Morgen vuurproef voor
de Belgische regering
SPAANSE SINAASAPPELEN
SAPPIGER DAN OOIT
Humphrey naar Zuidoost Azië
Genève-1954 „regelde" Indo-China
Ruimteschepen
naderen Venus
i
r
Van dag tot dag
Zoontje van Franse
arbeider ontvoerd?
Russische kranten
melden kernramp
in Zuidoost-Spanje
Uren zijn geteld'1
van kabinet-Harmel
Turkse president
gaat achteruit
„Grote toekomst
voor vredelievend
Indonesië"
QJkGUUVAUQ
UE.VWER MMS
moutbrood
3
ISP®8
I
telegrammen
WOENSDAG 9 FEBRUARI 1966
1966, een buitengewoon jaar!
Ons bracht de zomer bar veel regen - maar in Spanje Spaanse sinaasappelen zijn met een paar uur in Neder-
rijpen de sinaasappelen in de brandende zon. Pluk- land. Goed besluit: deze winter iedere dag een sinaas-
vers, vol vitamine C krijgt u ze nu thuis. Want u weetappel uit Spanje - lekker en gezond de winter door!
mm
8
W aardering
Achttien februari 1954 eindigde in Berlijn de conferentie van de mi
nisters van Buitenlandse Zaken van de „grote vier". Ze was 25 januari
begonnen. Er werd aan deelgenomen door: J. Foster Dulles (V.S.), W.
Molotov (S.U.), A. Eden (Gr. Br.) en G. Bidault (Fr.). Op die bijeen
komst werd, onder andere, besloten 26 april in Genève onderhandelingen
te beginnen over Korea én het vraagstuk van het herstel van de vrede
in Indochina. Het was in feite het enige positieve resultaat van de Ber-
lijnse conferentie.
Mode-term
Distantie
Bestand
Afwijzing
Debat in Lagerhuis
Ofschoon op dit moment de resultaten
van motie-stemmingen in de Kamer nog
niet bekend zijn, is het wel duidelijk dat
de regering eindelijk een sterke opposi
tie in de volksvertegenwoordiging ont
moet bij haar plannen om door tariefs
verhogingen van de P.T.T. het bedrijfsle
ven op bijna ongeremde manier steeds
verder te belasten. Terecht is in de Ka
mer de aanmerking gemaakt, dat de re
gering een uiterst slecht voorbeeld geeft
op het hoofdstuk van prijsbeleid, waarbij
rij de beheersing die het bedrijfsleven
wordt opgelegd, zelf niet beoefent.
De P.T.T. is geen verlieslijdend bedrijf,
als men de totale uitkomsten beschouwt.
Het is gemakkelijk om een dergelijke
overheidsdienst tot een soort belastings
instituut te maken, door de postzegel
steeds maar in prijs te verhogen.
Een overheidsdienst met een sterk mo
nopolistisch karakter is volkomen wille
keurig hanteerbaar als hefboom voor
staatsinkomsten, maar het is de taak van
de volksvertegenwoordiging om een drei
gend misbruik van deze gemakkelijke hef'
boom te voorkomen. Vandaar dat een
meerderheid der Kamer de aangekondig
de verhoging der posttarieven niet wenst
te slikken. Een zeer onlogische factor in
de voorgenomen verhogingen is bijvoor'
beeld, dat geen enkel overleg met het be
drijfsleven heeft plaatsgevonden. Als er
in een of andere sector van belastingver
hoging sprake is, gaan daar uiteraard
uitvoerige besprekingen aan vooraf, maar
een belastingverhoging via de duurdere
postzegel wordt eenvoudig afgekondigd
zonder meer.
Het is goed dat de volksvertegenwoor
diging deze gang van zaken eindelijk eens
tot onderwerp van discussie heeft gesteld.
Natuurlijk is er van regeringswege een
argument te vinden in de noodzakelijke
investeringen, die vooral op het terrein
van de telefoondienst dienen te gebeuren.
