r
VAN DAG TOT DAG
Algerije nationaliseerde
Franse mijnen
\o
aV
m
Hoger onderwijs in EEG-landen
loopt aanzienlijk uit de pas
Aantal afgestudeerden in
VS en Rusland veel groter
Zambia waarschuwt Wilson voor Smith
Proeve van
een grondwet
Robert Kennedy
naar Zuid-Afrika
De 10e mei
Generaal Franco zou
ernstig ziek zijn
Bombardement
met braakpoeder
in Vietnam
Drievoudige moord
in West-Duitsland
Dr. Adenauer uit
Israel vertrokken
Vrij geleide-kwestie
in Bonn geregeld
Sneeuw in Italië
en telegrammen telegra
DINSDAG 10 MEI 1966
3
Onduidelijk
Van de 180 miljoen inwoners
van de zes landen van de Euro
pese gemeenschappelijke markt
West-Duitsland, Frankrijk, Italië
en de Benelux zijn er 101.000
die het diploma van een hogere
opleiding bezitten. De Verenigde
Staten met 190 miljoen inwoners
hebben 450.000 hoger gediplo
meerden. Van de 223 miljoen bur
gers in de Sovjet-Unie zagen er
345.000 hun hogere studie met een
diploma bekroond.
Barrière
'r
Pech voor Hovercraft
Veertienjarige schoot
bij inbraak man neer
Het verschil tussen de bestaande grond
wet en de thans verschenen „proeve van
een nieuwe grondwet" is niet principieel.
De verschillen die de moeite waard zijn
kan men op de vingers van twee handen
tellen. De samenstellers hebben dat zelf
ook wel ingezien. In de inleiding schrijven
zij dat de hergroepering van het constitu
tionele recht wellicht de meest verstrek
kende vernieuwing is.
Een eerste vluchtige beoordeling van
deze proeve moet zich dan ook voorna
melijk richten op deze hergroepering. De
hergroepering is meer dan een herschrij
ving de samenstellers hebben zich bij
voortduring afgevraagd wat in de grond
wet moest blijven en wat heel goed, zo
niet beter, elders kon worden geregeld.
Af en toe heeft deze vraagstelling tot in
grijpende beslissingen geleid. Of deze van
principiële betekenis zijn moet worden
afgewacht. Dat kan met name blijken uit
de discussies over het onderwijsartikel,
dat nogal is veranderd. Zo komt de zin
snede „het onderwijs is een voorwerp
van de aanhoudende zorg der regering"
niet in de proeve voor. Anno 1966 is deze
bepaling een ingetrapte open deur. Nog
geen halvt eeuw geleden was zij een on
derdeel van de onderwij spacificatie en
dus volstrekt onmisbaar in de grondwet.
De „hergroepering" van het constitutio
neel recht heeft een indrukwekkend stuk
werk opgeleverd. De bestaande grondwet,
nu een soort doolhof met talloze onont
warbare en ondoordringbare struikgewas
sen, is door de samenstellers van de
proeve herschapen in een overzichtelijk
landschap, waarin ook de leek zonder des
kundige leiding de weg kan vinden. 90
artikelen in plaats van 215 het is een
beperking die voor zich zelf spreekt.
De proeve rekent af met een aantal
discussies die weliswaar verstomd zijn
maar in de bestaande grondwet nog steeds
tot uitdrukking komen. Op het onderwijs
artikel doelden wij hierboven al. Het is
een goed voorbeeld van zo'n verstomde
discussie. De proeve bevat in het hoofd
stuk grondrechten een bepaling inzake de
vrijheid van onderwijs. In het hoofdstuk
wetgeving en bestuur wordt de financiële
gelijkheid tussen openbaar en bijzonder
onderwijs vastgelegd. Allerlei details die
in 1917 nog van belang waren zijn door
de samenstellers van de proeve geschrapt.
