IJmuider Courant | 1965 | 4 december 1965 | pagina 6

„HET ONDERZOEK" van Peter Weiss

Radio* en Televisieprogramma's

Boekenhoekje

Bloemendaalse scholier bekroond
met internationale filmprijs

ZATERDAG 4 DECEMBER 1965

Indrukwekkende vertoning door de Nederlandse Comedie

SbSfffitt' H,LVA°™ h JS»VABA° JUVw?

to"ee™mSffchtehop VAijK» N A™° d d r
deze poel van onmenselijkheid te drukken. J Jv w
Hij laat het stuk danook niet eindigen met n Zn w ft'

Simon Koster

VOOR BABY'S HUIDJE

Krips: „Muziek is iets
anders dan geluid"

Picasso geopereerd

Pretnio Decima Musa voor 17-jarige Peter Brouwer

IJmuidense beatclub
wint concours

De radio geeft maandag

HILVERSUM I. 402 m. 7.00 VARA. 9.40
VPRO. 10.00-24.00 VARA.

T elevisieprogramma

VOOR ZATERDAG
NEDERLAND I

Beproefd lachsucces

OVER HET TWEEDE TONEELSTUK van Peter
Weiss, wiens eersteling „De moord op Marat enz."
onlangs door de Haagse Comedie is opgevoerd, is in de
Nederlandse pers al veel geschreven na de opzien
barende première die op 19 oktober van dit jaar in veer
tien West- en Oostduit se schouwburgen tegelijk werd
gegeven. In ons blad was er al eerder een voorbeschou
wing over verschenen en men weet dus dat „Die Ermitt-
lung („Het onderzoek'door Weiss zelf „een oratorium
in elf zangen" genoemd, geïnspireerd is op het van de
cember 1963 tot augustus 1965 te Frankfort gevoerde
proces tegen achttien beklaagden, beschuldigd van ac
tieve deelneming aan en ophitsing tot de vermoording

van miljoenen slachtoffers van het nazi-regime in het
concentratiekamp Auschwitz. Weiss, die de zittingen in
de rechtszaal van Frankfort vele keren heeft bijge
woond, heeft daar geen documentair toneelspel van
willen maken (zoals Kipphardt van de zaak Oppenhei-
mer); hij heeft ernaar gestreefd, drie motieven dooreen
te weven: Auschwitz zoals de gevangenen en hun beulen
het ervoeren, Auschwitz zoals het in Frankfort werd
gereconstrueerd, en tenslotte de indrukken van de men
sen op de publieke tribune van de rechtszaal, en dit alles
met de bedoeling „het gebeuren in ons aller bewustzijn
tot een aanklacht, een indachtigmaking en een ver
maning te doen worden".

IN ZIJN INLEIDING tot het stuk ver- I burg de première is gegeven, danook ge-
werpt de schrijver bij voorbaat de gedach- houden. De Duitse regisseur Peter Pa-
te om bi) de opvoering de rechtbank en litzsch (die ook de voorstelling in Stutt-
de procesvoering op naturalistische wijze gart heeft geregisseerd) heeft deze stijl
te reconstrueren, omdat dat even onmo- met de Nederlandse spelers voortreffe-
gelijk zou zijn als de uitbeelding van het lijk weten door te voeren. Op een kaal
kamp op het toneel. „Honderden getui- toneel, waarop slechts de benodigde stoe-
gen verschenen voor de rechtbank. Dellen en banken stonden, voltrok de essen-
confrontatie van getuigen en beklaagden tie van het proces zich onder de vergro-
zowel als de beschuldigingen en pleidooi- te portretten van de achttien werkelijke
en waren overladen met emotionele Auschwitz-misdadigers die in Frankfort
7Ta<ui ^at alles kan op het toneel terecht hebben gestaan. Als de getuigen
slechts een verklaring in geconcentreerde over één van die beklaagden spraken en
vorm overblijven, die mets anders mag hem wilden aanwijzen, wezen zij op zijn
inhouden dan feiten zoals ze tijdens de portret, niet op de acteur die diens tekst
behandeling ter sprake kwamen. De per- had uit te spreken. Daardoor kon de be-
soonhjke belevenissen en confrontaties doeling van schrijver en regisseur nie-
moeten wijken voor een anonimiteit." Pe- mand ontgaan: hier was geen sprake van
ter Weiss vermijdt het danook, de namen „comedie-spel", maar werd door de ac
te noemen van de getuigen die hij laat teurs slechts bemiddeling verleend bij het
optreden, want zij zijn slechts enkele overbrengen van wat in Frankfort heeft
spreekbuizen van hetgeen in werkelijk- plaatsgevonden aan een schouwburgpu-
heid honderden getuigen hebben gezegd, bliek in Amsterdam. Deze toch al zo
De achttien beklaagden daarentegen wor- moeilijke, en ondankbare taak werd nog

den met name genoemd, want ieder van verzwaard maar tevens verduidelijkt

hen stelt een bepaalde, historisch-authen- door het feit dat dezelfde acteur of actri-
'eke figuur voor, die ook in Auschwitz ce nu eens de tekst van een beklaagde
naam werd genoemd, terwijl de I dan weer die van een getuige sprak en
miljoenen, die tot slachtvee bestemd wa- dikwijls zelfs van meer dan één getuige
ren, naamloos waren geworden, alleen of beklaagde.

