Fractiewoordvoerders van
Provinciale Staten
geven hun mening
Gekozen Statenleden
uit de IJmond en
Zuid-Kennemerland
m
Een stem voor 3,95
DONDERDAG 24 MAART 1966
3
BOERENPARTIJ:
Verwachting overtroffen
In de door de Boerenpartij af ge
tuurde zaal van het Amsterdamse P.V.D.A.:
Krasnapolsky heerste een ware brui
loftsstemming toen wij daar uit de Autoritaire elementen
mond van de lijstaanvoerder van deze
P.S.P.
G.H.U.:
Onlustgevoelens
K.V.P.:
Slap gedoe
Onbehagen
■T'
-
■sf
y
Enigszins ironisch dringt zich bij een
overzien van de uitslag der Statenverkie
zingen 1966 de beginregel van een oud
legelied op, die luidt: „En de Boeren heb
ben overwonnen.Maar met het daar
opvolgende: „Hiep hiep hoera!" blijken
buiten de aanhangers van Koekoek slechts
weinigen te kunnen instemmen, integen
deel, zelden zijn bij een Nederlandse ver
kiezingsuitslag somberder en dreigender
geluiden vernomen van andere partij-pro
minenten, ook al behoorde hun eigen par
tij niet tot de grote verliezers.
Minister Biesheuvel betoogde gister
avond zeer diplomatiek, dat de constant
gebleven sympathie voor A.R. een goed
keuring van zijn landbouwpolitiek inhield.
Maar een landbouwpolitiek die door een
groot deel der landbouwende bevolking
wordt afgekeurd, zij het dan niet door
A.R.-landbouwers, moet toch een gebrek
aan inspiratieve kracht hebben. Het zou
ook best kunnen zijn dat ontevreden A.R.-
boeren ondanks die ontevredenheid hun
politieke partij trouw gebleven zijn, om
dat deze tenslotte nog heel wat meer uit
gangspunten heeft dan alleen maar land-
bouwsanering. Minister Biesheuvel ge
waagde ook van een duidelijk gemanifes
teerde ontevredenheid, die hij wilde be
strijden doorop dezelfde weg voort
te gaan.
Het is de vraag of de „grote" partijen,
en vooral de regeringspartners, er ver
standig aan zullen doen, dit standpunt over
de hele linie eveneens in te nemen. De on
tevredenheid over de regeringspolitiek is
niet (dat mag uitdrukkelijk worden vast
gesteld) op sterke wijze voortgekomen uit
republikeinse geestdrift, maar tegenzin
ten opzichte van recente manoeuvres van
het kabinet-Cals. De P.S.P. heeft welis
waar winst geboekt, maar niet op een
manier die de grondvesten der monarchie
doet trillen. Wat door de overwinning
van de Boerenpartij en de vooruitgang der
P.S.P. wél trilt, en gevaarlijk ook, is het
geloof in de betrouwbaarheid van het re
gerende gezag, vertegenwoordigd door het
kabinet-Cals. Maar dat Nederland nu
op weg zou zijn naar de gapende afgrond
van het totalitarisme en radicalisme, de
democratische stabiliteit verliezend en de
extremistische negativismen vererend
dat moet toch zacht gezegd een overdre
ven situatietekening heten, waarschijnlijk
sterk gesuggereerd door een naijverige
teleurstelling.
Men moet vooral de menselijke, emotio
nele factoren niet vergeten, die de heer
Koekoek aanzienlijk geholpen hebben aan
wat men zou kunnen noemen: sympathie-
stemmen. De heer zowel als de naam Koe
koek spreken nu eenmaal tot de apolitie-
kelingen in het kiezersvolk. Teleurstel
lingen en ontgoochelingen, door handige,
ervaren en geachte politici aan dat volk
helaas herhaaldelijk bereid, wekken een
reactie van vertrouwen en sympathie ten
opzichte van de man, die met eenvou
dige woorden en een grappig accent in
de Kamer te kijk staat, uitgelachen en
van uit misprijzende hoogte bespot wordt
naieve onaandoenlijkheid stelt tegenover
de geraffineerde, gecultiveerde politieke
manieren van de „groten", maar door
alles heen koel standhoudt.
