„Image" van het IJmuidense visserijbedrijf
COR 0LY
'Gans
COR 0LY
Bromfietsrijders
Zoekt U een
filmprojector
Steeds meer Velsenaren gaan
zich bekwamen in de muziek
Joyrijden in Beverwijk
Havenberichten
Motortrawlers
van Duitsland
Doop „La Libella"
Kom kijken,
dan weet U meer
Piano en blokfluit
winnen het van
de gitaar
i
LANGS
SLUIZEN EN HAVENS
t®
dan heeft Foto Gans
nieuws voor U
film/
foto
Voor uw auto,
Voor uw bromfiets,
Voor uw fiets:
DONDERDAG 31 MAART 1966
Twee miljoen
Investering en loon
Examens
Image building
Export en deviezen
Erkenning
Dans, sport en spel
ÜP
mmym
jr
(waar ze de tijd voor U nemen)
\Kennemerlaan 5 (bij de brug)
Arie van der Veer
Kerkelijk nieuws
Woensdagmiddag werd in Woubrugge de nieuwe vriestrawler „Zee
haan" bij de n.v. Scheepsbouwwerf „De Dageraad" te water gelaten. De
doopplechtigheid werd verricht door mevrouw C. F. Gouda-Moesman, na
mens de opdrachtgeefster, de \Aisserij Maatschappij Batavia n.v. De „Zee
haan" wordt geëxploiteerd door de n.v. Visserij-onderneming v.h. J. C.
Pronk in IJmuiden, die vorig jaar de „Kemphaan" in de vaart bracht,
eveneens gebouwd in Woubrugge, vrijwel geheel een zusterschip van de
„Zeehaan".
De „Zeehaan" wordt een moderne
hektrawler met vriesinstallatie, voortbe
wogen door een 1200 pk Deuts hoofdmo
tor, die het schip 13 mijl snelheid geeft,
met voorts een gamma van techniek aan
dieselelektrische installaties, compresso
ren, verticale platenvriezers, vriesrui-
men, hydraulische winches, nautische en
vistechnische apparaten als decca, ra
dar, asdic, radiotelefonie, met vele hon
derden extra pk's en kw's. Kortom een
schip, dat een concentratie is van mo
derne techniek. Menig oud-IJmuidenaar,
die de visserij van tien of meer jaar ge
leden als oud-gediende nog kent, zal er
wel even verbaasd van staan.
Een dergelijk schip kost bijna twee mil
joen gulden vóór het in bedrijf gaat met
de taak per jaar voor niet minder dan
een miljoen gulden vis aan wal te bren
gen; liefst meer, want een behoorlijk
rendement komt pas nadat de grens van
1.000.000 per jaar is gepasseerd.
Deze gecomprimeerde stukken techniek
behoren tot het duurste commerciële
scheepstype met een kostprijs van circa
3500 per ton. Ook wanneer deze visse
rijtrawlers als complete fabrieksschepen
van 500 a 750 ton in formaat stijgen naar
2000-3000 ton blijft de kostprijs evenredig
hoog, omdat zij met een nog groter en
ingewikkelder volume aan verwerkings
techniek worden voorzien. Zo bouwde
Nordsee in Bremerhaven kort geleden
vier schepen van elk negen miljoen gul
den.
Per werknemer (voor de in veler ge
dachten „eenvoudige visserman" dus)
wordt op deze wijze een bedrag van
125.000 tot 150.000 geïnvesteerd. Dat is
een veelvoud van het landelijk gemiddel
de.
Maar dit geeft hem dan ook de kans op
een beloning boven dit gemiddelde. Zo
kon vorig jaar een matroos op een soort
gelijk schip tussen de 15 en 17.5 mille ver
dienen, de machinisten tussen de 17.5 en
22.5 mille.
De schipper, die met zijn staf in koop
vaardij-uniform uitvaart, komt op een ni
veau van ƒ35.000 tot ƒ40.000. Dit is een
jaarinkomen waar menig koopvaardij
kapitein van een groot schip jaloers op
kan zijn.
Het is echter niet zo, dat de Hollandse
«chipper in vergelijking met zijn buiten
landse collega overbetaald wordt.
