rfö^l SJASTRI, kleine man die in eigen land heel populair was Zwakke gezondheid speelde hem meer dan eens parten HET ZILVEREN KRUIS! L r „Soekarno ging in grote lijn akkoord met onze maatregelen" Haast U garantie WERELDNIEUWS Worden premies voor ziektekosten verzekering opnieuw verhoogd met ingang van 1 januari? H HET 1 n j Van dag tot Negerleider Dahmer in Mississippi vermoord ZILVEREN KRUIS Geheim Indonesisch rapport lekt uit (slot) <=^raatótoel „Ook wij vergeven" Niet bij DINSDAG 11 JANUARI 1966 3 J Toen Lal Bahadoer Sjastri in juni 1964 premier Nehroe opvolgde, was er één eigenschap waarop in de berichten uit New Delhi de nadruk werd ge legd: deze kleine goed anderhalve meter lange politicus had de naam een geboren bemiddelaar te zijn en was daarom de aangewezen man voor het zware ambt. De tegenstellingen binnen de gelederen van de grote Con grespartij, waren onder Nehroes bewind steeds duidelijker aan het licht gekomen, voor een belangrijk deel door de tegenslagen van de laatste jaren: de grootste voedselschaarste sinds de onafhankelijkheid, het verloren gaan van India's „image" als moreel bolwerk der „niet-gebonden" wereld vooral door de Chinese inval van oktober 1962 en het uitblijven van economische successen. Wekte geestdrift Aanklacht wegens laster tegen Gerhard Frey HAARLEM en OMSTREKEN Basis Wantrouwen Amerikaanse ambassadeur moet Boeroendi verlaten Soekarno's antwoord .Goed werk' Dp Je Remco Campert SINAASAPPELEN volsap zoet zonder pitten Het allerbeste uit de topklasse Soms schiet zelfs de diplomatieke kunst tekort om de onhoudbaarheid ''an argu menten zodanig te camoufleren, dat er een schijn van redelijkheid overblijft. Zo'n geval lijkt zich te hebben voorge daan ten aanzien van het „vlag-incident" te Utrecht op 1 december, waar de bur gemeester het hijsen van de Papoea-vlag verbood. Er zijn vragen over gesteld in de Kamer, waarop minister Smallenbroek •en antwoord heeft gegeven in overleg met zijn ambtgenoot mr. Luns. Dat antwoord is er dan ook naar. Het is eigenlijk beschamend dat twee minis ters met vereende krachten niet tot iets zinnigers komen dan datgene, wat het Kamerlid Van Rijckevorssel te horen kreeg op zijn vraag, of dat Utrechtse ver bod niet in strijd was met de Irian-over- eenkomst, waarin de Papoea's immers vrijheid van meningsuiting werd gega randeerd. Het ministeriële antwoord luidt, dat die vrijheid van meningsuiting slechts geldt voor West-IrianIs het nodig om hier op nog serieus tegenargumenten te ge ven? Wat er van de meningsuiting der Papoea's in West-Irian terecht is geko men, behoeft geen nadere omschrijving. Maar dat een volkomen tekortschieten van een Nederlandse garantie aan de autochtonen van West-Irian wordt ge bruikt als argument om de meningsuiting van Papoea's in Nederland te beknotten, is toch wel een bijzonder sterk staaltje van formalisme. Men zou kunnen concluderen dat de ministers de vrijheid van meningsuiting in ons land heel anders interpreteren dan men van hen zou mogen verwachten. Zij staan namelijk blijkbaar op het standpunt dat degenen, die in eigen land lijden on der een regime dat vrije meningsuiting on derdrukt, ook in ons land geen recht op die vrijheid hebben. Zelfs niet wanneer het geen politieke vluchtelingen of emi granten betreft, maar voormalige rijksge noten, die jarenlang hebben gehoord dat het moederland zo bezorgd en liefderijk hun geestelijke en materiële welzijn be hartigde, omdat zij deel uitmaakten van het koninkrijk. Er zijn wel eens van die gevallen waar in zelfs een minister geen redelijk ant woord kan geven op tragische vragen, om dat overmacht de plaats van beleid heeft ingenomen. Niemand zal het zo'n minis ter kwalijk nemen, als hij dat dan be kent. Maar een antwoord dat geen ant woord is doch een kluitje in het