KELTUM
Morgenavond: De Postmeester
Puntfilet
„Telemachus Clay"
in studie bij Studio
WOENSDAG 1 DECEMBER 1965
11
liiia
- - -
Dit is de lepel van het
klassieke Puntfilet-bestek
In de Vishal te Haarlem wordt tot 17 december een tentoonstelling ge
houden van moderne kunst uit het gemeentelijke bezit. Daaronder treft
men als belangrijke aanwinsten het beeld „Zwevende ruiter" van A. Spron
ken en twee wandtapijten van de Poolse weefsters Magdalena Abakano-
wisz en Krystyna Wojtyna—Drouet. Een vergelijking van deze tapijten met
het ook aanwezige van de Nederlander Corneille leert ons, dat de laatste
figuur vooral ontwerper was en de Poolse kunstenaressen veel directer bij
hun resultaten betrokken waren. Corneille's tapijt doet zich nu koeler voor
naast de andere, waarin de materie ook zo'n belangrijke rol speelt. De Pool
se tapijten lijken als het ware aan de weefstoel gedacht, dat van Corneille
lijkt van de tekentafel te komen. Wat betreft kleur en compositie geven de
drie tapijten elkaar naar kwaliteit misschien niet veel toe; de Poolse echter
stralen meer warmte uit.
fj
elegant en onafhankelijk van
voorbijgaande modegrillen.
In zilver en juwelierspleet
verkrijgbaar bij de juwelier.
Boekenweek later wegens
huwelijk kroonprinses
Bob Buys
)oor Zang Vriendschap op
21 december met Messiah
Oudejaarsprogramma van
Rudi Carrell voor de
Westduitse televisie
HET „GOUDEN HART"
VAN SINT KLOPT WARM
VOOR IEDERE VROUW
la KAN JU WELIER--HORLOGER
BARTELJORISSTRAAT 2 - TELEFOON 13004
De radio geeft donderdag
HILVERSUM L 402 m. 7.00 AVRO. 7.50
VPRO. 8.00-24.00 AVRO.
T el'evisieprogranima
Van alles wat
J. Damshuizer
Haarlems modern kunstbezit in de Vishal
„Zwevende
ruiter" van
Spronken.
Arthur
Advertentie
CORNEILLE IS met meer vertegen-
(dl) Koninklijke Van Kempen Begeer-Zetst
De commissie voor de collectieve propa
ganda van het Nederlandse boek (CPNB)
heeft besloten de boekenweek 1966 wegens
het huwelijk van prinses Beatrix waar
voor als datum 10 maart wordt genoemd
en die oorspronkelijk was vastgesteld
van 5 tot en met 12 maart, nu te houden
van 26 maart tot en met 2 april.
meer
woordigd tussen werken van zijn oude
vrienden uit de experimentele beweging.
Appel, Lucebert en hij zijn dan duidelijk
ieder een eigen weg opgegaan. Corneille's
tapijt hier is wel illustratief voor zijn
esthetische mogelijkheden. Gezien het
hier vertoonde ziet men in Appel en Luce
bert geen tapijtontwerpers. Toch heeft
Appel een tijd gehad, dat uit zijn vrije
werk ook wandtapijten te denken waren.
Van Lucebert kan ik me dat heel moei
lijk voorstellen. Hij blijft de meest intri
gerende figuur van de drie, spontaner in
zijn uiten dan Corneille, met wat hij te
vertellen heeft dwingender dan Appel.
Vergeleken bij hem lijken de anderen
nogal eens door de middelen van uitdruk
ken geleid of meegesleept en staat bij
Lucebert de geest meer voorop. Ook
Lucebert zal onder het werk tot vondsten
komen, ook hij zal bij het gebruik van
de middelen op nieuwe ideeën kunnen
komen. Mogelijk werkt hij minder over
wogen dan Corneille, maar hij zit er dan
ook veel feller op. Wanneer hem intuïtie
mocht leiden dan registreert hij sneller
wat gebeurt. Daarmee is hij in de details
altijd bewogener, interessanter. En min
der gevoelig misschien dan een Nannin-
ga, hier ook vertegenwoordigd.
