Lepelaar verhuist volgende
week naar de noordpier
Renaissance
IJmuidense zuidpier
groeide in vijf jaar
ruim twee kilometer
m
m
Nieuwe pieren
zijn taboe
voor wandelaars
Een
koninklijk
bestek
nu
Doden in het
verkeer
Luchtmacht biedt
Schenk en Verkerk
een lift aan
Marinevlieger - van
fatale duikvlucht
naar huis
*r~
Bills
WOENSDAG 9 MAART 1966
6
Klassiek geschenk voor mo
derne mensen, een werkelijk
koninklijk bestek met blijven
de schoonheid.
In zilver en juwelierspleet
verkrijgbaar bij de juwelier.
(ÖD
Soepele reus
Dubbele controle
m*
„Menselijk falen" oorzaak
van vliegrampen in Japan
Sinds oktober 1964 zijn de als eeneiige tweeling op elkaar lijkende kraan-
hefeilanden Lepelaar en Kraanvogel broederlijk aan het werk by de bouw
van de nieuwe IJmuidense zuidpier. Deze saamhorigheid zal zeer binnen
kort worden verbroken, zij het dat de scheiding van vrij korte duur zal zijn.
In de loop van de volgende week namelijk verhuist de Lepelaar naar de
noordpier om daar alvast alleen de bovenbouw van het 1100 meter lange
verlengstuk van dit havenhoofd aan te pakken. De Kraanvogel gaat, na de
kop van de zuidpier voltooid te hebben, nog eerst naar de plaats waar het
oude en het nieuwe gedeelte van deze ruim drie kilometer lange dam op
elkaar aansluiten. Aan de havenkant van de zuidpier zal het kraaneiland
de zich hier bevindende schermkop, bij de pierbouwers bekend als de
„blinde darm", gaan afbouwen, een karwei dat enkele weken in beslag zal
nemen. Daarna zal de Kraanvogel zich bij de Lepelaar voegen om weer in
eendrachtige samenwerking de nieuwe noordpier te voltooiien. „Water en
weder dienende" heeft men hij Rijkswaterstaat goede hoop dat nog dit jaar
de in 1961 begonnen verlenging van de IJmuidense havenhoofden haar be
slag zal krijgen. Dan wordt een streep gezet onder een van de spectacu
lairste waterbouwkundige werken die ooit in ons land zijn uitgevoerd. Een
project dat ook in het buitenland sterk de aandacht heeft getrokken omdat
nog dammen van een dergelijke lengte zover in volle zee gebouwd tot de
uitzonderingen behoren.
De nieuwe IJmuidense zuidpier zal
ook wanneer de kraaneilanden zijn ver
trokken niet toegankelijk zijn voor het
publiek in verband mei verdere af-
bouwwerkzaamheden. De noordpier,
waaraan binnenkort met de kraan
eilanden wordt begonnen, zal eveneens
afgesloten blijven. Ook na de bouw
zal een verblijf op de nieuwe haven
hoofden met het oog op hun grote leng
te en strekking onder vele omstandig
heden levensgevaarlijk zijn. Ter bevei
liging van het publiek zullen op de
grens van het oude en nieuwe gedeelte
van beide pieren hoge hekken worden
opgericht.
Op het ogenblik zijn de Lepelaar en
Kraavogel gevorderd tot de bouw van
de kop van de zuidpier. In tegenstelling
tot het overige gedeelte van de dam, die
zeven meter breed is, krijgt dit uiteinde
een breedte van 18 meter. In het mid
den van de kop wordt een meetstation
ingebouwd ten behoeve van de studie
diensten van Rijkswaterstaat in IJmui
den en Den Haag. Onder meer zullen er
de waterbeweging rond de havenmond
het zout- en slibgehalte en het getij ge
meten worden. Op het station komt een
l ichtopstand.
Slechte zee- en weersomstandigheden
waren er de oorzaak van dat men bij de
bouw van de nieuwe zuidpier enigszins op
het schema achterop is geraakt. Vooral
in november- en december van het vorig
jaar hebben de stormen de voortgang
van het werk in sterke mate afgeremd,
omdat de aanvoer van stenen en steen-
asfalt over de pier door de overslaande
watermassa's onmogelijk werd ge
maakt.