Het voornaamste argument is dat deze de
tails al sinds jaar en dag in de gewone
wet zijn vastgelegd. De grondwet moet
geen bepalingen van programmatische
aard bevatten, vinden de schrijvers van
het ontwerp. Het is een leidraad die ook
gevolgen heeft gehad voor de bepalingen
inzake de gemeenten en de provincies.
In hun inleiding wijzen de samenstel
lers op de hier en daar wat afgebrokkelde
waarde van de grondwet. Men vindt het
Btuk veel minder belangrijk dan vroeger,
Dat is te betreuren de inhoud van de
grondwet is belangrijk genoeg. Men kan
aan de tendens tegemoet komen door
de grondwet haar bijzondere karakter te
ontnemen, haar gelijk te schakelen met
de andere wetten. Wie zulks doet legt
rich zonder meer bij de ontwikkeling
neer. Men kan ook proberen de grondwet
te beperken tot het minste wat in de gege
ven omstandigheden nodig is. Dat minste
moet dan van normatieve en van juri
dische aard zijn en geen politiek-program-
matisch karakter hebben. Zo zal minder
vaak de noodzaak tot aanpassing ont-
staan. Zo ook krijgt het constitutioneel
recht veel meer speelruimte om zich
vrij te ontwikkelen. De samenstellers van
de proeve hebben deze tweede oplossing
gekozen. Er zullen heel wat politieke en
staatsrechtelijke pennen (en monden) in
beweging komen voordat „de proeve" in
een definitieve vorm zal kunnen worden
gegoten.
KAAPSTAD (AP) De Amerikaanse
Senator Robert Kennedy gaat in jimi
naar Zuid-Afrika. Dat heeft de heer Dia
mond, president van de Raad van Stu
denten van de universiteit van Kaapstad
meegedeeld.
Diamond zei dat Kennedy zal worden
vergezeld door zijn vrouw en twee zus
ters. Kennedy heeft een uitnodiging aan
vaard om een rede te houden op een mas-
«abij eenkomst van de multiraciale Unie
van Zuidafrikaanse studenten in Kaap
stad.
Zesentwintig jaar geleden, vrijdags
voor Pinksteren, op 10 mei 1940, stortte
een Nederlandse samenleving met al
haar hebben en houen ineen onder de
mokerslagen van de Duitse westelijke
veldtocht. De koninklijke familie week
naar Engeland uit, de regering en haar
meest onmisbare ambtenaren vluchtten
naar Londen, evenals particulieren die
kans hadden gezien daartoe nog tijdig
voorbereidingen te treffen. Directies van
grote bedrijven lieten een of meer ver
trouwensmannen achter en plaatsten hun
hoofdkantoren naar het veilige buitenland
over. Dit alles gebeurde in een rotsvaste
overtuiging van de tijdelijkheid der Duit
se overmacht en de uiteindelijke zege der
geallieerden. In die geest ook verliet ko
ningin Wilhelmina het vaderland, om in
Londen met vaste hand en de spreek
woordelijke onverzettelijkheid van een
echte Oranje de bevrijding van Nederland
voor te bereiden.
De tiende mei was voor ons land een
ontstellende en bittere nederlaag voor
enkele traditionele, bijna dogmatische
overtuigingen: de overtuiging dat Duits
land ons grondgebied en onze neutraliteit
zou eerbiedigen, de overtuiging dat de
ganse wereld zou opstaan om het ons
aangedane onrecht te wreken, de over
tuiging dat ons leger in combinatie met
de westelijke machten de indringers zou
terugslaan, en tenslotte de overtuiging dat
het Duitse volk zelf door deze gewelds
daad zonder weerga tot ontnuchtering zou
komen en zou inzien, dat het de duivel
zelf op de troon geheven had.
Al die overtuigingen leden schipbreuk
en de overblijvende zekerheid van te zul
len herrijzen was op geen enkel tastbaar
feit gegrond. Dat de illusie der bevrijding
toch na vijf jaren werkelijkheid werd, is
meer dan een geluk geweest.
