Het ware gezicht van Zweden I
BANKET
LETTER
NYLON
KOUSEN
Reactionaire rede van
Strauss in de Bondsdag
VAN NIEL
Chefarine .4
haar journaal
GELDERSE
ROOKWORST
Hoi,
da's een
goed idee,
HORLOGES
Welvaartstaat met bewoners die de
moderne dynamiek hebben aanvaard
en ermee hebben leren werken
Coördinatie Europees
beleid geregeld
Vietnam-comité
vraagt gesprek met
mr. Van Hall
Moboetoe breidt
zijn macht uit
Delict: belediging van
generaal Franco
Griep? Chefarine „4"doet
wonderen
Koffiedrinken en
slapen gaan
Oorlogsslachtoffers
Boterletter
DONDERDAG 2 DECEMBER 1965
250 gr.
100%
room
boter
500 gr.
Elisabeth Micromesh.
deze week
2 paar
Voor meer Voordeel
Kijk in de- Kijkgrijp
folder die iedere week
bij U in de bus valt.
Lusteloosheid
Niet buitensporig
Censuur nodig?
lili»
Dampende chocolademelk met slagroom: origineel en vurrukkulluk
Kort nieuws
CDU en SPD denken over medezeggenschap bij
controle van Europese kernwapens hetzelfde
ETERNA
OMEGA
TISSOT
Vier middelen in één tablet helpen
elkaar endoen wonderen!
De vier middelen, verenigd in één
tabiet Chefarine „4", ieder afzonder
lijk al beroemd, werken tezamen nog
beter en helpen vaak dan, wanneer
andere middelen falen. Eén der
bestanddelen is het betrouwbare
maagmiddel Chefarox. Wanneer er
teveel maagzuur ontstaat, wordt
dit door Chefarox geneutraliseerd.
(Van een speciale medewerker)
ONNESTAD. Het is even na middernacht in Kristianstadt als we „The
Old Fellow Club" verlaten. De club gaat schuil achter een indrukwekkende
natuurstenen gevel. Slechts een verweerd bordje, in schrille tegenstelling
tot de monumentale ingang, verraadt de bestemming van het gebouw.
Binnen speelt tot half één een goed dansorkestje voor uitgebreid dinerende
oudere heren met het voorkomen van gearriveerde zakenlieden. Een aantal
is in gezelschap van jong en aantrekkelijk, blond gezelschap. Op het dans-
vloertje maken soldaten van een plaatselijke militaire academie de Zweed
se schonen het hof. Alles speelt zich af in een bijna lome sfeer. Min of meer
toevallig waren we die avond verzeild geraakt in deze gelegenheid. Tot
onze grote verbazing hadden we enige dagen eerder gehoord dat Zweden
geen uitgaansleven kent zoals iedere andere Westeuropese stad van enige
betekenis. Alleen Stockholm, de hoofdstad, en Malmö, de toegangspoort
van Zweden voor alles wat door de lucht, over water en van het vasteland
komt, hebben een beperkt aantal nachtclubs. Cafés en bars met volledige
vergunning zijn er maar weinig.
Tot 1954 waren zeer strenge wetten van
kracht om niet alleen misbruik, maar ook
gebruik van alcohol tegen te gaan. Aan
drankmisbruik hebben veel Zweden gedu
rende meer dan een halve eeuw geleden,
daarom heeft de regering na de laatste
wereldoorlog de Zweden beperkingen op
gelegd om hen tegen zichzelf te bescher
men. Onder de jeugd schijnt het alcoho
lisme thans weer gevaarlijke vormen aan
te nemen.
WIE ALS TOERIST naar Zweden komt
verbaast zich als hij hoort hoe beperkt
het uitgaansleven er is. Wel heeft hij een
enorme geestelijke bagage van vooroorde
len en sensationele sexverhalen meege
bracht. Zweden is voor hem het land van
de midzomernachten met zwoele feesten
in stad en dorp. In de populaire tijd
schriften heeft hij gelezen over de toene
mende jeugdcriminaliteit, de vrije liefde,
de gemakkelijke en tot niets verplichten
de sexuele contacten tussen jongens en
meisjes, het naakt zwemmen in de fjor
den en langs de prachtige stranden van
de zuid-oostkust, de rivièra van Zweden.
