Hulpactie voor Vietnam wordt
door versnippering bedreigd
Godsdienstvrijheid in Spanje
ligt in de politieke ijskast
mans
©tyle
haar journaal
Bevolkingsaanwas stagneert, immigrantenstroom neemt af
LV
Veel critiek op „Terre des Hommes
Hoedje op voor de
Nederlandse hoed
Contraceptieve jam
Vliegende schotel
voor de diepzee
ANEGANG 25A
HAARLEM
'n Step parfum-verstuiver verfrist
vrouwenharten (en mannenharten óók)
DONDERDAG 28 APRIL 1966
Complex
Spijtig
Niet gezond
Hospital Units
Gemengde gevoelens
Stilte
Voor goede
Herenkleding
TELEFOON 1 63 76
Zomer zegelactie begint op
3 mei in Bolsward
Een parfum verstuiving fijn als ochtendnevel. Dat krijgt u met
de modieuze Step. Want alleen Step geeft die ragfijne en uiterst
zuinige verstuiving. En ook die haast onbeperkte garantie is
exclusief Step. Let op de blauwe Step verpakking.
Henny Schoute
Australië staat voor een probleem
--w
■111
Geen massale aftocht
Streefgetal
yy
(Van onze correspondent)
Kinderen uit Vietnam al of niet naar Nederland halen? Vooral deze vraag
Is de inzet van het meningsverschil tussen „Terre des Hommes" Nederland
enerzijds en de stichtingen „Mensen in Nood" en Oecumenische Hulp aan
Kerken en Vluchtelingen anderzijds. Het gevolg van dit meningsverschil
is een versnippering van de actie voor Vietnam, waardoor de hulpverlening
door Nederlandse organisaties aan dit land dreigt te stranden.
Een poging tot coördinatie is in februari volledig mislukt. Een groot
scheepse, gezamenlijke actie, die op tweede paasdag voor KRO-televisie en
VARA-radio zou starten, is daardoor niet doorgegaan: de stichtingen Men
sen in Nood en Oecumenische Hulp aan Kerken en Vluchtelingen wilden
niet met „Terre des Hommes" in zee gaan. Het meningsverschil heeft ertoe
geleid, dat er thans drie langzaam verlopende Vietnam-acties aan de
gang zijn: De resultaten zijn nogal pover.
De gezamenlijke actie van de rooms-
katholieke Stichting „Mensen in Nood" en
de protestante Stichting Oecumenische
Hulp aan Kerken en Vluchtelingen heeft
vanaf begin 1966 respectievelijk honderd
duizend en zestigduizend gulden opgele
verd. Het geld gaat waarschijnlijk in de
grote pot van de moederorganisaties Cari
tas Internationalis en de Wereldraad van
Kerken, omdat de bedragen voor eigen
initiatieven te klein zijn.
De actie van „Terre des Hommes" is ge
richt op kinderen. Hoewel deze organisatie
een bedrag van 250.000 gulden heeft opge
haald, heeft zij nog lang niet bereikt wat
zij wilde: Vietnamese kinderen NAAR Ne
derland halen. De Nederlandse regering
heeft toestemming gegeven voor tien kin
deren; zeer waarschijnlijk zal het bij dit
aantal blijven. Een klein gedeelte van het
geld is besteed aan een proefzending me
dicamenten voor de Nederlandse chirurge
in Vietnamees Quinhon. dokter Elise Wij
nen. Een tweede zending wordt thans
klaargemaakt.
Tenslotte de actie van het Nederlandsche
Roode Kruis, die half februari is gestart,
toen alle pogingen voor coördinatie waren
mislukt. Het resultaat is 180.000 gulden;
te weinig voor effectieve en juiste hulp
verlening.
Volgens de directeur-generaal van het
Nederlandsche Roode Kruis, de heer A. van
Emden, heeft hij in zijn twintigjarige loop
baan nog geen Rode-Kruis-actie meege
maakt „met zo'n teleurstellende uitslag".
De oorzaken noemt hij „complex en niet
duidelijk". Natuurlijk heeft de actie „Eten
voor India" invloed gehad op de uitslag
maar: „Ik kan nog wel een aantal oorza
ken noemen, maar dan moet ik over ande
ren praten. En dat doe ik niet graag".
De heer Van Emden gelooft, dat een ge
zamenlijke actie veel meer resultaat zou
hebben gehad. Het Rode Kruis kan echter
nooit aan zo'n actie deelnemen; het kan
een actie wel steunen, zoals het deed bij
„Eten voor India", of nauwe contacten on
derhouden met andere instellingen. „Maar
het Rode Kruis moet zijn eigen politiek
kunnen volgen, geïnspireerd door Genève,
waar ons hoofdkwartier is".