Het was een bijna miraculeuze presta
tie van enkele mensen, van wie Churchill
de grootste was. Koningin Wilhelmina was
ook een van hen. De Gaulle behoorde
eveneens tot die kleine groep van uitver
korenen, die met praktisch niets dan hun
koppige wil moesten beginnen een halve
wereld te mobiliseren. En naast die
groep van grote mannen en vrouwen op
de hoogste posten vochten in het verbor
gene de verzetslieden in de bossen en
schuren van het bezette Westen.
De tiende mei is de dag van de groten
en de kleinen. De enkelingen tussen
miljoenen, die een wanhopige gedachte
wisten om te zetten in een schitterende
bevrijding.
GOTEBORG (AP) Een vooraanstaan
de Spaans socialist heeft in Goteborg ver
klaard, dat generaal Franco „ernstig
ziek" is.
Rodolfo Llopis, secretaris-generaal van
de Spaanse socialistische partij, zei dit
op een persconferentie in Goteborg. Hij
vertelde dat de oppositie in Spanje geen
actie tegen Franco zal beginnen in ver
band met de herdenking van de dertigste
verjaardag van het begin van de Spaanse
burgeroorlog in juli. Hij voegde hieraan
toe: „Franco is ernstig ziek. Het is niet
zeker, dat hij in juli nog enige betekenis
zal hebben."
Van onze correspondent)
PARIJS Parijs zal vermoedelijk pas
morgen, na de wekelijkse kabinetszitting
onder leiding van president De Gaulle, of
ficieel reageren op de beslissing van de
Algerijnse president Boumedienne die za
terdag elf mijnen van Franse eigenaren
nationaliseerde. Een lid van de Franse
regering heeft gisteren de Algerijnse am
bassadeur in Parijs om tekst en uitleg
van deze maatregel gevraagd. Alle Alge
rijnse aandelen zakten maandag verschei
dene punten op de Parijse beurs.
Het is niet de eerste keer dat Algerije
de akkoorden van Evian met Frankrijk
schendt door zonder enig overleg
Franse bezittingen te naasten. Nadat Ben
Bella door Boumedienne afgezet was, had
men in Parijs hoop dat deze pijnlijke ver
rassingen nu definitief tot het verleden
zouden behoren. Kolonel Boumedienne
voerde inderdaad een wat gematigder
politiek. De betrekkingen met Parijs had
den sedert de aflossing van de wacht
eigenlijk weinig of geen probleem meer
gekend.
Waarom Boumedienne nu plotseling
van die gedragslijn is afgeweken, is niet
duidelijk, al lijkt het niet onwaarschijn
lijk dat ook hij de economische moeilijk
heden waarmee Algerije nog altijd te
kampen heeft, poogt te verhalen op de
WASHINGTON (AFP) Amerikaanse
vliegtuigen hebben zondag ruim honderd
kilometer ten noordwesten van Saigon en
kele duizenden kilo's braakgas in poeder-
vorm uitgestrooid boven een gebied waar
een van de hoofdkwartieren van de Viet-
cong gevestigd zijn. Onmiddellijk nadat
dit poeder was uitgeworpen drongen
Amerikaanse troepen het gebombardeer
de gebied binnen.
Een Amerikaanse woordvoerder zei la
ter dat voor het „tactisch" gebruik van
traangas toestemming is gegeven door
de Amerikaanse bevelhebber in Zuid-
Vietnam.
KONSTANZ (AFP) De Westduitse
politie heeft de 39-jarige Horst Binner
gearresteerd, die zijn 54-jarige vrouw
Gertrud, hun dertienjarige dochter Cor
nelia en zijn 23-jarige vriend Siegfried
Wickert heeft vermoord. De stoffelijke res
ten van de drie slachtoffers werden zater
dag gevonden in de woning van Binner in
Radolfzell bij Constanz.