De visserman krijgt deze bedragen be
paald niet cadeau. Van de schipper wordt
een steeds veelzijdiger bekwaamheid ge
vraagd. Hij is de man, die niet alleen
onder alle omstandigheden zeeman moet
zijn met de verantwoordelijkheid van een
relatief zeer kostbaar schip, maar hij
moet zijn trawler als jachtinstrument
over een groot gebied naar eigen inzicht
hanteren, ter verkrijging van lading en
opbrengst. Een dubbele taak dus; zelfs
een driedubbele, want ook de intensieve
taak van het uitzetten en halen en de be
werking van 2000 ton kostbare vis per
jaar geschiedt onder zijn leiding. De be
manning vaart niet alleen, maar is soms
dag en nacht bezig met deze taak.
Het is daarbij een gelukkige omstandig
heid, dat een en ander met een regelma
tige onderbreking geschiedt van gemid
deld 25 reizen a 11 dagen, 275 zeedagen
waarvan 75 vaardagen en 200 visdagen
Dat komt per jaar neer op 90 dagen aan
de wal. De kleinere schepen circuleren
op weekbasis.
De nieuwste IJmuidense vneshek-
trawler die thans m de vaart is:
„Cornelis Vrolijk" SCH 171.
uit haar nest mag worden verdrongen.
Het is bovendien een stuk gemeentetra
ditie sedert het begin van deze eeuw,
voordat er van papier, staal, scheepvaart
en wat dies meer sprake was, dat de ver
scheidenheid van het totale economische
beeld van deze gemeente en van ons land
versterkt en dat zich volledig kan aan
passen aan onze moderne tijd.
Misschien ligt haar geringste aanpas
sing wel in het feit, dat het niet voldoen
de naar buiten treedt en aan het ver
schijnsel van „image building" nog niet
heeft meegedaan.
Vandaar dat wij ditmaal gaarne in
ruime mate aandacht gaven aan het eve
nement van de tewaterlating van weder
om een moderne hekvriestrawler.
Door een surveillance-auto van de Be
verwij kse politie werd in de afgelopen
nacht een personenauto staande gehou
den, waarvan de bestuurder onder de in
vloed van sterke drank bleek te zijn. Het
was een 23-jarige monteur uit Heilo, die
bekende de wagen in zijn woonplaats te
hebben meegenomen voor een nachtelij
ke rit. Hij is ingesloten op het politie
bureau.
Woensdag aangekomen in IJmuiden: Essen, van
Antwerpen; Hercules, Rotterdam; Fanafjord,
Abidjan; Walma. Kemi, Velsen; Dahomeykust,
Rotterdam; Gudvin, Antwerpen; Stella Rask.
Tybron; Spirallity, Colchester; Hay ling, Dover;
Mithras, Hamburg; Temar, Londen: Delfzijl,
Londen; Leo, Rauma; Wodan, Teignemoutn,
Dinkelstroom, Londen; Continnity; Londen;
Hinde, Londen; Regina, Londen; Sincerity,
Londen: Blitar. Hamburg; Globe Carrier. Phila
delphia; Dorset Coast, Antwerpen; Toner, Moh
i Rana. IJmuiden; Bartenstein, Hamburg;
Merseburg, Lissabon; Descubridor, Pasajes;
Westridge. Goole; Claus, Ipswich; Castor.
Stroemstad: Sont, Londen; Steady, Par; Navi-
gare. Goole.
Donderdag aangekomen in IJmuiden; Gesiena,
van Helsingborg; Gazelle. Boston; Wiklng, Da-
genham; Katowice, Stettin; Isis. Antwerpen;
Dubhe. Delfzijl; Pericles, Antwerpen; Liberia-
kust. Antwerpen.
