Rhodesië's regime-Smith pakt
tegenstanders hardhandig aan
KELTUM
Schrijnend verhaal van
politieke gevangene
POLLEN
haar journaal
VOOR HEM:
UITGAAN IN HAARLEM»
I. KAN
Jeunesse
Thalidomide-proces
in Zweden kan
precedent scheppen
Huwelijkspartner
„op kleur"
La belle Otéro
en haar vermogen
Scheergewoonten
y RIJ D A G 17 DECEMBER 1965
15
Dit is de lepel van het
moderne Jeunesse-bestek
modern,eenvoudig,charmant.
In zilver, juwelierspleet en
edelstaal verkrijgbaar bij de
juwelier.
Argentinië levert Duitse
oorlogsmisdadiger uit
ik naar mijn huis gebracht waar ik
wat kleren mocht inpakken, terwijl
zij ook hier alle kamers doorzochten
en weer niets compromitterends von
den. In een auto werd ik naar de ge
vangenis in Salisbury overgebracht,
waar ik drie dagen en drie nachten
werd vastgehouden".
Verhoren
Kort nieuws
gezelligheid haalt u
bij de slijter
met dranken van
TENTOONSTELLINGEN
ANJER - DESIREE - CUPIDO - AMOR
MUZIEK
TONEEL
AMATEURTONEEL
DIVERSEN
IIP!
MUMMii
mm™:
{Van onze reisredacteur mr. H. L. Leffelaar
SALISBURY. Welke consequen
ties de Rhodesische regering in petto
heeft voor hen die zich, zelfs maar
zijdelings, bezig houden met werk
zaamheden voor de verboden Afri
kaanse partij Z.A.P.U., wordt duide
lijk in het volgende vraaggesprek dat
ik in Salisbury had met een niet
nader te identificeren arrestant.
„Om acht uur in de morgen, toen
ik zoals altijd net aan mijn werk was
begonnen, kwamen er twee leden van
de geheime dienst binnen, ze vroegen
of ik de heer „X" was. Toen ik beves
tigend antwoordde, overhandigden zij
mij een groot document en verzochten
mij het te lezen. Ik had het al eerder
gezien en wist dat het een restrictie
bevel was. Ik wilde weten voor hoe
lang ik gedetineerd zou worden. Ik
keerde het document om en op de
achterkant stond het: één jaar. Toen
vroeg ik waar ik gedetineerd zou
worden. Het antwoord was dat dat
hun zaak was. Het document ver
meldde niet waarom het bevel werd
uitgevaardigd en het werd mij ook
nooit verteld".
„De heren van de geheime dienst
doorzochten de plaats waar ik werk,
maar vonden er niets. Daarop werd
Advertentie
Tafelcouvert
in edelstaal: f9.50
(HD Koninklijke Van Kempen Begeer-Zeist
BUENOS AIRES (AP) Een Argen
tijnse federale rechtbank heeft een West
duits verzoek ingewilligd voor de uitwij
zing van de 63-jarige Gerhard Johannes
Bernhard Bohne, een advocaat, die be
schuldigd wordt van massamoord in een
inrichting voor geestelijk gestoorden en
anderen tijdens de tweede wereldoorlog.
Bohne wordt gezocht door de rechtbank
van Limburg-Lahn. Hij wordt beschul
digd van het deelnemen aan massamoord
op ongeveer 15.000 krankzinnigen en an
dere zieke mensen tussen november 1939
en juni 1940 in Berlijn, Frafeneck en au
dere plaatsen tijdens het Hitler-regime.
.IEDERE MORGEN om acht uur werd
ik uit mijn cel gehaald en naar boven
gebracht voor verhoren. Om vier uur in
de middag brachten ze mij weer terug.
In die tussentijd werd zo goed als geen
eten verstrekt, maar erger dan alles was
de cel zelf, die zich in de kelder van de
gevangenis bevond. Het was de klassieke
kerker, een bed, een ton, vochtigheid, en
verder niets. Van vier uur 's middags
zat ik daar tot ze me de volgende mor
gen om acht uur weer kwamen halen zon
der dat ik iets te doen had. Niet roken,
niet lezen, niets".
„Op de vierde dag werd ik op een
vliegtuig gezet en naar een klein vlieg
veldje gevlogen, vanwaar ik met een po
litie jeep werd overgebracht naar het de
tentiekamp Gonakudzingwa, een rit van
ruim vijftig kilometer. Gonakudzingwa
ligt vlakbij de grens met Mozambique.
Het is een groot terrein waar op enige
afstand van elkaar vijf kampen zijn ge
bouwd. Dit terrein biedt geen enkele be
schutting: er zijn wat lage struiken, bij
na geen bomen.
