Première door de Toneelgroep Centrum
van Shakespeare's „liefde's loze les"
aspirin
„Hedcb Gabler" van Ibsen
bij de Nederlandse Comedie
I
<v
Het weekeinde
kinder-
Fa. B. ENGELENBERG
'ANAV0N
D
In amusante regie van Guus Hermus
Vondelprijs voor Jef Last
NEGEN MUZEN
GRIEP!
Mooie voorstelling miste climax
MAANDAG 14 MAART 196o
5
„Love's Labour's Lost", het eerste van Shakespeare's blijspelen, is in ons
land een van zijn minst bekende want minst gespeelde stukken. De be
zwaren die men er gewoonlijk tegen aanvoert zijn dat het bijna geen han
deling heeft, dat de geaffecteerdheid van de taal zo vermoeiend is voor een
hedendaags publiek, en dat de karakters ons zo weinig meer te zeggen heb
ben. Het eerste bezwaar is volkomen gegrond. De intrige van het stuk is zo
zwak dat men nauwelijks van een intrige kan spreken, maar zelfs als het,
zoals een Engelse criticus heeft gezegd, „alleen maar een reeks liefdes
spelletjes" is, zijn die spelletjes amusant genoeg om ons een avond lang
bezig te houden.'Wat die andere bezwaren betreft: of het gemanireerde spei
met de taal (dat in de loop van de tijd zijn oorspronkelijke satirische be
tekenis geheel heeft verloren) het publiek wel of niet vermoeit hangt voor
namelijk van de regiebehandeling af; en de karakters als ze maar ge
nuanceerd genoeg worden uitgebeeld hebben ons zeker niet minder
maar eerder meer te zeggen dan duizenden karakters in honderoen mo
derne blijspelen.
nabeschouwingen
Nico Scheepmaker
Geef
uw kind
Doet de koorts dalen.
Stilt de pijn.
Ideale dosering.
Expositie in de Waag
De radio geeft dinsdag
HILVERSUM II. 298 m. 7.00 AVRO 7.50
VPRO. 8.00-24.00 AVRO.
T elevisie pro gramma
Simon Koster
OFFICIeLE VERKOOP SIKKENS LAKKEN
Ton van Duinhoven en Letty Oost
hoek in „Liefde's loze les" van
Shakespeare.
ALS EEN PLEIDOOI yoor natuurlijk
heid tegenover aanstellerij, voor levens
kunst en geestesvrijheid tegenover
schoolse geleerdheid, heeft Shakespeare
„Love's Labours's Lost" bedoeld. In dat
licht kan men ook de dood-simpele con
structie van het stuk zien. Alsof het de
jonge dichter niets kon schelen dat er,
toch ook in zijn tijd, bepaalde wetten
voor de opbouw van een dramtische han
deling waren en hij er ook in dit opzicht
de voorkeur aan gaf, zijn fantasie de
vrije loop te laten, heeft hij ons het idyl
lische verhaaltje voorgezet van de prin
ses en haar drie hofdames die een jonge
koning en zijn drie hovelingen zo ver
liefd maken dat deze laatsten er hun pas
gezworen eden van studie, vasten en een
zaamheid voor breken. „Want wie -deze
eden houdt, verzaakt zichzelf", roept Du-
main uit in de prachtige „mens durf te
leven"-claus die de eigenlijke kern van
het stuk vormt; „de godsdienst zelf be
veelt de meineed aan, want mensenmin
vervult de hoogste wet". Maar precies
op het juiste moment geeft Shakespeare
toch ook -weer een beslissende wending
aan de liefdesspelletjes door het bericht
van de dood van de Franse koning, dat
een tijdelijke scheiding tussen de verlief
de paren tot gevolg heeft. „Love's labour"
is niet geheel „lost", zoals de titel zou
doen denken, maar de waarde ervan
wordt aan een proeftijd van een jaar on
derworpen.
