VAN DAG TOT DAG
Armstrong en Scott gaan
vandaag terug naar VS
Washington wil bondgenoten
NAVO-rekening presenteren
Amerikaanse ergernis óver
houding der bondgenoten
Rel in Italië
om schoolkrant
V er lor en
kernbom
gevonden
r
Rechts neemt
voorrang
Belangstelling
Ivoorkust bewaakt
grens met Guinee
Ruimtehonden moe
maar gezond
Kroonprinses
komt op bezoek
Arabische landen
helen breuk met
West-Duitsland niet
telegrammen
VRIJDAG 18 MAART 1966
Bekroonde uitvindingen
KAAP KENNEDY (Reuter en AP)
De astronauten van de Gemini-8
Armstrong en Scott zijn in Okinawa
aangekomen, terwijl ruimtevaartdes
kundigen bezig zijn met een onder
zoek naar de zeer ernstige moeilijk
heden die tot gevolg hebben gehad
dat de vlucht ontijdig moest worden
beëindigd.
De beiden astronauten hebben de
gevaarlijke terugkeer in de damp
kring die hun op drie dagen vastge
stelde reis tien uur en 42 minuten na
de lancering abrupt beëindigde, goed
doorstaan.
Roxy héél aanstekelijk. Ik heb er al heel wat aangestoken
met mijn trouw aan dat fijne merk. Voor mij geen andere
dan Roxy: de enige sigaret waar ik „ja graag" tegen zeg.
Herverdeling kosten
Moet men de verrassende winst van de
neo-nazistische partij N.D.P. bij de Beier
se gemeenteraadsverkiezingen uitleggen
sis een aanwijzing, dat het rechtse extre
misme in Duitsland in opmars is? Of zelfs
sis een symptoom van een neiging naar
fascistische opvattingen over de gehele
wereld? Misschien zou dat te pessimis
tisch zijn, omdat Beieren niet heel Duits
land is en de invloed van de neo-nazi's on
danks het hoge winstpercentage toch nog
seer gering blijft.
Hoe dan ook, een zorgwekkend ver
schijnsel is het in ieder geval, waarbij
de verantwoordelijkheid van de democra
tische Duitse voormannen bijzonder zwaar
wordt. Men is namelijk geneigd, een der
gelijke dreiging meteen maar met geweld
te lijf te gaan, waarbij de manier waarop
in Duitsland de linkse extremisten zijn
uitgeschakeld tot voorbeeld dient. Een
slecht voorbeeld echter, want het verbod
van de communistische partij in Duits
land heeft twee zeer onaangename gevol
gen gehad: in de eerste plaats heeft het
de echte communistische idealisten tot on
dergrondse en sterk ideologisch getinte
werkzaamheid gedwongen, die de verbrei
ding van de maatschappelijke dogma's
der communisten sterker in de hand heeft
gewerkt dan anders mogelijk zou zijn ge
weest.
In de tweede plaats heeft het verbod er
toe meegewerkt, dat de negatieve karak
ters (de losgeslagen, a-sociale rumoer-
schoppers en rebellennaturen) geen kans
meer zagen om in een linkse partij-acti
viteit hun a-socialiteit bot te vieren of
hun grieven tegen de gevestigde orde te
voeden. Deze kwalijke elementen heb
ben zich kennelijk naar rechts begeven en
de N.D.P. heeft dan ook al vele activis
ten voor het „propaganda-werk" die ster
ke gelijkenis vertonen met communisti
sche opruiers. Bij deze figuren is niet de
politieke kleur, maar de mogelijkheid tot
rancune-uitingen tegen het gezag het be
langrijkst. Als zij die mogelijkheid vinden
aan de rechter kant, nemen zij de poli
tieke kleur er wel gratis bij.
Bovendien heeft de N.D.P. andere „ran
cunisten" dan de onmaatschappelijken in
zich weten te verenigen: namelijk de fer
vente nationalisten die op een revanche
oorlog in Europa hopen.