Het is een kale vlakte, waar de hitte
soms een temperatuur bereikt van ruim
dertig graden. De kampen, die niet met
prikkeldraad van elkaar zijn gescheiden
of omheind, bestaan uit gegolfd zinken
barakken met een slaapbank over de
lengte van de barak aan weerszijden van
een middenpad.
„Er zijn geen wachtposten, alleen bij
het eerste kamp is een politiepost. In dit
eerste kamp zat Joshua Nkomo, de leider
van de verboden Z.A.P.U. Eén keer per
week werden per vrachtauto onze rantsoe
nen uit Bulawayo aangevoerd. Wij kook
ten ons eigen potje, lazen wat, en luis
terden naar de radio.
Maar al na enkele weken zet de verve
ling in en het gevoel helemaal van de
wereld afgesloten te zijn. Tenslotte krijg
je het idee dat iedere dag een maand
duurt. Zelfs in Gonakudzingwa maakte
de regering onderscheid tussen Afrika
nen, Aziaten en kleurlingen. Voor de
laatste twee groepen was een afzonderlijk
kamp ingericht."
,IK KAN ONMOGELIJK beschrijven
wat het verblijf je daar doet. Het onher
bergzame terrein, die hitte, de dodelijke
eentonigheid, dat alles heeft een onder
mijnende invloed op je geestesgesteld
heid. Gedurende het weekeinde mochten
wij bezoek ontvangen van vrienden en fa
milieleden, die er een reis van tien uur
per auto voor over moeten hebben.
De wegen in die streek zijn zo slecht
dat alleen jeeps geschikt zijn voor trans
port. De afstand tussen Salisbury en Jo
hannesburg in Zuid-Afrika is sneller af te
leggen, dan die van Salisbury naar Gona
kudzingwa".
„Na negen maanden kreeg ik toestem
ming om mijn zaken in orde te brengen.
Met een pas voor drie dagen vertrok ik
met de trein, een reis van twee dagen
STOCKHOLM (AP) Een van de groot
ste farmaceutische bedrijven van Zwe
den staat terecht onder de beschuldiging
verantwoordelijk te zijn voor de verkoop
van thalidomide zonder zorgvuldig de ne
venwerking van het middel gecontroleerd
te hebben.
Thalidomide had een ernstige uitwer
king op zwangere vrouwen. Baby's
kwamen vaak deerlijk misvormd ter we>
reld als de vrouwen het middel hadden
gebruikt.
De aanklager is een vierjarig jongetje,
Rolf Lager, uit Nyköping. Hij werd ge
boren zonder armen en benen, nadat zijn
moeder het middel tijdens haar zwanger
schap ingenomen had.
Zijn verdediger voert aan dat de maat
schappij schuldig is aan misdadige nala
tigheid. Hij verzocht het Hof de maat
schappij te veroordelen tot betaling van
de schade voor het kind. Het juiste be
drag is nog niet bekend gemaakt. De be
handeling van de zaak zal maart volgend
jaar hervat worden.
Het proces is het eerste van deze aard
en zal internationaal een precedent schep
pen. In Zweden zijn ongeveer honderd kin
deren misvormd geboren ten gevolge van
het gebruik van thalidomide door de moe
ders. Men schat dat er op de wereld
10.000 van deze kinderen zijn.
Alleen reeds in Zweden zullen eisen ge
steld worden ten bedrage van ongeveer
36 miljoen gulden door de slachtoffers als
de maatschappij schuldig bevonden wordt.
Maar de maatschappij zegt, dat het mid
del gemaakt en beproefd werd in over
eenstemming met de internationale weten
schappelijke bepalingen.
Joshua Nkomo, leider van de ver
boden Rhodesische ZAPU-partij en
politieke gevangene in Gonakud
zingwa.
via Bulawayo. In Salisbury liet ik mij
door mijn arts onderzoeken. Hij consta
teerde symptomen van ernstige ondervoe
ding en grote inspanning. Gewapend met
zijn attest dienden wij een verzoek in om
in een ziekenhuis te worden opgenomen.
Dit werd toegestaan, nadat een regerings
commissie van artsen mij ook had onder
zocht en tot dezelfde diagnose was ge-
kemeri".
,Na enkele weken in het ziekenhuis
kreeg ik toestemming om de rest van
mijn termijn onder restrictie in Salisbu
ry door te brengen. Dit betekent dat ik
mij niet verder dan drie kilometer in
een straal rondom het postkantoor mag
begeven. Ieder dag moet ik mij om acht
en vier uur bij de politie melden. Mijn
gangen worden nauwkeurig gevolgd.
