Britse luchtmacht in Zambia
geeft Rhodesië veilig gevoel
GOLDEN FICTION
FILTER
Staatsgreep in
Syrië mislukt?
Regionale CDU-afdeling ging
uit rancune op nazi-jacht
Wereldnieuws
Voor filterrokers met een eigen stijl
Riemens
Van dag tot dag
Conservatieven niet
langer bereid
Wilson te steunen
gentlemen
prefer
WIE WAT WAAR 1966?
GOLDEN
FICTION
-0Ö
VRIJDAG 3 DECEMBER 1965
AFTEH SHAVE
■H) ON
Weer stroomstoring in
Verenigde Staten
Kocht u al ons jaarboekje
Met het
puur-witte
mondstuk
Exclusieve
melange
Vol smaak en
toch zacht
20 stuks
f 1.25
l*
FILTER
CIGARETTES
Wie het op dit ogenblik in de Verenig
de Staten waagt, te pleiten voor vrede
in Vietnam, wordt het felst veracht door
de mannen die in Vietnam vechten: de
vrijwilligers en dienstplichtigen, blank en
zwart, die dag in dag uit het hoofd bie
den aan de gewiekste en onverschrokken
Vietcong.
Deze soldaten noemen de vredelievende
burgers thuis de „Peace-niks", waarvan
de Russisch klinkende tweede lettergreep
moet aanduiden dat vredelievendheid en
communisme synoniemen zijn.
Natuurlijk is het een uiterst zorgwek
kend verschijnsel dat afkeer van geweld
en moord wordt verdacht gemaakt als
onvaderlandslievend en verraderlijk. Het
zelfde verschijnsel doet zich ook steeds
meer elders in de wereld voor. Wie over
vrede praat en over afschuw van de bloe
dige opoffering van onschuldige mensen,
wordt achterdochtig bekeken en in de
hoek van de „linkse elementen" gescho
ven. Men kan betogen dat de ware vre
delievendheid zich daardoor niet mag la
ten afschrikken en dapper door moet gaan
de hoogste ethische en culturele waar
digheid van de mens te verdedigen,
maar de praktijk is duidelijk: vele vre
delievende mensen worden schuw en hou
den hun mond.
Toch is voor de situatie in de Verenig
de Staten deze Vietnam-oorlog niet ge
heel en al zonder vruchtbare gevolgen
voor die ethische en culturele waarden.
Hoe uit het grootste kwaad nog iets
goeds kan groeien, leert dit voorbeeld op
nieuw: voor het eerst in de Amerikaanse
geschiedenis vechten blanke en zwarte
mannen geïntegreerd in dezelfde eenhe
den onder blanke zowel als zwarte offi
cieren, waarbij ieder symptoom van ras
sendiscriminatie of ontrechting afwezig
is.
In Vietnam is een hechte solidariteit
gegroeid tussen mannen van verschillen
de huidskleur, uiteraard onder druk van
de moeilijke omstandigheden en het le
vensgevaar, maar ongetwijfeld sterk ge
noeg om straks invloed te hebben op de
verhoudingen tussen de rassen in het
Amerikaanse vaderland.
Ook in de Tweede Wereldoorlog is
daarvan al iets te bespeuren geweest,
doch meer bij incidentele en toevallige
orrfstandigheden. In Vietnam is het uit
gangspunt geworden, dat huidskleur geen
enkel verschil maakt bij de indeling of de
promotiekansen. Een blanke eenheid kan
worden gecommandeerd door een zwarte
officier, een blanke officier kan een
zwarte als collega hebben, een eenheid
kan bestaan uit een ongeregeld aantal
manschappen van verschillende huids
kleur. Met andere woorden: op de bloe
dige slagvelden van Vietnam is de gelijk
heid der mensen doorgedrongen tot de
conventie. Dat is een enorme winst, die
moeilijk zal kunnen worden tenietgedaan
door extremistische uitbarstingen in de
Verenigde Staten, van welke kant die
ook komen. Het betekent ook, dat de
kwaliteit van de soldaat in alle rangen
onafhankelijk is gebleken van de huids
kleur. Het is misschien voor velen over
bodig, dit te constateren, maar de ras-
zenmoeilijkheden in de zuidelijke staten
werden en worden voornamelijk veroor
zaakt door de invloed van een pseudo-
wetenschappelijk vooroordeel, dat aan
kleurlingen een „van nature" lagere
orde aanwijst dan aan de blanken, ook
wat betreft hun arbeidsprestaties, intelli
gentie en beschavingscapaciteit.