Maar de noodzaak tot hoge investeringen
is niet alleen een overheidskwaal. Er zijn
particuliere bedrijven die de last van
hun noodzakelijke investeringen niet
meer of nauwelijks kunnen dragen. Ook
deze echter worden door hogere P.T.T.-ta
rieven nog eens extra belast.
Een uitvoeriger gedachtenwisseling en
een sterkere zelfbeheersing ten aanzien
van de overheidstarieven blijken noodza
kelijk, wil men niet een situatie krijgen
dat de regering aan de ene kant facilitei
ten toestaat die aan de andere kant weer
dubber~èn~3wars moeten worden betaald.
De verlaging van omzetbelasting op
krantepapier bijvoorbeeld zou door ver
hoging van de verzendkosten van druk
werk slechts een schijnbare verlichting
betekenen.
-V W-W
*^W
TROYES (AP) De zevenjarige Jean
Patrice Kaminski uit de Franse stad
Troyes zou zijn ontvoerd. Hij wordt sinds
vrijdag vermist. Men nam aan dat hij
in de Seine was verdronken. De brand
weer had er gedregd.
Dinsdag kreeg vader Kaminski, een
eenvoudige arbeider, echter een brief,
waarin van hem een losgeld van 10.000
francs werd geëist. In de brief stond dat
Jean Patrice was ontvoerd. Kaminski
heeft de hulp van de politie ingeroepen.
MOSKOU (AFP) „De Spaanse auto
riteiten en de bevelhebbers van de Ame
rikaanse luchtmacht in Spanje hebben de
waarheid verdoezeld." Dat schrijven „De
Rode Ster" en de „Pravda". „Er is een
grote ramp in Spanje gebeurd. Ruim dui
zend mensen hebben verwondingen opge
lopen door radioactieve straling, vrijge
komen door ontploffing van het ontste
kingsmechanisme van een kernbom".
Enige weken geleden is een Ameri
kaanse bommenwerper boven of bij zuid-
oost-Spanje neergestort. Het toestel had
vier kernbommen a?n boord. Drie zou
den er teruggevonden zijn. Naar de vierde
wordt nog steeds gezocht.
9»
BRUSSEL (ANP en AP). „De
dagen en zelfs de uren van de re
gering-Harmei zijn vermoedelijk ge
teld". Tot deze uitspraak kwam
gisteravond de Belgische radio in een
parlementair overzicht.
De regeringsverklaring, die premier
Harmei 's middags in Kamer en Se
naat over de achtergronden van de
politieke crisis aflegde, bleek er niet
toe bij te dragen de sfeer rondom de
katholiek-socialistische coalitierege
ring te verbeteren. De reactie op de
regeringsbanken was zacht gezegd
koel. De katholieke en socialistische
Kamerfracties konden het zelfs uren
lang niet eens worden over de vraag,
wanneer het debat over de regerings
verklaring zou moeten worden ge
houden. De Christelijke Volkspartij
wenste uitstel tot de volgende week.
De socialisten wilden niet langer
wachten dan tot morgen. Met 139
tegen 44 stemmen en twee onthou
dingen werd na vier uur onderling
overleg tijdens schorsingen van het
openbare debat, donderdag als datum
aanvaard.
Het is nog niet zeker of morgen een
motie van vertrouwen in stemming wordt
MOSKOU (AFP) De twee Russische
ruimteschepen, Venus-2 en Venus-3, die
in oktober vorig jaar werden gelanceerd,
zetten hun reis naar de planeet Venus'
voort via een baan die niet veel afwijkt
van de vooraf berekende. De ruimte
schepen moeten eind februari of begin
maart op Venus aankomen. De instru
menten aan boord werken normaal en de
radioverbinding is constant.