Hjj vindt het spijtig, dat „Terre des
Hommes" de medicamenten niet via het
Rode Kruis naar Vietnam heeft verzonden.
„Maar ik ben daar niet boos om", zegt hy
voorzichtig. Intussen gaat het Rode Kruis
„rustig" door met zijn actie. Het opge
haalde geld is besteed aan medicamenten,
babyvoeding, dekens en bloedplasma, die
hun weg al hebben gevonden naar Noord
en Zuid-Vietnam en naar de Vietkong.
Minder „voorzichtig" laten de directeu
ren van de bureaus van de Stichting „Men
sen in Nood" en van de Stichting „Oecu
menische Hulp aan Kerken en Vluchtelin
gen" zich uit over „Terre des Hommes".
Zij hebben vooral kritiek op de emotio
nele wijze waarop „Terre des Hommes"
haar actie voert; op het overbrengen van
Vietnamese kinderen, en op het feit, dat
de in opzet Zwitserse organisatie door
„amateurs" wordt gerund.
Ook de instellingen zoals het Nationaal
Bureau voor Kinderbescherming, het In
temational Social Service en het Centraal
Archief- en Inlichtingenbureau voor Maat
schappelijk Hulpbetoon in Amsterdam
staan nogal kritisch ten opzichte van „Ter
re des Hommes". Hun argumenten zijn
soms even emotioneel als de kreet van
„Terre des Hommes": „De keus is kinderen
naar Nederland te halen of ze laten kre-
peren".
Mej. mr. P. G. Prins, adjunct-directrice
van het Nationaal Bureau zegt, dat het
waanzin is om kinderen uit het chaotische
Vietnam naar Nederland over te brengen.
„We begrijpen werkelijk niet, dat er aan
zo'n idioot plan zoveel publiciteit wordt ge
geven". Zij vindt „Terre des Hommes"
„charitatief gedoe".
mes". Dit weer op advies van onder meer
ISS, het Nationaal Bureau voor Kinderbe
scherming en het Rode Kruis.
Niet elk gemeentebestuur heeft zich
hiervan iets aangetrokken, want in onder
meer Gorkum is met veel succes ge
collecteerd. Ook in andere gemeenten zijn
acties voor „Terre des Hommes" gevoerd.
Een dilettantistische organisatie" noemt
de Utrechtse plastische chirurg B. D. de
Jong „Terre des Hommes". Hij en de Rot
terdamse internist M. J. van den Velden
zijn vorig jaar in opdracht van de Neder
landse regering naar Vietnam gereisd. Na
hun terugkomst onderhielden zij aanvan
kelijk nauwe contacten met „Terre des
Hommes", half februari verbroken zij vrij
plotseling deze contacten.
„Ik ben in principe voor hulp ter plaatse
of in naburige landen. Bovendien zie ik
meer in het zenden van „hospital units".
Voor revalidatie kunnen eventueel kinde
ren naar Europa worden gehaald", zegt
dokter De Jong. Dokter Van den Velde
doet er liever het zwijgen toe
En „Terre des Hommes"? Wij zijn inder
daad onervaren amateurs met een enorme
dosis pep", zegt vice-voorzitter H. J. de
Weduwe. Bestuurslid en publiciteitsman
Rob Dessauvagie: „Ik vind het nare, dat
alles in het politieke of religieuze vlak
belandt, als je een doel nastreeft. Je pro
beert een kind te redden of niet. Het is
doodzonde, dat wat zo leeft in Nederland,
door allerlei kritieken wordt kapotge
maakt".
Volgens hem is adoptie van de baan. „De
keuze is: kreperen of hierheen komen, op
knappen én dan teruggaan". Hij voegt
hieraan toe: „Wjj willen graag met rust
gelaten worden en ons werk doen".
„Veel mensen, die zich als pleegouders
aanbieden, doen dat op emotionele gron
den. Dat is niet gezond. Natuurlijk is er
wel een aantal, dat echt bewogen is. Maar
volgens mij is de selectie van de pleeg
ouders erg moeilijk", zegt ze over de op
roep van „Terre des Hommes" in het bul
letin van de organisatie.
De directeur van het Nationaal Bureau,
de heer W. M. Bijleveld, zegt: „Wij zouden
er de voorkeur aan geven de kinderen ter
plaatse te helpen en de hulp daar te acti
veren". Hij vindt een medestandster in
mej. M. B. van Hessen, directrice van het
bureau van de Stichting International So
cial Service.
