FILATELIE
I
21
Bridge
Dammen
Rampstukken van verongelukte
Nederlandse vliegtuigen
"Posrt i srk"Hrm
ZATERDAG 11 DECEMBER 1965
tIt Erbij nr
MAGYAR P05TA
IGIL VICE NI F
Filarski
B. Dukel
A. Boerma
k
V
Nb
mW MOT» I f
M.ML i
MAAR TOEN in 1870 de bom,
barstte, was Leopold, „de Nestor
der Europese vorsten", de Condi-
tor Belgii" (de stichter van België)
reeds overleden, nalatende drie
wettige en naar de geest des
tijds een ganse schare onwettige
kinderen.
Dr. P. H. Schroder
CUBA. De vijftigste verjaardag van
de Cubaanse munt is herdacht met een
serie van zes waarden, waarop de voor-
en keerzijde van munten voorkomen
en wel op de 1 c. de 20 c. uit 1962, op
de 2 c. de 1 p. uit 1934 (afbeelding), op
de 3 c. de 40 c. uit 1962, op de 8 c. de
1 p. uit 1915, op de 10 c. de 1 p. uit 1953
en op de 13 c. de 20 p. uit 1915.
IJSLAND. Ter herdenking van de
vijfentwintigste sterfdag van de dich
ter Einar Benediktsson (1864-1940) is
een postzegel van 10 kr. (blauw en
bruin) uitgegeven. De zegel vertoont
het portret van de dichter met een
waterval op de achtergrond.
UMM AL QIWAIN. Een serie van
zes ronde postzegels, gedrukt op zilver
folie, is uitgegeven ter gelegenheid van
de monetaire conferentie van de heer
sers van Aboe Dhdbi, Ajman, Bahrein,
Doebai, Foejeira, Qatar, Sjarjah en
Umm Al Qiwain die een uniform
muntstelsel voor deze sjeikdommen
zullen invoeren. Op de zegels zijn de
voor- en keerzijde van de zilveren
munt van Umm Al Qiwain gereprodu
ceerd. De voorzijde toont het portret
van sjeik Ahmed bin Rashid Al-Moal-
la (25 np., 2 ij 5 rp.) (afbeelding) en
de keerzijde de inscriptie in het Ara
bisch: „De bezitter van grootheid, sjeik
Ahmed bin Rashid Al-Moalla, Allah
verlenge zijn leven, heerser van Umm
Al Qiwain, het jaar 1385, gelovige in
Allah en beschermer van zijn gods
dienst" (10 np., 1 en 3 rp.).
EGYPTE. Ter herdenking van de
geschiedschrijver Ahmed Al-Maqrizi
(1365-1442) is een postzegel van
10 mills uitgegeven. De zegel vertoont
zijn portret, een opengeslagen boek,
een rol perkament en gebouwen op de
achtergrond.
SOMALI. Met afbeeldingen van in
heemse bloemen is een serie van vijf
waarden in roulatie gebracht: 0.20, 0.60,
1, 1.30 en 1.80 s. De zegels zijn gedrukt
bij de Italiaanse staatsdrukkerij naar
ontwerpen van C. Mancioli.
HONGARIJE. De sprookjesverzame
ling „Duizend-en-Een-Nacht" (De
avonturen van Sindbad de zeeman, van
de kalief Haroen-al-Rashid, van Ali
Baba en de veertig rovers, van Aladdin
en de wonderlamp enzovoort) is in
beeld gebracht op een uitgegeven serie
van negen waarden: 20, 30, 50 (afbeel
ding), 80 1, 1.70, 2 en 3 ft. 60.
MAURETANIE. Wijlen Sir Winston
Churchill is herdacht door de uitgifte
van een luchtpostzegel van 200 fr.,
waarop diens portret in een krans is
afgebeeld.
CANADA. Op 19 januari 1966 zullen de
negende en tiende zegel verschijnen in
de serie met afbeeldingen van de wa
pens en bloemen van de Canadese pro
vincies. Het zijn een 5 cents (bruin,
groen en oranje) met het wapen en de
bloem van Saskatchewan en een
5 cents (rood en groen) met het wapen
en de bloem van Alberta.
ITALIë. Twee zegels zijn gewijd aan
de nachtluchtpostdienst. Op de 40 lire
ziet men een vliegtuig aan een nachte
lijke hemel en op de 90 lire een afbeel
ding van de maan, waarop het silhouet
van een vliegtuig.