De massa kiest voor de verdrukte. Men
heeft met hem te doen, men ruikt de on-
sportiviteit van de spot, men wil hem
troosten en verdedigen en men stemt
op hem, als men op een bepaald moment
ook eigen rancunes voelt teg ende tradi
tionele gang van zaken. Extremisme?
Veeleer negatieve maar wel zeer duide
lijke machteloosheid en ontmoediging. Als
velen de regeringspartijen een figuurlijk
pak slaag hebben willen geven, hebben
zij Koekoek als bullepees gebruikt.
Het zou interessant zijn om eens, als
dat kon, de heer Koekoek een „plaatje te
laten maken", al was het maar met een
simpel smartlapliedje en dan te zien
hoe hoog dat plaatje in de „hitparade"
zou stijgen. De verering van het publiek
is in wezen een zeer simpele, naieve
zaak. Wat veel minder simpel en naief
zal blijken is het stellen van aanspreke
lijke, inspiratieve, populaire en toch ef
fectieve politieke positiviteiten tegenover
deze feitelijk zo domme, maar verklaar
bare zege.
Herhaaldelijk werden gisteravond in
commentaren de grote partijen de „con
structieve" partijen genoemd. De over
winning van de Boerenpartij toont aan,
dat in die constructiviteit niet meer alge
meen wordt geloofd. Verliezers in een
verkiezing mogen wel heftige verwijten
maken, maar niet aan het adres van de
overwinnaars, doch aan eigen adres. Want
zij hebben eenvoudig gefaald. De vervlak
kende tijdgeest zou hierin schuld hebben,
de tanende democratische zekerheid?
Goed. Maar dan toch hebben de construe
tieve partijen gefaald, die geest en dat
tanen tijdig te onderkennen, op te vangen
en in te passen. Hebben zij wellicht aan
dat tanen zelfs schuld? Hebben zij de de
mocratie wel consequent en humaniter
toegepast, om te bewijzen dat de demo
cratie waard was vereerd te worden?
Het heeft weinig zin, nu luid te weeklagen
over de dreigende weg naar de ondergang.
Een Koekoek gedijt niet als hij geen nest
vindt. De vingerwijzing naar gevaren die
mogelijk zouden kunnen opdoemen in ons
tot dusver zo nuchtere, rustige land
moet voldoende zijn om algemeen te doen
beseffen, dat ontevredenheid niet kan wor
den weggenomen door haar te vervloeken,
maar door haar ongedaan te maken, voor
zover een politiek samengaan van con
structieve groeperingen daartoe in staat
is. Binnenkort zullen de gemeenteraads
verkiezingen opnieuw een peiling moge
lijk maken.
Als men de cijfers van vandaag nuch
ter beschouwt, is er weinig verloren ge
gaan dat niet kan worden teruggewonnen,
voor zover het ressorteert wider alge
meen landsbelang.
(Van onze verslaggevers
partij voor de Provinciale Staten van -Het meest teleumteUende van deze ver-
!~t J. TT T kiezingsuitslag vind ik dat in ons land
Noord-Holland, de heer A. Nuyens uit een min of meer vage ontevredenheid
Limmen, vernamen dat de verkie- heerst, die vooral de autoritaire en anar-
onlustgevoelens.