Toen ik op een avond naar een bar
was gegaan, kreeg ik bij thuiskomst weer
bezoek van de geheime dienst, die weten
wilde waarover en met wie ik er gespro
ken had. In elk geval is dit beter dan
Gonakudzingwa. Ik weet zeker dat wan
neer ik daar weer heen gestuurd zou wor
den, dat ik het dan niet zou kunnen over
leven".
Advertentie
Verrassend nieuw: super elastisch
in lengte en breedte. Wat een
kous! Zo'n verrukkelijk weefsel
heeft U nog nooit gevoeld. Het
been wordt zacht en soepel om
helsd. De nylon voegt zich naar
iedere beweging van de huid. De
hele kous zit mooier en gladder.
3 Sterren nylons f. 2.95 en f 1.95.
Dodelijke val. In Sittard is de 36-jarige
schoorsteenveger J. Gelück tijdens zijn
werkzaamheden van het dak van een
woning gevallen. De man viel met het
hoofd op een stoeprand en was op
slag dood. Hij was gehuwd en vader
van een kind.
Advertentie
Prof. Max Luscher van de universi
teit te Bazel heeft zijn leven tot dus
ver hij is 42 jaar gewijd aan
een studie van de invloed van kleuren
op de persoonlijkheid van de mens. Hij
heeft een naar hem genoemde test ont
wikkeld, die o.a. in West-Duitsland en
in Zwitserland al wordt toegepast,
bij de selectie van personeel en ook bij
keuze vaneen huwelijkspartner!
Voor de somma van 30 krijgt men
een vijf minuten durende tekst met 'n
boek met 73 kleurentabellen voorge
legd. Bij het doorbladeren van dit boek
registreert de professor de reacties
van zijn cliënt op de verschillende
kleurcombinaties. Volgens zijn theorie
zou de kleur die iemands direkte voor
keur heeft, niet de ware persoonlijk
heid aangeven, maar die welke men
graag zou bezitten.
Dr. Luscher beweert met zijn sys
teem een bijzonder nauwkeurig inzicht
te kunnen verkrijgen in het karakter
van ieder mens, ongeacht zijn leeftijd,
en wel wat betreft zijn energie,
doorzettingsvermogen, betrouwbaar
heid, aanpassingsvermogen en ver
antwoordelijkheidsgevoel. Bij toepas
sing van zijn test op meer dan
100.000 personen zou voor 90 percent
„de ware Jacob" uit de (gekleurde)
doeken zijn gedaan. Met nadruk ver
klaart professor Luscher dat zijn sys
teem niet ten doel heeft het intelli
gentiepeil vast te stellen.
De legendarische courtisane La Bel
le Otéro die rijk geworden is door
haar liefdesaffaires met de groten der
wereld en die haar vermogen aan de
speeltafels verloor had, totdat zij in
april j.l. op 97-jarige leeftijd stierf,
een geheim inkomen van de eigenaar
van de Casino's in Cannes en Deauvil-
le. Dit bleek gisteren bij de opening
van een kluis in een bank in Nice.
Hierin bevond zich een document
waaruit bleek dat Frangois André van
de Casino's La Belle Otéro lang nadat
zij haar schoonheid verloren had, een
maandelijkse toelage van 600 frans had
toegekend. In haar schone jaren don
gen prinsen en koningen om haar guns
ten en bedachten haar rijkelijk met ju
welen en goud. Zij verzamelde een for
tuin dat zij met gokken verloor.
In La Belle Epoque was Caroline
Otéro, zoals zij in Andalusië geboren
was, zonder een cent in Parijs gekomen
Zij veroverde de Franse hoofdstad
stormenderhand.
Zij stierf in armelijke omstandighe
den en alleen dank zij een anonieme
gift werd zij niet op het armenkerkhof
begraven. Achteraf is gebleken dat zij
bij haar dood nog 8.000 francs aan con
tante gelden en obligaties bezat.
De Amerikaanse entertainer Sam
my Davis jr. en zijn vrouw, de uit Zwe
den afkomstige filmster May Britt,
hebben een eenjarig jongetje geadop
teerd. Zij noemen hem Jeff, naar de
overleden acteur Jeff Chandler. Het
echtpaar Davis, dat hier met hun nieu
we zoontje het gerechtsgebouw van Los
Angelos verlaat waar de adoptie werd
geregeld heeft een eigen zoontje.
