„Op Art"-tentoonstelling in Brussel H ARACHNE IwvViwVavii Z •VKAV. Lichtbeweging en optiek Zang en Vriendschap besloot concert met het nieuwe verenigingslied KRO-wedstrijd voor foto's van t.v.-beelden 19 VRIJDAG 26 NOVEMBER 1965 BRUSSEL „LICHT, BEWEGING EN OPTIEK" is de titel van een tentoonstelling van „Op art", die thans in het Brusselse Palais des Beaux Arts wordt gehouden. Wat is „Op art" oftewel Optical Art? Er is reeds veel over geschreven. In weinig woorden kan men zeggen: het menselijk netvlies registreert wel maar „went" niet dadelijk aan te schrille tegenstellingen van kleuren. Het brengt evenmin, volmaakt ontleed, een spel van lijnen en kleuren over naar de hersens wanneer de tegenstel ling of het verloop daarvan aanleiding geeft tot hetgeen men „gezichtsbedrog" pleegt te noemen. In hun een voudigste vorm hebben we zulke gevallen allen als kind gezien en er ons over verwonderd: de witte schijf op zwart fond, die een andere middellijn schijnt te hebben dan de pfecies even grote zwarte schijf op witte achter grond, de evenwijdige lijnen, die niet evenwijdig meer schijnen omdat door beide korte schuine strepen zijn getrokken en zo meer. parfum perfekt afgesloten parfum nevelfijn verstoven DE KONINKLIJKE LIEDERTAFEL „Zang en Vriendschap" heeft don derdagavond in de Haarlemse Gemeentelijke Concertzaal voor de pauze in hoofdzaak bewerkingen ten gehore gebracht. Slechts het somber-romanti sche koorlied Bei nachtlicher Weil" van Ébhannes Brahms was niet als een bewerking vermeld. De eerste twee bewerkingen, die werden gezongen, waren van de hand van de dirigent der liedertafel Jan Laarveld. Zij be troffen twee composities van Wolfgang Amadeus Mozart op teksten van de dichter Metastasio. Jan Laarveld zorgde eveneens voor de bewerking van drie negrospirituals, die met een bewerking van een negrospiritual van Felix de Nobel gedurende het eerste gedeelte van het concert werden uitgevoerd. Al deze bewerkingen bleken met kennis van zaken afgestemd te zijn op de sonore klankbewerkingen, die met een mannenkoor mogelijk zijn. 1 K S *00 M B f J# S w®| VI «u*m ArijKa m 11ar5® 1 &gM wrm Zn m mjtn H «T* heeft een feestelijke verrassing voor U. De radio geeft zaterdag HILVERSUM I. 402 m. 7.00 VARA. 9.40 VPRO. 8.00-24.00 VARA. T elevisieprogramma VOOR ZATERDAG NEDERLAND I P. Zwaanswijk T.V.-nabeschouwingen Rubrieken (Van onze correspondent) DE KUNSTENAARS hebben die moge lijkheid ook ontdekt en de laatste decen nia is er een vernieuwde cultus van dat optisch bedrog ontstaan. Die inspireert zich enerzijds op het surrealisme, ander zijds breidt het zich uit met steeds nieu we mogelijkheden als het bewegen van delen van schilderijen of van sculpturen door middel van kleine électrische mo toren, de mogelijkheden van wisselende belichting en het toevoegen van geluid. Uit een en ander volgt al dat de gren zen tussen kunst en „Spielerei" tus sen „bewogen beweging" en berekend knaleffect, tussen vindingrijk gezichtsbe drog en grove charlatannerie gemakke lijk kunnen vervagen en dat het sterke kunstenaarsbenen moeten zijn, die de weelde van de techniek als ondersteuning van het verfijnd effect kunnen dragen. Men vindt natuurlijk in deze tentoonstel ling ook zwakke dingen zoals „de Danse res van New York" van Günther Uec- ker, de lichtdraaimolen van Heinz Mack of de „pseudo-didactische machine" van de te Parijs wonende Pool Piotr Kowalski. Om er zo maar enige te noemen. ER IS ECHTER