r VAN DAG TOT DAG Algerije nationaliseerde Franse mijnen \o aV m Hoger onderwijs in EEG-landen loopt aanzienlijk uit de pas Aantal afgestudeerden in VS en Rusland veel groter Zambia waarschuwt Wilson voor Smith Proeve van een grondwet Robert Kennedy naar Zuid-Afrika De 10e mei Generaal Franco zou ernstig ziek zijn Bombardement met braakpoeder in Vietnam Drievoudige moord in West-Duitsland Dr. Adenauer uit Israel vertrokken Vrij geleide-kwestie in Bonn geregeld Sneeuw in Italië en telegrammen telegra DINSDAG 10 MEI 1966 3 Onduidelijk Van de 180 miljoen inwoners van de zes landen van de Euro pese gemeenschappelijke markt West-Duitsland, Frankrijk, Italië en de Benelux zijn er 101.000 die het diploma van een hogere opleiding bezitten. De Verenigde Staten met 190 miljoen inwoners hebben 450.000 hoger gediplo meerden. Van de 223 miljoen bur gers in de Sovjet-Unie zagen er 345.000 hun hogere studie met een diploma bekroond. Barrière 'r Pech voor Hovercraft Veertienjarige schoot bij inbraak man neer Het verschil tussen de bestaande grond wet en de thans verschenen „proeve van een nieuwe grondwet" is niet principieel. De verschillen die de moeite waard zijn kan men op de vingers van twee handen tellen. De samenstellers hebben dat zelf ook wel ingezien. In de inleiding schrijven zij dat de hergroepering van het constitu tionele recht wellicht de meest verstrek kende vernieuwing is. Een eerste vluchtige beoordeling van deze proeve moet zich dan ook voorna melijk richten op deze hergroepering. De hergroepering is meer dan een herschrij ving de samenstellers hebben zich bij voortduring afgevraagd wat in de grond wet moest blijven en wat heel goed, zo niet beter, elders kon worden geregeld. Af en toe heeft deze vraagstelling tot in grijpende beslissingen geleid. Of deze van principiële betekenis zijn moet worden afgewacht. Dat kan met name blijken uit de discussies over het onderwijsartikel, dat nogal is veranderd. Zo komt de zin snede „het onderwijs is een voorwerp van de aanhoudende zorg der regering" niet in de proeve voor. Anno 1966 is deze bepaling een ingetrapte open deur. Nog geen halvt eeuw geleden was zij een on derdeel van de onderwij spacificatie en dus volstrekt onmisbaar in de grondwet. De „hergroepering" van het constitutio neel recht heeft een indrukwekkend stuk werk opgeleverd. De bestaande grondwet, nu een soort doolhof met talloze onont warbare en ondoordringbare struikgewas sen, is door de samenstellers van de proeve herschapen in een overzichtelijk landschap, waarin ook de leek zonder des kundige leiding de weg kan vinden. 90 artikelen in plaats van 215 het is een beperking die voor zich zelf spreekt. De proeve rekent af met een aantal discussies die weliswaar verstomd zijn maar in de bestaande grondwet nog steeds tot uitdrukking komen. Op het onderwijs artikel doelden wij hierboven al. Het is een goed voorbeeld van zo'n verstomde discussie. De proeve bevat in het hoofd stuk grondrechten een bepaling inzake de vrijheid van onderwijs. In het hoofdstuk wetgeving en bestuur wordt de financiële gelijkheid tussen openbaar en bijzonder onderwijs vastgelegd. Allerlei details die in 1917 nog van belang waren zijn door de samenstellers van de proeve geschrapt. Het voornaamste argument is dat deze de tails al sinds jaar en dag in de gewone wet zijn vastgelegd. De grondwet moet geen bepalingen van programmatische aard bevatten, vinden de schrijvers van het ontwerp. Het is een leidraad die ook gevolgen heeft gehad voor de bepalingen inzake de gemeenten en de provincies. In hun inleiding wijzen de samenstel lers op de hier en daar wat afgebrokkelde waarde van de grondwet. Men vindt het Btuk veel minder belangrijk dan vroeger, Dat is te betreuren de inhoud van de grondwet is belangrijk genoeg. Men kan aan de tendens tegemoet komen door de grondwet haar bijzondere karakter te ontnemen, haar gelijk te schakelen met de andere wetten. Wie zulks doet legt rich zonder meer bij de ontwikkeling neer. Men kan ook proberen de