Hoe moet de regering van Bonn deze
ontwikkeling aanpakken? Dat zal een ne
telige kwestie worden, omdat iedere po
ging tot gewelddadige correctie de aan
hang van de N.D.P. zal vergroten. Beieren
is een broeinest van latent politiek extre
misme, zoals ook rond de dertiger jaren
duidelijk is gebleken. Er zal heel wat wijs
heid en tact, alsmede democratische moed
worden geëist van de Westduitse regering
om een procedure te vinden die in ieder
geval een besmetting naar andere „Lan
der" zoveel mogelijk zal voorkomen.
Zoals ook in ons eigen land te consta
teren valt, heeft de bacil van het extre
misme een tamelijk gunstig klimaat, ten
gevolge van allerlei ontwikkelingen die
te maken hebben met de massa-psyche en
de moraal. Men tilt niet algemeen meer
zo zwaar aan het verschil tussen recht
en onrecht, vrijheid en onvrijheid, aan
respect voor elkanders mening en eerbied
voor elkanders rechten. Men laat zich vrij
gemakkelijk meeslepen in campagnes die
eigenlijk in strijd zijn met de orde waar
in men zelf is opgegroeid. Deze interna
tionale tendens maakt de voedingsbodem
voor fascistische grofheden vruchtbaarder
dan die, waarop tot dusver maatschappe
lijk idealisme ontkiemde. In het kort
gezegd hebben rechtse strevingen een ge
makkelijker zielen jacht dan linkse ambi
ties. En helaas hellen de middengroepen
in hun traditionele strijd tegen uiterst
links vaak ongemerkt over naar rechts,
waarbij zij principes verzaken die straks
hun verdediging tegen een winnend rechts
extremisme niet meer zullen kunnen ver
sterken.
Wellicht zullen de komende verkiezin
gen in Nederland eveneens iets in die
richting aanduiden. Er zijn de laatste
maanden voortekenen te constateren ge
weest, die deze verwachting wettigen. Het
zou vreemd zijn als Nederland niet iets
zou meekrijgen van de koorts, die elders
blijkbaar al epidemische haarden vormt.
En dan is het de vraag of de historische
nuchterheid en evenwichtigheid in ons
land zich ook in deze situatie zullen hand
haven. Wat dat betreft hebben wij echter
een betere erfenis dan Duitsland.
H/mimAAIMVWWWWMMWWWWWWWWWyWWWWWMWWWIIIIIIWIIWWIW
BRUSSEL (AP) De Zwitser Paul
Meier heeft de Grand Prix van de Brus
selse uitvinderstentoonstelling gewonnen
met een machine de bosaap die
zelf pijnbomen inklimt om takken te za
gen.
De Belg Germain Baert won de uitvin
dersoscar, een prijs die door de bezoe
kers wordt toegekend, met een apparaat
dat automatisch de politie aan de tele
foon roept.
Kosmos-112. Voor het wetenschappelijk
onderzoek van de ruimte hebben de
Russen de ruimtesatelliet „Kosmos
112" gelanceerd.
Een directe uitzending van een debat
over de Zuidafrikaanse apartheidspoli
tiek heeft gisteravond televisiekijkers on
getwijfeld zeer geboeid, voor zover deze
kijkers althans belang stelden in het on
derwerp en hun kennis ervan wilden ver
rijken.
Zoals het met dergelijke debatten
meestal gaat, vloeiden de argumenten
van voor en tegen soms onontwarbaar
ineen, waarbij de Zuidafrikaanse de
baters nog extra in het nadeel kwamen
door de taalmoeilijkheden. Het was een
waardig en zeer fatsoenlijk debat, waar
in het verlangen van beide zijden tot
begrip voor elkanders standpunt niet af
wezig bleek. Als men uit de aangevoerde
argumenten er twee zou willen kiezen
die, ofschoon regelrecht tegenover elkaar
staand, het Zuidafrikaanse dilemma tot
eenvoudiger proporties terugbrachten,
dan zouden het deze moeten zijn:
De Zuidafrikaanse regering bevindt zich
in een dwangpositie die haar oplegt, te
proberen het „Witmansland" in stand te
houden en te verdedigen tegen een enor
me meerderheid van „Zwartmannen".
