1
Manifestatie Bruidsboeket
met 3000 deelnemers
„Als Beatrix het voor
zou zij al die soesah
't zeggen had
niet willen"
Ut
IE
Aan ballonnen
en vlaggen
geen gebrek
2E
Op 9 maart in nieuwe RAI
Zes paarden
voor de
Gouden Koets
KOSTER VENEMA VAN DE
Ds. Sillevis Smitt: „Twintig minuten
praten van mens tot mens'9
Route van de
bruidsstoet
gr
tIjL
ïKna
'S'
v> m
Ballonnen
Idealist
PKïïNSTES BMOflfX M EUMOPA's KMÖNEM
Tussen het Huis van
Oranje en verschillende
Europese vorstenhuizen
bestaat verwantschap,
hetgeen blijkt uit dit
schema, waarin alleen
die vorstelijke personen
zijn opgenomen die van
belang zijn om deze ver
wantschap aan te tonen.
Daar het huwelijk van
prins Willem III met
Maria Stuart II kinder
loos bleef, stierf de Hol
landse tak van het
Oranjehuis af. Johan
Willem Friso is de eerste
telg van de Friese stam
van Oranje-Nassau. De
naam Oranje is afkom
stig van de stad Orange
in Frankrijk, in vroeger
tijd in het bezit van het
geslacht Nassau. Nassau
was een voormalig Duits
hertogdom. Het Ne
derlandse vorstenhuis
stamt af van de Ottoli-
nische linie van het ge
slacht Nassau. Prins
Willem V verloer al zijn
Duitse bezittingen door
zijn weigering tot de
Duitse Rijnbond toe te
treden. De zoon van
prins Willem werd later
de eerste koning van
Nederland. Zijn na
komelingen zijn vertakt
in de koningshuizen van
Denemarken, Noorwe
gen, Zweden en Grie
kenland. In de 17de,
18de en 19de eeuw wa
ren ook d" Engelse,
Duitse en Russische
vorst enhuiTn erweven
met de Ora1- :es.
lifö
fyijfgj
17
%fc, s
De Burgerzaal van het Paleis op de
Dam in Amsterdam, waar de feeste
lijkheden na de huwelijkssluiting
zullen plaats vinden, is niet de enige
plaats in de hoofdstad waar men
restauratie- en verfraaiingswerk
zaamheden heeft uitgevoerd.
De manifestatie „Bruidsboeket" die
op 9 maart ter gelegenheid van het
huwelijk van prinses Beatrix dn de
heer Claus von Amsberg in het RAI-
gebouw in Amsterdam gehouden
wordt, zal voor een groot deel be
staan uit het aanbieden van een
bruidsruiker door vertegenwoordi
gers van de verschillende provincies
en overzeese rijksdelen. Iedere af
vaardiging zal bestaan uit een bruids
stoet, die duidelijk het gebied van
herkomst symboliseert. Aan de mani
festatie zal meegewerkt worden door
het Nationale Ballet en vier orkesten,
het geheel onder muzikale leiding
van Nico van der Linden.
Het aantal deelnemers aan de manifesta
tie zal ongeveer 3.000 zijn. Een belangrijk
deel hiervan wordt gevormd door duizend
A'damse schoolkinderen. Uit de provin
cies en de overzeese rijksdelen komen to
taal 1.500 deelnemers. Het Nationale Bal
let zal met 57 dansers en danseressen
vertegenwoordigd zijn.
Bij de manifestatie zullen ook 30 paar
den betrokken zijn.
Het „bruidsboeket" begint om drie uur
met een voorspel door de duizend Am
sterdamse scholieren, die geheel in het
wit gekleed zullen zijn. Dit zal 35 minuten
duren. Daarna volgt tot vier uur een pau
ze waarin de koningin, de koninklijke gas
ten en het bruidspaar de Europahal van
het RAI gebouw zullen betreden. Zij zul
len verwelkomd worden door de deelne
mers aan de manifestatie en de achtdui
zend bezoekers, die gezamenlijk een lied
zullen zingen dat speciaal voor deze ge
legenheid op een bekende melodie is ge
schreven. Hierna zullen de in het wit ge
klede Amsterdamse scholieren de linten
van het bruidsboeket symboliseren. Daar
na volgt het optreden van het Nationale
De Gouden Koets zal op 10 maart
niet met acht, maar met zes paarden
zijn bespannen, omdat de Koninklij
ke Stallen anders te weinig paarden
ter beschikking zouden hebben voor de
rest van de koetsen: de glazen koets
en vier gala-berliners.
