SEVERINI OVERLEDEN
m
Het weekeinde
Richard Flink kon machtig
Schiller-drama niet de baas
Nieuw stuk van Hochhuth
Verwarrende opvoering van
„Een verwarrend nachtje"
MAANDAG 28 FEBRUARI 1966
7
Don Carlosin Rotterdam
Overijsselse Beeldenroute
Goldsmith-premiere bij Nederlandse Comedie
Hilversum III zendt
langer uit op middengolf
g s
3 5 I i?4
De radio geeft dinsdag
HILVERSUM II. 298 m. 7.00 AVRO. 7.50
VPRO. 8.00-24.00 AVRO.
T elevisieprogramma
Simon Koster
nabeschouwingen
Nico Scheepmaker
(Van onze toneelmedewerker in
Rotterdam)
Schillers „Don Carlos" is een van de weinige toneelstukken van de grote Duitse
achttiende-eeuwse dichter, die in ons land vrij regelmatig worden gespeeld. De in
houd ervan is nauw verbonden met onze vaderlandse geschiedenis. Don Carlos,
kroonprins van Spanje, is immers de zoon van Philips II, de katholieke heerser,
waartegen de Nederlanden in een strijd die tachtig jaar zou gaan duren, in 1568 in
opstand kwamen. Vrijheid was de inzet van de strijd en daartegen verzette zich de
onverzettelijke despoot, gesteund door een met steeds groter macht beklede inqui
sitie en slaafse dienaren-in-de-onderdrukking als de gehate Hertog van Alva met
alle mogelijke, veelal bloedige middelen. Don Carlos nu was althans
volgens Schillers treurspel een tegenpool van zijn vader: in zijn geest namen
milde verdraagzaamheid een met eigen vrijheidsdrang parallel lopend begrip voor
de vrijheidsverlangens van anderen en een vurig idealisme de plaatsen in van de
religieuze bewustzijnsvernauwing, de onderdrukking en het despotisme, waarop
zijn vaders macht was gegrondvest.
DE TRAGE, onbeheerste, zwakke en
onhandelbare Carlos, die de zoon van
Philips II volgens de geschiedschrijvers
werkelijk moet zijn geweest, is in Schil
lers stuk een man met vele deugden, die
waarschijnlijk als een groot en nobel
vorst de geschiedenis in zou zijn gegaan,
wanneer zijn op eigen veiligheid beduch
te vader hem niet had laten vermoorden,
na hem eerst al geruime tijd gevangen
te hebben gezet. Waarbij dan de angsten
voor een samenzwering van andersden-
den, die Carlos tot ideaal zouden kunnen
maken en de daaruit voortvloeiende ge
vangenschap weer wèl, de moord waarin
de vader de hand zou hebben gehad ech
ter niet historisch verantwoord zijn. De
markies van Posa, niet aan de histori
sche werkelijkheid ontleend, is door Schil
ler méér nog dan de drager van de titel
rol de spil gemaakt van dit heftige stuk.
Als de markies zich zelf schetst als „we
reldburger, die geen vorstendienaar is,"
dan hoort men duidelijker dan waar ook
in Schillers oeuvre de stem van de op
standige Württemberger. Posa is dan ook
de helde van het stuk, de figuur, die het
meest de dromen en gedachten van de
schrijver gestalte geeft.
IN DE DOOR Richard Flink geregis
seerde voorstelling van „Don Carlos",
welke het Nieuw Rotterdams Toneel za
terdagavond in de Rotterdamse schouw
burg voor het eerst op de planken bracht,
was het Coen Flink, die deze markies
van Posa tot een overtuigende toneelfi
guur maakte. Met uitzondering van een
enkele scène, waarin de regie hem had
toegestaan te heftig te spreken, hetgeen
geloofwaardigheid noch verstaanbaarheid
ten goede kwam, speelde hij deze figuur
als de met sympathieke idealen toegerus
te vriend van de jonge, ongelukkige prins,
als diens te overheersende maar daar
naast ook edele steun en toeverlaat, maar
tegelijkertijd als een spiegel, waarin men
de zwakheden van de infant kan herken
nen.
