President Johnson voorzichtig
over de Franse NAVO-plannen
EURATOM STELT KERNENERGIE
IN DIENST VAN AFRIKA
Nu in Nederland: ASTOR
Stroming in
alliantie te
Congres om de
reorga n iseren
Een American Blend voor gedistingeerde rokers
Vanden Boeynants legt PVV
een driejarig werkplan voor
West-B erlijners
in de pasjesrij
Strafport voor
premier Wilson
De naaimachine
van morgen voor
de prijs van
gisteren
WOENSDAG 16 MAART 1966
7
A Iternatief
ten-
ASTOR in Nederland, dat is
verheugend nieuws! De uitverkoren
filtersigaret van gedistingeerde rokers
in meer dan 40 landen
ASTOR, een melange van de edelste
tabakken. Licht, mild en toch een
verrukkelijk vol aroma. Een exclusieve
sigaretmen ziet dat al aan het
chique pakje. En aan de filter uit
zuivere zachte natuurkurk!
Gun uzelf voortaan het genoegen
van het zéér goede. Rook ASTOR, de
elegante sigaret van Waldorf-Astoria.
ASTOR de American Blend
met filter uit zuivere natuurkurk
heb- 20 stuks King Size
(Van onze correspondent)
WASHINGTON. Washington verwachtte de aankondiging
van president De Gaulle de Franse troepen uit de NAVO terug
te trekken, de NAVO-commando's de huur op te zeggen en de
buitenlandse bases als aantasting van Frankrijks soevereini
teit op de helling te zetten. De Amerikanen leggen er dan
ook de nadruk op, dat er geen sprake van politieke paniek is.
Wel geeft men toe dat De Gaulle's actie, waarvan Parijs schijnt,
te denken dat zij de NAVO-hervorming zal versnellen, de
grootste uitdaging aan het Atlantisch bondgenootschap is sinds
dit werd opgericht.
Maar voorlopig wil Washington afwachten wat Parijs ten
slotte zal voorstellen voor de oplossing van het essentiële pro
bleem van Frankrijks strijdkrachten in Duitsland en de Ameri
kaanse bases op Franse bodem. Optimisten in Washington den
ken dat weliswaar voor een deel van De Gaulle's plannen geen
remedie gevonden kan worden, maar dat, bijvoorbeeld, het
voortbestaan van de Amerikaanse bases in Frankrijk mogelijk
gemaakt zou kunnen worden door nieuwe overeenkomsten, die
meer tegemoetkomen aan de hypergevoelige Franse houding
in de kwestie van de soevereiniteit.
In dit verband wordt er de nadruk op
gelegd dat in De Gaulle's eerste nota af-
gelopend week gesproken werd over be
zwaren tegen „permanente" Amerikaan
se bases. Daaruit maken sommige waar
nemers op, dat het wellicht mogelijk is
een tijdelijke regeling te treffen, waarbij
misschien enige zeggenschap aan de Fran
sen zou moeten worden gegeven over het
gebruik van de bases, maar de situatie
niet drastisch zou veranderen. Opvallend
achten velen het verder, dat De Gaulle
geen tijdslimiet heeft aangegeven en op
lossing wan het probleem. Dit is hoopvol,
zeggen sommigen, die geloven dat de
Franse officiële nota wellicht de pap heter
opdient dan hij gegeten zal hoeven te wor
den, om een gunstige indruk te maken op
Moskou, dat De Gaulle twintig juni gaat
bezoeken.
nen worden uit het bondgenootschap te
treden.
Problemen schept Parijs' houding dus
te over. Het is dan ook begrijpelijk dat
op het Amerikaanse ministerie van Bui-
telandse Zaken thans een speciale stra
tegische afdeling is opgericht onder lei
ding van oud-minister Dean Acheson, een
der architecten van het Atlantisch bondge
nootschap, die evenwel geplaagd wordt
door de rotsvaste overtuiging het altijd
bij het rechte eind te hebben.