PORTUGAL. Omstreeks vijfhonderd
jaar geleden werd de toneeldichter Gil
Vicente (ca 1465-1536) geboren, die als
grondlegger van het Portugese drama
wordt beschouwd. Een serie herden
kingszegels van vier waarden, 0.20, 1,
2.50 (afbeelding) en 6.50 esc., is in om
loop gebracht waarop afbeeldingen van
z:' erken voorkomen.
Eindstand zwart: 8, 13, 19; wit dam op 4
Sinds Ely Culbertson in de dertiger
jaren met zijn 4-5 Sansatoutconventie
(voor het aangeven en vragen van azen)
op de markt verscheen, is er op het gebied
van slemconventies wél het een en ander levert ®een ™eilijkheden op voor de
gebeurd. Niet dat het nieuws allemaal wl
even prachtig is: bij het slembieden door UI
de experts zien de doorsnee-epelers nog Motief A. Pernet.
IX vècht hij voor zijn gelijk. Dit heeft zelfs
Zwart: elf stukken op 4, -8, 10, 11, 12, 13, aens geleid tot een heuse procedure tegen
19 20 23 24 26 or^snisstorön Vfln hst toernooi Ciro
Wit: elf stukken op 27, 28, 31, 33, 34, 35, ?_in«ei? 19,46> e®n ™ar W,H me,nfnJ,v:?or de
36, 37, 41, 42, 45.
zóveel ongelukken, dat zij hun simpele
conventies maar trouw blijven. Vandaar,
dat „vier klaver" als azenvraag, ondanks
alle bezwaren die eraan kleven, een popu-
taire conventie blijft althans in Neder
land, waar deze conventie haast een in
geburgerd lijkt als de AOW.
Sedert de Italianen hun stempel op het
internationale bridge gedrukt hebben, is
er toch langzamerhand óók enige belang
stelling ontstaan voor de door hen ge
bruikte slemconventies. Niet zozeer voor
de moeilijke, want die zijn zó gecompli
ceerd dat de „gezelligheidsbridger" er
zich niet aan wil wagen.
Vrij eennvoudig echter is z.g. „Roman
Blackwood", waarmee één der grootste
problemen der azen-vragerij vaak afdoen
de opgelost kan worden, n.l.: Welke azen
heeft mijn partner in handen??
Hoe lost u bijv. dit probleem op?
Zwart: 5, 16, 21; wit dam op 4.
Zwart aan zet. Wit wint.
Nederlandse schaakwereld uniek feit.
Voorts is Prins uitgesproken artistiek;
hij is een verdienstelijk pianist en stu
deerde enige tijd musicologie. Maar ook
alle andere facetten van kunst hebben
zijn belangstelling, terwijl daarbij reizen
één van zijn grote hobby's is. Geen won
der dat een dergelijke persoonlijkheid
niet ressorteert onder de Nederlandse
A3
H 10 9 7 4 3
4 HVB14
8 5 4
9 A V 8 6 2
.O B 9 3
A 6
West opent met één harten NZ passen
oost biedt vier harten. West mag nu
zéker aan slem denken; laten wij veron
derstellen, dat hij volgens de „gewone"
Blackwood de strijd voortzet met een auteursoplossing vangt aan met 48-42.
vraagbod van „vier Sansatout" oost jy
antwoordt vijf harten (twee azen) en wat
nu? Indien oost ruitenaas èn een ander
aas heeft, is het slechts klein slem harten
wanneer oost echter de „goede" azen
heeft (harten- en klaveraas), is groot slem 3i~4o"
practisch zeker. Want hoewel west een
verliezend schoppentje heeft, zijn wests
klaveren dermate lang en sterk, dat in
oost vermoedelijk schoppens opgeruimd
kunnen worden.
Volgens „oude Blackwood" komen OW
er dus niet uit. Ook de vaderlandse vier-
klaverconventie biedt hier geen hulp.
Stel, dat oost met drie harten antwoordt
en west met „vier klaver" vraagt, dan
baat het west geenszins dat hij twee azen
bij oost hoort. Ook hier zullen OW ten
zij zij gespecialiseerde conventie spelen
niet verder komen dan zes harten.
