„De Kneep" van Ann Jellicoe
1
uitred!
DOE UW POST VOOR DE NIEUWJAARSDRUKTE IN DE DUS! In verband met
leuwjaarsdrukte geeft PTT u een goede raai: post uw corresponden
PTT heeft dan ruimte voor tlllii bestelling
i
Critiek op Moore
NEGEN MUZEN
Bachs Weihnachts-Oratorium
door Haarlems Gemengd Koor
sig^jgrlijk
MAANDAG 27 DECEMBER 1965
6
Vermakelijk spelletje van jonge mensen
Schilder Eriks overleden
Sas Bunge
IA W nabeschouwingen
Duidelijke hoogtepunten
De radio geeft dinsdag
T elevisieprogr anima
,De dochters van Oranje
Zangeres Nan Merriman
met Nederlandse tenor
getrouwd
Jarich de Vries overleden
Tante Sjaan en oom Piet
houden er mee op
Ad. Interim
nST
ANN JELLICOE, de schrijfster van het
blijspel „The knack", is een Engelse jon
ge vrouw die een jaar of tien geleden uit
haar provinciestadje naar Londen kwam
en daar met meer artistieke ambitie
dan kennis-van-zaken en kapitaal een
eigen schouwburgje stichtte, „The Cock
pit Theatre". Zij zag kans, het twee jaar
in stand te houden en in die tijd vrijwel
zonder kasmiddelen tien stukken op te
voeren, waarbij zij zelf de functies van
regisseuse, administratrice, decor-ont
werpster en -schilderes uitoefende en bo
vendien in enige stukken als actrice op
trad. Ze had dus aan den lijve kennis
gemaakt met heel wat aspecten van het
toneel toen zij ervoor begon te schrijven
en na een minder geslaagd debuut met
„The sport of my mad mother" (in 1958
op- en dadelijk weer af-gevoerd) heeft zij
op een genoeglijke manier blijk gegeven
van haar vakkennis met „The knack",
dat onder de titel „De kneep" gisteravond
door de Toneelgroep Studio in de Haar
lemse schouwburg is vertoond.
Wat haar veelzijdige toneelervaring
Ann Jellicoe echter niet schijnt te hebben
geleerd is, zich te onthouden van mis
plaatste zwaarwichtigheid. In het schouw
burgprogramma verkondigt zij, in diepzin
nige woorden die bovendien enorm groot
en vet gedrukt zijn, een aantal waarhe
den als koeien, zoals „Als ik een stuk
schrijf, probeer ik een kommunikatie tot
stand te brengen met het publiek" en „Ik
probeer ze te bereiken via hun ogen door
voor een visuele aktie te zorgen; ik pro
beer ze te bereiken via hun oren, bijvoor
beeld door geluiden en door ritme." Al
deze en dergelijke wijsheden, door Ann
Jellicoe met zoveel aplomb en pikzwarte
chocoladeletters verkondigd, zijn zo oud
als de toneelkunst zelf. Sedert Aischylos
is er geen toneelschrijver geweest die
niet geprobeerd heeft „een kommunika
tie met het publiek" tot stand te brengen
via de ogen en de oren van de toeschou
wers. Van daar dat het alleen maar ko
misch aandoet, wanneer de schrijfster in
alle ernst (of neemt zij ons soms in de
maling?) beweert: „Dit is een nieuwe ma
nier van benaderen." Er valt niets nieuws
te ontdekken in haar theoretisch gesta
mel, waaraan een groot vel duur papier
onnodig is besteed.
Onnodig, want „De kneep" is dood-een-
voudig een vermakelijk blijspelletje, waar
helemaal geen ge-theoretiseer bij te pas
komt en waarop Ann Jellicoe's vet èn cur
sief gedrukte exclamatie: „Het vraagt
een nieuwe houding van de toeschouwers"
slaat als een tang op een varken. Het stuk
vraagt in het geheel niet om een nieuwe,
maar om een oer-oude houding van het
publiek, namelijk om de bereidheid zich
te laten vermaken. En daaraan voldoet
het in niet geringe mate, al is het dan
een kort vermaak (met de pauze mee
duurt de voorstelling anderhalf uur) en al
levert het gegeven eigenlijk ten hoogste
stof voor een flinke eenakter. Maar wat
het stuk wèl een eigen cachet geeft
zonder daarom een „uitvinding" van Ann
Jellicoe te zijn is de bijzonder spitse,
flitsende dialoog vol herhalingen, contra-
puntische effecten en langs-elkaar-heen-
spreken, die soms lijkt op de dialoogtech
niek van Pinter, Wesker en andere moder
ne Engelse toneelschrijvers, maar dan op
een geestige manier in karikatuur ge
bracht.