De negentienjarige dochter van Binner
waarschuwde de politie, toen haar vader
verdween na haar en een negenjarig
broertje in een hotel te hebben achter
gelaten. Binner meldde zich vanochtend
bij de politie.
TEL AVIV (AFP/Reuter) De voor
malige Westduitse bondskanselier, dr.
Adenauer, is vanochtend na een bezoek
van een week aan Israel naar huis terug
gekeerd.
Het vliegtuig moest voor het vertrek uit
Tel Aviv in allerijl ontruimd worden na
een waarschuwing dat er een bom in de
lading verborgen zou zitten. Adenauer
had nog een gesprek van veertig minu
ten met de Israëlische premier Levi Esj-
kol, die hem naar het vliegveld bracht
Boumedienne
eigendommen die Frankrijk nog in zijn
land bezit.
De kolonel heeft in een radiorede ver
klaard dat zijn land niet werkelijk onaf
hankelijk kan zijn zolang zijn bestaans-
bronnen zich nog in handen van buiten
landers bevinden. Een stelling die intus
sen ook weinig goeds belooft voor de olie-
en gasbronnen, die Frankrijk nog altijd
in de Sahara bezit.
Een ander, weinig bemoedigend, symp
toom is voorts dat de Marokkanen het
Algerijnse besluit al van harte hebben
toegejuicht, zodat Frankrijk zich mis
schien op soortgelijke maatregelen van
die kant moet voorbereiden.
Niettemin verwacht men in Parijs dat
president De Gaulle ook deze bittere pil
weer zonder al te veel protest zal slikken,
omdat zijn internationale „image" van
vriend der achtergebleven volken met een
boze reactie in de richting van Algiers
of Rabat nu eenmaal moeilijk valt te
rijmen.
Advertentie
Deze cijfers zijn gepubliceerd in een
vergelijkende studie over ontwikkeling en
onderwijs in de EEG, de Verenigde Sta
ten, Groot-Brittannië en de Sovjet-Unie.
De studie werd verricht door een com
missie, ingesteld door het Instituut voor
Universitaire Studies van de Europese
Gemeenschappen.
Volgens de nieuwste gegevens, zo blijkt
uit het rapport, behaalt op het ogenblik
1,8 percent van de daarvoor in aanmer
king komende leeftijdsgroep in Nederland
het diploma van een instelling van hoger
onderwijs.
Deze percentages zijn voor West-Duits
land 3,94, voor België 8, voor Frankrijk
5,06 voor Italië 2,86, voor de Verenigde
Staten 19,6, voor de Sovjet-Unie 8,2 en
voor Groot-Brittannië 8.2. Het rapport
spreekt van „enseignement superieur
(premier niveau)" een begrip, dat voor
de verschillende landen uiteraard niet ge
heel dezelfde inhoud heeft.
Vastgesteld wordt dat het Europa van
de zes op het ogenblik uit de pas loopt
met de twee andere grote economische
blokken de Verenigde Staten en de
Sovjet-Unie wat de opleiding op hoger
niveau betreft, hoe eerbiedwaardig en
van gevestigde faam de oude Europese
universitaire instellingen ook zijn.
Volgens het rapport vormt het middel
baar onderwijs de barrière voor een groot
deel van de jeugd naar het hoger onder
wijs. Het middelbaar onderwijs zou nog
onvoldoende gedemocratiseerd zijn. Daar
bij komt het systeem van toelatingsexa
mens waardoor kinderen van tien tot
twaalf jaar ten onrechte moeten
aantonen of zij wel of niet geschikt zijn
voor de middelbare school.
LOESAKA (AFP) De Zambiaanse
min. van Buitenlandse Zaken, Kapwep-
me, heeft Grot-Brittannië ervan beschul
digd zijn verplichtingen niet na te komen
door besprekingen te gaan beginnen met
het bewind van Smith in Rhodesië. Het
Britse besluit is volgens de minister een
erkenning van het bewind van Smith.
