomen. Het pers bureau Antara meldde, dat in negen Westjavaanse districten bijna drieduizend mensen zijn gegrepen. In Oost-Java zijn huizen en winkels van aanhangers van de opstandige beweging door de bevolking in brand gestoken In Djakarta is de „oorlogstoestand op geheven. Politie en leger blijven er sa menwerken bij de zuivering. Het aantal arrestaties bedraagt bijna negenhonderd. In Djakarta is officieel bekendgemaakt dat nog acht Indonesische parlementsle den geschorst zijn voor hun rol bij de mislukte staatsgreep. In totaal zijn 65 parlementsleden, meest leden van de com munistische partij, geschorst. Tot hen be hoort de onlangs benoemde Indonesische ambassadeur in Albanië, K. Werdjono, die zich in Tirana zou bevinden. Nog veertien journalisten en andere per soneelsleden van het officiële Indonesische persbureau Antara zijn gearresteerd. De afgelopen maand zijn reeds 35 personeels leden van Antara in Djakarta door het leger in hechtenis genomen. Na de mis lukte staatsgreep werd Antara onder mi litair toezicht geplaatst. Een Amerikaanse soldaat steekt een hut in brand in een door zijn peloton ontdekt trainingskamp van de Viet- cong. Het kamp lag in de omgeving van Lai Khe. (Telefoto). plaats voor president Johnson zijn be stemd, heeft men in Franse regerings kringen de veronderstelling uitgesproken dat Washington bezig is de weg te verken nen die het na de herverkiezing van gene raal De Gaulle ten opzichte van Frankrijk zal kunnen volgen. De 62-jarige Mansfield is een rustig man die als parlementariër grote erva ring heeft opgedaan. Hij kan tegenstel lingen door soepele compromissen omzei len. De senator die zich ook al maanden lang beijverd heeft de mogelijkheid voor onderhandelingen in Vietnam te openen, zou nu willen pogen bovendien nog een brug tussen Washington en Parijs te slaan. Of die poging slagen zal, moet uiteraard met een gezonde dosis scepticisme wor den afgewacht. Doch in ieder geval schijnt generaal De Gaulle het optimisme van Mansfield niet voortijdig te hebben willen ondermijnen. LE HAVRE (AFP) Honderden fles jes met een sterk vergif op basis van digitaline een middel tegen hartkwa len drijven in de monding van de Sei ne en langs de Normandische kust. De flesjes zijn afkomstig van het Ne derlandse vrachtschip „Theano". Maan dagmiddag raakte in Le Havre, tijdens het laden van het schip, een kist met farmaceutische produkten, die door een kraan werd vervoerd, los en viel tussen kade en schip. Door de schok brak de kist. Een grote hoeveelheid flesjes -dreef onmiddellijk op de stroom de haven uit. Advertentie NEW YORK (Reuter). Tijdens de gisteren hervatte debatten in de Veilig heidsraad over Rhodesië heeft Uruguay erop aangedrongen een delegatie van de Verenigde Naties naar Rhodesië te zenden en een „werkelijk algemene econo mische en financiële blokkade" in te stellen die „het systeem-Smith zal ver stikken". De raad tracht een middenweg te vinden tussen de Britse en Afrikaanse voorstellen die een eind willen maken aan de afscheiding van Rhodesië. Zuid- Afrika wees gisteren een uitnodiging om deel te nemen aan de besprekingen van de hand. Portugal, dat eveneens was uitgenodigd, heeft nog niet geantwoord. De stopzetting door de commerciële banken in Zuid-Afrika van alle transac ties in Rhodesische valuta schijnt zich te ontwikkelen tot een crisis in de financië le en economische betrekkingen tussen de twee landen. De opschorting zou een tijdelijke voor zorgsmaatregel zijn totdat de toestand in Rhodesië opgehelderd zal zijn. Volgens persberichten is zich al een paniektoe stand aan het ontwikkelen in Rhodesië. Zuidafrikaanse zegslieden menen dat de maatregel van de banken tot gevolg kun nen hebben dat de handel van Zuid- Afrika met Rhodesië tot stilstand komt. Volgens persberichten hopen de Rhodesi- siche orders zich nu op in de fabrieken omdat deze de goederen niet willen ver sturen zonder de zekerheid dat ervoor betaald wordt. Het Hongaarse persbureau MTI meldt uit Ghana dat in Rhodesië guerrillage- ROME (DPA) Een groep Italiaanse geofysici is verleden week donderdag Oos tenrijk uitgewezen. De groep bestond uit dr. Andrea Fuganti van de universiteit van Triest, vier wetenschappelijke assis- ten en drie andere medewerkers. Zij wa ren met toestemming van de Oostenrijkse autoriteiten bij Innsbruck een onderzoek begonnen dat verband houdt met het plan voor een Brenner-tunnel. Zij zouden door gendarmes zijn aangehouden en in Inns bruck zijn verhoord, voordat zij over de grens werden gezet. m