De Roman-Blackwood kent azen vragen
met vier SA en de volgende verlichte ant
woorden:
vijf klaveren nul of drie azen
vijf ruiten één of vier azen
vijf harten twee azen gelijk in
waarde (bijv. ruiten- en klaveraas) dan
wel gelijk in kleur (twee rode of twee
zwarte.)
vijf schoppen twee azen, verschil
lende in waarde en kleur (bijv. harten
en klaveraas).
joooooocw xjoooooo—jcxxxjc xrjcK^.coouocccqcoocco schaakschool, als het ware gesticht door
Euwe; de school van de strikte logica, de
systematische uitbouw van kennis, het
inachtnemen van „gezonde" strategische
principes. Euwe werd er wereldkampioen
mede en heeft een grote groep sterk spe
lende leerlingen gevormd.
Prins zal nooit wereldkampioen worden;
in de hoogste regionen blijven hiaten in
de technische vorming en het veronacht
zamen van bepaalde ijzeren schaak-
„natuur"-wetten nu eenmaal niet onge
straft. Niet voor niets luidt de centrale
stelling van het proefschrift van prof. dr.
A. D. de Groot: het denken van de scha
ker: „Schaakmeesterschap is in de eerste
plaats kennerschap op schaakgebied". „Dit
komt tot uiting in het uitgebreide, ver ge
differentieerde systeem van kennis en er
varing, waarover de meester beschikt".
Prins is een van de weinige sterke scha
kers, die deze stelling bestrijdt. Natuurlijk
ontkent hij niet de grote betekenis van
kennerschap en techniek, maar volgens
hem geven tenslotte andere, met name
psychologische factoren de doorslag. Daar
om aanvaardt hij met een gerust hart „on
gezonde" constellaties, mits deze maar
verwarring zaaien in de geestelijke ge
lederen van zijn tegenstander.
Zijn jongste succes heeft bewezen, dat
een dergelijke eigenzinnige, artistieke en
objectief soms niet verantwoord op
timistische stijl op iets lager niveau
zeer vruchtbaar kan zijn, mits gedragen
door een voortreffelijke wedstrijdmentali
teit, gelijk die van Prins.
Een typisch staaltje was de derde partij
van de beslissende match tegen Zuidema.
Men moet „lef" hebben om in een uit
slechts vier partijen bestaande tweekamp,
bij een stand 11, een variant te kiezen,
waarbij men met wit reeds op de vijfde
zet Kel-e2 moet spelen, terwijl de loper
en de dame respectievelijk nog op fl en
dl staan. En toch boekte Prins juist daar
mede de beslissende overwinning, omdat
zijn meer „schools" denkende partner ten
slotte alle problematiek niet meer kon
verwerken.
oooooooooo vooooc*xooooooooor*xx^ooooroocx> oooooooooooocx
Zwart: elf stukken op 2, 5, 10, 16, 20, 21,
99 90 OS 90 01
Wit: elf stukken np 12, 14, 19, 33, 34, 35,
38, 39, 40, 47, 48.
Nu is het jammer in dit vraagstuk, dat
het ook ODlosbaar is door 34-29 23x32
40-34 28x30 35x4, waarna wit wint. De
Klein mhar fijn, miniatuur.
Wit: zeven stukken op 21, 22, 27, 36, 38,
39, 50.
Zwart: zeven stukken op 7, 13, 16, 19, 29,
V
Motief P. N. Faunce.
Wit dam op een twee stukken, op 25, 35
Zwart: drie stukken op 12, 29, 39.
Zwart aan zet. Wit wint.
looooooooa xxjoooocx
Kan er geen verwarring ontstaan over
het aantal azen? Moeilijk want vrijwel
Wit: Prins. Zwart: Zuidema.
Koningsgambiet.
1) e2-e4 e7-e5. 2) f2-f4 e5-f4. 3) Pgl-f3
Rf8-e7. 4) Pbl-c3 Wits keuze, het ko
ningsgambiet, is voor de tegenwoordige
praktijk al een ongewone. De moderne
meesters menen, dat men met de vóór-
zet van wit op minder dubieuze wijze
kansen kan creëren. Maar indien men
al het onderhavige zo genoemde Cunning-
ham-gambiet kiest, placht men tot dusver
ZUIDEMA
ooopcxxxxxooooooooocooonoociocxDoonooooooooooooooooooooooc
Wit: negen stukken op 6, 20, 25, 29, 30, voort te zetten met 4) Rc4, om na Rh4f
steeds kan de partner afleiden (uit eigen 35, 39, 47, 48. het redelijker uitziende vluchtveld fl vrij
spel) hoeveel azen er aangegeven werden. Zwart: negen stukken op 1, 3, 13, 15, 18, te maken. 4) Re7-h4f. 5) Kel-e2
Met het gegeven voorbeeld plus Roman- 22, 28, 31, 32.