WE ONTMOETEN VOORTS weer
schilderijen van Toorop, Thom Prikker,
Gestel, Sluijters en Kruijder. Met werk
van Thorn Prikker, Toorop en ook Sluij
ters leert men hier iets omtrent het
pointillisme. Met dat van Sluijters komen
we even, en met dat van Gestel op voor
delige wijze, in aanraking met het Fran
se kubisme, waarvan Le Fauconnier iets
meebracht naar Nederland. In Gestels
portret van een dame in prieel zit bo
vendien nog iets van de „Jugendstil",
waardoor het anders dan zijn schilderij
van Mallorea achterblijft in een verle
den tijd. Zoals Kruijders vertegenwoordi
ging nu gekozen en gearrangeerd is,
brengt zijn werk ons het Duitse expres
sionisme in herinnering. In zijn grootste
werk is hij zeker een unieke figuur te
noemen. In zijn ontwikkeling stond hij
echter niet alleen.
Het beeld „Hooglied" van Lipchitz
heeft iets decoratiefs naast de „Nereïde
op Triton" van Jonk die, hoewel bewon
deraar van Lipchitz, toch meer boeit
door een grotere levendigheid van vorm
Lipchitzs beeld heeft iets van een orna
ment als ik het vergelijk met Couzijns
Strandstoel", waarvoor zo'n grote mo
numentale vorm gevonden werd dat dit
beeld uitkwam boven het decoratieve,
waarin mindere figuren gauw zouden
vervallen. Naast een recenter ontwerp
van Couzijn en Zadkine's geelkoperkleu-
rig blokvormige naakt treffen we hier
dan nog een kleiner plastiek, „Amazone",
van Spronken en zijn grote, boven de
grond hangende „Zwevende ruiter". Spron-
kens kunst is al eerder in de Vleeshal
geëxposeerd, waar ook Jonk ruim verte
genwoordigd was; een tentoonstelling,
waarover ik met bewondering kon schrij
ven. Spronken is een man met grote on
dernemingszin, veel kunde en eruditie in
zijn vak, waartoe hij mee geschoold is
door de Italiaanse beeldhouwer Marino
Marini. Hij moet zich thuis voelen tus
sen de grote voorbeelden van klassieke
beeldhouwkunst en is in zijn werk bijna
on-Nederlands te noemen. Jonk heeft in
voorkeuren en richting nemen wel iets
met hem gemeen, maar lijkt me zinne
lijker van voelen, waardoor ik hem dich
terbij vind staan.
WANNEER AAN SPRONKENS beel
den delen ontbreken zoals aan, uit de
klassieke wereld, overgebleven kunstwer
ken dan mag men dat niet zien als een
navolgen van wat onvolledig onder ogen
kwam en toch zo merkwaardig schoon
voor ons bleef. Wanneer aan Spronkens
amazone en paard de hoofden ontbreken
dan komt het omdat hem niet alleen de
overgebleven vormen plastisch veelzeg
gend genoeg zijn maar hij ook veelzeg-
gender kan zijn door een concentratie op
het aanwezige. Genieten wij soms de de
tailstudies van grote schilders niet meer
dan hun voltooide schilderijen? Dit komt
door de fellere aandacht, die uit zo'n
studie kan blijken, maar ook door ons
beperkte vermogen van opnemen. En in
de kunst gaat het meer om een indrin
gend getuigen dan om een verhalen van
veel. In zijn beleven van plastiek komt
Spronken dan dicht bij een non-figuratie
ve kunst, zoals we die zien in Couzijns
hier geëxposeerde ontwerp. Wie nu in
Haarlems nieuwe aanwinst uit Spronkens
atelier vooral die zwevende ruiter wil zien
kan het moeilijk hebben met dit beeld
Het kan zijn dat Spronken uit de natuur
herleide vormen nog nodig heeft om zijn
beleven plastisch vorm te geven. Hij
toonde zich vertrouwd met bepaalde figu
ratief te noemen gegevens, die hem aan
leiding waren tot veelzeggende composi
ties van vormen, voor welker veelzeg
gendheid het onderwerp niet van het eer
ste belang (meer) is. Nu moet ik beken
nen dat, waar Spronkens aan de zolder
hangende beeld mij toch verleidt tot een
herkennen van het gebruikte onderwerp,
sommige delen van deze plastiek mij be
vreemden. Niet onmogelijk is het dat bij
voorbeeld een veel hogere plaatsing bo
ven de grond mijn visuele benadering
een andere zou doen zijn. Er is in het
geheel dan een beweging waaraan de fi
guur van de ruiter voor mijn gevoel niet
voldoet. En zo vraag ik me af of Spron
kens zo ondernemende vlucht wel hoog
genoeg reikt. Aan Icarus zou ik niet wil
len denken bij dit prachtige talent.
