PF SIGMA
EEN
UNIEKE
WAGEN
VEILIGHEID VOOROP
Wat gebeurt er met oude films?
In de vishal en op zee
STIJF
SCHUIVEN
MEEGEVEN
1
MERKWAARDIG INITIATIEF VAN DE
AMSTERDAMSE STUDIO K
ALLES VOOR
MOEDER!!
v. d. MQLEN's
WARENHUIS
DONDERDAG 5 MEI 1966
,1
De auto's waarin wij rondrijden zijn nauwelijks veilig te noemen. Bij een botsing of
ander ongeluk veranderen ze in tienden van seconden tot hoekige wrakken, waarin be
stuurder en passagiers dodelijk worden verminkt. Op detailpunten in het wageninterieur
is weliswaar naar meer veiligheid gestreefd, maar een beschermd dashboard alléén is niet
voldoende.
Charles Boost
ZAAL
Du Commerce
ADVERTEERT
IN DIT BLAD
■■■■■■■■miw»ii»<Mi*«MMMUMuuuuiJuij><KuuuuuMMuuuuuuui«mii««wini««««««««...—-irnnmnnnnnnnnnnnniuinniinnr
De Sigma portieren schuiven naar achteren.
Revolutionair stuur met brede ring.
De enigen die tot nu toe de consequenties van een „vei
lige auto" hebben aangedurfd zijn de onlangs overleden
carrosserie-ontwerper Pininfarina geweest en de Italiaan
se deskundige dr. Gianni Mazzocchi.
Zij hebben de zogenaamde „PF Sigma" ontworpen en
vervaardigd; een carrosserie, waarin zowel vóór als achter
een motor kan worden ingebouwd; een model met mar
kante veiligheidsvoorzieningen.
Portieren die naar achteren glijden, een stuurwiel met
een gewatteerde ring erop en ruiten die bij een botsing
altijd naar buiten vliegen. Deze Sigma is in april geëxpo
seerd in Amerika en Canada om ook de verwende auto
mobilisten daar eens een wagenmodel met een optimale
veiligheid voor ogen te zetten.
Het is allerminst
een vreemd gevorm
de automobiel die de
Amerikanen te zien
hebben gekregen.
Met opzet is het een
sierlijk, glad en rond
model geworden;
met opzet want iede
re hoek, ieder uit
steeksel kan bij een
ongeluk schade toe
brengen aan persoon
of goed. Vanuit dit
laatste oogmerk is de
H gehele wagen ge
bouwd; alles vermij
den wat bij een on
geluk verwondingen
kan opleveren. Het
belangrijkste deel
van de carrosserie is
uiteraard het com
partiment voor be
stuurder en passa
giers. Het is zo stijf,
zo stevig mogelijk ontworpen, zodat de reizigers als het
ware in een kreukvrije kooi zitten. Om hen bij een bot
sing zelf tegen deze stevigheid te behoeden, is het in
terieur dik gepolsterd, zijn de instrumenten en knoppen
diep verzonken aangebracht in het (alweer) zwaar ge
watteerde dashboard en heeft het stuur een revolutionaire
constructie gekregen. In plaats van de levensgevaarlijke
stuurkolom, een brede ring waarop het stuur is gemon
teerd. De kracht van een eventuele frontale botsing, wordt
op deze manier over een groter oppervlakte overgebracht
op de borst van'de bestuurder.
De vernietigende kracht ^an een botsing wordt even
eens reeds gedeeltelijk opgevangen door het „ineenkrim
pen" van de stuurkolom.
Dit „deformatie-principe" is bij dit model overal terug
te vinden. De voor- en achterzijde van de naar de uit
einden toe smaller gebouwde carrosserie, geven onder de
kracht van een botsing mee en vangen zodoende een deel
van de energie op. De motor of deze nu voor of achter
Is ingebouwd wordt niet het compartiment binnen-
gedrukt, maar krijgt de gelegenheid schuin naar onderen
„uit te wijken".
EEN DETAIL dat onmiddellijk opvalt zijn de schuif-
portieren. Geen gevaar meer van plotseling openwaaiende
portieren en bij het parkeren kan de wagen dicht naast
een andere auto worden gezet.