Deze goede rol van Coen Flink was
helaas slechts één van de weinige hoog
tepunten van deze voorstelling. Want
waar Eric Schneider, na een wat kleur
loos begin, ten slotte nog wel naar de
grootheid kon groeien, welke Schiller de
nog wat onvolwassen, dweperige, maar in
zijn laatste uren tot rijpheid komende
prins had toegedacht, bleven vele van de
andere figuren in een kennelijk wat in
consequente regie van Richard Flink ste
ken. In Ko van Dijk was het moeilijk de
door angsten voor samenzwering in zijn
omgeving, angsten ook voor de door hem
zelf aan allerlei gunstelingen verleende
macht, tragisch dwalende koning te her
kennen, die Schillers Philips II, ondanks
zijn afschuwelijke despotisme moet zijn.
De vaak toch formidabele acteur leek ge
handicapt door een teveel aan innerlijke
kracht, alsof zijn gehele forse inzet con
stant in toom moest worden gehouden.
Lies Franken paste als zijn gemalin
vanwege het feit, dat zij als Franse prin
ses naar Madrid was gekomen om Don
Carlos te huwen mede oorzaak van de
botsing tussen vader en zoon als lief
tallige, door een sterk ontwikkeld plichts
gevoel haar ongeluk gelaten dragende
vrouw, die zich getroost weet door een
uitzichtloze, maar grote, onzelfzuchtige
liefde, weer beter in deze stalenkaart van
Schillers bedoelingen. Dat kan van An-
net Nieuwenhuyzens prinses van Eboli
niet gezegd worden. Zij kon niet verder
komen dan tot een tamelijk sfeerloze
creatie, die weinig waar maakte van de
sleutelpositie, die deze roddelende hofda
me eigenlijk in de compositie van het
Werk inneemt.
TEMIDDEN der edelen aan Philips' hof
Een televisiebewerking van Schillers
Don Carlos, gemaakt door Oliver
Storz en Franz Peter Wirth, en
onder regie van laatstgenoemde op
genomen in de Bavaria Studio's,
wordt vanavond door de AVRO uit
gezonden via Nederland 2. De foto
toont Helmut Griem als Don Carlos
en Ruth-Maria Kubitschek als de
Prinses van Eboli.
bleek voor Steye van Brandenberg niet
meer weggelegd dan een voornamelijk
potsierlijke hertog van Alva, in wie men
de man, voor wie onze voorvaderen blij
kens de vaderlandse geschiedenisboekjes
zo gesidderd hebben, bepaald niet herken
de. Nog onbegrijpelijker was echter het
feit, dat Richard Flink in het vijfde be
drijf Gerard Hartkamp had toegestaan
van de weliswaar korte, maar desalniet
temin belangrijke rol van grootinquisiteur
van het koninkrijk het komische, als kar
dinaal verklede mannetje te maken, dat
nu om voor de hand liggende redenen
enig gegniffe in de zaal veroorzaakte.
De vertaling van Dolf Verspoor was voor
treffelijk. Decor en kostuums van Johan
Greter bleken missers.
Ko van Dijk en Lies Franken
„Don Carlos".
PARIJS De schilder Gino Severini, en Balla) gehouden. Na 1920 heeft hij veel
wandschilderingen voor gebouwen in
Zwitserland gemaakt en kort voor de
tweede wereldoorlog ga'f ook zijn vader
land hem enige opdrachten, terwijl men
hem in Duitsland tot de „ontaarden" re
kende. De oorlogsjaren heeft hij terugge
trokken, voor een deel ervan in Italië wo
nend, gebruikt voor het schrijven van een
autobiografie „Tutta la Vita diun Pittore"
die tot 1917 loopt en waarvan een later
deel tot nu toe nog niet is verschenen.
een van de laatst overgebleven onderte
kenaars van Marinetti's Futuristisch Ma
nifest, is op 82-jarige leeftijd te Parijs
overleden. Hij is oud geworden en heeft
zijn eigen roem en die van zijn bentge
noten mogen beleven. Hij is zijn leven
lang een bohémien gebleven, die zijn ate
lier in de Rue Schoelcher met uitzicht op
het kerkhof van Montpamasse nooit voor
een „Palazzo" heeft willen ruilen. Tot
op hoge leeftijd heeft hij geschilderd. Uit
zijn laatste jaren zijn stillevens in pastel
bekend, die weliswaar in een stijl van
een uiterst gematigd kubisme waren,
maar die toch van een ongebroken schep
pingskracht getuigden.