Advertentie
Sinterklaasje bonne - bonne - bonne,
Fijn ideetje: platenbonne!
De Christelijke Oratorium Vereniging
„Door Zang Vriendschap" hoopt op dins
dag 21 december in het Concertgebouw
haar jaarlijkse uitvoering te geven van
„the Messiah" van G. F. Handel. Vier
vocale solisten zullen medewerking verle
nen: Nelly Groenevelt, sopraan, Wilh.
Matthès, alt, Simon v. d. Geest, tenor,
Herman Schey, bas.
Instrumentale medewerking wordt ver
leend door: Albert de Groot, orgel, Dick
Vet, clavecimbel en het Noord-Hollands
Philharmonisch Orkest.
De algehele leiding is in handen van
de dirigent van „Door Zang Vriendschap"
de heer Jan Pasveer.
De toneelgroep Stuido heeft in studie ge
nomen Telemachus Clay van de Ameri
kaanse schrijver Lewis John Carlino. De
auteur noemt het een collage voor stem
men en geluiden. Het stuk is het ver
haal van een reis. De vertaling is van
Gerrit Kouwenaar, de regie heeft Kees
van Iersel. De medespelenden zijn: Mar
lies van Alcmaer ,Cocki Boonstra, Mariel-
le Fiolet, Ingeborg Uijt den Bogaard, Henk
van Ulsen, Frans Vorstman, Wim de
Haas, Ad van Gessel, Piet Kamerman, Ad
Noyons en Aart Staartjes.
Première in het Studio theater De
Brakke Grond begin februari.
Advertentie
Advertentie
Sinterklaasje bonne - bonne - bonne.
Fijn ideetje: platenbonne!
Van onze correspondent)
GRONINGEN Rudi Carrell, die na
zijn twee succesvolle Westduitse tv-shows
al aardig is ingeburgerd bij onze ooster
buren, zal het oudejaarsprogramma van
het eerste Westduitse net verzorgen. „Het
wordt een programma van tweeeneenhalf
uur", vertelde Carrell.
Hij betrekt deze week met zijn gezin
een bungalow in Bremen.
Advertentie
AVRO: 7.00 Nieuws. 7.10 Ochtendgym
nastiek. 7.20 Lichte grammofoonmuziek.
VPRO: 7.50 Dagopening. AVRO: 8.00
Nieuws. 8.10 Lichte grammofoonmuziek.
(8.25 De groenteman). 8.45 Morgenwijding
9.00 Fragmenten uit de opera Carmen
(gr.). 9.35 Waterstanden. 9.40 Voor de
kleuters. 10.10 Arbeidsvitaminen (gr.)
(11.00 Nieuws). 12.00 Dansorkest en zang
solisten (opn.) 12.27 Mededelingen t.b.v.
land- en tuinbouw. 12.30 Licht instrumen
taal ensemble (opn.). 12.45 Beatmuziek (gr.).
13.00 Nieuws. 13.10 Journaal en beursbe
richten. 13.30 Licht instrumentaal ensem
ble en zangsolist. 13.55 Huishoudelijke za
ken, praatje voor de vrouw. 14.10 Wie
waagt, die zingt: volksliedjes. 14.35 Vier
Sans, radiostrip. 15.05 Licht instrumentaal
ensemble (opn.): dansmuziek. 15.20 Ste
reo: Viool en piano (opn.): klassieke en
moderne muziek. 16.00 Nieuws. 16.02 Van
vier tot vijf: een radioprogramma in een
notedop. 17.00 Voor de jeugd. 18.00 Nws.