Blackwood, is de situatie eenvoudig. Na VI
vier SA van west, antwoordt oost met Gelijk een partij eindspel,
vijf schoppen, aangevende twee azen, ver- Wit: zeven stukken op 15, 30, 33, 34, 37,
schillend van waarde (en kleur). West 43, 46.
weet dan zeker, dat oost hartenaas en kla- Zwart: zeven stukken op 14, 21, 22, 25,
veraas heeft (ruitenaas en schoppenaas 27, 28, 36.
is onmogelijk, daar west zelf schoppenaas yjj
heeft), zodat west nu wel met veel ver- Canalejasmotief.
trouwen het groot-slembod in harten kan
uitbieden. De conventie is natuurlijk veel
moeilijker te hanteren, als de tegenpartij
op hoog niveau tussenbiedt maar dat
bezwaar geldt voor practisch alle slem
conventies.
De conventie, mits met enig beleid
toegepast, valt wel aan te bevelen. Beleid
blijft nodig anders vergaat het u als de
spelers in een studentenwedstrijd, die
mooi zeven boden en drie azen misten!
Bridge vraag dezer week: Zuid gever,
OW kwetsbaar, Europese kampioenschap
pen (viertallen). Zuid heeft:
HB873 5? 6 O A H V 9 6 4 +5
Zuid één ruiten. West past noord twee
harten (sterk) oost vijf klaver. En
zuid? Oplossing elders op deze blz.
Zwart: zes stukken op 1, 6, 12, 15, 22, 45.
Wit: zeven stukken op 20, 30, 34, 36, 37,
38, 40.
VIII
En tot besluit van deze fraaie serie een
vraagstuk met als slot het motief van
C. v. d. Linde. Wit: dam op 2; twee stuk
ken op 25, 38.
ZWart: twee stukken op 15, 36. Zwart
aan zet. Wit wint.
CXDCOOCOOOCOOOOOOCOCOOCXXXXDOOOOOOOOOOOOCOOOOOOG
XXXXXXXX>DOOOOOOOO-
v vxWÖCXX^OOOOOOOOOOOCOOOOOOOOOnOOCOO
De vroegere Amsterdamse onderwijzer
Leen de Rooy, die nu in Heerlen woont,
vindt het heerlijk om na schooltijd zijn
leerlingen enkele damvraagstukken voor
te schotelen. Maar hij heeft, behorende
tot de allerbeste damproblemisten in
Nederland, ook nog wel iets voor ouderen
in portefeuille. Acht ervan laten we hier
volgen.
I
oooociocoocooooooooooooootxrooooororv-ooooQOOOoocxxrioooooc
Zwart: 9, 11, 19, 21, 22, 27, 32, 33, 37.
Wit: 20, 25, 2 9, 34, 35, 36, 38, 43, 48, 49.
Aan enige lezers. In Noord-Holland zijn
Canalejasmotief; zwart: drie stukken op twee adressen, waar eenieder inlichtingen
1, 6, 25, wit dam op 2.
oooooocx x joooooocjobrx Xjoocxxxxxxxxx; xjoooooocx o occoooooc
kan krijgen over alles wat met damlec-
tuur, ruilen, kopen of verkopen te maken
heeft: Ph. de Schaap, H. Bosmansstraat 9,
Amsterdam-Zuid; N. C. Keessen, Clemen-
tisstraat 14, Aalsmeer.
PRINS WORDT KONING
Toegegeven. Donner was niet van de
partij, evenmin als Bouwrqeester, Cort-
Rampstukken noemt de filatelist
poststukken, die een ramp hebben
overleefd. Inderdaad overleefd,
want zoals de paardenliefhebber
zijn dieren benen en hoofden toe
kent, zo spreekt de filatelist over
het voorwerp van zijn liefde als
over een dierbare sterveling. De
betiteling rampstukkenheeft
niet alleen betrekking op postzen-
dingen die geheel of gedeeltelijk
verloren zijn gegaan bij vliegtuig
ongelukken, maar ook bij spoor
wegongevallen, brievenbusbran-
den, mishandeling door slordige of
misdadige bestellers en andere
voorvallen waardoor een poststuk
onderweg van afzender naar ge
adresseerde in het ongerede kan
raken.