GINO SEVERINI werd in 1883 te Cor-
tona geboren. Hij was 16 toen hij naar
Rome trok. In zijn levensonderhoud voor
zag hij door middel van allerlei kleine
betrekkinkj es, maar 's avonds bezocht hij
de academie. Voor litteratuur, de Duitse
filosofen en de Russische romanschrij
vers had hij toen al grote belangstelling.
Oktober 1906 ging hj voor het eerst naar
Parijs, waar hij spoedig in kennis kwam
met de schilders van Montmartre, Picas
so, Braque, Dufy, Max Jacob, de toen
nog jonge Utrillo en zijn moeder Suzanne
Valadon. In 1909 ondertekende hij het
eerste Futuristisch Manifest van Marinet-
ti, het jaar daarop ook het „Manifesto
dei Pittori Futuristi" en het „Manifesto
Technico della Pittura Futurista".
Enige tijd later, in 1911, kwam hij tij
dens een bezoek aan Milaan tot de con
clusie, reeds door Italiaanse critici geuit,
dat de futuristen eigenlijk provincialen
waren voor wat hun vormenspraak be
treft. Het is op zijn aandringen dat zijn
vrienden naar Parijs gingen om er het
werk van de kubisten te leren kennen. De
schoonheid van de beweging, door de fu
turisten gepredikt, vond in het kubisme
een meer adequate wijze van uitdrukken,
dan in het pointillisme dat zij naar het
door hen bewonderde voorbeeld van Seu-
rat tot die tijd hadden beleden.
SEVERINI heeft met veel schilders en
schrijvers contacten onderhouden, vooral
toen velen van hen in de jaren kort voor
en tijdens de 1ste wereldoorlog, naar Mont
pamasse trokken. In 1913 is hij getrouwd
met de dochter van de „prins der Poë
ten", Paul Fort. Het huwelijk, met Apol-
linaire en Marinetti als getuigen, de brui
degom in een elegant jacquet en de bruid
in het wit, was een geweldige gebeurte
nis in de kunstwereld van Montparnasse.
Het merkwaardige is dat er een korte film
van bestaat.
Zijn beroemdheid dateert van de jaren
na de eerste wereldoorlog. Zowel in Ne
derland als in België is zijn werk overi
gens reeds vroeg gewaardeerd. In 1912
werden te Brussel, in Den Haag en Am
sterdam exposities van het werk der futu
risten (Severini, Boccioni, Carra, Russolo
a
SE VERINI'S OEUVRE bestrijkt 60 jaar
en het heeft dus ook wel zwakke plekken.
Over het geheel genomen is het echter,
na een wat wankel pointillistisch begin,
van een zich steeds vernieuwend en vaak
ook verdiepend kubisme, rijk aan motie
ven. Af en toe is hij teruggekeerd tot een
realistische wijze van schilderen, zoals
bijvoorbeeld in de portretten uit 1913-1916
en een jaar of zes later weer in de reeks
der Harlekijnen en Pierrots, evenals in de
wat meer expressionistisch opgevatte stil
levens en naakten van een jaar of 25 ge
leden. Hij is echter trouw gebleven aan
de schilderkunstige opvattingen en zijn
stijl heeft meestal een zekere vriendelijk
heid die ook zijn persoonlijkheid ken
merkte behouden. Zijn schilderijen en pas
tels en later ook zijn mozaïeken (hij
heeft veel gedaan voor de herleving van
de kunst ervan) zijn altijd bekoorlijk ge
bleven en zij hebben iets zwierigs.
André Glavimans
Rolf Hochhuth, de schrijver van het om
streden toneelstuk „De Plaatsbekleder",
heeft een nieuw stuk geschreven, waarin
Winston Churchill en een fictieve Angli-
kaanse bisschop voorkomen.
