Gemini-8 maakt noodlanding na
geslaagde ruimte-manoeuvre
HET WEER
Verwarring op basis toen
de stuurraketten weigerden
m
Belastingverlaging moet
doorgaan, vindt A.R.
Roolvink: „Niet opzij voor
anarchistische terreur"
n ster matras
Woonkunst
N.V. Auto-Shop Haarlem
Vissen
Rel rond verpleegster
geheel uitgepraat in
Haarlems gemeenteraad
INTER-REAL in
halve finale voor
Europa Cup I
"N
Geen beslissing over
serie kleine CAOs
vóór 23 maart
LOEMPIA'S 85 GENT
51e JAARGANG NUMMER 113
DONDERDAG 17 MAART 1966
Kantoor: Lange Nieuwstraat 427, IJmuiden.
Geopend van 9-12.30 en 2-5 u. Zat. 9-11 u.
Tel. adm. 5437, chef bezorging tot 7 u. 7519.
Tel. redactie 5389, na kantooruren 02560-6484.
Uitgave: Grafische Bedrijven Damiate N.V.
DAGBLAD VOOR VEL SEN-IJ MUIDEN, SANTPOORT, DRIEHUIS, BEVERWIJK EN HEEMSKERK
Verschijnt dagelijks beh. op zon- en feestdagen.
Abonnement per week 85 cent, per kwartaal
11,05, franco per post 12,30 Losse
nummers, afgehaald aan ons bureau, 20 cent.
Girorekening IJmuider Courant no. 129288.
Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks
Chef van de redactie: H. Landré
Adjunct Hoofdredacteur: E. Koning
Directeur: Mr. H. C. van der Mjje
Weerrapporten 1, 2
Agenda van IJmond en Haarlem 2
Uit het binnenland 2, 7
Van Dag tot Dag3
De Kleine Wereld3
Buitenlands nieuws3, 9
Kennemer Kruimels4
Langs sluizen en havens4
Uit stad en omgeving 4, 5, 6, 20, 22
In de Vishal en op zee6
Radio en tv 13
Kunst13
Ferdinand 14, 22
Feuilleton15
Beeldverhalen 15
Economisch nieuws 17
Scheepsberichten 17
Beurs 17
Sport 19
Hiswa21
Topsy24
Luidsprekers ~23
Dit nummer bestaat uit
vierentwintig pagina's
Enige regen
Lagere winstmarge
bij Philips pagina
17
Volgens het boekje"
mmm
mmm
ÜSTitlx OCEAAN
m
te&WÏ 1A
imiupmmn
Het woord is aan
PERMANENTE
MEUBEL - EXPOSITIE
Oosterse tapijten
Aziatische kunstnijverheid
Alles voor uw Auto
Geopend dagelijks van 8.30 uur tot
18.00 uur ook op zaterdag.
GONNETSTRAAT 1-3
M. KOELEMIJ
VELSERDUINWEG 19
IJmuider Courant
- -
De astronauten David, Scott (boven)
en Neil Armstrong (onder) hebben
de eerste ruimtenoodlanding over
leefd.
Verwachting tot morgenavond:
Aanvankelijk in het zuidoosten van
het land enkele opklaringen, overi
gens overwegend zwaarbewolkt
met hier en daar mist en morgen
overdag plaatselijk enige regen.
Zwakke tot matige, in het noorden
tijdelijk vrij krachtige zuidweste
lijke wind, later mogelijk ruimend
naar noordwest. Weinig verande
ring in temperatuur.
Volledige weerrapporten op pagina twee.
De torpedobootjager U. S. Mason
heeft de beide astronauten vit zee
gepikt en vaart nu volle kracht
naar de basis Okinawa.
KAAP KENNEDY (Reuter, AP en AFP). „Het ging
fijn", zei de Amerikaanse ruimtevaarder Neil Arm
strong, nadat hij het ruimtevoertuig Gemini-8 had vast
gekoppeld aan de Agena-satelliet. Achter deze nuchtere
opmerking ging een grote prestatie van de Verenigde
Staten verborgen. Voor het eerst in de geschiedenis van
de ruimtevaart was in de kosmos een koppeling tussen
twee ruimteschepen tot stand gebracht, na een jacht
van 168.000 kilometer in het heelal.
Maar korte tijd na het geslaagde rendez-vous gebeurde
het. „Wij zijn in een manoeuvre geraakt die ons niet aan
staat", seinde eerste piloot Armstrong nuchter naar de
aarde. „Onze belangrijkste stuurraketten werken niet
meer". Deze raketten zijn nodig om hoogte te houden, of
om „bij te sturen" als het ruimtevoertuig niet de juiste
banen om de aarde beschrijft. Daarna werd de ver
binding met de aarde verbroken.