nog maar nummers. Maar het is niet de Voor de manier, waarop een twintigtal
bedoeling van Weiss geweest, daarmee leden van het gezelschap die taak heb-
die verdachten en schuldig-bevondenen I ben verricht een werk waaraan zij als
opnieuw aan te klagen. „Zij hebben de kunstenaars weinig persoonlijke eer kun-
schnjver van het drama niets anders ge- nen behalen heb ik grote bewonde-
leend dan hun namen", zegt hij, „die ring. Hun namen kan ik beter onge
hier als symbolen gelden van een sys- noemd laten, want „Het onderzoek" is
teem dat ook vele anderen die nooit geen stuk dat met esthetische bedoelin-
voor een rechtbank verschenen zijn gen is geschreven en om een esthetische
schuldig heeft doen worden. beoordeling vraagt. Deze opvoering was

ni,7T, T bet afleggen van een stuk menselijk-so-

DEZE LAATSTE STREKKING dat ciale verantwoording. Het bijwonen ervan
er talloze onzichtbare hoofdschuldigen is een martelende ervaring, maar tevens
moeten zijn geweest om de schuld van de een unieke gelegenheid tot confrontatie
uitvoerders van hun diabolisch systeem met hetgeen in deze eeuw mensen door
mogelijk te maken komt in het stuk mensen kon worden aangedaan,
duidelijk, tussen de regels door, tot uit
drukking. De liegende en huichelende ver- AAN HET SLOT WAS ER gelukkig
dachten hebben, naar uit de stroom van geen enkele poging tot applaus. Het
getuigenissen blijkt, meegewerkt aan een was een var> die zeldzame avonden in de
onvoorstelbaar omvangrijke mensenver- schouwburg, waarop stilzwijgen een gro-
nietiging maar zij hebben, hoe zeer ook tere hulde aan schrijver en spelers is dan
bezeten van sadistische wellust in vele ge- bet luidruchtigste handgeklap,
vallen, slechts „meegewerkt" met die on
zichtbare anderen, die het „systeem"
hadden uitgedacht en er de machinerie
(in technische, maar vooral ook in (im)-
morele zin) voor hadden geschapen.

Peter Weiss zelf trekt overigens geen
enkele conclusie. Hij laat de door getui
gen en verdachten in Frankfort gesproken
tekst voor zichzelf werken. En die zegtn

danook meer dan genoeg; daaruit spreekt De YCldio geeft ZOïldaS.
zoveel ellende, moord, angst, marteling a

een samenvatting van de aanklacht of I platteland. 8.30 Weer of geen weer, geva-

met de vonnissen maar heel cvnisch rieer<^ programma. 9.45 Geestelijk leven

met het „slotwoord" van een der be- toesPraak- 18,88 Promenade orkestSpaan-
klaagden, dat er met vaderlandse trols H^[5^1esln<if(ïe5.eo^ °j3? ^d Rem
op wijst dat Duitsland „zich weer tot een P ?°ndag?lub: bcht mu"

leidende positie heeft opgewerkt" en dat p*3®Eamma- 1125 Klatergoud, muzi-
de Duitsers zich nu dus maar beter met kaal feulll?tQn over de wondere wereld
andere dingen konden bezighouden „dan onthaa^hnnt 12.00 Muzikaal

met verwijten die al lang als verjaard A muzikale show. 13.00 Nws,

zouden moeten worden beschouwd". Dat £6- to€s|ar?d m de wereld, lezing,

slotwoord, waaruit zo duidelijk blijkt dat I „„f0 „P?erb1cht' een programma voor
de misdadigers van Auschwitz zelfs twin- J f. weggebruikers. 14.00 Pepernoten
tig jaar na de oorlog nog niet beseffen f^.lnbn::, S^erMaasprogramma. 14.5jfl
hoe groot hun schuld en die van het I 0pfra" en frette-

volk dat hun misdaden tolereerde gej?^-i r I- 16.05 Chantekraam: maan-
weest is. laat een striemender indruk na I L] 1630 sP°rtre"