Het betreft de vraag, of het bombarde
ren van burgerdoelen in een vijandelijk
land ethisch te rechtvaardigen is. Dit is
meegedeeld door een woordvoerder voor
de Westberlijnse „Volksbühne", die geen
nadere bijzonderheden gaf, maar uitdruk
kelijk geruchten tegensprak, volgens wel
ke het stuk zou zijn opgebouwd rondom
de verwoestende geallieerde luchtaanval
len op de stad Dresden, die in 1945 tien
duizenden mensenlevens hebben gevergd.
Het stuk, getiteld „Soldiers", zal door de
Volksbühne in december voor het eerst
worden opgevoerd.
In de Overijsselse gemeente Dalfsen
wordt een 1.20 mr. hoog beeldhouwwerk
geplaatst van de Italiaanse kunstenaar
Mario Negri.
Het kunstwerk maakt deel uit van de
Overijsselse Beeldenroute en is de ge
meente in bruikleen aangeboden door de
Culturele Raad van Overijssel. Het heeft
achttienduizend gulden gekost.
NEGEN MUZEN
De stadsbeiaardier van Groningen. Leen
't Hart, heeft een Intrada alia Marcia
gecomponeerd ter gelegenheid van het
huwelijk van prinses Beatrix en Claus
von Amsberg. Hij heeft deze mars op
gedragen aan prinses Beatrix en haar
verloofde. De eerste noten van de com
positie zijn: B C, B C. Het werk is door
de beiaardier aan zijn Nederlandse col
lega's toegezonden.
ONZE TONEELDIRECTIES hebben blijkbaar opeens de smaak beet gekregen van
blijspelen uit de jaren '60 en '70 van de achttiende eeuw. Nog geen twee maanden
na de grote nieuwjaarssuccessen van de Haagse Comedie met Sheridans „Lessen
in Laster" (1777) en van de Toneelgroep Theater met Goldoni's „Kabaal in Chiog-
gia" (1762) is nu de Nederlandse Comedie gekomen met Oliver Goldsmiths „Een
verwarrend Nachtje" (in 1771 geschreven, in 1773 opgevoerd). Dat is dus in die
korte tijd de derde Nederlandse wederopvoering van een klassiek buitenlands blij
spel uit de periode waarin het met de vaderlandse toneelschrijfkunst juist in de
ergste mate armoe-troef was. Het zou een goede aanleiding zijn om zich te ver
diepen in een vergelijking tussen die drie bijna even oude stukken, maar daar is een
dagbladrecensie niet de aangewezen plaats voor. Overigens zou men daarbij vooral
niet moeten uitgaan van de zaterdagavond in de Amsterdamse Stadsschouwburg
gegeven opvoering van „Een verwarrend Nachtje", anders zou de vergelijking nog
verwarrender worden dan het nachtje in kwestie.
„EEN VERWARREND NACHTJE" is
de nieuwe Nederlandse titel voor „She
stoopt, to conquer, or the mistakes of a
night", dat tien jaar geleden in dezelf
de vertaling van Bert Voeten, maar toen
als „Een nacht vol verwarring", door
de (oude) Toneelgroep Theater is ge
speeld. Zij aan zij met de stukken van
Sheridan evenals Goldsmith een in Ier
land geboren Londenaar behoort dit
stukje in Engeland nu al bijna twee eeu
wen lang tot de hoofdbestanddelen van
het klassieke blijspelrepertoire. Gold
smith schreef het aan het einde van zijn
vrij kort en miserabel leven (waarvan hij
ook nog een jaar als student in Leiden
had doorgebracht) als zijn tweede en
laatste werk voor het toneel. En hoewel
de directeur van het „Theatre Royal" irt
Convent Garden er zó weinig in had ge
zien dat hij de opvoering keer op keer
uitstelde en er zelfs geen nieuwe decors
en kostuums voor over had, was het van
de eerste voorstelling af een doorslaand
succes.
DAT GROTE en door de eeuwen heen blij
vende succes heeft het stuk vooral te dan
ken aan Goldsmiths ongeforceerde, ont
wapenende humor, aan zijn talent om zelfs
in de meest absurde en ongeloofwaardige
situaties de karakters van zijn toneelfi
guren aanvaardbaar te laten blijven, en
aan de gemoedelijke manier waarop hij
de modieuze aanstellerij van zijn tijd con
fronteerde met gezonde natuurlijkheid.