vechten zijn uitgebroken en dat alle le den van de Organisatie voor Afrikaanse eenheid toegezegd hebben de rebellen te gen de regering van Ian Smith te steu nen. Onze correspondent in Londen meldt dat na een marathonzitting van beide Huizen van het Britse parlement de nieu we maatregelen die de regering verstrek kende bevoegdheden ten opzichte van Rhodesië geven vannacht de koninklijke goedkeuring kregen. Koningin Elizabeth bleef daarvoor waken op Buckingham Palace. Zowel het Lager- als Hogerhuis heeft het wetsontwerp na een bewogen, maar over het algemeen ernstig en rus tig debat zonder stemming aangenomen De hoofdaanval van degenen onder de conservatieven die Smith met zachte handschoen zouden willen aanpakken en die het misschien met hem eens zijn, kwam in het Hogerhuis van de 72-jarige Lord Salisbury. Salisbury is ereburger van de Rhodesische hoofdstad, die naar zijn grootvader Cecil Rhodes is genoemd. De leiding van de oppositie plaatste zichzelf vierkant achter de regering. Het verlammende gevoel overheerst dat Engeland betrekkelijk machteloos te genover Rhodesië staat, vooral omdat geen oliesancties worden genomen. De vrees werd uitgesproken dat als ondanks alles de regering-Smith zich over zes maanden of een jaar nog steeds zou heb ben weten te handhaven, dit voor Groot- Brittannië een nederlaag zou betekenen waarvan de gevolgen niet zijn te over zien. Japanse ambassadeur. De Japanse rege ring heeft besloten ambassadeur Joejiro Izeki van Den Haag naar Zuid-Korea over te plaatsen. Ambassadeur in Hongarije. Mr. H. C. Schoch, ambtenaar van buitenlandse dienst derde klasse, is benoemd tot am bassadeur in de Hongaarse volksrepu bliek. De uitspraak had betrekking op de za ken tegen William Albertson uit New York en Roscoe Quincy Proctor uit Cali- fornië, die respectievelijk in 1962 en in 1963 op grond van de uit 1950 stammen de wet ter bestrijding van ondermijnen de activiteit bevel hadden gekregen zich als lid van de communistische partij te laten registreren bij een federale Raad van Toezicht. Nadat het hof van appel hun beroep had afgewezen, hadden de twee communisten zich tot het hooggerechtshof gewend. De voor hen gunstige uitspraak geldt ook voor 34 soortgelijke gevallen die al door de raad van toezicht waren afgehandeld, evenals voor zeven gevallen die nog in behandeling zijn. Albertson werd inmid dels in juli 1964 door de Amerikaanse Communistische Partij als „agent van de politie" uit de partij gestoten. CHARTOEM (Reuter) De Soedanese constituerende vergadering heeft maan dag met 150 tegen twaalf stemmen en ne gen onthoudingen een wetsontwerp goedge keurd, waarbij de Soedanese regering gemachtigd wordt de communistische par tij te verbieden. Volgens de bestaande wetgeving moet ook de Amerikaanse Communistische Par tij zich laten registreren, als agent van de Sovjet-Unie. Er is voor een federaal districtshof in Washington een proces gaande tegen de partij, omdat zij zich niet heeft laten in schrijven. Het is nog niet te overzien, in hoeverre de uitspraak van het hoogge rechtshof over de registratieplicht van in dividuele communisten van invloed zal zijn op de zaak tegen de partij als ge heel. V Wilden Een maand of wat geleden las ik een klein berichtje over een door een expedi tie in Australisch Nieuw-Guinea ontdekte volksstam die nooit eerder met blanken in aanraking was geweest. Hoe deze eer ste aanraking de natuurmensen was be komen, stond er niet bij vermeld, maar voor de blanke expeditieleden is in elk ge val alles goed gegaan, want ze hebben rapport uitgebracht en zijn dus blijkbaar niet opgegeten of aan een andere wilde- manssport ten prooi gevallen. Aangezien het van oudsher in de aard van blanke lieden ligt zich intensief met alle mogelijke medemensen te bemoeien, zou het me niet verbazen wanneer de ex peditieleden, in de beschaving terugge keerd, allerlei bronnen gingen aanboren om met behulp daarvan de natuurmensen in ijltempo alle beschavingsniveaus tus sen het stenen tijdperk en dat van de moderne westerling te laten bestijgen en hen voorgoed aan hun primitief bestaan te ontrukken. Doorboorde neuzen en be schilderde wangen zullen dan plaats ma ken voor gelaatstrekken die iedere morgen weer verlangen naar het scheer apparaat, het poederdonsje en de crêmepot. De brute naaktheid en de daarmee gepaard gaande losbandigheid zullen vervangen worden door het confectiegewaad en de pil, de tamtam en andere rudimentaire communicatiemiddelen zullen worden af gelost door radio en televisie. De bós- en