Onvoorstelbare hoeveelheden bouwma
terialen zijn in de afgelopen vier jaar bij
Advertentie
vr.'.vv.»s
Koninklijke Van Kempen Begeer
Zeist
de IJmuidense pierenbouw letterlijk in
het water gegooid. Voor de verlenging
van de zuidpier alleen al werden gebruikt
twee miljoen ton grind en steen, 400.000
ton steenasfalt, 800 betonnen elementen
voor de bovenbouw en 25.000 kubieke me
ter vulbeton. De slopende krachten van de
zeestromen, vooral bij stormachtig weer,
op de Nederlandse kust maakten het
noodzakelijk de IJmuidense pieren maxi
maal te beschermen. Daartoe worden de
dammen aan de voet verstevigd met
zware keien met een gewicht van duizend
tot zesduizend kilogram. De „steen
schuiver" Pieter is momenteel druk met
deze steenstortingen in de weer. Boven
dien zullen de uiteinden van de pieren
over enige honderden meters aan de zee
zijde onder water extra worden ver
zwaard met betonblokken van 18 ton. De
zuidpier heeft rond tweeduizend van deze
blokken nodig terwijl de veel kortere
noordpier het met duizend af kan.
De voor de hand liggende vraag wat
er straks, wanneer de nieuwe haven
hoofden voltooid zijn, met de kraaneilan
den Lepelaar en Kraanvogel gaat gebeu
ren is nog geen uitgemaakte zaak. Er
behoeft evenwel niet aan getwijfeld te
worden dat er voor deze machtige werk
tuigen, die per stuk rond tien miljoen
gulden hebben gekost, bij voorbeeld bij
de Deltawerken nog genoeg werk aan de
winkel zal zijn. Bij de IJmuidense pie
renbouw hebben ze in ieder geval ten vol
le aan de verwachtingen voldaan.
De verlenging van de noordpier zal in
beginsel op dezelfde manier worden uit
gevoerd als de bouw van het zuiderhaven
hoofd. Vorig jaar juli werd het storten
van steen voor de onderbouw voltooid.
De bovenbouw van het 1100 meter lange
verlengstuk zal in een tempo van onge
veer dertig meter per week aangroeien.
Twee asfaltinstallaties en een betoncen-
trale op de noordelijke oever van het
Noor der buitenkanaal zorgen voor de le
verantie van de zwarte mantel die het
dijklichaam moet bedekken.
Door het berookte venster van zijn ca
bine, bijna 35 meter boven de woelige zee
spiegel, kijkt kraanmachinist Jan Schaap
(28) uit IJmuiden, neer op het uiteinde
van de nieuwe zuidpier. Zwart als steen
kool rijst het steenasfalt uit het grauwe
water op. Bijna nonchalant bewegen de
handen van de kraandrijver de bestu
ringsknuppels van de Lepelaar heen en
weer. De reus reageert soepel en geluid
loos. De enorme „bek" van de kraan
zwenkt tot boven de plek waar nietige
figuurtjes in felgele jassen en met witte
helmen op op het betonnen wegdek van
de pier aan het werk zijn. Ronkend als
een vliegtuig komt een dumper aanrij
den, zijn laadbak vol dampende steenas
falt. Kraanmachinist Schaap laat de
kraanbak op de dam zakken en de dum
per kiept er de gloeiende asfaltbrij in
leeg. Jan Schaap legt de punt van zijn
steenasfalt. In de cabine van de kraan
machinist zit steeds ook een opzichter
potlood alvast bij het cirkeltje op de
voor hem liggende kaart van de plotin-
stallatie die aangeeft waar het steenas
falt op de onderbouw van de pier onder
Kraanmachinist J. Schaap (links) en
opzichter G. J. Kalkman volgen in
de cabine van de Lepelaar nauw
lettend het „plotten" van het steen
asfalt.
water gestort moet worden. Een bran
dend lampje in de vorm van een kruis
glijdt over de met honderden cirkeltjes
bedekte plotkaart en geeft zo de positie
van de kraangiek aan ten opzichte van de
in aanbouw zijnde dam in de diepte. De
kraanmachinist hoeft er alleen maar
voor te zorgen dat het hart van het kruis
je op het verlangde cirkeltje komt. Dan
zit hij met zijn bak loodrecht boven de
plaats waar hij de lading steenasfalt on
der water moet storten. Is dit gebeurd
dan maakt de kraanmachinist het cirkel
tje met zijn potlood zwart, net zo lang
tot alle rondjes op de plotkaart aan de
beurt zijn geweest.