Kapwepme waarschuwde Wilson geen
overeenkomst aan te gaan waarvan de
Afrikanen de dupe zouden zijn. Hij «ei
Kapwepme dat toepassing van de ver
plichte VN-sancties het beste middel is
om het Rhodesische vraagstuk op te los
sen.
Maandagmiddag sijn de voorbe
reidende besprekingen tussen Engeland
en Rhodesië begonnen. Er zullen geen
mededelingen over worden gedaan.
In Rhodesië zijn grote prijsverhogingen
aangekondigd voor benzine en dieselolie.
De Rhodesische minister van Handel en
Industrie, Mussett, maakte bekend dat
benzine ongeveer veertien cent per liter
duurder wordt en dieselolie zes cent. per
liter.
Ook petroleum en vliegtuigbenzme gaan
«9 het wat minder-, to prijs omhoog.
Mussett vergeleek de huidige toestand in
Rhodesië met die in oorlogstijd en ver
klaarde, dat iedereen toen ook niet vreemd
opkeek van ongemakken en tekorten.
Het hoofdkwartier van Zimbabwe, de
Afrikaanse Nationale Unie, heeft bekend
gemaakt, dat guerrillastrijders van de ver
boden organisatie een vrachtauto hebben
opgeblazen, die benzine en andere goede
ren van Zuid-Afrika naar Rhodesië bracht.
bracht. De aanslag is gepleegd bij fort
Victoria aan de grote weg die Zuid-Afrika
met Rhodesië verbindt.
De Britse Hovercraft, het luchtkus.
senvaartuig, dat reeds enige tijd
„vaart" tussen Dover en Calais,
heeft maandag pech gehad. Een
fikse windstoot wierp het vaartuig
in de haven van Calais tegen een
betonnen paal. De klap kwam hevig
aan. De Hovercraft moest uit de
vaart worden genomen. Enkele pas
sagiers werden licht gewond. Uit
Engeland werd snel een andere Ho
vercraft naar Calais gestuurd om de
passagiers te halen. (Telefoto).
SAARBRUCKEN (DPA) Een veer
tienjarige inbreker heeft maandag in Saar
land bij een roofoverval een vijftigjarige
man neergeschoten en zwaar gewone.
De scholier, die „van goeden huize"
zou zijn, zou twaalf inbreken in Püttlingen
en talrijke diefstallen in een gymnasium
in Völklingen hebben gepleegd. De jongen
droeg een masker wanneer hij op het
dievenpad was.
Bij zijn laatse „operatie" werd hij door
de vijftigjarige man verrast. Nadat deze,
door drie schoten uit een luchtdrukpistool
getroffen in elkaar was gezakt grepen de
voorbijgangers op straat de knaap.
Vervolgens bespreekt het rapport de
twee systemen waarbij het middelbaar
onderwijs toegankelijker kan worden ge
maakt, namelijk één systeem van voort
gezet onderwijs voor alle leerplichtigen
en daarna pas een splitsing in verschillen
de vormen, ofwel een stelsel van gevari
eerd onderwijs, direct volgend op de la
gere school maar met de gemakkelijke
mogelijkheden om van het ene onderwijs-
type naar de andere over te stappen.
In de studie wordt erop gewezen dat de
laatste jaren in de landen van de Europe
se Gemeenschap een steeds groter deel
van het nationale inkomen aan onderwijs
wordt besteed. Het rapport vindt deze stij
gende uitgaven gerechtvaardigd en pleit
voor een krachtige politiek van werving
en opleiding van leerkrachten, vergezeld
van een actief streven naar vernieuwing
BONN (AFP) Bij het overleg, maan
dag in Bonn gevoerd tussen vertegenwoor
digers van de Westduitse regering en van
de drie grote partijen in de Bondsrepu
bliek, is een regeling getroffen voor de
kwestie van de onschendbaarheid, te ver
lenen aan de Oostduitse politici die aan
gewezen zijn om te spreken op bijeen
komsten in West-Duitsland.