„Ik zou graag zien, dat het geld voor
hulp in grotere kring zou worden aange
wend. De Vietnamese kinderen zullen zich
hier doodongelukkig voelen. Wij zijn niet
gewend dat op deze wijze de toekomst van
kinderen ter hand wordt genomen".
Bjj hulpverlening ziet zy meer in het
zenden van „hospital units", een dokter
met een paar verpleegsters, die zorgen
voor de medische opvang. Zij voegt hier
aan toe: „Maar ja, als we nu kijken, hoe
al die acties zjjn verlopen, dan zijn de
resultaten wel pover".
Mr. F. J. Domela Nieuwenhuis, directeur
van het Centraal Archief, gelooft, dat
„Terre des Hommes" bestaat uit „zeer
goedwillende figuren, die niet deskundig
kunnen worden genoemd". Het Centraal
Archief heeft dan ook aan gemeente- en
provinciale besturen voor het organiseren
van een eventuele collecte geen gunstig
advies uitgebracht over „Terre des Hom-
(Van onze correspondent)
BARCELONA Ingelichte kringen in
de Spaanse hoofdstad menen dat het wets
ontwerp voor de godsdienstvrijheid, dat
anderhalf jaar geleden na eindeloze be
sprekingen tussen de kerkelijke en we
reldlijke overheid was opgesteld, maar
hangende de ontwikkelingen in het Vati
caans concilie in de politieke ijskast ver
dween, thans definitief door de Spaanse
regering is ingetrokken. Naar verluidt be
reidt het ministerie van Justitie een nieu
we tekst voor, die echter zoveel studie no
dig heeft, dat hij niet vóór volgend jaar
zomer kan worden aangeboden. Dat bete
kent dat de niet-katholieke kerkgenoot
schappen in Spanje nog tenminste één
jaar langer op hun officiële erkenning
zullen moeten wachten.
Het wetsontwerp dat thans is ingetrok
ken, is de vrucht van een jarenlange
strijd van de vooruitstrevende minister
van Buitenlandse Zaken, Fernando Cas-
tiella, tegen de behoudzucht van de meer
derheid van zijn regeringspartners. Cas-
tiella, die voordat hij de leiding van Bui
tenlandse Zaken op zich nam ambassa
deur was in het Vaticaan, behaalde ten
slotte de overwinning, dankzij de open
lijke steun van paus Joannes XXIII en de
huidige paus.
In dit wetsontwerp, dat tenslotte ook de
goedkeuring van de Spaanse bisschoppen
ontving, werden de niet-katholieke kerk
genootschappen in Spanje officieel erkend
en werd hun rechtspersoonlijkheid gege
ven. Dit wetsontwerp is indertijd door de
niet-katholieke minderheid in het land
met gemengde gevoelens, maar overwe
gend enthousiast, ontvangen.
Vooral het protestantse deel van de be
volking volgens offioiëla cijfers 30.000,
maar in werkelijkheid zeker 100.000 zielen
tellend zag hierin een grote vooruit
gang, omdat de weg naar overheidsfunc
ties ook voor niet-katholieken werd ge
opend, omdat het niet-katholieke huwelijk
werd erkend, omdat de protestantse
schuilkerken officieel zouden worden,
kortom omdat aan de periode van discri
minatie van de niet-katholieken in Spanje
een einde zou komen.
Nadat echter in september van 1964 te
gen elke verwachting in ook in het Vati
caans concilie geen overeenstemming over
het schema over de geloofsvrijheid te be
reiken viel, werd de verdere behandeling
van het wetsontwerp in Spanje opgeschort,
Tot nu toe is weinig meer over dit sta
tuut voor de niet-katholieken gehoord,
Thans blijkt echter dat het door de rege
ring is ingetrokken, omdat het niet in
overeenstemming zo zijn met de beslui
ten van het concilie. In Madrid wijst men
er op dat ook van de zijde van het Vati
caan bepaalde bezwaren tegen het Spaan
se wetsontwerp zouden zijn gemaakt
Vooral de bepaling dat aan niet-katholie
ken in Spanje elke vorm van proselitisme
werd verboden.
Men meent dat het niewe ontwerp dat
thans door het ministerie van Justitie
wordt voorbereid, nog positiever zal zijn
dan het vorige. In het kader van de on
langs in werking getreden wet op de pers
vrijheid zal onder meer de openlijke pro
paganda voor niet-katholieke godsdiensten
een ruimere basis krijgen dan in het
oude ontwerp.