Op elk kraaneiland is een dubbele con
trole op dit „plotten" van stenen en
van Rijkswaterstaat om erop toe te zien
dat het werk precies volgens plan ver
loopt. Deze functionaris tekent eveneens
op een plotkaart aan waar het materiaal
gestort moet worden. De twee mannen in
de kraancabine staan in voortdurend ra
diocontact met de uitvoerder van het
werk op de pier en met de centralepost
van het Bouwbureau Havenmond IJmui-
- s-
w. -
s-v-
v v
w
den aan de wal. Overleg over alle tech
nische zaken kunnen dus direct en zon
der tijdverlies plaatshebben.
Terwijl hij de zoveelste bak met steen
asfalt door de lucht laat zeilen en ver
volgens in de golven laat onderduiken
zegt kraanmachinist Jan Schaap: ,Jk
vind dit machtig werk. Het heeft me nog
geen moment verveeld. Per slot speel je
hier met gereedschap van miljoenen en
je moet voortdurend je aandacht erbij
houden." Hij en opzichter G. J. Kalkman
uit IJmuiden volgen met hun ogen alweer
de kraanbak op zijn retourvlucht naar de
pier waar een nieuwe lading steenasfalt
al klaar staat om -4ot voedsel van de
onverzadigbare Lepelaar te dienen.
Gé van Berkel
Als extra versterking worden aan de
voet van de pier massale hoeveel
heden zware steen gestort. Dat ge
beurt o.a. door de dwarslosser
Pieter, rechts op de foto.
De kraanhefeilanden Lepelaar en
Kraanvogel nemen hier de nieuwe
zuidpier bij de „kop". De onder
bouw wordt bedekt met steenasfalt
dat met een temperatuur van on
geveer 100 graden Celsius in zee
wordt gestort.
Op een terrein bij het Hagedoomplein in
Amsterdam-Noord zijn drie mannen onder
een achteruitrijdende zandauto gekomen.
Een van hen, de achttienjarige chauffeur
Peter van Uden, kreeg een achterwiel
over het lichaam en werd ernstig gewond
naar een ziekenhuis overgebracht, waar
hij in de loop van de middag is overleden.
De 59-jarige heer H. Boedart, die zon
dagmiddag op de Bos en Lommerweg in
Amsterdam plotseling van een vluchtheu
vel stapte en door een auto werd aangere
den, is in het ziekenhuis aan zijn verwon
dingen overleden.
M;;f
Als de weersomstandigheden het toela
ten zal de Koninklijke Luchtmacht in de
komende nacht de schaatskampioenen
Verkerk en Schenk naar Nederland vlie
gen, zodat ze toch nog op tijd thuis zijn
om het huwelijk van prinses Beatrix te
kunnen bijwonen.
De schaatsers verblijven op het ogen
blik in Trornsö in Noord-Noorwegen. Niet
ver daarvandaan, in Bödö assisteert de
Nederlandse luchtmacht bij een NAVO-
oefening „Winterexpress" en omdat de
F-27, die tenten en materiaal heeft aan
gevoerd, toch leeg naar Nederland terug
moet is de luchtmacht in de gelegenheid
dit vriendelijke gebaar jegens de schaat
sers te maken. Het enige probleem is het
weer, dat ter plaatse erg slecht is en een
nachtelijke start onmogelijk zou kunnen
maken.
De 24-jarige sergeant-vlieger van de
Koninklijke Marine, die vorige week don
derdag met zijn Harvard zo laag over de
Texelse Hors vloog, dat hij een marine
officier dodelijk verwondde is uit het hos
pitaal ontslagen en naar huis gestuurd.
De jongeman is nog altijd volkomen
overstuur door het gebeurde en niet in
staat een zinnige verklaring van zijn ge
drag te geven.
TOKIO (AFP) De vliegtuigongeluk
ken met de Canadese DC-8 en de Britse
Boeing bij Tokio zijn niet ontstaan als ge
volg van foutieve instructies van de ver
keerstoren of door een tekort aan weer
kundige voorlichting. Dit heeft de Japan
se eerste-minister Eisakoe Sato gisteren
meegedeeld tijdens het aan de recente
vliegtuigongelukken gewijde parlements-
debat.
Premier Sato was van mening dat de
op de verkeerstoren werkzame ambtena
ren grotere bevoegdheden moeten worden
verleend. Ook de aanleg van een nieuwe
internationale luchthaven zal nodig zijn.
Japanse luchtvaartdeskundigen zijn van
mening dat de drie rampen die zich bin
nen een maand voltrokken en waarbij in
totaal meer dan driehonderd mensen het
leven lieten, een gemeenschappelijke
oorzaak hebben: menselijk falen, met na
me fouten van de piloten.