DE TONEELGROEP CENTRUM heeft
het zich bepaald niet gemakkelijk ge
maakt doör, van alle Shakespeare-stuk-
ken, juist dit werk op haar repertoire te
nemen. Want het vereist een zeer door
dachte, krachtige aanpak als men de be
kende bezwaren tegen het stuk wil over
winnen. Bij de opvoering, waarvan zater
dagavond in de Haarlemse schouwburg de
landelijke premiere is gegeven, bleek dat
Guus Hermus als regisseur met die eis
volledig rekening had gehouden. Het was
een opvoering waaraan Hermus' persoon
lijkheid een duidelijk eigen gezicht had
gegeven, ook al is dat dan in strijd met
Op voorstel van de Nederlandse leden
van het curatorium van de Joost van den
Vondel-prijs, prof. dr. W. J. M. A. Assel-
bergs en dr. P. J. Meertens, heeft de
Westfaalse Wilhelmsuniversiteit te Mun
ster deze prijs voor het jaar 1966 toege
kend aan de schrijver Jef Last.
r-
""Deze prijs, die eenmaal in de drie jaar
aan een Nederlander, de andere jaren aan
een Vlaming of een Duitser wordt toe
gekend, is eerder aan Antoon Coolen en
Albert van Dalsum uitgereikt. De prijs
bedraagt 10.000 Duitse mark. De uitrei
king van de prijs door de rectormagni-
ficus zal op een nader te bepalen datum
in de universiteit van Munster plaatsvin-
Maigret in Delfzijl. Ter gelegenheid van
het verschijnen van het duizendste
„Zwarte Beertje" wil de directrice van
de Utrechtse uitgeversmaatschappij
A. W. Bruna en Zonen, aan de gemeen
te Delfzijl een beeldje aanbieden van
Maigret, de bekende speurder in de
verhalen van de schrijver Georges Si
menon. Dit beeldje zal worden gemaakt
door de beeldhouwer Pieter d'Hondt
uit Utrecht, die reeds een 70 centimeter
hoog ontwerp gereed heeft. Simenon
bezocht Delfzijl in 1920 en schreef daar
na het Maigret-verhaal „Un Crime en
Hollande" dat in 1932 verscheen onder
de titel „een misdaad in Holland". Het
was het eerste boek van Simenon dat
in een Nederlandse vertaling uitkwam.
Seferis. De Atheense Academie van Kun
sten en Wetenschappen heeft na twee
stormachtige bijeenkomsten beslist, dat
de enige Griekse nobelprijswinnaar, de
letterkundige Georgios Seferis, niet tot
de academie zal worden toegelaten. De
stemverhouding was dertien tegen tien
stemmen, terwijl drie „onsterfelijken"
afwezig waren. De reden waarom vooral
de oudere leden tegenstemde was dat
Seferis, die in 1963 de Nobelprijs voor
Letterkunde heeft gekregen, niet bij
voorbaat verklaard had, dat hij zijn
verkiezing zou accepteren. Het resultaat
van de stemming heeft tot veel kritiek
in de Griekse pers geleid.
Zaterdagavond was „Kort Geknipt" een
onverwachte verrassing. De regisseur
Warry van Kampen en presentatrice en
produceuse Merel Laseur hadden gezorgd
voor een creatief amusementsprogram
ma, met een door Wim van der Velde ge
filmde parodie op drankmisbruik, respec
tievelijk melkmisbruik, die door het the
ma volledig slaagde, terwijl Henk van UI
sen en Paul Deen drie keer een zelfde
sketch opvoerden, als amateurs, als Tsje-
chov-spelers en als Pinter-spelers. Het
effect bleef ten dele uit, het idee was
versleten, maar de wil iets meer te doen
dan het obligate liedje gevolgd door het
panklare sketchje, verdient toejuiching.
Geen meevaller was Lia Dorana. Ik her
inner mij haar „Remerber my forgotten
man" en ook „Irma la Douce", maar
die herinnering kon zij niet gestand doen
Waar het aan lag? Ten eerste aan de
keus van de liedjes die wankelmoedig en
zwak was. Ten tweede aan een regiefout,
want men was er kennelijk van uit ge
gaan dat Lia Dorana een grande vedette
is a la Joséphine Baker, die voor elk lied
je twintig meter naar de microfoon moest
schrijden, tussen een afgrijselijk decor en
ten overstaan van typisch zaalpubliek.
Haar stem gedoogt echter niet meer dan
een intiem theatertje.