HEEL veel bij de hon derdtachtig aanwezige werken, dat uiter mate boeit. Waarbij weer aangetekend mag worden dat er figuren ontbreken zo als Van Hoeydonk of Michel Seuphor, die men toch ook tot de „Op Art'-kunstenaars zou kunnen rekenen. Natuurlijk vindt men in het Paleis voor Schone Kunsten thans wel de welhaast „klassieke" geworden mobiles van Alexander Calder en van de acht jaar oudere Man Ray („grand old man" van de tentoonstelling en van de daar vertegenwoordigde richtingen) o.a. zijn „Lost Object" en „Het Oog op de Metronoom". Auguste Herbin, die in 1882 werd geboren, is met een schilderij, Advertentie iiKiBHiiii iimra ,w i«\v De Step verstuiver beschermt en behoudt de kracht en de geur van uw parfum (zelfs in het vliegtuig). Voor die ragfij ne, uiterst zuinige ver stuiving: alleen Step. Grote kollek- tie elegante modellen. Nu zelfs een after-shave verstuiver voor heren. Alleen een verstuiver van Step biedt haastonbeperkte garantie en wereld beroemde service. Let dus op! Een echte Step-verstuiver herkent u aan de blauwe verpakking. Let op het merk: PARIS Voor Nederland: Fresiaplein 3 - Wassenaar - Tel. 01751-4247. „Sneeuw", vertegenwoordigd en Marcel Duchamps met twee zijner composities met „Optische Schijven", die al van de jaren na de eerste wereldoorlog dateren. VASARELY is' met zijn fascinerende grafiek aanwezig en ook met schilderijen, die ondanks de vaak de ogen bijna pijn doende kleurstelling toch altijd grafische of picturale kamermuziek blijven. Er is meer werk dat men kent. Zo de mobiles van Rickey, relevatie van de Dokumenta van Kassei van het vorige jaar, die zijn op de wind wiegende reuze-wijzers zo heeft geconcipieerd dat zij nooit snel kun nen bewegen. Zo ook de merkwaardige schilderijen in drie dimensies (eigenlijk zijn het drie schilderijen op één) van de Israëliër Yaacov Agam of de merkwaar- digde muziekinstrumenten van de gebroe ders Baschet. Hun werk kent men reeds lang, zo lang als de machines van de Zwitser Tinguely of van de Belg Pol Bur- ry. Wie zich overigens hier tussen zoveel anderen rondweg bevestigt is Livinus van de Bundt met zijn „Lichtschilderingen", die zich niet alleen wat inhoud en ge dachte betreft maar ook wat hun materiële verzoring aangaat als kleine meesterwer ken handhaven in het geheel. Het is een opmerking terzijde: veel van hetgeen er te zien valt, is technisch maar vrese- Advertentie Advertentie zilveren ring met rose tourmalijn 105.- Hans en Anneke van der Heijden edelsmid - naaldkunstenares Spekstr. 3 (achter de Vleeshal) tel. 15745 Sinterklaasje bonne - bonne - bonne. Fijn ideetje: platenbonne! Op Art in Brussel: aan het plafond de werken in ijzerdraad van Harry Kramer, rechts de lichtdraaimolen van Heinz Mack, het meisje speelt op de instrumenten van de gebroe ders Baschet. Victor Vasarely: „Vega" schilderij in zwart en wit uit 1957). 4P „ZANG EN VRIENDSCHAP" had niet de minste moeite met de ongecompliceer de, homofoon geaarde muziek en de in tenties van Jan Laarveld inzake sfeer en uitdrukkingsrijke nuanceringen werden zonder extra inspanning van de zangers naar wens verwerkelijkt. Dit gold ook voor de compositie van Brahms, een ka rakteristiek werk voor de periode van de bewogen, sensitieve romantische expres sie en de cultivering van het doodsver langen ter wille van een uiteindelijke rust in een vermeende gelukzaligheid. Voor de opdracht, waarmede de liedertafel kon be wijzen, dat zij ook veeleisende