wiel
Motor en
van R 16 blinken uit
1
Wagen uit
middenklasse
met grote
kwaliteiten
NIEUWS IN HET KORT
ÏNKA
Belgische socialisten zitten
Vanden Boeynants op de huid
Belgische zigeuners hebben
lastige „koningskwestie"
m
Het kiezen van een juist aantal
toeren belangrijk voor motor
Technische details
Licht
Twintig jaar wegenwacht
Reuma-collecte
in Velsen
Kort IJmondnieuws
VUUR WOEDT
ONDERDEKS
Ruim
Rammelen
Vf -i
L0ENDERSL0QT,
j
DONDERDAG 14 APRIL 1966
9
1
*4-
De Renault R 16 is ondermeer tot Auto van het
jaar gekozen, op grond van zijn revolutionaire vorm
geving, motorprestatie en goede wegligging. Een
blik op het exterieur is voldoende om het eerst ge
noemde te beamen, na een week rijden heeft men
voldoende voorbeelden bij de hand, om de twee
overige punten te kunnen onderschrijven. Ook zon
der de conclusies van het juryrapport te kennen,
zouden we hebben geschreven dat er met deze wagen
iets bijzonders aan de hand is. Want juist in een
weekeinde, dat hagelbuien en stormwinden over
Neerlands wegen trokken, hebben we het land door
kruist in een rit die ons tot ver in het noorden van
Friesland voerde. Zonder overdrijving kunnen we
stellen, dat de rit ons in het barre weer goed is be
komen. Waar mede-automobilisten hun wagens
krampachtig in het spoor hielden, daar was van onze
kant een geringe stuurcorrectie nodig om tijdens de
onverwachte windstoten de lichte wijking van de
wagen te herstellen.
De achterklep van de R 16
kan in zijn geheel omhoog
De toerenteller, een instrument dat slechts voor
komt op het dashboard van een grote personenwa
gen, of een sportwagen is in wezen een onmisbaar
instrument voor iedere auto. Rijden op een juist toe
rental spaart de motor en bespaart benzine. Maar de
doorsnee automobilist heeft een onvoldoende gehoor
om dit juiste toerental aan te houden, daargelaten
of hij voldoende „technisch gevoel" zou hebben om
de motor het toerental te geven dat deze krachtbron,
afhankelijk van allerlei omstandigheden toekomt.
Een meter zou daarom een uitkomst zijn.
DROGISTERIJ
„DE CEDER'
Minister-president én
wethouder van Brussel
roestvrij
stalen pannen
ZILMETA
LAGOSTINA
B.K. KARAAT
Speciaal geschikt voor aardgas
èn elektrisch koken.
Ook andere huishoudelijke ar
tikelen hebben wij in roestvrij-
staal.
(Van onze correspondent)
BRUSSEL. Tientallen Belgischs
zigeuners zijn de afgelopen dagen
naar Leuven getrokken om te beraad
slagen over de troonopvolging van de
man die zich koning der zigeuners
van West-Europa noemt. In een kli
niek te Leuven is de vorige koning
Kristian Modest gestorven. Er zijn in
Europa nogal wat zigeuners die zich
uitgeven voor koning of koningin. En
naar het schijnt zijn er onder hen
wier recht op die titel betwistbaar is.
Kristian Modest bezat echter een offi
ciële Belgische „zigeunerkaart" die
hem de titel van koning der zigeuners
van West-Europa bezorgde.
Hand
V
y
•ly.i'V.-
•v- "jW
■'y
Voor de ligging, ook
in de bochten die
middels de voorwiel
aandrijving met rui
me snelheid konden
worden genomen, een
plus dus. Minder en
thousiasme voor de
stuurschakeling, die
zeker in het begin
bij het opschakelen
van de eerste naar
de tweede versnel
ling enige aandacht
vereist, en besliste
afkeuring voor de
plaatsing van de
choke, diep verbor
gen onder de stuur-
kolom. Een detail
opmerking, maar de
choke is nu eenmaal
een belangrijk knop
je, zeker in het kou
de jaargetijde. Even
een tip voor R-16
rijders en zij die het willen worden; starten met koude
motor lukt alleen als eerst het gaspedaal geheel wordt
ingedrukt, de choke wordt uitgetrokken en na loslaten
van het pedaal, het contact wordt omgedraaid.
Het uiterlijk en het binnenwerk van de R-16 is reeds in
dit blad uitvoerig besproken. Er kan aan worden toe
gevoegd dat de ruimte voor de passagiers zeer goed be
meten is in deze middenklassewagen en dat de ventilatie
via twee, door kleppen af te sluiten, roosters voorin de
wagen zeer effectief werkt. Ditmaal gelukkig geen hinder
lijk fluiten van de wind langs driehoekige tochtraampjes.