Hij heeft in zijn brave vaderland naar
de films van Ingmar Bergman en andere
filmers gekeken en gedacht: hoe is het
mogelijk, wat een land. Misschien trek
ken veel toeristen niet eens naar Spanje
of een ander zuidelijk land omdat ze
met eigen ogen willen zien dat Zweden
niet alleen betoverend natuurschoon heeft,
maar ook betoverende vrouwen wier blon
de haren al voldoende zijn om de buiten
landers in zielsverrukking te brengen.
Wie gedreven door deze nieuwsgierig
heid naar Zweden gaat, komt teleurge
steld terug. Hij zal zich bedrogen voelen
door de berichten in tijdschriften, folders
van reisbureaus, Zweedse romans en voor
al films. In het gunstigste geval zal hij
Advertentie
kijk
9rijP
SUPERMARKT
89
255
189
alleen nog geobsedeerd zijn door Zweden
als welvaartsstaat met bewoners die de
dynamiek van deze tijd volledig aanvaard
hebben en ermee hebben leren werken.
IS ER DAN helemaal niets waar van
de stroom van berichten die Zweden een
minder gunstig beeld geven? We hebben
deze vraag gesteld aan de heer Söderquist
directeur van de volkshogeschool in On-
nestad, een man die behalve zijn eigen
land ook Duitsland en Engeland goed
kent.
,Het moet" aldus de heer Söderquist
.niemand verwonderen dat Zweden in
veel opzichten anders is dan de Westeuro
pese landen die de tweede wereldoorlog
meegemaakt hebben. Deze oorlog liet in
Duitsland, loeder land, Frankrijk en in ze
ker niet mirtdere mate ook in Groot-Brit-
tannië een verwoesting achter die verder
ging dan kapotte huizen, onklaar gemaak
te fabrieken en een ontwricht verkeerswe
zen. De oorlog heeft ook de mensen zelf
in hun denken en handelen beïnvloed, ten
goede en ten kwade.
In de jaren na de oorlog heeft men zich
moeitevol, maar met verrassende resul
taten een nieuwe leefwereld opgebouwd.
In Zweden lag de zaak anders. De oor
log betekende voor ons eigenlijk een hoog
conjunctuur die het mogelijk maakte de
sociale evolutie, begonnen in de dertiger
jaren, krachtige impulsen te geven.
Al gauw na 1945 was er in Zweden niet
alleen onder de jongeren, een gevoel van
onbehagen en lusteloosheid van zich door
de welvaart en sociale voorzieningen vol
komen veilig wetende mensen bespeur
baar.
DE FILMS en litteratuur weerspiegelen
deze geestestoestand natuurlijk in een
enigszins geprononceerde vorm. Misschien
signaleerden de filmers en schrijvers niet
alleen bestaande toestanden, maar schil
deren zij ook de situatie zoals zij die za
gen over tien, twintig jaar.
Niet alle Zweden zijn gelukkig met een
man als Bergman. Nog meer betreuren
zij de commerciële manipulaties van
filmmaatschappijen in het buitenland die
de titels van de Zweedse films een pikan
te vertaling geven of een nieuwe naam
creëren. Geen Zweedse film of de specu
latieve woorden midzomer, sauna, zomer
nachtdroom en alle samenstellingen met
het woordje liefde worden in de titel ver
werkt."
Maar hoe zit het dan met de zelfmoor
den en echtscheidingen in Zweden waar
van de getallen niet liegen? Niet alleen de
heer Söderquist maar ook de statistieken
zeggen dat West-Duitsland, Zwitserland en
Japan een nog hoger percentage zelfmoor
den kennen en dat het aantal echtschei
dingen vergeleken met de Verenigde Sta
ten in Zweden niet buitensporig hoog ge
noemd mag worden.
WAT DE ZWEEDSE films betreft nog
dit: van de 103 tussen 1945 en 1964 gepro
duceerde films verdienen slechts 23 films
de pejoratieve benaming „Schwedenfilm".