dan de felste herhaling van de aanklacht VUe' VARA: 17-00 Sinterklaas op bezoek
ooit had kunnen doen programma voor de kinderen. 17.50 Nws

en sportuitslagen. 18.05 Marathon: sport
EEN „ORATORIUM" heeft Peter j?urnaab VPRO: 18 30 Parlando. 19.00
Weiss zijn stuk genoemd; daarmee zal fQr?nZ™ de,r. wetenschap (VIII), lezing,
hij wel vooral hebben willen aanduiden TT18 Klaastrio: moderne muziek. 19.30
dat hij geen drama heeft geschreven met „orte he™°™de kerkdienst. AVRO: 20.00
rollen die gespeeld moeten worden, maar I eu"s' oó „„SleIe0: Llchte grammofoon
met teksten die moeten worden gezegd Huzl?, 22,88 STereo: Tenor en piano:
En in die stijl is de opvoering door de klaf?.leke llederen- 22.30 Nieuws. 22.40 Ak-
Nederlandse Comedie, waarvan gister- „abl23'00 South Pacific, musical,
avond in de Amsterdamse Stadsschouw- *J S>5-<!4-00 Nieuws

HILVERSUM II. 298 m. 8.00 KRO. 10.00
IKOR. 11.15 KRO. 17.00 Convent
NCRV. 20.15-24.00 KRO.

KRO: 8.00 Nieuws. 8.15 Klassieke gram
mofoonmuziek. 8.25 Inleiding Hoogmis.
Klassieke kamermuziek (gr). 9.45 Nieuws.
IKOR: 10.00 Protestante kerkdienst. 11.00

Wim van den Brink in „Het Onder
zoek" bij de Nederlandse Comedie.
Comedie.

Advertentie

Advertentie

De dirigent Josef Krips is van me
ning, dat Bartók en Strawinsky boven
aan de lijst van 20ste-eeuwse compo
nisten zullen staan, wier werken in de
21ste eeuw eveneens uitgevoerd zullen
worden. Volgens Krips zullen Mahler,
Benjamin Britten en wellicht ook Ri
chard Strauss in de komende eeuw nog
gewaardeerd worden. "Ik geloof, dat
Britten onderschat wordt. Aaron Cop
land zal ongetwijfeld gehoord worden.
Ik geloof, dat de Amerikaan Charles
Ives een goede componist is, hoewel
zijn vlerken in Europa weinig uitge
voerd worden. Dat verdienen zij echter
wel".

Aan een lunch met de muziekcritici
van San Francisco zei Krips dat het
moeilijk is een lijn te trekken op het
punt waar de muziek eindigt en zich
alleen geluiden voordoen. Toen wij
Bartók voor de eerste maal hoorden
zeiden wij dat dat geen muziek was.
Thans zeggen we, dat de werken van
Bartók tot het klassieke repertoire be
horen", aldus Krips. „Het is moeilijk
het werk van 'n componist dat je voor
de eerste maal hoort reeds op de juis
te waarde te schatten. Wie begreep
Parsifal toen het voor de eerste maal
gespeeld werd. De critici verkeren al
tijd in een precaire positie".

Sprekend over avant-garde muziek
zei Krips: „Naar mijn mening zal
nootloze muziek niet door een symfo
nie-orkest gespeeld worden. Nooit zal
de dag komen, waarop een symfonie
orkest voor dergelijke muziek gebruikt
kan worden. De avant-garde heeft geen
orkest nodig. Zij pretenderen niet mu
ziek te maken; zij zeggen geluiden te
■maken. Wat dat betreft hebben zij het
bij 't rechte eind. Een symfonie-orkest
heeft slechts één taak: muziek ma
ken."

Pablo Picasso is te Parijs aan de gal
blaas geopereerd, zo hebben vier Parijse
chirurgen vrijdagavond meegedeeld. In
de verklaring voor de pers werd gezegd
dat de operatie twee weken geleden heeft
plaatsgevonden en dat het herstel buiten
gewoon bevredigend verloopt.

De doktoren wezen er op dat de 84 jaar
oude schilder gevraagd had in het geheel
geen ruchtbaarheid aan de operatie te ge
ven.