NA DE AMSTERDAMSE PREMIERE,
begin november, is in deze kolommen al
gemeld dat „De kneep" gaat over een
meisje en drie jongemannen, van wie de
één, Stevens genaamd, een als provo uit
gedoste sex-bluffer is, de tweede, Peter,
een schuchtere onderwijzer die zo graag
succes bij de meisjes zou willen hebben,
en de derde, Tom, een quasi-filosofische
toeschouwer en middenfiguur tussen de
Mevrouw A. C. M. van Heusden uit
Den Haag en de heer J. V. Boon uit
Amsterdam hebben de Haagse ge
meenteraad geschreven, verontwaar
digd te zijn over de aankoop van het
bronzen beeld „Locking Piece" van
Henri Moore voor 375.000.-.
Mevrouw Van Heusden noemt het
beeld een metalen wangedrocht. Zij
schrijft: „Een goede huisvrouw koopt
niet iets duurs of onnuttigs als ze geen
geld heeft." Voorts merkt zij op, dat
iedereen klaagt dat de HTM de ser
vice niet kan verbeteren omdat ze
geen geld heeft. Ook wijst zij erop, dat
elke week collectebussen worden voor
gehouden voor een of ander liefdadig
doel, „waartegen de aankoop van het
beeld schril afsteekt".
De heer Boon vindt het „belachelijk
en ten hemel schreiend" tegenover de
talloze stille armen in Den Haag en
elders op de wereld als 375.000 wordt
uitgegeven voor een klomp brons. Hij
noemt de aankoop onbegrijpelijk, een
notoire openbare verkwistingdie spot
met iedere wijsheid en overleg.
Op zeventigjarige leeftijd is op tweede
kerstdag in zijn woonplaats Laren in het
Gooi overleden de kunstschilder Jac
Eriks. Eriks, die de rijksacademie te
Amsterdam bezocht, maakte o.a. portret
ten van de hoogleraren Waterink, Seve-
rijn en Hugo de Vries, alsmede van de
staatsman dr. H. Colijn. Vijftien jaar is
Eriks voorzitter geweest van de Vereni
ging voor beeldende kunstenaars Laren-
Blaricum, die hem vijf jaar geleden tot
•relid benoemde.
twee anderen. Het meisje-van-buiten, dat
bij haar aankomst in de grote stad al
dadelijk koortsachtig naar haar eerste
avontuurtje in de stijl van de sensatie
pers verlangt, wordt door de bluffer als
een gemakkelijke prooi beschouwd. Maar
tenslotte moet hij met lede ogen aanzien
dat zijn schuchtere vriend met haar gaat
strijken een „happy ending" waarmee
de weinig gecompliceerde handeling heel
plezierig wordt besloten, maar die ook al
eeuwen geleden toen nog niemand
dacht aan Ann Jellicoe's „nieuwe manier
van toneelschrijven" meer dan eens
is toegepast.
ONDER REGIE VAN JOHAN GRETER
werd dit luchtige niemendalletje vlot en
Aart Staatjes, Carol van Herwijnen
en Christine Ewert in „De Kneep"
(van links naar rechts).
amusant vertakt door Aart Staartjes als
de leerling-Don Juan, Erik Plooyer als
de stoer-doende provo, Carol van Her
wijnen als de filosoof met verfkwast, en
Christine Ewert als het meisje dat de
jongens chanteert met het gefantaseerde
verlies van haar onschuld. Hun voor
treffelijk samenspel in het door Paul Ro-
denko goed vertaalde (en tevens verhol
landste) stuk werd aan het slot beloond
met een langdurig applaus.