Het belachelijke van die destijds „defti
ge" gekunsteldheid van taal en omgangs
vormen demonstreert Goldsmith in de fi
guur van de jonge Marlow, die heel vlot
en zélfs onweerstaanbaar kan zijn in de
omgang met volksmeisjes, maar met zijn
mond vol tanden staat als hij jongeda
mes van zijn eigen stand in de gebruike
lijke stijl het hof wil (of moet) maken.
Het voor hem bestemde meisje, Kate
Hardcastle, krijgt hij dan ook pas als deze
„zich verlaagt om hem te veroveren"
(„She stoops to conquer") door zich
tegenover hem als een herberg-dienster-
tje voor te doen.
De N.R.U. heeft besloten dan vanaf 1
maart de zender Hilversum III vanaf 9
uur 's morgens tot 5 uur 's middags via
de middengolf (240 meter) zal uitzenden.
Via de fm-zenders blijven de uitzendin
gen van Hilversum III tot zes uur 's
avonds gehandhaafd. Tot de uitbreiding
van de zendtijd op de middengolf is beslo
ten omdat gebleken is dat de ontvangst
goed is en er geen bezwaren zijn gemaakt.
HILVERSUM 1. 402 m. 7.00-24.00 KRO.
KRO: 7.00 Nieuws. 7.10 Het levende
Woord. 7.15 Lichte grammofoonmuziek.
(Om 7.30-7.32 Nws.; 7.45 Wegeninforma
tiedienst). 7.55 Overweging. 8.00 Nieuws.
8.10 Lichte grammofoonmuziek. (8.30-8.32
Nws.). 8.40 Voor de huisvrouw. 9.35 Wa
terstanden. 9.40 Schoolradio. 10.00 Auba
de: gevarieerd muziekprogramma. 10.50
Lichtbaken, lezing. 11.00 Voor de vrouw.
11.30 Lichte grammofoonmuziek. 11.50
Volaan... vooruit, praatje. 12.00 Angelus.
12.03 Stereo: 12.03 Licht instrumentaal en
semble (opn.). 12.20 Voor de boeren. 12.27
Mededelingen t.b.v. land- en tuinbouw.
12.30 Nieuws. 12.40 Actualiteiten of gram
mofoonmuziek. 12.50 Lichte grammofoon
muziek en praatje. 13.35 Voor de platte
landsvrouwen. 13.45 Muziek kent geen
grenzen: licht gevarieerd muziekpro
gramma. 14.45 Zie,» ik maak alles nieuw:
cursus over geloofsleven en godsdienstige
vorming. 15.00 Bij Cascade te gast...:
licht gevarieerd muziekprogramma. 16.00
Voor de zieken. 16.40 Onderweg, program
ma voor oudere luisteraars. 17.00 Voor de
jeugd. 17.40 Boekbespreking voor de kin
deren. 17.50 Overheidsvoorlichting: Na
tuurbescherming in de Nederlandse Antil
len. Prof. dr. K. H. Voous. 18.00 De Zil
vervloot: internationale volksliederen.
18.20 Uitzending van de Partij van de
Arbeid: Bij de tijd, een 14 daags radio
magazine, voor de mikrofoon gebracht
door Theo Eerdmans en Jaap Brand, on
der redaktie van Gabri de Wagt. 18.30
Lichte orkestmuziek en zangsolisten. 18.50
Van klanten en wanten weten. 19.00 Nws.
19.10 Aktualiteiten. 19.30 SUS-Aktie 2e
uitzending. 20.00 Sopraan en harp: Spaan
se liederen. 20.30 Van hart tot hart. stu-
diodienst. 21.00 Radio Philharmonisch or
kest (opn.): klassieke en moderne mu
ziek. 21.40 Klein Radiokoor (opn.): klas
sieke gewijde muziek. 21.55 De zingende
kerk, een bloemlezing uit het Gregoriaan
se repertoire. 22.15 Zie, ik maak alles
nieuw: een cursus over geloofsleven en
godsdienstige vorming. 22.30 Nieuws.
22.40 Epiloog. 22.45 Lichte grammofoon
muziek. 23.55-24.00 Nieuws.
