Weinig hoop op resultaten
van het VS-vredesoffensief
I
Onrust in
de verloren
Spanje over
kernbommen
Voor een apart
en stijlvol
interieur
branka
ubelen
r
DE ORIËNT"
L
Een „mysterieuze ziekte" werd
veroorzaakt door insecticide
Wereldnieuws
Van dag tot dag
mei
McNamara zou bombardementen weldra willen hervatten
Bonn beschuldigt
vijf Russen van
wetenschappelijke
spionage
Arrestatiebevel
tegen minister
van Marokko
(Dp d*
^Praatótoel
Kindermoord in groot Spaans gezin
VELE KOOPJES
VRIJDAG 21 JANUARI 1966
3
Koninklijke verloving
in Scandivanië?
Verworpene
NATUURLIJK
fi'
OOSTERSE GESCHENKEN
Ben Bark a-schandaal
M. Mok
Weer Starfighter in
Duitsland verongelukt
ANEGANG 39
HAARLEM - TEL. 16340
NU
VELE ATTRACTIEVE AANBIEDINGEN
Ontstellende cijfers zijn gepubliceerd
met betrekking tot onderwerpen, die de
verhouding tussen de beschaafde, welva
rende wereld en de cultureel anders ge
richte, noodlijdende landen in Azië aan
gaan: enerzijds cijfers over wat de oor
log in Vietnam kost, anderszins getallen
die een aangrijpende noodsituatie in In
dia illustreren.
In India heerst een hongersnood, die
miljoenen mensen treft. Meer dan twaalf
miljoen Indiërs het getal van de to
tale Nederlandse bevolking zullen in
hulpkampen moeten worden geconcen
treerd om hen van de honderdood te red
den. Daarbuiten lijden nog miljoenen aan
ondervoeding, maar dan in een mate die
geen direct gevaar oplevert. Een toestand
die onvoorstelbaar is voor Westerse be
grippen, al zouden Nederlanders van de
oudere generatie wellicht eens kunnen te
rugdenken aan 1944-1945, toen zij landge
noten en gezinsleden zagen sterven van
uitputting door voedselgebrek.
In Vietnam wordt door de V.S. maan
delijks voor een waarde van ruim twee
honderd miljoen dollar aan munitie ver
schoten. Johnson heeft een aanvulling van
de defensiebegroting met bijna dertien mil
jard dollar gevraagd. Hij zal die aan
vulling krijgen.
Deze twee officiële becijferingen tegen
over elkaar stellend, moet men zich met
verbijstering afvragen waar een politicus
van vandaag nog de moed vandaan kan
halen, om de rol van de Westerse mo
gendheden in dat deel van de wereld „de
uitoefening van een leiderschap" te noe
men. Even verbijsterend werkt de vraag
of de toepassing en het gebruik van zulke
enorme kapitalen (die arbeidskracht en
materieel van technocratisch hoogontwik
kelde naties omvatten) nog iets te ma
ken hebben met de hooggeroemde plicht
tot rechtvaardiger verdeling over de we
reld van de hulpbronnen en bestaansmo
gelijkheden.
Donderdagavond deed een dominee in
een interviewtje voor de Nederlandse tele
visie een kort, bijna bescheiden te noe
men beroep op vrijgevigheid voor „ach
tergebleven gebieden". Men krijgt het
beeld van kleine, maar gul gegeven bij
dragen uit smalle beurzen, bijeengegaard
door idealisten en altruïsten, die in zich
een menselijk verklaarbare gewetensdrang
bespeuren om van hun betrekkelijke wel
vaart af te dragen aan him medemensen.
Maar hoe vertrokken, bitter en satirisch
wordt dat beeld, wanneer het aan het
licht komt naast de toestand die in het
groot door cijfers wordt geïllustreerd?
Niet alleen Vietnam maar ook India
worstelt met het gevaar, dat een mas
sale verpaupering leidt tot materialisme
en honger-communisme. In Vietnam heeft
die nood reeds geleid tot een politieke
agitatie van ernstige omvang. Deze agi
tatie is het, die de V.S. nu met miljarden
dollars gewelddadig bestrijden.