W. Baron Six van Oterleek heeft
„De geschiedenis van de bij Neder
landse vliegtuigongelukken geheel of
gedeeltelijk verloren gegane postzen-
dingen" beschreven in een boekje dat
Een stuk dat eigenlijk buiten het
onderwerp valt: de reclametekenaar
Ton van Tast maakte deze kaart ter
gelegenheid van de kerstvlucht van de
Pander PH-OST Postjagerdie op
9 december 1933 te Grottaglie in Italië
strandde. Op de kaart de handteke
ningen van commandant luitenant
D. L. Asjes, piloot G. J. Geysendorffer
en navigator KLM-marconist S. van
Straten.
onlangs onder de titel Rampstukken is
verschenen bij „Uitgevers-Compagnie
„De Branding", Amsterdam 7.90).
Deze beschrijving is eerste gepubli
ceerd in het Nederlandsch Maandblad
voor Philatelie en vervolgens door da
Nederlandse Aerophilatelistische Ver
eniging „De Vliegende Hollander" be
kroond met de dr. Robert Paganini-
prijs als het best gedocumenteerde
luchtposttechnische artikel in het jaar
1963 verschenen. Met verbeteringen en
aanvullingen zijn de twaalf afleverin
gen nu te boek gesteld als „een zo vol
ledig mogelijk overzicht van alle ver
ongelukte Nederlandse verkeers- en
postvliegtuigen, noodlandingen inbegre
pen, alsmede van de geredde post, al
dan niet voorzien van door de postale
autoriteiten daarop aangebrachte ex
tra aanduidingen en „crashstempels"
waarvan 98 specimens zijn afgebeeld."
In die laatste zin schuilt het ge
heim van dit merkwaardige boekje, dat
'fijnproevers doet watertanden.
Toen wij de auteur in onze onwe
tendheid vroegen waarom hij in zijn
overzicht ook vliegtuigen had opgeno
men die verongelukt waren op vlucht
waarbij helemaal geen post werd ver
voerd, keek hij ons niet-begrijpend
aan- Hij zei verwijtend: „Het is toch
even belangrijk te weten dat er bij
een bepaalde vlucht géén post verloren
is gegaan. En ter verduidelijking: Als
iemand bij me komt met een stuk
waarvan de datumstempel zo ernstig is
beschadigd dat het gissen wordt, dan
kunnen we aan de hand van de docu
mentatie vaak vaststellen van welk
vliegtuig het stuk afkomstig moet zijn,
juist omdat bepaalde data uitgesloten
kunnen worden.
yc y <4- k
50000000ü00000000000000000000000000000000000000000000000
Zwart: negen stukken op 6, 11, 12, 18,
20, 21, 27, 29, 31.
Wit: negen stukken op 32, 35, 36, 38, 39,
40, 43, 45, 49.
Voor alle vraagstukken eeldt: wit sneelt
en wint
PRINS
Stand na 5) Ke2.
Het aanvaarden van een dergelijke
koningspositie kenmerkt de stijl van
Prins. Het vervolg, dat wij slechts beknopt
kunnen toelichten, leert dat wit reële
tegenkansen heeft, door zijn pionnenover-
wicht in het centrum. De grote lijn is:
zwart poogt zo snel mogelijk het midden
te openen en wit probeert, zijn koning in
veiligheid te brengen en te profiteren van
zijn ontwikkelingsvoorsprong.
5) d7-d5. 6) Pc3xd5 Pg8-f6. 7) Pd5x
f6f DdSxffi. 8) e4-e5 Df6-e7. 9) d2-d4 0-0.
10) g2-g3!
Zeer goed gezien. Zwart mag het pion
offer niet aanvaarden (10) fg3:. 11)
hg3: Rg3:. 12) Tgl Rh4. 13) Rh6 enz.), zo
dat wit kostbare tijd wint.
10) Rh4-g5. 11) g3xf4 Rg5-h6. 12)
Ddl-el f7-f6. 13) Del-h4 De7-e8. Zwart
wil de f-lijn openen, een begrijpelijke ge
dachte. Het blijkt echter tegen te vallen
en daarom was Re6 c7-c5 vermoedelijk
beter. 14) Thl-gl Kg8-h8. 15) Ke2-f2
Het ziet er uit als balanceren op de rand
van de afgrond, maar Prins heeft goed ge
taxeerd, dat de druk langs de f-lijn uit te
houden is. 15) f6xe5. 16) f4xe5! Rh6x
cl. 17) Talxcl Rc8-f5. 18) Tgl-g3 Pb8-c6.