Dit verwarrende sprookje is in Viet
nam ontzenuwd en het is aan te nemen
dat de Amerikaanse legerleiding die
dankbaar gebruik maakt van kwaliteiten
der kleurlingen-militairen ertoe zal wil
len bijdragen dat deze nieuwe ontdekking
van een oeroude waarheid gemeengoed
wordt aan „het thuisfront", wanneer de
heilloze en gruwelijke oorlog in Vietnam
op een of andere wijze in vrede zal zijn
verkeerd.
Denkende over de mogelijkheid van be
ëindiging der vijandelijkheden in Viet
nam, komt men steeds weer tot de vraag
of een land als Nederland in zijn rol als
NAVO-partner niet evenzeer een verant
woordelijkheid draagt voor de gang van
zaken in Vietnam als Amerika zelf. Mi
nister Luns ontkende dat gisteren in de
Kamer, maar dat lijkt sterk op een uit
vlucht. Wellicht is de vrees van gewone
mensen om als „peace-niks" te worden
gebrandmerkt, ook bij regeringen aanwe
zig. Een vredesinitiatief van Nederlandse
kant zou in Amerika bij de groep der
„doorzetters" een slechte indruk maken.
Minister Luns praatte de Amerikaanse
weigerachtigheid om te onderhandelen
weg met beschuldigingen van „onoprecht
heid" aan de zijde van Hanoi. Het is te
hopen dat hij bijwijze van uitzondering
nu eens ingewijde in de Amerikaanse po
litiek is, zodat hij precies weet hoe het
zit. Maar als bondgenoot van Amerika
kan Nederland volgens de opvattingen
van de heer Luns geen initiatief nemen
dat de Amerikaanse politiek doorkruist.
Dat is de conclusie die de Kamercommis
sie heeft te trekken, hoezeer een aantal
harer leden ook bereid bleek de scheld
naam „peace-nik" in dit geval te trot
seren.
^WWWWWAft/WWAWWMWWWWWWWWWWWWWWW
(Van onze correspondent)
LONDEN. De eerste Javelin-straal-
jagers van de Royal Airforce zijn in
Zambia geland. Over hun stationering
daar werd op het laatste ogenblik, vlak
voordat de conferentie van de Organisa
tie voor Afrikaanse Eenheid in Addis
Abeba, vrijdag, zou bijeenkomen, defini
tief overeenstemming bereikt. Eigenlijk
was die overeenstemming er woensdag
al, maar toen was er nog verschil van
mening over de legering van het batal
jon Britse infanterie, een kwestie die nog
steeds niet is opgelost.
President Kaunda van Zambia kon de
beslissing over Britse vliegtuigen niet
langer ophouden, omdat hij dan het risi
co liep dat de hele zaak zou afspringen,
met het gevolg dat hij waarschijnlijk
politiek gedwongen zou worden om Egyp
tische Migs en Ethiopische en andere
Afrikaanse troepen, die op directe agres
sie tegen Rhodesië aansturen, te accep
teren. Kaunda hoeft zichzelf niet zozeer
tegen Ian Smith, als wel tegen zijn Afri
kaanse vrienden beschermen.
Kaunda heeft wel laten weten dat hij
zich het recht voorbehoudt militaire
steun aan andere landen te vragen, in
dien dat voor de bescherming van de Ka-
ribadam nodig zou zijn. In dit verband
is het van belang dat een vooraanstaan
de zegsman in Salisbury heeft beweerd
Advertentie
wmBBm
r
van 2.90 af een produkt
dat de regering van Ian Smith plannen
heeft opgesteld om de dam te vernielen,
indien Britse troepen Rhodesië zouden
binnenvallen. Dit is later herroepen.
Het militaire aanbod van Wilson kwam
voornamelijk voort uit de gedachte dat
het vormen van een buffer in Zambia
tegen de Afrikanen uit het noorden en
Rhodesië gewenst is. Militair optreden
door de Afrikaanse landen wordt nu veel
moeilijker. Het lijkt erop dat Smith het
spel van Wilson meespeelt.