grondwet te beperken tot het minste wat in de gege ven omstandigheden nodig is. Dat minste moet dan van normatieve en van juri dische aard zijn en geen politiek-program- matisch karakter hebben. Zo zal minder vaak de noodzaak tot aanpassing ont- staan. Zo ook krijgt het constitutioneel recht veel meer speelruimte om zich vrij te ontwikkelen. De samenstellers van de proeve hebben deze tweede oplossing gekozen. Er zullen heel wat politieke en staatsrechtelijke pennen (en monden) in beweging komen voordat „de proeve" in een definitieve vorm zal kunnen worden gegoten. KAAPSTAD (AP) De Amerikaanse Senator Robert Kennedy gaat in jimi naar Zuid-Afrika. Dat heeft de heer Dia mond, president van de Raad van Stu denten van de universiteit van Kaapstad meegedeeld. Diamond zei dat Kennedy zal worden vergezeld door zijn vrouw en twee zus ters. Kennedy heeft een uitnodiging aan vaard om een rede te houden op een mas- «abij eenkomst van de multiraciale Unie van Zuidafrikaanse studenten in Kaap stad. Zesentwintig jaar geleden, vrijdags voor Pinksteren, op 10 mei 1940, stortte een Nederlandse samenleving met al haar hebben en houen ineen onder de mokerslagen van de Duitse westelijke veldtocht. De koninklijke familie week naar Engeland uit, de regering en haar meest onmisbare ambtenaren vluchtten naar Londen, evenals particulieren die kans hadden gezien daartoe nog tijdig voorbereidingen te treffen. Directies van grote bedrijven lieten een of meer ver trouwensmannen achter en plaatsten hun hoofdkantoren naar het veilige buitenland over. Dit alles gebeurde in een rotsvaste overtuiging van de tijdelijkheid der Duit se overmacht en de uiteindelijke zege der geallieerden. In die geest ook verliet ko ningin Wilhelmina het vaderland, om in Londen met vaste hand en de spreek woordelijke onverzettelijkheid van een echte Oranje de bevrijding van Nederland voor te bereiden. De tiende mei was voor ons land een ontstellende en bittere nederlaag voor enkele traditionele, bijna dogmatische overtuigingen: de overtuiging dat Duits land ons grondgebied en onze neutraliteit zou eerbiedigen, de overtuiging dat de ganse wereld zou opstaan om het ons aangedane onrecht te wreken, de over tuiging dat ons leger in combinatie met de westelijke machten de indringers zou terugslaan, en tenslotte de overtuiging dat het Duitse volk zelf door deze gewelds daad zonder weerga tot ontnuchtering zou komen en zou inzien, dat het de duivel zelf op de troon geheven had. Al die overtuigingen leden schipbreuk en de overblijvende zekerheid van te zul len herrijzen was op geen enkel tastbaar feit gegrond. Dat de illusie der bevrijding toch na vijf jaren werkelijkheid werd, is meer dan een geluk geweest. Het was een bijna miraculeuze presta tie van enkele mensen, van wie Churchill de grootste was. Koningin Wilhelmina was ook een van hen. De Gaulle behoorde eveneens tot die kleine groep van uitver korenen, die met praktisch niets dan hun koppige wil moesten beginnen een halve wereld te mobiliseren. En naast die groep van grote mannen en vrouwen op de hoogste posten vochten in het verbor gene de verzetslieden in de bossen en schuren van het bezette Westen. De tiende mei is de dag van de groten en de kleinen. De enkelingen tussen miljoenen, die een wanhopige gedachte wisten om te zetten in een schitterende bevrijding. GOTEBORG (AP) Een vooraanstaan de Spaans socialist heeft in Goteborg ver klaard, dat generaal Franco „ernstig ziek" is. Rodolfo Llopis, secretaris-generaal van de Spaanse socialistische partij, zei dit op een persconferentie in Goteborg. Hij vertelde dat de oppositie in Spanje geen actie tegen Franco zal beginnen in ver band met de herdenking van de dertigste verjaardag van het begin van de Spaanse burgeroorlog in juli. Hij voegde hieraan toe: „Franco is ernstig ziek. Het is niet zeker, dat hij in juli nog enige betekenis zal hebben." Van onze correspondent) PARIJS Parijs zal vermoedelijk pas morgen, na de wekelijkse kabinetszitting onder leiding van president