Woensdag vertrokken uit IJmuiden: Stegsvik,
naar Oxelosund. IJmuiden; Hoe Vinees, Londen;
Westriding. Goole: Reint, Mittelfahrt; Dapa,
Boston, Zaandam; Hontestroom, Sheerness; Anna
Nielsen, Avilez, IJmuiden; Jan Funek, Terneu-
zen;Ecctonia, Londen; Spika, Cork: Hermann
Lithmeyer, Gothenburg; Bornrif, Par; Rijn
stroom. Shoreham; Deborah, Rotterdam, Zaan
dam; Santa Margharita, Aalborg; Cameroun-
kust. Rouaan; Roland L„ Antwerpen. Bever
wijk: Tweelo. Antwerpen, IJmuiden; Lien,
Halmstad. IJmuiden; Plover, Felixtowe: Gemma,
Waterfofrd; Spurt, Rotterdam: Kaap Falga.
Leixoes. IJmuiden; Gaasterland, Las Palmas;
Beninkust. Hamburg; Dependence. Rochester
Zaandam: Gemma. Bremen; Trito. Rotterdam:
Kalmarsund. Helsingborg, IJmuiden; Frigga
Monrovia.
Donderdag vertrokken uit IJmuiden: Amyn-
tas, naar Rotterdam; Maud. Rotterdam; Spaarne-
borg, Mostyn. IJmuiden; Chesterbrook. Belfast;
Frans Boehmer, Rotterdam; Bramora, Perzische
Golf; Skaumor, Pepel, IJmuiden; Ceres, Bremen.
(Indien achter de scheepsnaam en de haven
tan herkomst of bestemming geen nadere aan
duiding volgt, betekent dit, dat het schip van
of naar Amsterdam is gegaan).
Advertentie
Teruggehaalde en
ingeruilde brommers
SPARTA - MAGNEET
TYPHOON - DKW
enz., enz.
3 maanden garantie
Breestraat 108 - Beverwijk
De „Egmont", de eerste IJmuidense
vriestrawler.
LEIDEN. Doet. ex. Franse taal- en let
terkunde mevr. L. M. L. Bongaerts-v.
Rijckevorsel (Den Haag), J. Ph. Holier-
hoek (Rotterdam). Doet. ex- n.w. socio
logie J. W. Minderhout (Oegstgeest). Doet.
ex. opvoedkunde A. M. Vulsma (Den
Haag). G. P. J. Beijer (Leiden).
TILBURG. Doctoraal examen fiscaal-
juridische studierichting: G. M. Visch
(Nijmegen).
Nijmegen. Doctoraal Frans: L. W. J. M. J.
Merse (Nijmegen). Doctoraal Duits: F. L.
Augustus (Heerlen) en P. G. J. Zelissen
(Lage Zwaluwe).
De trawler „Sachsen" HC 214.
'9
De voorstelling die men zich veelal aan
de wal van de zeeman maakt leidt tot
Dit
is de „Kemphaan", een
hektrawler van 196'5.
een „image", die wordt versterkt door
verre afstanden en zwerven over we
reldzeeën en soms bijzondere prestaties,
zoals bij de zeesleepvaart.
Wat dit betreft, zou de zeevisserij ook
wel iets aan „image building" van de
visserman moeten doen. Want zijn beeld
blijft nog te veel beheerst door dat van
Herman Heijermans „Kniertje", een
beeld van primitieve eenvoud en armoe
de dat in deze maatschappij niet meer
past.
Het visserijbedrijf wordt aldus in de
voorstelling van derden zwaar onderge
waardeerd, met het gevaar tot soms licht
vaardige conclusies, zoals zo voelen
althans velen ingewijden het vorige
week in Velsens stadhuis op een bijeen
komst van de Nederlandse Maatschappij
voor Nijverheid en Handel het geval was,
toen voorgesteld werd de visserij van
IJmuiden naar Katwijk te verplaatsen
ten behoeve van oliebelangen, koopvaar
dij, zeesleepvaart etcetera. Uit een der
gelijke conclusie wordt niet alleen onder
waardering voor het visserijbedrijf op
zee, maar ook van het bedrijf aan de wal
en de totale betekenis van de visserij
Bij de koopvaardij in de ruimste zin
dus inclusief havenbedrijf en scheeps
bouw, dienstverlening en sleepvaart en
wat er nog verder bij hoort valt het
accent steeds op export en deviezen.