werken aan kan, kwamen de zangers te staan bij de uitvoering van „The ballad of little Musgrave and lady Barnard" van Benja min Britten, naar de geest een weerzin wekkend werk. Men kan zich terecht af vragen, waarom de componist zijn groot kunstenaarschap heeft vergooid aan deze ballade, doortrokken van geniepig verraad Advertentie Sinterklaasje bonne - bonne - bonne, Fijn ideetje: platenbonne! m mm aft lijk wankel en zwak in elkaar geprutst. Ik laat in het midden of een „Op Art" kunstwerk autonoom moet zijn d.w.z. of het ook onafhankelijk van elektrische stroom en wat dies meer zij moet kunnen bewegen. Het is nog te vroeg om daar over te oordelen en een axioma vast te leggen. Voorlopig moet men maar aan vaarden wat er zo wordt gemaakt. De cri ticus kan met schiften beginnen; de tijd zal het beter doen. Zoals van alle over zichten van een bepaalde opvatting zal er minder blijvend zijn dan hetgeen er thans allemaal te zien is. De jubilerende KRO zal zaterdag van acht uur 's ochtends tot midernacht een continu-feestprogramma op onze beeld buizen brengen, waaraan in samenwer king met de Stichting ter Bevordering der Amateur-fotografie ook een foto wedstrijd verbonden wordt. Elke kijker- fotoamateur wordt uitgenodigd om een aantal opnamen naar eigen keuze van programma-onderdelen te maken maar ook een van een verplicht onderwerp, dat door de t.v.-omroepster bekendge maakt zal worden. Nu is het fotograferen van t.v.-beelden niet ieders werk en daarom hieronder eni ge nuttige tips voor rake beeldbuis-opna men: 1. Gebruik een (zwartwit) film van 22 a 24 Din, of een hele snelle (27-27 Din). In het eerste geval gebruikt u lensope ning f:5,6, in het tweede geval f:8 of f:11. 2. De belichtingstijd moet ingesteld worden op 1/25 of 1/30 seconde. 3. Zet uw camera bij voorkeur op een statief plm 1% meter van de beeld buis. 4. Stel uw tv-toestel zo in dat een nor maal contrastrijk beeld ontstaat. Ver mijd storende reflecties als schemerlamp jes en glimmende voorwerpen op het glas van uw beeldbuis. Er is 1000 aan prijzen beschikbaar. Advertentie Advertentie Sinterklaasje bonne - bonne - bonne, Fijn ideetje: platenbonne! Advertentie De prachtige INDUS kalender met twaalf schitterende kleuren foto's van Zwitserse landschappen, ont vangt u gratis,na aankoop van een INDUS - horlo ge in de periode van 20 nov. tot 31 dec. 1965. Tegen inzending van het daar voor bestemde, bij de ju welier aanwezige, for- mulieraan INDUS-hor- loges, Rotterdam, wordt U de fraaie INDUS kalender franco thuis gezonden. Uw horloger - juwelier zal U gaarne een der fraaie kleuren foto's vrijblij vend laten zien. VARA: 7.00 Nieuws, ochtendgymnastiek en socialistisch strijdlied. 7.23 Lichte grammofoonmuziek. 8.00 Nieuws. 8.10 Lichte grammofoonmuziek (verv.) 9.10 Het najaarsmuziekfeest van de Algemene Nederlandse Unie van Muziekverenigin gen (opn). 9.35 Waterstanden. VPRO: 9.40 Boekbespreking. 9.55 Kinderen moe ten spelen (IV en slot), praatje. VARA: 10.00 Z.O. 135 gevarieerd programma, (om 11.00 Nieuws). 12.15 Loon naar wer ken, praatje. 12.27 Mededelingen t.b.v. land- en tuinbouw. 12.30 Aktueel sport nieuws. 13.00 Nieuws. 13.10 VARA-Varia. 13.15 Stereo: Spelenderwijs met de lichte muze. 13.40 Voor de twintigers. 14.15 Ra dio Jazzclub. 14.55 Voor nu en later, le zing. 15.10 Nederlandse zangers uit vroe ger jaren (opn). 16.00 Nieuws. 16.02 Lich te grammofoonmuziek. 16.45 Vragenvuur: vragenbeantwoording van jonge mensen. 