Het is mogelijk geworden kernenergie
te gebruiken voor de energievoorziening
van de apparatuur aan boord van ruim
teschepen. Het is nu mogelijk laborato
ria in de ruimte te vervaardigen, waar
van het personeel op gezette tijden wordt
afgelost. Deze laboratoria zijn nodig om
de talloze vraagstukken op astronomisch,
radio-fysisch en fysisch gebied op te los
sen. Dat schrijft Sedoo, een ruimtevaart
deskundige, in het blad „Sovjetskaja Ros-
Sia." pV.-'rr-r .w,
gebracht. Premier Harmei, die het parle
ment, net zoals de Belgische artsen, om
een „bestand" heeft verzocht om alsnog
een oplossing te kunnen vinden voor het
conflict over de ziekte- en invaliditeitswet
onderstreepte echter dat de regering in
stemt met het debat op donderdag, maar
dan slechts over de strekking van de re
geringsverklaring.
De Belgische minister van Buitenlandse
Zaken, P. H. Spaak, die op het laatste
ogenblik moest afzien van het vergezellen
van koning Boudewijn bij diens officiële
bezoek aan Denemarken, heeft verklaard
dat waarschijnlijk ook zijn bezoek aan
de Sovjet-Unie niet zal doorgaan. Hij was
door de Russische regeringsleiders voor
overleg uitgenodigd en zou morgen naar
de Russische hoofdstad vertrekken.
WASHINGTON (Reuter) President
Cemal Goersel van Turkije, die vorige
week in het Walter Reed-ziekenhuis in
Washington is opgenomen, heeft een nieu
we inzinking gehad. Dat is dinsdagavond
in een medisch bulletin meegedeeld. De
gedeeltelijke verlamming, waaraan de
zeventigjarige president lijdt, heeft zich
uitgebreid.
Advertentie
m-" PfaKmrm
"t -1
li *v- JASasgH
V-'"d
fc1 "i -I -'hJï?
(Van onze correspondent
WASHINGTON. „De oorlog in
Vietnam moet op twee fronten ge
wonnen worden. Ten eerste militair,
maar daarnaast ook op het front van
sociaal onrecht, honger, ziekte en
politieke apathie", zo begon president
Johnson gisteravond een korte ver
klaring, die hij aflegde in een hangar
van het vliegveld van Los Angeles,
één uur, nadat hij daar was aange
komen uit Honoloeloe. Johnson noem
de zijn conferentie in Hawaii met
Zuidvietnamese leiders een groot
succes.
De Amerikaanse president kondig
de verder aan dat vice-president
Humphrey zal worden vergezeld door
de nationale veiligheidsadviseur Mc-
George Bundy en ambassadeur Harri-
man op een reis via Honoloeloe naar
Zuid-Vietnam, waar Humphrey erop
toe zal zien dat het werk aan de
nieuwe Zuidvietnamese projecten
meteen ter hand wordt genomen.
Ook de ministers van Landbouw en On
derwijs, Freeman en Gardner, zullen naar
Vietnam gaan. Humphrey en zijn gezel
schap zullen na Saigon nog een aantal
niet nader genoemde Aziatische staten
bezoeken om de Amerikaanse plannen
voor sociale vooruitgang in Vietnam dui
delijk te maken. Men meent in Washing
ton dat het gaat om India, Australië,
Thailand, Maleisië en Japan.
Johnson besloot zijn verklaring met een
bijna dramatische nadruk op de noodzaak
van eenheid in het Amerikaanse volk.
„Wij zullen vechten voor de vrijheid en
sociale opbouw en vrede, en wij zullen
succes hebben," aldus de president.
In Washington tracht iedereen te analy
seren wat Honoloeloe voor de nabije toe
komst zal betekenen. De algemene indruk
was dat de zogenaamde pacificatiepro
gramma's drastisch zullen worden uitge
voerd, maar dat de militaire acties zeker
niet verder op de achtergrond zullen
raken.