Op de basis ontstond grote verwarring. „Wij wisten
niet wat er aan de hand was", vertelde NASA-functio-
naris dr. George Müller in het Gemini Controle Centrum
later. „We wisten alleen dat Neil Armstrong en David
Scott daar ver weg in de ruimte hun uiterste best deden
om het vaartuig weer in hun macht te krijgen en het
veilig naar de aarde terug te brengen".
Wat was er precies gebeurd? Dat hoorde men, nadat
de beide Amerikaanse ruimtevaarders, vannacht om
streeks kwart over vier Nederlandse tijd, ten oosten van
Okinawa in de Stille Oceaan waren terecht gekomen.
Ruim drie uur na deze eerste noodlanding in de Ameri
kaanse bemande ruimtevaart werden de twee kosmo
nauten veilig aan boord van de torpedobootjager „Leo
nard F. Mason" gehesen. Voor Scott betekent dit alles
dat zijn opleiding tot ruimteklusjesman, voorlopig al
thans, voor niets is geweest.
Toen bekend werd dat de Gemini-8 met de astronauten Armstrong en Scott
door een technisch mankement aan de stuurraketten gedwongen waren voor
de vastgestelde tijd naar de aarde terug te keren, steeg de spanning in hgt
controlecentrum in Houston ten top. De mannen die vanuit die basis de navi
gatie leidden, pleegden razendsnel overleg. Elke seconde werd belangrijk,
omdat de noodlanding zou moeten geschieden in een gebied dat de grootst
mogelijke zekerheid gaf dat de astronauten snel uit de cabine gehaald konden
worden. (Telefoto).
Een Russische trawler, die voortdu
rend in de internationale wateren bij
Kaap Kennedy vist, was ook gisteren
op zijn post bij de lancering van de
Gemini-8. De trawler, die zich al en
kele jaren bij Kaap Kennedy ophoudt,
is volgens kringen van de Amerikaan
se marine rijkelijk voorzien van elek
tronische uitrusting en radar.
De rel, die tijdens het weekeinde in
Haarlem is ontstaan rond een 22-jarige
Amsterdamse verpleegster die door de
geneesheer-directeur van het Groote Gast
huis in Haarlem was weggezonden, blijkt
veroorzaakt te zijn door het verschillend
interpreteren van de uitdrukking „ergens
bij betrokken zijn". De verpleegster had
namelijk gezegd bij het gooien van bom
metjes op 10 maart in Amsterdam betrok
ken te zijn geweest. Ze had hiermee be
doeld aanwezig geweest, terwijl de ge
neesheer-directeur begrepen zou hebben
dat zij ook bommetjes zou hebben ge
gooid.
Dit alles is woensdagmiddag in de Haar
lemse gemeenteraad gebleken, toen drs.
J. J. Voogd (P.v.d.A.) over deze kwestie
interpelleerde. De heer Voogd meende
dat de verpleegster beknot was in haar
vrije meningsuiting en vroeg zich tevens
af waarom de politie in de zaak was ge
kend. Ook wilde hij weten wat de politie
had gedaan en aan wie de bevindingen
waren gerapporteerd.
Burgemeester Cremers zette uiteen dat
allies op een misverstand berustte en dat
men eenzelfde uitdrukking op twee ge
heel verschillende manieren had uitge
legd. Hij meende dat de verpleegster niet
in haar vrije meningsuiting was beknot
en dat de genees-directeur niet zou heb
ben gezegd, dat hij in zijn buurt geen ver
pleegster kon hebben die instemt met het
gooien van deze rookbommen.
De Haarlemse politie had volgens bur
gemeester Cremers geconstateerd dat
geen strafbaar feit was gepleegd, dit in
tegenstelling tot de aanvankeleijke opvat
ting van de geneesheer-directeur, en der
halve was een proces verbaal opgemaakt
Van de hele zaak is volgens de burge-
i meester niets op papier gezet.
In Cannes zijn donderdagmorgen de lo
tingen verricht voor de halve finales van
de toernooien om de Europese voetbalbe
kers. Deze lotingen leverden de volgende
resultaten op; Europese beker voor
Partizan Belgrado. Internazionale Milan-
Real Madrid.
Europese beker voor bekerwinnaars:
Glasgow Celtic-Liverpool, West Ham Uni-
ted-Borussia Dortmund. Eerstgenoemde
clubs spelen de eerste wedstrijd op eigen
terrein.