In feite oogst de visserij op miljoenen
hectaren zee elk jaar voor ongeveer 150
miljoen gulden voeding (en nog voor cir
ca 40 miljoen uit het IJsselmeer en aan
schaal- en weekdieren) waarvan inclusief
toegevoegde waarde uit bewerking en ver
deling per jaar ƒ200.000.000 exportdevie
zen ontstaan. Het nationale netto rende
ment is bijzonder hoog; dit getal is wei
nig minder dan voor de bloembollen-ex
port geldt.
Technisch is ook alles wat aan de wal
gebeurt van een formaat dat schuil gaat
achter een te bescheiden fagade. In de
IJmuidense vishallen wordt dagelijks in
tens getelefoneerd, getelegrafeerd en ge
telexed voor de afzet in West-Europa
achter het IJzeren Gordijn en overzee van
visprodukten in allerlei vorm: vers, gecon
serveerd en/of bevroren na dikwijls vele
intensieve bewerkingen.
Helaas, het moet gezegd, geeft het
Staatsvissershavenbedrijf hiervan zelf een
beeld dat inderdaad nog niet aan deze
tijd is aangepast en nog te veel lijkt op
het jaar 1900, zonder pallets, transport
banden, sorteermachines, hijskranen, hef
trucks (behoudens bij enkele particulie
ren), modern verpakkingsmateriaal enzo
voort.
Maar rondom dit basisbedn.jf dat een
door de overheid via veilplicht aan de
f X
ENIGE WEKEN geleden hebben we
I het gehad over de eerste Britse motor
trawlers, die in het midden van de jaren
dertig nieuw in de vaart werden ge
bracht. Ons land was er toen ook pas
mee begonnen, met vier motortrawlers.
Zowel in Engeland als in Nederland heeft
men er vóór de tweede wereldoorlog wei
nig meer aan gedaan.
de motortrawler Richard Ohlrogge HC 144
Gesellschaft Unterweser in Wesermunde
Het was in 1925, dat bij de Schiffbau
gereed kwam. Het schip werd over
gedragen aan „Nordsee" Deutsche Hoch-
seefischerei te Cuxhaven.
Vergeleken met de Britse motortraw
lers van het midden der jaren dertig was
de Richard Ohlrogge een groot schip,
immers, de bruto inhoud bedroeg 246 reg.
visserij opgelegd medium is gonst het van I t0n. De lengte was 41,34 m, de breedte
activiteit met dikwijls een industrieel ni- 17 34 m en de holte 2,62 m. De 6 cil.
veau dat de buitenstaander niet zou ver
wachten.
De burgemeester van Velsen heeft tij
dens eerder genoemde bijeenkomst in het
stadhuis een uiteenzetting gegeven van de I haar eerste motortrawler, die in april
relatief zeer grote economische kracht 1925 bij Reiherstieg Schiffswerft m Ham
van de gemeente Velsen en de vooraan- burg van stapel liep en in juni ging proef-
staande plaats die Velsen inneemt in de varen onder de naam Grohm HC. 143.
nationale economie, waarbij werd er- Later is deze trawler, die 305 bruto reg.
kend dat het visserijbedrijf in IJmuiden ton meet en uitgerust is met een motor
daarvan een zeer belangrijk deel uitmaakt van 650 pk, overgegaan naar „Nordsee"
Het is een stuk economie, dat niet door
een „scheepvaart- of olie-koekoek" (zoals
een visserijman het kernachtig uitdrukte)
s :s;K
M.A.N. dieselmotor had een capaciteit
van 380 pk, later opgevoerd tot 450 pk.
Het schip was niet gemakkelijk van de
stroomtrawlers te onderscheiden, omdat
de lange schoorsteen bleef gehandhaafd.
In hetzelfde jaar kreeg de Cuxhavener
Hochseefischerei A.G. in Cuxhaven ook
De kleindochter van de keizer van
Ethiopië, prinses Ruth Desta, zal vrijdag
middag op de Verolme werf te Rozenburg
de doopplechtigheid verrichten van de
33.000 ton metende motortanker „La Li-
Advertentie
Deutsche Hochseefischerei.
Dit schip is 43,31 m lang, 7,62 m breed
en 3,69 m diep.