In protestantse kringen wacht men ge
spannen deze nieuwe ontwikkeling af. In
tussen is vooral in Madrid en Barcelona
het contact tussen katholieke en prote
stantse geestelijken zeer intensief. Dat is
kortgeleden gebleken tijdens een serie sa
menkomsten in het kader van de week
voor de eenheid van alle christenen. Ka
tholieken en protestanten hebben een aan
tal oecumenische diensten gehoden, zo
als in het verleden in Spanje nooit moge
lijk is geweest,
Advertentie
De Zomerpostzegelactie 1966 zal op 3
mei worden ingeleid met een officiële
eerste verkoop in het stadhuis van Bols
ward. De zomerzegelserie, waarvan de
toeslag is bestemd voor volksgezondheid,
cultuurbevordering en maatschappelijk
werk, is dit jaar gewijd aan het 200-jarig
bestaan van de Maatschappij der Neder
landse letterkunde en de herdenking van
het feit, dat de Friese dichter Gysbert
Japicx 300 jaar geleden te Bolsward over
leed.
In het historische stadhuis van Bols
ward zal de hoofddirecteur der posterijen,
de heer A. G. de Vries de eerste zegels
officieel verkopen aan professor K. Hee
roma, voorzitter van de Maatschappij der
Nederlandse Letterkunde en de heer A.
Holkema, voorzitter van het Gysbert
Japicx comité.
Advertentie
PARIS
Voor Nederland: Galvanistraat
Oen Haag.
Waarom gaat de Engelsman naar
Ascot? Om naar de paardenraces te
kijken, zou men denken. De (Engel
se) dames niet. Zij gaan voor de hoe
den. Ascot is dé hoeden-parade van
het jaar. Ascot is tevens een show van
hoe het wel en hoe het niet moet.
Maar goed, voor die ene gelegenheid
in het jaar mag men er met uitbundi
ge tuilen op het hoofd verschijnen en
elkaar de loef afsteken. Een beetje As
cot was het gistermorgen in het Am
sterdamse I.C.C. in het Vondelpark.
Het Hoeden Informatie Centrum liet
daar zo ongeveer honderd hoeden zien
die in Nederlandse winkels verkrijg
baar zijn. De Nederlandse dameshoe
denfabrikanten maken hoeden die kun
nen concurreren met het buitenland,
zo werd ons verteld. Ze zijn aardig
bij en durven ook wel wat. Nu moet
gezegd worden: de show bood zowel
het toppunt van burgerlijkheid als het
summum van excentriciteit. De sto
rende wansmaak kwam naar boven
als men zag hoe dan nog hoed en toi
let waren gecombineerd. Kan en mag
alles wérkelijk? Nee, er zijn grenzen
Dus de tussenvorm.
De pill boxes waren weer uit de
(oude) doos gehaald, de astronauten-
caps, de sportieve petjes, de jeugdige
lak-hoofddeksels en als nieuw werden
onder meer de strandhoeden met in
gebouwde plastic zonneschermen gelan
ceerd. Het gezicht wordt door de voor
klep bedekt, men kan toch kijken
door het zonneschermpje dat de zon
nestralen tegenhoudt. De zonnebril
wordt hiermee overbodig.
Op ieder hoofd pas weer een andere
hoed. Het ene type zal vallen voor een
bloemetjeshoed, het andere voor een
klassieke breton of rélevé. Dan moet
men rekening houden met de functie
van de hoed. Wordt deze gedragen in
de stad of auto of op een bruiloft? Er
is altijd wel wat te vinden, alhoewel
er bij de getoonde hoedjes voor fees
telijke gebeurtenissen als recepties en
bruiloften vrij weinig inspirerends
was. Het bleef nagenoeg bij bloemen
en een veer. En dat wil lang niet
iedereen.
De materialen voor het ogenblik zijn
uni en bedrukte stoffen, stro, organza,
vilt en dus genoemde bloemen, veren
en lak. Speciaal voor deze show had
den hoedenontwerper Harry Scheltens
en couturier Max Heij mans enkele
hoeden ontworpen. Natuurlijk in een
andere prijsklasse dan wat we zagen.
Maar het was dan ook klasse. Mis
schien door de eenvoud van deze (o.m.)
toques en baretten.
Tambourin van gevlochten satijn
met aan de achterzijde geappre
teerde tule die gegarneerd is met
vergeet-mij-nietjes.