Het is zonder meer duidelijk dat niet
de diepe oorzaak van die agitatie daardoor
wordt aangetast, maar de praktische uit
komst ervan. Een land als Vietnam zou
met diezelfde miljarden geen sociale nood
kennen. Maar als het Amerikaanse hulp
programma voor achtergebleven gebieden
in het Congres komt, worden zuinige mil
joenen uitgesmeerd over honderden
projecten van zakelijk belang.
De nieuwe miljarden van Johnson krij
gen een oude bestemming: Er zullen ruim
900 gevechtsvliegtuigen en ruim 2000 heli
kopters voor worden gekocht. De nodige
munitie per maand zal daardoor bijna ver
dubbeld worden. Men kan aannemen dat
tot dusver tenminste de helft, misschien
zelfs driekwart van die munitie wordt
verschoten zonder doel te treffen. En als
zij doel treft, treft zij mensen, geen ma
terialistische levensbeschouwing.
Niettemin zegt minister McNamara dat
de V.S. een zo massale vuurkracht in
Vietnam willen bereiken, dat minder
Amerikaanse verliezen zullen worden ge
leden. Dit eenvoudige zinnetje bewijst,
hoe diep de Amerikaanse regeringspoli
tiek verzonken is in het moeras van de
Vietnamese situatie. Een schrikbarende
aanwijzing van de ontsporing, die het Wes
ten bedreigt in dat deel van de wereld, dat
bezig is zich tot een aaneengeklitte be
dreiging van de Westelijke beschaving te
hervormen.
India met zijn droevige cijfers van hon
ger en gebrek vormt een stomme aan
klacht tegen de blindheid waarmee de be
zitters en beheerders der wereldrijkdom
men hun eigen bodem ondermijnen.
(Van onze correspondent)
WASHINGTON. „De vrede in
Vietnam wordt tegengehouden door
de onjuiste denkbeelden van de aan
vallers. Zij denken dat de Verenigde
Staten uiteindelijk hun bondgenoten
wel in de steek zullen laten. Zij den
ken dat Amerika de strijd moe zal
worden en de aftocht zal blazen". Dat
zei president Johnson gisteren in een
rede die hij hield bij de huldiging van
oud-president Harry Truman in diens
woonplaats Independence in de staat
Missouri.
En de president ging verder: „Maar
de noodzaak om de deur van de agres
sie op slot te houden, neemt niet weg
dat de deur die naar vrede leidt, open
ehouden moet worden". Iedereen
luisterde met grote belangstelling
naar de woorden van de Amerikaanse
leider omdat zij volgden op het ge
sprek dat Johnson tevoren had gehad
met zijn minister van Buitenlandse
Zaken, Dean Rusk, en zijn speciale
reizende ambassadeur, Averell Harri-
man. Zij hebben beide grote reizen
achter de rug in verband met het
Amerikaanse vredesoffensief.
De meeste waarnemers zijn tot de con
clusie gekomen dat de Amerikaanse pre
sident weinig hoop heeft op het slagen
van de pogingen om een einde te maken
aan de strijd in Vietnam en te komen
fWy^WWIA/WWWWIItllllWWWWWMMIMVWtWVWWWWt/WVW
^wwwwwvvyyvvwi»uw>/wwwwWm*wwwwvMtAiwwv
KOPENHAGEN (Reuter) Kroon-
Êrins Harald van Noorwegen en de
leense prinses Benedikte zullen binnen
kort hun verloving bekend maken. Dat
meldt het Kopenhaagse blad Ekstrabladet.
Volgens het blad heeft koning Olav,
de vader van prins Harald, onlangs in
Kopenhagen met het Deense koninklijk
paar een onderhoud gehad, waarna hij
een dringend telefoongesprek met prins
Harald had gevoerd. Prins Harald en
prinses Benedikte zijn aan elkaar ver
want. Hun grootvaders, koning Haakon en
koning Christian X waren broers.
tot vreedzaam overleg met de communis
tische tegenstanders. Het is niet geble
ken uit de woorden van president John
son hoeveel tijd Washington aan de com
munisten wil geven om nu zelf met een
initiatief voor vrede over de brug te ko-
Maar de senatoren lijken uit een rap
port van de minister van Defensie, Mc.
Namara aan een subcommissie van de
Senaat op te maken dat de bombarde
menten zijn sinds kerstmis van het vori
ge jaar gestaakt om de kans op onder
handelingen te vergroten.