Het blijft bijzonder moeilijk de
scheergewoonten van de man vast te
stellen. Bij enquêtes in West-Duitsland
is men onder meer tot het resultaat
gekomen, dat er tezamen meer nat- èn
droogscheerders zijn dan het aantal on
dervraagde mannen in totaal. Dat komt
omdat vele mannen zich niet alleen re
gelmatig „nat" scheren, maar zich
daarnaast ook af en toe elektrisch van
hun baard ontdoen, b.v. op kantoor of
op reis. Hierdoor hebben de fabrikanten
van scheermesjes en die van elektri
sche scheerapparaten de grootste moei
te de afzetmogelijkheden van hun pro-
dukten nauwkeurig te bepalen.
Hoe het ook zij, op den duur zal
b.v. met automobielen en keukenma
chines opgedane ervaring ook van toe
passing blijken te zijn voor de afzet
van elektrische scheerapparaten. Deze
leert, dat bij toenemende verzadiging
van de markt de levensduur van ver-
bruiksgoederen ten slotte de doorslag
geeft bij de aankoop.
Opmerkelijk is bovendien dat het
bij de Duitse markt van scheerappara
ten in wezen gaat om vijf merkartike
len. Enerzijds de produkten van twee
grote scheermesjesfabrikanten die sa
men 80 percent van de markt van
scheermesjes beheersen. Anderzijds die
van drie grote fabrikanten van elektri
sche artikelen (waarvan één Neder
landse) met tezamen 95 percent van de
„droge" markt.
Vishal: Expositie van werk van leden van
„De Groep", dagelijks van 10 tot 17 u.
en zondag van 13 tot 17 u. Tot 24 januari.
Bisschoppelijk Museum, Jansstraat 79:
Permanente expositie van oude reli
gieuze kunst, schilderijen, middeleeuw
se beeldhouwwerken, handschriften en
kunstnijverheid. Dagelijks, behalve
maandag, geopend van 10 tot 12.30 u. en
van 13.30 tot 17 u.; zon- en feestdagen
van 14 tot 17 u.
Frans Halsmuseum, Groot Heiligland 62:
Permanente tentoonstelling van werken
uit de Haarlemse school van de 16de tot
en met de 19de eeuw, waaronder Hals'
meesterwerken. (Dagelijks 10 tot 17 u.,
zon- en feestdagen 13 tot 17 u.; zater
dags ook van 20.30 tot 22.30 u). Prenten
kabinet: expositie uit eigen verzameling.
Woonhuis Jacobus van Looy, geopend op
donderdag van 10 tot 12.30 en 13.30 tot
17 u. Zon- en feestdagen van 14 tot 17 u.
Museum Van Looy: Expositie van werk
van leden van „Kunst Zij Ons Doel".
Geopend van 10 tot 17 uur en op zon
dagen van 14 tot 17 uur. Met Kerstmis
en Nieuwjaar gesloten.
Gebouw Wolters, Jansstraat 48: Expositie
van schilderijen en aquarellen van Bart
H. Holt, Pieter W. M. Janssen en Frits
N. de Nooyer. Tot 8 januari. Dagelijks
van 10-17 en 19.30-22 uur.
Cruquius Museum, Heemstede. Historische
stoommachine en grote maquette van
Nederland met waterstanden en over
zicht overstromingen. Van 9 tot 12.30 en
van 13.30 tot 17.00 u.; zaterdags na
12 u. en zondags gesloten.
Teylers Museum, Spaarne 16: Expositie
van aquarellen, tekeningen en etsen van
Adriaen van Ostade. Permanente expo
sitie van schilderijen 19de en 20ste
eeuw. Tekeningen Hollandse, Italiaanse
en Franse school 16de tot en met 19de
Advertentie
Geluk eerst dan....; met een ring van KAN
Meer dan 50 modellen TROUW- en VERLOVINGSRINGEN
JUWELIER - HORLOGER
HAARLEM - BARTELJORISSTRAAT 2
TEL. 13004
eeuw. Fossielen, historisch-natuurkun-
dige instrumenten, mineralen, 31-toons
Fokker-orgel. (Dagelijks, behalve zon
dag en maandag 10 tot 16 u„ zondag
van 13 tot 16 u.).
Artificia (Binnenweg 95, Heemstede): Ex
positie van tekeningen van H. L. Pre-
nen en beeldhouwwerken van Anneke
Höfte. Op werkdagen van 9.30 tot 18 u.
Kunstzaal In 't Goede Uur (Nieuwe
Kerksplein/Korte Houtstraat): Expositie
van tekeningen van Jo Klingers. Dage
lijks van 10 tot 18 u. en van 20 tot 22
u. Zondags van 14 tot 17 u. en van 20 tot
22 u.