Advertentie
„Korte tijd, nadat we hadden vastge
koppeld aan de „Agena" begonnen de
twee ruimteschepen te rollen", zo vertelde
,Neil Armstrong. „We besloten los te ma
ken. Dat was dertig minuten nadat de
verbinding tussen de twee ruimteschepen
tot stand was gekomen. Enkele van de be
langrijkste stuurraketten om mee te ma
noeuvreren en om de stabiliteit te verzor
gen waren echter onbruikbaar. Zij wilden
niet starten. Daarom moesten wij enkele
kleinere raketten gebruiken, die in nor
male gevallen gebruikt worden voor con
trole op de positie van het schip en voor
de terugkeer in de dampkring. Dat bete
kende onvermijdelijk dat we de terug
tocht naar de aarde moesten onderne
men."
Men hoeft geen optimist-door-dik-endun
te zijn aldus onze ruimtevaartmedewer
ker om te menen dat het positieve het
negatieve in de schaduw stelt. Want het
mislukte deel van de vlucht werd vervan
gen door iets zeer geslaagds: een noodlan
ding van de ruimte uit, die geheel „vol
gens het boekje" verliep. De Amerikanen
hebben nog nooit een ruimteschip voortij
dig moeten terughalen, al zijn ze daar
één keer wel heel dicht bij geweest toen
de brandstofcel van een van de vorige
Gemini's in het begin van de vlucht
kuren vertoonde. Nu zij tot het uiterste
moesten gaan om een ramp te voorkomen
zijn zij er, zonder enige praktische er
varing, in geslaagd de levens van hun
astronauten te redden.
Dat is zeer positief, want het bewijst
dat het mogelijk is, bij de ruimtevaart
te improviseren. Zeker, men moet dit
woord hier niet in zijn letterlijke beteke
nis nemen, want van het begin van hun
ruimtevaart af hebben de Amerikanen
en naar men moet aannemen ook de Rus
sen in hun werkschema's noodlandings
maatregelen opgenomen. Zij hebben daar
nooit ervaring mee opgedaan, mee op
hoéven doen. Deze eerste keer bleek het
echter meteen raak: nadat computers in
fracties van seconden koers, tijdstip,
koers en landingspunt hadden vastgesteld
kwam de Gemini feilloos volgens deze
aanwijzigingen omlaag.
DIT IS OP ZICHZELF genomen zeker
zo belangrijk als het slagen van de ont
moeting met en de koppeling aan de
Agena-raket. Direct nadat bekend was ge
worden dat dit experiment, dat al bij vo
rige vluchten op het programma stond
doch toen niet kon doorgaan, een volle
dig succes was geworden juichte president
Johnson, dat de Amerikanen er nu van
overtuigd waren, nog in dit decennium een
man op de maan te kunnen brengen.
Voor deze gigantische onderneming Is
het beheersen van de ontmoetings- en
koppeltechniek inderdaad een vereiste.
Maar voor het slagen is het even nood
zakelijk, dat het werkprogramma flexibi
liteit heeft, marges biedt waarbinnen, het
zij de astronauten zelf, hetzij de vluchtlei-
ders op aarde vrijheid hebben om zelf
standig te handelen. De gedeeltelijke
mislukking van de Gemini-8 vlucht heeft
bewezen dat die soepelheid en die mar
ges geen schone theorieën op papier zijn,
maar realiteiten, waarmee te werken valt.
De noodlanding behoeft voor de Ameri-
a|
A N
v.v::.
mmAWA
""•Cv:
In volle zee, ten zuiden van Japan
en ten oosten van het eilandje Oki
nawa landden de astronauten in hun
Gemini-capsule (pijl). De torpedo
bootjager die hen oppikte brengt
hen naar Okinawa.
kaanse president dus geen aanleiding te
zijn, zijn juichkreten in te slikken men
zou haast geneigd zijn te zeggen: inte
gendeel.
Zeker is, dat, hoe het programma tot
verovering van de maan ook zal verlo
pen, de Amerikanen met nog meer ver
trouwen dan tot dusver hun ruimtevaar
ders van Kaap Kennedy omhoog zullen
zien gaan. Niet ondanks, maar dank zij
deze mislukking.
Greulich
Met geweld kan men paleizen vernie
tigen, maar nog zelfs geen varkensstal
opbouwen.
