Wel foto's maar geen vragen
Kapitein van „Santa Kyriaki" vindt
IJmuidens strand nog zo kwaad niet
De „Salento" precies zevenendertig jaar
geleden bij Zandvoort vergaan
Coaster liep op Oostzee aan de
grond door slordige navigatie
I
KEUKENS
Tien geredde opvarenden keerden
gisteren terug naar Griekenland
Brand in loods van
expediteur in IJmuiden
Peter van Munster
winnaar van
fluitistenconcours
hé
Kapitein en stuurman
gestraft door Raad
voor de Scheepvaart
Zevenentwintig opvarenden en
redder uit IJmuiden verdronken
IJmond-afdeling N.R.V.
grootste van Nederland
MODELLEN 1966
G. I N I A
v.a. 6785.-
ZAANLANDSCHE
HOUTHANDEL,
ZATERDAG 27 NOVEMBER 1965
Opgewekt
Souvenir
EXPOSITIE
Westduits schip vergaan
E.M.S.-cultiiurprijzen
voor beeldende kunst
,Boot omgeslagen!
UIT SPANJE
bij
VAN -DER KLEIJ
Lange nuuwStraat 4gi
Gouden
colliers
99
99
(Van een onzer verslaggevers)
Met één laars op een plankje van de touwladder, die langs de roestige
buik van zijn schip op het droge omlaag bungelde, zei kapitein Constantinos
Nikiforos in het Engels: "U kunt gerust aan boord komen en u mag net
zoveel foto's maken als u wilt. Maar géén vragen alstublieft over de stran
ding. 't Spijt me, maar daar kan ik niet op ingaan. Ook niet proberen bij
mijn mensen. Afgesproken?" Zonder ons antwoord af te wachten beklom de
30-jarige Griekse gezagvoerder van de woensdag bij IJ muiden gestrande
vrachtvaarder „Santa Kyriaki" behoedzaam de stuurboordzijde van zijn
breeduit op het zand liggende schip.
overal balken en kabels verspreid. De
beplatingen zitten dik onder de roest. Het
schip ziet er veel ouder uit dan de twin
tig jaar die het telt. De „Santa Kyriaki"
lijkt zoals ze daar hoog op het IJmuiden-
se zuiderstrand ligt ten dode opgeschre
ven. Als we de touwladder afdalen zijn
de Grieken nog altijd bezig met het uit
laden van hun halfbevroren vleesvoor-
raad.
Advertentie
antcamo
Vraag proefrit bij:
KENNEMER GARAGE
Kennemerlaan 222-226 - Tel. 4324-6238
De meest
comfortabele
wagen van
zijn klasse.
De pittige
motor, de
uitstekende
remmen en het
uitzonderlijk
goede uitzicht
maken van de
Simca 1300
een veilige
auto.
Op de nauwelijks tachtig meter brede
strook strand tussen de voet van de dui
nen en de plompe boot stonden enkele 10-
tallen toeschouwers zich aan de penibele
toestand van de Liberiaan te vergapen.
We klauterden de kapitein na naar de
verschansing. Bij de trap die naar de
brug voerde herhaalde de Griek: „Alleen
foto's, geen vragen". DJarna poseerde
hij gewillig bovenaan de trap met als
achtergrond de nog altijd rusteloze zee en
het Hollandse strand dat zijn schip zo'n
ongastvrij onthaal had bereid. Het ziet
er naar uit dat de „Santa Kyriaki" voor
lopig nog wel meer zand dan water onder
zich zal voelen.
Kapitein Nikiforos, afkomstig uit het
Griekse plaatsje O'Noussai en van zijn
twintigste jaar op zee, bleek zijn goede
humeur niet bij de stranding verloren te
hebben. Opgewekt zei hij: „We blijven
hier op het schip totdat besloten is wat
ze er mee zullen doen. Zo te zien zitten
we wel goed omhoog, hè? De tien man
nen die woensdag per helikopter van
boord zijn gehaald zijn nu op weg naar
Griekenland. Wij vermaken ons hier wel.