Het was een schuchter begin van een
scheepstype, dat eerst na de tweede we
reldoorlog een nieuwe toekomst tegemoet
ging-
Aan het einde van de jaren twintig
kreeg de Duitse visserij er nog twee mo
tortrawlers bij.
Het schip op de foto is de Sachsen
HC 214, die in 1929 bij de Schiffbau Ge
sellschaft Unterweser gereed kwam.
bellad' K Itra^^S^^SSfxï Schró
S 4h K Pn Slw 7,1 om der HC. 214 welke naam in 1933 werd
Addis Abeba. De plechtigheid zall o.m. d d in Sachsen HC. 214 zonder van
worden bijgewoond door minister Th. veranderen
Bot, onder wie de ontwikkelingshulp res- eigenaar te verandeien.
sorteert.
De „La Libella" heeft een lengte van I
204 meter, een breedte van 26 meter en
een diepgang van 10,6 meter. He tschip
is geschikt voor vervoer Van ruwe olie.
De laatste jaren wordt gezocht naar I
nieuwe methoden en mogelijkheden op de
verwante terreinen van sport, spel en
dans. Daarmee wil een paascursus (12-17
april) in „Kinheim" te Bergen (N.H.)
degenen die er belangstelling voor hebben
in contact brengen.
Aan deze cursus liggen enkele principes I
ten grondslag. Zo wil men uitgaan van
eigen ervaring op grond van praktijk en
de nadruk leggen op creatieve mogelijk
heden, die dans, sport en spel bieden, ook I
in een ruimer cultureel kader. Aan de
hand van films en een enkele inleiding
zal aan de orde worden gesteld welke
plaats dans, sport en spel innemen in de
samenleving en hoe deze functioneren in
en buiten het onderwijs.
Deze cursus wordt geleid door een drie- I
tal deskundigen: mevrouw Freke van
Kreuningen-Stips, lerares lichamelijke op
voeding; de heer J. Wout Meijer, muziek
en volksdansleraar en de heer Jan Admi
raal, leraar lichamelijke opvoeding met
specialisatie in bewegingsscholing op ba-
sis van ritme. Men kan zich opgeven bij
de Culturele Raad Noord-Holland, Hof- I
laan 22 te Bergen (N.H.); tel. 02208-3943.
Het schip bleef in de vaart voor „Nord
see", Deutsche Hochseefischerei in Cux
haven.
De lengte bedroeg 42,71 m, de breedte
44 m en de holte 3,81 m. Het vermo
gen van de motor was 590 pk.
Dezelfde rederij begon in 1929 ook met
de eerste vriestrawler, de Volkswohl
HC 215, een grote motortrawler van 489
bruto ton, welke was gebouwd door de
Deutsche Werke A.G. in Kiel.
Het vaartuig, dat 48,91 m lang, 8,83 m
breed en 4,35 m diep was, had een mo
tor van 690 pk.
In 1938 veranderde de naam van deze
r
Canon Cinestar S
Nog nooit was projecteren zo probleem
loos De Cinestar heeft een ingebouwde
opwikkelspoel en automatische filmin-
leg. Bovendien wordt de film na afloop
automatisch teruggespoeld. Het enige
wat U te doen heeft is kijken naar het
glasheldere beeld van Uw films. De Ci
nestar is geschikt voor 2 soorten films:
Gewoon 8 mm en de nieuwe Super 8.
Andere voordelen: Ingebouwde snoer-
oproller, monoknop-bediening, laagspan-
ningslamp. zoomlens, licht gewicht.
Prijs compl. met afsluitdeksel en draag
tas f 450,
Foto Gans neeft nog veel meer filmpro
jectoren. Vanaf f 250,heeft U al een
echte! Maar
grote motor trawler in Kehdingen HC. 215.
Gedurende de oorlog gingen de Richard
Ohlrogge, de Sachsen en ook de Kehdin
gen verloren.
Alleen de Grohm, die inmiddels de
naam Carl J. Busch had gekregen, keer
de uit de strijd in de visserij terug. Als
N.C.143 heeft het vaartuig het bedrijf
voor „Nordsee", Deutsche Hochseefische
rei kunnen uitoefenen tot in het jaar 1956.