19) c2-c3 Pc6-e7. 20) Kf2-gl
Alle facetten van Prins' persoonlijkheid:
originele, ja eigengereide opzet, optimis
me, zelfs zijn reislust (Kel-e2-f2-g>)
kwamen in de afgelopen fase tot uitdruk
king. Nu wordt bovendien zijn verwar
ringstactiek gehonoreerd. Na 20) Rgtf
(dreigt Pf5) of 20) c5 kon er nog van
lever en Van Scheltinga, en Euwe schaakt alles gebeuren, doch Zuidema kiest een
helemaal niet meer. Maar niettemin is het le „langzame" voortzetting. 21) h7-
een opzienbarende prestatie dat Lodewijk deze zet heeft wit het niet moei-
Prins, die Abraham reeds heeft gezien Ui* nieer.
hij is 52 jaar oud het kampioenschap 21) Tcl-el Rf5-h7. 22) Dh4-g4 Pe7-f5.
van Nederland op zijn naam heeft ge- 23) Tg3-g2 De8-e7. 24) Tg2-f2 Ta8-d8. 25)
bracht. Men onderschatte de invloed van Rfl-c4 c7-c6. 26) a2-a4 Rh7-g8. 27) Rc4xg8
het klimmen der jaren op de schaakpro- Kh8xg8. 28) Pf3-d2 Pf5-d6. 29) Tel-fl
duktiviteit niet! Tf8xf2. 30) Tflxf2 Pd6-e8. 31) Pd2-e4 c6-
Wie is Lodewijk Prins? Stellig niet 32) Pe4xc5 Pe8-c7. 33) Pc5xb7 Td8-b8.
iemand van dertien uit een dozijn. Hij is 34) Pb7-d6 Pc7-e6. 35) Pd6-f5 De7-g5. 36)
(Vervolg van pagina 15
jaar heeft geregeerd. En inmiddels
had Leopold een ander lot uit de loterij
getrokken.
NA DE VAL van Napoleon hadden
de verbonden mogendheden het nood
zakelijk gevonden ten noorden van
Frankrijk een sterke staat te stichten.
Zij voegden de noordelijke en de zui
delijke Nederlanden samen en stelden
ze onder de regering van koning Wil
lem I. De vereniging was weinig geluk
kig. Er waren te veel verschillen tus
sen beide volken, die al tijdens de
80-jarige oorlog van elkaar vervreemd
waren geraakt. Maar vooral' Engeland
had, vrezend voor nieuwe agressies
van Frankrijk, de samenvoeging als
een levenskwestie beschouwd en zijn
zin doorgedreven. Nu brak in juli 1830
in Frankrijk een revolutie uit, die in
augustus door een opstand in Brussel
werd gevolgd. Engeland fronste de
wenkbrauwen. Begon Frankrijk weer?
Voeren de Zuidelijke Nederlanden in
het revolutionaire kielzog? Moest hier
niet worden opgetreden? Of was het
verstandiger niet tegen de stroom in te
roeien, maar te zorgen dat een onaf
hankelijk België geleid zou worden
door een vriend van Engeland? Zo
werd Leopold onder goedkeuring der
grote mogendheden, maar onder hevig
protest van Willem I, koning der Bel
gen. Er brak een nieuw tijdperk aan
voor zijn land en voor hemzelf. Weldra
trad hij in het huwelijk met een doch
ter van de nieuwe Franse koning Louis
Philippe, daardoor opnieuw een vors
tenhuis aan zich bindend en zijn in
vloed op de Europese politiek vergro
tend. Natuurlijk bleef Nederland pro
testeren; Willem I bleef mokken; voort
durend moest een leger op de been ge
houden worden; onze staatsschuld nam
schrikbarend toe. Maar toen als nu was
het verschrikkelijk „zijn gezicht te ver
liezen". Pas in 1839 kwam het eind-
verdrag tot stand. Natuurlijk bleven
Willem I en Leopold vijanden. In het
revolutiejaar 1848 was er voor het eerst
overleg tussen Leopold en Willem II,
maar pas met Willem III bleken
vriendschappelijke betrekkingen moge
lijk.
DE EUROPESE politiek van die tijd
was nog in belangrijke mate de fami-
liepolitiek der regerende vorstenhui
zen. Daarvan is de politiek van Sak-
sen-Coburg het allerbeste voorbeeld.