de Nie, Haarlems lid van de PSP-frac-
tie in de Provinciale Staten van Noord- -+- - maar «slechts de on-
Holland. Hij noemt de stemmenwinst van Dit betekent, dat men in het algemeen van dfkfezer die zich naar
de Boerenpartij overweldigend, maar is dus niet te ver zal mogen gaan met dm- verscmmgheiü van aemezer, cue zien na
er helemaal niet enthousiast over. In het gisme. Uiteraard heeft de CHU steeds een "het slappe gedoe „van d p
geheel genomen zijn de democratische constructieve oppositie gevoerd Hij heett laten xreKKen
purtijen „„„„«.„Id. mee», hij. SSSSSS -)■--£ verto»
De Boerenpartij heeft volgens hem geen Eerder neigt mr. Wensing naar de ge- zijn gegaan veel liever bijeen andere par
constructief beleid en heeft een groot aan- dachte, dat deze partij een mislukking zal J1). tereclht te hebben wilLen zien komen,
tal ontevreden stemmers tot zich getrok- worden. Wèl zal het gevolg van dit alles bijvoorbeeld bi]I de CPN. .Bepaalde g
de hooggestemde ver- d-1STX Xr^lI^^sSSe^e^ï
wachtingen van de Boerenpartij verre in de Boerenpartij. Deze Partij stelt geen
6 p j enkel alternatief tegenover het beleid van
overtrof. „Het is een winstpunt voor dë^reeérincsn'arthen^ "heT alge" maar voor de PSP gekozen- Dit verheugt weike minister Toxopeus voor de televi- bevolking in de Provinciale Staten willen
- -fep, zeer. De denkend.«tevred» eoc»- g, heet, ,.eev.n op de CHU, zei mr. A
de democratie en wij zijn democraten" „e£„i,t f,oriënteerde .„lev,ede- f*"»*enae onrev,™erneett gegeven op mr. ^„"„2 hij'W .lot of er in on.
- zei de heer Nuyens, die stellig van nen vinden m deze partij een neerslag jj* heeft, v pgR heeft staan l^d werkelijk zo veel onverschilligheid
oordeel is, dat tot degenen, die op zijn Met ^eze woorcien karakteriseert mr. J. belastingverlaging is in feite een verho- schoon te vegen. Zijn mening dat de CHU voor de P°htiek is.
partij stemden zowel agrariërs als Roelse uit Hilversum fractievoorzitter van ging, want de indirecte belastingen druk- geen denkbeelden heeft is volkomen on-
kleine zelfstandigen en arbeiders be- de P.v.d.A. in de Provinciale Staten van ken vooral op de kleine inkomens. Wij juist. V.V.D.:
horen. Hij noemde het falen van de
regenngspai t.jen de oorzaak van de hen, dat deze tendens, die vooral voor de dat de partijen die nu aan het bewind
grote vooruitgang der Boerenpartij. Partij van de Arbeid bijzonder teleurstel- zijn met hun politiek rekening moeten
lend is, van min of meer voorbijgaande houden met deze uitspraak. Met name
De stemmen zijn van alle partijen af- aard is. Hij beschouwt de uitslag als een vindt hij dat Vondeling als regeerder te
komstig, en wel omdat er daar de laatste gevolg van de sterk geaccidenteerde ge- veel gebonden is en niet heeft waarge- R n„fn„r
tijd al veel critiek in de partijen is. Het beurtenissen van de laatste tijd vooral maakt wat hij als opposant beloofd had. zaken, maatschappelijk werk en woon- tijen, meent de Haarlemse ir. R. Dufour,
zat er al niet goed. En wij streven naar rond de kwestie van hét huwelijk. „Ik De heer De Nie ziet deze verkiezingen ruimteverdeling, de heer A. van der
een vrije sociale markteconomie. Bij ons heb het gevoel", zo verklaart hij desge- zuiver als een emotionele uitspraak van Veldt, tevens lid van Provinciale Maten
t
Alle partijen betreuren de grote
winst van de Boerenpartij
vraagd, „dat er bij de komende gemeen- het Nederlandse volk en niet als een ver
teraadsverkiezingen al een kentering te kiezing van leden van Provinciale Staten,
bespeuren zal zijn, omdat deze ontevre
denheid zich dan niet meer zo duidelijk be
hoeft te manifesteren. Ook hij heeft de
overtuiging dat het werk en de taakop
vatting van de Provinciale Staten bij deze
verkiezing in het geheel geen rol hebben
gespeeld.