Overigens zijn er de laatste dagen in
de Verenigde Staten ook wel enige stem
men opgegaan die begrip vragen voor
de Franse houding en eraan herinneren
dat de NAVO-structuur vanaf het begin
Groot-Brittannië sterk bevoordeelde, dat
Washington weigerde de Fransen bij te
staan in hun pogingen een kernmogend-
heid te worden, of anderszins meer aan
de Britten dacht om een gelijkwaardige
Intussen beseft men wel, dat als de
Russen zouden meewerken aan de Fran
se plannen, een totale verschuiving van de
politieke en militaire situatie in Euro
pa het gevolg zou kunnen zijn. In
dien Moskou met Parijs een non-agres
siepact zou sluiten en zich daarnaast be
reid zou verklaren tot een hernieuwde
poging het Duitse probleem op te lossen
via middeneuropese ontwapening of neu
tralisering, wellicht langs de lijnen vol
gens welke enige groepen in Westduits-
lands "Socialistische Partij denken, dan is
het onloochenbaar dat De Gaulle de stoot
zou hebben gegeven tot een interessant
alternatief voor de huidige status quo in
Europa.
Vooral zou een dergelijk alternatief aan
trekkelijk kunnen zijn voor NAVO-landen
op het Europese vasteland die zich on
behaaglijk zouden beginnen te voelen over
Westduitslands militaire overwicht, voor
al na Frankrijks terugtrekking uit de
NAVO-structuur. Dergelijke perspectieven
bevallen Washington bepaald niet. Vooral
op het ministerie van Buitenlandse Zaken
lijken velen hoogst geirriteerd over het
feit dat men De Gaulle moeilijk kan be
letten zijn eigengereide wegen te gaan.
Weliswaar zeggen heethoofden in onof
ficiële gesprekken, dat Frankrijk ook zijn
garanties van het Atlantisch verdrag
voor bijstand ingeval van agressie zal
kwijtraken, maar zo gemakkelijk lijkt dat
niet' zonder het Noordatlantisch pact,
waaraan Parijs wil vasthouden, op de hel
ling te zetten.
Bovendien en dat realiseren zich poli
tieke en militaire denkers in Washington
maar al te goed, zou zelfs het verliezen
van die garantie Frankrijk nauwelijks ra
ken, omdat een aanval op Frankrijk
hoogstens van de Sovjet-Unie zou kunnen
komen, waarin ook West-Duitsland be
trokken zou raken en waardoor dus toch
de hele NAVO-apparatuur in werking zou
treden. De afschrikkingmacht van de
Amerikaanse kernwapens in de NAVO zou
Frankrijk dus ten goede blijven komen,
ook indien De Gaulle gedwongen zou kun
rol in de alliantie te spelen en dat over
het algemeen de Amerikaanse houding
tegenover Parijs vaak geringschattend is
geweest.
Dergelijke stemmen op het ministerie
van Buitenlandse Zaken vormen zeker
slechts een piepkleine minderheid. De
tendens lijkt er te overheersen om De
Gaulle fors aan te pakken en meteen te
beginnen met het reorganiseren van het At
lantische bondgenootschap zonder Frank
rijk. In het Witte Huis lijkt men meer
tot voorzichtigheid te neigert, terwijl ook
sommige parlementariërs voor een soepe
le houding lijken te voelen.
De hele NAVO-politiek is thans echter
open. Het is dan ook te verwachten dat
de discussie over Vietnam in Washington
weldra de concurrentie zal krijgen van
een NAVO-debat. Senator Jackson, voor
zitter van de sub-commissie voor de Na
tionale Veiligheid en Internationale Ope
raties, is reeds van plan verhoren te
houden over de NAVO, die volgens hem
geheel gereorganiseerd zou moeten wor
den, met een nieuwe verdeling van de
lasten en grotere verantwoordelijkheden
voor de Europese leden.
In een deel van onze edities is deze
foto gisteren geplaatst met een fou
tief onderschrift. Hieronder volgt
het goede. In de paastijd kunnen
Westberlijners hun familieleden in
het oostelijke stadsdeel weer op
zoeken, indien zij in het bezit zijn
van een pasje. De uitgifte van deze
papiertjes is weer begonnen. Dui
zenden gegadigden verdringen zich
nu reeds voor de tafeltjes in de
bureaus. Oostberlijnse ambtenaren
helpen hen. (Telefoto)
EXAMENS
Amsterdam (Gem. Un.). Doctoraal eco
nomie: C. N. Bakker (A'dam).
Nijmegen. Arts: J. J. M. van der Weer
den (Someren), E. A. M. Welsing (Roer
mond).
Euratom, de Europese Gemeen
schap die zich bezighoudt met de ont
wikkeling van kernenergie voor
vreedzaam gebruik, gaat de nieuwe
kernenergietechniek dienstbaar ma
ken aan de economische ontwikkeling
van de geassocieerde landen overzee.
Ruim een jaar geleden hebben verte
genwoordigers van de geassocieerde lan
den in Afrika op een conferentie in Da
kar Euratom verzocht te onderzoeken of
de kernwetenschap middelen zou kunnen
verschaffen voor een snelle verbetering
van het levenspeil in hun landen. On
langs, goed een jaar na dit verzoek,
bekend gemaakt
is
dat Euratom-deskundi-
gen niet alleen enkele mogelijkheden
daartoe hebben opgespoord, maar dat er
ook al plannen ontworpen zijn om met
kleine stralingsbronnen te komen tot een
aanzienlijke verhoging van de voedsel-
produktie in een aantal Afrikaanse lan
den met verhoudingsgewijs geringe kos-
De projecten zijn nu in behandeling bij
het Europese fonds voor ontwikkelings
hulp aan de geassocieerde landen over
zee. Het eerste project, waarmee 500.000
dollar gemoeid zal zijn, is gericht op ver
hoging van de opbrengst van gierst een
graansoort die in grote delen van Afrika
80 percent van de inheemse voedselpro-
duktie levert. In Senegal, Mali, Ivoor
kust, Opper-Volta en Nigerië is meer dan
Advertentie
Advertentie
De Londense politie wil graag weten
wie een aantal gestempelde envelop
pen, voorzien van postzegels van hét
Rhodesische rebellenregime en ge
adresseerd aan de Britse eerste-minis-
ter Harold Wilson, aan een Londense
postzegelhandelaar heeft verkocht.
De enveloppen biet het naar Britse
opvattingen illegale stempel worden
kortgeleden aan de postzegelhande
laar Stanley Gibbons verkocht door
een man die zei tot het huishoudelijk
personeel van Downing Street 10, de
ambtswoning van de Britse premier,
te behoren.
De brieven waren alle geadresseerd
aan Wilson. Zij vertegenwoordigen een
handelswaarde van naar schatting
vijftig gulden per stuk. De aanbieder
ontving ongeveer een tientje per brief.
Premier Wilson heeft de laatste tijd
een stroom brieven uit Rhodesië ont
vangen met de bedoeling hem de door
de Britse posterijen ingestelde straf
port op post uit Rhodesië te laten be
talen. De toeslag ongeveer een
rijksdaalder per brief werd uit open
bare fondsen voldaan.
(Van onze correspondent)
BRUSSEL. Dinsdag is de tekst bekend geworden van het regeringsprogramma
dat formateur Vanden Beynant aan de PVV heeft voorgelegd. De bedoeling ervano
is een werkplan te maken voor drie jaar, waarbij, zoals het heet, „het evenwicht
en de continuïteit van de economische en sociale vooruitgang in België worden
verzekerd". De doelstellingen zijn de volgende:
B de economische expansie en de omschakeling;
B het behoud van de koopkracht;
het handhaven van de hoge levensstandaard en de volledige werkgelegenheid.
de „actieve cel van de gemeenschappelijke markt" België moet haar
kansen in Europa veilig stellen.
