„Welt" en „Spiegel" werpen zich
op lot van collaborateurs
Duitsers vergeten gretig
achtergrond van de feiten
„VS-raketten
niet tegen
te houden'
Wijn bracht minister van
Rheinland-Pfalz ten val
Roemenië haalt op Balkan
economische banden aan
Hij koos de
Algemene
Bank Nederland
voor aangepast
sparen.
3,5°/t
4,5 °/o
Algemene
Bank Nederland
San balm
Partijtje golf
naast politiek
Britten blijven op
basis-Singapore
Eis van zes jaar
tegen kapperszoon
Radio-signalen van
andere planeten?
Ghana protesteert
tegen Sekoe Toere
Brand gesticht in
twee boerderijen
VS gaat vliegende
schotel lanceren
Meer samenwerking
met Hongarije
en Joegoslavië
Zaak-Schultes
uitgesteld
WOENSDAG 27 APRIL 1966
19
(Van onze correspondent)
BONN. Grote belangstelling toont de Duitse pers
voor een historische beschouwing van de Fransman Paul
Sérant over de golf van terreur die, kort na de vlucht
van de Duitse bezetters aan het eind van de tweede
wereldoorlog, de collaborateurs trof. Het links-vooruit-
strevende weekblad Der Spiegel en het extreem-rechtse
dagblad Die Welt hebben elkaar zelfs gevonden bij hun
bespreking van het boek, „Les vaincus de la liberation",
dat nu ook in de Duitse vertaling is verschenen, „Die
politischen Sauberungen in West-Europa", Stalling-Ver
lag, Hamburg.
De grote belangstelling van de Duitsers voor deze golf
van wraak in zowat alle Westeuropese landen die de bev
zetting hadden overleefd, krijgt een extra accent door
het feit dat in het partijblad van de NPD de opvolger
van de NSDAP op het ogenblik een vervolgverhaal
loopt over gruwelen van zogenaamde verzetsstrijders
tegen Belgische echte en vermeende meelopers. Omdat
men mag aannemen dat veel van wat in dit blad (en
door deze partij) verkondigd wordt overeenkomt met
wat diep verstopt nog leeft in de harten van een hele
generatie Duitsers die graag haar schuld wil afwentelen
door anderen ook schuld te verwijten, komt het boek van
Sérant te gelegenertijd.
Misverstanden
Verklaring van McNamara
Resten van een Duitse
eenmanstorpedoboot
gevonden
Kerkelijk nieuws
Samenhang
A. Spaarboekje
B. Spaarrekening 3|5 O
C. Spaardeposito.
D. Spaardeposito 5 O
MOLENDIJK
Zij staat op het horen
van Nederlandse
getuigen
Rechtstreeks
VS bezitten een zeer
gevoelige radiotelescoop
De Franse auteur is er overigens in het
geheel niet op uit de Duitsers in hun be
kende these „wij zijn het niet alleen ge
weest" naar de mond te praten. Wat rond
het verzet in Europa allemaal is geschied,
is nog nauwelijks onderzocht. En het boek
van Sérant is daarom van groot belang.
De auteur bespreekt het gruwelijke lot
van het „naamloze leger der meelopers of
onschuldigen" en hij toont aan dat „aan
de wrekende arm" eerder de industriëlen
dan de arbeiders, de employees en de
ambtenaren, eerder de grote zakenlieden
dan de kunstenaars, eerder de uitgevers
dan de journalisten ontkwamen".
Het moet echter onvermijdelijk tot een
zee van misverstanden leiden wanneer
men van Duitsland uit probeert tot de
ware kern van de gruwelijke wraakoefe
ningen door te dringen. „Was de jonge
Vlaamse idealist, die zich liet meeslepen
door de groot-germaanse droom even ver
achtelijk als de gewetenloze opportunist?",
vraagt Die Welt zich bij de bespreking van
Sérants boek af. Het blad bedoelt daar
mee natuurlijk de gestelde vraag ontken
nend te beantwoorden. Maar natuurlijk
was de gewetenloze even onschuldig door
het ontbreken van een geweten als de
„jonge Vlaamse idealist", juist omdat die
een geweten had.