Simon Koster
De traditionele uitvoering van het Weih
nachts-Oratorium van Bach had op twee
de kerstdag plaats in het Gemeentelijk
Concertgebouw door het Haarlems Ge
mengd Koor met medewerking van het
Noordhollands Philharmonisch Orkest, een
solistenkwartet en Klaas Bolt, orgel, het
geheel onder leiding van Anton de Beer.
Voor zover ik in de gelegenheid was de
uitvoering bij te wonen (twee van de vijf
cantates die tezamen het complete werk
vormen) kreeg ik de indruk van voortref
felijk voorbereide koorpartijen die zuiver
en met overgave gezongen werden. Bij
voorbeeld een fraai koraal in de eerste
cantate op de melodie van „O Haupt voll
Blut und Wunden", bekend uit de Mat-
theüs Passie; deze melodie heeft Bach
blijkbaar tot steeds nieuwe en verrassend
harmonisaties kunnen inspireren. Voorts
in de tweede cantate het „Ehre sei Gott",
een lofzang die werkelijk tot een hoogte
punt werd. De inzet van I: „Jachzet, froh-
locket" had direct het gloedvolle, Bran-
denburgseconcert-karakter dat Bach in de
ze cantate-ouvertures kenmerkt. Anton de
Beer heeft een soepele dirigeertechniek
waar, lijkt me, voor de zangers en ook
voor het orkest een zekere steun en ge
zag van uitgaat. De vermelding van het
orkest brengt mij op de zwakkere stee
van deze soort uitvoeringen die uit het
aandeel van een goed getraind koor en
een ad hoe erbij gevoegd orkest zijn sa
mengesteld. Niet dat het N.Ph.O. verstek
liet gaan in toewijding en aanpassing,
maar het blijft een euvel dat bij de voor
bereiding het instrumentale apparaat het
met één generale repetitie doen moet,
waardoor met name de fusie tussen de
vocale solisten en de obligaat-blazers
nooit helemaal compleet is. Het is niet
de bedoeling te insinueren dat een over
belast orkest nog meer tijd aan bijkomen
de verplichtingen zou moeten geven; ik
wijs alleen op de onvolledigheid in de af
werking die iedere oratorium-uitvoering
aankleeft. Zoals vaak komen hier finan
ciële overwegingen in conflict met artis
tieke. Zuiver instrumentaal gezien waren
er overigens goede partijen te horen van
onder anderen Pieter Odé (fluit) en Nelly
Boeree (trompet). Een dirigent zou alleen
het gezag dat hij bij zijn koor kan laten
gelden, ook moeten uitstrekken tot de so
listen die zich verbonden hebben om on
der zijn leiding te musiceren. Alleen zo
kan er een resultaat ontstaan dat in alle
opzichten voldoet. Maar dit zal wel een
utopie blijven. Op deze matinee waren de
solisten: de sopraan Mea Oranje-den Uyl,
die op zeer te waarderen wijze inviel voor
de ziek geworden Ans Philippo, de alt Wil-
helmine Matthès, de tenor Gerard Honing
en de bas Henk Smit. Naast deze gerou
tineerde krachten dient genoemd de orga
nist Klaas Bolt die zich met zijn orgelcon-
tinuo moeiteloos voegde naar de eisen van
dirigent, solisten en koor.
Vrijdagavond Willem Duys. Iedere
doorbreking van de sleur valt toe te jui
chen, een hoeraatje dus voor Duys die
zijn programma in driëen splitste, eerst
in Bussum onder anderen de Chinese bas
Hi Kwei Tse en Willeke Alberti ontving,
en daarna, zo snel zijn benen hem dra
gen konden, op weg ging naar de Am
sterdamse Zeedijk, waar allemaal harte
lijke mensen met een klein hartje blijken
te wonen, in die mensen een welbehagen
Hij had dit gedeelte misschien kunnen
redden door de microfoon over te geven
aan Henk van der Molen, die zich in de
ze omgeving kennelijk beter thuisvoelde
dan Duys. Deze maakte de schichtige in
druk van iemand die tegen zijn zin is
•meegetroond naar de Arnhemse bedrie
gertjes en zich teveel voorstelt van de
wateroverlast die deze kunnen veroorza
ken. In het gesprek met Black Jossy zei
Duys op een gegeven ogenblik: „Het le
ven gaat hier ondertussen gewoon door'
je zag hem schrikken („misschien den
ken de kijkers bij het leven wel aan het
leven, je weet wel") en hij voegde er
haastig aan toe: „het café-leven". Het
onwezenlijke van deze aanpak bleek bij
voorbeeld uit de jongen die even „Leve
Ajax" mocht roepen, terwijl hij, naar ik
mij heb laten vertellen, de rest van de
avond heeft lopen geuren met het aantal
meisjes dat hij in de buurt had lopen en
die een rijke bron van inkomsten voor
hem betekenden. Zo krijg je natuurlijk
wel een vertekend burgermansbeeld van
de Zeedijk en de kerstviering aldaar.
