B. en W. van Beverwijk aan de raad:
Samenvoeging drie IJmondgemeenten
op diverse gronden onaanvaardbaar
is
VIJFTIG
JAAR
BMW
Oud-gemeentesecretaris van Rotterdam
geeft visie op IJmond-problematiek
TOR
Si
IJmuiden en Beverwijk worden
nooit één stedelijk geheel
BMW! WAT EEN WAGEN
WAT EEN WEGLIGGING
ZATERDAG 7 MEI 1966
i©ï? i
VELSEN: VISSERIJ
BEVERWIJK: INDUSTRIEëN
HEEMSKERK: WONEN
Geen eenheid
TAXI 6200
Noordzeekanaal
Oeververbindingen
Pijnlijke ingreep
Beverwijk en
Heemskerk samen
Onheelbare breuk
Dubbele voorzieningen
Geen
nieuwe
stad
Doelmatige indeling
Eigen leven
Verdere expansie
Het gekke is dat je nooit denkt aan vakantie in Engeland. Maar nu je er snel en
goedkoop met de Tor Angiia heen kunt varen (en je auto mee!) is het een belevenis
De samenvoeging vay de gemeenten Beverwyk, Heemskerk en Velsen is
onaanvaardbaar. Onaanvaardbaar is ook een districtsbestuur alleen voor
de IJmond met de gemeenten Beverwyk, Heemskerk en Velsen. Voor de
gemeentelijke indeling van de IJmond zijn het Noordzeekanaal en de in-
dustriestrook aan de noordoever daarvan van beslissende betekenis: de
grens tussen Velsen en Beverwijk behoort langs de noordelijke oever van
het Noordzeekanaal te worden gelegd.
Tot deze slotsom komen burgemeester
en wethouders van Beverwijk in hun
raadsvoordracht over de bestuurlijke in
deling van het IJmondgebied. Op een op
18 mei te houden buitengewone vergade
ring zal de gemeenteraad van Beverwijk
zich over het pre-advies van B. en W. uit
spreken. Naar de mening van het Bever-
wijkse gemeentebestuur is het uitgeslo
ten, dat de zuidelijke en noordelijke
IJmond-stad ooit tot één harmonisch en
goed geïntegreerd geheel zullen kunnen
samenvloeien.
„De tegenstellingen tussen genoemde
delen van de IJmond, die nu en dan aan
de dag komen, maar vaker sterk worden
overdreven, zullen met de samenvoeging
niet weggenomen zijn, maar zich in ster
kere mate manifesteren binnen de ene
gemeente. De bedoelde tegenstellingen
immers werden grotendeels opgeroepen
door het feit, dat men zich geen reken
schap wilde geven van de natuurlijke
ontwikkeling en tegen alle werkelijk
heidszin in de IJmond als een sociologi
sche eenheid wilde zien", aldus B. en W.
van Beverwijk.
Volgens het college kan de samenvoe
ging in één gemeentelijk verband van het
geen in wezen geen eenheid is, de tegen-
«tellingen alleen maar toespitsen.
„Ook de provincie heeft de IJmond niet
als een eenheid gezien. Het gebied ten
zuiden van het kanaal immers is opgeno
men in het streekplan Kennemerland-
Zuid, terijl voor Velsen-Noord, Bever
wijk en Heemskerk het streekplan
IJmond-Noord is vastgesteld." De vraag
Advertentie
Ook uw adres voor trouwauto's, toer
ritten en zittend ziekenvervoer.
C. J. RADEMAKERS
RIJNSTRAAT 91 - TEL 6200-6285
DAG en NACHT
Verhuur met en zonder chauf
feur voor geheel Europa.
Advertentie
LEVERINGSPROGRAMMA:
BMW 1600™.
BMW 1600
BMW 1800
BMW 1800 A
BMW 1800 Tl
BMW 2000
BMW 2000 A
BMW 2000 Tl
BMW 2000 CS
BMW 2000 CA
VRAAGT UW DEALER OM EEN PROEFRIT
B.M.W. dealer
Garagebedrijf Maarschalk
Hoofdstraat 183
Santpoort Telefoon 02560-8230.
of de overige woongebieden ten zuiden
van het Noordzeekanaal t.w. Driehuis,
Santpoort-Noord en Santpoort-Zuid zich in
de nieuwe gemeente, waarvan de noorde
lijke IJmond-stad, zoals uit de aard der
Ten aanzien van de betekenis die het
Noordzeekanaal voor het IJmondgebied
verhoudingen voortvloeit, het centrum
der bestuurlijke voorzieningen zou vor
men, gelukkig zouden voelen, kan vol
gens het Beverwijkse gemeentebestuur
hier onbesproken blijven. Het lijkt echter
waarschijnlijk, dat deze nagenoeg op zich
zelf staande dorpen zich nog meer op
Haarlem zouden gaan oriënteren dan
thans het geval is.