Het Medische Genootschap van Beie
ren heeft vandaag verklaard dat een
Duitse dokter een verkeerde voorstel
ling van zaken heeft gegeven toen hij
op een medisch congres beweerde een
nieuw voorbehoedmiddel te hebben uit
gevonden dat „anti-baby-marmelade"
heet. (Haar journaal van donderdag
j.l.). Dokter Helmut Nitz heeft al ruim
sen jaar geleden een verzoek ingediend
om toestemming het middel in de han
del te gaan brengen, maar nog steeds
geen voldoende gegevens verstrekt om
de jam wetenschappelijk te kunnen be
oordelen.
Het laboratorium van dr. Nitz is door
de autoriteiten gesloten omdat het niet
aan alle eisen voldeed. Volgens de dok
ter heeft hij het laboratorium vrijwillig
gesloten omdat het niet geschikt was
voor zijn doel. Volgens het medisch ge
nootschap bestaat de jam onder meer
uit een olie die uit erwten gewonnen
wordt en die een steriliserende uitwer
king heeft. Nitz heeft zijn preparaat
volgens eigen zeggen op honderd pa-
iënten geprobeerd, bij wie het volle-
lig aan de verwachtingen beantwoord
de.
Gelegenheidshoed van tule Ma
lines. De rand is gedeeltelijk in
figuren gestikt en de bol gedra
peerd met fantasie tule.
m mm.
S a
SYDNEY. In Australië is het aantal
geboorten sterk verminderd. Dit heeft tot
gevolg dat het land meer dan ooit be
hoefte heeft aan immigranten. De bevol
kingsgroei van twee percent per jaar
wordt onvoldoende geacht. Deze situatie
bestaat terwijl het moeilijker is gewor
den immigranten van het Europese vas
teland te krijgen, nu de economische toe
stand en vooral de algemene welvaart
daar sterk zijn verbeterd. Bovendien
speelt een rol dat Europese werkkrach
ten, voor wie in eigen land onvoldoende
mogelijkheden bestaan, tegenwoordig ge
makkelijk in een ander Europees land
aan de slag kunnen.
De Australische minister voor Immi
gratie, Hubert Opperman, heeft nu vooral
het oog gericht op Engeland. Hij schat
het aantal Britse emigranten dat in het
seizoen 1965-'66 Australië is binnengeko
men op 86.000 tegen 59.000 uit de rest van
Europa. Intussen neemt het aantal Ame
rikanen dat zich in Australië vestigt
vorig jaar drieduizend, nu vierduizend
toe.
Dat door de Australische Raad voor de
Immigratie een adviescollege van de
regering een onderzoek wordt inge
steld naar een andere teleurstellende ont
wikkeling, namelijk de terugkeer van
veel immigranten naar hun vroegere va
derland, ontkent het ministerie van Immi
gratie. De bewering is onlangs geuit in
het Westduitse dagblad Die Welt en trok
nogal de aandacht. Het aantal emigran
ten dat na kort of langer verblijf terug
keert bedraagt zeker niet meer dan tien
Deze vliegende schotel is niet be
stemd voor het hemelruim maar
voor diepzee-onderzoek. Het toestel
is ontworpen in de Verenigde Staten
en kan een diepte bereiken van
zeker 1200 meter. De „Deepstar-II"
wordt op het ogenblik beproefd. Het
toestel kan op grote diepte vele
werkzaamheden uitvoeren.
percent van het geheel en dit achten im
migratiedeskundigen niet hoog. Boven
dien komt een aantal van deze repatrian
ten na verloop van tijd weer terug naar
Australië.
De gehele situatie is intussen voor de
Australische regering voldoende reden
om de immigratie nog steviger aan te
pakken dan in het verleden al gebeurde.
Er is bij voorbeeld een ruimere voorlich
ting door middel van brochures voor
Europa in elf verschillende talen.
Drie jaar achtereen is het geboortecij
fer gedaald en die daling zal in de on
middellijke toekomst voortduren", aldus
minister Opperman. „Om de noodzakelij
ke bevolkingsgroei in stand te kunnen
houden, is immigratie dan ook belangrij
ker dan ooit". Het bericht van enkele da
gen geleden, waarin melding werd ge
maakt van een propaganda-actie onder
jonge Europese vrouwen om naar Austra
lië te komen, staat ongetwijfeld hiermee
in verband.
In het seizoen 1964-1965 hebben zich
140.172 immigranten in Australië geves
tigd. Het jaar daarop is het streefgetal
vijfduizend hoger gesteld. De president
van de Australische Verenigde Kamers
van Industrieën heeft nu aangedrongen
op verhoging van het cijfer voor dit
jaar tot 165.000. In de pers wordt gepleit
voor verbetering van de sociale voorzie
ningen, de arbeidsvoorwaarden, de wo
ningvoorziening en voor erkenning van
meer buitenlandse vakdiploma's.