Verder worden op het ogenblik in Zwe
den onderzoeken ingesteld naar de invloed
van de film op de jeugd om eventueel de
staatscensuur anders te richten.
Deze censuur waakt nu nog alleen tegen
het schenden van de veiligheid van de
staat, de militaire geheimen en tegen
verruwing. Een nogal ruime formulering
die misschien wel vatbaar voor verande
ring zou zijn. Maar de Zweden zijn in
hart en nieren democratisch en gehecht
aan de vrijheden van het democratische
bestel.
Zweden, land van midzomernachten.
Minister Luns verklaart:
(Van onze parlementaire redactie)
Minister Luns heeft alle vertrouwen dat
de samenwerking' tussen zijn departement
met dat van Economische Zaken in deze
kabinetsperiode goed zal blijven lopen.
„Ondanks de bestaande competentiekwes
ties inzake het Europese beleid, is mijn
verhouding met minister Den Uyl uitste
kend", zei de bewindsman gisteren in de
Tweede Kamer-commissie voor Buiten
landse Zaken.
In antwoord op vragen van de heer Pa-
tijn (P.v.d.A.) deelde mr. Luns mee, dat
binnen het kabinet inmiddels een afspraak
is gemaakt over de coördinatie van het
Europese beleid. De minister van Buiten
landse Zaken blijft primair verantwoor
delijk, doch de beleidsbeslissingen wor
den genomen in de raad voor Europese
Zaken, die is gevormd uit enkele leden
van de ministerraad. Deze wordt voor
gezeten door de minister van Economi
sche Zaken.
Mr. Luns sprak de verwachting uit
dat de samenwerking goed zal blijven tot
een volgende kabinetsformatie. „Ik zal
met interesse zien wat men er dan weer
van gemaakt heeft," aldus de bewinds
man.
Minister Luns beloofde de commissie de
Kamer frequenter te zullen informeren
over gebeurtenissen in het buitenland, als
mede over het verloop van internationa
le conferenties, zoals die over de E.E.G.
in Brussel. Het verwijt, dat hij het contact
met de Kamer vooral via de T.V.-kana-
len onderhoudt, wees mr. Luns van de
hand. „De Kamer zal uitzonderlijk onte
vreden zijn als ze mijn televisie-verkla
ringen zal moeten aanhoren," zei de be
windsman. „Waarschijnlijk zou zij de
voorkeur geven aan de Flintstones".
Advertentie
■'p®'
ili*
De zestien jeugd- en studentenorgani
saties, die indertijd het comité voor vre
de en zelfbeschikking voor Vietnam heb
ben opgericht, hebben een onderhoud
aangevraagd met burgemeester Van Hall
naar aanleiding van diens weigering van
de door dit comité gevraagde vergunning
voor het houden van een expositie over
Vietnam op 10 november op het Rem-
brandtsplein.
De weigering bevreemdt het comité, zo
wordt in een communiqué meegedeeld,
omdat in 1960 en 1963 wel toestemming
werd verleend voor op dezelfde plaats
gehouden exposities over respectievelijk
Zuid-Afrika en pver de strijd voor bur
gerrechten van de negers in de Verenig
de Staten. Het comité vindt het in d»
brief van de burgemeester aan het co
mité genoemde argument dat dit „een
terzake gevolgde gedragslijn is" onbe
vredigend.
Johanniterorde. Als landcommandeur van
de Johanniterorde in Nederland heeft
prins Bernhard vanmiddag in Den Haag
namens deze orde aan het Nederland-
sche Roode Kruis een autobus aange
boden, die geheel is ingericht voor het
vervoer van invaliden of gewonden.
(Van onze correspondent)
BONN De bondsdagdebatten over de
regeringsverklaring zijn pas op gang ge
komen bij het optreden van Frans Joseph
Strauss- Van negen tot vier uur hadden
de haarkloverijen over de eventuele oor
zaak van de economische en financiële
crisis in de Bondsrepubliek geduurd, toen
de zaal zich plotseling vulde omdat de
vroegere minister van Defensie en voor
zitter van de Beierse CSU het spreekge
stoelte beklom.