17.00 Metropole-orkest: amusementsmu ziek. 17.30 Radioweekjournaal. 18.00 Nieuws en commentaar. 13.20 Tijd voor teenagers, (gr). 19.20 Radioraad: vragen beantwoording. 20.00 Nieuws. 20.05 Dans muziek. 20.40 Lichte orkestmuziek (gr). 20.50 De liefde van vier kolonels, hoorspel. 22.30 Nieuws. 22.40 Horen, zien en zin gen: liedjesfantasie. 23.10 Even napla- ten: licht muziekprogramma. 23.55-24.00 Nieuws. HILVERSUM II 298 m. 7.00-24.00 KRO. KRO: 7.00 Nieuws. 7.10 Meditatie. 7.15 Klassieke grammofoonmuziek. 7.30 Nieuws. 7.32 Nederlandse kerkmuziek. 7.55 Overweging. 8.00 Nieuws. 8.10 K.R.O. -40: overzicht van jubileumprogramma's. 8.15 Jubileum Djinn: gevarieerd pro gramma. (8.30-8.32 Nieuw's; Tussen 11.15- 11.45 Uitslag Hengelsport kompetitie). 12.00 Angelus. 12.03 Country and Western Express (gr). 12.24 Marktberichten. 12.27 Mededelingen t.b.v. land- en tuinbouw. 12.30 Nieuws. 12.40 Populaire grammo foonmuziek. 12.45 Overheidsvoorlichting: Geven en nemen. De familie Van Buuren praat weer over het verkeer. 12.55 Over zicht van Jubileumprogramma's. 13.00 Toernooi van het lichte lied (finale). 14.00 Musicerende dilettanten: amusementsmu ziek. 14.20 Lichte grammofoonmuziek. 14.30 Voor de kleuters. 14.40 Stereo: Pla ten-Festival (gr). 15.30 Voor de jeugd. 16.15 Finale schoolorkestenwedstrijd. 17.00 Voor de tieners en twens. 17.30 Fi nale concours harmonieën en fanfares. 18.50 Lichtbaken, lezing. 19.00 Nieuws. 19.10 Aktualiteiten. 19.35 Promenade-or kest en zangsolist: operamuziek. 20.10 De lachende kerk, cabaretprogramma. 21.00 Bij Cascade te gastlicht muziekpro gramma. 22.00 Lichte grammofoonmuziek 22.30 Nieuws. 22.40 Epiloog. 22.50 Gram mofoonmuziek. 23.05 Vreemdeen keuze uit woord, zang en dans van elders enanders. 23.35 Amsterdams ka- muziek. 23.55-24.00 Nieuws. HILVERSUM III (F.M.-kanalen). NRU- GEZAMENLIJK PROGRAMMA. 9.00- 11.00 Voorbereid door AVRO. 11.00- 18.00 Voorbereid door NCRV. NRU/AVRO: 9.00 Nieuws. 9.02 Solis ten- en orkestenparade (opn). 10.00 Nieuws. 10.02 Lichte grammofoonmuziek voor de tieners. NRU/NCRV: 11.00 Nieuws. 11.02 Lichte orkestmuziek (gr). 11.30 Muziek van Het Leger des Heils (gr). 12.00 Nieuws, eventueel aktualitei ten. 12.02 Licht muziekprogramma (gr). 12.30 Platenshow voor de Nederlandse tieners. 13.00 Nieuws. 13.02 Hoogtepunten uit operettes, musicals en films (opn). 15.00 Nieuws. 15.02 Toonkunst voor allen: programma van werken van de grote meesters in de muziek (gr). 15.30 Geva rieerd licht muziekprogramma (Om 16.00 Nieuws). 17.00 Nieuws. 17.02-18.00 Sport - parade: reportages, uitslagen, commen taren, afgewisseld met lichte grammo foonmuziek. BRUSSEL 324 m. 12.00 Nieuws. 12.03 Filmkroniek. 12.40 Weerbericht, mededelingen en SOS-be- rixhten. 12.45 Persoverzicht. 12.50 Gram mofoonmuziek. 12.57 Programma-over zicht. 13.00 Nieuws, weerbericht en sport- overzicht. 13.20 Lichte muziek. 14.00 Nieuws. 14.03 Gevarieerde muziek. 15.00 Nieuws. 15.03 Licht programma. 17.00 Nieuws, weerbericht en mededelingen. 17.15 Volkszangkoor. 17.35 Dansmuziek. 18.00 Nieuws. 18.03 Voor de soldaten. 18.28 Paardesportberichten. 18.30 Lichte mu ziek. 18.45 Sportkroniek. 18.52 Lichte mu ziek. 19.00 Nieuws, weerbericht en radio kroniek. 21.30 Gevarieerde muziek. 22.00 Nieuws en berichten. 22.15 Kaf en koren. 23.00 De nachtvlinders. 