Wel geslaagd daarentegen was de eerst
aflevering van „Zodiac" van Bob Rooyens
wiens „hoofdstuk VI" naar Montreux zal
worden gezonden. Rooyens is een adept
van de school-Averty, al kan hij diens on
overtrefbare hoogte nog niet bereiken.
Maar beter dan wie ook in Nederland weet
hij met zwart en wit te werken, letter
schrift en beeld te mengen, en een ritme
in beelden te vertalen.
Zondagavond was „Memorandum van
een dokter" weer aan de beurt (altijd
hetzelfde, altijd goed voor een 7%)
waarna Willy van Hemert in het „Loch-
boek" weer wat kiekjes uit het reisalbum
van Caroline Kaart tot leven bracht. Een
draperie van eenvoud en spontaniteit
moet verhullen dat er eigenlijk niets meer
aan de hand is dan dat met een wellui
dende stem op de verkeerde manier
volksliedjes worden gezongen. Liever is
mij dan de eenvoudige presentatie van
zo'n programma als „een op de Tien" ter
lering en de vermaak van onze ouden van
dagen, waarbij nuttige informatie wordt
afgewisseld met gezaghebbende uitspra
ken van ministers, geleerden etc. Het is
een tandeloze serie geweest met (wat de
regie betreft) nogal wat spraakmoeilijk
heden, maar het was sympathiek, nuttig,
recht door zee en belangrijk. Ten
slotte mag dan nog vermeld worden
(plicht gaat voor plezier, dus ik had de
eerste helft van „een op de Tien" laten
schieten voor het t.v.-spel op Nederland
dat „Give the Clown his Supper" (geef
de clown zijn souper) weer eens de supe
rioriteit van zowel de Engelse televisie
schrijvers als de Engelse acteurs bewees
in vergelijking met hun Nederlandse col
lega's. Als ik me indenk hoe dit stuk, in
vertaling, gespeeld zou worden door een
Nederlandse actrice in plaats van Brenda
Bruce en een Nederlandse acteur
plaats van Patric Troughton, dan schud ik
toch mijn hoofd en denk: nee, dan liever
ondertitels.
de recente uitspraak van Hermus: „Een
stuk moet zo geregisseerd zijn, dat je niet
kunt zien dat het geregisseerd is." Aan
deze opvoering kon men gelukkig wèl zien
dat ze geregisseerd was, en nog wel heel
grondig en stijlvol. De regie had alle fi
guren uitbundig (soms wel eens te uit
bundig) tot leven gebracht; uit elke scène
sprak de liefde en de geestdrift waar
mee Hermus er op had gewerkt. En
wat vooral zo belangrijk is bij een op
voering die grotendeels door jongeren
wordt gespeeld er was j»een woord,
geen gebaar aan de aandacht van de re-
gissuer ontsnapt. Waarschijnlijk als gevolg
hiervan was, althans bij deze eerste voor
stelling, het tempo soms wel veel te graag
maar ik neem aan dat, als het stuk wat
meer ingespeeld is, dat euvel vanzelf zal
verdwijnen.
ALS „EEN VERMAKELIJK, fantasie
vol blijspel", zoals Shakespeare het heeft
genoemd toen „Love's Labour's Lost" in
druk verscheen, heeft Hermus het gepre
senteerd: heel luchtig en zonder te veel
nadruk op de ethische boodschap ervan
De adellijke dames en heren heeft hij
vooral, ondanks hun fraaie titels en ge
waden, als „toch ook maar gewone men
sen" gezien. Zij zijn bij hem en deels
trouwens ook bij Shakespeare zelfs ge
wonere mensen geworden dan de dorpsbe
woners, die hij wel sterk karikaturaal
heeft aangezet, in overeenstemming met
hun afstamming uit de commedia dell
arte. In een ingenieus en smaakvol bos-
decor en in mooie kostuums van Roger
Chailloux dartelen zij rond dat het een
lieve lust is, zonder daarbij merkbaar te
worstelen met Shakespeare's (op het ge
hoor bijzonder knap en geestig door
Evert Straat vertaalde) verzen. Daarbij
ontpopte vooral Jules Hamel, als koning
van Navarre, zich als een uitstekend
klassieke acteur met voorbeeldige dictie
en grote spel-intensiteit. Onder de Navar
rese hovelingen was het vooral Jeroen
Krabbé die uitmuntte door een verras
send sterke uitbeelding van de opstandi
ge, de liefde verheerlijkende Brion. Ton
van Duinhoven was uiterst komisch
maar voerde wel de karikatuur ten top
als Don Armado, de Shakespeariaanse
Don Quichotte.