Kunstcentrum „De Ark" (Nieuw Heilg-
land): Van 5 december af expositie van
gouaches, pastellen, tekeningen van
Helmuth Heystek. Óp werkdagen van
10 tot 20 uur. Tot 2 januari. Bootzaal:
„100 ambachten" van Jan Luyken.
Stadsschouwburg: In de wandelgangen.
In de maand december expositie van
monotypes van Jacques Benoit.
Sportacademie Nauwelaerts de Agé (Over-
veen): Expositie van tekeningen van Piet
Klaasse. Geopend van 10 tot 22 u. en
zaterdags van 10 tot 17 u. Tot 3 januari.
Vrijdag 17 december, Concertgebouw, 20.15
uur: Concert door het N.Ph.O. o.l.v. Hen
ri Arends. Solisten: Shura Cherkassky
(piano) en Henri Gouder de Beauregard
(hobo). Programma: Bucksfeldt, Van He
mel en Tsjaikofsky.
Maandag 20 december, Koningkerk, 20 u.:
Concert door de Verenigde Haarlemse
Koren o.l.v. Pieter de Jong. M.m.v. Ger-
rit van Slooten (trombone) enDirkJansz.
Zwart (orgel). Programma: Dirk Jansz.
Zwart, J. Zwart, Handel, Vivaldi, Albi-
noni e.a.
Maandag 20 december, Nieuwe Kerk, 20.15
uur: Concert door het Haarlems Bach
Ensemble o.l.v. George Robert. Solist:
Klaas Bolt (orgel). Programma: J. S.
Bach.
Dinsdag 21 december, Concertgebouw, 19.30
uur: Concert door de Christelijke Ora
torium Vereniging „Zang en Vriend
schap" o.l.v. Jan Pasveer. M.m.v. het
N.Ph.O., Nelly Groenevelt (sopraan),
Wilhelmine Matthès (alt), Simon v. d.
Geest (tenor) en Herman Scheij (bas).
Programma: „The Messiah" van G. F.
Handel.
Vrijdag 17 december, Stadsschouwburg, 20
uur: Toneelgroep Studio met „Dagboek
van een gek" van Nicolas Gogol. Regie:
Kees van Iersel. M.m.v. Henk van Ulsen.
Zaterdag 18 december, Stadsschouwburg,
20 uur: Toneelgroep Theater met „Eva
Bonheur" van Herman Heijermans. Re
gie: Wim Kouwenhoven. M.m.v. Enny
Molsde Leeuwe, Anita Menist, Liselot
Beelmeijer, Bernhard Droog, Eric v. d.
Donk, Willem Grelinger, Wim Kouwen
hoven en Jan Verhoeven.
Zondag 19 december, Stadsschouwburg, 20
uur: Toneelgroep Theater met „Het ver
haal van de dierentuin" en „De dood van
Bessie Smith" van Edward Albee. Regie:
Hans Tiemeijer en Elise Hoomans. M.m.v.
Mia Goossens, Else Valk, Hans Croiset,
Ben Groenier, Otto Sterman, Jip Ster
man en Arthur Boni.
Maandag 20 december, Stadsschouwburg,
20 uur: Nieuw Rotterdams Toneel met
Judoërsvan Piet Klaasse. Deze
Amsterdamse tekenaar exposeert tot
3 januari in de Sportacademie Nau
welaerts de Agé in Bloemendaal
Bloemendaalseweg 152).
„Luther" van John Osborne. Regie: Ri
chard Flink. M.m.v. Manon Alving, Steije
van Brandenburg, Edmond Classen, Hans
Culeman, Coen Flink, Richard Flink, Ge
rard Hartkamp, Jan Kruyk, Piet van der
Meulen, Cees Pijpers, Adolf Rijkens, Jo-
han Schmitz, Robert Sobels, Henk Uter-
wijk en Frans Zuidinga.
Dinsdag 21 december, Stadsschouwburg,
20 uur: Toneelgroep Alberdingk Thijm
met „De leeuwerik" van Jean Anouilh.
Jeugdsociëteit Ekestos, vrijdag 17 decem
ber, 20 uur: Dansavond m.m.v. „The
Maestro's".
Jeugdsociëteit Ekestos, zaterdag 18 decem
ber, 20 uur: Dansavond m.m.v. „The
Thunderrollers".
Jeugdsociëteit Ekestos, zondag 19 decem
ber, 14 uur: Dansen m.m.v. „The Clarks";
20 uur: Dansavond m.m.v. „The Air-
streams".
Sociëteit Haerlem (kantine sportveld Kle
verlaan), zaterdag 18 december, 20 uur:
Dansavond m.m.v. „Les routiers de jazz".
xi'x': ->x-.xx' .xx-xix'x,- ;,::::,:x;:
