Gekapseisde „Bretagne" werd in IJmuiden binnen drie uur
Bureau Wijsmuller zorgde voor
opzienbarende paasverrassing
overeind getrokken
GA ER NIET
OP ZITTEN!
Bergingsoperatie
volledig geslaagd
Leerlingen vier dagen
bij Hoogovens
Havenberichten
DINSDAG 12 APRIL 1966
5
„Dodebedden"
mmm
Engelse lieren
Startsein
Modderrand
Baldadigheid op zee
Laat dat met een gerust hart aan de N.M.B. over. Daar
zitten ze er bovenop. Om uw belangen zo goed mogelijk
voor u te behartigen. Om uw geld zoveel mogelijk voor
u te laten verdienen. Door een goede spaarrente. Door
een gunstige effecten-belegging.
De bank
NEDERLANDSCHE
MIDDENSTANDSBANK
waar u zich thuis voelt!
OP WIJSMULLERS HEFVAARTUIG „OCTOPUS", op het duin en
strand rond de IJmuidense Bijleggershaven en in het hoofdkantoor van het
sleepvaart- en bergingsbedrijf aan het Sluisplein is op de ochtend van eer
ste paasdag omstreeks half elf menige hand gedrukt. Het was gelukt! Na
veertien dagen van dag en nacht doorwerken aan berekeningen en het
treffen van voorbereidingen voor een van de grootste bergingsoperaties in
het IJmuidense havengebied, was de 1500 ton metende Noorse „Bretagne"
in drie uur tijds weer recht gezet. Het zwaarste onderdeel en de belang
rijkste fase van het bergingswerk was daarmee achter de rug. Zondag
middag werd het karwei onmiddellijk voortgezet door drijvende kranen en
lichters langszij de herrezen „Bretagne" te laten komen om een begin te
maken met, het lossen van de lading stukgoed. Hierdoor komt het schip
nog rechter en kunnen de pompen opnieuw worden bijgezet om de Noor
droog te pompen. De gezagvoerder van de „Bretagne", kapitein Hirsch,
heeft van de brug van de „Octopus" af zwijgend zijn schip zien boven
komen. Zo geleidelijk als zijn schip op de ochtend van maandag 28 maart
onderging, zo kwam het schip nu graad voor graad rechter.
Deze foto geeft een goed overzicht
van de bergingsoperatie. Links ziet
men enkele van de vier zware
lieren die met dikke staaldraden
aan de kanteljukken op de stuur
boordzijde van de „Bretagne" zijn
verbonden. Elke lier kon een trek
kracht van honderd ion op het schip
uitoefenen.
NA AL HET voorbereidend werk op de
dagen tussen „Bretagnes" rampdag en
maandag 4 april dus in slechts een
week tijds startte de berging op dins
dag 5 april. Op die dag werden op dek
schuiten de ijlings bij de Amsterdamsche
Droogdok Maatschappij te Amsterdam ge
bouwde kanteljukken aangevoeld. Deze 6
meter hoge jukken werden op de boven
water uitstekende stuurboordszijde van de
„Bretagne" gelast. Daar het schip zelf
14 meter breed was, kregen de bergers
hierdoor een kantelarm van 20 meter,
waardoor het volgens de berekeningen
mogelijk werd de „Bretagne" met de vol
le lading stukgoed in de ruimen te kan
telen. Duikers en kikvorsmannen hadden
intussen alle onder water liggende ope
ningen in de „Bretagne" zo goed moge
lijk afgesloten. Zij werkten van de ber-
gings- en duikvaartuigen „Octopus" en
„Sepia" af; een karwei, waarmee vanwe
ge de spoed dag en nacht werd doorge
gaan.
Daar een bepaald gedeelte van de la
ding ook een explosief gas zou kunnen
ontwikkelen, werd voortdurend gecontro
leerd met behulp van speciale meetappa
ratuur of dit eventueel het geval was. Als
voorzorgmaatregel waren twee grote ven
tilatoren op het boven water uitstekende
scheepsgedeelte geplaatst, zodat even
tueel voorkomend gas afgezogen kon wor
den. De laswerkzaamheden behoefden
geen enkele keer te worden onderbroken,
daar de meetapparaten geen gas aantoon
den.