heeft merken B. en W. van Beverwijk
het volgende op: De stelling wordt ver
dedigd dat dit kanaal een samenbindende
functie vervult. Men wijst er dan op, dat
de bewoners rondom de monding van het
kanaal voor een groot deel hun economi
sche bestaan vinden in de industriële on
dernemingen die aldaar zijn ontstaan.
Ogenschijnlijk lijkt hier een kern van
waarheid in te schuilen. Maar hier moet
tegenover worden gesteld:
1. dat ondanks deze veronderstelde sa
menbindende factor van enige integra
tie van het maatschappelijk leven in
noord en zuid geen sprake is. Recente
onderzoekingen spreken een duidelijke
taal: het maatschappelijk leven in al
zijn schakeringen keert zich aan beide
zijden van het kanaal;
2. de bedoelde samenbindende functie,
die het Noordzeekanaal zou vervullen,
wordt enkel op de economische feiten
gebaseerd. Nu is het genoegzaam be
kend, dat, hoe belangrijk ook, de eco
nomie in het menselijk leven niet alles
is. In het totaal der feiten en omstan
digheden, die de plaatselijke gemeen
schap doen ontstaan en daaraan vorm
en inhoud geven, neemt de economie
zeker geen dominerende plaats in.
Daardoor was het dan ook mogelijk
dat het maatschappelijk leven ter
weerszijden van het kanaal zijn eigen
gang is gegaan en er twee duidelijk
van elkaar af levende gemeenschappen
zijn ontstaan. Wie de feiten onder de
ogen durft te zien, kan tot geen andere
conclusie komen.
Nu kan men deze ontwikkeling betreu
ren en van mening zijn dat alsnog al het
mogelijke moet worden gedaan om tot.
integratie te komen. Het natuurlijke ver
loop der zaken laat zich echter, aldus B
en W., niet dwingen. Bovendien zijn de
moeite en de kosten die moeten worden
gemaakt om oeververbindingen tot stand
te rengen, die voldoen aan de eisen van
het doorgaande verkeer, al groot genoeg.
Het lijkt naar het oordeel van het Be
verwijkse gemeentebestuur uitgesloten,
dat ooit de nodige bedragen beschikbaar
komen om daarnaast nog oeververbindin
gen voor communaal verkeer tot stand te
brengen van zodanige kwaliteit als nodig
is om de bestaande twee-eenheid de mo
gelijkheid te bieden tot een eenheid te
vergroeien. En mocht het al mogelijk
blijken geldelijke middelen tot zodanige
bedragen als hier nodig zouden zijn, be
schikbaar te stellen, dan zouden deze vol
gens B. en W. van Beverwijk veel doel
treffender kunnen worden aangewend tot
verbetering van de wegenstructuur voor
al op de noordelijke oever, waar de nij-
pendste problemen vooralsnog bij gebrek
aan financiële middelen onoplosbaar zijn.
Wanneer deze middelen tijdig beschik
baar waren gesteld, dan zou Hoogovens
al lang een goede verbinding met het we
gennet voor het grote verkeer hebben
gehad.
De gedachte dat de voor de hand lig
gende oplossing van het probleem der
gemeentelijke indeling van het IJmond
gebied is, dat de gens wordt gelegd langs
de noordelijke oever van het Noordzeeka
naal, is bij het interne beraad in het Be
verwijkse college wel eerder ter sprake
gekomen.
„Wij hebben deze oplossing nimmer
willen verdedigen", aldus B. en W., „om
dat wij er begrip voor hadden dat zij voor
Velsen een pijnlijke ingreep petekende en
ook omdat de toevoeging van Velsen-
Noord bij Beverwijk voor onze gemeente
geen essentieel belang was.
Nu echter de staatssecretaris het vraag
stuk in zijn uiterste consequentie aan de
orde heeft gesteld en bovendien in gezag
hebbende kring de ligging van het Hoog
oven-complex binnen één gemeente van
grote betekenis wordt geacht, zijn wij
van mening, dat, mede gezien de huidige
nieuwe situatie van het Hoogoven-com
plex, de bedoelde oplossing als de beste
moet worden aanbevolen.