Tegenover de opinie van deze senato
ren staan evenwel berichten uit een be
trouwbaar lijkende bron dat Johnson aan
de Britse premier Wilson beloofd zou heb
ben de bombardementen niet te hervat
ten voordat Wilson in de tweede helft
van februari zijn voorgenomen bezoek
aan Moskou heeft gebracht. Bovendien is
het bekend dat de Amerikaanse regering
ook door Frankrijk en Japan onder druk
is gezet om de luchtaanvallen op Noord-
Vietnam voor langere tijd op te schorten.
Ook de secretaris-generaal van de Ver
enigde Naties, Oe Thant, zei gisteren dat
hij hoopt op een voorlopig uitblijven van
bombardementen. Dit zou van grote be-
Advertentie
vindt u bij
thans
PAARLAARSTEEG 8
JANSWEG 30 - HAARLEM
BONN (DPA) Westduitse contraspi
onnen hebben in West-Duitsland vijf Rus
sische burgers als spionnen ontmaskerd,
zo is gisteren door het Westduitse minis
terie van Binnenlandse Zaken meege
deeld. Het gaat om drie medewerkers van
de Russische handelsvertegenwoordiging
in Keulen, een journalist van het pers
bureau Tass en een correspondent van
de Russische radio-omroep.
Het zou gebleken zijn dat de vijf Rus
sen uit waren op wetenschappelijke ge
gevens op het gebied van natuurkundig
micro-onderzoek. Ook waren leden van de
Russische inlichtingendienst in Oost-
Duitsland en van de Oostduitse inlichtin
gendienst bij dit geval betrokken.
De vijf hebben de staatsveiligheid van
de Bondsrepubliek niet in gevaar ge
bracht. Er zullen daarom geen officiële
stappen tegen hen worden ondernomen.
Een woordvoerder van de Russisch am
bassade in Bonn zei dat hem niet bekend
was dat leden van de handelsmissie in
Keulen bij een geval van spionage be
trokken waren geweest.
De persdienst van de Westduitse soci
aal-democratische partij heeft gisteren er
op aangedrongen dat het Parlement zich
zou bemoeien met de werkzaamheid van
buitenlandse geheime diensten in de
Bondsrepubliek. Aanleiding daartoe was
het geheimzinnige verdwijnen van twee
Perzische studenten uit de Bondsrepu
bliek.
tekenis zijn voor een verbetering van het
psychologisch klimaat. Oe Thant zei ver
der dat het aanvaarden door de Ver
enigde Staten van de Vietcong als ge
sprekspartner bij een conferentie over de
toekomst van Vietnam volgens hem „de
enige redelijke benadering van het pro
bleem zou zijn."
Oe Thant die volgend jaar niet voor
herverkiezing in aanmerking wil komen
karakteriseerde China als een enigszins
zieke staat, die net als menselijke we
zens lijdt aan nerveuze spanningen. „Het
is de taak van de Volkenorganisatie om
de patiënt weer naar een normaal be
staan te leiden, omdat de oorzaak van
de toestand van de patiënt gelegen is in
het feit dat China tijdens het eerste sta
dium van de ontwikkeling behandeld is
als een verworpene, een vogelvrij ver
klaarde," aldus Oe Thant.
In Luik zijn gisteren grote demon
straties gehouden tijdens een vijf
uur durende „waarschuwingssta
king". Ze waren gericht tegen de
stijgende kosten van levensonder
houd, de nieuwe belastingen, sluiting
van de kolenmijnen en verhoogde
honoraria van de artsen. De Bel
gische artsen zijn overigens ook niet
tevreden over de nieuwe ziekte
kostenverzekering. Ze zullen volgen
de week zaterdag in staking gaan
als de regering hun eisen niet in
willigt.
PARIJS (AP) Frankrijk heeft een
internationaal arrestatiebevel uitgevaar-1
digd tegen de Marokkaanse minister van
Binnenlandse Zaken, Mohammed Oufkir
en twee verdachten van wie men gelooft,
dat zij betrokken waren hij de ontvoering
van de Marokkaanse oppositieleider, Ben
Barka.
Het arrestatiebevel zal ernstige gevol
gen hebben voor de betrekkingen tussen
Frankrijk en Marokko, die reeds zeer ge
spannen zijn.