In zijn muziekmozaïek op Hilversum
III liet Duys zich prijzend uit over het
zondagavondprogramma van Mies Bouw
man, die hem binnenkort met haar pro
gramma „mies-en-scène" concurrentie
gaat aandoen. Duys is een gezaghebbende
bron, daarom durf ik het wel met hem
eens te zijn: het was inderdaad een erg
aardig, afwisselend programma, met en
kele duidelijke hoogtepunten. Het begin
was al meteen raak: dr. L. de Jong had
als keus Charly Chaplin (in eerste instan
tie Snip en Snap, maar Slees wijk levert
niet aan de VARA), zijn reacties daarop
waren tevoren gefilmd, en het was een
sensatie de immer ernstige Lou de Jong
zo onbedaarlijk met zakdoek voor de ogen
tegen de tranen te zien lachen. Het ein
de, met Rudi Carrell in een Duitse
studio, was eveneens een voltreffer: voor
treffelijk „gescript", zoals aan het slot
bleek, met een paar leuke grapjes van
,Der Roedi". Andere opmerkelijke bij
dragen waren: Dave Berry, het kalkoense
kamerdebat van Blokker Ferdinandusse,
de (onder de omstandigheden sadistische)
eetscène uit de film „Tom Jones", het
gesprek tussen Eerdmans en Rembrandt-
Advertentie
HILVERSUM I. 402 m. 7.00 AVRO. 7.50
VPRO. 8.00-24.00 AVRO.
AVRO: 7.00 Nieuws. 7.10 Ochtendgym
nastiek. 7.20 Lichte grammofoonmuziek.
VPRO: 7.50 Dagopening. AVRO: 8.00
Nieuws. 8.10 Lichte grammofoonmuziek
(Om 8.25-8.30 De groenteman). 8.45 Mor
genwijding. 9.00 Voor de zieken (9.55-9.40
waterstanden). 10.00 Voor de kleuters.
10.10 Arbeidsvitaminen (11.00-11.02 Nws).
12.00 Lichte orkestmuziek en zangsoliste.
12.27 Mededelingen t.b.v. land- en tuin
bouw. 12.30 Overheidsvoorlichting: Voor
de landbouw. 12.40 Lichte orkestmuziek.
13.00 Nieuws. 13.10 Journaal. 13.50 Stereo:
Mozart Blaastrio: klassieke kamermuziek
in moderne bewerkingen. 14.00 Ik hoor, ik
hoor wat u niet hoort, lezing met gram
mofoonplaten. 14.45 Lezing over de schrij
ver Rudyard Kipling. 15.00 Voor de vrouw.
15.40 Zang en pianospel. 16.00 Nws. 16.02
Voor de jeugd. 17.15 New York calling,
praatje. 17.20 Lichte grammofoonmuziek
voor de tieners. 18.00 Nieuws. 18.15 Ak-
tualiteiten. 18.25 Lichte orkestmuziek.
18.55 Voor de kinderen. 19.00 Gesproken
brièf uit Parijs. 19.05 Camelan, Indone
sisch programma. 19.35 Het Orf-Schulwerk
op school en in gezin, muzikale lezing,
20.00 Nieuws. 20.05 Dansmuziek. 20.20 Too
Hermans One Man show. (In de pau
ze: 21.50-21.55 Nieuws). 23.25 Lichte gram
mofoonmuziek. 23.45 Aktualiteiten. 23.55-
24.00 Nieuws.
HILVERSUM II. 298 m. 7.00-24.00 KRO.