AVRO: 7.00 Nieuws. 7.10 Ochtendgym
nastiek. 7.20 Lichte grammofoonmuziek.
VPRO: 7.50 Dagopening. AVRO: 8.00
Nieuws. 8.10 Lichte grammofoonmuziek.
(Om 8.25-8.30 De groenteman). 8.45 Mor
genwijding. 8.55 Boekbespreking. 9.00
Voor de zieken. 10.00 Voor de kleuters.
10.10 Arbeidsvitaminen (gr.): populair
verzoekplatenprogramma. (Om 11.00-11.02
Nieuws). 12.00 Metropole orkest. (Stereo)
12.27 Mededelingen t.b.v. land- en tuin
bouw. 12.30 Overheidsvoorlichting: Uit
zending voor de landbouw. 12.40 Stereo:
Licht instrumentaal ensemble met zang
soliste. 13.00 Nieuws. 13.10 Actualiteiten.
13.30 Stereo: 't Muzikantenuur: Fluit, alt
viool en piano met moderne muziek en
klassieke pianomuziek. 14.40 Schoolradio.
15.00 Voor de vrouw. 15.40 Stereo: Zang
en piano: lichte muziek. 16.00 Nieuws.
16.02 Lichte grammofoonmuziek. 16.15
Voor de jeugd. 17.15 New York calling,
praatje. 17.20 Lichte grammofoonmuziek
voor de tieners. 18.00 Nieuws. 18.15 Actua
liteiten. 18.25 Licht orkest. 18.55 Voor de
kinderen. 19.00 Paris vous parle: gespro
ken brief uit Parijs. 19.05 Gamelan: in-
donesisch programma. 19.35 Sitar, een ra
diotijdschrift voor gitaristen. 20.00 Nieuws
20.05 Howland in Holland: licht muziek
programma. 21.15 Vangt het nogal, vist
't nog wat?, klankbeeld-reportage over
de Nederlandse binnenvisserij. 21.45
Saxofoonkwartet: moderne muziek. 22.15
Licht orkest (gr.) 22.25 Ik geloof, dat...,
praatje. 22.30 Nieuws. 22.40 Actualiteiten.
23.00 Venster op de hedendaagse muziek,
muzikale lezing. 23.40 Licht instrumentaal
trio (opn.) 23.55-24.00 Nieuws.
HILVERSUM III. 240 m. en FM-kanalen.
NRU-GEZAMENLIJK PROGRAM
MA. 9.00-17.00 Voorbereid door
NCRV. 17.00-18.00 Voorbereid door
VARA.
NRU/NCRV: 9.00 Nieuws. 9.01 Lichte in
strumentale muziek (gr.). 10.00 Nieuws.
10.02 Lichte grammofoonmuziek. (Om
11.00 Nieuws). 12.00 Nieuws. 12.02 Volks
muziek 12.30 Licht muziekprogramma
rond een populaire ster of groep. 13.00
Nieuws, eventueel actualiteiten. 13.02
Lichte grammofoonmuziek. 13.30 Lichte
Nederlandse muziek (gr.). 14.00 Nieuws.
14.02 Liedjesprogramma (gr.). 15.00 Nws
15.02 Lichte grammofoonmuziek. 16.00
Nieuws. 16.02 Gevarieerde grammofoon
muziek. 16.30 De Top Tien van deze week
(gr.). NRU/VARA: 17.00 Nieuws. 17.02-
18.00 Verzoekplatenprogramma.
BRUSSEL. 324 m. 12.00 Nieuws. 12.03
Grammofoonmuziek. 12.10 Tuinbouwkro-
niek. 12.15 Nieuwe tophits. 12.40 Weerbe
richt, mededelingen en programmaover
zicht en SOS-berichten voor de schippers.
12.45 Lichte muziek. 12.55 Buitenlands
persoverzicht. 13.00 Nieuws, weerbericht
en beursberichten. 13.20 Kamermuziek.
14.00 Nieuws. 14.03 Schoolradio. (15.00-
VOOR MAANDAG
NEDERLAND I
NTS: 19.00 Nieuws in het kort. 19.01
Klaas Vaak. CVK/IKOR/RKK: 19.05
Kenmerk, de veertiendaagse informatie
rubriek van de kerken. NTS: 19.35 Flipper
TV-film. 20.00 Journaal en weeroverzicht.