EEN NEDERLANDSE AMATEUR-SMALFILMER, de 17-jarige Peter Brouwer
uit Bloemendaal, Platanenlaan 65, heeft de eerste prijs (Premio Decima Musa) ge
wonnen in de jeugdafdeling van de internationale smalfilmwedstrijd, het Concours
van de Tiende Muze in Milaan. Peter Brouwers bekroonde 8 mm geluidsfilm be
handelt op ironische wijze het verplichte thema „Een feestdag". Het is het verhaal
van een jongen, juist ontslagen uit de gevangenis, die zich illusies heeft gemaakt
over zijn terugkeer in de maatschappij. Die illusies worden echter niet gehonoreerd
en de film behandelt met knappe flashbacks in een sterke montage de schrille
tegenstellingen tussen droom en werkelijkheid.

faut en Godard zijn hem tot voorbeeld.
Ook het werk van de Nederlander Frans
Weisz heeft hem niet onberoerd gelaten.
Een handicap in ons land aldus Pe
ter Brouwer is de jonge filmtraditie
waardoor ons land wel goede toneelspe
lers maar nog geen geroutineerde film
acteurs heeft. De directe speeltrant, die
de film vergt, is in de Nederlandse film
toch dikwijls te duidelijk op toneelspel te
herleiden. Maar een „bijgeschaafde" to
neelspeler is nog geen filmacteur. Peter
Brouwers bekroonde film is zijn derde;
eerder maakte hij „Scheikunde" en „Or
chideeën-expeditie". De hem thans ver
leende prijs betekent een ontzaglijke sti
mulans voor de scholier, om zich verder in
zijn hobby te bekwamen.

Peter Brouwer

PETER BROUWERS film, u-tverkoren
uit inzendingen van jonge cineasten uit
30 landen, is ook in de nationale voor
ronde voor het Concours de la Dixième
Muse, georganiseerd door het Instituut
voor Film en Jeugd, de Nederlandse or
ganisatie van amateurfilmers NOVA en
de Stichting ter bevordering van de ama
teurfotografie, bekroond. De internationale
jury in Milaan zegt in haar toelichting dat
de prijs aan de heer Brouwer is toege
kend „om de correcte interpretatie, de
duidelijke sociale inslag en het met diep
menselijk gevoel behandelde thema."

DE JONGE BLOEMENDAALSE Cl
NEAST is h.b.s.-leerling; hij hoopt in 1967
zijn eindexamen te doen en zich daarna
geheel aan filmen te wijden. Hóe, weet
hij nog niet; er zijn zoveel mogelijkhe-
den 77 zegt hiJ de filmacademie, de
televisie. Peter Brouwer filmt pas twee
ënhalf jaar. Hij is resoluut in zijn voor
keuren: de Franse film inspireert hem,
vooral de nouvelle vague-cineasten Truf-

Zevenentwintig avonden hebben zesen---

tachtig bandjes de Scheveningse „Beat- raag antwoord. 11.10 Oecumenisch
club" gevuld met bonkende gitaarklan- me8w®- Medaillon: muzikaal

ken. Gisteravond was de finale van dit I „„reb. 1318 Volksliedjes en -dansen,
voor Nederland unieke Beatconcours. Het 2 Nieuws en mededelingen. 12.35 Bui-
is gewonnen door „Paolo and the Tigers" commentaar. 12.45 Lichte orkest-

uit IJmuiden. muziek en zangsolisten. 13.30 Voor de

kinderen. 14.00 Omroeporkest, groot om-
Negen groepjes waren na de selectie r?^Rk??r ei? solisten: opera-fragmenten,
overgebleven om onder het waakzaam oog 88 Marathon: sportuitslagen, reporta-
van de organisator Van Nierop en een uit Rchte grammofoonmuziek. 16.30

vertegenwoordigers van platenmaatschap- tijdsein: rubriek voor Kunst en Cultuur,
pijen en theaterbureaus „amengestelde ^nvent van Kerken: 17.00 Christelijk Ge-
jury eikaars krachten te meten. Iedere reformeerde kerkdienst. IKOR: 18.15 Sint
band kreeg dertig minuten. Na afloop van 0 en He 102 gezangen, beschou-
de wedstrijd feestte de „Beatclub" tot diep 18,38 Mensen, gesprekken. 18.45

in de nacht door, tot de uitslag bekend I veraf en dichtbij, reportages, inter-
werd gemaakt. De nummers een tot en vlews en commentaren, afgewisseld met
met vier, ontvingen behalve een beker ook r?uz - 18 08 He Open Deur, veertien
een toezegging voor een plaatopname. De aafs,e rubriek. NCRV19.30 Vocaal en-
tweede prijs was voor King Beats (Voor- sem"te met orgel: geestelijke liederen,
burg) en de derde voor „The Hightnings" 28,88 Kieuws. 20.07 Reflex: wekelijks be-
(Rotterdam). ng over leven en samenleven.