Op grond van het vorenstaande stellen
B. en W. van Beverwijk de gemeente
raad voor zich in afwijzende zin uit te
spreken over het door de staatssecretaris
van Binnenlandse Zaken drs. Th. J. Wes
terhout aangekondigde wetsontwerp tot
samenvoeging van de gemeenten Velsen,
Beverwijk en Heemskerk.
Voorzover verder in dit stadium nog
alternatieven aan de orde dienen te wor
den gesteld wijst het college op het bij
de Staten-Generaal aanhangige en nog niet
ingetrokken wetsontwerp tot opheffing
van de gemeenten Beverwijk en Heems
kerk en vorming van een nieuwe ge
meente Beverwijk-Heemskerk alsmede
wijziging van de grens tussen de gemeen
ten Velsen en Beverwijk. Aan hetgeen
door Beverwijk daarover tot dusver is
aangevoerd behoeft, aldus B. en W. van
Beverwijk, niets te worden toegevoegd.
„Bij, een verstandig beleid, op basis
van het streekplan, kunnen deze gemeen
ten wanneer niet te veel tijd meer
verloren gaat nog tot één stad samen
groeien, zodat met Velsen-Noord op de
noordelijke oever van het Noordzeekanaal
één stad ontstaat.
Twee leden van het college zijn de op
vatting toegedaan, dat de ontwikkeling
van de laatste jaren de problematiek, zo
als deze zich destijds liet aanzien, toch
wel enigszins heeft achterhaald en dat in
ieder geval deze problematiek zich thans
over een groter gebied uitstrekt ln noor
delijke richting dan alleen Heemskerk en
het in het initiatief van de staatssecreta
ris begrepen gebied. Ook de meer noor
delijk gelegen gemeenten zijn in deze in
tergemeentelijke problematiek betrokken
geraakt. Een districtsbestuur, waarin opge
nomen de gemeenten Beverwijk en
Heemskerk en enkele meer noordelijk ge
legen gemeenten in de richting van Alk
maar, zou daarom volgens deze leden,
een punt van nader beraad kunnen zijn.
ff
Op verzoek van Burgemeester en
Wethouders van Beverwyk heeft de
heer J. Hasper. oud-gemeentesecreta
ris van Rotterdam, zijn visie gegeven
op het voorstel van de staatssecretaris
van Binnenlandse Zaken tot samen
voeging van de gemeenten Beverwijk,
Velsen en Heemskerk.
Het uitgangspunt van de heer Has
per, die bekendheid geniet als publi
cist over bestuurlijke aangelegen
heden, is dat de verhoudingen in
Nederland zich zodanig hebben ge
wijzigd, dat de gemeentegrenzen hun
starheid hebben verloren en dat zy
moeten kunnen worden herzien als
bestuurlijke of economische omstan
digheden zulks eisen.
Het laat zich verstaan, zo stelt de heer
Hasper, dat een of meer naar elkander
toelevende, doch bestuurlijk gescheiden
gemeenten na wettelijke samenvoeging
tot een stad van allure uitgroeien. In de
ze gevallen ligt het in de rede tot grens
herziening te besluiten. Men mag dan ver
wachten, dat een stad van allure met een
voor de bewoners evenwichtige belangen
behartiging zal ontstaan. In het IJmond
gebied is, naar de mening van de heer
Hasper, die verwachting typisch niet op
haar plaats.
Het ligt immers niet in de lijn van de
ontwikkeling, dat Beverwijk en Velsen,
vormende twee, op grote afstand, scheef
tegenover elkander gelegen gemeen
schappen met eigen karakter, tot één ste
delijk geheel zullen samenvloeien. De
hoofdkemen IJmuiden en Beverwijk kun
nen volgens de heer Hasper noch door
grenswijziging, noch door een gemeen
schappelijk bestuur dichter tot elkaar ko
men. Er is een breuk, die niet door be
stuursrechtelijke bepalingen zo kan wor
den geheeld, overbrugd of ondertunneld,
dat de scheiding niet meer wordt gevoeld.
Hier zijn Noord en Zuid geen vleugels van
een scharnier, welke, door een pen ver
bonden, beide eenheden tezamen hun
eigenlijke bestemming geven. Zou het
denkbeeld van de staatssecretaris worden
verwezenlijkt dan ontstaat geen nieuwe
eenheid, waarbinnen diverse voorzieningen
elkander aanvullen. Er komt geen „stad"
die doublures in investeringen ten behoe
ve van het recreatieve, het economische
en het maatschappelijke leven kan ver
mijden.