De passagiers zitten in speciaal gevormde stoelen, die
een steun voor het lichaam betekenen; behalve de bestuur
der hebben ze allen een hoofdsteun. Het hoofd is zo meer
beschermd tegen plotselinge schokken. De ventilatie ge
schiedt door talrijke openingen in de bovenrand van het
dashboard. De lucht wordt via een fan onder de achter
ruit weggezogen. Voor de passagiers achterin wordt de
warme lucht door roosters onderin de voorste stoelen naar
achteren geblazen. Ter voorkoming van de toestand zoals
die nu in vele wagens heerst, waarbij de voorste passa
giers bijna geroosterd worden door de verwarming en de
achterste kou lijden.
Aan alles is gedacht; het handschoenenkastje gevaar
lijk object voor de knieën is gemaakt van een soepel
materiaal, de plaats van de waarschuwingslampjes op het
dashboard is zodanig, dat hun weerschijn niet hinderlijk
is.
HET DASHBOARD geeft bij een botsing, als het
lichaam van de bestuurder er tegenaan valt, in zijn geheel
mee.
Carrosserie zonder hoek.
Kuipstoelen en hoofdsteunen.
In tegenstelling tot de moderne wagens, heeft de Sigma
over de gehele breedte van de wagen bumpers, voorzien
van massief rubber.
De kosten van het ontwerp (Pininfarina heeft op ver
schillende details octrooirechten verkregen) en de kosten
van de vervaardiging liggen bij een dergelijke carrosserie
uiteraard hoger, dan die van de autocarrosserie waarin wij
rijden. Een dergelijke wagen zal natuurlijk ook in prijs
hoger komen, dan de huidige auto. In de praktijk is ge
bleken, dat het publiek wel geld over heeft voor chroom
maar nauwelijks voor wat meer veiligheid. Toch zou de
autofabrikant zijn wagens naar dit voorbeeld dienen in te
richten. Maar zoals een Amerikaanse rechter eens heeft
uitgemaakt: zij kunnen er niet toe gedwongen worden om
meer „veiligheid" in hun wagens in te bouwen.
ALS EEN NEDERLANDSE filmimporteur een buitenlandse film hier
heen wil halen teneinde deze aan de bioscopen ter vertoning door te ver
huren, dan krijgt hij een of meer kopieën van de betrokken film toege
stuurd die niet zijn eigendom worden, maar waarvan hij de vertonings
rechten voor een zeker aantal jaren kan kopen. Na afloop van die overeen
gekomen periode (meestal vijf jaar) is de importeur verplicht de gebruikte
kopie(ën) te vernietigen en een vernietigingscertificaat naar de producent
exporteur te sturen, tenzij hij de vertoningsrechten wil verlengen. Maar
tegen die tijd zal in de meeste gevallen de kopie zijn versleten en onge
schikt zijn voor verdere vertoning, waardoor dus nieuwe kopieën zouden
moeten worden aangevraagd, wat alleen de moeite waard zou zijn als de
film in kwestie na al die jaren nog een kassucces zou blijken te zijn. Maar
welke film kan zich langer dan vijf jaar in de publieke gunst verheugen,
zodat men het dus zo kan stellen dat van de ruim driehonderd films die per
jaar in ons land geïmporteerd worden er na verloop van vijf jaar weinig
meer aanwezig zullen zijn, ze zijn vernietigd, doorgedraaid, tot nagellak
of aceton verwerkt. Het probleem van die oude, met vernietiging bedreigde
films is niet nieuw, maar het wordt opnieuw onder de aandacht gebracht
door een merkwaardig initiatief van de Amsterdamse Studio K.
ROB DU MEE, artistiek adviseur van
dit theater heeft samen met de Amster
damse Filmliga het plan opgevat eens te
peilen hoeveel belangstelling er nog on
der het leger van cinéfielen bestaat
voor bepaalde films uit het verleden die
een zekere reputatie genieten en de leef
tijd bereikt hebben dat ze „doorgedraaid"
zullen worden. Nog juist vóór die fatale
datum willen Studio K. en Filmliga de
mogelijkheid onderzoeken of door een her
nieuwde belangstelling van de zijde van
het publiek de bedreigde film niet gered
kan worden. Daarmee is natuurlijk het
probleem van de vernietiging van belang
rijke filmwerken niet uit de wereld gehol
pen. Daarvoor is het te gecompliceerd.