KRO: 7.00 Nieuws. 7.10 Het levende
woord. 7.15 Lichte grammofoonmuziek.
(7.30-7.32 Nieuws. 7.45 KNAC-ANWB we
geninformatie). 7.55 Overweging. 8.00 Nws.
8.10 Lichte grammofoonmuziek. (8.30-8.32
Nieuws). 8.40 Voor de huisvrouw. 9.40
Lichte grammofoonmuziek. 10.00 Geva
rieerd muziekprogramma (gr.). 11.00 Voor
de vrouw. 11.30 Lichte grammofoonmuziek
11.50 Volaanvooruit, lezing. 12.00
Angelus. 12.03 Koorzang (gr.): geestelijke
liederen. 12.20 Wij van het land, program
ma voor de landbouwers. 12.27 Medede
lingen t.b.v. land- en tuinbouw. 12.30 Nws.
12.40 Actualiteiten of grammofoonmuziek.
12.50 Draaien maar!!!!. Lichte grammo
foonmuziek en praatje. 13.35 Voor de plat
telandsvrouwen. 13.45 Muziek kent geen
grenzen: gevarieerd muziekprogramma.
14.45 Zie, ik maak alles nieuw: gods
dienstig programma. 15.00 Moderne Fran
se orkestmuziek (opn.) 15.30 Metropole or
kest en solist: amusementsmuziek. 16.00
Voor de zieken. 16.30 Onderweg: gebeds
dienst. 17.00 Voor de jeugd. 17.40 Voor de
padvinders. 17.50 Overheidsvoorlich
ting Z.E. Mr. B. W. Biesheuvel, vice-
minister-p-resident, spreekt over Suriname
en de Nederlandse Antillen in 1965. 18.00
Internationale volksliederen. 18.20 Uitzen
ding van de Christelijk Historische Unie:
Politoeren. Nieuws en kommentaar van
de Christ. Historische Unie. 18.30 Koor
zang: geestelijke liederen. 19.50 En nu
mijn geval: vragenbeantwoording: 19.00
Nieuws. 19.10 Actualiteiten. 19.30 KRO Ju-
lileum - Muziekfeest 1965 - Finaleklan
ken no. 6. 20.00 Nederlands Motet- en
Madrigaalkoor: oude gewijde muziek
(opn.). 20.25 Teresa van Avila, klankbeeld
over het leven van de grote Heilige The-
resia. 21.25 Instrumentaal trio: klassieke
en moderne muziek. 21.55 Geestelijke lie
deren. 22.15 Zie, ik maak alles nieuw,
godsdienstig programma. 22.30 Nieuws
22.40 Epiloog 22.45 Lichte grammofoonmu
ziek. 23.55-24.00 Nieuws.
HILVERSUM III. (F.M.-kanalen). NRU
GEZAMENLIJK PROGRAMMA.
9.00-17.00 Voorbereid door NCRV.
17.00-18.00 Voorbereid door VARA.
NRU-NCRV: 9.00 Nieuws. 9.02 Instru
mentaal allerlei (gr.). 10.00 Nieuws. 10.02
Licht muziekprogramma (gr.). (Om 11.00
Nieuws). 12.00 Nieuws. 12.02 Volksmuziek.
12.30 De Top Tien van deze week. 13.00
Nieuws, eventueel aktualiteiten. 13.02 Elek
tronisch pianospel met ritmische begelei
ding (gr.). 13.30 Licht muziekprogramma:
klanken van eigen bodem (gr.). 14.00
Nieuws. 14.02 Lichte vokale muziekjes (gr.
15.00 Nieuws. 15.02 Licht platenprogram-
ma. 16.00 Nieuws. 16.02 Tienerama: pla-
tenshow voor de tieners. NRU-VARA:
17.00 Nieuws. 17.02 Licht platenprogram-
ma. 17.30-18.00 Nederlandse artiesten op
de plaat (gr.).
BRUSSEL 324 m.