Integendeel, men wekt een streven op
naar dubbele voorzieningen omdat Noord
en Zuid niet op natuurlijke wijze op el
kaar zijn ingesteld. Er valt geen wet te
maken, aldus de heer Hasper, die de 9.000
inwoners van Velsen-Noord, een lob van
Beverwijk, het verlangen naar eenheid
bijbrengt, hen als vanzelf aanspoort scho
len, kerken en winkels van IJmuiden te
bezoeken. Omgekeerd zullen de bewoners
van IJmuiden geen verlangen koesteren
om als inwoners van de nieuwe gemeente
IJmuiden, deel te hebben aan het stede
lijk gezelligheidsleven van Beverwijk.
Daarvoor blijft de bevolking ten zuiden
van het Noordzeekanaal aangewezen op
Haarlem of Amsterdam.
„Het Is een illusie te verwachten" zegt
de heer Hasper, „dat een wet Velsen
<68.300 inwoners) met Beverwijk (42.300
inwoners) en Heemskerk (23.300 inwo
ners) tot een levenskrachtige stedelijke
eenheid met 130.000 a 150.000 zielen kan
maken. Men bedenke dat Velsen op 68.400
zielen komt omdat het de zuidwestelijke
lob van Beverwijk met 9.000 zielen mee
telt. Beverwijk telt 51.300 inwoners als
men wat volkomen logisch is de
zuidwestelijke buitenwijk in aanmerking
neemt. Eerder bestaat dan dat Beverwijk
en Heemskerk met resp. 51.300 en 23.300
zielen tot een stad van 100.000 en in de
toekomst met nog veel meer inwoners
zullen uitgroeien.
Het zij herhaald: door optelling van het
aantal bewoners van de zuidelijke oever
(59.400) en die van de noordelijke (51.300
en 23.300 is 74.600) ontstaat geen nieuwe
stad, zeker geen nieuwe stedelijke ge
meenschap van allure met 130.000 inwo
ners. Zelfs niet als een goedgezinde en fi
nancieel machtige autoriteit in de toekomst
nog eens een groter aantal oeververbin
dingen tot stand zou brengen. Er is na
melijk geen middelpunt-zoekende kracht,
waarvoor uit grenzen voortkomende hin
dernissen moeten worden weggeruimd. De
bewoners van het nieuwe IJmuiden zullen
voor het sluiten van huwelijken en andere
burgerlijke zaken op beide oevers van het
scheidende kanaal een eigen secretarie
willen hebben; politie, brandweer, genees
kundige diensten, e.t.q. zullen eigen voor
zieningen blijven vragen. De feitelijke ge
ografische situatie maakt het onmogelijk
nieuwe kernen rond de grote verkeerstun-
nel te bouwen. Alle goede bedoelingen ten
spijt zal een werkzame middelpunt-vlie
dende kracht geen harmonische eenheid
aanvaarden".
Uiteraard kan, aldus de heer Hasper,
worden ingestemd met het denkbeeld van
de Staatssecretaris om het gehele vraag
stuk met nieuwe ogen, los van .oud zeer,
te bezien. Doet men dit, dan staat men
voor de beantwoording van de vraag
waar men, op grond van de realiteit, doch
vooruit-ziende, de grenzen efficiënt zou
leggen. Men zal er rekening mee houden,
dat de taak van Noordzeekanaal-Zuid ligt
op het gebied van woningbouw en recrea
tie, en die van Noordzeekanaal-Noord -op
het scheppen van een gunstig klimaat
voor onze nationale hoogovenindustrie,
voor levensmogelijkheden voor het oude,
autochtone tuindersbedrijf, voor een rede
lijke bescherming van recreatieve gebie
den en het bevorderen van de woning
bouw. Niemand zal een afzonderlijke of
gemeenschappelijke taak voor Noord en/
of Zuid zien in de zorg voor de bevaar-
heid van het op de scheiding liggende
Noordzeekanaal, de bedrijfsklaarheid van
de sluizen of de efficiency van het rijks-
vissershavenbedrijf van IJmuiden. Verbe
teringen van de zeemond, de IJmond zo
men wil, zijn een taak van de rijkswater
staat in relatie tot het Amsterdamse ha
vencomplex. Er zijn wel belangen bij goe
de verbindingen te land, maar er is geen
zeggenschap over het kanaal. Deze is ook
niet nodig om op de noordelijke of de zui
delijke oever een behoorlijk bestuur te
voeren. Krachtige, efficiënte bestuurlijke
eenheden zullen ontstaan als de wet Noord
en Zuid in de gelegenheid stelt zich, ieder
voor zich, op eigen geografisch en sociaal-
economisch terrein te ontwikkelen. Men
bedenke, dat situaties als aan de mond
van het Noordzeekanaal meer voorkomen.