20.20 Uitzending van de Pacifistisch So
cialistische Partij. 20.30 Uitzending Stich
ting Socutera. 20.35 Koalaberen en Lier
vogels, filmreportage. 21.00 De dood van
Belle (La mort de Belle), speelfilm, (bei
de keuringen 18 jaar). 22.40-22 45 Journaal
NEDERLAND II
NTS: 20.00 Nieuws in het kort. AVRO:
20.01 Don Carlos, toneelspel. (Om 21.30
Onderbreking voor een korte pauze).
NTS: 23.00-23.05 Journaal.
VOOR DINSDAG
NEDERLAND I
NOT/NTS: 10.45-12.00 Schooltelevisie.
NTS: 19.00 Nieuws in het kort. 19.01
Klaas Vaak. 19.05 Journaal voor gehoor
gestoorden. 19.32 Engelse les. (Les 22 en
herhaling les 21). 20.00 Journaal. NCRV:
20.20 Huwelijksvoorwaarden, tv-spel. 20.55
Tellem, filmreportagen uit Mali (West-
Afrika). 21.45 De methode Wanninger (4)
Het kanariepietje, politiefilm. 22.10 Atten
tie. NTS: 22.35 Journaal. 22.40-23.10 Te-
leac: Samen leven nu en morgen (les 18).
NEDERLAND II
NTS: 20.00 Nieuws in het kort. VARA:
20.01 Tim Frazer, TV-feuilleton (dl. 6).
20.30 Achter het nieuws. 20.55 Z-Cars, TV-
politiefilm. NTS: 21.45 Een oase in de
woestijn, filmreportage CVK/IKOR: 22.15
Dichterbij, religieus programma (9).
NTS: 22.45-22.50 Journaal.
15.03 Nieuws). 15.45 Lichte muziek. 16.00
Nieuws. 16.03 Beursberichten. 16.09 Duit
se les. 16.24 Lichte muziek. 17.00 Nieuws,
weerbericht en mededelingen. 17.15 Lich
te muziek. 17.45 Volksliederen uit Israël.
18.00 Nieuws. 18.03 Voor de soldaten. 18.28
Paardesportberichten. 18.30 Lichte mu
ziek 18.45 Sportkroniek. 18.52 Grammo
foonmuziek. 19.00 Nieuws, weerbericht en
kroniek. 19.40 In een notedop. 19.50 Voor
de middenstand. 20.00 Lichte muziek 20.30
Hoorspel. 21.22 Grammofoonmuziek. 21.30
Kamermuziek. 22.00 Nieuws en berichten,
HET IS ONBEGRIJPELIJK dat Ton
Lutz zich bij zijn regie (naar ik moet
aannemen willens en wetens) zo bitter
weinig heeft aangetrokken van deze aspec
ten en dus van de wezenlijke aard van
het stuk. Hij heeft juist de menselijke
kanten ervan aan zijn laars gelapt en er
een geforceerd-koddige, door eindeloze
overdrijvingen vermoeiende opvoering van
gemaakt in een hutspot van stijlen, waarin
men ingrediënten uit de klucht, de satire,
de operette, de revue, de harlekina de en
zelfs de „Dreigroschenoper" kan terugvin
den, maar waarin van Oliver Goldsmith
weinig of niets overblijft. Hij heeft boven
dien, met medeplichtigheid van de decor-
en kostuum-ontwerper Nicolaas Wijnberg,
de handeling jaren later dan de ontstaans
tijd van het stuk gesitueerd, zonder enige
andere aanwijsbare reden dan dat dit de
mogelijkheid schiep voor een bijzonder
„gekke" aankleding die de hele opvoering
in een karikaturale sfeer bracht. Zo was
de rol van Tony Lumpkin, inderdaad een
nozem avant-la-lettre, tot een volledig he
dendaags, zelfs in het leer gestoken Leid-
sepleintype gemaakt, maar niettemin
toch ook weer uitgedost en gekapt als
een jonge Robespierre. Het stijlbederf,
dat bij de Nederlandse Comedie soms tot
principe lijkt te zijn verheven, heeft wel
een ontstellend hoogtepunt bereikt in
deze voorstelling, waarmee de overigens
toch zo bekwame Ton Lutz zich volsla
gen heeft vergaloppeerd.