12.00 Nieuws. 12.03 Lichte muziek. 12.40
Weerber., mededeelingen en SOS-berich-
ten voor de schippers. 12.45 Buitenlands
peroverz. 12.50 Beursberichten en pro
grammaoverzicht. 13.00 Nieuws en weer-
richt. 13.20 Kamermuziek. 14.00 Nws.
14.03 Opera. (15.00 Nieuws). 16.00 Nws.
16.03 Beursberichten. 16.09 Opera (ver
volg). 17.00 Nieuws, weerbericht en me
dedelingen. 17.15 Lichte muz. 17.40 Fan
farekorps. 17.55 Grammofoonmuziek. 18.00
Nws. 18.03 Voor de soldaten. 18.28 Paar-
desportberichten. 18.30 Lichte muz. 18.45
Sportkroniek. 18.52 Grammofoonmuziek.
19.00 Nws., weerbericht en radiokroniek.
19.40 Lichte muziek. 20.00 Moderne mu
ziek. 20.30 Hoorspel. 21.30 Klassieke mu
ziek. 22.00 Nieuws en berichten.
VOOR MAANDAG
NEDERLAND I
MTS: 16.00 Klanten Service De Dia
mant, TV-film. 16.25-17.00 Humor uit
vroeger dagen: Comedy-slapstick. 19.00
Nieuws in het kort. 19.01 Klaas Vaak.
19.05 De Virtuoos (The Maestro), Come
dy Caper. 19.20 Openbaar Kunstbezit.
19.35 Flipper, TV-film. 20.00 Journaal en
weeroverzicht. 20.20 Uitzending van de
Pacifistisch Socialistische Partij. 20.30
Lokkende horizon (The sundowners)
speelfilm, (beide keuringen: alle leeftij
den). 22.40 Socutera. 22.45-22.50 Journaal.
NEDERLAND II
NTS: 20.00 Nieuws in het kort. 20.01
Tim Frazer, thriller-feuilleton. (dl.VI).
20.30 Sur un air de Paris, Franse chan
sons. 20.55 Filmoogst 1965 in Nederland.
21.45 Improvisatie: jazzprogramma met
flitsen van de uitreiking van De Wessel
Ilckenprijs 1965. 22.10-22.15 Journaal.
VOOR DINSDAG
NEDERLAND I
NTS: 16.00 Patrouillewagen 54 antwoord
Toody in zijn element, t.v.politiefilm.
16.20-±17.30 Reportage uit Davos van het
ijshockey tournooi in de Spengler Cup.
19.00 Nieuws in het kort. 19.01 Klaas Vaak
19.05 Journaal voor gehoorgestoorden.
19.32 Engelse les (Les 13 en herh. les
12). 20.00 Journaal. AVRO: Toon Hermans
One Man Show. NTS: 23.20-23.25 Journaa
NEDERLAND II
NTS: 20.00 Nieuws in het kort. KRO:
Muzikaal Kerstspel. NTS: 20.30 Het gro
te avontuur, documentaire film (15e afl.).
21.20 De Andy Williams Show, amuse
mentsprogramma. 22.10 Journaal. RKK:
22.15-22.40 Bijbel voor alleman?, program
ma over de bijbel.
De Amerikaanse NBC-televisie zal op
20 februari een film van een uur uit
zenden over de Nederlandse koninklijke
familie onder de titel: „De dochters van
Oranje". De documentaire .samengesteld
aan de hand van joumaalopnamen van
Polygoon-Profilti, heeft de positie van de
monarchie tot onderwerp, zoals deze
zich weerspiegelt in de recente geschie
denis van het koninklijk huis.
(Van onze correspondent)
ROERMOND De Nederlandse hel
den-tenor Tom Brand uit Eijs is vorige
week in stilte in het huwelijk getreden
met de Amerikaanse zangeres Nan Mer
riman. Mevrouw Brand-Merriman heeft
haar carrière als alt-zangeres beëindigd
Ze gaat zich wijden aan haar man en
de kinderen uit diens eerste huwelijk.
Begin 1965 nam Nan Merriman officeel
afscheid van de wereldmuziekpodia met
een concert in Amsterdam. Daarna werk
te zij, met Tom Brand Agathe Donker,
Leo Ketelaars, Erna Spoorenberg, Jo
Dusseldorp en Albert de Klerk nog mee
aan de jaarlijkse orgelfeesten in Eijs. De
bevolking van het dorpje hoopt dat de
zangeres aan dit muziekgebeuren van for
maat haar medewerking zal blijven ver
lenen.