Zij doet dat door emancipatie der aparte
volken in volstrekt geïsoleerde, eigen
sfeer, om uiteindelijk te komen tot een
agglomeratie van zichzelfbesturende na
ties, die elkander niet naar het leven
staan.
Het tegenargument, dat even aanvaard
baar en even kort kan zijn, luidt: De
Zuidafrikaanse regering wenst in die
emancipatiepolitiek, die op zichzelf een
oplossing zou kunnen zijn, geen afstand
te doen van het superioriteitsprincipe der
blanken, zodat ook in de uiteindelijke
agglomeratie" de zwarte naties onder
voorgdij en dwingelandij van de blanke
Unie zullen blijven. Een zeer eenvoudig
voorbeeld: als de emancipatie voltooid
zou zijn en de apartheidssamenleving
der naties gestalte zou krijgen, zou bin
nen die agglomeratie nooit een normale
diplomatieke relatie mogelijk zijn, zoals
dat overal elders tussen naties het geval
is. Want de kleurlingen-diplomaten der
zwarte naties zouden in Zuid-Afrika geen
toegang hebben tot het normale leven
en vallen onder alle discriminerende, be
perkende voorschriften die hun huids
kleur met zich brengt.
Helaas kwam van Zuidafrikaanse zijde
op dit laatste argument geen antwoord.
Wat dat betreft leverde dit debat dus
eigenlijk wel degelijk verheldering, al kan
ook daaruit geen oplossing worden ge
destilleerd. Wel zou men kunnen beto
gen dat de apartheidspolitiek reëel en
aanvaardbaar zou kunnen zijn, indien
het rassenvooroordeel en de huidskleur-
discriminatie eruit zouden worden ver
wijderd.
Op een persconferentie in Houston zei
vluchtleider Gene Kranz dat het enige
tijd zal duren voor funktionarissen kun
nen zeggen wat er de oorzaak van is ge
weest dat de Gemini in de ruimte begon
rond te tollen zodat de astronauten uit
hun stoelen werden gesmeten. De moei
lijkheden deden zich voor toen er geen
radiotelefonisch contact tussen de aarde
en het ruimtevaartuig was. De oorzaak
zal pas na een uitgebreide bestudering
van het logboek van de Gemini-8 bekend
zijn.
De moeilijkheden die zich hebben voor
gedaan waren kennelijk van zo gevaarlij
ke aard dat de NASA, het Amerikaanse
bureau voor ruimtevaart, eerst heeft ge
weigerd journalisten bandopnamen te la
ten horen van de stemmen van de astro
nauten tijdens de kritieke periode toen
de Gemini-8 op driehonderd kilometer
hoogte onbestuurbaar was geworden.
„Niemand van ons weet wat er is ge
beurd", aldus dr. Robert Gilruth, direc
teur van het centrum voor bemande ruim
tevaart van de NASA gisteravond op een
persconferentie. „Maar het was zeer ern
stig en het heeft alles van de bemanning
gevergd om de controle over het ruimte
vaartuig te herstellen, een veilige terug
keer in de dampkring en een landing te
maken".
Armstrong en Scott worden vandaag
naar kaap Kennedy gevlogen om daar
verslag te doen aan funktionarissen van
de NASA.
Zij hebben aan boord van de torpedo-
bootjager „Mason" tweemaal een medisch
onderzoek ondergaan en zouden in een
uitstekende conditie zijn.
Een piloot die boven de Gemini heeft
gevlogen toen het ruimteschip op het rus
tige water van het westelijk deel van de
stille Oceaan dobberde, zei dat de astro
nauten „zeer koelbloedig" optraden, na
hun schokkende ervaringen.
Armstrong en Scott hadden de luiken
van hun ruimtevaartuig geopend en „za
ten rustig van de zon te genieten en wat
te eten".
Duizenden Amerikanen hebben giste
ren telefonisch geklaagd bij de drie
grote Amerikaanse televisie maat
schappijen toen deze het gewone pro
gramma onderbraken om verslag te
geven van de noodlanding van de „Ge->
mini-8". De „National Broadcasting
Company" die de Bob Hope-show"
onderbrak, kreeg 3000 klachten.