De zetels, voorin gescheiden, achterin een bank, zijn
comfortabel. Het ontbreken van een astunnel schenkt veel
ruimte voorin.
Een lampje op het dashbord waarschuwt als de choke
uitstaat, tuimelschakelaars zetten onder meer ruiten
wissers en aanjager aan het werk. Door het kantelen
van een handel op de stuurkolom springen de lichten
in de vereiste intensiteit aan, door het oplichten van
deze handel kan een lichtsignaal worden gegeven. Het
dashbord is door een stootrand beveiligd.
Terug naar het rijden met de R-16. Door een onafhan
kelijke wielophanging rondom met voor en achter torsie
staven (achter dwars gemonteerd) waarbij zowel voor
als achter een stabilisator is gebouwd, is de vering van
deze Renault-nieuweling zeer goed verzorgd. „Deinen"
bij hoge snelheden ontbreekt, de wagen ligt vlak en kalm;
op landwegen worden oneffenheden geheel opgevangen
en weggewerkt.
Ondanks de voorwielaandrijving is de besturing licht;
een volledige wieluitslag vraagt vier omwentelingen van
het stuur.
Bij het schakelen is het in het begin even zoeken naar
de versnellingen, in die zin, dat de schakelarm wat moei
lijk uit de eerste versnelling wordt gehaald, waarbij even
oplichten nodig is om de tweede te vinden. Alle vier de
vernellingen zijn gesynchroniseerd. De vierde is zeer lang
en reikt van de vijftig in de stad tot de meer dan 140
kilometer die op de buitenwegen worden gereden. De vier
cilinder motor met een aluminium blok ondergaat dit
zonder morren. Dit grote bereik werkt voordelig in de
stad.
Technisch detail: het transmissiecarter bevat tevens
differentieel, kroon en pignonwiel. De achteruit is te vin
den door even aan de handel te trekken, dan naar boven
en vervolgens naar beneden te halen. Het lijkt inge
wikkeld, is het echter niet.
De wagen bezit schijfremmen voor en trommelremmen
achter, met daarop een remdrukbegrenzer, die het blok
keren van de wielen tegengaat. Remwerking bleek zeer
goed, ook bij een glad wegdek. Dit laatste brengt ons
even op de banden. De R-16 bezit zogenoemde radiaal-
banden.
De, zoals de fabriek aangeeft, „semi-dragende" carros
serie helde nauwelijks over in de bochten, de wagen
brak niet uit bij plotselinge stuurmanoeuvres.
Bij een juist gebruik van de motor gelden twee toeren
tallen. Het eerste: het aantal toeren, of omwentelingen
per minuut waarbij het maximum koppel wordt gebruikt.
Het tweede: het toerental, waarboven de snelheid van de
zuiger bij lang aanhouden buitensporige slijtage gaat
aanrichten.
Het toerental waarbij het maximum koppel wordt be
reikt, wordt door de fabrikant aangegeven in kilogram-
meter (kgm) in combinatie met een bepaald toerental.
Dit toerental dient dus aangehouden te worden in de ge
vallen waarin van de auto een zekere arbeidsprestatie
wordt verlangd. Voorbeeld: de wagen gaat de helling op.
De motor raast, maar de auto kruipt omhoog. Terugscha
kelen naar een lagere versnelling is dan noodzakelijk om
een beter toerental te krijgen en daardoor de motor in
staat te stellen een hogere arbeidsprestatie te leveren.
Het tweede belangrijke toerental, waarbij de grens van
de zuigersnelheid wordt bereikt, is van belang voor het
met grote snelheid rijden van lange afstanden. Wanneer
de motor langdurig wordt gebruikt bij een toerental dat
hoger ligt dan de opgegeven maximum waarde, treedt
extra slijtage op aan zuiger en cilinderwanden. Het olie-
verbruik neemt dan toe.
Zoals gezegd: er zijn echter weinig automobilisten die
voldoende „gevoel" voor de wagen hebben, om een ver
keerd gekozen toerental bijtijds te onderkennen. Een
toerenteller zou voor hen uitkomst kunnen bieden. Eén
blik op de wijzer is voldoende, zodat een verkeerd ge
kozen versnelling of een hoge snelheid die te lang wordt
aangehouden, onmiddellijk gecorrigeerd kan worden.
Overbelasting van de motor wordt tegengegaan en men
zou de krachtbron met meer effect kunnen gebruiken.
De Nederlandse automobilist gebruikt de personenauto
het meest intensief, in vergelijking met zijn buitenlandse
collega's, zo wijst een internationale vergelijking uit.