Het werd toen verkocht naar Noorwegen,
waar het schip thuishoort in Bodö, on
der de naam Melöytral.
Er zit muziek in Velsens muziekschool:
het aantal leerlingen aan het begin van
dit jaar was 1114 en is sedertdien ge
groeid.
Verreweg de meeste leerlingen nemen
deel aan de algemene muzikale vorming;
ongeveer tweehonderd doen piano en on
middellijk hierna is blokfluit „in", ge
volgd door guitaar, viool en accordeon.
Het aantal studenten voor orgel en har
monium is om en nabij de tien en onge
veer dertig volgen de opleiding harmonie
en fanfare.
De dwarsfluit, met bijna twintig cursis
ten, wint het glansrijk van klarinet, trom
pet en cello.
Er is slechts één saxofonist in wording.
Er zijn ongeveer dertig deelnemers aan
de cursus voor samenspel.
Aan de voorbereidende vakopleiding na
men aan het begin van dit jaar vier cur
sisten deel.
Er is opmerkelijk veel liefhebberij voor
de algemene muzikale vorming: in vori
ge jaren bewoog het aantal cursisten zich
om de 150, dit jaar zijn het er meer dan
500.
Dit jaar werden meer dan 200 nieuwe
leerlingen aangemeld. Dit heeft er onder
andere toe geleid dat in IJmuiden-West en
Santpoort-Noord twee eerste klassen
moesten worden geformeerd in plaats van
één. Dat bracht vanzelfsprekend enkele
moeilijkheden mee voor wat betreft de
lesruimte en de personeelsbezetting. Aan
de oplossing van die moeilijkheden is ech
ter met plezier gewerkt in de weten
schap dat de muziekschool zich voorspoe
dig ontwikkelt.
In de aanmelding voor de instrumentale
vakken waren enkele kleine verschuivin
gen te constateren. De belangstelling voor
de piano was dit jaar iets groter dan
voorgaande jaren. De vraag naar vioolles
sen daarentegen was duidelijk kleiner. De
blokfluit is nog immer actueel en akkor-
deon is een weinig op de terugtocht.
Elektronisch orgel
Opmerkelijk is de opkomende belang
stelling voor de elektronische instrumen
ten, in het bijzonder voor het elektronisch
orgel. Dit elektronisch orgel vormt een
probleem. In feite is het namelijk noch
een orgel noch een harmonium. Verant
woorde studiewerken voor'het instrument
zijn er nagenoeg niet, terwijl de litera
tuur voor dit orgel zich grotendeels be
perkt tot het gebied van de lichte mu
ziek. Zij, die de aanschaf van een elek
tronisch orgel weieens hebben overwo
gen, doen verstandig vóór zij tot de aan
koop overgaan eerst eens deskundig ad
vies in te winnen. Dit kan mogelijke te
leurstellingen voorkomen.
Cursus voor koor- en
harmoniedirigenten
Op initiatief van de Culturele Raad
Noord-Holland is in Alkmaar een cursus
tot stand gekomen voor koordirigenten en
dirigenten harmonie en fanfare. Het ligt
in de bedoeling dat ook op andere plaat
sen in de provincie dergelijke kursussen
gegeven zullen worden, op voorwaarde ui
teraard dat er, voldoende aanmeldingen
zijn. Er is bijvoorbeeld gesproken over
een cursus in Haarlem of naaste omgeving.
Wellicht zou het, in samenwerking met
andere muziekscholen mogelijk blijken een
cursus in de IJmond te organiseren.
Advertentie
BREESTRAAT 108, BEVERWIJK
Bedankt voor Vlaardingen (vak. J. van
Noort, toez.) J. van Winterswijk te Ze
venbergen.
Geref. Kerken
Beroepen te Leiden (vak. J. H. de Boer)
S. v. d. Veen te Zwijndrecht; - te Zuid-
land (2e pred. pl.) Th. Sven te Vlaardin
gen; - te Gramsbergen M. N. de Wolf te
Siddeburen; - te Bolsward D. Kloppen
burg te Nijverdal; te Koog aan de Zaan
E. Groenenberg te Oppenhuizen.