18.15 Aktualiteiten. 18.20 Uitzending van
de Boeren Partij: Spreker: de heer H.
Koekoek, voorzitter van de Boeren Par
tij. 18.30 Lichte orkestmuziek (opn.) 18.55
Voor de kinderen. 19.00 Gesproken brief.
19.05 Sportparade. 19.30 Muziek voor de
jeugd. 20.00 Nieuws. 20.05 Berlijns Filhar
monisch orkest (opn.) moderne muziek
(In de pauze: 20.45-21.10 Kunstkroniek).
22.00 Licht instrumentaal ensemble (opn.)
22.30 Nieuws. 22.40 Aktualiteiten. 23.05
Stereo: Nieuwe grammofoonplaten. 23.55-
24.00 Nieuws.
HILVERSUM II. 298 m. 7.00 KRO. 11.45
VPRO. 14.15-24.00 NCRV.
KRO: 7.00 Nieuws. 7.10 Het levende
Woord. 7.15 Lichte grammofoonmuziek.
(7.30-7.32 Nieuws. 7.45 KNAC/ANWB
wegeninformatie) 7.55 Overweging. 8.00
Nieuws. 8.10 Conciliejournaal. 8.15 Lichte
grammofoonmuziek. (8.30-8.32 Nieuws).
8.40 Voor de huisvrouw. 9.40 Schoolradio.
10.00 Lichte grammofoonmuziek. 11.00
Voor de zieken. VPRO: 11.45 Licht zang
recital (opn.) 12.10 Leven op het land, ge
sprek. 12.27 Mededelingen t.b.v. land- en
tuinbouw. 12.30 Nieuws. 12.40 Deze week,
praatje. 13.15 Klassieke grammofoonmu
ziek. 13.45 Voor de vrouw. NCRV: 14.15
Licht vocaal ensemble (gr.) 14.25 Klari
net en piano: klassieke muziek. 15.00 Bij
beloverdenking. 15.30 Zanggroep, houtbla
zers en orgel: gewijde muziek (herhaling
van zondag 26 november jl.) 16.00 Voor
de jeugd. 17.15 Sint Nicolaasliedjes (gr.).
17.30 Licht orkest en zangsoliste. 17.50
Sportrubriek. 18.10 Promenade-orkest.
18.40 Voor de twintigers. 19.00 Nieuws en
weerpraatje. 19.10 Radiokrant. 19.30 Gees
telijke liederen. 19.45 Don Camillo toe
spraak. 19.50 Lichte grammofoonmuziek.
20.10 Boeren en burgers in Buitenveen,
hoorspel (deel 36). 20.30 Samen uit- sa
men thuis, steravondprogramma. 22.00 Ro
mantische Russische pianomuziek (opn.).
22.15 Avondoverdenking. 22.30 Nieuws.
22.40 Boekbespreking. 22.45 Kerkorgelcon
cert: klassieke muziek. 23.15 Klassieke
pianomuziek (gr.) 23.30 Vers in het ge
hoor: literair programma. 23.55-24.00
Nieuws.
HILVERSUM II. (FM kanalen) NRU
Gezamenlijk programma. 9.00-18.00
Voorbereid door VARA.
NRU/VARA: 9.00 Nieuws. 9.02 Licht
platenprogramma. 10.00 Nieuws. 10.02
Lichte grammofoonmuziek en tips voor de
vrouw. 11.00 Nieuws. 11.02 Gevarieerde
grammofoonmuziek. 12.00 Nieuws. 12.02
Nieuws. 12.02 Lichte grammofoonmuziek
12.30 Aktualiteiten. 12.35 Lichte grammo
foonmuziek. 13.00 Nieuws. 13.02 Geva
rieerd muziekprogramma. 13.30 Country
and Western Music (gr.) 14.00 Nieuws.