Vooral de „jeugd" die in Germania
altijd ieders bijzondere bewondering en
verering geniet, maar aan wie men juist
door haar onconformistisch-critische blik
hogere eisbn mag stellen wordt door
Welt en Spiegel in gelijke toonaarden in
bescherming genomen. Vol medelijden
releveert Augsteins weekblad het lot van
„een jonge vrijwilliger van het Legion des
Volontairs Francais" die aan Duitse kant
aan het oostfront had gevochten. De jon
geling kwam onder de handen van zijn
wraakzuchtige landgenoten op schande
lijke wijze om het leven.
Vooral wanneer men de extreme ge
zindheid van Die Welt kent, kan men vre
de hebben met de van Duits standpunt
uit geziene poging tot objectiviteit
Premier Lee Koean Yew van Singa
pore voert in Londen besprekingen
met premier Wilson over de toe
komst van de Britse basis. Tussen de
discussies door speelden zij een par
tijtje golf. Wilson, aan slag, wordt
aangemoedigd door Lee Koean Yew.
Beide staatslieden zijn het inmiddels
over de basis wel eens geworden.
(Telefoto).
19
WASHINGTON (Reuter) De Ameri
kaanse minister van Defensie McNama-
ra, meent dat de Amerikaanse interconti
nentale ballistische projectielen door elk
Russische verdedigingsstelsel kunnen
dringen. Hij voegde eraan toe dat er alle
reden is aan te nemen dat dit voor on
bepaalde tijd het geval zal blijven.
McNamara verwierp een rapport van
het Congres waarin hem wordt verweten
de Amerikaanse militaire kracht te ver
zwakken door af te zien van de bouw van
de B-58 strategische bommenwerper en de
ontwikkeling van een nieuwe, bemande,
bommenwerper te vertragen. Hij sloot de
bouw van zulk een bommenwerper niet
Uit, maar zei dat de Amerikaanse aan-
valskracht in de eerste plaats in de inter
continentale ballistische raketten moet
worden gezocht.
LONDEN (AP) De regering van
Singapore heeft ermee ingestemd dat
Groot-Brittannië zijn defensiebases in Sin
gapore ook na 1970 handhaaft.
In de overeenkomst tussen de twee lan
den wordt gezegd dat het gebied van Sin
gapore nimmer door de Britten gebruikt
mag worden voor agressieve doeleinden,
noch voor zichzelf, noch voor de ZOAVO.
De besprekingen zijn gevoerd door de
premiers Harold Wilson en Lie Kwan Joe.
Bij de opruimingswerkzaamheden van
de olielaag op het strand van Wester-
schouwen stuitte een graafmachine op de
helft van een Duitse eenmans-torpedó-
boot en twee halve torpedo's. Daarin ble
ken zich geen ontplofbare stoffen meer
te bevinden.
In de tweede helft van 1944 opereerde
een groep eenmanstorpedobootjes vanuit
de haven Burgsluis. Zij vielen toen de
tankers en koopvaarders aan die de Wes-
terschelde naar het reeds bevrijde Ant
werpen opvoeren. Engelse bommenwer
pers vernietigden toen de Duitse basis
Burgsluis. De thans gevonden boot is
kennelijk op het strand ontploft, waarna
langzamerhand de resten onder het zand
zijn bedolven. Het gedeelte met de be
stuurderszitplaats ontbreekt.
Remonstrantse Broederschap
Beroepen te Rotterdam als predikante
met een bijzondere opdracht da. mr. A. B.
PoolBast aldaar.
waarmee het blad de door Sérant opge
rakelde gruwelen beschrijft. Het lijkt
echter of Der Spiegel met dezelfde sen
sationele hartstocht waarmee ze eind vo
rig jaar de „Imhoff'-zaak weer op het
tapijt bracht, zich nu op de feiten van
Sérant heeft gestort.
Het is niet verbazingwekkend dat in
Der Spiegel De Gaulle verantwoordelijk
wordt gesteld voor de 2000 uitgevoerde
doodvonnissen en het lynchen van ruim
100.000 Franse burgers het zijn feiten
die vaststaan Sérant noemt de zuive
ring van Frankrijk de bloedigste uit zijn
geschiedenis, de revolutie inbegrepen. De
journalistieke formule van het weekblad
maakt echter dat de theorethische nage
streefde objectiviteit een uiterst subjectief
resultaat ten gevolge heeft.
De historie is niet met de opsomming
van feiten te verklaren, want deze heb
ben alleen betekenis in het licht van hun
eigen samenhang. Maar Der Spiegel
schrijft kort en goed dat in Nederland al
degenen gevangenisstraf kregen die schul
dig waren aan „onloyale handelingen".
Als onloyale handelingen golden:
1. gezamelijk eten met Duitsers;
2. de aan een minderjarige zoon gege
ven toestemming om in een „Deutsch
freundliche" organisatie te gaan of
met Duitsers om te gaan;
3. openlijk bekende trots op Duitse af
stamming; (Die Welt voegt aan deze
lijst uit het boek van Sérant nog toe):
4. hitlergroet in het openbaar,
5. afbeelding van Hitler in huis.
Een dergelijke opsomming maakt op de
mens van 1966, die niet bewust de bezet
ting heeft beleefd een ridicule indruk. Ze
wekt zonder een beschrijving van de
achtergrond waartegen de feiten ware be
tekenis krijgen een totaal verkeerde en
zelfs gevaarlijke in druk. Een journalis
tieke formule als die van Der Spiegel faalt
wanneer de betreffende redacteur meent
hiermee een dergelijke gecompliceerde
zaak als Duitslands jongste verleden te
kunnen verhelderen.
Uit een langdurig gesprek dat ik m
Hamburg met één der leden van de hoofd
redactie had, zou kunnen blijken dat er
geen kwade opzet met name een natio-
nalistischer koers in het spel was. De
conclusie blijft echter dat het nog steeds
moeilijk te verteren valt, wanneer men
zich in Duitsland met de problemen aan
gene zijde van het toemalige Hitlerfront
gaat bezighouden. Want zelfs bij een ver
onderstelde goede wil blijft een grote mate
van onbegrip in alle generaties onvermij
delijk ook in de gelederen van de Spiegel-
redactie.
Advertentie
De Algemene Bank Nederland biedt u vier
mogelijkheden van veilig en vertrouwd sparen.
i Tot 1.000,- per maand direct opvraagbaar; voor
■grotere bedragen opzeggingstermijn van één maand.
'Maximum tegoed f50.000,-.
Tot f 1.000,- per maand direct opvraagbaar; voor
grotere' bedragen opzeggingstermijn van één maand.
Maximum tegoed f50.000,- voor particulieren en
ƒ100.000 voor verenigingen en stichtingen.
met drie c.q. zes maanden opzegging. Eerste storting
tenminste ƒ100.- Drie maanden opzegging voor
bedragen tot f 5.000,- zes maanden voor hogere
bedragen Maximum tegoed f50.000,- voor particu
lieren en-f100.000,- voor verenigingen en stichtingen.
met een jaar opzegging. Eerste storting tenminste
100,-. Opzeggingstermijn een jaar. Maximum tegoed
ƒ50.000,- voor particulieren en ƒ100.000,- voor ver
enigingen en stichtingen.
(Nederlandsche Handei-Maatschappij De Twentsche Bank)
De officier van Justitie bij de Amster
damse rechtbank heeft tegen een 20-jari-
ge kapperszoon wegens doodslag op de
9-jarige Arie van Hemert zes jaar gevan
genisstraf en terbeschikkingstelling van
de regering geëist.