Een interessant aspect van de Hono-
loeloe-conferentie vindt iedereen dat de
Zuidvietnameze leiders, weliswaar als
echte marionetten door Johnson naar Ha
waii werden ontboden, maar dat ze daar
door de conferentie enorm aan prestige
hebben gewonnen.
Ky liet trouwens niet na de Amerikaan
se pers duidelijk te maken dat hij geen
marionet is, maar een premier met
eigen denkbeelden. In tegenstelling met
wat steeds door Washington de laatste
tijd wordt gezegd, verklaarde hij nimmer
met de Vietcong, die hij als misdadigers
zei te beschouwen aan een tafel te wil
len zitten.
Verder bepleitte hij meer bombarde
menten op Noord-Vietnam, ook op de ha
ven Haiphong, die hij bovendien zou wil
len blokkeren. Aan de conferentietafel
zou hij president Johnson om een uitbrei
ding van de Amerikaanse troepen tot
600.000 man hebben gevraagd 200.000
meer dan generaal Westmoreland zou
willen hebben.
In de Amerikaanse hoofdstad zelf heeft
de commissie voor Buitenlandse Zaken van
de Senaat, onder leiding van senator Ful-
bright gisteren gesproken over de uitbrei
ding van Amerikaanse troepen en een
eventuele oorlog met China als gevolg
daarvan. De gepensioneerde generaal Ga
vin, was getuige voor de commissie en
pleitte met nadruk tegen verdere troepen
versterkingen in Zuid-Vietnam, „niet al
leen omdat dit onvermijdelijk tot een con
flict met China zal leiden, aldus Gavin,
maar ook omdat dit de wereldwijde mi
litaire verplichtingen van de Verenigde
Staten in gevaar zouden kunnen brengen.
(Van onze redactie buitenland)
Het overleg in Genève werd ingeleid
door langdurige en moeizame bespre
kingen over de samenstelling van de
agenda. Op 7 mei moest de Franse rege
ring wereldkundig maken dat Dien Bien
Phoe door de guerrilla's van de Viet-
minh-generaal Giap was veroverd. De
wereld van het Westen stond versteld.
Ze besefte plotseling dat het Franse
imperium in Zuidoost-Azië was ineen
gestort.
Acht mei begon het eigenlijke over
leg. Er werd aan deelgenomen door:
Frankrijk, Groot-Brittanië, de Sovjet-
Unie, de Verenigde Staten, en als
gasten de Volksrepubliek China,
Cambodja, Laos, Vietnam en vertegen
woordigers van de Vietminh, de Franse
tegenstander in Indo-China. Foster Dul
les had in de weken tussen Berlijn en
Genève vergeefs geprobeerd het Wes
ten te bewegen tot eensgezind even
tueel gewapend optreden in Zuid
oost-Azië. Hij noemde in die tijd Indo-
China „de kurk op de fles." Als die
kurk door de communistische militaire
acties uit de flessehals zou worden ge
haald, zou geheel Zuid-Azië door hen
overspoeld worden, zo stelde hij.
Zijn pogingen mislukten. De Fran
sen, volkomen gedesillusioneerd oor
logsmoe waren besluiteloos. Hun
regering was uiterst verdeeld. De Brit
ten staken hun afkeer van een inter
ventie in het wespennest Indo-China
niet onder stoelen of banken. Dulles en
Eisenhower hadden bovendien door
het afleggen van tegenstrijdige ver
klaringen de onderhandelingspositie
van de Westelijke landen sterk onder
mijnd.
De sfeer in die tijd wordt goed ge
kenmerkt door het feit dat in het Wes
ten toen de term „vreedzame coëxis
tentie" het vreedzaam naast elkaar
leven van staten met uiteenlopende
ideologische systemen sterk in de
mode kwam. De leuze was ontsproten
aan het brein van Lenin en door Sta
lin en Malenkov herhaaldelijk gebruikt.