Deze plannen vergen volgens het ont-
werp-programma een geprogrammeerde
en evenwichtige politiek, het beheersen
van de economische expansie, gezonde
financiën, het afremmen van de overheids
uitgaven. De stijging van de openbare uit
gaven moet gelijke tred houden met het
toenemen van het bruto nationale pro-
dukt. Voor 1967 wil men: vermindering
van de overheidsuitgaven ten bedrage van
tien miljard frank, in vergelijking met het
huidige uitgavenpeil.
Ten aanzien van verschillende punten
wordt o.a. nog het volgende opgemerkt:
Ambtenaren: de produktiviteit in de cen
trale diensten en in de buitendiensten zal
moeten worden opgevoerd en het aan
werven van nieuwe of vervangende krach
ten zal volkomen moeten worden stopge
zet. Er mag ook geen tijdelijk en hulp
personeel worden aangesteld.
Spoorwegen: de rationalisatie van de
exploitatie van het spoorwegnet zal wor
den versneld. Bovendien zullen per jaar
duizend ambtenaren minder in dienst
moeten blijven. Bepaalde posten die vrij
komen door pensionering enz. zullen met
opnieuw worden bezet. Zij die ontslag
nemen krijgen een premie voor herklas-
sering.
Landsverdediging: het personeel en het
materiaal zullen in een kleiner aantal een
heden worden ondergebracht. De aankoop
van tanks zal worden opgeschort, in af
wachting van het advies van de gemengde
legercommissie.
Economische Zaken: opstelling van een
nauwkeurig plan tot vermindering van de
toelage aan de kolenindustrie en strenge
controle op de toekenning van die toelage.
Bovendien zal er een structuurplan voor
de betrokken gebieden komen en ook een
plan tot omschakeling der ontslagen
werknemers.
Wat de taalvraagstukken betreft wordt
in het programma voorgesteld een natio
naal bestand te sluiten van twee jaar,
tussen de drie grote partijen om „in kalm
te en door onderhandelingen de gemoe
deren tot bedaren te brengen". Bovendien
zal er een grootscheepse campagne ko
men voor de verspreiding en de betere
kennis van de tweede landstaal. Dat zou
dus betekenen dat men in het Waalse ge
deelte van België eindelijk propaganda
zal gaan maken voor het leren van het
Vlaams.
In het algemeen draagt dit ontwerp
programma duidelijk het kenmerk van
een compromis. Men vindt er vele doel
stellen in terug, die zowel premier Lefè-
vre als, na hem, premier Harmei in hun
regeringsprogramma hadden opgenomen
Dat zal ongetwijfeld koren op de molen
van de socialisten zijn, die eens te meer
zullen wijzen op hetgeen zij de nutteloos
heid van de huidige kabinetscrisis
ben genoemd.
IOOS- I 1 tsc
vier miljoen hectare met gierst beplant,
dat is een areaal zo groot als het totale
landbouwareaal van Benelux. De waarde
van de oogst beliep in 1963 circa 600 mil
joen gulden, maar de oogst zelf is verre
van bevredigend.
De gierstplanten blijken zich veel te
veel uit te putten in de „produktie" van
stengels en bladeren, met het gevolg dat
de nuttige graankorrelopbrengst maar 500
kilo per hectare beloopt. Ook mist de ge
cultiveerde gierstplant de stekelige be
scherming waarmee de wilde gierst zich
de vogels van het lijf houdt. Het gevolg
is dat de vogels naar raming een derde
van de oogst consumeren vóór de men
sen er aan te pas komen!
Met behulp van moderne stralingstech
nieken wil men nu een nieuwe gierst
plant ontwikkelen, die niet alleen meer
graankorrels levert, maar die tevens de
doornenkraag van het wilde exemplaar
heeft om zich tegen de vogelvraatzucht
te beschermen. Men verwacht vijf jaar
nodig te hebben om de nieuwe gierst-
soort te „maken", waarna de nieuwe
planten geleidelijk uitgezet kunnen wor
den en zaad voor verdere verbreiding kan
worden gewonnen.