Advertentie
INTERIEURS
1000 m2 MODELKAMERS
Zijlstraat 62 - Telefoon 20874 - Haarlem
In kringen van de centrale organisaties
van werkgevers en werknemers wordt
aangenomen dat minister Veldkamp, niet
vóór 23 maart, de dag waarop de staten
verkiezingen worden gehouden, zal laten
weten hoe de regering denkt over een se
rie kleine C.A.O.'s, waarvoor het College
van Rijksbemiddelaars de rode lamp
heeft gehesen. Voor het driehoeksgesprek
dat de minister volgens de loonpolitieke
spelregels met de Stichting van de Arbeid
en het college moet voeren, voordat hij
maatregelen neemt, is nog steeds geen
datum vastgesteld.
Het College heeft, na de acht C.A.O.'»
die al eerder voor onverbindend-verkla-
ring zijn voorgedragen, opnieuw voor drie
contracten gewaarschuwd. Het betreft
hier C.A.O.'s die zijn overeengekomen
tussen partijen in het meubileringsbedrijf
de dagbladjournalisten en een zaadhandel
op Goeree-Overflakkee. De contracten die
van geringe invloed zijn, bevatten volgens
het college bepalingen die in strijd zijn
met de richtlijnen die de regering heeft
verstrekt op het terrein van de loonkos
tenstijging en de arbeidstijdverkorting.
Het college heeft gisteren de contracten
nader bekeken met de looncommissie
van de Stichting van de Arbeid. Hoewel het
College zich maandag nog eens over de
inhoud van de contracten zal buigen,
bestaat de indruk dat ook deze contrac
ten uit vrees voor olievlekwerking zullen
worden voorgedragen voor onverbindend-
verklaring.
Wat de regering, die zo kort voor de
verkiezingen danig met de activiteiten van
het college in haar maag zit, zal gaan
doen, was gisteren nog volstrekt onduide
lijk. De kans dat minister Veldkamp met
een loonstop zal komen, wordt in politie
ke kringen niet erg hoog aangeslagen om
dat een dergelijke loonstop in feite zou
neerkomen op een loonronde van 7 per
cent, waaraan niemand behoefte heeft.
„Niet sikkeneuren, de belanstingverlaging
moet doorgaan". Dat is het standpunt van
de Tweede Kamerfractie van de A.R.
Fractievoorzitter B. Roolvink heeft dit
gisteren in Utrecht gezegd op een bij
eenkomst van anti-revolutionaire vrou
wen.
Hij zei dat de verlaging is afgesproken
en dat het bovendien een kwestie van
rechtvaardigheid is omdat de midden
groep en de kleine zelfstandigen onder
meer op grond van de zwaardere lasten
een verlaging van de directe belasting is
toegezegd.
De anti-revolutionairen zijn anderzijds
bereid ervoor te zorgen dat er langs an
dere, indirecte weg geld komt als in het
najaar de begroting een groot ongedekt
tekort zou vertonen.
Naar aanleidingen van de gebeurtenis
sen op 10 maart zei de heer Roolvink,
dat vandaag een stel ongewassen en onge
kamde knapen onder het mom van anti-
Advertentie
C.V. voorheen
fascisme een stuk terreur bedrijft dat aan
de oorlogsjaren herinnert.
„Een programma als „Zo is het" brengt op
geraffineerde wijze het koninklijk huis in
diskrediet" zei hij. Over de critiek op de
burgemeester van Amsterdam zei hij
dat deze burgemeester voor honderd
percent de steun van de anti-revolutio
nairen verdient als hij als gezagsdrager
zijn plicht doet. „Wij gaan voor anar
chistische terreur net zomin een centime
ter opzij als vroeger voor de NSB", zei
de heer Roolvink die vond dat men niet
moet toegeven aan verzoeken om een pu
bliekelijke rechtvaardiging van het beleid
van burgemeester Van Hall en het optre
den van de Amsterdamse politie als ach
ter deze verzoeken een anarchistisch#
geest staat.
Advertentie
Zijlstraat 59 Haarlem. Tel. 21376
Het nieuws dat het in de bedoeling lag de bemande Gemini-8 te koppelen
aan de onbemande Agena in de ruimte heeft de verbeeldingskracht van vele
mensen geprikkeld. Een kunstenaar concentreerde zich zo op die prestatie
die inmiddels is geleverd dat hij in staat was er een uitermate boeiende
afbeelding van te tekenen. (Telefoto).
(hoek Friese Varkenmarkt)
vlakbij viaduct over het Spaarne
tel. 0 2500 -12575
ONZE SPECIALITEIT
KENNEMER»AUTOMATIEK
hoek Lange Nieuwstraat - Tel. 8402