In de communistische dialectiek had ze
een heel andere betekenis dan die wel
ke het Westen eraan toekende.
Eden, Brits minister van Buiten
landse Zaken de man die eens uit
de regering-Chamberlain trad, omdat
hij 't akkoord van München verwierp
beijverde zich in Genève de gedachte
van het vreedzaam naast elkaar be
staan ingang te doen vinden. Hij had
geen oor voor de waarschuwingen,
vooral uit de Verenigde Staten, dat hij
in feite een nieuw München voorbereid
de in Zuidoost-Azië.
Aanvankelijk leek een akkoord niet
te bereiken. Edens bemiddelingspogin
gen ten spijt. Negentien juni kwam het
keerpunt. Tsjoe en-Lai, de domineren
de figuur in het communistische kamp,
erkende onverwacht de koninkrijken
Laos en Cambodja. Hun regeringen
moesten in ruil daarvoor de verzetsbe
wegingen, de Pathet Lao (Laos) en de
Khmer (Cambodja), erkennen en zich
verplichten geen militaire bases van de
VS op hun grondgebied toe te laten.
Ze mochten wel Amerikaanse wapens
voor hun verdediging kopen. 23 juni
ontmoette Frankrijks nieuwe premier,
Pierre Mendès-France, in Bern Tsjoe
en-Lai. Wat zij precies bespraken is
niet bekend geworden. Mendès-France
heeft later beweerd dat hij over Viet
nam vele slagen om de arm heeft ge
houden.
„internationale commissie" Ca
nada, India en Polen en een
„gemengde commissie".
De internationale commissie moest
toezicht houden op het naleven van de
bepalingen van het akkoord. De ge
mengde commissie moest een beroep
doen op de internationale commissie,
telkens als er onenigheid was tussen de
betrokken partijen over de uitvoering
van het bestandsakkoord.
De Amerikaanse regering heeft zich
vrijwel van het begin van de bespre
kingen in Genève af gedistantieerd van
de richting waarin deze zich bewogen.
Ze heeft de bestandsovereenkomst niet
verworpen, doch haar niet getekend.
Toen duidelijk werd dat Frankrijk en
Groot-Brittannië tot vergaande conces
sies neigden om Indo-China te neutra
liseren, bleef de Amerikaanse minis
ter van Buitenlandse Zaken, Foster
Dulles, in Washington. Hij stuurde
zijn onder-minister, Bedell Smith,
naar Genève. De Amerikanen legden
toen reeds de meeste nadruk op de
strategische betekenis van „de fles",
Zuidoost-Azië, waarvan Vietnam de
kurk was (en is). Een poging om de
standpunten van Groot-Brittannië en
de Verenigde Staten op een topconfe
rentie in Washington 25 tot 28 juni
tot elkaar te brengen mislukte.
Na bijna drie maanden bereikte men
in Genève een wapenstilstandsovereen
komst. Die omvatte onder andere:
vaststelling van de demarcatielijn,
waardoor Vietnam in twee delen
werd verdeeld, met de demarcatie
lijn te* hoogte van de zeventiende
breedtegraad;
de hergroepering voorafgaande
aan de terugtrekking van de
Franse en Vietminh-troepen;
het staken van de vijandelijkheden
op 27 juli;
het toezicht op de overeenkomst
door twee commissies, namelijk een
John Foster Dulles
Churchill erkende de „internationale
betekenis" van Vietnam, doch legde
zo blijkt uit het slocommuniqué van
die conferentie de nadruk op het
bereiken van een akkoord en veel min
der op de strategische betekenis van
Vietnam als deel van Zuidoost-Azië.
Premier Tsjoe en-Lai
Bedell Smith deelde op de slotbijeen
komst in Genève 21 juli 1954
mee dat de Amerikaanse regering niet
bereid was de bestandovereenkomst te
tekenen. Hij legde een verklaring af,
waarin hij meedeelde dat zijn regering
vastbesloten was de vrede in Indo-Chi
na te versterken, „in overeenstemming
met de beginselen van de Verenigde
Naties".