Leopold was door zijn eerste huwelijk
en dat zijner zuster nauw met Enge
land verbonden. Door zijn tweede hu
welijk bond hij Frankrijk. In 1836 wist
hij door slimme manoeuvres een hu
welijk te bewerkstelligen tussen zijn
neef Ferdinand van Saksen-Coburg
met Maria II, koningin van Portugal.
En toen het volgende jaar de Engel
een non-conformist, een mooi woord dat
men, zo men venijnig wil zijn, kan ver
talen met: eigengereid. Daarom is het
rondom hem niet altijd pais en vrêe; wan
neer hij oprecht meent, gelijk te hebben,
Dg4xg5 Pe6xg5. 37) Kgl-g2 en zwart gaf
het op.
Zo werd Prins koning!
•suoiajguts aa/Ai ua apss/Aj sbb
-uaddoqos usjsab;^ uagau peq jsoo ij
8 3 2SA0IAHV6 356 01 A
peq p-ioon 'poq qfusugq uaa uaddoqos
jCia sx 'neaAiu-jfiA do ;do}sje jara ipoj qfn
-apaouuaA uapaiq ;aq jebci 'uaqqaq uap
-ueq ui jaaAaguo jsm ;objiuod ufiz \ez jsoo
Mr. Ed. Spanjaard aaeqsiaAiq sq :SrcjAaSpuq Suissojdo
se koning overleed en de 18-jarige Vic
toria hem opvolgde, was oom Leopold
er als de kippen bij om zijn nichtje
aan een goede man te helpen. Nu
was Victoria er zelf volkomen van
overtuigd dat zij eens zou trouwen.
Als zij kinderloos stierf zou de troon
immers worden bezet door haar oom
die nu koning van Hannover was. Dat
zou tal van problemen scheppen. Maar
daarom hoefde oom Leopold toch niet
zo'n haast te maken? En als zij dan
moest trouwen, was het toch niet no
dig dat Albert van Saksen-Coburg de
uitverkorene sou zijn? Leopold glim
lachte. Als kind had. Victoria haar
neef geweldig bewonderd en hij ver
trouwde op de charmes van zijn fa
milie. En inderdaad.toen in 1839
Albert en zijn broer Ernst een bezoek
aan Windsor Castle brachten, stortte de
vesting van Victoria's bezwaren in
minder dan geen tijd als een kaarten
huis ineen. Albert kwam op een don
derdag en op maandag daarop volgen
de deelde de koningin haar eerste mi
nister mede dat zij besloten had met
Albert te trouwen. Leopold had ge
wonnen. Blijvende invloed op de En
gelse regering was er het gevolg van,
zij het ook dat Victoria naarmate Zij
ouder werd, zelfstandiger optrad.
MAAR OOK voor zijn eigen kinde
ren zorgde Europa's huwelijksmake
laar. Zijn enige dochter, Charlotte,
trouwde toen zij 17 was met Maximi-
liaan van Oostenrijk die zijn leven zo
dramatisch zou eindigen voor een
Mexicaans vuurpeloton. Zijn zoon Leo
pold nam Marie Henriëtte van Oosten
rijk tot vrouw. De Belgen noemden
haar wegens haar schoonheid „de
Roos van Brabant". Zo manipuleerde
papa voort.
HET ZOU evenwel onjuist zijn Leo
pold alleen te beschouwen als een
arrangeur van bruiloften. België is on
der zijn bestuur tot snelle ontwikkeling
gekomen. Aan het einde van zijn re
gering was de industrie verhonderd
voudigd vergeleken met 1830 en zijn
spoorwegnet wekte de jaloezie van
vele buurlanden, Nederland niet uitge
zonderd. Maar toph bleef de buiten
landse, de Europese politiek, zijn harts
tocht, waaraan hij zijn hart en zijn
gevoel, zijn verstand en zelfs zijn ge
zondheid ondergeschikt maakte. Voor
al in de jaren dat de ster van Napo
leon III in Frankrijk steeg, moest
Lodewijk al zijn energie inspannen
om een hernieuwde dreiging van het
zuiden uit te weerstaan. Dat gevaar
was niet denkbeeldig: inderdaad zijn
er tussen Bismarck en Benedetti, de
Franse gezant in Pruisen, besprekin
gen gevoerd over Pruisens houding
wanneer ooit Franse troepen België
zouden binnenvallen.