Advertentie
V V
Sé
(Van onze correspondent)
President Johnson heeft de afge
lopen dagen met zijn minister van
Buitenlandse Zaken, Dean Rusk,
onderminister van Defensie, Cyrus
Vance, adviseur Dean Acheson, de
Amerikaanse ambassadeur in Parijs,
Charles Bohlen, het hoofd van de Di
rectie voor Europese Zaken op het
ministerie van Buitenlandse Zaken,
John Leddy, en anderen diepgaande
besprekingen gevoerd over de NAVO-
crisis. Alles wijst erop, dat Washing
ton van plan is te volharden in een
uiterst kalme, afwachtende houding
tegenover de Franse plannen.
Intussen buigen experts zich over de
vraag, of De Gaulle's plannen tot terug
trekking van de Franse troepen uit de
NAVO-commando's, verwijdering van het
NAVO-opperbever van Franse bodem en
opzegging van de huur aan de Ameri
kaanse bases, in overeenstemming zijn
met het huidige bondgenootschap. Daar
naast zitten andere experts te becijferen,
of men De Gaulle schadevergoeding kan
vragen voor de kosten waarop hij de
ABIDJAN (Ivoorkust) (Reuter/AFP)
President Houphouet Boigny van Ivoor
kust heeft donderdag meegedeeld dat hij
troepen opdracht heeft gegeven naar de
grens met Guinee te gaan in verband
met het dreigement van president Sekou
Toure om het nieuwe bewind van Ghana
met geweld omver te werpen.
Reizigers die donderdag in Bamako, de
hoofdstad van Mali, aankwamen vertel
den dat de grenzen van Mali met Ivoor
kust en Opper-Volta streng worden be
waakt om infiltratie van mensen die naar
Ghana zouden willen gaan, te voorko
men.
NAVO-landen jaagt met zijn, wat velen
hier noemen, „verdragsbreuk".
Washingtons kalme, maar standvastige
houding, gecombineerd met het streven
om in het gehele conflict steeds eensge
zindheid na te streven tussen de veertien
loyale NAVO-bondgenoten, betekent even
wel niet, dat de Amerikanen zich geen
vergaande gedachten vormen over een
reorganisatie van de NAVO. Daarmee
bedoelt men dan niet slechts de militai
re verschuivingen die nodig zullen wor
den als Frankrijk geheel uit de NAVO-
organisatie stapt.
De Amerikaanse regering denkt ook aan
een vergaande herverdeling van de kos
ten, lasten en verantwoordelijkheden,
waarbij de Europese bondgenoten een
veel groter deel van de defensierekening
zullen moeten betalen. Vooral door de
enorme financiële last die de oorlog in
Vietnam voor de Verenigde Staten bete
kent, is in Washington de ergernis over
het gebrek aan steun van de Europese
bondgenoten de laatste tijd sterk gestegen.
Voor de Westduitse gewoonte om moord
en brand te schreeuwen als een paar
Amerikaanse soldaten uit de Bondsrepu
bliek worden weggehaald, terwijl Bonn
niet bereid is de strijd in Vietnam ook
maar met genietroepen te steunen, heeft
de Amerikaanse regering geen geduld
meer. i
De woedende tirade van minister van
Defensie, McNamara, enige weken gele
den tijdens een persconferentie tegen een
Westduitse correspondent die vroeg of de
Amerikaanse troepen uit de Bondsrepu
bliek zouden worden weggehaald ten bate
van de oorlog in Vietnam, was kenmer
kend voor de gevoelens in Washingtons
regeringskringen, die overigens hun basis
lijken te hebben in de gevoelens van een
belangrijk deel van de bevolking.
Vele Amerikanen vinden het belache
lijk dat terwijl Amerikaanse soldaten in
Vietnam sneuvelen en Amerikaanse be
lastingbetalers miljarden per jaar voor
de strijd in Indochina moeten opbren
gen, het schatrijke Europa niet eens ge
noeg soldaten en geld voor zijn eigen de
fensie wil geven, maar gedeeltelijk wil
blijven genieten van de Amerikaanse dol
lars en soldaten.