23.55 Nieuws. Advertentie Sinterklaasje bonnè - bonne - bonne. Fijn ideetje: platenbonne! Asiel. Een van de belangrijkste dansers van het operaballet van Boekarest, de 33-jarige Berca Popescoe, en de choreo graaf van het gezelschap, Sterea Popes coe, hebben asiel in Frankrijk gekre gen. Tien dagen geleden hadden zij de groep verlaten, die voor een internatio naal dansfeest naar Parijs was geko men. VOOR VRIJDAG NEDERLAND I NOT/NTS: 10.45-12.00 Schooltelevisie NTS: 19.00 Nieuws in het kort. 19.01 Klaas Vaak. VPRO: 19.05 Concert voor jonge mensen. SOC: 19.55 Socutera: Film en Jeugd. NTS: 20.00 Journaal. VPRO: 20.20 Cabaretkroniek. 20.55 De oude Draaidoos. 21.25 Zangsoliste met instrumentale bege leiding. 21.55 Openhartig: een kritische kijk op onze samenleving. 22.35-22.50 Extra. NEDERLAND II NTS: 20.00 Nieuws in het kort. KRO: 20.01 Franse chansons. 20.35 De huisti ran, klucht. 21.40 Wat weten we eigenlijk? documentair programma. NTS: 22.15-22.20 Journaal. KRO: 8.00 Wij smijten de zaterdag in, gevarieerd programma. 12.00 Jan en Al leman. 12.20 Gala-Piste, gevarieerd pro gramma. 13.05 NTS-journaal. KRO: 13.10 Hoe was het ook alweer?, een kleine ge schiedenis van de Katholieke Radio Om roep, veertig jaar herleid tot tweeender tig minuten. 13.45 Kindercircusfestival. 14.40 Bioscoopsuccessen van weleer (II): Jongensstad (1938) 16.15 Finale van het jeugdorkestvestival en de declamatiewed strijd. 17.00 Voor tens en twens! een programma voor en door tieners. NTS: 17.30 Journaal. KRO: 17.35 Cabaretpro gramma. 19.00 Het gulden schot, quizpro gramma. NTS: 20.00 Journaal en weer overzicht. KRO: 20.20 TV-Roulette. 20.45 Oklahoma!, musical. NTS: 22.20-22.25 Journaal. KRO: 22.25 Grenzen; moment opname van een wereld in beweging; een programma over mensen en hun geloof. 23.25 Caterine Valente internationaal, ju bileumprogramma met Miss Showbusines no. 1. 24.00 Einde. NEDERLAND II NTS: 20.00 Journaal. NCRV: 20.01 Ren dez-vous a Paris, maandelijks magazine. 20.40 Politiemuseum, TV-thriller (3e afle vering). 21.40 Attentie: actualiteitenru briek. 22.05 Morgen is het zondag, ge sprek. NTS: 22.10-22.15 Journaal. 21.30 Jazzmuziek. 22.00 Nieuws en berich ten. en barbaarse moordzuchtige jaloezie. Ik hoop, dat „Zang en Vriendschap" deze moderne draak met zijn „typisch staaltje van Engelse humor" nimmer meer in een programma van haar concerten zal op nemen. Zoals verwacht kon worden schreef Brit ten een psychologisch goed „aangevoel de" muziek bij de nare tekst. Tal van dynamische en ritmische effecten accen tueren het gehalte ervan met een ontstel lende aanpassende werking. Dirigent en koor stonden met de uitvoering voor bij zondere moeilijkheden, welke echter knap werden overwonnen. Voorwaar een staal tje van koorkunst, waard om te besteden voor een werk, dat de toehoorder geluk kig had kunnen maken. ER KWAMEN nog meer sombere ogen blikken op deze avond met de uitvoering van drie Tsjechische „rebellenliederen" van Bohuslav Martinu, vol van doodsbe dreiging. De voortreffelijke, beklemmende voordrachten brachten uiteraard geen op wekkende ervaringen. Dit was meer het geval met de vertolking van de Saltarelle van Camille Saint-Saëns, waarmede het officiële gedeelte van het concert joyeus besloten werd. DE PIANIST RINUS GROOT werkte op deze avond als solist mede met het ver tolken van geliefde klavierwerken van Chopin en van de Spaanse componisten Isaac Albeniz en Enrico Granados. Hij heeft zich doen kennen als een instrumen talist, die met technische bedrevenheid virtuositeits-problemen zonder moeite overwinnen