BIJ DE VIER Franse dames waren het
Ina van der Molen als de prinses en Els
van Rooden als Rosaline, die hun rollen
het meeste reliëf gaven. Hun manne
lijke steun, Boyet, kreeg een goede ver
tolking van Ferd Sterneberg. Het koddi
ge stel dorpsbewoners werd heel verma
kelijk gespeeld door Wim van den Heu
vel els een rappe, levenslustige Dikkop
Egbert van Paridon en Broes Hartman
als c^e belachelijk geleerd-doendedprps-dpf
minee en dito schoolmeester, en Matthieu
van Eysden als koddebeier. Lettie Oost
hoek was een leuk-brutale, watervlugge
page Mot. Het succes bij de stampvolle
zaal was groot en het applaus culmineer
de, terecht, in een ovatie voor Guus Her
mus.
Simon Koster
Advertentie
Op vrijdag 18 maart, 's avonds om half
negen, wordt in de Haarlemse Waag aan
het Spaarne een expositie geopend van
schilderijen, aquarellen en tekeningen van
Jan v. d. Veer en Roelof Klein. De Haar
lemse wethouder van onderwijs en kunst
zaken D. J. A. Geluk zal deze expositie in
leiden.
Bij aankoop van geëxposeerd werk geldt
de rijkssubsidieregeling. De tentoonstel
ling staat onder auspiciën van Kunst Zij
Ons Doel, is geopend dagelijks van 12 tot
17 uur, benevens op zaterdag van 10 tot
17 uur en duurt tot 3 april.
GITAAR-ELEKTROCUTIE
Tijdens het optreden van een beat-or-
kestje in de Westduitse plaats Hameln
werd de gitarist geëlektrokuteerd toen hij
zijn elektrische gitaar ter hand nam. Hij
overleed op het podium. De politie stelde
vast dat er een schakelfout was gemaakt.
Henk Rigters en FAlen Vogel
Hedda Gabler" van Ibsen.
AMSTERDAM. Toen Hendrik Ibsen tweeënzestig jaar was in 1890 en in Mün-
chen woonde (waar zijn werk meer geapprecieerd werd, althans minder vijandig
werd bejegend, dan in zijn vaderland), schreef hij het toneelspel „Hedda Gabler
een van die stukken waarin hij zijn maatschappijcritiek tot een minimum beperkte
en die daarom minder weerstanden opwekten dan zijn destijds als „revolutionair
beschouwde sociaal-critische toneelwerken uit de voorafgaande periode, i och is de
burgerlijke samenleving, waarin „Hedda Gabler" zich afspeelt, allesbehalve idyl
lisch geschilderd; maar de onbarmhartige onthullingen van vroeger hebben plaats
gemaakt voor een wijze ironie, die niet minder doeltreffend is. Hedda gaat tpn
gronde aan de kleinburgerlijkheid, de kleinzieligheid en de fantasieloosheid van
haar omgeving maar zij gaat te gronde omdat zij, de fiere, heerszuchtige gene-
raalsdochter toch zwakker is dan die omgeving. Zij is geen „Nora" die, bij al haar
quasi-kinderlijkheid, sterk genoeg bleek te zijn om zich van dat milieu los te maken.