Verbonden
In een interview met de Londense
„Evening Standard" verklaarde Smith
geen plannen te hebben tot vernietiging
van de dam, of tot een economische boy
cot van Zambia. Beide landen zijn sinds
een halve eeuw nauw met elkaar verbon
den. Hij verwelkomde de Britse lucht
macht in Zambia, omdat ook Rhodesië
belang heeft bij orde en rust in dat land.
Door dit vertoon van welwillendheid pro
beert hij Wilson in een belachelijk dag
licht te stellen en de Britse premier
scherp te laten voelen dat hij zich door
de Afrikaanse extremisten op sleeptouw
laat nemen.
Deze zelfde stemming valt er bij een
deel van de Britse Conservatieven te con
stateren. Het eenheidsfront wankelt door
Wilsons dreiging met een militaire opera
tie tegen Rhodesië en ook door de ver
scherping van de Britse financiële en eco
nomische sancties. Ian Smith heeft Wil
sons verklaring over een eventuele actie
tegen de Karibadam „dom geklets" ge
noemd.
De meegaandheid van de oppositie is
verdwenen. Oppositieleider Heath kreeg
van de autoriteiten gedaan dat hij Wil
sons radio- en televisietoespraak van
woensdag over de nieuwe actie tegen Rho
desië vandaag mag beantwoorden, omdat
die toespraak een element van partijpoli
tieke controversen bevatte. In het Lager-
uis kwam het donderdag enkele ogenblik
ken tot een felle botsing tussen Heath en
Wilson.
EL PASO (Texas) (AFP) Don
derdagavond heeft zich in een elektrici
teitscentrale bij de Amerikaans-Mexicaan
se grens een storing voorgedaan, waardoor
delen van Texas en Nieuw-Mexico en de
Mexicaanse grensstad Juarez in het don
ker zaten. In El Paso, dat 250.000 inwo
ners telt, maakten de ziekenhuizen ge
bruik van hun noodinstallaties. De enige
verbinding met de buitenwereld liep over
de radiocentrale. Twee militaire bases, de
luchtmachtbasis Biggs en de installaties
van fort Bliss, werden eveneens door de
storing getroffen.
Advertentie
Advertentie
'Iftrmn////
7/////////MMMMBr////////
i/juêuim//. r<
ISTANBOEL (AP) Tanks van het Sy
rische leger hebben een poging tot een
staatsgreep van pro-Nasser elementen on
derdrukt. Er zouden honderd personen om
het leven zijn gekomen bij de coup tegen
de sterke man van Syrië, generaal Amin
Eihapez, aldus persberichten in de Turk
se kranten.
De berichten komen uit de stad Kilis
bij de grens met Syrië. De poging tot
staatsgreep zou het werk zijn geweest
van enkele honderden officieren, allen
aanhangers van Nasser. Tanks van loyaal
gebleven eenheden zouden de opstand heb
ben onderdrukt.
(Van onze correspondent)
BON De afdeling Paderborn van de
CDU is uit rancune op nazi-jacht gegaan,
toen het ministerie van Culturele Zaken
in Düsseldorf besloot dat de nieuwe uni
versiteit voor Westfalen niet in Paderborn
zou komen. Zes plaatsen in Westfalen
hadden zich ais vestigingsoord voor de
nieuwe universiteit opgegeven. Toen Pa
derborn verloor tegen Bielefeld, besloot
de CDU de ondergang te bewerkstelligen
van de plaatsvervangend voorzitter van
het comité van vestiging, de in Münster
docerende prof. Helmut Schelsky.
MMUiMiflwvwuinnnnnnnnMvinwwmwvwwimHAMnnnnMinniviAnwMMmnMvimnMWHwuwMMvwiivuwiwuinnMHwmiiwwwiMHi^^
Aziatische zaken en ons buitenlands beleid
/wvwwifwwtfvwinAnnnniinnnnnnnnmnnnnnnnnAnj
innrMvmnwwinnnnnnnnnmuummuvinjuumm
Het zou een vergissing zijn
te menen dat Nederland na
het verlaten van Nieuw Gui
nea geen groot belang meer
had bij Aziatische zaken.. Ook
een land dat nimmer koloniën
in Azië bezat, en dat naar be
volking kleiner is dan het on
ze, Denemarken namelijk,
heeft in het Verre Oosten
grote economische belangen.