kan en die aan een gevoelige muzikaliteit uitdrukking kon geven met de gekozen werken, vooral met de Nocturne in Des (op. 27 no. 2) en de derde Ballade van Chopin, die ik meer waardeer dan de eveneens door Rinus Groot gespeelde eer ste Ballade. Als begeleider van het koor verrichtte de solist belangrijk werk. Een ongedwongen code kreeg het con cert met de enthousiaste eerste uitvoering van het nieuwe verenigingslied met de tekst van A. A. Ramaker en in de ge slaagde zetting van Jan Laarveld. In „Achter het Nieuws" op Nederland II werd aandacht besteed aan het 20-jarig bestaan van het Metropole-orkest, met Dolf van der Linden als dirigent. Een achttal musici getuigden van hun ver knochtheid aan orkest en dirigent, soms op een ietwat kinderlijke manier die deed vermoeden dat Van der Linden in hun leven de rol van vaderfiguur vervult. Interessant was ook de reportage van Dick Verkijk over de unieke arbeiders raden in Joegoslavië, het grote ideologi sche verschilpunt tussen dit communisti sche land en de andere landen achter het IJzeren Gordijn. Of de ineenstorting van de Joegoslavische economie in het afgelo pen jaar mede te wijten was aan die ar beidersraden, valt uiteraard moeilijk te bepalen, in ieder geval kwam Verkijk in deze reportage niet toe aan de bouw valligheid van de economie van het land in het algemeen. Een woord van respect mag niet uiblijven voor de manier waar op hij zijn vragen soms in het Servisch (met een licht Kroatisch accent) stelde. Na „Achter het Nieuws" kwam „Bur ke's Law" en daarna „Achter de Sikkel en Hamer," verslag van een bezoek dat re gisseur E. van Moerkerken aan verschei dene Russische wetenschappelijke instel lingen heeft gebracht. Ik had ook wel op Nederland I naar „Literair Kijkschrift" kunnen kijken, maar de redactie daarvan had van de vakantie van de redactiele den Hoornik en Bemlef misbruik gemaakt door haastig een speciale aflevering te plannen over de vernieuwing van het kerklied. Dat leek me lang zo'n vrolijke uitzending niet als „Achter Sikkel en Ha mer", waarin bijvoorbeeld een kunst hand gedemonstreerd werd die indruk maakte, terwijl daarentegen in „Literair Kijkschrift" zo'n nieuw kerklied van Guil- laume van der Graft op het scherm werd geprojecteerd op een wijze die steeds die ene lange regel in ieder couplet elimi neerde, en dat waren juist de beste re gels vond ik. In zo'n geval (het is maar een suggestie) zou je zo'n gedicht voor de bijzondere gelegenheid opnieuw moe ten laten afdrukken, maar dan met die lange regels in tweeën gebroken. Geen moeite mag immers teveel zijn als het om de verbreiding van het kerklied gaat. Ten slotte alleen „Attentie" nog. Thijs Booy vertelde in een interview met Okke Jager dat prinses Wilhelmina kort voor haar dood nog een (onafgemaakte en niet ver stuurde) brief aan de paus had geschre ven van met als aanhef „Hooggeachte broeder Johannes". Dit gesprek bleek ook een soort Durbridge-feuilleton, want het toen het spannend begon te worden kon digde Okke aan dat het zondagavond via de radio zou worden voortgezet (dat is om 18.25 uur via Hilversum 2). Tenslotte wachtte ons nog een kleine verrassing, want de N.C.R.V.-correspondent in Ame rika, Peter Schreuder, bleek een goede interviewer te zijn die een goede reporta ge over de John Birchsociety had opge zonden. Ad, Interim Advertentie iasj Fijn ideetje: platenbonne!

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1965 | | pagina 19