KRO: 20.15 Wissewassen, licht program-

\TFPI7\T IV/fl F71TM ma' 20'40 0hkom er 'n luisteren!!!:

Tl EAJE/1\ IVIU^IMI gevarieerd Sinterklaasprogramma. (22.30-

22.40 Nieuws). 23.55-24.00 Nieuws.

Mathias Kempprijs. De Mathias Kemp- HILVERSUM III (F.M.-kanalen) NRU

prijs, de officiële litteratuurprijs der Gezamenlijk programma. 9.00-12 00

beide Limburgen wordt voor 1966 uit- Voorbereid door AVRO. 12.00-17 00

geloofd in de groep verhandelingen mo- Voorbereid door VARA. 17^00-19.00

nografieën, essays en dergelijke op cul- Voorbereid door AVRO

tuur- en wetenschappelijk gebied ge- NRU/AVRO: 9.00 Nieuws. 9.02 Lichte

schreven in proza van litteraire waarde, orkestmuziek. 9.30 Muziek uit alle wind-

Voor de beste inzendingen die tenmin- streken (gr.) 10.00 Nieuws. 10.02 Platen-

ste 150 pagina's druks dienen te beslaan programma voor alle leeftijden 10 30 Sin-

zijn twee geldprijzen (van 3.000 en terklaasliedjes (gr). 11.00 Nieuws 11 02

1.000) en eervolle vermeldingen uit- Gevarieerd muziekprogramma. NRU/VA-
geloofd. I RA. 12.00 Nieuws. 12.02 Amusementsmu-

VARA: 7.00 Nieuws, ochtendgymnastiek
en socialistisch strijdlied. 7.23 Lichte
grammofoonmuziek (7.30 Van de Voorpa
gina: evt. wegeninformatiedienst). 8.00
Nieuws. 8.10 Lichte grammofoonmuziek
9.00 Stereo: Klassieke grammofoonmu
ziek. 9.35 Waterstanden. VPRO: 9.40 Le
ven in conflicten: overdenking over het
werk van J. P. Sartre (II). VARA: 10.00
Voor de huisvrouw. 11.00 Nieuws. 11.02
Voordracht. 11.20 Radiokamerorkest, mo
derne Nederlandse werken. 11.45 Lichte
grammofoonmuziek. 12.00 Lichte muziek
(opn.). 12.27 Mededelingen t.b.v. land- en
tuinbouw. 12.30 Lichte muziek (vervolg)
12.55 Voor de middenstand, praatje. 13.00
Nieuws. 13.10 Actualiteiten. 13.20 Stereo:
Licht instrumentaal sextet. 13.45 Wikken
en wegen, praatje over consumentenbelan
gen. 14.00 Grepen uit de muziekgeschiede
nis, muzikale lezing. 14.25 De liefde van
vier kolonels, hoorspel (herhaling van 27
november jl.)16.00 Nieuws. 16.02 Socië
teit: Zestig minuten voor boven de zes
tig, programma voor oudere luisteraars,
17.00 Oude liedjes. 17.15 Het uitverkoren
volk kiest.commentaren op de re
cente parlementsverkiezingen in Israel
17.35 Licht instrumentaal ensemble. 17.50
Voor burger en militair: militair commen
taar. 18.00 Nieuws. 18.15 Actualiteiten
18.25 Combo. 18.50 Walsorkest (stereo).
19.20 Onder de afwas: lichte grammo
foonmuziek. 19.50 Parlementair overzicht.
20.00 Nieuws. 20.05 Licht ensemble met
zangsolisten (stereo) 20.30 Verhaal halen,
wedstrijdprogramma. 21.00 Liedjespro
gramma. 21.00 Liedjesprogramma. 21.25
Etherforum. 22.05 Pianorecital: Noorse
volksmuziek. 22.30 Nieuws. 22.40 Actuali
teiten. 22.50 Spontane reacties: discussie
tussen twee ervaren musici. 23.25 Jazz-
magazine. 23.55-24.00 Nieuws.

HILVERSUM II. 298 m. 7.00-24.00 NCRV.

NCRV: 7.00 Nieuws en herhaling SOS
berichten. 7.10 Dagopening. 7.20 Lichte
grammofoonmuziek (7.30 Nieuws). 7.45
Radiokrant. 8.00 Nieuws. 8.10 NCRV-lied.
ziek en zangsoliste. 12.30 Ankara-Athene:
platenprogramma door en voor de buiten
landse arbeiders in ons land. 13.00 Nws.
13.07 Lichte grammofoonmuziek. 14.00
Nieuws. 14.02 Rome Madrid: platen-

programma door en voor de buitenland
se arbeiders in ons land. 14.30 Dansor-
kest en solisten. 15.00 Nieuws. 15.02 Licht
platenprogramma (16.00 Nieuws; 16.25
Voetbaltoto-uitslagen). NRU/AVRO: 17.00
Nieuws. 17.02 Liedjesprogramma. 17.30-
18.00 Country Western muziek (gr.).
BRUSSEL 324 m

12.00 Nieuws. 12.03 Amusementsmuziek.
12.35 Lichte orkestmuziek. 12.55 Program
ma-overzicht en SOS voor de schippers.
13.00 Nieuws, weerbericht en mededelin
gen. 13.20 Voor de soldaten. 14.00 Nieuws.
14.03 Opera- en belcantomuziek. 15.00
Sport en lichte muziek (17.00 en 18.00
Nieuws). 18.30 Katholieke uitzending.
19.00 Nieuws en weerbericht. 19.40 Dans
muziek. 20.00 Gevarieerd muzikaal pro
gramma. 22.00 Nieuws en weerbericht.
22.15 Liedjesprogramma. 23.00 Stemmig
avondprogramma. 23.55-24.00 Nieuws.