riviergeesten zullen het eenzaam krijgen, de medicijnmannen zullen een artsdiplo ma moeten halen of anders wegens onbe voegde uitoefening van hun vak in het cachot belanden. De wilden zullen het a- b-c leren en daarmee vele nieuwe woor den, ja misschien zelfs het verschil tus sen schrijftaal en spreektaal, een verschil dat er bijvoorbeeld toe leidt dat wat op papier rassendiscriminatie heet, wordt uitgesproken als vuile nikker. Zo ongeveer zal het gaan wanneer de beschaving haar onverbiddelijke loop be gint. Jammer dat deze te beschaven men sen vermoedelijk nog net niét kennis heb ben kunnen nemen van de recente elek triciteitshapering in New York en wijde omgeving. Niet dat ze, in het bezit van die kennis, de overmacht der techniek hadden kunnen tegenhouden, maar ze zou den hun nieuwe leven wellicht met een dosis gezond scepticisme tegemoet zijn gegaan en hun primitiviteit niet zonder omzien in het oerwoud-moeras hebben la ten verzinken. Ze zouden duidelijk hebben beseft dat sluip- en wandelpaden door de wildernis voordelen bieden die onder grondse spoorverbindingen niet eigen zijn en dat men beter op eigen kracht een boom kan beklimmen of afdalen dan zich op en neer bewegen met een lift die er gens halverwege in een wolkenkrabber kan blijven steken. De uitgebroken, maar weer onderdrukte plunderacties in som mige tot duisternis vervallen Amerikaan se steden hadden hen tot het inzicht kun nen brengen dat er tussen hun wildheid en die van de buitenwereld toch niet zo'n heel groot verschil bestaat. Maar dit alles is theorie. De praktijk is dat het licht in New York weer brandt en dat alle beschaafde mensen weer be schaafd doen, zodat er geen vrees voor verdere verwaarlozing van de wilden in Nieuw-Guinea hoeft te bestaan. Advertentie 2e waarschuwing! Ik wil me na- tuurlijk niet opdringen maar over ruim 2 weken is het Sinterklaas. Vraagt u mijn suggestie voor een leuk cadeautje? Kijk maar wat ik zelf rook. Eén van die kostelijke kleine sigaren van Panter. Nu in geweldig leuke geschenkver pak kingen! J Vliegtuig-aankoop. Indonesië heeft bij de Douglas-fabrieken in de Verenigde Sta ten een order geplaatst voor nog twee straalpassagiersv-liegtuigen van het ty pe DC-8. Het heeft nu vier van deze toestellen besteld. Het eerste zal in de zomer van het volgend jaar worden ge leverd. Oogwond. De Zuidafrikaanse consul-ge neraal in Nieuw-Zeeland, Oxley, moest zondag in Wellington een fikse oogwond laten hechten nadat hem een knots in het gezicht was geslingerd. Dat gebeur de toen hij een optreden van Polynesi sche dansers bijwoonde. Een rondge zwaaide knots vloog uit het handvat en trof de ongelukkige Oxley. Aardgas. De Russische regering heeft haar goedkeuring gehecht aan de aan leg van een 500 kilometer lange pijp leiding voor de levering van aardgas aan Tsjechoslovakije. Het beginpunt van de leiding zal in het westen van de Oekraine bij de stad Dolina, komen te liggen. Schade. Een gepensioneerde Turkse amb tenaar eist een schadevergoeding van vijf miljoen Turkse ponden van de staat omdat een afbeelding van zijn vrouw voorkomt op de nieuwe biljetten van vijf pond zonder dat hem daarvoor toestem ming is gevraagd. Pionier. Allen du Mont, Amerikaans tele visie-pionier en specialist in de elektro nica, is maandag in New York op 64- jarige leeftijd overleden. Hij wordt als de „vader" van de Amerikaanse televi sie beschouwd. Illegaal. Een 27-jarige Amerikaan, New- comb Mott, moet 22 november in Moermansk terecht staan voor illegale grensoverschrijding. Hij werd vier september bij Borissoglebsky bij de Zweeds-Noorse grens gearresteerd. Kerncentrale. Zweden, Noorwegen en De nemarken zullen samen 192 miljoen gul den aan Pakistan geven voor de bouw van een kerncentrale in Rooppoer in Oost-Pakistan. Aardbeving. De seismograaf van de Fordham universiteit in New York heeft maandag een „tamelijk sterke" aard beving geregistreerd op een afstand van ruim 7.000 kilometer, waarschijn lijk in noord-Chili. Hakenkruisen. Tijdens de „dag van na tionale rouw" dit weekeinde in Berlijn gehouden, zijn op verscheidene auto's, muren en winkelruiten rode hakenkrui sen en anti-joodse leuzen geklad. Bij de ingang van een school werden vlaggen die halfstok hingen weggehaald en ver scheurd. Vermist. Twee marineschepen van Uru guay en een Amerikaans vrachtschip zoeken ter hoogte van Montevideo naar een Argentijns vrachtschip met vijftien bemanningsleden dat na een storm wordt vermist.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1965 | | pagina 3