Het aantal auto's van het Koninklij
ke Staldepartement is uiteraard niet
toereikend voor het vervoer van de
vele officiële gasten. Er zijn daarom
130 auto's bijgehuurd. Militaire en
burger-chauffeurs zullen zeer tijdelijke
dienst bij het hof vervullen.
De paarden zijn zorgvuldig voorbe
reid op de rit door Amsterdam: op de
binnenplaats van het staldepartement
hebben dienstplichtigen van de Konink
lijke Militaire Kapel met succes een
drumband nagebootst, terwijl de paar
den werden rondgereden. Er stonden te
vens enkele staken met vlaggen waar
aan ook serpentines waren bevestigd.
De Gouden Koets heeft zoals men
weet schijfremmen gekregen, die bij
het afdalen van de Amsterdamse boog
bruggen de 3.000 kilo wegende koets be
ter kunnen tegenhouden dan de paar
den. Een andere veiligheidsmaatregel
is dat de ruiten vervangen zijn door
onsplinterbaar veiligheidsglas.
(Van onze correspondent)
AMSTERDAM. Straatmakers hanteren nieuwe stenen in de stoep voor
de Westerkerk, steenhouwers fatsoeneren de entree onder de toren waar
door het bruidspaar straks zal binnenschrijden, schilders strijken choco
ladebruine verf op een ontsierende schutting en technici van radio, t.v. en
PTT hijsen armdikke kabels door allerlei ruitjes en poortjes, opdat een
groot deel van de wereld straks alles goed zal kunnen zien. Maar koster
F. M. Venema zegt dat het feitelijk niet hoeft. „Als de prinses het alleen
voor het zeggen had, wed ik dat ze al die soesah niet zou willen. Op tweede
kerstdag was zij hier met haar verloofde in een gewone dienst. Heel rustig,
geen drukte. Ze gaf me bij het binnenkomen een hand en zei: „Dag meneer
Venema. U ken ik nog van de zilveren bruiloft van mjjn ouders".
Het was een fijne dienst, die dag. Ik denk dat het de prinses, als zy ook
op die manier had kunnen trouwen, wel zo lief zou zijn geweest".
Ds. H. J. Kater bevestigt de zienswijze
van de koster. „Prinses Beatrix beleeft
haar trouwdag als kroonprinses, maar ook
oprecht als lidmaat van de Nederlandse
Hervormde Kerk. Zij beseft dat haar hu-
i 'V-v
"T* i. X
M
Ml v
welijk geen particuliere aangelegenheid
kan zijn omdat zij mededraagster is van 't
koningschap, maar als zij in de kerk komt
doet zij dat omdat zij één op deze dag
met haar man voor God wil staan. In
haar hart zou zij daarbij alleen haar fa
milie en de naaste kennissen aanwezig wil
len zien. De uitnodigingen zijn nadrukke
lijk niet aan buitenlandse staatshoofden
gericht. Dan zouden presidenten als De
Gaulle en Lübke er ook een gehad moe
ten hebben. Dat leden van vorstenhuizen
van Europa uitgenodigd zijn is een andere
zaak. Die behoren tot de directe virenden-
kring van ons koningshuis".
Medeverantwoordelijk voor de kerk
dienst is ook ds. J. H. Sillevis Smitt uit
Bussum. Hij zegt: „De mens is niet belang
rijk het gaat om het Woord. Mijn preek zal
niet op schrift worden gesteld, althans niet
vóór de dienst. Wat ik ga zeggen is alléén
voor die twee, die daar op die ochtend
voor mij zullen staan, Beatrix en Claus,
gewone mensenkinderen, zonder titels. Zij
willen hun huwelijk onder Gods zegen
stellen en ik heb het voorrecht, dat ik
hen daarbij mag voorgaan. Wat valt er
verder te zeggen?"