De Amerikaanse regering deelde
voorts mee kennis te hebben genomen
van de overeenkomst en die te zullen
eerbiedigen. „Zij zal elke hervatting
van de agressie in strijd met genoem
de akkoorden met de meeste ernst
beschouwen, als zijnde een ernstige
bedreiging van de vrede en de inter
nationale veiligheid".
Voorts legde Smith er nog de na
druk op dat ook voor Vietnam het
traditionele standpunt van zijn rege
ring gold, volgens hetwelk de volken
het recht hebben zelf hun toekomst te
bepalen, zonder dwang.
(Van onze correspondent)
LONDEN. In het gisteren gehouden
Lagerhuisdebat over Zuidoost-Azië hebben
de Britse politieke leiders met klem een
beroep gedaan op Indonesië om de vruch
teloze strijd tegen Maleisië en Singapore
op te geven. Minister Stewart zei dat In
donesië, wanneer het eieren voor zijn
geld kiest, een belangrijke positieve rol
zal kunnen spelen in een nieuwe grote
groepering, die in Zuidoost-Azië tot stand
zou kunnen komen.
Premier Wilson opende het perspectief
van een ingrijpende verandering in de
verhouding tussen Indonesië en Groot-
Brittannië na het herstel van de vrede.
De Britse regering stelt Indonesië voor
dat het, desnoods zonder formele verkla
ring, een einde maakt aan de confron
tatie. Indonesië zou, wanneer het dit on
vruchtbare avontuur de rug toekeert,
zeer veel hebben te winnen bij politieke
samenwerking met zijn buren. Minister
van Buitenlandse Zaken Stewart wilde
Djakarta nogmaals duidelijk maken dat
Groot-Brittannië Maleisië en Singüti'óre
zal blijven steunen, zolang de Indonesi
sche dreiging duurt.
Advertentie
J
Reislustig. Het Amerikaanse tijdschrift
„Newsweek" weet te melden dat
president De Gaulle dit jaar niet alleen
naar de Sovjet-Unie zal gaan ,maar ook
naar Polen, Roemenië en Hongarije.
Het Franse staatshoofd zou ook nog van
plan zijn om het Midden-Oosten en de
Frans-sprekende landen van Afrika
te bezoeken.
Evacuatie. Russische vliegers zijn begon
nen met het overbrengen van de bezet
ting van het drijvende station „Noord-
pool-I4", dat moet worden verlaten, om
dat de ijsschol waarop het staat, af
brokkelt. Het station werd in de lente
van vorig jaar ingericht op 600 kilome
ter afstand van het eiland Wrangel. In
oktober naderde het tot op tien kilome
ter het eiland Jannet.
Verkiezingsoverwinning. Professor José
Joaquin Trejos, kandidaat voor drie op
positiepartijen, is officieel tot winnaar
van de presidentsverkiezing in Costa Ri
ca uitgeroepen. Hij versloeg de kandi
daat van de Nationale Bevrijdingspar
tij, de regeringspartij.
Hakenkruisen. Elf hakenkruisen, waarvan
sommige meer dan een meter groot,
zijn geschilderd op de muren van de
Old Bailey, de centrale rechtbank van
Londen.
Weerkaatst. Een ruimtestation in de
Krim (Sovjet-Unie) heeft een signaal
gezonden naar Venus, dat daar weer
kaatst is en in Jodrell Bank in Groot-
Brittannië weer is opgevangen.
Kernproef-conferentie. Zweden wil in mei
een internationale conferentie houden
over de mogelijkheden tot lokalisering
van ondergrondse kernproeven. Twee
Zweedse deskundigen die een bezoek aan
Japan brengen, hebben gezegd te ver
wachten dat mogelijk zeven niet-kern-
mogendheden aan de conferentie zou
den deelnemen.