OOK AAN DE WAL, op de oostelijke
oever van de Bijleggershaven bij de in
aanbouw zijnde kademuur van Hoogovens
kon het werk op woensdagmiddag 6 april
beginnen. Draglines, bulldozers en kraan
wagens verschenen ter plaatse om vier
lieren te plaatsen en vooral om deze lie
ren stevig in de duingrond te verankeren.
Hiertoe werden door de draglines vier
„dodebedden" tot strand gebracht; tien
meter diepe kuilen met daarin geplaatst
vijf lange, 40 cm. brede en dikke balken,
die als grondankers moesten gaan werken
voor de lieren en het takelgerei. De drag
lines groeven ook vier sleuven, zodat de
lieren en takels met dikke staaldraden aan
de grondankers konden worden verbon
den. Bulldozers dichtten deze sleuven la
ter weer.
Op een drijvende bak naast de „Bre
tagne" waren inmiddels bergingspompen
opgesteld om tijdens de bergingsoperatie
het water uit het schip te pompen. In
het achterschip werd hiervoor ook een
groot gat gebrand, zodat de 6 duims slan
gen in de „Bretagne" geleid konden wor-
..-.V.s
den. Pomptesten werden gehouden en
hieruit bleek, dat men met een capaci
teit van 2500 ton water per uur aan de
sterk winnende hand bleef en het water
zakte.
IN DE NACHT van donderdag op vrij
dag kwamen de vier dodebedden in het
duinterrein bij de Bijleggershaven gereed
en konden de uit Engeland aangevoerde
lieren op hun plaats worden gebracht.
Ook het hef- en bergingsvaartuig „Octo
pus" kreeg nu een andere plaats toege
wezen, zodat over de hefarmen van dit
200 ton tillende schip dikke staaldraden
naar de onder water liggende bakboords
zijde van de „Bretagne" konden leiden.
Tussen de aan de wal opgestelde lie-
Het lichten van de gekapseisde
„Bretagne" is hier nog in volle gang.
Krachtige bergingspompen van
langszij gekomen vaartuigen zuigen
het water uit de ruimen van de
Noor. Het lossen van de volle lading
stukgoed moet zo snel mogelijk ter
hand worden genom,en.
ren en de kanteljukken op de „Bretagne"
werden de verbindingen in de nacht van
vrijdag op zaterdag tot stand gebracht.
Ondanks mist en zware regenbuien werd
continu doorgegaan. Via de radio was er
voortdurend overleg tussen de hoofduit
voerder bij de berging: de heren P. v.
d. Berg en S. de Nobel aan de wal, ka
pitein P. C. IJsseling en H. Bijlsma op de
„Bretagne" en S. Bridie op de „Octopus",
terwijl de leiding van de gehele berging
in handen was van bedrijfschef F. Jonk
man en kapitein H. B. Stal.
NADAT OOK nog zaterdag en in de
nacht van zaterdag op zondag de gehele
nacht was doorgewerkt om de zes-schijfs-
blokken van de takels in orde te brengen,
kon zondagmorgen, eerste paasdag, om
vijf uur door de heer Jonkman het sein
voor de start van de gehele operatie wor
den gegeven. De pompen werden gestart
en wierpen zich met een hels, gedreun op
het water in de „Bretagne". Via de kleine
draagbare zender-ontvangers kwamen al
spoedig de eerste goede berichten: het
water in de „Bretagne" begon te zakken.
Via een tiental decimeters-dikke slangen
werd het water afgevoerd in de Bijleg-
Drijvende kranen zijn naar de
„Bretagne" gedirigeerd om de
vracht van de Noor in lichters over
te brengen. Het lossen zal nog ver
scheidene dagen in beslag nemen.
gershaven. Om kwart voor zeven, toen de
„Bretagne" door de dichte mist van de
wal af aan het oog was onttrokken, kwam
ook het teken om de lieren op het duin
terrein te starten. Grommend wierp ook
dit viertal zich in de strijd. Elke lier kon
tien ton trekken, maar was zodanig
met takels geschoord, dat op elk kantel-
juk aan boord van de „Bretagne" met
100 ton werd getrokken.
BIJ EEN IEDER steeg de spanning.