Zo heeft het bruidspaar het kennelijk
gewild: de trouwdag mag een feest zijn
voor de Nederlanders en voor ieder die
mee oor- en ooggetuige wil zijn. Maar
de inzegening stijgt uit boven menselijke
bedrijvigheden. In dat ene uur in de kerk
geen show. Prinses Beatrix heeft ge
vraagd de televisiecamera's niet heen en
weer laten rijden.
Veel mensen hebben het druk met de
voorbereidingen van de kerkdienst. Koster
Venema is er met zijn vrouw voor terug
gekomen uit Dieren, waar hij sedert een
jaar of drie van zijn pensioen geniet, na
dat hij veertien jaar lang in het hoge
huis op de hoek van de Westermarkt bij
zijn kerk heeft gewoond.
„Ze noemen het wel de mooiste kerk
van Europa en dat is misschien wat
overdreven als je haar vergelijkt met de
kathedralen die ik in het buitenland heb
gezien. Maar het is een prachtig ge
bouw. Het dateert uit 1631, maar de pi
laren staan net zo recht als toen ze
gezet werden. Natuurlijk is er wat aan
op te knappen en dat gebeurt ook zodra
de restauratie van de Nieuwe Kerk is
voltooid. Dat duurt nog vijf jaar. Er is
nu één glas-in-lood-raam bij wijze van
proef ingezet. Magnifiek' Het kostte
35.000. En we moeten er 34 hebben.
Op de dag van het huwelijk zit ik met
mijn vrouw op een mooie plaats. De ko
ningin heeft ons uitgenodigd om de dienst
als gasten mee te maken. Ik doe dan
geen kosterswerk".
Ds. Sillevis Smitt ziet niet op tegen die
dag. „Als je 68 bent en meer dan veer
tig jaar in het ambt hebt gestaan, denk
je daar niet meer aan. Ik mag twintig
minuten praten, van mens tot mens.
Daarom ga ik niet op de kansel staan.
Ds. Kater: „Deze voorbereidingstijd is
voor mij razend druk. Dat de prinses
juist mij heeft gevraagd was een verras
sing voor mij, maar toch ook een eer.
Wat ik naar vind is, dat ik thuis zoveel
boze reacties heb gekregen, telefoontjes
en brieven van mensen die iets tegen het
huwelijk hebben. Maar ik dacht dat dat
nu maar achter de rug moet wezen nu
we als democratie „ja" hebben gezegd.
Gelukkig luwt het, vooral na die actie
voor India. Want ik heb nog zoveel te
doen, deze week".
Ballet met aan de aard van de manifes
tatie aangepaste fragmenten uit bestaan
de balletten.
Het ballet zal gevolgd worden door hét
aanbieden van het bruidsboeket. De ver
schillende afvaardigingen zullen hierbij
niet, zoals gewoonlijk is, langs de ereloge
defileren. Dit zou te veel tijd vergen. Zij
zullen achtereenvolgens in twee minuten
tijd hun aandeel in de bruidsruiker aandra
gen en door de vijf ingangen van de Euro
pahal naar binnen komen. Het slot van de
manifestatie om vijf uur blijft nog een
verrassing.
's
De route die de bruidsstoet op
10 maart door Amsterdam zal volgen, is
als volgt:
Om 10.30 uur vertrekt het buidspaar
van het koninklijk paleis op de Dam
via de Dam (zijde Nieuwendjjk), Dam
straat, Oudezjjds Voorburgwal tot voor
de ingang van het Amsterdamse stad
huis. Na de huwelijksvoltrekking door
burgemeester Van Hall vertrekt de
stoet om 11.45 naar de Westerkerk,
waar het huwelijk zal worden ingeze
gend. De stoet rijdt dan over de Oude-
zijds Voorburgwal ,Sint Agnietenstraat,
Rusland, Kloveniersburgwal, Amstel,
Munt, Rokin, Dam (zijde Nieuwendijk)
Mozes en Aaronstraat, Raadhuisstraat,
Westermarkt naar de hoofdingang van
de Westerkerk aan de Prinsengracht.