Maar niemand denkt er aan het thans in
dustrieel geworden eiland Rozenburg bij
Maassluis te voegen, of Vlaardingen bij
Pernis, Heyplaat bij Schiedam, hoewel
meer gemeenschappelijke belangen, met
name op haven- en scheepvaartgebied,
aanwezig zijn.
Uit het bovenstaande volgt, dat de auto
nome feiten logisch tot de conclusie lei
den, dat aan Noord en Zuid hun eigen le
ven moet worden gelaten. Voor het nor
male overleg, dat tussen aangrenzende
gemeenten onontbeerlijk is, zal een keus
kunnen worden gemaakt uit een variëteit
van hedendaagse mogelijkheden om ook
nog anderen in de samenspraak en besluit
vorming te betrekken.
Onder die omstandigheden zal Beverwijk
vanzelf meer dan vroeger met de hoog
ovenindustrieën te maken krijgen. Konden
Hoogovens aanvankelijk ten volle worden
geholpen door de gemeente Velsen, thans
is het zo, dat de uitbreidingsplannen van
dit machtige bedrijf, waarbij het Rijk en
de gemeente Amsterdam met economische
en financiële banden gebonden zijn, slecht
op het grond-gebied van Beverwijk, en in
de toekomst ook van het huidige Heéms-
kerk, kunnen worden verwezenlijkt. Aan
gezien de continuïteit in de ontwikkeling
De heer J. Hasper, oud-gemeente-
secretaris van Rotterdam: „Door
samenvoeging van de drie IJm,ond-
gemeenten ontstaat geen nieuwe
„stad van allure", zoals de staats
secretaris die graag zou zien. De te
creëren nieuwe gemeente Um.uiden
zal geen harmonische, stedelijke ge
meenschap kunnen vormen. Daar
voor lopen de verschillende delen
van het IJmondgebied qua karakter
en structuur te sterk uiteen".
verzekerd moet zijn, zal Beverwijk bereid
moeten zijn aan Hoogovens op allerlei ge
bied zoveel mogelijk medewerking te ver
lenen.
Het is volkomen begrijpelijk, dat de
regering het aspect, dat deze nationale
industrie bij verdere expansie met drie
gemeenten, Beverwijk, Velsen en Heems
kerk, van doen zou krijgen, niet aanlok
kelijk vindt. Uiteraard zullen belangrijke
industrieën een duidelijk contact met de
plaatselijke overheid op prijs stellen. De
feiten hebben Beverwijk en Heemskerk
tot plaatselijke overheid gemaakt. Deze
overheid zal krachtens eigen bestaan en
gezag aan het overleg met Hoogovens
kunnen deelnemen en een nieuwe verant
woordelijkheid krijgen om aan de oplos
sing van grote problemen mede te wer
ken.
Aangezien het een overtrekken zou zijn
van de macht van de overheid te menen,
dat zij een mentale eenheid kan doen ont
staan door twee anders geaarde eenheden
samen te voegen, zal hier naar de me
ning van de heer Haspers de oplossing
moeten worden gevonden in een scheiding
van Zuid en Noord:
enerzijds Zuid, bevattende IJmuiden,
Velsen-Zuid, Driehuis alsmede Santpoort-
Noord en -Zuid;
anderzijds Noord, bevattende Bever
wijk, Wijk aan Zee, Velsen-Noord en
Heemskerk;
Noord en Zuid met handhaving van een
normaal intergemeentelijk samenspel.
Advertentie
NAlfOR
kelijk van de lengte -ƒ45.- tot 92.-.
Nadere inlichtingen bij
de generaal agent
-f Amsterdam Ferry
Agenturen,
Pr. Hendrikkade 108,
Amsterdam) of bij één LINE
De Tor Angl ia is de nieuwe rij-op/rij-af
ferry, die elke zaterdagmiddag van de
Coenhaven ra Amsterdam naar Enge
land vertrekt. U bent dan in Imming-
ham, vlakbij de mooiste vakantiege-
bieden van Engeland. De prijs van een
overtocht is verrassend laag: voor 38.r
kunt u al mee. Uw auto vraagt - afhan-
der erkende reisbureaus.
Tor Line - Rij-op/rij-af ferrydiensten tussen Amsterdam, Engeland en Zweden
I