riet, kan hem wel degelijk kwalijk worden geno- „Gestorven in het harnas" geldt wel op bijzonder tragische en navrante wijze voor de Indiase premier Sjastri, die zijn zwakke gezondheid verspeelde in een spannende, aangrijpende poging tot ver gelijk met Pakistan. De poging gelukte op het nippertje en kan slechts als een voorlopig bestand worden beschouwd. Maar Sjastri is gesneuveld op het veld van eer, al was de inzet van de slag niet de zege in de oorlog, maar de overwinning van de vrede. Eervoller sneuvelen is nau welijks denkbaar. HATTIESBURG (Reuter) In Hatties- burg is een brandbom gegooid in het huis van negerleider Vernon Dahmer. De 58- jarige strijder voor gelijke burgerrechten kwam om het leven. Zijn echtgenote en zijn tienjarig dochtertje liepen brandwon den op. Het huis werd vernield. (Van een onzer redacteuren) Vlak voordat hij stierf, ontmoette Sjastri de Pakistaanse premier Khan aan een banket in Tasjkent. De Russische premier Kosygin bood dat aan, omdat de besprekingen onder zijn leiding met succes waren be kroond. Enige uren later overleed de Indische eerste-minister. (Telefoto). .-v.-.-., Het heeft enige tijd geduurd, voordat Sjastri's kwaliteiten in de praktijk ble ken. Zijn zwakke gezondheid had hem al eerder een hartaanval in 1959, toen hij nog een van Nehroes naaste medewer kers was in zijn werkzaamheden be lemmerd. Nauwelijks zeven dagen in functie, was het opnieuw die zwakke ge zondheid die hem in het nieuws bracht: de pas gekozen Indische minister-presi dent kreeg van zijn artsen opdracht eni ge tijd rust te houden. Als reden werd oververmoeidheid genoemd, maar insi ders wisten dat Sjastri voor de tweede keer een hartaanval had gehad. Later bleek echter heel duidelijk waar om Lal Bahadoer Sjastri in Nehroes plaats was gekozen. Men kon in New Del hi constateren dat de premier zich een populariteit verwierf, vermoedelijk gro ter dan zijn vereerde voorganger ooit had genoten. Was Nehroe, zoals hij zelf toe gaf, een zonderling mengsel van Oost en West, Sjastri denkt, leeft en handelt als een Indiër. Nehroe werd uit de verte ver eerd, maar Sjastri is voor zijn landgeno ten een der hunnen. Hij wekt geestdrift", aldus een typering van de correspondent in Dew Delhi van de „Frankfurter Allge- meine Zeitung". De man die de buitenwereld als zeer verlegen had leren kennen interviews door TV-verslaggevers wekten soms bij na medelijden met de kleine, hakkelen de man genoot in eigen land die popu lariteit al, toen de incidenten in de Ran van Koetsj een omstreden gebied aan de Pakistaanse grens hem vorig jaar bovendien de kans boden zich een tot snel handelen bekwaam politicus te tonen. In het duidelijk afwijzen van de na de jong ste Chinese dreigementen steeds luider geëiste eigen kernmacht, toonde Sjastri zich eveneens een krachtig politicus. Zijn populariteit in eigen land werd be vorderd door de grote reizen, die in het buitenland minder aandacht trokken dan indertijd reizen van Nehroe hadden ge daan, maar die door de Indische kranten met veel ophef werden verslagen. Vóór zijn premierschap had Sjastri zijn land nooit verlaten. Sjastri's ontstemde reac tie op de mededeling uit Washington dat president Johnson, gezien de Vietnamese kwestie, geen tijd kon vinden hem te ont vangen, was voor zijn volk een volgende WEST-BERLIJN (Reuter) De Jood se auteur Arie Goral wiens moeder in een concentratiekamp werd vermoord, heeft een aanklacht wegens laster inge diend tegen dr. Gerhard Frey, redacteur van het uiterst rechtse Westduitse week- bad „National Zeitung". Goral baseert zijn aanklacht op een artikel van Frey in dit weekblad waarin bestreden wordt dat de nazi's miljoenen joden hebben ver moord. Volgens Frey zijn het er veel minder geweest. „In Dachau zijn maar tussen 15.000 en 28.000 joden