Aan de jongeman was ten laste gelegd
dat hij het jongetje op 13 februari 1963
van het leven had beroofd in de keuken
van de woning annex kapperszaak in
Hilversum, waar hij toen woonde. Het
knaapje, dat op zoek was naar een broer
tje, liep een steegje naast de kappers
zaak in en zag toen dat de kapperszoon
zich in vrouwenkleren stak. Uit angst
voor ontdekking van zijn afwijking had
de kapperszoon het kind gewurgd en het
lijkje onder de vloer van de kapperszaak
verborgen. Daar werd het pas tweeën
eenhalf jaar later gevonden door de kap
per, die de zaak van de vader van de
dader had overgenomen.
Daar de jongen destijds strafrechtelijk
minderjarig was, behandelde de recht
bank de zaak met gesloten deuren.
De verdediger, mr. E. L. Bakhuys,
heeft bezwaar gemaakt tegen een lange
gevangenisstraf, waardoor de verdachte,
die reeds acht maanden in voorarrest zit,
psychisch sterk achteruit zou gaan. Hij
stelde, dat er geen moord noch doodslag
is gepleegd, maar dat de dader in een
vlaag van angstpsychose heeft gehan
deld.
PRAAG (AP) De Russische hoogle
raar professor Josif Slovski heeft tegen
een verslaggever van het Tsjechoslovaak-
se dagblad Mlada Fronta gezegd ervan
overtuigd te zijn dat binnen tien tot twin
tig jaar radioboodschappen ontvangen zul
len worden van enige „over-geciviliseer-
de planeten" als de ruimte voortdurend
met grote telescopen in het oog wordt
gehouden.
Professor Slovski, die verbonden is aan
het Sternberg astronomische instituut in
Moskou, zei dat de wereld zich erop moet
voorbereiden dat zulke planeten bestaan.
NEW YORK (Reuter) Ghana heeft
dinsdag bij de Veiligheidsraad geprotes
teerd tegen de steun die president Sekoe
Toere aan de afgezette president Kwa-
me Nkroemah heeft gegeven. Ghana zegt
dat deze steun een inmenging in de Gha-
nese binnenlandse aangelegenheden bete
kent.
In de gemeenten Eelde en Vries in
Noord-Drente is in twee achtereenvolgen
de nachten brand gesticht in boerderijen.
Bij een landbouwer in Eelde werd door een
stukgeslagen ruit olie naar binnen gewor
pen en aangestoken. Doordat het vuur
bleef smeulen waren de gevolgen niet
ernstig. In de volgende nacht werd brand
gesticht in de boerderij ernaast op de
grens van de gemeente Vries. Een deel
van de boerderij brandde uit en twee koei
en kwamen om.
(Van onze correspondent)
BONN De wijn is de liberale minis
ter van Financiën van Rheinland-Plalz
noodlottig geworden. Het druivennat voer
de tot een groot persoonlijk, maar ook
tot een symptomatisch politiek incident.
Dezer dagen willigde de minister-presi
dent het verzoek tot ontslag van zijn mi
nister van Financiën, Fritz Glahn, in.
Glahn was bovendien voorzitter van de
Vrije Democratische Partij in Reiniand-
Pfalz. Glahn ligt met een hart-infarct in
een ziekenhuis in Kaiserslautern en is
onmachtig zich te verdedigen.
Het drama begon een jaar geleden, toen
Glahn met drie vertegenwoordigers van
de toen gloednieuwe N.P.D. de partij
waarin rechts-extremistische groeperin
gen zijn samengebracht onder het ge
not van een flink glas wijn samenkwam
om een gezamenlijke strategie voor de
toen voor de deur staande bondsdagver
kiezingen te ontwerpen. De afspraak was,
dat de beide partijen in de verkiezings
strijd „fair met elkaar zouden omgaan."