Commentatoren spraken al gauw van
de meest reactionaire toespraak die
Strauss ooit in de Bondsdag gehouden
had. De Beier deed, als reactie op inter
rupties van de sociaal-democraten, felle
aanvallen op linkse auteurs als Günter
Grass, schrijver van „die Blechtrom-
mel" en Rolf Hochhuth „der Stellvertre-
ter", van wie Strauss opmerkte: „ik
schat de Duitse geest te hoog, dat ik hem
bij Hochhuth en Grass zou laten begin
nen en eindigen. Beiden kunnen niet ver
langen dat hun mening ernstiger genomen
wordt dan de mening van de eenvoudige
man op straat."
De tweede helft van zijn bijna twee uur
durende rede besteedde Strauss aan de bui
tenlandse politiek en het probleem van
de atomaire medezeggenschap van West-
Duitsland. De oud-minister stelde dat
Europa als geografisch gebied atomair in
staat moet zijn zich verregaand zelf te
beschermen en door een geloofwaardig nu
cleair afschrikkingswapen zijn veiligheid
te bewaren. Zonder dat Amerika in de
toekomst buiten beschouwing mag blijven
vond Strauss, dat dit land in Oost-Azië
zo sterk geëngageerd is, dat het „juist
de plicht voor ons Europeanen is, de Ame
rikaanse politiek in Europa te ontlasten".
Als eis in het nucleaire probleem stelde
Strauss, dat de Bondsrepubliek aan alle
oplossingen mee moet doen, die haar
meer inlichtingen kunnen verstrekken-
Hij noemde als voorbeelden consultaties
en verregaande medenzeggenschap in
planning en organisatie vande atomaire
verdediging, vooral bij het vaststellen van
de doelen. Terughouding toonde Strauss
tegenover plannen voor de oprichting van
de MLF en ANF, vooral dan, wanneer
deelneming aan deze projecten verbon
den zou zijn met de beloften tot het on
dertekenen van een verdrag tot het ver
bod van kernwapenen, omdat deze ook
door de zone Oost-Duitsland onder
tekend zouden worden". Einddoel van
Strauss is „een Europees kernwapenpo
tentieel onder controle van een Europese
regering."
Strauss eiste verder politieke overeen'
stemming tussen Frankrijk en Duitsland
met het oog op de reorganisatie van de
NAVO en de Oost-West-verhouding.
Na de toespraak van Strauss wachtte
men met grote belangstelling op het op
treden van de SPD-expert voor militaire
aangelegenheden en de eventuele toe
komstige kandidaat-Bondskanselier van
de socialisten, Helmuth Schmidt. De om
zijn felle toespraken bekend staande
Schmidt is vóór hij senator van Hamburg
werd, al eens lid van de Bondsdag ge
weest. De mondelinge gevechten tussen
Schmidt en Strauss uit die tijd zijn be
roemd.
Schmidt toonde zich echter weinig
strijdvaardig. Wanneer hij fel uitviel,
maakte hij meer de indruk van een kef
fer dan van een bezeten politicus. Ook hij
ging uitvoerig op het atomaire probleem
in. Hij nodigde de regering uit duidelijk
te maken wat zij nu precies wil: mede
werking, medebestemming of medebezit
van een gemeenschappelijke atomaire
strijdmacht.
Schmidt verklaarde dat zijn partij voor
medewerking aan een gezamenlijke ato
maire planning is. Verder eiste hij dat
de Bondsrepubliek ingeschakeld wordt bij
de voorbereiding van maatregelen voor
het geval van een actuele crisis. Ook zou
de Bondsregering een „negatief veto
recht" moeten krijgen voor het geval de
Verenigde Staten het afvuren der kern
wapens zouden voorbereiden vanuit Duits
territoir. Op een interruptie van Strauss
moest Schmidt toegeven dat dit laatste
probleem moeilijk is, „omdat het alleen
te gebruiken is voor kernwapens die zich
al op Westduits gebied bevinden."
Evenals Strauss is Schmidt vierkant te
gen nieuwe verdragen over een gemeen
schappelijk kernwapensysteem. De SPD
wil vóór alles medewerken aan het be
staande apparaat. „We moeten voorzich
tig zijn, dat we niet op zekere dag volle
dig geïsoleerd tegenover onze vrienden
staan", aldus Schmidt.