IN „HEDDA GABLER" heeft Ibsen een
vrouwefiguur getekend die associaties
wekt aan sommige vrouwefiguren van
Strindberg („Freule Julie" was twee
jaar eerder geschreven), vooral omdat
ook Hedda die negatieve, nihilistische
eigenschappen bezit die een vernietigende
invloed kunnen hebben op het eigen leven
en op dat van anderen. Maar het grote
verschil is, dat die invloed bij Hedda een
wensdroom blijft. Zij is jaloers op de goe
de oude tante Julia, omdat die invloed
heeft op Hedda's man, Jurgen Tesman;
zij is jaloers op Jurgens kultuurhistorisch
werk, dat zijn hele leven beïnvloedt. Zij
is jaloers op de kleine Thea Elvsted, die
door haar zuiverheid en haar oprechte
geestdrift een manneleven (dat van Ej-
lert Loevborg) heeft kunnen beïnvloe
den dat zijzelf heeft willen, maar niet
heeft kunnen beheersen. Zij speelt de do
minerende vrouw, die zij niet is maar zo
hartstochtelijk graag zou willen zijn. Zelfs
haar belachlijk-naïeve Jurgen kan zij,
wanneer het er werkelijk op aankomt,
niet naar haar hand zetten. Én wanneer
zij opnieuw de kans meent te krijgen,
Ejlert Loevborgs leven van richting te la
ten veranderen en dus eindelijk toch
een menseleven te beïnvloeden jaagt
zij hem slechts de dood in, en niet eens
de schone, romantische dood waarvan zij
had gedroomd, maar een lelijk en verae-
HILVERSUM I. 402 m. 7.00-24.00 KRO.
KRO: 7.00 Nieuws. 7.10 Het levende
Woord. 7.15 Lichte grammofoonmuziek.
(Om 7.30-7.32 Nieuws: 7.45 KNAC-ANWB
wegeninformatie). 7.55 Overweging. 8.00
Nieuws. 8.10 .Lichte grammofoonmuziek.
(8.30-8.32 Nieuws). 8.40 Voor de huisvrouw
9.35 Waterstanden. 9.40 Schoolradio. 10.00
Aubade: licht muziekprogramma. 10.50
Lichtbaken, lezing. 11.00 Voor de vrouw.
11.30 Lichte grammofoonmuziek. 11.50
Volaanvooruit, praatje. 12.00 Angelus.
12.03 stereo: Licht instrumentaal ensem
ble. 12.20 Voor de boeren. 12.27 Medede
lingen t.b.v. land- en tuinouw. 12.30 Nws.
12.40 Aktualiteiten. 12.50 Draaien maar
Lichte grammofoonmuziek en praatje.
13.35 Voor de plattelandsvrouwen. 13.45
Populaire grammofoonmuziek. 14.00 School
radio. 14.20 Muziek kent geen grenzen:
Licht gevarieerd muziekprogramma. 14.45
Zie, ik maak alles nieuw: een cursus
over geloofsleven en godsdienstige vor
ming. 15.00 Bij Cascade te gast
gevarieerd muziekprogramma, (herh. van
zaterdag jl.) 16.00 Voor de zieken. 16.40
Onderweg: programma voor oudere luis
teraars. 17.00 Voor de jeugd. 17.40 De
kinderboekenbus. 17.50 Overheidsvoorlich
ting: Jeugdboeken over Suriname en de
Nederlandse Antillen. Spreker: Willem
Brandt. 18.00 De Zilvervloot: Interna
tionale volksliederen. 18.20 Uitzending
van de Partij van de Arbeid. Bij de tijd
een 14-daags radiomagazine, voor de mi-
krofoon gebracht door Theo Eerdmans en
Jaap Brand, onder redaktie van Gabri
de Wagt. 18.30 Lichte orkestmuziek en
zangsolisten. 18.50 Van klanten en wanten
weten. 19.00 Nieuws. 19.10 Aktualiteiten.
19.30 Kapel van de Koninklijke Lucht
macht: instructiefconcert. 19.50 Kameror
kest en soliste; klassieke en moderne mu
ziek. 20.30 Van hart tot hart: godsdien
stige uitzending. 21.00 Cello-recital: mo
derne muziek. 21.30 Kerkorgelconcert (op
Klassieke en moderne muziek. 21.55 De
zingende kerk, een bloemlezing uit het
Gregoriaanse reportoire. 22.15 Zie, ik
maak alles nieuw, een cursus over ge
loofsleven en goedsdienstige vorming.
22.30 Nieuws. 22.40 Epiloog. 22.45 Lichte
grammofoonmuziek. 23.55-24.00 Nieuws.
AVRO: 7.00 Nieuws. 7.10 Ochtendgym
nastiek. 7.20 Lichte grammofoonmuziek.