In de loop van de avond werd Glah door
de drank zozeer tot het bekennen van
hartsgeheimen aangezet, dat hij zoals
Advertentie
Een grof maar toch stevig kapsel, met
SOUPLING
Haute Coiffure - Salon de Beauté
Santpoorterpl. 1 - H'lem - Tel. 60643 - bus 2
WASHINGTON (AFP) Het Ameri
kaanse Bureau voor Lucht- en Ruimte
vaart zal begin mei een soort „vliegende
schotel" lanceren van een straalvliegtuig
af. Aan boord van de schotel zal de test
piloot Milton Thompson zitten.
Het experiment moet technische gege
vens opleveren, die nodig zijn voor de
bouw van toekomstige ruimtevaartcabines
en de uitrusting voor hun terugkeer in de
dampkring.
De schotel, die zeven bij drie meter
meet en conisch van vorm is, wordt ge
lanceerd door een B-52-bommenwerper
op een hoogte van 14.000 meter. De scho
tel is uitgerust met vier straalmotoren
voor de landing.
het nu achteraf wordt geformuleerd
zeer positief zijn eigen prestaties tijdens
de nationaal-socialistische tijd ter sprake
bracht." Glahn en de vertegenwoordigers
van de NPD beloofden elkaar niets over
het besprokene tot de buitenwereld te la
ten doordringen.
Maar de straf voor het ongeoorloofde
gedrag van de voorzitter van de Vrije
Democraten liet niet op zich wachten.
Kort geleden berichtte een dagblad in
Mainz, dat Glahn op een persconferentie
de NPD-ers had aangeduid als „de ge
noegzaam bekende kringen."
Deze laatdunkende formulering liet de
NPD niet op zich zitten. Zij achtte zich
van de zwijgplicht ontslagen en onthulde
niet alleen de politieke afspraak tussen
de FDP en de NPD. maar ook Glahns
meningen over de nazi-tijd.
Toen minister-president Altmeier
(CDU) van Rheinland-Pfalz naar zijn me
ning over de zaak werd gevraagd, liet hij
op niet mis te verstane wijze merken, dat
hij niets met de NPD te maken wil heb
ben. Dit was voor Glahn voldoende aan
wijzing dat hij het veld diende te ruimen.
Hij bood zijn ontslag aan. Het werd door
Altmeier aanvaard.
Het ridicule aan de affaire is echter,
dat Glahn in het geheel niet op de pers
conferentie over „genoegzaam bekende
kringen" gesproken had. De krant had
hem eenvoudig verkeerd verstaan, en gaf
dit later ook toe. Het kwaad was echter
geschied en de compromitterende waar
heid was aan het licht gekomen.
Ernstig'
Ernstiger dan Glahns privé-tragiek is
echter, dat de geheime onderhandelingen
van deze FDP-voorzitter met de rechts-
extremisten op een verschijnsel wijst, dat
al vóór de bondsdagverkiezingen van de
ze zomer als een mogelijkheid werd aan
gekondigd. Het stemmental van de libera
len daalt. De recente verkiezingen in
Hamburg brachten de FDP in deze stad
een gevoelige slag toe.
Wanneer deze tendens zich voortzet,
houden vele prognoses rekening met een
steeds verdere toenadering van de Vrije-
Democraten tot de extreem-rechtse groep,
die de laatste tijd opzienbarende hoe
wel verhoudingsgewijs nog geringe
vooruitgang boekt.
De „alte Kameraden"-sfeer waarin
Glahn geraakte tijdens zijn gesprek met
de drie NPD-ers, die van hun heimwee
naar de goede oude tijd geen geheim ma
ken, is dan ook voor een man van zijn
generatie eerder symptomatisch te noe
men dan een incidentele slipper. De libe
rale partij van Glahn blijft koppig vol
houden dat er van afspraken tussen de
FDP en de NPD geen sprake is geweest.
(Van onze correspondent)
WENEN. Op uitnodiging van
Kallai, de minister-president van
Hongarije heeft de Roemeense pre
mier, Maurer, een bezoek aan Boeda
pest gebracht, waarbij vooral de eco
nomische betrekkingen tussen de
twee landen ter sprake zijn gekomen.