Een van de 471 stemgerechtigden in het
dorpje Schelluinen bij Gorinchem heeft
gisteren al vroeg de leden van het stem
bureau in verleiding gebracht. Toen deze
jonge mevrouw haar stem kwam uitbren
gen, noemde een lid van het stembureau
luidkeels het nummer van haar oproe-
pingskaart zoals dat gebruikelijk is. Het
mevrouwtje had nummer 395.
Toen de man van het stembureau dit
uitsprak als „drie vijfennegentig" haalde
zij haar portemonnaei te voorschijn en
legde prompt f 3,95 op tafel, zij het met
een bedrukt gezicht. Toen de leden van
het stembureau van hun verbazing beko
men waren maakten zij mevrouw duide
lijk dat zij gratis haar stem mocht uit
brengen. „Ik dacht al, wat is het duur
Op ons verzoek om nader commentaar Seworden'\ verklaarde de stemperechtip-
op de binnenkomende uitslagen van de
verkiezingen verklaarde mr. A. Wen
sing, fractievoorzitter van de CHU woon
achtig in Haarlem gisteravond omstreeks
half elf, dat de vooruitgang van de Boe
renpartij opmerkelijk is. Naar zijn me
toen. „Maar ja,
omhoog gegaan".
alle prijzen zijn
is plaats voor elke categorie, want wij SchttduiV OVei VI eUg(le
willen het behoud van een vrij en zelf- -
standig bedrijfsleven, waarvan de agra- ,.De vreugde van de Pacifistisch Socia- nlng heeft de Partij van de Arbeid daar
riër de kleine zelfstandige maar ook de listisehe Partij over de stemmenwinst het grootste offer voor moeten brengen,
arbeider kan profiteren. Voor elk van hen wordt overschaduwd door de grote winst Deze groei van de Boerenpartij noemde
staan onze deskundige gereed om hen van de Boerenpartij", vindt de heer H. mr. Wensing het botvieren van zekere
bij te staan" zo besloot hij ons gesprek.
van Noord-Holland voor de KVP, vindt
het hijzonder jammer dat de achteruit
gang van de regeringspartijen terugge
vonden wordt bij niets zeggende partijen.
Hij meent dat bij deze verkiezing niet
de mening van het Nederlandse volk tot
ueu ucv wiivang uccit vwi6viw - fcunei z. un en auiucu te s bet au wgcuuvci ncc - - ,,ro4- rU
Nie echter niet voor de Boerenpartij regeringsbeleid. Wat betreft de kritiek maal geen gevormd ,ya^ A.
De Haarlemse wethouder van
Duidelijk spreekt uit de verkiezingsuit
slag het onbehagen van de Nederlander
sociale ten aanzien van de democratische par-
(Vervolg op pagina 6
wgsg WKM tag i> V -V
W. Mensink
(Partij van de Arbeid)
A. P. N. Pielage
(Partij van de Arbeid)
J. Harmsen
(Partij van de Arbeid)
Ir. W. J. L. J. Merkx
(K.V.P.)
r'
A. van der Veldt
(K.V.P.)
Mevrouw A. M. C. V. Groensmit-
K.V.P.)
A. J. L. Coenen
(K.V.P.)
Mr. C. G. M. Mier mans
(K.V.P.)
MMl'
Mevrouw A. Fortanier-De Wit
(V.V.D.)
x
Mr. J. G. Bettink
(V.V.D.)
Mr. J. E. Goudsmit
(V.V.D.)
H. A. de Boer
(A.R.)
C. van Stam
(A.R.)
Mr. M. Proper
(C.P.N.)
v -xV;.-
1
If. de Ni/s
(jP.S.Bi)
P. J. Steijaart
(P.S.P-)
Mevrouw B. B. Harms-Matser
P.S.P^
Mr. A. Wensing
M. baron van Randwjjck
(Boerenpartij)