8.15 Gewijde muziek. 8.30 Nieuws. 8.23
Lichte grammofoonmuziek. 9.00 Verzoek
programma voor de zieken. 9.40 Voor de
huisvrouw. 10.10 Oude muziek (gr.). 10.20
Rondom het woord: theologische ether
leergang. 11.05 Lichte grammofoonmuziek,
12.00 Koorzang. 12.22 Voor boer en tuin
der. 12.27 Mededelingen t.b.v. land- en
tuinbouw. 12.30 Nieuws. 12.40 Variant: re
portages en lichte grammofoonmuziek.
13.35 Uit lang vervlogen tijden: liedjes
van de Britse eilanden (opn.). 14.05
Schoolradio. 14.30 Moderne muziek (gr.)
15.00 Bijbeloverdenking. 15.30 Pianotrio
klassieke muziek. 15.55 Klassieke ballet
muziek (gr.). 16.20 Herhaling steravond
wedstrijd Uit ben je van donderdag 25 no
vember jl. 17.00 Voor de kleuters. 17.15
Voor de jeugd. 17.30 Lichte grammofoon
muziek voor de tieners. 17.50 Overheids
voorlichting: De Saramaccaan en zijn go-
den.Spreker: E.O.I. Jozefzoon. 18.00 Ka
pel van de Koninklijke Luchtmacht: klas
sieke en moderne muziek. 18.20 Uitzen
ding van de Volkspartij voor Vrijheid en
Democratie. Luistert naar De Stem van
de V.V.D. 18.30 Stereo: Lichte orkestmu
ziek en zangsolist. 18.50 Openbaar Kunst
bezit. 19.00 Nieuws en weerpraatje. 19.10
Radiokrant. 19.30 Lichte grammofoonmu
ziek (verzoekprogramma). 19.55 Op de
man af, praatje. 20.00 Lichte grammo
foonmuziek. 20.10 Het bos der onbezorgde
dieren, hoorspel. 21.30 Opera- en balletmu
ziek (opn.). 22.00 Viool en piano (opn.):
moderne muziek. 22.15 Avondoverdenking.
22.30 Nieuws. 22.40 Boekbespreking. 22.50
Liqhte orkestmuziek. 23.10 Pianorecital
(opn.): klassieke muziek. 23.40 Het Evan
gelie in Esperanto. 23.55-24.00 Nieuws.

HILVERSUM III. (F.M.-kanalen) NRU
Gezamenlijk Programma. 9.00-18.00
Voorbereid door KRO.

NRU-KRO: 9.00 Nieuws. 9.02 Lichte
grammofoonmuziek. 10.00 Nieuws. 10.02
Aktualiteiten. 10.05 Betty: licht platenpro
gramma. 11.00 Nieuws. 11.02 Aktualitei
ten. 11.05 Toedeloe.licht muziekpro
gramma met reportages. 12.00 Nieuws.
12.02 Aktualiteiten. 12.05 Licht gevarieerd
platenprogramma. 13.00 Nieuws. 13.02 Ak
tualiteiten. 13.05 Bert: licht platenpro
gramma. 14.00 Nieuws. 14.02 Aktualiteiten.
14.05 Licht gevarieerd platenprogramma.
15.00 Nieuws. 15.02 Aktualiteiten. 15.05
Vertel dat maar in platen en praten
op een dorpsplein. 16.00 Nieuws. 16.02 Ak
tualiteiten. 16.05 Lichte grammofoonmu
ziek voor de tieners. 17.00 Nieuws. 17.02
Aktualiteiten. 17.05-18.00 Licht gevarieerd
platenprogramma.

BRUSSEL 324 m.