Volgens het C.B.S. legt men in ons land gemiddeld 18.500
km per jaar af. Daarop volgen de Westduitsers met 16.400
km per jaar.
De plaats naast de bestuurder, vaak de „dodemans-
plaats" genoemd, verdient voor een passagier die op deze
plaats een gordel draagt niet meer deze benaming, aldus
de mening van de K.N.A.C. Bij een onderzoek in samen
werking met het Rai-TNO instituut werd vastgesteld, dat
bij het gebruik van een gordel 93 procent van een zeker
aantal verongelukte passagiers niet of licht werd gewond.
Een procent raakte dodelijk gewond. Ongevallen met
dodelijk afloop, of zwaar lichamelijk letsel waren bijna
alle het gevolg van flankbotsingen. Veel letsel werd boven
dien veroorzaakt door het te los dragen van de veilig
heidsgordel.
We hebben tot nu toe in het algemeen prijzend over de
wagen geschreven. De prestaties van de R-16 waren hier
ook naar. Maar we moeten eveneens vermelden dat we
vijf dagen lang de carrosserie tijdens de rit altijd ergens
hoorden rammelen. Dat irriteert op den duur. Onze test
auto had slechts een goede vijfduizend kilometer afgelegd,
toen we hem kregen. Het kan dus zijn dat het een gelegen
heidsfoutje is geweest in de carrosserie, die met een een
voudige ingreep verholpen kan worden. Bij Renault zei
men dat dit de eerste opmerking op dit gebied was.
Evenwel, de R-16 blijft er een ruime wagen bij, met
rijkwaliteiten die door vele andere wagens in deze klasse
nauwelijks worden geëvenaard.
MOTOR: vier cilinder, viertakt, aluminium cilin-
derblok en -kop. Vijfmaal gelagerde krukas,
gesloten koelsysteem met vorstbeveiliging,
electrische ventilator, thermostatisch bediend.
Compressieverhouding: 8, 6:1. Boring x slag:
76 x 81 mm. Cilinderinhoud: 1470 cc. Vermogen:
64,4 Sae-pk bij 5000 t.p.m.
VERSNELLING: vier versnellingen vooruit, alle ge
synchroniseerd. Schakelarm aan stuurkolom.
MATEN: lengte: 4.231 meter, breedte: 1.648 meter;
hoogte: 1.455 meter (onbelast).
INHOUD BENZINETANK: 50 liter.
ONDERHOUD: geen doorsmeerpunten. Iedere 5000
km. motorolie verversen, iedere 10.000 km. in
versnellingsbak verversen.
Advertentie
PLANETENWEG 69 - TEL. 8107
CEDERSTRAAT 31 - TEL. 5610
De opbrengst van de ten behoeve van
het Nationaal Rheumafonds te 's-Graven-
hage in de gemeente Velsen, bezuiden
het Noordzeekanaal, gehouden collecte
heeft de som van 5064,96 opgebracht,
verdeeld als volgt:
IJmuiden-west f 1168,70, IJmuiden-oost
636,57, Driehuis 620,09, Velsen-Zuid (met
pontveer) 540,56, Santpoort-Noord 1492,02
Santpoort-Zuid 607,02.
In Velsen-Noord zal later worden gecol
lecteerd.
ty/ypr-'f/,, vrij,
■r- ■■••v
(Van onze correspondent)
BRUSSEL De Belgische socialisten
hebben de nieuwe regering al meteen bij
haar eerste optreden beloofd dat zij in de
oppositie zullen gaan. Men kan zeggen dat
zij de eerste de beste gelegenheid die hun
werd geboden niet ongebruikt hebben ge
laten. De laatste dagen zijn de beide so
cialistische dagbladen, de Antwerpse
„Volksgazet" en de Brusselse „Peuple",
een heftige campagne begonnen tegen wat
zij de schandelijke cumulatie van functies
van de minister-president noemen.
De kwestie is dat minister-president
Vanden Boeynants voor hij premier werd
al wethouder voor openbare werken van
de stad Brussel was. Hij is trouwens in
1953 wethouder geworden en hij bleef dat
geruime tijd. Maar toen hij in het tijdvak
tussen 1959 en 1964 eerste minister werd
en daarna voorzitter van de Christelijke
(R.K.) Volkspartij de C.V.P. diende hij
zijn ontslag in.