vermoord, ongeveer tien percent van de door de anti-Duitse propaganda genoemde cijfers" aldus Frey!. Advertentie Vraag meteen inlichtingen bij de afdeling Haarlem van het Zilveren Kruis, ondergebracht bij het Algemeen Ziekenfonds. Jansstraat 27, Haarlem. Tel. 02500-13318 reden tot tevredenheid. De 22 dagen du rende oorlog met Pakistan maakte hem tot een nationale held. Het is nog te vroeg om conclusies te trekken over de conferentie in Tasjkent, maar vrijwel zeker zou het verloop van de besprekingen met Ayoeb Khan en be middelaar Kosygin Sjastri's positie nog verder hebben versterkt. Enerzijds het been stijf houdend over de status van Kasjmir wenste hij niet te onderhandelen heeft de premier toch een beperkt suc ces helpen mogelijk maken en wellicht zelfs de basis gelegd voor een stevigere vrede met Pakistan. Het „gevecht" in Tasjkent, waarvan in de berichten van de afgelopen dagen herhaaldelijk was ge meld dat het voor de betrokkenen uiterst vermoeiend moest zijn, was echter voor de zwakke Sjastri te zwaar. In Lal Bahadoer Sjastri verliest India opnieuw een van zijn voormannen in het verzet tegen de Britten. De onderwijzers zoon uit het dorpje Moeghalsarai, dicht bij de heilige stad Benares, had zich in 1921 op zeventienjarige leeftijd aangeslo ten bij een door Ghandi georganiseerde ongehoorzaamheidsactie van scholieren tegen het Britse verzet. Hij belandde in de gevangenis, maar kreeg later de gele genheid zijn studie in Sanskriet en hindoe filosofie te voltooien. Na de tweede wereldoorlog werd hem voor het eerst een belangrijke functie toe gekend. Sjastri de naam betekent zo veel als „gegradueerd juweel" werd secretaris van de grote, regerende Con grespartij. In 1951 volgde zijn benoeming tot secretaris-generaal van de partij er. vervolgens kon hij als minister van Spoor wegen en Verbindingen zijn intrede doen in het kabinet, een functie die hij in 1956 vrijwillig neerlegde. Sjastri's heroptreden op het politieke toneel begon in 1961, toen hij werd be noemd tot minister van Binnenlandse Za ken. De dood van premier Nehroe bracht hem na een interim-periode onder de tijdelijke premier Nanda in de hoog ste regeringsfunctie. De post van minis ter van Buitenlandse Zaken, die hij aan vankelijk ook bekleedde, moest hij1 na twee maanden weer wegens zijn zwak ke gezondheid opgeven. (Van een-speciale medewerker) HONGKONG. Wy schryven 20 november. Agent H. waarschuwt Aidit dat zijn huis de drie dagen en drie nachten zyn bijna om vermoedelijk zal worden doorzocht: Men zoekt nog steeds naar Siswadi. Hij heeft deze tip gekregen. Aidit is argwanend. Men tipt degenen, wiens huis moet wor den doorzocht, niet. Hij wenst terug te keren naar de woning van Hartljo- martono in Sambeng. Om één uur 's middags verlaat Soedarmo het huis, gekleed zoals Aidit gewoonlijk gekleed gaat. Gebeurt er niets, dan zal de P.K.I.-voorzitter zelf een uur later vertrekken. Aldus geschiedt: anderhalf uur later arriveert Aidit, opnieuw in linnen pak, met donkere bril en petji, in Sambeng. H. heeft deze tegenslag niet kunnen voorkomen. De avond van 21 november zal Aidit worden opgepakt. H. heeft kolonel Hadibroto van de vierde in fanteriebrigade verzocht voordien in de wijk Sambeng geen razzia te laten houden, waardoor het plan in duigen zou kunnen vallen. De operatie, die het hoogtepunt moet worden van H.'s activiteiten, wordt uit gevoerd onder leiding van kapitein Har- tono en luitenant Ning Prijatna, beiden van de veiligheidsdienst. Zij beginnen om 20 uur precies. Alle mannelijke bewo ners van de buurt waar Aidit verblijft krijgen opdracht zich voor hun woningen op te stellen. Maar de communistische leider ontbreekt. Huiszoeking levert niets op. Huisgenoten weten te vertellen dat Aidit om half vijf is vertrokken in de rich ting van het station. Zij