14.02 Gevarieerd muziekprogramma voor
de weggebruikers met tips van ANWB
15.00 Nieuws. 15.02 Fragmenten uit films
en musicals (gr.) 16.00 Nieuws. 16.02 Me
lodieën uit de Filippijnen en Hawaii
(gr.) 16.30 Keuze van de omroeper. 17.00
Nieuws. 17.02 Lichte grammofoonmuziek.
17.30 Actualiteiten. 17.35-18.00 Instrumen
taal ensemble: lichte muziek.
BRUSSEL 324 m.
12.00 Nieuws. 12.03 Nieuwe lichte mu
ziek. 12.40 Weerbericht, mededelingen en
SOS-berichten voor de schippers. 12.45
Buitenlands persoverzicht. 12.50 Beurs
berichten en programma-overzicht. 13.00
Nieuws en weerbericht. 13.20 Klassieke
kamermuziek. 14.00 Nieuws. 14.03 School
radio. 15.00 Nieuws. 15.03 Schoolradio.
15.45 Lichte muziek. 16.00 Nieuws. 16.03
Beursberichten. 16.09 Franse les. 16.24
Lichte muziek. 17.00 Nieuws, weerbericht
en mededelingen. 17.15 Lichte muziek.
17.30 Amusementsmuziek. 18.00 Nieuws.
18.03 Voor de soldaten. 18.28 Paarde-
sportuitslagen. 18.30 Operettemuziek. 18.45
Sportkroniek. 18.52 Operettemuziek. 19.00
Nieuws, weerbericht en radiokorniek.
19.40 In een notedop. 19.50 Vrije politieke
tribune. 20.00 Moderne muziek. 22.00 Nws
en berichten.
VOOR WOENSDAG
NEDERLAND I
NCRV: 17.00-17.15 Voor de jeugd. NTS
19.00 Nieuws in het kort. 19.01 Klaas
Vaak. 19.05 Franse les. (herhaling les 8,
en les 9). VARA: 19.35 Mickey Rooney
Show. T.V-film. NTS: 20.00 Journaal.
VARA: 20.20 Achter het nieuws. 20.45 Tel
uit je winst ,quiz. 21.20 Caesar en Cleo
korte komische schets. 21.45 Programma
t.g.v. de 80e verjaardag van de muziek
pedagoog Willem Gehrels. 22.15 Acuteel
Humanisme, een uitzending van het Hu
manistisch Verbond. NTS: 22.25-22.30 Jour
naal.
NEDERLAND II
NTS: 20.00 Journaal. NCRV: 20.01 Die
ren kijken, programma over het dieren
rijk. 20.20 't Is zó bij de luchtmacht, T.V.-
film. (5e afl.). 20.45 The Prodigal Son:
Gospel en Jazz in zang- en dansspel. 21-33
Boeren, burgers en buitenlui een pro
gramma voor mensen.
Advertentie
Sinterklaasje bonne - bonne - bonne,
Fijn ideetje: platenbonne!
VOOR DONDERDAG
NEDERLAND I
KRO: 14.30-15.05 Voor de vrouw. NTS
15.15-15.45 Teleac: Kennis van textiel (les
10). NTS: 19.00 Nieuws in het kort. 19.01
Klaas Vaak. 19.05 De Verrekijker: inter
nationaal jeugdjournaal. 19.15 Van ge
west tot gewest: een wekelijkse rubriek
gewijd aan regionale gebeurtenissen. KRO
19.35 De Flintstones, tekenfilm (afl. 69)
NTS: 20.00 Journaal. KRO: 20.20 Brand
punt. 20.40 De Postmeester, toneelstuk
22.10 Werken van Barmhartigheid, epi
loog (5) NTS: 22.25 Journaal. 22.30-22.40
KRO: Conciliejournaal.
NEDERLAND II
NTS: 20.00 Nieuws in het kort. AVRO
20.01 Rooster.tele-tijdschrift voor jon
geren. 20.30 De schone heks, TV-film. 20.55
The Saint, TV-feuilleton. NTS: 21.45 Zon
der formules, populair-wetenschappelijk
programma. 22.15-22.20 Journaal.
Advertentie
Sinterklaasje bonne - bonne - bonne,
Fijn ideetje: platenbonne!