Want het is niet louter vandalisme wat
de produktiemaatschappijen ertoe brengt
de clausule van de filmvernietiging jn
hun overeenkomsten met filmverhuur
ders te doen opnemen. Het is veel meer
een kwestie van zelfbescherming. Het be
tekent nu eenmaal geen reclame voor een
filmonderneming, laten we zeggen 20th
Century Fox, als een oude, min of meer
gehavende kopie van een van haar films
nog ongelimiteerd door de bioscopen blijft
rouleren en bovendien nog de plaats be
zet houdt op het witte doek, die beter
(economisch gesproken) door een nieuwe
film van dezelfde maatschappij zou kun
nen worden ingenomen. Een andere re
den voor het uit roulatie nemen van
films kan het feit zijn dat ze inmiddels
overgedaan zijn aan de televisie die nu
eenmaal films verslindt en niet zo nauw
kijkt naar leeftijd of kwaliteit. In al die
gevallen zou een oplossing kunnen wor
den gevonden door een kopie van de film
die moet verdwijnen, af te staan aan een
filmarchief, wat in ons land zou beteke
nen, aan het Nederlands Filmmuseum,
waardoor het desbetreffende werk ten
minste nog in besloten voorstelling aan ge-
interesseerden kan worden vertoond. In
sommige Oosteuropese landen bestaat
zelfs een verpliehte clausule van die
strekkeing voor alle huurcontracten en
ook in Groot-Britannië heeft het National
Film Archive afspraken lopen met de gro
te produktiefirma's die het mogelijk ma
ken talloze buitenlandse speelfilms (en
ook eigen produktie) voor het land te
bewaren.
MET HET VERNIETIGEN van films
wordt alleen landelijk een einde gemaakt
aan het bestaan van de betrokken film.
Uiteraard blijft in het land van her
komst meestal een negatief of „master -
Woensdag
In IJmuiden werden woensdag 6500
kisten vis aangevoerd, waarvan 678 kisten
tong en tarbot, 5 heilbot, 610 schol, 15
schar. 110 haring, 3140 makreel, 750 schel
vis, 350 wijting, 710 kabeljauw en gul, 5
leng, 5 haai, 13 poon, 60 koolvis en 49 di
versen.
Per kilogram werd, in guldens, betaald
voor heilbot 5-3. gr. tong 5,16-5,03, grm.
tong 5,37-5,17, kim. tong 4,73-4,65, kl. tong
I 3,42-3,30, kl. tong II 2,36-2,25, tarbot I
4,80-3,60, zalm 5,30.
Per 50 kilogram: gr. schol 44-38, grm.
schol en kim. schol 51-46, kl. schol I en
kl. schol II 42-20, schar 29-10, poontjes 20,
verse haring 28-12,60, makreel 32-12,40.
kleine zwarte koolvis 23-21, gr. schelvis
50-43, grm. schelvis 42-40, kim, schelvis
40-38, kl. schelvis I 38-35. kl. schelvis II
25-15, wijting 22-15, gr. gul 30-23, mid.
gul 28-18, kl. gul 18-15, kl. leng 20, kl.
haai 36.
Per 125 kilogram: gr. kabeljauw 174-68,
gr. koolvis zw. 82-65, gr leng 60-54.
Woensdag werden in IJmuiden de vol
gende besommingen, in guldens, gemaakt:
KW 3-13.020. 30-6310. 40-1200, 32-12.450',
80-13.640, Sch. 117-12.560. VL. 110-12.460,
IJM 2-5940, KW 119-3330, KW 110-2460.
Aanvoer van donderdag
Zesendertig vaartuigen hebben donder
dagmorgen in IJmuiden aangevoerd: 6270
kisten vis, 27.000 kilogram tong en 1220
stijve kabeljauwen. Bij de aanvoer waren:
1290 kisten schelvis, è90 wijting, 330 gul
en kabeljauw, 90 koolvis, 20 haring, 1980
makreel, 1980 kleine kisten makreel, 1150
schoi en 160 varia.