Juist door De Gaulle's acties is het At
lantisch bondgenootschap weer sterk in
het licht gekomen en bij een hergroepe
ring en rèorganisatie van de NAVO zal
president Johnson met deze gevoelens
zeker veel rekening houden. Naar het
zich laat aanzien voelt Washington, bij
voorbeeld, er bepaald niet veel voor om
een groot deel te betalen van de enorme
rekening die de verplaatsing van de
hoofdkwartieren, communicatielijnen enz.
na Frankrijks uittreding uit de NAVO
met zich mee zal brengen. Evenmin lijkt
de geestdrift groot voor een onbeperkt
instandhouden van de Amerikaanse troe
penmacht in Europa, indien de bondge
noten niet daadwerkelijk laten blijken
ook bereid te zijn van hun kant de Ameri
kanen bij te springen in moeilijke situa
ties.
MOSKOU (AP) De ruimtehonden
Steenkooltje" en „Briesje" zijn naar Mos
kou teruggekeerd na drie weken in een
baan om de aarde te hebben gedraaid.
Zij verschenen donderdagavond voor de
T.V. Ze hadden daarbij nog een deel van
hun ruimtepakken aan. Beiden dronken
gretig water. „Steenkooltje" probeerde te
slapen.
De kosmonaut-arts Boris Yegorov. ver
telde dat de honden vermoeid zijn. Hij zei
dat zij het allebei goed maken.
ROME (Reuter) Het in beslag ne
men van een schoolkrant en de onder
vraging door een rechter van de drie ze
ventienjarige redactieleden van de krant,
waarin de mening van negen schoolmeis
jes over seksualiteit, huwelijk en gods
dienst was weergegeven, hebben in Ita
lië een politiek stormpje doen opsteken.
Volgens de drie redactieleden, twee jon
gens en een meisje, heeft de rechter hun
gevraagd of zij prostituées hadden be
zocht, of dat ze ooit een venerische ziekte
hadden gehad. In het parlement is hier
over een discussie ontstaan.
De Deense kroonprinses, Margrethe,
maakt een reis door Latijns-Ameri.
ka. Toen zij in Equador was bracht
zij er, onder andere, een bezoek aan
een Indiaans dorp. Het dorpshoofd
ontving de prinses (links) met alle
eerbewijzen waarover hij voor zulke
gelegenheden beschikte. De dorpe
lingen bereidden haar'een feestelijke
ontvangst. (Telefoto).
PALOMARES (Reuter en AP).
De Amerikaanse kernbom, die na een
botsing in de lucht twee maanden
geleden, tussen een bommenwerper en
een tankvliegtuig vermist werd in
Zuidoost-Spanje, is gisteravond
waarschijnlijk gelokaliseerd op de
bodem van de Middellandse Zee, on
geveer acht kilometer buiten de kust.
Men hoopt dat de bom voor het eind
van de week geborgen zal worden. De
bom werd gevonden door de dwergduik
boot „Alvin" „waarbij het zo goed als
onmogelijk is dat men zich vergist", om
dat foto's onder water niet alleen de
machtige bom lieten zien maar ook de
parachute die er aan vast zat.
Kernwapen-deskundigen die de foto's
bestudeerden die door de „Alvin" mee
naar boven werden gebracht, zeggen, dat
er geen twijfel aan bestaat dat het de
bom is waarnaar men al die tijd gezocht
heeft.
Zij zeiden, dat de foto's zo duidelijk zijn
dat ook te zien is dat de huid van de bom
nog intact is. Radio-actieve besmetting
van het zeewater zou volgens deze des
kundigen uitgesloten zijn.
Deskundigen van de Amerikaanse mari
ne zijn vanochtend vroeg begonnen met
de berging. Het is nog niet bekend hoe
veel tijd het voorbereidende werk zal
vergen.
Volgens betrouwbare zegslieden ligt de
waterstofbom op een helling van een 21
meter hoge onderzeese heuvel. Gevreesd
wordt echter, dat de bom door de sterke
stromingen weggevoerd kan worden.
Het speurwerk naar de bom is verge
makkelijkt door Spaanse vissers, die het
ongeluk zagen gebeuren. Zij zagen „een
grappige grijze parachute, waaraan een
halve man hing, ver buiten de kust in zee
vallen".