Veeteelt
De deskundigen van Euratom willen
de kernenergie ook te hulp roepen om de
Afrikaanse bevolking aan een beter dieet
te helpen en wel door verbetering van
de veeteelt en het ontwikkelen van con
serveringsmethoden van vlees en vis. De
veeteelt wordt in grote delen van Afrika
geremd door de tsetsevlieg die een ziek
te verspreidt waarvan het vee veel te
lijden heeft.
Ter bestrijding van deze plaag denkt
I men aan te knopen bij een merkwaardi
ge ervaring die Amerikaanse onderzoe
kers hebben opgedaan. Men wil in groten
getale tsetsevliegen gaan kweken in labo
ratoria. De mannetjes worden dan met
behulp van radioactieve straling onvrucht
baar gemaakt en daarna massaal in de
getroffen gebieden losgelaten.
Ondanks hun behandeling komen deze
I overigens gezonde insekten als normale
vrijers in de tsetse-wereld. De ervaring
leert dat, als men maar voldoende van
deze mannetjes loslaat, het geboortecijfer
zo snel daalt dat de soort binnen afzien
bare tijd nagenoeg uitsterft. De kosten
van dit project, voor een proefperiode van
zes jaar, worden op 650.000 foliar ge-
raamd.
Vis
Door middel van radioactieve straling
wil men, zoals gezegd, ook proberen
het conserveren van verse vis en vlees
te verbeteren. Een zeer zwakke dosis
straling kan al voldoende zijn om ver»
gevangen vis lang genoeg houdbaar te
maken om consumenten te kunnen be
reiken op enige afstand van de haven
Abidjan in Ivoorkust.
Daar wordt jaarlijks vijftienduizend tot
I twintigduizend ton haring aangevoercl,
maar door het ontbreken van conserve
ringsmiddelen kan deze vis alleen maar in
de stad zelï en in de naaste omgeving
worden gebruikt. Bij het onderzoek ten
behoeve van dit project dacht men direct
aan het ITAL in Wageningen (het Insti
tuut voor Toepassing van Atoomenergie
in de Landbouw). Daar kan de benodigde
stralingsdosis berekend worden, waarna
de verkregen resultaten ter plaatse wor
den geverifieerd en een stralingsinstituut
te Abidjan moet worden gesticht. De kos
ten van het project met een looptijd
van drie tot vier jaar belopen 700.000
dollar.
Het conserveren van vlees stelt een
I soortgelijk probleem. Ook hier zal men
proeven gaan nemen met bestraling en
wel in een abattoir in Fort Lamy in
Tsjaad. De kosten van dit project worden
op 600.000 dollar geraamd. Het gaat hier
overigens niet alleen om het conserveren
van het vlees van geslacht vee. Men
zal ook middelen zoeken om het levende
vee te bevrijden van een parasietenplaag
(insektenlarven) die de gezondheid van
I de dieren ondermijnt, hun groei remt en
bijgevolg de vleesproduktie ernstig
schaadt. Een doeltreffende bestrijding
van deze plaag zou een dertig percent
grotere vleesproduktie kunnen opleveren,
I zo heeft men berekend.
Kernenergie?
De deskundigen van Euratom hebben
I uiteraard ook bestudeerd of grote kern
energiecentrales in aanmerking kunnen
komen om op korte termijn de levens
standaard in de Afrikaanse landen te ver-
I hogen. De eerste conclusies luiden ne
gatief. Men meent dat bij de huidige stand
I der techniek voor de komende tien jaar
de klassieke middelen voor energie-op-
I wekking in deze landen de beste zijn.
Wel zullen goedkope kernenergiecen-
I trales met een klein vermogen (20 tot 25
MW) voor de Afrikaanse landen interes
sant kunnen worden. Het zou nuttig zijn
dat de geassocieerde landen zo omstreeks
1967-'68 de eerste studies over hun toe
komstige energiebehoefte ter hand zou
den nemen om bijtijds tot goed gefun-
derde beslissingen te kunnen komen. De
Europese landen zouden er van hun kant
rekening mee kunnen houden, dat de ont-
wikkeling var. kernenergiecentrales van 2
tot 25 MW in het belang van de ontwik-
I kelingslanden zal kunnen zijn.