Evenals dat het geval is met
Denemarken liggen de Neder
landse Aziatische belangen
voornamelijk in het Verre
Oosten, en worden zij aller
eerst behartigd door onze
kooplieden, reders en ban
kiers voorts ook wel door
onze fabrikanten en haven
bouwers.
Het ware logisch, en wen
selijk, wanneer de officiële
politiek van Nederland zich
richtte op alles wat deze be
langen kan dienen, zonder
zich op een zijspoor te laten
brengen door de verlangens
van deze of gene grote mo
gendheid, die ginds nog „gro
te" politiek wil bedrijven en
daarvoor mede onze steun
zoekt. Maar de werkelijkheid
is anders tenminste in eni
ge gevallen.
Daarbij denken wij voor
eerst aan de farce van de
Nederlandse stemonthouding
op het verzoek tot toetreding
van de Verenigde Naties van
de Chinese Volksrepubliek.
Een farce, omdat Nederland
in de juist voorafgegane stem
ming had helpen vaststellen
dat het hier om een belang
rijke aangelegenheid ging
(waarvoor een tweederde
meerderheid vereist is.) Maar
wanneer men dadelijk daar
op zich in die belangrijke aan
gelegenheid van stemmen
onthoudt, geeft men dan zich
zelf niet een brevet van on
vermogen om belangrijke za
ken in de Naties te beoorde
len?
Bovendien betekent stem
onthouding onder de proce
dureregels van de Algemene
Vergadering in feite het zelf
de als tegenstemmen, want de
onthoudingen worden geteld
bij de tegenstemmen. Wilde
de Nederlandse stem werke
lijk „neutraal" zijn dan kon
onze gedelegeerde dat tot uit
drukking brengen door niet
mee te stemmen.
Maar kennelijk wil Neder
land, wil het officiële Neder
land, niet neutraal zijn en al
les blijven doen om Peking
buiten de Verenigde Naties te
houden. Dat dit de beste ma
nier van handelen zou zijn
om onze belangen in China te
dienen, zal niemand willen
volhouden. De zaak wordt nog
vreemder, wanneer men be
denkt dat Nederland sedert
vele jaren wèl diplomatieke
betrekkingen met Peking on
derhoudt, en niet langer met
Formosa. Daardoor druist on
ze politiek in de Verenigde
Naties ten aanzien van Peking
in tegen onze politiek je
gens Peking zelf. Zij kan dus
niet alleen schadelijk zijn
voor onze economische be
trekkingen met dat grote land,
zij is bovendien onlogisch
Wij komen nu tot Vietnam.
Weliswaar zijn onze zakelijke
belangen daar gering, maar
de oorlog in Vietnam brengt
de gehele Aziatische wereld,
die op grotere of kleinere af
stand van de vuurhaard gele
gen is, in een staat van voort
durende onrust. In deze ko
lommen hebben wij eerder
betoogd dat bij het conflict
zelf strikte afzijdigheid onze
beste gedragslijn leek. Komt
het eens tot een vrede dan zal
er zoveel op te bouwen zijn
dat onze eventuele hulp daar
bij goed van pas kan komen.
Eerdere steun aan Zuid-Viet-
nam is in feite interventie.
Het is gezegd door nie
mand minder dan de Ameri-
kaanseminister van Buiten
landse Zaken Dean Rusk
dat het succes van de Ameri
kaanse wapenen ook Europa's
succes zou betekenen, en en
kelen in ons parlement heb
ben het hem nagezegd. Na
tuurlijk is het waar dat een
ernstige verzwakking van het
grote Amerika schadelijk zou
zijn, ook voor de kracht van
de NAVO doch zover ziet
niemand het komen. Maar
welk succes kan Amerika be
halen aan de verre stranden
van Vietnam welk duur
zaam succes wel te verstaan?
Blijvende vernietiging van de
Vietcong zoals ook Groot-
Brittannië, na jaren strijd.de
communistische guerrilla's in
Maleisië eronder kreeg? Wel
licht. Maar dan? Zullen de
Amerikanen dan niet uitein
delijk het land moeten verla
ten een land dat groten
deels vernield is en dat een
verbitterde bevolking zal heb
ben? Is het niet een sprookje
te geloven dat Zuid-Vietnam
dan „safe for democracy" ge
maakt zal zijn?