We leggen soms een kaartje of gaan pas
sagieren in IJmuiden. Ja, ik ben al enke
le keren in Holland geweest, maar",
voegde de Griek er lachend aan toe, „ik
heb nog nooit zo vreemd afgemeerd als
afgelopen woensdag. Het was mijn eer
ste stranding als zeeman. En ik kan u
wel zeggen dat het geen plezierige ken
nismaking was. Toch zijn mijn mannen
geen moment echt bang geweest dat het
schip in stukken zou breken. Daar is het
te degelijk voor gebouwd".
We vroegen kapitein Nikiforos waar
om hij toen hij dicht onder de kust bij
Zandvoort aan de grond dreigde te lopen
geen sleepboothulp had aanvaard. De
glimlach verdween van zijn gezicht.
Geen commentaar" was het antwoord.
Óp onze vraag hoe de schroefas was ge
broken van het strand af is dat duide
lijk waarneembaar zei de Griek „Dat
is gekomen toen we over de zandbanken
werden gesmeten. Toen konden we na
tuurlijk helemaal niets meer uitrichten".
In een van de gangboorden waren enke
le opvarenden bezig met het neerlaten
van grote stukken bevroren vlees op het
strand. Ze werden in een kïeine vracht
auto geladen. Het vlees zag er vrij on
smakelijk uit. „Nu onze machines zijn
uitgevallen werkt ook onze koelcel niet
meer", verklaart kaptein Nikiforos. „Ze
brengen het nu naar een koelhuis in
IJmuiden zodat het niet kan bederven.
We hebben levensmiddelen genoeg aan
boord om het een tijd te kunnen uitzin
gen. Alleen verse groente laten we bezor
gen."
De jonge gezagvoerder wijst naar bene
den op het strand waar een kleine stapel
dozen staat.
In een van de kajuiten onder de brug
roept iemand. Kapitein Nikiforos excu
seert zich, geeft ons een hand en ver
dwijnt in de hut maar niet voordat hij
over zijn schouder heeft gezegd: „Mogen
we ook een paar kranten hebben waar de
foto's in staan. Dat is een aardig souve
nir voor thuis".
Op het licht hellende voordek liggen
In een loods van een IJmuidense expe
diteur aan de Industriestraat heeft de
brandweer donderdagmiddag omstreeks
half zes met schuim een begin van brand
bedwongen. In de loods stonden enkele
vrachtauto's en een tractor. Kort voordat
het brandje werd ontdekt had een werk
nemer de nog fel brandende oliekachel af
gesloten door er de zogenoemde hoed op
te zetten. Vermoedelijk heeft zich daarna
gas gevormd dat ontplofte. Hoed en ka
chelpijp werden eraf geslingerd en olie
resten vielen op het hete onderstel van
de kachel. De schade kon dank zij de snel
le komst van de brandweer beperkt blij
ven tot de kachel en een gesprongen glas
ruit.
Advertentie
5 modellen vanaf ƒ148.—
Hang- en Legkasten vanaf 85.—
ALNO luxe droomkeukens.
SHOWROOM geopend
ma. t/m vr. 8—12 uur; 13—18 uur.
Kalverstraat 1—3 - IJmuiden
Telefoon 7543 (02550)
De 33-jarige eerste fluitist bij het Om
roeporkest van de N.R.U., Peter van
Munster, is gisteravond de eerste prijs
van 7500,- toegekend van het nationaal
fluitistenconcours in het kader van de
E.M.S.-cultuurprijzen. De tweede prijs
2500,- kreeg de 19-jarige mejuffrouw
Abby de Quant, die studeert aan het Bra
bantse Conservatorium in Tilburg.
De jury, gevormd door onder meer
Kees van Baaren, Koos Verheul, Frans
Vester en Frans Brüggen, verleende eer
volle vermeldingen aan de 28-jarige Mag-
dalena Kuhn, die bij de N.R.U. werkt, en
aan de 20-jarige Peter Dieleman, eerste
fluitist bij het Nationaal Ballet Orkest.
STOCKHOLM, (Reuter) In de Oostzee
is vannacht het 493-ton metende West-
duitse schip „Ute" vergaan. Gevreesd wordt
dat zes bemanningsleden zijn verdronken.