In het arrestatiebevel worden ook ge
noemd majoor Ahmed Dlimi, directeur
van de Marokkaanse Binnenlandse Vei
ligheidsdienst en een verdachte die luis
tert naar de naam Lardi Chtouki.
De Franse justitie had al verzocht om
minister Oufkir als getuige te laten ver
schijnen. De Marokkaanse autoriteiten
zijn hierop niet ingegaan.
Onze correspondent in Parijs meldt dat
de onafhankelijke socialisten en de socia
listische partij van Guy Mollet dinsdag
gezamenlijk in Parijs een massale mee
ting gaan organiseren om te protesteren
tegen het Ben Barka-schandaal. De linkse
ex-kandidaat voor het presidentschap
Frangois Mitterrand, zou op die verga
ring één van de sprekers zijn. Het lijdt
weinig twijfel of ook de communisten zul
len zich aansluiten bij deze linkse mani
festatie die zich vooral tegen de diverse
geheime politieapparaten en hun verant
woordelijke ministers richt.
BRUSSEL (DPA) Abdelkader Ben
Barka, broer van de ontvoerde Marok
kaanse oppositieleider, heeft donderdag
in Brussel verklaard ervan overtuigd te
zijn dat zijn broer nog in leven is. Over
het algemeen wordt echter aangenomen
dat de ontvoerde is vermoord.
Newyorkse problemen
Steeds weer verbaast het mij hoe goed
de Amerikanen kunnen rekenen. Als er
iets ongewoons aan de hand" is, bijvoor
beeld een staking van het openbare ver
voerswezen in New York, weten ze tot op
tien miljoen dollar nauwkeurig de dage
lijks geleden schade te becijferen. Daar
ze ons de details van deze becijfering
plegen te onthouden, heb ik eens voor
mezelf geprobeerd erachter te komen hoe
ze hun rekenarij tot stand brengen.
Daar zijn ten eerste de gederfde ont
vangsten van de vervoersmaatschappijen
wier wagenpark bovendien staat te be
schimmelen, doordat er geen hand naar
wordt uitgestoken. Dan krijgen we het
geïmproviseerde vervoer, per particulie
re auto of taxi. Dit lijkt al iets moeilij
ker in een rond getal onder te brengen.
Benzine- en olieverbruik, slijtage aan
banden en andere onderdelen, in het ge
drang kapotgetoeterde claxons, zieken
huiskosten van vertoornde automobilisten
die elkaar, moe van het toeteren, te lijf
zijn gegaan, in de strijd gesneuvelde hoe
den, jassen enzovoorts.
Vervolgens het schoenenverbruik van
de moedigen die de weg door de steen
woestijn te voet afleggen. Hierbij komen
het weer waterdicht maken van aan te
grote beproevingen blootgestelde regen
kleding, het afslijten der punten van pa
raplu's en wandelstokken en het kopen van
een hartversterking tijdens de kilometers
lange tocht.
Zijn we er nu? Nog lang niet, vrees
De mensen komen te laat op hun werk,
maar de baas, almachtig personage, is op
tijd aanwezig en voegt minuut na minuut
enige dollars toe aan de schade die zijn
bedrijf door de vertraging lijdt. Er moe
ten vele en langdurige extra telefoonge
sprekken worden gevoerd, natuurlijk niet
gratis, en dit praten leidt tot uitgaven
voor hoestpastilles en -bonbons om de
schorre kelen weer op peil te brengen.
Typistes merken tijdens de lunchpauze
dat de jongeling die ze in de drugstore
zouden ontmoeten, tengevolge van de
staking onzichtbaar blijft en maken 's mid
dags een tikfout die de werkgever op
ettelijke duizenden dollars komt te staan.
Er moet overgewerkt worden, het licht
blijft langer branden, vermoeide vingerna
gels breken af, zodat de manicure, ook
alweer niet gratis, te hulp zal moeten ko-
men.
En nog zijn we er niet. Telegrammen
I om afspraken te annuleren. Portokosten
voor ingezonden stukken over het pro
bleem van de dag. Filmpjes voor came
ra's die de gesloten stations, de rustende
bussen moeten vereeuwigen.
Wie de lijst wil voortzetten, ga gerust
I zijn gang. Ik stop ermee. Ik staak mijn
poging de rekening van de Amerikanen te
controleren. Mijn moede Europese geest
moet hun meerderheid erkennen. Allerlei
zaken waar ik nooit op zou komen, heb-
ben zij in hun berekening betrokken.