VPRO: 7.50 Dagopening. AVRO: 8.00
Nieuws. 8.10 Lichte grammofoonmuziek.
(8.25-8.30 Voor de huisvrouw). 8.45 Mor
genwijding. 8.55 Beekbespreking. 9.00 Voor
de zieken. 10.00 Voor de kleuters. 10.10
Lichte grammofoonmuziek. (11.00-11.02
Nieuws). 12.00 Metropole orkest. 12.27 Me
dedelingen t.b.v. land- en tuinbouw. 12.30
Overheidsvoorlichting: Uitzending voor
de landbouw. 12.40 Licht orkest 13.00 Nws.
13.10 Actualiteiten. 13.30 Stereo: 't Muzi
kantenuur: moderne en klassieke kamer
muziek en klassieke koorliederen. 14.40
Schoolradio. 15.00 Voor de vrouw. 15.40
Zang en piano: lichte muziek. 16.00 Nws.
16.02 Lichte grammofoonmuziek. 16.15 Voor
de jeugd. 17.15 New York calling, praatje.
17.20 Lichte grammofoonmuziek voor de
tieners. 18.00 Nieuws. 18.15 Actualiteiten.
18.25 Licht ensemble met zangsolisten.
1855 Voor de kinderen. 19.00 Paris vous
parle: gesproken brief uit Parijs. 19.05
Gamelan: Indonesisch programma. 19.35
Sitar: radiotijdschrift voor gitaristen. 20.00
Nieuws. 20.05 Howland in Holland, geva
rieerd programma. 21.15 Ontmoetingspunt:
discussie over actuele onderwerpen.21.40
Dames van het omroepkamerkoor, instru
mentaal ensemble en zangsolisten: moder
ne muziek. 22.10 Lichte grammofoonmu
ziek. 22.25 Ik geloof, datpraatje.
22.30 Nieuws. 22.40 Actualiteiten. 23.00
Venster op de hedendaagse muziek, muzi
kale lezing. 23.40 Licht instrumentaal trio.
23.55-24.00 Nieuws.
HILVERSUM III. 240 m. en FM-kana-
len. NRU - GEZAMENLIJK PROGRAM
MA. 9.00-17.00 Voorbereid door
NCRV. 17.00-18.00 Voorbereid door
VARA.
NRU-NCRV9.00 Nieuws. 9.02 Instru
mentaal allerlei (gr.). 10.00 Nieuws. 10.02
Licht muziekprogramma (Om 11.00 Nws).
12.00 Nieuws. 12.02 Liedjes en volksme
lodietjes (gr.). 12.30 Licht muziekprogram
ma rond een populaire ster of groep.
13.00 Nieuws, eventueel actualiteiten. 13.05
Licht orgelspel. 13.30 Lichte Nederlandse
muziek (gr.). 14.00 Nieuws. 14.02 Lichte
vocale muziek 15.00 Nieuws. 15.02 Lichte
grammofoonmuziek. 16.00 Nieuws. 16.02
Gevarieerd muziekprogramma (opn.) 16.30
De Top Tien van deze week (gr.). NRU-
VARA: 17.00 Nieuws. 17.02-18.00 Verzoek-
platenprogramma.
BRUSSEL 324 m.
12.00 Nieuws. 12.03 Nieuwe tophits. 12.40
Weerbericht, mededelingen en program
maoverzicht en SOS-berichten voor schip
pers. 12.48 Lichte orkestmuziek. 12.55 Bui-
telands persoverzicht. 13.00 Nieuws, weer
bericht en beursberichten. 13.20 Gevarieer
de muziek. 14.00 Nieuws. 14.03 Schoolra
dio. 15.00 Nieuws. 15.45 Lichte orkestmu
ziek. 16.00 Nieuws. 16.03 Beursberichten.
16.09 Duitse les. 16.24 Lichte muziek,
17.00 Nieuws, weerbericht en mededelin
gen. 17.15 Lichte muziek. 17.45 Volksmu
ziek. 18.00 Nieuws. 18.03 Voor de soldaten.
18.28 Paardesportberichten. 18.30 Lichte
muziek. 18.45 Sport. 18.52 Lichte muziek
19.00 Nieuws, weerbericht en kroniek.
19.40 Volksmuziek. 19.50 Voor de midden
stand. 20.00 Lichte orkestmuziek. 20.30
Hoorspel. 21.34 Liederen. 22.00 Nieuws en
berichten.