Daar was kapitein P. C. IJsseling aan
boord van de „Bretagne" met zijn eerste
melding: „Drie graden gekomen". En zijn
rustige rapporten via de radio bleven ko
men. Terwijl de pompen volle kracht ble
ven draaien ook de „Nestor" met haar
zware pompuitrusting was ingezet en
de lieren uiterst vermogen trokken, volg
den de berichten: „Zeven graden", „Ne
gen graden" en na enige tijd: „Twintig
graden". Die laatste melding was voor de
ingewijden een zucht van verlichting: de
„Bretagne" was door de moeilijkste hoek
van de gehele operatie heen.
Buiten de personeelsleden van Wijsmul
ler, die bij het werk waren betrokken,
volgden slechts enkelen het bergingswerk
vanaf de scheepjes „Ooievaar" van de
douane en „Wijkermeer" van de Rijksha
vendienst. Ook directeur Arthur Wijsmul
ler, juist teruggekeerd uit het buitenland,
was de gehele zondagmorgen bij de kan
teloperatie aanwezig.
OMSTREEKS HALF ELF hadden de lie
ren en de „Octopus" de „Bretagne" on
geveer 70 graden omgetrokken, waardoor
het dek, de brug en de luiken van de
ruimen weer boven water waren ver
schenen. Een dikke zwarte modderrand
Deze week krijgen vijftig leerlingen
van het VHMO uit tal van plaatsen in
ons land de kans om kennis te maken
met Hoogovens in IJmuiden. Deze ken
nismaking geschiedt in het kader van
vakantiecursussen, georganiseerd door
het C.B.O. (Stichting Contactcentrum Be
drijfsleven-Onderwijs) in Den Haag.
Het C.B.O. heeft tot doel om leerlingen
en docenten van het VHMO voor te lich
ten over het bedrijfsleven. Eén van de
middelen daartoe zijn vakantiecussussen.
Dit jaar worden door ruim tachtig in
stellingen ongeveer honderd cursussen
gehouden, waarbij vijtienhonderd deelne
mers zijn betrokken. Hoogovens neemt
vier cursussen voor zijn rekening bij de
volgende afdelingen: laboratorium, per
soneelszaken, administratie en laborato
rium Mekog. De cursussen beginnen van
daag en nemen vier dagen in beslag.
Het is de bedoeling om in deze vier
dagen een indruk te geven hoe in het be
drijfsleven in de praktijk bepaalde sec
toren functioneren.
Een jongeman in een speedboot heeft
gistermiddag bij het Scheveningse strand
opzettelijk de lijnen en hengels van en
kele sportvissers kaoptgevaren. De vis
sers stonden op de pier. De jongeman
voer met zijn speedboot tussen de pijlers
van de pier door en vernielde de lij
nen. Twee sportvissers deden aangifte
van vernieling. De ene had een werphen
gel van 185 verspeeld, de andere een
van 150.
tekende de bakboordszijde van het schip,
die op de havenbodem had gelegen. In
deze stand van ongeveer 20 graden slag
zij werd de „Bretagne" door de „Octo
pus" en de lieren gehouden om de twee
de fase van het bergingskarwei te begin
nen. Zondagmiddag kwamen drijvende
kranen en lichters langszij om de ruimen
te openen en te beginnen met het lossen
van de lading: papier, boter, tin, win
ches, motoren, houtpulp, in feite alles wat
tot stukgoed kan behoren. Ook op twee
de Paasdag ging dit werk voort.
Zaterdag aangekomen te IJmuiden: Yorksand,
van Hamburg; Martha Friesecke, Zeebrugge, IJ
muiden; Ceta, Londen, Buitenhuizen; Speciality,
Goole; Anglia, Immingham: Dania, Kopenhagen;
Gronnebek, Puerto Rico: Lies, Aalborg; Edda,
Stockholm; Torshammer, Kiel, IJmuiden; Ceres,
Antwerpen; Thorbjorg, Pepel, IJmuiden; Ger
hard Jacobs, Stettin; Twebro, Par; Thuntank 1,
Falkenberg; Draco, Aarhus: Aurora, Par; Klaus
Mink, Gothenburg: Berkelstroom, Rotterdam;
Gea H., Par; Iberian Coast, Swansea, IJmuiden;
Peter, Uddevalla, IJmuiden.