Wanneer ik door mijn venster naar een
I stukje van dit oude, achtergebleven ge
bied kijk, vind ik echter enige troost in
de gedachte dat wij, dank zij het feit dat
I wij geen New York hebben gebouwd, ook
niet voor New Yorkse problemen kunnen
I komen te staan.
(Van onze correspondent)
MADRID Een verklaring van de
Amerikaanse luchtmacht in Spanje, dat
de bij het vliegtuigongeluk in de omge
ving van de Zuidspaanse stad Almeria
verloren kernbommen, geen enkel gevaar
voor radioactieve besmetting opleveren
heeft de opgewonden gemoederen in dit
deel van Spanje niet tot bedaren kunnen
brengen.
Voor de doorsnee Spanjaard is een kern
bom het verschrikkelijkste wapen dat er
bestaat, dat hele landstreken kan vernie
tigen. Weet hij veel van al dan niet ge
laden kernkoppen en van het enorm in
gewikkelde instrumentarium dat een nu-
HANNOVER (DPA) Donderdag is
een F-104G Starfighter van de Westduit
se luchtmacht bij het vliegveld Wittmund-
hafen in Ned'ersaksen verongelukt. De pi
loot kwam om het leven.
In 1964 verongelukten in de Bondsre
publiek zesentwintig Starfighters. Daarbij
kwamen vijftien piloten om het leven.
(Van onze correspondent)
BARCELONA. Binnen een maand stierven in de Spaanse stad Murcia vier
van de tien kinderen van het arbeidersgezin Martinez del Aguila aan een vol
komen onbekende ziekte. Langzaam maar zeker stierven de kinderen een zeer pijn
lijke dood. De artsen stonden machteloos.
Dit drama heeft zeer veel opzien in Spanje gebaard. De behandelende arts van
het gezin weigerde de overlijdensacte van het vierde kind te ondertekenen. Hij riep
de hulp in van de Centrale Gezondheidsdienst in Madrid. Onmiddellijk werd het
gezin in observatie genomen. Maar in het ziekenhuis kon men niets ontdekken van
enige ziekte of voedselvergiftiging. De justitie stelde toen een onderzoek in.
Hangende dit onderzoek werd het ge
zin Martinez het voorwerp van een grote
publiciteit. Herhaaldelijk gaf de vader in
terviews, waarin hij hartverscheurend
smeekte dat de autoriteiten hem zouden
vertellen, waaraan zijn kinderen waren ge
storven. Zijn foto kwam in alle dagbla
den en vele Spanjaarden zonden speel
goed en lekkernijen naar de overige
zes kinderen.
Thans is gebleken dat dit ogenschijnlijk
zeer menselijke drame een misdadige
achtergrond heeft. Bij de autotopsie zijn
zeer kleine gif resten in de lichaampjes
van de vier kinderen gevonden. Op last
van de justitie is de vader in de psychia
trische inrichting van Murcia opgeslo
ten en is de moeder, die haar elfde kind
verwacht, in een ziekenhuis onder bewa
king gesteld.
De Spaanse justitie heeft geweigerd be
kend te maken welk gif is gebruikt om
de kinderen te vermoorden, omdat het
een betrekkelijk goedkoop en in Spanje
gemakkelijk te verkrijgen insecticide
schijnt te zijn.
De Spaanse recherche zoekt naar een
derde schuldige, die het kwade genius in
deze viervoudige moordzaak moet zijn
geweest.
cleair wapen in zich bergt. Daarom is hij
niet van plan zich door de een of andere
Amerikaanse verklaring gerust te laten
stellen, en leeft voort in de angst dat zijn
huis en dorp zonder voorafgaande waar
schuwing plotseling tot as kan vergaan.
Die angst wordt niet minder door de
inderhaast naar Almeria overgebrachte
militaire versterkingen. Gisteren waren
reeds meer dan duizend Amerikaanse en
Spaanse militairen in het gebied samen
getrokken, belast met het speuren naar
overblijfselen van de Amerikaanse B 52.
Volgens inlichtingen van Spaanse zijde,
zouden drie kernbommen zijn gevonden.