12.00 Nieuws. 12.03 Grammofoonmuziek.
12.15 Lichte muziek. 12.40 Weerbericht,
mededelingen en SOS-berichten. 12.45 Bui
tenlands persoverzicht. 12.50 Beursberich
ten en programma-overzicht. 13.00 Nieuws
en weerbericht. 13.20 Kamermuziek. 14.00
Nieuws. 14.03 Schoolradio (15.00 Nieuws).
15.45 Gevarieerde muziek. 16.00 Nieuws.
16.03 Beursberichten. 16.09 Voor de zieken
17.00 Nieuws weerbericht en mededelin
gen. 17.15 Amusementsmuziek. 18.00 Nws.
18.03 Voor de soldaten. 18.28 Paardesport-
berichten. 18.30 Protestantse uitzending.
18.45 Sport. 18.52 Orkestmuziek. 19.00
Nieuws, weerbericht kroniek en correspon
dent uit Nederland. 19.40 Volksmuziek.
20.00 Operakroniek. 22.00 Nieuws en be
richten.

NTS: 10.30 Teleac: Samen leven nu en
morgen, (herhaling van les 9). 11.00 Te
leac: Kennis van textiel (herhaling van
les, tekenfilm. 16.20 Fototriptiek: pro-
meetklok: basiscursus voor het hanteren
van meetgereedschappen door metaalbe
werkers. (les 9). AVRO: 16.00 The Beat
les 9). 11.00 Teleac: Van maatlat tot,
gramma over het flitsen. 16.40 Tiener-TV.
17.10-18.05 Voor de kinderen. NTS: 19.00
Nieuws in het kort. 19.01 Klaas Vaak.
AVRO: 19.05 Zoo Zoo, programma ov^r
dieren. 19.30 Studio Stalles: licht instru
mentaal trio en zangsolisten. NTS: 20.00
Journaal en weeroverzicht. AVRO: 20.20
Willy en Willeke: licht muzikaal pro
gramma. 21.00 Wie van de drie, intelli
gentiespel. 21.35 Johnny en Rijk, een paar
apart: amusementsprogramma. 22.10 Ik
pas: quiz. NTS: 22.40-22.45 Journaal.

NEDERLAND II
NTS: 20.00 Nieuws in het kort. VPRO
20.01 Patrouillewagen '54 antwoord!
TV-film. 20.25 Polska Pantomima: opna
men van het Pools Pantomime Theater
20.55 Help mijn sneeuwpop staat in
brand!, korte film over een merkwaar
dig mannetje. 21.35-22.00 Voordrachtpro
gramma van een werk van de dichter
Rainer Maria Rilke. 21.55 Extra. NTS
22.10-22.15 Journaal.

VOOR ZONDAG
NEDERLAND I

NTS: 14.30-16.00 De stoel van Sinter
klaas: Sinterklaasprogramma voor de kin
deren. CVK/IKOR/RKK: 19.00 Bijbelver
telling voor de kinderen. NTS: 19.06 De
Jetsons, tekenfilm. 19.30 Rijstbouw en
tradities, film over rijstbouw in Japan
20.00 Journaal. 20.05 Sport in beeld. VA
RA: 20.30 Gevarieerd muzikaal program
ma. 21.05 Het tweede schot, thriller.
NTS: 23.00 Commentaar op de Franse
presidentsverkiezingen. 23.10-23.15 Jour
naal.

NEDERLAND II

NTS: 19.00 Engelse les (Les 10 en her
haling les 9). 19.25 Vreemde hobbies, te
kenfilm. 19.33 Beele en Sébastien, T.V.-
feuilleton voor de jeugd (deel 10). 20.00
Journaal. 20.05 De Zweedse gouvernante,
TV-film. 20.30 Goudkoorts, Western. 21.45
De Wet van de Grote Liefde, documen
taire. 22.15 Sport in beeld. 22.30-22.35 Jour
naal.

VOOR MAANDAG

Korter dan door de NCRV voorzien,
maar daardoor wellicht des te indringen
der was het algemene beeld, dat Nico
van Vliet en Didier van Koekenberg ga
ven van Zuid-.Afrika in hun inleiding tot
een serie over de apartheidspolitiek. De
ze introdutie geeft ons een reden te
meer, naar het vervolg te kijken.

Het vanouds beproefde lachsucces „De
Tante van Charley" kreeg in de bewer
king en onder regie van Gerard Rekers
nu ook een Nederlandse televisie-opvoe
ring. Gerenommeerde toneelkrachten als
Ank van der Moer en Joan Remmelts
werkten even opgewekt aan deze dolle
klucht mede als het jonge talent, verte
genwoordigd door onder meer Anne Oost
veen en Rozemarijn van der Sluis. Aan
die zo toepasselijk opgewekte speeltrant
voegde Pieter Lutz als de dwaze Lord
Fancourt Babberly zijn onmiskenbaar
grote komische kwaliteiten toe, die in
deze rol grotendeels in travesti ge
speeld wel zeer goed uitkwamen. Leuk
in deze in september opgenomen produk-
tie waren de changementen, die in stu
dio A, en dus uiteraard zonder doek,
plaatsvonden. Het vlugge werk der de
cormannen werd daarbij grappig afge
wisseld door „shots" van de ontwerper,
die aan de hand van een klein model liet
zien, hoe ingenieus de fraaie entourage
van het spel in elkaar zat.