LEOPOLDSTAD (Reuter) De nieu
we president van Kongo, generaal Mo
boetoe, die verleden week door een
staatsgreep aan het bewind kwam, heeft
zijn macht woensdag uitgebreid door zich
zelf bevoegd te verklaren te regeren bij
decreet. In een verklaring die werd om
geroepen door radio-Leopoldstad wordt
gezegd dat de president zelf wetten zal
opstellen.
Advertentie
MET GOUDEN BAND
VANAF f 435.—
GROTE HOUTSTRAAT 86, HAARLEM
Speciaalzaak sinds 1883
MADRID (AP) Het openbaar minis
terie in Madrid heeft negen jaar geëist te
gen de 52-jarige Noorse financier Niels
Kristen Halding die ervan wordt t gehul
digd in juli van dit jaar generaal Franco
te hebben beledigd.
Halding werd ervan beschuldigd dat hij
in het Engels zou hebben gezegd: „ik heb
middelen genoeg om het terreurregime
van de „bloody bastard" Franco omver te
werpen." De Noor is sinds juli in Malaga
gevangengehouden tot de vorige maand
toen hij voor zijn berechting naar de Ca-
rabanchelgevangenis in Madrid werd
overgebracht.
Advertentie
rr
BEROEMDE MIDDELEN IN ÉÉN
TABLET DOEN WONDEREN!
Koffie drinken vlak voor het naar
bed gaan is voor velen taboe. Wie ech
ter een nachtje wakker wil blijven,
drinkt juist koffie- Suggestie schijnt
echter een grote rol te spelen in het
vertrouwen in de stimulerende wer
king van de cafeïne-houdende koffie.
Er is namelijk gebleken dat inder
daad na het drinken van een kop kof-
fië een kleine verbetering in het con
centratie- en reactievermogen optreedt.
Dit neemt echter weer snel af en de
curve zakt dan terug tot een lager peil
dan genoteerd werd vóór de betrokke
ne de koffie dronk.
Een o nderzoek door Duitse artsen
heeft bewezen dat koffie vooral niet
gecombineerd moet worden met (popu
laire) zenuwstillende middeltjes. Kof
fie met een tranquillizer kan makke
lijk ongelukken geven (Consu).
Bij het Italiaanse parlement is een wets
ontwerp ingediend waarin wordt voorgesteld
aan tenminste 60.000 Italiaanse vrouwen die
tijdens de tweede wereldoorlog zijn ver
kracht, een levenslang pensioen te geven. Dit
zou de regering vijf miljard lire per jaar
gaan kosten. In het voorstel staat dat de
vrouwen als oorlogsslachtoffer dienen te wor
den gepensioneerd, zelfs al heeft de aanran
ding geen zwangerschap, een ziekte of een
blijvende psychische schok veroorzaakt.
Voor het deeg: 150 g. bloem, 150 g.
roomboter, dl. water, zout, enkele
druppels azijn.
Voor de vulling: 150 g. amandelen,
150 g. suiker, 1 eierdooier, citroenrasp.
Wel de amandelen alvorens ze te pel
len, droog ze af en maal ze. Vermeng
ze met de suiker, de eierdooier en de
citroenrasp. Maak deze amandelspijs
enkele dagen tevoren. Snij voor het
deeg de zéér harde boter door de
bloem en vorm hiervan met het water
en de azijn een samenhangende bal (de
boterklontjes blijven hierin te zien).
Een vlot pak voor de weekenden:
een blazer met bijbehorende knicker
bocker en baret van grove ribfluweel
(Irma Spruit Couture).
Rol het deeg enkele malen uit en vouw
het weer op Maak er een lange lap
van en vorm de gewenste letter. Leg
de amandelspijs in de vorm van een
lange rol op dit deeg. Vouw dit om
de spijs heen en plak het met water
vast. Bak de letter, na deze bestreken
te hebben met losgeklopt ei, in een
zeer hete, voorverwarmde oven in on
geveer 35 minuten gaar en goudbruin.