DE SPELERS moesten zich uiteraard
aanpassen bij de algemene overdreven
leuk-doenerij, waardoor zij herhaaldelijk
in de lach-of-ik-schiet-stijl terechtkwa
men. Onder deze omstandigheden was het
een wonder dat Petra Laseur als Kate en
Jules Croiset als Marlow nog een rede
lijke dosis menselijkheid in hun vertol
kingen wisten te bewaren. Mar ja Ha-
braken en Allard van der Scheer speel
den het andere minnende paar volgens hun
wel bekende schema's. Nell Koppen en
Wim van den Brink waren traditioneel
komisch als het echtpaar Hardcastle en
Willem Nijholt nozemde er als hun los
bandige zoon zo onverdroten op los als
of hij het was tóch zaterdagavond
bij het Lieverdje op het Spui stond. Alles
bijeen genomen was het 't verwarrende
avondje wel.
Zoetgevooide Vic Dana trad in zijn
AVRO-show niet op als de gevierde gast
maar presenteerde de show zelf, zodat
het net leek of Vic Dana, in zijn eigen
show het AVRO-orkest de Skymasters
o.l.v. Bep Rowold had gecontracteerd,
een hele eer dus en een mooie reclame
voor de AVRO. Vic Dana stelde Bep Ro
wold aan ons voor, in plaats van dat
Bep Rowold Vic Dana voorstelde. Iets
dergelijks gebeurde in „Johhny en Rijk",
waarin Dick Haymes (hoofdrol in de
film „State Affair") als gast optrad,
maar zich min of meer als gastheer ge
droeg zodra hij de mocrofoon in handen
kreeg. Het is een interessante methode,
uitgedoktert lijkt het wel door een
goochem reclamebureau, ik ben be
nieuwd wat het effect zal zijn op de kij
kers. Overigens waren Johnny en Rijk
weer uitstekend op dreef, vooral in de
eerste scène en in de „play back"-scène.
Van het AVRO-programma mag tenslotte
nog het verbazingwekkende optreden
worden vermeld van de directeur van de
dienst voor Sociale Zaken te Haarlem,
drs. W. Hazevoet, die in „Wie van de
Drie?" een zo volmaakte feestartikelen
winkelier speelde, dat ik voor het eerst
van mijn leven zeker wist dat hij en
niemand anders de gezochte was.
Op Nederland 2 trok het programma
„Letters en Noten" de aandacht. U weet,
drie sketches van amateurs worden be
oordeeld door drie professionals (Heintje
Davids, Alexander Pola en Jan Willem
Hofstra) en steeds wint een van die drie
stukjes het. Het is treffend wat de ama
teurtelevisiekijkers, die de hele televisie
maar „knap waardeloos" vinden, aan den
volke durven vertonen als het geslaagde
toneelstukje.
Zondagavond schoot Eimert Kruidhof
met zijn regie van „Detective Story" be
ter in de roos dan Milly Scott met haar
„eigen" show. Ze was als zangeres uit
stekend, aangenaam om naar te kijken
en te luisteren, maar het in- en uitleiden
van gasten ging haar nog erg onwennig
af. Men vraagt zich dan af waar repeti
ties voor zijn. „Detective-Story" was
reeds vertaald door een amateur, te we
ten de acteur Louis Borel, en dat was te
merken ook. „Ik voelde me geflatteerd",
zei Henny Ori, in plaats van „ik voelde
me gevleid". Dat Borel zo iets over het
hoofd ziet, o.k. dat kan gebeuren maar
merkt niemand dat dan tijdens de
repetities? Henry Orri was overigens
weer indrukwekkend goed evenals
Pim Dikkers. Lo van Hensbergen en
Bert van der Linden mogen met ere ge
noemd worden. Het stuk zelf zicht hecht
in elkaar, met een paar sterke speel-
scènes, maar heeft af en toe te lijden van
brokjes schoolmeesterachtige sentimenta
liteit, die aan het geheel toch afbreuk
doen.