De Gaulle, of ficieel reageren op de beslissing van de Algerijnse president Boumedienne die za terdag elf mijnen van Franse eigenaren nationaliseerde. Een lid van de Franse regering heeft gisteren de Algerijnse am bassadeur in Parijs om tekst en uitleg van deze maatregel gevraagd. Alle Alge rijnse aandelen zakten maandag verschei dene punten op de Parijse beurs. Het is niet de eerste keer dat Algerije de akkoorden van Evian met Frankrijk schendt door zonder enig overleg Franse bezittingen te naasten. Nadat Ben Bella door Boumedienne afgezet was, had men in Parijs hoop dat deze pijnlijke ver rassingen nu definitief tot het verleden zouden behoren. Kolonel Boumedienne voerde inderdaad een wat gematigder politiek. De betrekkingen met Parijs had den sedert de aflossing van de wacht eigenlijk weinig of geen probleem meer gekend. Waarom Boumedienne nu plotseling van die gedragslijn is afgeweken, is niet duidelijk, al lijkt het niet onwaarschijn lijk dat ook hij de economische moeilijk heden waarmee Algerije nog altijd te kampen heeft, poogt te verhalen op de WASHINGTON (AFP) Amerikaanse vliegtuigen hebben zondag ruim honderd kilometer ten noordwesten van Saigon en kele duizenden kilo's braakgas in poeder- vorm uitgestrooid boven een gebied waar een van de hoofdkwartieren van de Viet- cong gevestigd zijn. Onmiddellijk nadat dit poeder was uitgeworpen drongen Amerikaanse troepen het gebombardeer de gebied binnen. Een Amerikaanse woordvoerder zei la ter dat voor het „tactisch" gebruik van traangas toestemming is gegeven door de Amerikaanse bevelhebber in Zuid- Vietnam. KONSTANZ (AFP) De Westduitse politie heeft de 39-jarige Horst Binner gearresteerd, die zijn 54-jarige vrouw Gertrud, hun dertienjarige dochter Cor nelia en zijn 23-jarige vriend Siegfried Wickert heeft vermoord. De stoffelijke res ten van de drie slachtoffers werden zater dag gevonden in de woning van Binner in Radolfzell bij Constanz. De negentienjarige dochter van Binner waarschuwde de politie, toen haar vader verdween na haar en een negenjarig broertje in een hotel te hebben achter gelaten. Binner meldde zich vanochtend bij de politie. TEL AVIV (AFP/Reuter) De voor malige Westduitse bondskanselier, dr. Adenauer, is vanochtend na een bezoek van een week aan Israel naar huis terug gekeerd. Het vliegtuig moest voor het vertrek uit Tel Aviv in allerijl ontruimd worden na een waarschuwing dat er een bom in de lading verborgen zou zitten. Adenauer had nog een gesprek van veertig minu ten met de Israëlische premier Levi Esj- kol, die hem naar het vliegveld bracht Boumedienne eigendommen die Frankrijk nog in zijn land bezit. De kolonel heeft in een radiorede ver klaard dat zijn land niet werkelijk onaf hankelijk kan zijn zolang zijn bestaans- bronnen zich nog in handen van buiten landers bevinden. Een stelling die intus sen ook weinig goeds belooft voor de olie- en gasbronnen, die Frankrijk nog altijd in de Sahara bezit. Een ander, weinig bemoedigend, symp toom is voorts dat de Marokkanen het Algerijnse besluit al van harte hebben toegejuicht, zodat Frankrijk zich mis schien op soortgelijke maatregelen van die kant moet voorbereiden. Niettemin verwacht men in Parijs dat president De Gaulle ook deze bittere pil weer zonder al te veel protest zal slikken, omdat zijn internationale „image" van vriend der achtergebleven volken met een boze reactie in de richting van Algiers of Rabat nu eenmaal moeilijk valt te rijmen. Advertentie Deze cijfers zijn gepubliceerd in een vergelijkende studie over ontwikkeling en onderwijs in de EEG, de Verenigde Sta ten, Groot-Brittannië en de Sovjet-Unie. De studie werd verricht door een com missie, ingesteld door het Instituut voor Universitaire Studies van de Europese Gemeenschappen. Volgens de nieuwste gegevens, zo blijkt uit het rapport, behaalt op het ogenblik 1,8 percent van de daarvoor in aanmer king komende leeftijdsgroep in Nederland het diploma van een instelling van hoger onderwijs. Deze percentages zijn voor West-Duits