De overige twee opvarenden zijn uit het
ijskoude water opgepikt door een Zweedse
loodsboot. Het schip, afkomstig uit Ham
burg, was bij ruwe zee ten zuidoosten van
Sandhamn, twee mijl uit de Zweedse kust,
aan de grond gelopen.
yryr*^>UtJOOOOfy)OtXX)OOOOOOOOOOOOOOOOCXX»OOOflOOC>OOOOOt
XXOOOÜ
WEEKABONNEMENTEN
dienen uiterlijk op woensdag te worden
betaald, daar de bezorgers op donder
dag moeten afrekenen.
DE ADMINISTRATIE
Gezagvoerder Constantinos Nikiforos
van de bij IJmuiden gestrande
vrachtvaarder „Santa Kyriaki" is
van plan zo lang als mogelijk is op
zijn schip te blijven. „We kunnnen
't hier heel lang uithouden", zegt hij.
Griekse opvarenden van de „Santa
Kyriaki" halen hun vleesvoorraad
van boord omdat de koelcel van het
schip buiten werking is gesteld. Het
vlees werd in IJmuiden opgeslagen.
De Raad voor de Scheepvaart te Am
sterdam heeft de gezagvoerder van liet
motorschip „Inspecteur Mellema", dat
op 30 juli van het vorig jaar op reis van
Harmina naar Grangemouth aan de
grond is gelopen in de Kaimar Sund
(Oostzee), gestraft door hem de bevoegd
heid om als kapitein te varen op zeesche
pen te ontnemen voor de tijd van drie
maanden. De betrokken stuurman is voor
de tijd van twee maanden geschorst.
Het aan de grond lopen van de „Inspec
teur Mellema" (495,42 brt) is veroorzaakt
doordat de stuurman onnauwkeurig en on
oplettend heeft genavigeerd in dit nauwe
vaarwater. Hij heeft verzuimd een vereis
te koersverandering te doen uitvoeren,
waardoor het schip oostelijk van het vaar
water terecht is gekomen en op een al
daar aanwezige ondiepte is gelopen. Voor
deze navigatiefout treft de stuurman
schuld. De kapitein had hem tevoren om
standig omtrent de verandering der licht-
sectoren van de vuren, die gepasseerd
zouden worden, ingelicht en hem aan de
hand hiervan duidelijk het moment uit
eengezet, waarop de koers van het schip
moest worden verlegd. De stuurman heeft
op deze lichtsectoren niet gelet, doch uit
sluitend uitgekeken naar het veel zuidelij
ker gelegen vuur nabij Kalmar.
De kapitein gaat evenmin vrijuit. Hoe
wel de raad geen kritiek heeft op de wij
ze, waarop hij de wacht aan de stuurman
heeft overgedragen de achtergelaten
instructies waren voldoende duidelijk en
volledig is de raad, anders dan de in
specteur voor de scheepvaart, van oor
deel, dat hij de navigatie in het moeilijke
vaargebied van de Kalmar Sund niet aan
de stuurman alleen had mogen overlaten.
Door op dit traject de brug te verlaten,
heeft de kapitein een beleidsfout gemaakt,
waardoor hem eveneens schuld treft. De
raad acht dit een ernstige tekortkoming.
Het schip is enkele uren na het vastlo
pen op eigen kracht vlot gekomen en naar
Kopenhagen gevaren, waar geconstateerd
werd, dat het lek was.
De EMS-cultuurrijs in het nationaal
concours voor beeldende kunst is toege
kend.'- Be eerste prijs van 7500 gaat
naar Edith Imkamp-De Willebois uit Den
Haag voor haar gezamenlijke inzending
van drie beelden. De tweede prijs van
2500 is toegekend aan Perry Abramsen
uit Rotterdam voor zijn beeld „Arabesk".
Een eervolle vermelding kreeg Rob Ligt'
voet uit Amsterdam voor zijn hardstenen
composities.