In 1965 werd hij echter opnieuw wet
houder een functie die hem een maan
delijks salaris van ongeveer 2.000 gulden
opbrengt. De socialisten van de Brusselse
gemeenteraad verzochten, toen hij minis
ter-president was geworden, toepassing
van artikel 107 van de Belgische gemeen
tewet. Dit bepaalt dat een wethouder bij
verhindering wordt vervangen door een
als eerste op de ranglijst voorkomend
Advertentie
Lange Nieuwstraat 433-435 - IJmuiden
Telefoon 4654
raadslid. In de „Volksgazet" heeft de vi-
ce-voorzitter van de Belgische Socialisti
sche Partij, de B.S.P., eraan herinnerd
dat er wel meer burgemeesters of wet
houders minister zijn geworden, maar dat
zij dan altijd ontslag hebben genomen of
dat zij voor wat betreft de burgemeesters
zich hebben laten vervangen door de oud
ste wethouder, die dan ook hun salaris
ontving.
Dezer dagen is het verzoek van de Brus
selse socialisten in een geheime zitting van
de gemeenteraad behandeld en het gevolg
was dat Vanden Boeynants wethouder is
gebleven. Dat is natuurlijk koren op de
molen van de socialisten geweest. Zij heb
ben de premier leden van zijn kabinet tot
voorbeeld gesteld die eveneens wethouder
of burgemeester waren en die tijdelijk
zijn afgetreden. Zij zeggen ook: Vanden
Boeynants begrijpt zeker dat hij maar
kort minister-president zal blijven en
daarom laat hij zijn lucratief wethouder
schap niet schieten.
„20 jaar-600.000 leden" is de trotse
mededeling, die de ANWB-Wegen-
wachtauto's de weggebruikers tonen
ter gelegenheid van het 20-jarig be
staan van de WW.
N.C.V.S. De afdeling Velsen-Noord
van de Ned. Christen Vrouwenbond houdt
maandag 18 april een bijeenkomst in het
gemeentelijk vergaderlokaal aan de Van
Diepenstraat. Als spreker treedt dan op
ds. Q. van de Vrie uit Wormerveer met
als onderwerp „De tijd aller tijden".
L.T.B. Op de in Beverwijk gehouden
ledenvergadering van de Land- en Tuin
bouw Bond heeft de voorzitter, de heer
P. Westgeest, een overzicht gegeven van
het wel en wee van de afdeling in 1965;
landbouwers en veehouders hebben een
moeilijk jaar gehad; de tuinbouwers kwa
men er beter van af. De afdeling telt
thans 80 leden. In het bestuur heeft de
heer L. Beentjes de afgetreden secretaris
de heer IJ van der Pol, als zodanig op
gevolgd; de bestuursleden A. de Wit en
C. Jansen werden herkozen, alsmede de
voorzitter, de heer P. Westgeest.
Eerste paasdag, 's morgens vroeg, is
Kristian na een bewusteloosheid van
veertien dagen in de Sint Pieterskliniek
overleden. Zodra de vele zigeuners die in
en rondom Leuven hun woonwagen heb
ben staan van de dood van hun koning
vernamen, zijn zij met vrouwen en kinde
ren naar de kliniek getrokken. Zo groot is
daar op zeker ogenblik de verwarring en
het dringen geweest dat twee glazen deu
ren op de verdieping van de sterfkamer
zijn bezweken. De directeur van de kli
niek oordeelde het toen verstandiger het
stoffelijk overschot te laten overbrengen
naar een brandweerkazerne. Daar wordt
het thans bewaakt door twee potige rijks
wachters.
De opwinding van de volgelingen van
koning Kristian Modest heeft een bijzon
dere reden. Het is traditie dat degene,
man of vrouw, die de hand van de dode
vorst bij diens overlijden heeft vastgehou
den zijn opvolger wordt.
Noch de vrouw, noch één van zijn negen
kinderen, noch één van zijn volgelingen
was echter bij het overlijden aanwezig.
De zigeuners beraadslagen nu druk over
de vraag wie als opvolger in aanmerking
komt.
Sommigen zijn van mening dat de di
recteur moet zeggen welke verpleegster
of welke non tijdens de laatste ogenblik
ken van de koning aanwezig is geweest
en dat deze hem dan zal moeten opvol
gen. De directeur heeft dat geweigerd om
dat hij bezorgd is voor de mogelijke ge
volgen. Bovendien schijnt niemand van
het verplegend personeel animo te hebben
voor de troonsopvolging.
Alles is rustig aan dek van de Omo-
nia 2, het Griekse schip dat met een
broeiende lading kopra in de haven
van Amsterdam ligt. Maar onder
deks woedt of smeult het vuur voort.
In ruim twee lijkt het vuur bedwon
gen, maar in ruim één vreet het
door. Men hoopt de brand geheel
onder de knie te krijgen door dat
ruim drie etmalen onder stoom te
zetten. De luiken en alle andere
openingen in het ruim zijn daarom
met zeildoek afgesloten. Het schip
dat door het vele bluswater enige
slagzij begon te maken is naar de
kompasboei in het IJ gesleept.
v v