Of gaat het toch uiteinde
lijk om het bezit van enkele
bases, zoals de Baai van Cam-
ranh en vliegvelden rondom
Saigon en zal dat dan het
uiteindelijke succes zijn?
Wie het Verre Oosten eni-
zins kent krijgt de indruk dat
hier in wezen nog heel andere
dingen aan het gebeuren zijn.
De meest geweldige gebeur
tenis daar was, na het onaf
hankelijk worden van Indo
nesië, de afval van Singapore
want Singapore is als het
hengsel van een grote deur,
en met de val van Singapore
komt de Britse positie in
Hongkong, zo goed als de
Amerikaanse in Vietnam, in
de lucht te hangen.
In zulk een perspectief be
zien vechten de Amerikanen
de laatste strijd van de blanke
man op het Aziatische conti
nent. Een van de tragische
aspecten daarvan is, dat zij
niets geleerd schijnen te heb
ben van de vergissingen, de
fouten en de goede ervaringen
van hun voorgangers Fran
sen, Britten, Nederlanders. Zo
overviel het hen, na enige ja
ren vechten in Vietnam, dat
de tropische malaria zo ge
vaarlijk was, en men bleek
onvoldoende kinine voorradig
te hebben Op politiek ge
bied zouden èn de Britten èn
de Nederlanders èn de Fran
sen de Amerikanen kunnen
zeggen, dat de enige wijze po
litiek in het Azië van vandaag
die is, welke het aan de Azi
aten overlaat om zichzelf te
besturen.
Wij willen niet de fout ma
ken van de beste stuurlui,
die aan de wal staan. Maar
zomin als wij de Amerikanen
willen raden hoe zij het zou
den moeten doen, zomin kun
nen wij hen nazeggen dat hun
succes ook ons succes zou
zijn.
Indonesië is het land van
Azië dat ons het meest blijft
interesseren. Banden zoals
die met geen ander land ter
wereld bestaan, binden ons
met Indonesië. Na de enorme
crisis, waarin de betrekkingen
tussen beide landen zo lang
hebben verkeerd, begint de
tijd terug te komen voor een
nieuwe, betere verstandhou
ding. Het lijkt verstandig
en dit is ook de recente poli
tiek van de Nederlandse rege
ring geweest om de nieuwe
betrekkingen geheel in het
licht te zien van zakelijke be
langen en overwegingen. Na
tuurlijk zou inmenging in de
binnenlandse aangelegenhe
den wel het allerlaatste zijn
wat ons te doen stond, maar
ook in zaken de buitenlandse
politiek van Indonesië betref
fende, past afzijdigheid en
soms het nemen van een
zekere afstand. In zijn con
flict met Maleisië kan Indone
sië menige stelling die het
verkondigt schragen met een
beroep op de geschiedenis, de
taal- en de volkenkunde. Ook
haar stelling dat een bewind
als dat van Koeala Loem-
poer, krachtig gesteund als
het is door Britse troepen, in
wezen nog koloniaal is, valt
niet zonder meer af te wijzen.
Maar het zijn alle Indone
sische zaken, en van ons ge
zichtspunt uit beschouwd zijn
goede betrekkingen met Groot-
Brittannië nóg weer belang
rijker. Derhalve komen wij
tot een politiek van afzijdig
heid waarvoor, naar wij ho
pen en ook verwachten, Indo
nesië begrip zal hebben. Van
die afzijdigheid profiteert het
weer wanneer wij onze han
del met Indonesië voortzetten
en ontwikkelen, ook al mocht
Groot-Brittannië dit anders
wensen.
Wy willen hopen dat de
Nederlandse politieke lijn
welke is gevolgd tegenover
Indonesië, zeer binnenkort
wordt doorgetrokken met be
trekking tot Vietnam en tot
China. Dan, en ook pas dan,
zal onze politiek jegens Azië
een zekere allure krijgen
en zal zij niet op belangrijke
punten worden doorbroken
omdat onze regering gezwicht
is voor Amerikaanse druk.