Daarop volgde een bezoek van Mau
rer aan president Tito van Joegosla
vië, die hij wees op de „eeuwenoude
vriendschappelijke betrekkingen tus
sen Roemenië en Joegoslavië". Toen is
bekend geworden dat de Roemeens-
Joegoslavische handelsbetrekkingen
versterkt zullen worden.
Wie in de communistische pers de be
richten over deze concentratie achter het
ijzeren gordijn aandachtig leest, moet
vaststellen dat het initiatief voor deze
reizen en besprekingen telkens van Roe-
Christel Schultes, de Duitse vrouw, die
in de oorlogsdagen in de gevangenis in
Stadelheim slecht is behandeld en een
aanklacht tegen de vroegere gevangenis
directeur Weber heeft ingediend, heeft om
uitstel gevraagd. De behandeling van de
aanklacht, die donderdag voor het „Ober-
landesgericht" in München zou worden
behandeld, is nu vastgesteld op 26 mei.
Mevrouw Schultes wil geen behandeling
van haar eis tot schadevergoeding als er
geen Nederlandse ex-gevangenen uit Sta
delheim worden gehoord. Het hof had dit
niet nodig geoordeeld omdat het er ook
zonder getuigen wel van overtuigd is dat
mevrouw Schultes slecht is behandeld.
De vijf Nederlanders, die als getuigen
zouden worden gehoord, zijn verontwaar
digd over de verklaring van dr. Weber, dat
zijn gevangenen destijds zeer goed zijn be
handeld. Zij overwegen een aanklacht te
gen Weber in te dienen bij de justitie in
München, omdat zij eveneens onder We-
bers verantwoordelijkheid zijn mishan
deld.
Premier Maurer van Hongarije
menië uitgaat, van het land dus dat zich
ten opzichte van Moskou de grootste zelf
standigheid heeft weten te veroveren. De
betrekkingen tussen Roemenië en Honga-
rij zijn al jarenlang zeer goed, maar nu
wil Roemenië ook Joegoslavië in deze
nieuwe constellatie opnemen, ofschoon Ti
to een economisch systeem heeft ontwik
keld dat in het geheel niet overeenstemt
met de orthodoxe communistische leer.
De besprekingen hadden vooral tot doel
om de directe handelsbetrekkingen te
versterken. Men wil deze niet meer af
wikkelen via Moskou, of via het Comecon
(de communistische EEG) maar langs
rechtstreekse weg. Op deze manier heeft
Roemenië handelscontracten afgesloten
met Polen, Bulgarije, Hongarije en zelfs
met China en Peking-satelliet Albanië.
Het blijkt duidelijk dat politieke of ideo
logische verschillen hierbij geen beletsel
zijn. Men zou als het ware kunnen spre
ken van een soort coëxistentie binnen het
kader van het communisme.
Het is natuurlijk voorbarig om nu al
aan een kleine Balkan-federatie te den
ken en nog minder is het gemotiveerd om
te spreken van een soort Westeuropese
tendens in deze landen, maar wel valt er
niet aan te twijfelen dat vooral Roemenië,
Bulgarije en Hongarije op economisch ge
bied steeds meer hun eigen weg gaan en
dat zij zich daarbij niet laten tegenhouden
door de ideologische overwegingen.
PASADENA (CALIFORNIE) (AFP)
In de Mojave-woestijn in Californië wordt
vrijdag door het laboratorium van Gold-
strone een parabolische radiotelescoop in
bedrijf gesteld waarmee een ruimtevaar
tuig tot op 5,6 miljard kilometer van de
aarde nog waargenomen kan worden. De
telescoop, die iets kleiner is dan die van
Jodrell bank maar nog gevoeliger, heeft
een doorsnee van 65 meter.
Advertentie
GESCHEURDE
HANDCRÈME
ligt voor de hand in ieder huis