Een vissersboot uit Almeria zou in volle
zee een zeer zwaar metalen voorwerp in
zijn netten hebben opgehaald. De vissers
waren niet in staat het loodzware geval
aan boord te hijsen en hebben het
weer in zee laten zinken. De vissers dach
ten dat het een bom was, met daaraan
bevestigd de resten van een parachute.
Intussen is van Spaanse en Amerikaan
se zijde gisterenavond laat officieel toe- I
gegeven dat de verongelukte B 52 „mili
taire geheimen" aan boord had. De com
mandant van de Amerikaanse basis Tor-
rejon heeft bovendien gezegd „er was I
enige nucleaire bewapening in het toe-1
stel".
In de officiële verklaring van het I
Spaanse ministerie van Luchtvaart wordt
gezegd dat de „militaire geheimen" een
nauwkeurig onderzoek op de plaats van
de ramp noodzakelijk maken. Er wordt
gezocht over een gebied dat vijf vierkan-
te kilometer bestrijkt. Noch van Spaanse,
noch van Amerikaanse zijde is toegege
ven dat reeds drie kernbommen zijn ge-
vonden.
Advertentie
Gekapseisd. Het dagblad „Cameroon Ti
mes" meldt dat zestig mensen zijn ver
dronken en nog veertig worden ver
mist na het omslaan van een boot voor
de westkust van de Afrikaanse staat Ka
meroen.
Arrestaties. De Perzische autoriteiten heb
ben vijfenvijftig mensen aangehouden
die een opstand hebben beraamd. Zij
zouden wapens uit het buitenland krij
gen.
Spoorwegongeluk. Bij Agueda, 270 kilome
ter ten noorden van Lissabon, is als ge
volg van een grondverschuiving een
passagierstrein ontspoord. Zeker vijf
mensen zouden het leven hebben verlo
ren.
Oceaanbodem-onderzoek. De V.S. bouwen
een nieuw soort kern-onderzeeër, die
diep kan duiken en gebruikt zal worden
voor het onderzoek van de oceaanbodem.
Bezuinigen. John Lindsay, de nieuwe bur
gemeester van New York, wil op grote
schaal gaan bezuinigen. De gemeente
mag geen mensen in dienst nemen
zonder zijn schriftelijke toestemming.
Automobilist. De oudste autobestuurder
van de Westduitse deelstaat Hessen, de
88-jarige autohandelaar Wilhelm
Schmalz uit Korbach, is woensdag aan
de gevolgen van een verkeersongeval
overleden. Nadat hij 63 jaar schadevrij
had gereden, werd hij enige dagen gele
den in zijn woonplaats overreden, toen
hij juist uit zijn auto was gestapt. In
1953 had hij wegens zijn schadevrij rij
den gedurende vijftig jaar een gouden
insigne gekregen.
Eet smakelijk. Als de wereldbevolking in
het huidige tempo blijft toenemen, zal
de mensheid om zich te kunnen hand
haven binnen zes eeuwen haar toe
vlucht moeten nemen tot kannibalisme.
Dit meent nobelprijswinnaar Szent-Gy-
orgyi, die een dezer dagen voor een
subcommissie van de Amerikaanse Se
naat pleitte voor aanvaarding van een
wetsontwerp, waarin geboortenregeling
in de VS en de andere landen van d«
wereld wordt gepropageerd.
Schietgraag. Negen mensen werden
woensdag licht gewond, toen de politie
het vuur opende op een groep Palestijn
se vluchtelingen die in Beiroet betoog
de tegen het optreden van de Libanese
geheime dienst. Leden van deze dienst
zouden een Palestijn, die zou werken
voor een verboden organisatie, hebben
gefolterd tot de dood erop volgde. Dit is
door het Libanese ministerie van De
fensie tegengesproken.
Ruimte. De Sovjet-Unie heeft woensdag
aangedrongen op een internationale con
ferentie over het vreedzaam gebruik
van de ruimte, die volgend jaar in We
nen, Genève of Parijs zou moeten wor
den gehouden. Een dergelijke conferen
tie zou een geschikte gelegenheid zijn
om de tiende verjaardag van het ruim
tetijdperk, dat begon met de lancering
van de eerste Spoetnik, te markeren,
aldus professor Blagonrawov van de
Russische Academie van Wetenschap
pen.