Na de huwelijksinzegening, die om
streeks 13.45 uur zal zijn geëindigd,
rijdt de stoet via de Westermarkt,
Raadhuisstraat, Nieuwezijds Voorburg
wal, Martelaarsgracht, Prins Hendrik
kade, Damrak, Dam (zijde Kalver-
straat) naar het paleis op de Dam,
waar de stoet omstreeks 14.15 uur zal
terugkeren.
De fabrikanten van feestartikelen heb
ben hun best gedaan om op 10 maart te
kunnen zorgen voor oranje ballonnen en
vlaggetjes met portretten van prinses
Beatrix en haar gemaal, toeters, guirlan
des en lampionnen, hoedjes en speldjes.
Voor het meer serieuze deel der natie,
dat er nog wat van wil overhouden, zijn
er de plaquettes met gouden B en C,
wandschildjes, B- en C-telefoonklappers
en Delfts-blauwe wandborden.
De Dokkumer Vlaggencentrale produ
ceerde een extra voorraad vlaggen en
vlaggetjes. Al in december was het aantal
oranje Beatrix-en-Claus-vlaggetjes, dat
de deur uit ging, meer dan 100.000.
Reeds een week vóór de verloving was
men met de extra-produktie begonnen.
In Leerdam heeft men het druk gehad
met de vervaardiging van oranje ballon
nen met de portretten van bruid en brui
degom. „Leve het jonge paar", staat er
hartelijk onder. De prinses mag dan wat
erg breed glimlachen en Claus mag wat
achterdochtig kijken op het oranje 'front,
daar kunnen de meisjes in Leerdam, die
de ballonnen van opdrukken hebben voor
zien, ook niets aan doen. Engeland lever
de de „schone" ballonnen.
De grote fabrikanten van gedenktegels
hebben zich niet zo druk gemaakt. Zij
zeggen: „De mensen lopen tegenwoordig
warmer voor een speldje dan voor een
tegel. Bovendien wordt het te duur. Het
reproduceren van de gezichten is een
nauwkeurig werkje, dat met de hand
moet geschieden."
De Makkumse aardewerkfabriek echter
maakt ze wel, al worden ze niet in de
handel gebracht. Zij zijn bestemd voor
mevrouw N. B. Huedig-Kleijn van Willi
gen in Rotterdam, die de tegels cadeau
geeft aan elke duizendste Rotterdamse,
die haar twee kwartjes komt bijdragen
voor vijf knopen aan het vijf bij zes me
ter grote tapijt, dat het breuidspaar zal
worden aangeboden.
Een dosis zakelijk inzicht en een vleug
je idealisme brachten een Haagse zaken
man op het idee, na zijn Churchill-ge-
denkplaquettes, ook ter gelegenheid van
het huwelijk dergelijke in kunsthars ge
vatte herinneringen aan 10 maart 1966 te
laten maken. „Penseelgevoelige, kunstzin
nige meisjes", zegt hij vertederd, „heb
ben er voor gezorgd dat ieder reliëfje van
gouden koets, oranje-appel, lauwertak of
B en C het streekje goud krijgt wat het
behoeft. In Romeinse cijfers staat er het
jaartal 1966 op."
De plaquette in kunsthars is te gebrui
ken als presse-papier. Dan zijn er nog de
wandschildjes en telefoonklappers met
blocnotes. Prinses Beatrix en de heer
Von Amsberg hebben er al ieder een ge
kregen.
Deze Haagse zakenman zegt: „Ik gooi
het liever niet op het politieke vlak.
Ik wil het commercieel blijven zien en
als idealist natuurlijk. Als alles loopt, zo
als het moet, ga ik met mijn vrouw oVer
niet al te lange tijd een wereldreis ma
ken. Voor de plaquettes waren honderden
aanvragen uit Duitsland. Die heb ik even
laten liggen, want Nederland ging voor.