In totaal werden voor het concours door
veertien kunstenaars tweeënveertig ver
ken ingezonden. De werken werden be
oordeeld door een jury, gevormd door
drs. W. Jos de Gruyter uit Den -laag
voorzitter, C. Doelman uit Rotterdam
prof. dr. H. C. L. Jaffé uit Amsterdam
Van de ingezonden werken zijn er zestien
geselecteerd voor expositie in de Terras
zaal van het Kurhaus. De tentoonstelling
niet geopend op zondag, duurt tot en met
donderdag 2 december.
Advertentie
GARAGE
L. v. d. LEDEN
R. CLAESZENSTR. 1
DAG en NACHT
i
De stranding van de „Santa Kyriaki" voor IJmuiden zal ongetwijfeld bij
vele oudere lezers de bijna legendarisch geworden scheepsramp met het
Italiaanse stoomschip „Salento" in de herinnering hebben teruggeroepen,
welk schip tijdens een andere hevige novemberstorm en wel in de nacht
van zondag op maandag 26 november 1928 tussen Zandvoort en IJmuiden
met man en muis verging. Bij de reddingspogingen, welke van de duinen af
door honderden nieuwsgierigen werden gadegeslagen, kwam voor hun ogen
de 52-jarige Piet Visser uit IJmuiden om het leven, nadat de reddingboot
waar hij zich in bevond in de dodelijke branding was omgeslagen. Een dag
eerder was tussen Zandvoort en Noordwijk het 4300 ton metende Duitse
stoomschip „Heinrich Podeus" reeds gestrand, maar hiervan konden de
drieëntwintig opvarenden door de Zandvoortse reddingboot tijdig aan de
veilige wal worden gebracht. Dit schip heeft hier nog wekenlang op het
strand gelegen, waar het al die tijd een grote attractie voor toeristen is ge
weest. Waarschijnlijk zal in vele oude fotoalbums nog wel een afbeelding
zijn te vinden van de „Heinrich Podeus" op het droge.
den. Het laatste levensteken van de „Sa
lento" kwam maandagmorgen 26 novem
ber van zijn marconist, die om 3.39 uur
seinde dat de accubatterij defect raakte,
zodat hij nog eenmaalom een, „lifeboat
or tugboat" vroeg.
In de loop van de volgende dagen zijn
de lijken van de verdronken Italiaanse
zeelieden bij de kust aangespoeld, waar
mee de schipbreuk van de „Salento" de
historie is ingegaan als een der grootste
scheepsrampen aan de Nederlandse kust.
Omstreeks tien uur werden des zon
dagsavonds noodseinen opgevangen en
vuurpijlen waargenomen van het Italiaan
se stoomschip „Salento". Het schip lag
ongeveer duizend meter uit de kust, waar
bij hoge stortzeeën over de brug sloegen,
waar de bemanning zich aan de leunin
gen had vastgeklemd. De door paarden
getrokken reddingboot uit Zandvoort werd
ijlings aan het eind van de Zeeweg bij
het Bloemendaalse strand voorgereden
maar schipper Paap achtte het niet ver
antwoord een dergelijk sterke branding te
trotseren.
De verdere loop der gebeurtenissen
stelde hem helaas in het gelijk. Des mor
gens om acht uur arriveerde achter een
tractor de reddingboot uit IJmuiden, wel
ke door vletterlieden zou worden be
mand. Dit waren met schipper Piet Kra
mer de roeiers B. Kramer, de Graaff,
Stam, Janzen, Cramer, Dropman, Van der
Wielen, Westerwal, Visser en King. De
boot ging onmiddellijk in zee, waarbij
men trachtte zich op de stroom naar het
gestrande schip te laten afzakken. Om de
ze reden liet schipper Kramer de red
dingboot het strand 800 meter ten noor
den van de Zeeweg verlaten, in de hoop
op deze manier de „Salento" gemakkelij
ker te kunnen bereiken. De reddingboot
dreef echter steeds meer naar het zuiden
af, zodat na een half uur de eerste po
ging als mislukt kon worden beschouwd
en men was gedwongen onverrichterzake
naar het strand terug te keren.