Anne Wil Blankers en Ton Kuyl in
een scène uit „De Postmeester", het
televisiespel dat morgenavond onder
regie van Paul Pouwels via Neder
land I op het scherm wordt ge
bracht. Het stuk is gebaseerd op de
bekende novelle van Alexander
Poesjkin.
Advertentie
Sinterklaasje bonne - bonne - bonne.
Fijn ideetje: platenbonne!
In zijn ambtswoning, het Catshuis, deed
minister-president Cals zelf open voor de
parlementaire medewerker van AVRO's
Televizier, drs. F. A. Hoogendijk, die
vervolgens door zijn gastheer met een
kwinkslag naar de „herenkamer" werd
geleid voor een interview. Het deed alle
maal wat geënsceneerd aan, maar het
getuigde ook van de bereidheid, aanwezig
bij onze regeringsleider, de besluiten en
handelingen van zijn kabinet op minder
formele wijze toe te lichten via het popu
lairste medium. De aan de mr. Cals ge
stelde vragen leken daar trouwens wel
voor gemaakt; de premier kreeg zo de
kans het zijne te zeggen over de miljar
denbegroting, over de club der „body
builders" (een kwalificatie niet afkomstig
van de regering, maakte hij duidelijk),
over de goede verstandhouding met de
PvdA in het kabinet en over het feit, dat
Amsterdam gekozen werd voor „het"
huwelijk (hiervoor verwees hij naar zijn
informaties, te geven aan de Eerste Ka
mer).
De serie boksreportages, die door de
AVRO onder de titel „Helpers weg, eer'
ste ronde" wordt uitgezonden, kreeg een
boeiend vervolg met het verslag van de
in Groningen gehouden wedstrijd Neder
landWest-Duitsland, waarbij zoals
ook in de vorige uitzendingen alleen
amateurs in de ring kwamen. Bokspro-
motor Huizenaar behoefde zich als mede
verslaggever zich deze keer niet te for
ceren, om de nietingewijde kijker duide
lijk te maken, dat zijn sport, mits goed
beoefend, mannelijk en edel is. Vooral de
partij der vlieggewichten en het pugilis-
tisch kunnen van Rudy Lubbers, een at
letische student van de Academie voor
lichamelijke opvoeding, vormden goede
propaganda voor het boksen.
Mr. A. Zeegers, lid van de stichting
Johannes Althusius", de man die de
NCRV vroeg maatregelen te nemen tegen
het programma „Zo is het toevallig ook
nog eens een keer", was gisteravond de
centrale figuur in de rubriek „Interpella
tie". Tegenover zich vond hij de journa
listen C- Meyer (hoofdredacteur van „De
Typhoon"), drs. Van Putten (parlementair
redacteur van de „Haagse Courant") en
Nico Scheepmaker, onder meer televisie
criticus. Of men het met de mening van
de heer Zeegers eens is of niet, erkend
moet worden, dat hij in deze woorden
strijd van drie tegen één bepaald niet
het onderspit heeft gedolven. Vlug en in
telligent pareerde hij de correcte aanval
len van het journalistieke driemanschap,
dat duidelijk erop uit was, zijn tegen
stander naar de hoek der reactionaire
negativisten te drijven. Het leek ons ver
der, dat, waar het om het door de
heer Zeegers gewraakte programma
ging, de heren fraai langs elkaar heen
praatten, zoals trouwens bij minder aca
demische discussies meestal het geval is.
Tegenover het tot de NCRV gerichte ver
zoek, voortgekomen uit al of niet gerecht
vaardigde critiek, stelde Nico Scheepma
ker bij voorbeeld de cijfers van een
opinie-onderzoek, die uitwezen dat „Zo is
het" vele vrienden heeft. Aldus hanteer
de hij een wapen dat vaak door de om
roepen gehanteerd wordt bij hun verde
diging van door de professionele critiek
aangevallen programma-onderdelen. De
functie, die de aankondiger van deze se
rie dr. Vis, heeft, lijkt ons overigens over
bodig. Ook gisteravond kwam hij slechts
tot een vage en ieder sparende eindcon
clusie.