In Leeuwarden is op 51-jarige leeftijd
overleden de bekende Friese cabaretier
Jarich de Vries. Hij leed sinds ongeveer
een half jaar aan een slopende ziekte.
Meer dan vijftien jaar heeft Jarich de
Vries na de oorlog, samen met zijn twee
lingbroer Tetman de Vries grote suc
cessen geoogst in Friesland en daarbuiten
met het door hen in 1945 geïntroduceerde
Friese volkscabaret. Hun eerste pro
gramma getiteld „De tijd staat niet stil"
beleefde meer dan duizend opvoeringen.
Ongeveer twee en een half jaar geleden
trok Jarich de Vries zich terug van het
toneel. Hij dreef de laatste jaren een café
in Marssum.
Slecht nieuws voor de Amsterdamse tie
ners: met de jaarwisseling leggen tante
Sjaan en oom Piet het bijltje er bij neer.
Dat is een geweldige slag, want het paar
heeft jarenlang vanuit het „spijkerbroe
kenhuis" in de Warmoesstraat de mode
van de tieners bepaald.
Zij waren, geleid door een feilloos ge
voel voor wat „in" zou raken, de eersten,
die de wijde pijp, de postbode-cape en
onder meer „opa's broek", u weet wel,
met het streepje, introduceerden.
Het wordt hun echter wat te druk. Zij
laten hun zaak nu verbouwen tot show
room van een Amerikaanse spijkerbroe
ken-magnaat, en gaan het wat rustiger
aandoen.
kenner Licht (had u gedacht dat dit al
zeven jaar geleden op het scherm was?),
„Call Girl" van Jasperina de Jong (met
allerlei toespelingen op de moeilijkheden
die Lurelei op dit ogenblik ondervindt over
de teksten die woensdag zullen worden
uitgezonden), majoor Bosshardt (in een
interview met Koos Postema), niet ver
geten KeesBrusse (grootmeester in het
ontspannen gesprekje), gevolgd door het
superschematische kerstverhaal, mooi ge
voelig, maar zonder te schmieren verteld
door Ko van Dijk, met naar het schijnt
vele dankbare reacties van ontroerde kij
kers.
Een van de aardigste onderdelen was
van Ed en Gerda van der Elsken, die
een lange reeks kinderen hadden gefilmd
die het kerstlied „heilige nacht, stillige
nacht, tra-la-la tra-la-la" probeerden te
zingen. Daarop zijn weer een stel tele
foontjes binnengekomen bij Bellevue:
„Blijf liever met Kerstmis bij je kinde
ren thuis mens, en leer ze kerstliedjes
zingen", allemaal voor Mies bestemd die
„nog niets bleek te hebben geleerd van
„zo is het". Zoals gezegd: in de mensen
een welbehagen, (tussen haakjes: Henk
de By heeft geen keuze willen doen, hij
houdt niet zo van deze formule, waar
bij we Kerstmis „gepresenteerd" krijgen
via Willem of Mies of Merel, die er, zijns
inziens, veel te veel hun stempel op druk
ken.)
Zondagavond Merel, die als vlotte gast
vrouw, na een stroef begin, de vier zange
ressen uit Engeland (2), Vietnam (Zuid,
neem ik aan) en Amerika (13 jaar;
je wordt daar vroeg oud) aardig arran
geerde, met Cleo Laine en Millicent Mar
tin (van „that was the week that was",
de voorloper van „Zo is het") als bes
ten. Het Laurel en Hardy-achtige gooi- en
smijtwerk schijnt Millicent wel te liggen,
ik heb het haar tenminste al eens eer
der zien doen met een jongeman, in een
Engelse Montreux-inzending.