De juridische deskundigen van de chris
ten-democratische, liberale en sociaal-de
mocratische parlementsfracties zullen bin
nen een week, in samenwerking met de
Westduitse minister van Justitie, een
wetsontwerp opstellen over het verlenen
van vrijgeleiden. De bijeenkomst stond
onder leiding van bondskanselier Lud-
wig Erhard en werd onder anderen bij
gewoond door de minister van Buiten
landse Zaken Schroder en de minister
van justitie Jager.
PISTOIA (Italië) (AP) De Abetone-
heuvels ten noordwesten van Florence zijn
vanochtend bedekt met een laag sneeuw
van dertig centimeter. Het vroor er. De
automobilisten moesten sneeuwkettingen
gebruiken. Zware hagelbuien hebben in
Piemont in boomgaarden en wijngaarden
ernstige schade aangericht.
1
Schipbreuk. Een motorboot met vijf op
varenden, onder wie twee kinderen, is
zondagmiddag een mijl van Cap Ce-
pet bij Toulon, vergaan. Een van de
passagiers wordt vermist. De twee kin
deren zijn in een ziekenhuis overleden.
Arrestatie. Zeventig leden van een fami
lie van grootgrondbezitters in Egypte,
die ervan beschuldigd wordt in een dorp
in de Nijldelta een plaatselijk leider van
de Egyptische eenheidspartij, de So
cialistische Unie, te hebben laten ver
moorden, zijn gearresteerd. De man
wilde het grootgrondbezit beperken.
Loonsverhoging. Vertegenwoordigers van
23.000 Britse huisartsen hebben hun
goedkeuring gehecht aan een voorstel
van de regering tot verhoging van hun
honorarium met duizend pond sterling
ongeveer 10.000 gulden uitge
smeerd over twee jaar.
Stalin. Stalin is voor het eerst sinds zijn
dood op de Russische tv verschenen,
die een reeks films uitzond over de laat
ste wereldoorlog. Sinds de val van
Kroesjtsjev hebben de Russen Stalin
weliswaar bij tijd en wijle in de bios
coop te zien gekregen, maar nog nim
mer op de televisie.
Tong. In Rome is een 72-jarige vrouw
naar het ziekenhuis gebracht, hevig
bloedend uit haar mond. Haar 75-jarige
man had haar tong afgesneden. „Ik
kreeg het op mijn zenuwen van haar
schorre stem", «ei hij tegen de politie.
Onschuldig. De 65-jarige Antonio Spano^
die 21 jaar geleden voor moord veroor
deeld werd, is uit de gevangenis ont
slagen. Een gerechtshof heeft zijn le
venslange gevangenis opgeheven. Hij
blijkt onschuldig te zijn geweest aan da
hem tenlaste gelegde moord.
Zonsverduistering. Sterrenkundigen uit
Italië, Frankrijk, Nederland en West-
Duitsland zullen twintig mei in Grieken
land waarnemingen verrichten tijdenj
een zonverduistering die drie uur duurt.
Goede pil. De Britse vrouwen die de pil
gebruiken, zien er jonger, gezonder en
gelukkiger uit. Dat heeft dr. Avisa
Wiseman, directeur van het Bureau
voor Familieplanning in Buckingham
shire na een door hem bij drieduizend
vrouwen ingesteld onderzoek ver
klaard.
Schietpartij. Een kazerne van de politia
in Santo Domingo is zondag vijf minu
ten met geweren en automatische wa
penen beschoten. Er werd niemand ge
dood of gewond.
President. José Josquin Fernandez is
zondag geinstalleerd als president van
Costa Rica. Het nieuwe staatshoofd zei
dat hij de vriendschappelijke betrekkin
gen zal blijven onderhouden met alle
landen die Costa Rica vriendschappelijk
gezind rijn.
Ontploffing. Bij een mijngasontploffing
in een kolenmijn in de Chileense stad
Lota hebben zondag vijftien arbeider»
ernstige verwondingen opgelopen.