Want een andere feitelijke
beweegreden is er kennelijk
niet. En voor Amerikaanse
druk zwichten behoeven wij
niet en mogen wij nietze
ker niet als lid van de Volke
ren-organisatie waarin ieder
land gelijke rechten en gelijke
plichten heeft. Maar daarbui
ten bestaat er evenmin aan
leiding toe Amerika heeft
aan Nederland een volgzame
bondgenoot in de NAVO, en
buiten dit bondgenootschap
staat het elk land vrij eigen
belangen te behartigen en een
eigen politiek te voeren. Zoals
Amerika zelf bij herhaling ge
toond heeft, ook jegens ons
land.
De CDU van Paderborn had een bro
chure in handen gekregen, die de toen
21-jarige Schelsky in 1934 had geschreven.
Onder de titel „socialistische levenshou
ding" schreef Schelsky in deze nationaal
socialistische dingen als: „Een socialisti
sche daad is bijvoorbeeld het onvrucht
baar maken van ongeneeslijke erfelijk be
laste mensen".
Behalve het schrijven van deze brochu
re heeft men Schelsky nooit iets kunnen
verwijten De minister voor Culturele
Zaken voor Noordrijn-Westfalen, prof.
Mikat, verklaarde dan ook op een pers
conferentie dat hij geen begrip voor de
actie tegen Schelsky zou kunnen opbren
gen, wanneer deze in verband stonden met
het regeringsbesluit om de geplande uni
versiteit niet in Paderborn op te richten.
Schelsky zelf noemde de brochure: „De
onrijpe uitlating van een onrijp mens".
Het wachten is nu op een verklaring
van de CDU, die zich nooit bijster veront
waardigd heeft getoond wanneer werke
lijke nazi's op sleutelposities werden ont
maskerd. Toen het bijvoorbeeld ging om
mannen als Seyss Inquart's zetbaas Con-
ring die in de Volksvertegenwoordiging
werd afgevaardigd.
Brug. Een Spaanse vrachtboot van 1500
ton heeft woensdag bij Stockholm in
een sneeuwbui een brug geramd, waar
door een overspanning van tachtig me
ter vernield. De schade wordt op mil
joenen kronen geschat. Het herstel zal
een half jaar duren.
Frans. Om de Franse taal te bescher
men en te verbreiden zal onder voor
zitterschap van de Franse premier een
speciale commissie worden benoemd.
Kleuren-T.V. Een door de Britse regering
ingestelde adviescommissie heeft aan
bevolen dat het Westduitse „pal"-sys-
teem wordt gebruikt voor kleurentele
visie in Groot-Brittannië.
Mijngas. In een Turkse kolenmijn te Ere-
gli zijn negen mijnwerkers door een
mijngasontploffing omgekomen. Negen
arbeiders werden ernstig gewond.
Verbod. Tsjechoslovakije heeft de leden
van de Amerikaanse ambassade in
Praag de toegang tot bepaalde Tsjechi
sche gebieden verboden. Dit is een ant
woord op soortgelijke maatregelen te
gen Tsjechische diplomaten in de V.S.
Radioactviteit. Van zes tot tien decem
ber wordt in Wenen een conferentie ge
houden over de behandeling van radio
actief afval. Er zullen 150 geleerden uit
26 landen aan deelnemen.
Neo-Nazi's. De Westberlijnse politie heeft
voor het bekladden van muren met ha
kenkruisen een 22-jarige P.T.T.-ambte-
naar gearresteerd. Hij en drie anderen
die na een verhoor zijn vrijgelaten
waren in het bezit van nazi-littera
tuur en hadden elkaar S.S.-rangen ge
geven.
Beperking. Een commissie uit het Deen
se parlement is het er bij de bespre
king van procedurewijzigingen over
eens geworden, dat er in de volksver
tegenwoordiging teveel gepraat wordt.
Zij besloot voor te stellen om de twin
tig minuten die elke spreker wordt toe
gestaan te spreken te halveren.
Vurig. De afgelopen drie maanden heb
ben de Britten vrijwillig 40.000 vuurwa
pens ingeleverd die zij zonder vergunning
in bezit hadden. Binnenkort is de am
nestie verstreken. Dan staat er weer
maximaal drie jaar gevangenisstraf of
een onbeperkte geldboete op het clande
stien bezit van vuurwapens.