Daarna een onconventioneel kerstge
dichtenprogramma van Ernst van Alte-
na, uit wiens eigen bijdrage ik de regels
licht: „Elke geboorte is een wonder,
waarom dan ook nog onbevlekt?", en
tenslotte „Vier muren", een kervend
filmpje van Johan van der Keuken dat
de misère van de woningnood in pakken
de beelden, eerst aan het loket van het
C.B.H., daarna in enkele woningpakhui
zen, zichtbaar maakte. Vooral in het
laatste gedeelte bereikte Van der Keu
ken (van wie we de films „Beppie" en
„Blind kind" al kennen) met de zalven
de stem van Cliff Richard op de achter
grond, iets van een poëtisch proza in
beeld, zonder misbruik te maken van de
charme van de kinderen, die hij meer
als attributen dan als medespelers heeft
gebruikt. Van der Keuken is een tijdje
mee op pad geweest met een maatschap
pelijk werker (hij heeft van die kant, en
van het C.B.H. alle medewerking gehad)
en weet dus dat de door hem gefilmde
krepeergevallen geen uitzonderingen zijn.
Iedere dag zitten er zo wel twee tussen,
op de ronde die de maatschappelijke wer
ker maakt.
Tenslotte ook nog een waarderend
woord voor het IKOR-programma over
het christelijke instituut in Zuid-Afrika.
Zoals bekend kregen Biersteker en Van
Kaam geen visum voor Zuid-Afrika, maar
de belangrijkste kerkelijke opposanten al
daar (professor Geyser, doctor Beijers
Naudé, doctor Engelbracht en dominee
Smith) kwamen toch aan het woord,
mede dank zij een Zuid-Afrikaan die
enkelen van hen, namens de IKOR, had
geïnterviewd.
Lucas-medaille. Bij de opening van de ex
positie van de kunstenaarsvereniging
Sint Lucas in de nieuwe vleugel van het
Stedelijk Museum te Amsterdam is aan
de Amsterdamse kunstschilder Hans
Royaards de Lucas-medaille uitgereikt.
De tot en met 16 januari durende ten
toonstelling omvat beeldhouwwerken,
ceramiek, wandkleden.
Athena-film. Filmregisseur Kees Brusse,
de Naardense auteur Peter Jan Venema
en de Londense filmproducent Robert
Kruger hebben in Amsterdam de film-
produktiemaatschappij Athena-film NV
opgericht. Het doel van de vennootschap
is de produktie van bedrijfs-, reclame-,
televisie- en speelfilms.
Dr. Zhiwago verfilmd. In Hollywood is de
film „Dr. Zhiwago", naar het boek van
Pasternak, in première gegaan. De
hoofdrolspelers zijn Geraldine Chaplin,
Julie Christie, Tom Courtenay en Omar
Sharif. De film die grotendeels in Spanje
en Finland is opgenomen heeft elf mil
joen dollar gekost.
Consuelo Flowerton overleden. Mevrouw
Consuelo Flowerton Cushman, filmster,
toneelspeelster en in de eerste wereld
oorlog affichemodël, is dinsdag te New
York in een ziekenhuis overleden. In
1923 huwde Consuelo Flowerton de
Nederlandse componist en dirigent Dirk
Foch. In 1963 trouwde Consuelo Flower
ton Robert E. Cushman, bankier en
advocaat. Als actrice trad zij op met
Rudolph Valentino.
Van der Rijn-prijzen. De directie van H. J.
van der Rijn N.V. heeft besloten de Van
der Rijn prijs groot ƒ3000 voor
1966 ter beschikking te stellen als aan
moedigingsprijs voor jonge Nederlandse
schrijvers van korte verhalen. De jury
bestaat uit de heren: C. Buddingh, J.
van Doorne, A. Kossmann, W. H. Nagel
en B. Stroman. De directie heeft voorts
besloten de ontwikkeling van de Ne
derlandse film te steunen door de Van
der Rijn-prijs van 3000 voor 1967 ter
beschikking te stellen als aanmoedi
gingsprijs voor jonge filmers. De jury
bestaat uit dr. H. S. Visscher, voorzitter
(Trouw), H. B. Bals (Camera Theater,
Utrecht), B. J. Bertina (Volkskrant),
Jan Blokker (Algemeen Handelsblad)
en Bert Haanstra (Cineast). De inzen
dingen moeten onder motto de
secretaris van de jury, G. Waller, Dam
21, Amsterdam voor 1 mei 1966 bereiken.
Advertentie