Daaraan kun je zien, dat ik idealist
ben
DIV. VERWANTSCHAPPEN VAN HET HUIS ORANJE-NASSAU MET EUROPESE VORSTENHUIZEN
Prins Joh.WiHem
Frisop68j7-1711)
Landgravin Maria
von Hessen
van Engeland
huwh
Prinses Caroline
v. Brandenburg
Prins WillemAvon
Oranje-Nassau
huwt- -.
Kroonprinses Anna t
van Engeland
Koning Frederi k van
Pruisen U688-I740)
huwh
Prinses Sophie Dor.
van Engeland
Herl-og Frederik4«jn
Holshein(l671-1702)
huwh;
Prinses Hedwig S.van
Zweden
Tsaar Peherl vanRus-
tand (1672-1725)
huwh
Cahhqrina SI
ka'
Prins August-Wilh.
van Pruisen
huwh:
Prinses Louise v.
Braunschweig
Herhog Karei van
Holshein-Gohhorp
huwh:
Grocüvorshin Anna'
Pehi v. Rusland N
PrinsWillem5van
Oranje-Nossau
(1748-1806) huwh:
Prinses Wilhelmina,
van Pruisen
Tsaar Peher3 van /C-
Rusland(l728-I762)\r
huwh
Prinses Sophie v.
Anhaih-Zerbsh
Koning Frederik 2
van Pruisen huwh:
Gravin Frederi ka
v.Hessen-Darmsh
Prinses Marianne
(1810-1883)
huwh
Prins Frederik
(1797-1881)
huWh
PrmsAlberhvan
Pruisen
Prinses Louise
van Pruisen
Koning Willemlvan
Nederl.(17725843)
huwh:
Prinses Wilhelmina
v. Pruisen
KINDEREN VAN KONING WILLEM-1 VAN NEDERLAND
Koning Willem2van
Neder!. (1792-1849)
—huwh:
Groohvorshin Anna
Paulcwna v. Rusland
Tsaar Paul 1 van Rus
land (1754-1801)
huwh:
Prinses Soph ie wan
WLirhemberg
Prinses Maria
v.Oranje-Nassau
(1841-1910)
huwh
Willem v. Wied
Prinses Louise van
Oranje-Nassau
(1B28-187I) huwh;
Koning Karei-15
v Zweden en Noorw
KINDEREN VAN KONING WILLEM-2 VAN NEDERLAND
KoningWillem3
3van
Nederland (I8I7-I89C)
^53-huwh:
Prinses Emma van
Woldeck-Pyrmonh
Prins Alexander
(1818-1848)
PrinsHendrik
Prinses Amalia.
(2) Maria v Pruis.
Prinses SbopHcP
(1824-1897)
-huwh-
Prins Karei van
Saksen-Weimar
Prinses Louise
(1851-1926) huwh
Koning Frederik-8
v.Denemarken
Prins Willem
(.1840-1879)
KINDEREN VAN KONING WILLEM-3 VAN NEDERLAND
Prins Mauri f-s
(1843-1850)
Prins Alexand,
(1851-1884)
Koningin Wilhelmina
(1880-1962)
huwh -
Hertog Hendrik
v. Mecklen burr
Koning Chrishaan-10
v. Denemark.(1870-1947)
huwh
Prinses Alex.v. Mecklenb.
Koning Haakon-
nwegen(l8
-7 von
Noorwegen(|872H957
huwh
Prinses Maud v.Enge!d
KonmginJuliana
uan Nederland
(geb. 1909) huwh
Prins Bernhard
Koning Frederik-9 van
Denemark.(qeb.1899)
huwr:
Prinses Ingrid van
Zweden
Koning O laf-5 van
Noorwegen(geb.1903)
huwh
Prinses Marfha
van Zweden
KINDEREN VAN KONINGIN JULIA NA VAN NEDERLAND
PrinsesChrisHna
(geb.1947)
Pri nses Anne -Marie v
Denemark/geb. 194 6)
Koning Conshv.Griekenland
Prinses Marqr ieh
(geb. 1943)
Pri nses Irene
(geb. 1939)
huwh
Prins Hugo v.
Bourbon-Parma
Prinses Begfrix
(geb. 193 8)
huwh
Claus v. Amsberg