Zondag aangekomen te IJmuiden: Majo, van
Ipswich: Hada 2. Swansea; Ontokumpu, Kotka;
Democraat, Colchester. IJmuiden; Phoenix,
Karlshamn: TJstroom. Grangemouth; Cowdray,
Londen; Dionosis, Duinkerken, IJmuiden; Bow-
combe, Londen; Baltic, Kotka, Velsen; Baarn,
Hamburg; Blankenstein, Antwerpen; Adrastus,
Bremen; Arvidsjaur. Narvik; Muttersegen, Go
thenburg; Huxter, Manchester: Helga Witt, Ant
werpen; Campêche. Brest, IJmuiden; Toften,
Karlshamn; Silksworth, Houston; Metropole,
Swansea, IJmuiden.
Maandag aangekomen te IJmuiden: Comman
der, van Newport News; Bern, Fowey; Minos,
Hamina; Rosemary Everard, Plymauth; Atland,
Pepel, IJmuiden; Egret, Liverpool; Karen Win
ter, Bayonne, IJmuiden; Hiuma, Riga; Gesina,
Vaennermeer; Spontaneity. Grangemouth; Fina-
more Valley, Marmagoa, IJmuiden; Barbara, Go
thenburg, Velsen; Old Oak, Fowey; Vera, Par.
Dinsdag aangekomben te IJmuiden: Hector,
van Rotterdam; Hado, Swansea; Julien de Weert,
Casablanca.
Zaterdag vertrokken uit IJmuiden: Castor,
naar Brunsbuttel; Prins der Nederlanden, Cowes
Roads; Mario, Portsmouth; Randfontein, South
ampton; Esta, Abo; Adeny, Bremen; Tantra,
Liverpool; Rodenkirchen, Rotterdam; Honds-
bosch, Londen; Bieberstein, Le Havre; Amra,
Kotka, Velsen: Helena Ollendorff, Monrovia;
Eagle. Hamburg; Jans, Londen; Daje Boehmer,
Rotterdam; Nella, Lissabon; Bruse, Oslo; Ner-
landia, Gothenburg; Navigare, Hamburg; Bran-
denstein, Hamburg; Windhund, Malmoe; Bertz,
Manchester; Ardeas, Leixoes; Eildon, Londen:
Dependance, Londen; Plover, Felixtowe; Aristo-
teles, Antwerpen; Duivendrecht, Baton Rouge;
Zeevaart, Norwich.
Zondag vertrokken uit IJmuiden: Dryburgh
naar Leith; Holma. Odessa; Lapwing, Nantes
IJmuiden; Vela, Stavanger: Bramber, Hull
Keila, Liepaja; B. Brinda.Birkenhead, IJmui
den; Garibaldi, Loriënt, IJmuiden; Freetown
Hamburg; Beninkust. Rouaan; Eemland, Bremen
Belos, Bergen; Walter, Hamburg. IJmuiden
Noren, Antwerpen; Hans Oltmann, Stockholm
Gré, Goole, IJmuiden; Mercurius, Lissabon; San
doen, Stockholm, IJmuiden; Tor Anglia, Imming
ham; Yorksand, Hamburg: Otava, Herroa, Vel
sen: Thaletas, Valencia; Heemskerk. Rotterdam
Peper L., Luik, IJmuiden; Agapi, Augusta
Cygnus, Le Havre; Stolt Lady, Houston; Hinde
Londen; Thuntank 1, Nantes; Holchart. Cardiff
Prinsenbeek, Cardiff; Hoc Vinces, Londen.
Maandag vertrokken uit IJmuiden: Martha
Friesecke, naar Londen, IJmuiden; Pergo,
Grimsby, IJmuiden; Wiking. Immingham; Vlie-
stroom, Hull; Frieda Buss, Londen, IJmuiden.
Dinsdag vertrokken uit IJmuiden: Mare Li-
berum, naar Dagenham; Angolakust, Bremen;
Hontestroom. Sheerness; Karen Winther, Weser,
IJmuiden; Ceta, Par, Buitenhuizen; Essoquibo,
Santander; Olga Scheu, Odense.
Indien achter de scheepsnaam en de haven
van herkomst of bestemming geen nadere aan
duiding volgt, betekent dit, dat het schip van
of naar Amsterdam is gegaan).
Advertentie
IJmuiden: Plein 1945 no. 46
(Van een onzer verslaggevers)
f