worden gearres teerd. KAPITEIN HARTONO begint H. te wantrouwen. Hij verdenkt hem ervan ko medie te spelen met het doel Aidit te red den. Ten aanhoren van alle deelnemers aan de actie, waaronder de manschappen van de luchtmacht en van het herrezen scho- lierenleger (G.T.P.G.) beschuldigt hij H. van verraad. Daarmee verliest geheim agent H. zijn dekmantel. Zijn plan is mis lukt. Kapitein Hartono geeft hem op dracht mee te gaan om de belangrijke contactman Siswadi te arresteren. Ook dat strookt niet met H.'s plan. Siswadi zou worden geschaduwd met het doel zoveel mogelijk koeriers te kunnen oppakken. H. vraagt kapitein Hartone voor de schijn als een gevangene te mogen wor den behandeld en zelfs te worden gemar teld. Hij krijgt zijn zin. Siswadi moet in de woning van een bataljonscommandant, majoor Kadri zijn. Men vindt hem er niet. Wel Soedarmo, die wordt gearres teerd. Later wordt op verzoek van H. een tweede onderzoek ingesteld in de woning van de majoor, waarbij Siswadi, maar bovendien belangrijke dossiers van Aidit worden gevonden. Na de arrestatie van Siswadi gaan Har tono en H. met leden van de G.T.P.G. nogmaals naar Sambeng, in de hoop Aidit BOEKAVOE (Reuter en AP) Donald Dumont, de Amerikaanse ambassadeur in Boeroendi en twee van zijn voornaamste medewerkers, is bevolen het koninkrijk gelegen in Midden-Afrika, te verlaten. De Verenigde Staten hebben Boeroen di gewaarschuwd voor de gevolgen die het uitwijzen van de Amerikaanse am bassadeur op de betrekkingen tussen bei de landen zal kunnen hebben. De economische hulp van de Verenig de Staten aan Boeroendi beliep in het af gelopen jaar ongeveer een half miljoen dol lar, voornamelijk ten behoeve van de aanleg van een wegennet. toch te vinden. Aangekomen bij het huis van Hardjomartono verneemt men van de enig overgebleven bewoner (die te oud was om te worden meegenomen) dat de gezochte persoon al is gevonden, geboeid en gefotografeerd. Het blijkt dat de arrestatie van Aidit is verricht door luitenant Ning Prijatna, die met geweld Hardjomartono heeft gedwon gen Aidit's schuilplaats te wijzen. Aidit had zich verstopt achter een wand van bamboe, waarvoor men een kast had ge schoven. Een belangrijke rol, zo zou later blijken, was intussen ook gespeeld door iemand met wie geen enkele rekening was gehou den. Sergeant-majoor van de luchtmacht Jachmoen had gezochgd voor de verbin ding tussen H. en zijn meerderen. Van hem bleek echter bovendien het plan te zijn geweest om Aidit in een (Russische) jeep af te halen. Jachmoen, de stille con current van agent H., had Aidit willen arresteren op het moment dat hij voor H.'s huis in de jeep stapte. HET VERHAAL van Aidit's arrestatie is interessant door de wonderlijke toe dracht. Het wordt nog interessanter door het nieuws dat na zijn arrestatie aan het licht komt. Een „aanvullend rapport", gedateerd 16 december 1965, geeft ge sprekken weer tussen Aidit en een infor mant. Eén gesprek gaat over het antwoord dat Soekarno via een koerier zond op een brief van Aidit. Het antwoord luidt: „Voorlopig kan ik geen redevoe ringen afsteken overeenkomstig de sug gesties van u, mijn broeder. Op dit mo ment kan ik slechts algemene redevoerin gen houden. Ik zal proberen de pangli- ma's (territoriale legercommandanten) op andere gedachten te brengen, zodat zij niet alleen aan hun taken in verband met de dertig-september-beweging zullen denken. De situatie in aanmerking geno men, is het inderdaad niet juist dat u nog langer in Solo blijft. U moet uitwij ken en indien mogelijk naar Djakarta te rugkeren. Afhalen stuit op technische moeilijkheden. Van uw andere sugges ties en rapporten hebben wij goede nota genomen". AIIT ZELF zegt in het aanvullend rapport: „In grote lijnen is Boeng Karno akkoord gegaan met onze maatregelen". Hij