CAIRO (AFP) De regeringsleider!
van Arabische staten, die in Cairo ver
gaderen, hebben donderdag afgesproken
him diplomatieke betrekkingen met West-
Duitsland niet te zullen herstellen. Deze
werden vorig jaar verbroken toen West-
Duitsland diplomatieke betrekkingen met
Israel aanknoopte. Drie Arabische landen
deden dit niet, Tunesië, Marokko en Li
bië.
De premiers besloten voorts het
machtsevenwicht in het nabije-Oosten als
voorwendsel van de Verenigde Staten om
wapens aan Israel te leveren van de
hand te wijzen. Zij verklaarden dat Israel
in de kwestie-Palestina de agressor is en
dat het versterken van de bewapening
van dit land versterking van agressie is.
E
Samenwerking. De economische commis
sie van de Centrale Verdragsorganisatie
waarin de Verenigde Staten, Groot-
Brittannië, Turkije, Iran en Pakistan
zitting hebben, heeft besloten tot de
oprichting van een wetenschappelijke
coördinatieraad met een hoofdkwartier
in Teheran. De raad zal tot taak hebben
de wetenschappelijke samenwerking
tussen Turkije, Iran en Pakistan te be
vorderen met de hulp van de Verenig
de Staten en Groot-Brittannië.
Schietbaan. De Newyorkse politie heeft
bij toeval in een theater een grote hoe
veelheid wapens ontdekt, die vermoede
lijk aan een extremistische groep ne
gers behoort. In het gebouw was ook
een schietbaan ingericht. Zes mensen
zijn aangehouden.
Erfenis. In de stad New York zijn vorig
jaar minstens 300 aan verdovende mid
delen verslaafde babys geboren als ge
volg van het feit dat hun moeders ver
dovende middelen gebruikten. Ver
scheidene van deze babys stierven kort
na hun geboorte. Een aantal kon wor
den genezen.
Droogte. In Australië hebben negeneneen-
half miljoen schapen en 900.000 stuk»
rundvee de droogte met de dood moe
ten bekopen. De meeste dieren moesten
geslacht worden.
Biscuit. Zeventien mensen zijn gestorven
na het eten van biscuit op de markt
van het dorp Khowai in de Indische
staat Tripura. Driehonderd mensen die
ook van die biscuit hadden gegeten
liggen in ziekenhuizen.
Matiger. In Kaapstad is een 27-jarige
kleurling tot twintig jaar gevangenis
straf veroordeeld wegens het aanran
den van een blanke vrouw. De rechter
zei dat hij de man aanvankelijk ter
dood had willen veroordelen, maar om
dat de vrouw geen blijvend nadeel had
ondervonden, had hij tot een matiger
straf besloten.
Schadevergoeding. Het gerechtshof van
de staat New York heeft de 57-jariga
Stephen Dennison een schadevergoe
ding van 115.000 dollar toegekend, om
dat hij 24 jaar ten onrechte in een in
richting voor geesteszieken werd opge
sloten.
Doodstraf. In Tokio is een man tot da
dood door de strop veroordeeld, omdat
hij in maart 1963 een vierjarig jongetje
had gewurgd nadat hij 5000 gulden los
geld van de ouders van het kind had
ontvangen.
Erkenning. Een woordvoerder van het
Tsjechische ministerie van Buitenland
se Zaken heeft gezegd dat er geen spra
ke kan zijn van erkenning van het
nieuwe Ghanese bewind door Tsjecho-
slowakije, omdat het land de betrekkin
gen met Ghana nooit heeft verbroken.
Rijstzending. Paus Paulus zal tweedui
zend ton rijst naar India laten zenden.
Bidstonde. In alle Italiaanse steden zal
op initiatief van de katholieke jeugdbe
weging, een bidstonde voor de vrede
worden gehouden.
Vader. In Georgetown (Brits-Guyana) is
een vader tot drie maanden gevange
nisstraf veroordeeld, omdat hij zijn
zesjarig dochtertje voor straf zestien
uur aan haar polsen had opgehangen.
Het kind had 25 cent gestolen.