De rubriek „Attentie", die van de ene
storing op de andere hortend en stotend
op het scherm kwam, was geheel gewijd
aan een Sinterklaasbijeenkomst van het
Reumafonds. Als een ongemijterde
Goedheiligman schonk Max Tailleur
daarbij namens dit fonds een auto, een
portable radio en zeer veel benzine aan
een reumapatiënt, die al achttien jaar
dagelijks van zijn woning in Amsterdam
benoorden het IJ naar zijn bureau in
Bloemendaal gaat en daar tot dusverre
fiets, veerpont, trein en fiets voor moest
gebruiken.

J. Damshuizer

NEDERLAND I

NTS: 19.00 Nieuws in het kort. 19.01
Klaas Vaak. CVK-IKOR-RKK: 19.06 Ken
merk: veertiendaagse informatierubriek
van de kerken. NTS: 19.35 Flipper, TV-
film. 20.00 Journaal en weeroverzicht.
20.20 Uitzending van de Anti-Revolutionai
re Partij. 20.30 Kinderrechter, speelfilm.
(Beide keuringen 14 jaar). 22.00 Uitzen
ding Stichting Socutera: een film van de
Kon. Ned. Centrale Vereniging tot Bestrij
ding der Tuberculose. 22.15-22.20 Jour
naal.

NEDERLAND II

NTS: 20.00 Nieuws in het kort. 20.01
Bredero en de min: een drieluik in mu
ziek en toneel. AVRO: 20.40 Muziek
maakt de man, TV-portret. NTS: 21.20 De
misstap, comedie (Bavaria-produktie).
22.10-22.15 Journaal.

IN DE BELANGRIJKE SERIE „Schil
derkunst van het westen" (Meulenhoffs
Kunstgeschiedenis) zijn weer twee nieu
we delen verschenen: „De vroeg-christe-
lijke schilderkunst" en „Byzantijnse en
middeleeuwse schilderkunst". De lage
prijs van deze serie is mogelijk omdat
zij tegelijkertijd in tien landen verschijnt
waardoor de grote kosten van de druk der
illustraties kan worden opgevangen in een
grote oplage. Dezelfde factor geldt voor
het engageren van de samenstellers, die
onder de beste deskundigen kunnen wor
den gezocht. Voor de onderhavige twee
deeltjes zijn zij P. du Bourget S. J., con
servator aan het Louvre te Parijs vroeg
christelijke schilderkunst); en Manoïis
Chatzidak is, directeur van het Byzantijns
Museum te Athene, en André Grabar van
het Institut de France (Byzantijnse en
middeleeuwse schilderkunst).

ALLEREERST DE REPRODUKTIES.
Elk boekje bevat 64 afbeeldingen in kleu
ren en 112 in zwart-it. Zij zijn van voor
treffelijke kwaliteit. Waar wij enkele
kleurdrukken konden toetsen aan de her
innering aan het origineel leken de kleu
ren wat bleek, maar dat kan ook zijn
oorzaak hebben in het onnatuurlijke con
trast dat het omliggende wit van de pa
gina oplevert.

Aan de gehele verzorging der beide
deeltjes is bijzondere aandacht gegeven:
de papierkwaliteit, druk, letter, bladspie
gel, de uitklapbare lijst van illustratiebe
schrijvingen. De inleidingen hebben ge
meen dat ze in uiterste beknoptheid (on
geveer zestig pagina's) een historische
plaats- en betekenisbeschrijving bevatten,
die voldoende zijn als introductie tot de
illustraties en dieper geïnteresseerde le
zers verwijzen naar andere bronnen. Be
schrijving van artistieke betekenis, en de
rijkdom aan afbeeldingen voldoen aan de
eisen van iedere lezer, die gesteld is op
snelle informatie èn rustig genieten.

Het deeltje „Vroeg-christelijke schilder
kunst" voorziet in een lacune, omdat de
publikaties op dit terrein vrij schaars wa
ren (vrijwel uitsluitend het standaard-
erk van mgr. J. Wilpert, 1903). Vermel
denswaard is dat voor de onderhavige uit
gave het Vaticaan toestemming heeft ge
geven enkele juist ontdekte afbeeldingen
in catacomben te laten fotograferen.

In het deel „Byzantijnse kunst" is pro
fijt getrokken van de exclusieve toestem
ming van de Raad van Europa om te fo
tograferen in de, in 1964 te Athene gehou
den, mondiale expositie van Byzantijnse
kunst.