Om half elf werd door de dappere vlet
terlieden een tweede tocht gewaagd. De
reddingboot werd opnieuw van het noor
den uit in zee gebracht, maar ook nu
slaagde de bemanning er niet in tegen de
huizenhoge golven op te tornen. Af en
toe was de boot achter de muren van wa
ter zelfs geheel onzichtbaar.
bij nog een hoofdwond te hebben opgelo
pen. Piet Visser kreeg de begrafenis wel
ke de omgekomen zeeheld toekomt. Aan
zijn graf stonden drie burgemeesters, de
Italiaanse gezant en talrijke andere auto
riteiten.
Schipper Willem Paap motiveerde zijn
besluit om niet uit te varen later met de
verklaring, dat hij en zijn mannen uiter
aard beter bekend waren met de geva
ren van de Zandvoortse branding dan de
IJmuidenaren. Deze laatsten hebben hier
van door hun haven minder last.
Inmiddels werden grootscheepse acties
ondernomen om te trachten de schipbreu
kelingen van de „Salento" van boord te
halen. De genie uit Utrecht zou de red
dingspogingen met zoeklichten ondersteu
nen en ook de „Dorus Rijkers" uit Nieu-
wediep en de „Noordzee", een 750 pk
sterke sleepboot uit Rotterdam waren ter
assistentie onderweg. Toen deze schepen
eindelijk het wrak bereikten veerden er
geen overlevenden meer aangetroffen. De
brug was vernield, evenals het want, zo
dat niemand van de zevenentwintig op
varenden zich hier meer aan had kunnen
vastklemmen. Voorts was het dek stukge
slagen, zodat het voor de bemanningsle
den ten slotte onmogelijk werd zich onder
de overslaande golven staande te hou-
Plotseling een grote ontsteltenis bij de
toeschouwers bij de kreet: „De boot is
omgeslagen!". Inderdaad had het dappe
re scheepje zijn strijd tegen de golven
verloren en was gekapseisd, gelukkig zo
dicht bij de kust dat de meeste beman
ningsleden het strand te voet konden be
reiken. Alleen Piet Visser werd vermjst.
Toen met behulp van een aantal omstan
ders de omgeslagen boot op het strand
was getrokken, ontdekte men hieronder
zijn stoffelijk overschot. Hij bleek onder
de boot te zijn terechtgekomen en daar-
Advertentie
ZAKNAES5EN
Advertentie
Juwelier R DE BOER
Kennemerlaan 60
Tel. 4938
Nadat ruim een half jaar geleden de
heer H. Nooi, consul van de Nederlandse
Reisvereniging, erin slaagde een afzon
derlijke afdeling in de IJmond op te rich
ten, die gevestigd werd in Beverwijk, kan
hij vrijdagavond tijdens een matig be
zochte bijeenkomst in het Hervormd Ver
enigingsgebouw aan de Schans meedelen,
dat sindsdien de nieuwe afdeling zich
trots de enige mag noemen, welke ruim
vijfhonderd leden telt. Zij neemt nog elke
dag in ledental toe.
De bedoeling van deze bijeenkomst was
om van de leden van de afdeling sugges
ties te ontvangen voor te ondernemen
activiteiten, waarbij de vraag rees of men
meer filmavonden wenst of een groter
aantal bustochten, zoals deze thans door
het district worden uitgeschreven. Bij
stijgende belangstelling zou de afdeling
dan eigen bustochten kunnen gaan on
dernemen. Ook financieel is de afdeling
vrij krachtig geworden. Inmiddels is
reeds een eerste filmavond vastgesteld op
1 februari.
De attractie van deze bijeenkomst was
een diavertoning door een drietal leden,
van wie de heer W. Natte zijn in 1957 ge
maakte dia's van een NRV-kampeertocht
via Luxemburg, Duitsland en Zwitser
land op het scherm zette. De heer K.
Kindt vertoonde dia's van een vakantie
in Zwitserland. De beide heren hadden
met hun fraaie en fleurige kleurendia's
veel belangstelling en succes. Niet minder
echter mejuffrouw Gorter, die met een
eenvoudig en onopgesmukt verhaal haar
dia's over een treinreis naar Lapland be
geleidde.
Juist met het huidige gure weer was
deze diavertoning een aansporing om
zich nu reeds te gaan bezinnen op een
goede vakantie in het komende jaar.
i