Prijzen van donderdag
Per kilogram, in guldens: heilbot 4.40-
3.00, tarbot 4.50-4.10, grote tong 5.13-5.02,
grootmiddel tong 5.36-524, kleinmiddel
tong 4.83-4.72, tong een 3.32-3.17, tong
twee 2.21-2.14, zalm 5.50.
Per tien stuks: grote kabeljauw 76-54,
middel kabeljauw 47-29.
Per 50 kilogram: grote schelvis 51-48,
grootmiddel schelvis 60-53, kleinmiddel
schelvis 48-42, schelvis een 43-37, schel
vis twee 36-15, kabeljauw een 51-28, ka
beljauw twee 37-20, kabeljauw drie 29-
15, koolvis een 27-24, koolvis twee 25-17,
grote en middel schol 46-40, kleinmiddel
en schol een 45-37, schol twee 40-28, schol
drie 28-19, schar 30-13, poon 20-7, ge
stripte wijting 24-15, dichte wijting 20-12,
haring 17-15, makreel 40-11.50, tarbot 162-
130, griet 112-92, tongschar 70-66, kleine
rode poon 25-12.
Scheveningen
De aanvoer te Scheveningen bestond
hedenmorgen uit: 250 kisten schelvis, 180
wijting, 200 gul en kabeljauw, 10 koolvis,
500 makreel, 280 kleine kisten makreel,
200 schol en 17.500 kilogram tong.
print" bewaard, waarop kan worden te
ruggevallen als ooit weer eens de belang
stelling in een oud meesterwerk terug
keert, een mogelijkheid die steeds veel-
vuldiger voorkomt nu de televisie door
haar (gedwongen) aandacht voor films
uit het verleden, een dergelijke belang
stelling bij herhaling stimuleert. Het suc
ces bijvoorbeeld van bioscoopreprises als
„Gone with the wind" en van de Garbo-
films heeft bewezen dat nooit met zeker
heid kan worden vastgesteld wanneer een
film volledig „uitgedraaid" is.
DAAROM IS HET verrassend te horen
dat Rob du Mée door een kleine stagna
tie in de voorbereiding van de reeks voor
stellingen van „bedreigde" films al enige
uiterst belangrijke films niet van vernie
tiging heeft kunnen redden, waardoor ze
noodgedwongen ook niet in zijn program
ma konen voorkomen. Schrikt u niet bij
het horen van titels als „L'avventura"
van Antonioni, „Le diable au corps" van
Claude Autant-Lara, „It happened one
night" van Frank Capra, „La grande il
lusion" van Jean Renor, „Les espions"
van Clouzot en „Mr. Arkadin" van Orson
Welles. Met veel moeite is het du Mée
gelukt enige films met James Dean vrij
te kopen, zodat hij die straks in normale
vertoning in Studio K. kan brengen en
verder heeft hij voor de nachtelijke voor
stelling gereserveerd „Wild river" van
Elia Kazan, „Le plaisir" van Max Ophüls
,,Le trou", de laatste film van Jacques
Becker en de complete versie van „Roc-
co en zijn broers" van Visconti die des
tijds in een verkorte samenstelling van
ongeveer drie kwartier minder verto-
ningsduur in ons land heeft gerouleerd.
Met die film wordt vrijdag- en zaterdag
nacht gestart, waarna (op 6 en 7 mei)
Kazan's „Wild river" aan de beurt komt.
een bijzonder verwaarloosde film die vijf
jaar geleden één week tijdens de zomer
in een Amsterdams buurttheater gelopen
heeft. Voor mij betekende deze reprise
de kennismaking met een voortreffelijke
Kazan, met alle goede eigenschappen van
deze meester-verteller van het witte doek
KAZAN GRIJPT TERUG naar een voor
val uit 1932 toen president Roosevelts
TVA-project een einde wilde maken aan
de overstromingen van de Tennessee-ri-
vier, waarbij allerlei land onteigend moest
worden en talloze boeren van hun vaak
eeuwenoude bezittingen moesten worden
verdreven. Met schokkende journaal-beel
den van overstromingen in de dertiger ja
ren opent de film die zich daarna be
zighoudt met een van de tragische ont-
eigeningsgevallen, de laatste die nodig is
om de stuwdam in werking te kunnen
brengen. De sterk emotionele intrige is
boeiend in beeld gebracht en de film be
zit een historische en plaatselijke authen
ticiteit die altijd een van de sterkste kan
ten van Kazans talent heeft uitgemaakt.