land 3,94, voor België 8, voor Frankrijk 5,06 voor Italië 2,86, voor de Verenigde Staten 19,6, voor de Sovjet-Unie 8,2 en voor Groot-Brittannië 8.2. Het rapport spreekt van „enseignement superieur (premier niveau)" een begrip, dat voor de verschillende landen uiteraard niet ge heel dezelfde inhoud heeft. Vastgesteld wordt dat het Europa van de zes op het ogenblik uit de pas loopt met de twee andere grote economische blokken de Verenigde Staten en de Sovjet-Unie wat de opleiding op hoger niveau betreft, hoe eerbiedwaardig en van gevestigde faam de oude Europese universitaire instellingen ook zijn. Volgens het rapport vormt het middel baar onderwijs de barrière voor een groot deel van de jeugd naar het hoger onder wijs. Het middelbaar onderwijs zou nog onvoldoende gedemocratiseerd zijn. Daar bij komt het systeem van toelatingsexa mens waardoor kinderen van tien tot twaalf jaar ten onrechte moeten aantonen of zij wel of niet geschikt zijn voor de middelbare school. LOESAKA (AFP) De Zambiaanse min. van Buitenlandse Zaken, Kapwep- me, heeft Grot-Brittannië ervan beschul digd zijn verplichtingen niet na te komen door besprekingen te gaan beginnen met het bewind van Smith in Rhodesië. Het Britse besluit is volgens de minister een erkenning van het bewind van Smith. Kapwepme waarschuwde Wilson geen overeenkomst aan te gaan waarvan de Afrikanen de dupe zouden zijn. Hij «ei Kapwepme dat toepassing van de ver plichte VN-sancties het beste middel is om het Rhodesische vraagstuk op te los sen. Maandagmiddag sijn de voorbe reidende besprekingen tussen Engeland en Rhodesië begonnen. Er zullen geen mededelingen over worden gedaan. In Rhodesië zijn grote prijsverhogingen aangekondigd voor benzine en dieselolie. De Rhodesische minister van Handel en Industrie, Mussett, maakte bekend dat benzine ongeveer veertien cent per liter duurder wordt en dieselolie zes cent. per liter. Ook petroleum en vliegtuigbenzme gaan «9 het wat minder-, to prijs omhoog. Mussett vergeleek de huidige toestand in Rhodesië met die in oorlogstijd en ver klaarde, dat iedereen toen ook niet vreemd opkeek van ongemakken en tekorten. Het hoofdkwartier van Zimbabwe, de Afrikaanse Nationale Unie, heeft bekend gemaakt, dat guerrillastrijders van de ver boden organisatie een vrachtauto hebben opgeblazen, die benzine en andere goede ren van Zuid-Afrika naar Rhodesië bracht. bracht. De aanslag is gepleegd bij fort Victoria aan de grote weg die Zuid-Afrika met Rhodesië verbindt. De Britse Hovercraft, het luchtkus. senvaartuig, dat reeds enige tijd „vaart" tussen Dover en Calais, heeft maandag pech gehad. Een fikse windstoot wierp het vaartuig in de haven van Calais tegen een betonnen paal. De klap kwam hevig aan. De Hovercraft moest uit de vaart worden genomen. Enkele pas sagiers werden licht gewond. Uit Engeland werd snel een andere Ho vercraft naar Calais gestuurd om de passagiers te halen. (Telefoto). SAARBRUCKEN (DPA) Een veer tienjarige inbreker heeft maandag in Saar land bij een roofoverval een vijftigjarige man neergeschoten en zwaar gewone. De scholier, die „van goeden huize" zou zijn, zou twaalf inbreken in Püttlingen en talrijke diefstallen in een gymnasium in Völklingen hebben gepleegd. De jongen droeg een masker wanneer hij op het dievenpad was. Bij zijn laatse „operatie" werd hij door de vijftigjarige man verrast. Nadat deze, door drie schoten uit een luchtdrukpistool getroffen in elkaar was gezakt grepen de voorbijgangers op straat de knaap. Vervolgens bespreekt het rapport de twee systemen waarbij het middelbaar onderwijs toegankelijker kan worden ge maakt, namelijk één systeem van voort gezet onderwijs voor alle leerplichtigen en daarna pas een splitsing in verschillen de vormen, ofwel een stelsel van gevari eerd onderwijs, direct volgend op de la gere school maar met de gemakkelijke mogelijkheden om van het ene onderwijs- type naar de andere over te stappen. In de studie wordt erop gewezen dat de laatste jaren in de landen van de Europe se