geeft als voorbeeld de ontmoeting na dertig september tussen de president en brigade-generaal Soepardjo, de enige tot nu toe niet gearresteerde of doodge schoten leider van de dertig-september- beweging. Volgens Aidit heeft Soekarno de generaal in het Nederlands gezegd „Pardjo, je hebt goed werk gedaan". Bij het rapport, waarin ook nog de ver klaring van Aidit staat vermeld dat de algemeen voorzitter en de secretaris-ge neraal van de nationalistische partij P.N.I., mr. Ali Sastroamidjojo en ir. Su- rachman, van tevoren op de hoogte zijn geweest van de gebeurtenissen, bevinden zich twee blauwe afdrukken van foto's, waarop men Aidit ziet in het witte uni form van opperminister, met de handen op de rug gebonden, omringd door mili tairen in camouflagepakken. Op een an dere foto ondertekent hij, nog steeds on der strenge bewaking, een document. („Geheim rapport" I en II werden res pectievelijk op 8 en 10 januari gepubli ceerd). Bijstand Sommige mensen hebben het toch maar goed in het leven! Ik ben van aard niet af gunstiger dan u maar ook niet minder) maar een enkele keer wordt het me toch wel eens te machtig. Dan zwelt mijn keel op, er komt een floers voor mijn ogen en moet men er mij van weerhouden, gil lend de straat op te rennen. Gillend van nijd, afgunst en jaloezie. Neemt u de schrijver Theodore Soren- sen. Niet alleen dat hij onder wijlen pre sident Kennedy heeft gediend, niet alleen dat hij daar een boek over heeft geschre ven waaraan hij verschrikkelijk veel geld overhoudt, maar moet u nu eens horen wat er aan het einde van dat boek staat. Moet u voor de aardigheid eens horen! „De taak, mijn onleesbaar handschrift te ontcijferen viel hoofdzakelijk ten deel, zoals dat al meer dan tien jaar het geval is, aan Gloria Sitrin. Ze werd hierin bij gestaan door (en nu komt het!) Rebecca Cooley, Christine Petrone, Rose Franco, Sue Vogel-Singer, David Sitrin, Toi Ba- chelder, Valerie Cooley, Christine Camp, Mary Conolly en Stella Thompson." Dat wil dus zeggen dat de heer Soren- sen bij het schrijven van zijn boek tien vrouwen en één man tot zijn beschikking had. Die man kan het niet helpen, lijkt me; David zal wel de broer van Gloria zijn geweest en dan kun je niet weigeren. Maar de rest! Tien vrouwen, alleen om je handschrift te ontcijferen! Ik zie het voor me. Het is nog ochtend. De heer Sorensen komt zijn werkkamer binnen en ja hoor, daar zitten ze alle tien (David is juist broodjes halen). Keurig op gepoetst, vlotte pakjes aan, netjes gekapt en maar ontcijferen! Twintig diepe vrou wenogen kijken Theodore aan, tien warme stemmen zeggen: „Goedemorgen, me neer Sorensen". Goed dat David terug komt met de broodjes, want zo kan hij de bezwijmende schrijver nog juist op vangen. „Meneer Sorensen, wat staat hier pre cies?" (dat is Rose). Je over haar schou der buigen, de zoete geur van haar haar opsnuiven en door een waas heen je eigen handschrift zien en de spitse vinger die een moeilijke passage aanwijst. „Dan" heb ik je nu juist voor gehuurd, Rose". Maar je blijft toch even langer verwijlen dan strikt noodzakelijk is. En dat gaat zo de hele lieve dag door. Hoe die man ooit dat boek heeft afge kregen is me een raadsel. Ik denk dat David het heeft geschreven. Advertentie Er zijn weer met de fides de unieke waarborg voor overheerlijk, kerngezond fruit Knipperagent. In de Britse plaats Derby is maandag de eerste „vuurtorenbob by", een agent met een knipperlicht op zijn helm, op straat verschenen. Men wil de politemannen, die het verkeer regelen, beter zichtbaar maken. De autoriteiten zijn hiertoe overgegaan nadat een politieagent op een kruis punt was doodgereden. „Onwaarheden". China heeft premier Fi del Castro van Cuba ervan beschuldigd „onwaarheid te hebben gesproken" door te zeggen, dat China de rijst-voor-sui