VOOR MAANDAG
NEDERLAND I
NTS: 19.00 Nieuws in het kort. 19.01
Klaas Vaak. 19.05 CVK-IKOR-RKK: Ken
merk: de veertiendaagse informatieru
briek van de kerken. NTS: 19.35 Flipper,
TV-film. 20.00 Journaal en weeroverzicht
20.20 Uitzending van de Boerenpartij
20.30 Uitzending Stichting Socutera. 20.35
Parijs Paris la belle: filmimpressie
over het leven in Parijs in 1928 en in
1959. 21.00 Jacht op fortuin (The young
Philadelphians), speelfilm (beide keurin
gen 18 jaar). 23.10-23.15 Journaal.
NEDERLAND II
NTS: 20.00 Nieuws in het kort. KRO
20.01 Waauw: gedanste hitparade. 20.30
Spectacle poupée: fragmenten uit de ope
ra's Don Giovanni en Bastien und Bas-
tienne gespeeld door Marionettentheater,
NTS: 20.55 Zuid-Amerika nu: documen
taire over Zuid-Amerika Peru. KRO
21.45 Onze man in Parijs. NTS: 22.10-22.15
Journaal.
VOOR DINSDAG
NEDERLAND I
NOT-NTS: 10.45-12.00 Schooltelevisie
Eurovisie. 18.30 Wielrennen, reportage van
het slot van de laatste etappe Parijs-Nice
19.00 Nieuws in het kort. 19.01 Klaas
Vaak. 19.05 Journaal voor gehoorgestoor
den. 19.32 Engelse les. (herh. les 23, les
24). 20.00 Journaal. VARA: 20.20 Achter
het nieuws. 20.45 Voordracht. 20.55 Z-cars
Naastenliefde, T.V.-politiefilm. 21.45 Signa
lement: programma gewijd aan Orson
Welles. 22.25 Actueel Humanisme. NTS
22.35 Journaal. 22.40-23.10 Teleac: Samen
leven nu en morgen. "h
NEDERLAND II
NTS: 20.00 Nieuws in het kort. NCRV
20.01 Dieren kijken, programma over die
ren. 20.20 Haal je kijkgeld terug, T.V
prijsvraag. 20.45 Krachtpatsers - groot
en klein: programma over spierkracht
van mensen en dieren. NCRV: 21.25 Re
liëf '64: een compositie voor orgel en
vier elektronische klanksporen. Vooraf
een vraaggesprek. 21.50 Attentie. CVK
IKOR: 22.05 Dichterbij, een wekelijks pro
gramma. NTS: 22.35-22.40 Journaal.
derend einde in een verdacht huis. Dat is
dan ook het einde voor haarzelf, het einde
van een would-be Strindbergheidin, die
jammerlijk capituleert omdat zij de moed
heeft gemist om de consequenties van
haar eigen begeerten te trekken.
EEN STUK VOL wijze ironie dus, maar
tevens een stuk waarin sluimerende demo
nische hartstochten (bij Hedda nog aan
gewakkerd door de verwachting van een
ongewenst kind) op heel subtiele, maar
dramatisch uiterst effectieve wijze tot
uiting komen. In de nieuwe opvoering
door de Nederlandse comedie (waarvan ik
zondagmiddag de tweede voorstelling zag)
heeft de regie van Bob de Lange vooral
op die ironie de nadruk gelegd. „Hedda
Gabler" komt hier, in een goed-afgestemd
semi-naturalistisch decor van Wim Ves-
seur en met fraaie bijbehorende kostuums
van Lisette van Meeteren, tevoorschijn
als een stijlvol vertolkte fin-de-siècle ko
medie waarin uit verveling maar na
tuurlijk niet serieus met mensenlevens
wordt gespeeld. In de eerste twee bedrij
ven gaat dat goed, zelfs voortreffelijk. El
len Vogel is een bekoorlijk-koel-hooghar-
tige Hedda, met een paar gemene onder
grondse trekjes die men op de koop toe
moet nemeri; Henk Rigters een uitsteken
de, lichtelijk komische maar nooit bela
chelijke Jurgen Tesman, Femke Boersma
een heel gevoelige Thea, Julien Schoe-
naerts een zeer overtuigende Loevborg,
Mimi Boesnach een lieve tante Julia,
Alex van Royen een charmant-onbetrouw-
bare Brack en Bé Schenk een trouwe ge
dienstige.