Gemeenschap een steeds groter deel van het nationale inkomen aan onderwijs wordt besteed. Het rapport vindt deze stij gende uitgaven gerechtvaardigd en pleit voor een krachtige politiek van werving en opleiding van leerkrachten, vergezeld van een actief streven naar vernieuwing BONN (AFP) Bij het overleg, maan dag in Bonn gevoerd tussen vertegenwoor digers van de Westduitse regering en van de drie grote partijen in de Bondsrepu bliek, is een regeling getroffen voor de kwestie van de onschendbaarheid, te ver lenen aan de Oostduitse politici die aan gewezen zijn om te spreken op bijeen komsten in West-Duitsland. De juridische deskundigen van de chris ten-democratische, liberale en sociaal-de mocratische parlementsfracties zullen bin nen een week, in samenwerking met de Westduitse minister van Justitie, een wetsontwerp opstellen over het verlenen van vrijgeleiden. De bijeenkomst stond onder leiding van bondskanselier Lud- wig Erhard en werd onder anderen bij gewoond door de minister van Buiten landse Zaken Schroder en de minister van justitie Jager. PISTOIA (Italië) (AP) De Abetone- heuvels ten noordwesten van Florence zijn vanochtend bedekt met een laag sneeuw van dertig centimeter. Het vroor er. De automobilisten moesten sneeuwkettingen gebruiken. Zware hagelbuien hebben in Piemont in boomgaarden en wijngaarden ernstige schade aangericht. 1 Schipbreuk. Een motorboot met vijf op varenden, onder wie twee kinderen, is zondagmiddag een mijl van Cap Ce- pet bij Toulon, vergaan. Een van de passagiers wordt vermist. De twee kin deren zijn in een ziekenhuis overleden. Arrestatie. Zeventig leden van een fami lie van grootgrondbezitters in Egypte, die ervan beschuldigd wordt in een dorp in de Nijldelta een plaatselijk leider van de Egyptische eenheidspartij, de So cialistische Unie, te hebben laten ver moorden, zijn gearresteerd. De man wilde het grootgrondbezit beperken. Loonsverhoging. Vertegenwoordigers van 23.000 Britse huisartsen hebben hun goedkeuring gehecht aan een voorstel van de regering tot verhoging van hun honorarium met duizend pond sterling ongeveer 10.000 gulden uitge smeerd over twee jaar. Stalin. Stalin is voor het eerst sinds zijn dood op de Russische tv verschenen, die een reeks films uitzond over de laat ste wereldoorlog. Sinds de val van Kroesjtsjev hebben de Russen Stalin weliswaar bij tijd en wijle in de bios coop te zien gekregen, maar nog nim mer op de televisie. Tong. In Rome is een 72-jarige vrouw naar het ziekenhuis gebracht, hevig bloedend uit haar mond. Haar 75-jarige man had haar tong afgesneden. „Ik kreeg het op mijn zenuwen van haar schorre stem", «ei hij tegen de politie. Onschuldig. De 65-jarige Antonio Spano^ die 21 jaar geleden voor moord veroor deeld werd, is uit de gevangenis ont slagen. Een gerechtshof heeft zijn le venslange gevangenis opgeheven. Hij blijkt onschuldig te zijn geweest aan da hem tenlaste gelegde moord. Zonsverduistering. Sterrenkundigen uit Italië, Frankrijk, Nederland en West- Duitsland zullen twintig mei in Grieken land waarnemingen verrichten tijdenj een zonverduistering die drie uur duurt. Goede pil. De Britse vrouwen die de pil gebruiken, zien er jonger, gezonder en gelukkiger uit. Dat heeft dr. Avisa Wiseman, directeur van het Bureau voor Familieplanning in Buckingham shire na een door hem bij drieduizend vrouwen ingesteld onderzoek ver klaard. Schietpartij. Een kazerne van de politia in Santo Domingo is zondag vijf minu ten met geweren en automatische wa penen beschoten. Er werd niemand ge dood of gewond. President. José Josquin Fernandez is zondag geinstalleerd als president van Costa Rica. Het nieuwe staatshoofd zei dat hij de vriendschappelijke betrekkin gen zal blijven onderhouden met alle landen die Costa Rica vriendschappelijk gezind rijn. Ontploffing. Bij een mijngasontploffing in een kolenmijn in de Chileense stad Lota hebben zondag vijftien arbeider» ernstige verwondingen opgelopen.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1966 | | pagina 3