ker-overeenkomst heeft verbroken. Vliegtuigongeluk. Zeven mensen zijn zon dag om het leven gekomen toen een vliegtuig van de Colombiaanse lucht macht vijf kilometer van het vliegveld van Bogota in de lucht ontplofte en neerstortte. Het wrak van het toestel is maandag in het bergachtige gebied ge vonden. Ratten. De miljoenen tonnen graan die de VS in 1966 naar India zullen sturen, zullen niet de hoeveelheid graan evena ren die jaarlijks door de ratten in India wordt verzwolgen, aldus een rapport van het Indische ministerie van Volks gezondheid. In India zouden ongeveer 2,4 miljard ratten zijn. BONN De bond van Sudetenduitsers in München heeft 138.000 exemplaren van een drukwerk laten verspreiden met de titel „En vergeef ons onze schulden, zo als ook wij vergeven onze schuldenaren". Het vier pagina's tellende pamflet zal over de hele Bondsrepubliek worden verdeeld. Tot de volken die de Sudetenduitsers hun zonden willen vergeven behoren, vol gens het pamflet, de Polen, de Russen, de Tsjechen, de Engelsen en Amerikanen en de Joegoslaven. „Allen zijn zij schul dig aan de dood van vele duizenden Duit sers" zegt het pamflet. Maar ook Nederlanders kunnen zich zonnen in de vergevingsgezindheid van de Sudetenduitsers, hoewel zij volgens het vlugschrift vanaf mei 1940 in hun Oost- aziatische koloniën de daar wonende Duit sers in interneringskampen onmenselijk lieten lijden. Voor degenen die er heil in blijven zien over deze dingen met Duit sers als dezen redelijk van gedachten te wisselen, geeft de bond in München nog haar adres op: Landwehrstrasse 5. Discriminatie. Een neger, die critiek had geleverd op de Amerikaanse politiek in ^Vietnam, mocht maandag zijn zetel in het parlement van de Amerikaanse staat Georgia niet innemen. Zes negers mochten met de blanke afgevaardigden hun plaatsen innemen. Strijd. Langs de Perzische grens zijn zware gevechten geleverd tussen op standige Koerden en Iraakse regerings troepen. De Iraakse luchtmacht heeft bomaanvallen gedaan op bases van de Koerden in de bergen. Intussen is er enige ontspanning ingetreden in de be trekkingen tussen Perzië en Irak. Dit zou komen omdat de Iraakse minister van Binnenlandse Zaken anti-Perzische betogingen in Bagdad heeft verboden. „Einde weg". Op de Parij se autoriteiten wordt druk uitgoefend een hek te zet ten op de plaats waar een weg ein digt aan de oever van de Seine. Er staat alleen een bord met het opschrift „gevaar, einde weg". In de afgelopen drie jaar zijn vier automobilisten op de ze plaats verdronken. Brand. Zondagavond is een armoedig hui» in de buitenwijken van Wadesboro in Noord-Carolina afgebrand waarbij ze ven kinderen, van wie de oudste zeven was, om het leven gekomen zijn. De kinderen waren alleen thuis toen de pe troleumkachel explodeerde of omviel. Samenzwering. In de Egyptische hoofd stad is een proces begonnen, tegen veertien mensen, onder wie gepensio neerde officieren, die beschuldigd wor den van deelneming aan een samenzwe ring in 1962 om president Nasser te ver moorden en het huidige regime omver to werpen. De hoofdbeklaagde is de veertigjarige voormalige personeels chef van de oliemaatschappij Misr, Hoessein Tawfik. Diefstal. Bij een inbraak in een bonthan del in Londen zijn in het weekeinde minkmantels ter waarde van in totaal 300.00P gulden gestolen. Verkiezingen. Bij de parlementsverkiezin gen die op zes maart in Oostenrijk zul len worden gehouden, zullen de commu nisten slechts in een van de 25 kies districten eigen kandidaten stellen en in de overige districten de sociaal-de mocraten steunen. Motordefect. Een Boeing-727 van de Westduitse „Lufthansa" is na een vlucht uit Frankfort op drie van de vier straalmotoren behouden in Londen geland.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1966 | | pagina 3