MAAR NA DE PAUZE raakte de ironie,
helaas, wat op de achtergrond, omdat Ib
sen dan zijn Hedda haar ware karakter
laat blootgeven. De gemene ondergrond
se trekjes komen aan de oppervlakte en
nemen schrikbarende vormen aan. Hed
da verbrandt Loevborgs kostbare manus
cript, zij drukt de wanhopige Loevborg
een revolver in de hand als een uitnodi
ging tot zelfmoord. Zij wil nu werkelijk
over lijken gaan om de vervulling van
haar wensdroom te bereiken. Zoiets kan
men niet meer in de komedie-stijl spelen, -
want dit is geschreven voor de grote tra-Je
gediennes die „Hedda Gabler" beroemden
hebben gemaakt en mede door „Hedda n
Gabler" beroemd zijn geworden: voor eenir
Eleonora Duse, een Agnes Straub, een Til- a
la Durieux, in wie Hedda's half-verhulde
demonie tijdens die laatste tw^e bedrij
ven beangstigend tot uitbarsting kwam.
Ik zou niet durven beweren dat Ellen Vo
gel de dramatische kracht mist om da
rol die tragische allure te geven, maar in
ieder geval speelt zij de rol zo niet; mis
schien omdat Bob de Lange's regie-op
vatting die stijlwending niet toeliet, mis
schien omdat ze niet paste bij de geaard
heid van Ellen Vogels talent. Hoe dan
ook, de schokkende aangrijpende climax,
waarheen Ibsen de hele handeling ge
stuwd heeft, bleef uit. Jammer voor een
opvoering, die voor het allergrootste deel
zulke uitmuntende kwaliteiten bezit. He
denavond wordt de voorstelling te Haar
lem gegeven.
Advertentie
Doelstraat 19 Haarlem Tel. 15232
„ALPHA"1
Superwit pasta
Nederland 1: Na Klaas Vaak en de
kerkelijke rubriek Kenmerk komt Flipper
in actie. De eerste van drie afleveringen
over de heer McCoy en z'n dochter Bon
nie, die op een vlot rondvaren met een
olifant en een chimpansee. Ze raken in
moeilijkheden, maar Flipper steekt de
reddende vin toe. Na het Journaal de po
litieke zendtijd en Socutera (Nationale
Raad van Maatschappelijk Werk), een
korte filmimpressie over Parijs: Paris
la belle. Hierin wordt een vergelijking
gemaakt tussen het Parijs van 1928 en dat
van 1959. De hoofdfilm, ,The young
Philadelphians", duurt twee uur.
Paul Newman en Barbara Rush spelen
de hoofdrollen in deze verfilmde roman
van Richard Powell. Het thema is het
standsverschil. Dat weegt zwaar bij de
jonge Tony Lawrence over wiens afkomst
nogal een en ander te doen is geweest.
Niemand weet er het fijne van. Hij ech
ter struikelt er herhaaldelijk over in zijn
verdere leven. Hij studeert rechten en
probeert connecties aan te knopen met
de welgestelden. Dat levert de nodige te
leurstellingen op. Hij komt tenslotte tot
de ontdekking dat men het beste zijn
eigen gang kan gaan. Daarom neemt hij
de verdediging op zich van zijn vriend,
die wordt verdacht van moord op een
rijke oom. Tony herwint er zijn zelf
respect mee.
Nederland 2: De KRO opent met
Waauw en daarin treden onder meer op
The Haigs, vijf langharige Haagse jonge
lui. Dan een half uurtje Spectacle Poupée
door Bert Brugman. De marionetten spe
len bekende operafragmenten. Alvrens
de buitenlandse correspondent het laat
ste woord krijgt, nog een aflevering van
de serie Zuid-Amerika. Dit keer Peru, een
van de kleurigste landen van Zuid-Ame
rika.