Maar ook als voortreffelijk verteller va
voorvallen die d? „American scene" uit
maken, doet Kazan zich ook nu weer ken
nen en daarom alleen al is reprise van
dit vergeten werk alleszins op haar plaats.
Voor „Wild river" zal het alleen maar
een uitstel van executie betekenen, maar
de hele reeks nachtvoorstellingen in Stu
dio K. stimuleert misschien de aandacht
voor een probleem dat allang bestaat,
maar misschien onder de veranderde om
standigheden in de filmwereld en onder
druk van de opgewekte publieke opinie
tot een enigszins bevredigende oplossing
gebracht kan worden.
Daarom alleen al dient het initiatief
van Amsterdamse Filmliga en Studio K.
met vreugde en instemming begroet te
worden.
Frank Oderton-Lee Remick en
Montgomery Clift in „Wild river"
van Elia Kazan, waarvan Studio K
een reprise geeft in de reeks „Be
dreigde films".
Kop en schotels 55, 98,
1.10, 1.25, 1.50; Kop en
schotels m. opschrift 2.65;
Pracht theebeurs 7.50 9.75,
13.50; Theepotten 1.98,
2.50, 2.98, 3.98; Bijzet-ta-
fels 4 tegels 12.75; Bloem
bakken, iets moois 22.50;
Bloempotten 60, 75, 98,
1.25, 1.50; Grote keuze ko
perwerk Kristal suiker
potjes 3.98: Theelichtjes
4.25, 5.95, 6.35; Pracht
bloemvaasjes 1.98; Haar
lak 1.98, 2.25 p. b.; Plastic
tafelkleden 1.65, 1.98;
Gangspiegels 4.50, 6.75,
8.50, 9.95; Kapspiegels
14.95; Naaidozen 5.98, 6.75,
8.50, 9.95; Bonbondozen
2.25, 3.75, 3.98; Gilda glas
in alle modellen. Ook
hebben wij BK, Braban-
tia, Gero en Tomado-art.
Ziet de etalages het is
Uw voordeel.
v/h HOOGERDUYN
Kennemerlaan 40
Telefoon 5751.
Huur voor bruiloften, par
tijen, vergaderingen enz. on
ze intieme feestzaal. Vraagt
prijsopgave.
Marktplein 2. telefooD 4583
Vervolg Luidsprekers
van pagina 6
Grjjs poesje af te halen tegen
adv.kosten. Burg. Rambon-
netlaan 33.
Gebruikte inruilbrommers
o.a. Puch, Mobylet, Solex,
Sparta, Batavus enz. enz. In-
Verkoop. Verhuur Wielders,
Rozenstraat 63 winkel H'lem
Tel. 21601.
Uw T.V. defect? Bel 7849
(ook 's avonds) en wij ko
men direct. W. F. Harrems,
Steenbokstraat 17.
Inruil Puch's f 175,-, f 225.-,
f 275.- enz. Div. Mobylettes,
Solex en andere merken. In-
Verkoop, Verhuur Wielders,
Rozenstraat 63 H'lem Winkel
Tel. 21601
Colltruien en Pullpolo's, bleu
cognac, groen en zw. f 21.90.
Chris Duin n.v., Kloosterstr.
33-35, Beverwijk.
Nu óók sporthemden in
mouwlengte 6 (is extra lang)
Prijs f 19.75. Chris Duin n.v.
Kloosterstraat 33-35. Bever
wijk.
Kleding reparaties, verande
ringen. Nieuw werk. Wi-
nands. Alex Bellstraat 45.
Tel. 6035.
VW de Luxe 60; rold. f 1875.-
Borgw. Arabella 62 f 1675.-;
Ford Anglia 62 Luxe f 1875.-;
Fiat 1100 Luxe 62 f 1775.-;
f 100 - aanbet., restant f 10.-
p.w. Bonairestraat 41, S'poort
Te kp. gevr. vloerkleed (gr.)
z.g.a.n. Br. L. 2540.
Postzegelverzamelaars.
Neemt een abonnement op
uw verzamelgebied. Sigaren-
en Postzegelhandel. G. Bak
ker, Snelliusstraat 53, IJm.
Tel. 5053.
Verhuur v. rijwielen, brom
fietsen en scooters. Tev. in-
en verkoop. Wielders, Ro
zenstraat 63, Haarlem (win
kel naast Ruteck's) Telefoon
21601.
Te kp. kinderwagen en box.
Middeloolaan 13, Driehuis.
Tel. 4285.
Te kp. Ford Taunus 12 M 55
da Costalaan 39, Driehuis.
Na 15.00 uur.
Gebr. D.-, Heren- en kinder
rijwielen v.a. f 35.-. In- Ver
koop en Verhuur. Wielders,
Rozenstraat 63, H'lem. Telef.
21601, winkel.
Te kp. 1 vloerkleed 3x4
5.-.1 gr. vloermat f 10.-.
Adr. bur. blad.
Ziindapp Bella te kp in pr st.
Billijk. Driehuizerkerkweg
87, Driehuis.
Damesportemonnaies en ma-
nicure-etui's. Gr. kollektie
't Sporthuis, Kennemerlaan
94.
Te kp. goed onderh. Engels#
kinderwagen. Prijs bill. Wil-
lebrordstraat 31.
Geel' moeder eens wat anders
op Moederdag. In de Volen-
dammer Viswinkel vindt u
dat. Dikke en dunne warme
gerookte paling. Zo uit het
IJsselmeer. Verder alle soor
ten verse, gerookte en ge
bakken vis. E. Molenaar Cep-
heusstraat 29, Tel. 8620.
Te kp. breimachine Knittax.
Velserduinweg 42. Tel. 2853.
Te kp. strandkar op luchtb.
Velserduinweg 42. Tel. 2853.
Te kp. zw. eik. uitschuiftafel
en 4 eikenh. stoelen f 85.-.
bromfietsh. f 8.-. Roerstr. 4
Tel uit je winst Wollen kleu
tertruien lft. 2-4 jr. v. jon
gens en meisjes (winkel
waarde 9.50) voor 2.90.
Duyn n.v.. Kloosterstraat 33-
35, Beverwijk.
Te kp. VW de Luxe 60; VW
de Luxe 59 f 100.- aanbetal.
Rest in termijnen. Inruil
bromfiets mog. Eridanus-
straat 64. Richting strand
IJmuiden. Tel. 5832.
Gr. maten costuums en sport-
colberts. Chris Duin n.v.
Kloosterstraat 33-35 Bever
wijk.
Te kp. div. brommers Floret
65; Puch hoog stuur: Zün-
dapp: Sparta's: EEG Mobylet
Batavus; Solex. Vanaf 5.-
p.w. Eridanusstraat 64. Rich
ting strand. IJmuiden Tel.
5832.
„Sir Edwin" Herenondergoed
rib en net f 7.90 en f 9.90 per
stel. Chris Duin n.v. Kloos
terstraat 33-35, Beverwijk.
Over overhemden gesproken.
Maten 35 t/m 46. Prijzen
f 4.95 t/m f 25.75; overhem
den met losse boorden f 17.90
overhemden donkergrijs
f 9.75; overhemden mouwl.
6 (is extra lang) f 17.90 Chris
Duin n.v.. Kloosterstraat 33-
35, Beverwijk.
Te kp. Ford Versailles f 175.-
dieselmotor 180 D. Compleet
Tel. 8580.
Te kp. met sp. 6 eik. huisk.
stoelen, divan met kleed.
Eng. ledikant. Tuindersstr. 87
Te kp. agb. korte bruidsjap.
Maat 38-40. Tel. 02560-7352.
Grootste voorraad pantalons.
Alle maten. Heren Terlenka
pantalons vanaf f 19.75 Chris
Duin n.v. Kloosterstraat 33-
35, Beverwijk.
